Opracował; Daniel Gugała

Obróbka skrawaniem rodzaj obróbki ubytkowej polegający na zdejmowaniu (ścinaniu) małych części obrabianego materiału zwanych wiórami.

Obróbkę skrawaniem dzieli się na dwie grupy: 1. obróbkę wiórową 2. obróbkę ścierną Do pierwszej grupy zalicza się metody, w których zdefiniowana jest geometria ostrza i ich liczba. Drugą grupę stanowią metody, w których takie informacje nie są określone.

: Aby zachodziło skrawanie materiału muszą byd spełnione trzy warunki 1. Ostrze narzędzia musi wykonać ruch względem materiału obrabianego, 2. Ostrze narzędzia musi mieć odpowiedni kształt, 3. Ostrze musi być twardsze niż materiał skrawany.

Ruchy robocze i posuwowe 1. Ruchami głównymi nazywa się ruchy narzędzia i materiału obrabianego, 2. Ruchami pomocniczymi nazywa się ruchy mające dosunięcie i odsuniecie narzędzia

Szybkośd skrawania i posuw Szybkość skrawania obliczamy ze wzoru: gdzie: v = π d n / 1000 [m/min], d średnica skrawanego przedmiotu (toczenie) lub narzędzia w [mm], n prędkość obrotowa przedmiotu obrabianego lub narzędzia w [obr/min],

Szybkośd skrawania i posuw Dla strugania, dłutowania ze wzoru: v = 2 H n / 1000 [m/min], gdzie: H skok czyli droga narzędzia lub przedmiotu obrabianego od położenia początkowego do końcowego w [mm], n liczba podwójnych skoków na minutę [2xskok/min]

Szybkośd skrawania i posuw Dla szlifowania, gdzie ruchem głównym jest ruch obrotowy ściernicy, prędkość skrawania wyznacza się ze wzoru: v = π d n / 60000 [m/s], gdzie: d średnica ściernicy w [mm], n prędkość obrotowa ściernicy w [obr/min].

Podział wiórów Wiór odłamkowy (odłupywany, odrywany, odpryskowy), tworzący się w czasie skrawaniu materiałów kruchych (np. żeliwa i brązu); zalety: dobre upakowanie w pojemnikach na wióry; wady: duża chropowatość obrabianej powierzchni, przypadkowe kierunki ruchu wiórów stwarzające niebezpieczeństwo dla obsługującego (konieczna praca w okularach lub szczelne zamknięcie powierzchni roboczej),

Podział wiórów Wiór wstęgowy (ciągły) powstaje podczas skrawania materiałów plastycznych (stali) z dużymi prędkościami skrawania przy niewielkich przekrojach warstwy skrawanej tzn. małym posuwie i głębokości; zalety: dobra jakość obrabianej powierzchni, wady: małe upakowanie w pojemnikach z wiórami (poprawia się je przez wprowadzenie łamaczy wiórów), niebezpieczeństwo oplatania przez wióry obracającego się przedmiotu lub narzędzia, mogące spowodować jego zniszczenie,

Podział tokarek Tokarka obrabiarka przeznaczona do obróbki skrawaniem przedmiotów najczęściej o powierzchni brył obrotowych (wałki, stożki, kule, gwinty wewnętrzne i zewnętrzne). Narzędziem obróbczym są najczęściej nóż tokarski, wiertło lub narzędzia do gwintów. Obróbkę na tokarce nazywa się toczeniem. Toczenie wykonuje się poprzez wprawienie obrabianego przedmiotu w ruch obrotowy, a następnie skrawanie jego powierzchni narzędziem obróbczym. Obrabiany przedmiot mocuje się w tym celu w uchwycie bądź w kłach.

Podział tokarek Ważniejsze grupy i podgrupy tokarek: 1. uniwersalne, produkcyjne, precyzyjne, wielonożowe, ciężkie, kopiarki uchwytowe 2. tarczowe i karuzelowe 3. rewolwerowe 4. półautomaty tokarskie 5. zataczarki 6. specjalne (branżowe) 7. automaty tokarskie: jedno- oraz wielowrzecionowe

1. pionowe 2. poziome 3. uniwersalne 4. do drewna 5. do kół zębatych 6. do gwintów Podział frezarek

Noże tokarskie

Noże tokarskie Noże tokarskie imakowe: 1 zdzierak prosty, 2 zdzierak wygięty, 3 wykańczak spiczasty, 4 boczny wygięty, 5 wykańczak szeroki, 6 boczny odsadzony, 7 przecinak, 8 czołowy, 9 wytaczak prosty (do otworów przelotowych), 10 wytaczak spiczasty (do otworów nieprzelotowych, 11 wytaczak hakowy

Nóż prosty

Nóż wygięty

Nóż boczny wygięty

Nóż szeroki

Nóż boczny odsadzony

Nóż przecinak

Nóż wytaczak prosty

Nóż wytaczak spiczasty

Nóż do gwintu zewnętrznego

Nóż do gwintu wewnętrznego

Podział frezów ze względu na kształt 1. frez walcowy ostrza na powierzchni bocznej 2. frez czołowy (oraz z czołem kulistym) ostrza na powierzchni czołowej 3. frez walcowo-czołowy 4. frez tarczowy 5. frez kątowy ostrza na dwóch powierzchniach stożkowych, służy do jednoczesnego frezowania dwóch powierzchni płaskich nachylonych pod pewnym kątem 6. frez kształtowy 7. frez do gwintów 8. frez modułowy do frezowania zębów kół zębatych 9. frez ślimakowy do frezowania zębów kół zębatych metodą obwiedniową 10. frez trzpieniowy 11. frez palcowy frez trzpieniowy walcowo-czołowy 12. frez krążkowy

Podział frezów ze względu na geometrię ostrzy 1. walcowe do obróbki płaszczyzn. 2. walcowo-czołowe do obróbki płaszczyzn, płaszczyzn z obrzeżem, rowków teowych oraz powierzchni dowolnych. 3. tarczowe 1. trzystronne z ostrzami prostymi do wykonywania rowków o zarysie prostoliniowym 2. trzystronne naprzemianskośne również do wykonywania rowków o zarysie prostoliniowym 3. jednostronne (piłkowe) do przecinania 4. kątowe do wykonywania rowków trapezowych i kątowych

Podział obwodu na równe części