Rada Unii Europejskiej Bruksela, 5 maja 2015 r. (OR. en) 8485/15 NOTA Od: Do: Specjalny Komitet ds. Rolnictwa Rada Nr poprz. dok.: 7524/2/15 REV 2 Dotyczy: AGRI 242 AGRIORG 26 AGRILEG 100 AGRIFIN 37 AGRISTR 30 Projekt konkluzji Rady w sprawie uproszczenia WPR W załączniku do niniejszej noty zamieszczono projekt konkluzji Rady w sprawie uproszczenia WPR., w sprawie którego prezydencja odnotowała szerokie poparcie podczas posiedzenia Specjalnego Komitetu ds. Rolnictwa 4 maja 2015 r. Rada jest zatem proszona o przyjęcie tych konkluzji podczas swojego posiedzenia 11 maja. 8485/15 kt/hod/ps 1
Projekt konkluzji Rady w sprawie uproszczenia wspólnej polityki rolnej RADA UNII EUROPEJSKIEJ, 1. PRZYPOMINAJĄC inicjatywy dotyczące uproszczenia przeprowadzone uprzednio przez Radę, wkład w uproszczenie w postaci oceny funkcjonowania reformy wspólnej polityki rolnej w 2008 r. oraz konkluzje Rady z 13 października 2014 r. w sprawie wiarygodności wyników kontroli wydatków rolnych przeprowadzanych przez państwa członkowskie (dok. 13616/14) i konkluzje Rady z 15 grudnia 2014 r. w sprawie poziomu błędów dla wydatków na rolnictwo (dok. 16798/14); 2. Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJĄC priorytetowe traktowanie przez Komisję gruntownego uproszczenia oraz fakt, że Komisja już zaproponowała lub wkrótce zaproponuje uproszczenie niektórych swoich aktów; 3. PRZYPOMINAJĄC o podjętych przez Komisję zobowiązaniach do dokonania przeglądu przepisów dotyczących zazieleniania po pierwszym roku ich wdrażania, jak również przeglądu pkt 67 konkluzji Rady Europejskiej z lutego 2013 r. (dok. EUCO 37/13); 4. PODKREŚLAJĄC, że uproszczenie WPR jest celem, co do którego zgadzają się instytucje europejskie, administracje krajowe, zainteresowane podmioty, rolnicy i inni beneficjenci; oraz ZAZNACZAJĄC, że są oni współodpowiedzialni za jego osiągnięcie; 5. WZYWAJĄC Komisję do kontynuowania i pogłębienia dyskusji na temat przygotowywanych przez nią projektów aktów prawnych dotyczących uproszczenia, zanim zostaną one przyjęte, ponieważ podejście ex ante jest najbardziej skutecznym narzędziem unikania obciążenia administracyjnego; 6. PODKREŚLAJĄC, że w realizacji WPR należy położyć większy nacisk na poszanowanie zasad pomocniczości i proporcjonalności oraz że należy zwrócić szczególną uwagę na: większą zrozumiałość prawodawstwa UE oraz ułatwianie jego wdrażania, a co za tym idzie zwiększanie przejrzystości i pewności prawa; uwzględnianie w należyty sposób sytuacji konkretnych państw i regionów; zmniejszanie obciążeń administracyjnych i związanych z nimi kosztów ponoszonych przez rolników, innych beneficjentów, organizacje producentów oraz administracje krajowe; 8485/15 kt/hod/ps 2
7. PODKREŚLA, że uproszczenie WPR powinno odbywać się na następujących zasadach: zachowaniu celów polityki i głównych elementów zreformowanej WPR, jak również zagwarantowaniu stabilności prawa w odniesieniu do rolników, tak by uproszczenie nie doprowadziło do zniesienia kontroli ani do ograniczenia dostępu do wsparcia w ramach WPR; nienarażaniu na ryzyko należytego zarządzania finansowego funduszami UE; skupieniu się na dziedzinach, w których podmioty wdrażające WPR, a także beneficjenci tej polityki, uzyskaliby największe korzyści pod względem zmniejszenia obciążeń administracyjnych, np. dotyczących informowania, kontroli i wymogów w zakresie sprawozdawczości; zwiększeniu jasności prawodawstwa i jego spójności, szczególnie między pierwszym a drugim filarem, w stosownych przypadkach, jak również między aktami podstawowymi, aktami Komisji i wytycznymi Komisji; 8. Jak wspomniano w konkluzjach Rady z 15 grudnia 2014 r., ZDAJE SOBIE SPRAWĘ, że rok 2015, jako pierwszy rok pełnego wdrażania WPR, będzie trudny dla rolników i administracji krajowych, w szczególności jeżeli chodzi o skuteczne wdrażanie nowych systemów płatności bezpośrednich i nowych środków rozwoju obszarów wiejskich. W związku z tym przy wdrażaniu WPR w tym roku należy stosować elastyczne podejście zgodne z uregulowaniami prawnymi; ZWRACA SIĘ zatem do Komisji, by skoncentrowała się na doradztwie i działaniach zapobiegawczych; 9. Przyjmując do wiadomości przygotowane przez prezydencję szczegółowe podsumowanie przedstawionych przez delegacje propozycji w zakresie uproszczeń (zob. dok. 8483/15), i mając na uwadze, że niektóre kwestie mają znaczenie dla więcej niż jednego obszaru polityki, ZWRACA w szczególności UWAGĘ na następujące kwestie horyzontalne oferujące duże możliwości uproszczenia: wytyczne wydawane przez Komisję Europejską, jak również akty Komisji powinny rzeczywiście pomagać we wdrażaniu prawodawstwa w zakresie WPR i nie powinny w żadnym wypadku wykraczać poprzez nakładanie dodatkowych obowiązków poza zakres stosowania przepisów prawnych uzgodnionych przez współprawodawców. Ponadto niezbędne jest zwiększenie przejrzystości w odniesieniu do dalszej wykładni przepisów prawnych, przedstawianej przez Komisję państwom członkowskim, w szczególności w zakresie polityki rozwoju obszarów wiejskich; 8485/15 kt/hod/ps 3
konieczność zapewnienia opłacalności wymogów w zakresie sprawozdawczości, ze zwróceniem szczególnej uwagi na brak zgłoszeń ; 10. ZWRACA UWAGĘ NA następujące krótko- i średniookresowe priorytety: odnośnie do płatności bezpośrednich: środki zazieleniania, w szczególności stosowanie zasad dotyczących trwałego użytku zielonego, wymóg dotyczący okresu dywersyfikacji upraw, definicje rodzajów obszarów proekologicznych (EFA) oraz wymóg wprowadzania potencjalnych EFA do warstwy EFA, a także wymogi dotyczące praktyk równoważnych, jeżeli istnieją możliwości uproszczenia poprzez umożliwienie państwom członkowskim stosowania elastyczniejszego podejścia do wdrażania, w większym stopniu uwzględniającego warunki naturalne i umożliwiającego lepiej ukierunkowane kontrole; rolnicy aktywni zawodowo w odniesieniu do praktycznych zastosowań definicji tego terminu; ocena sposobów wdrażania uprawnień do płatności; młodzi rolnicy w odniesieniu m.in. do potrzeby umożliwienia państwom członkowskim stosowania elastyczniejszego podejścia do kwalifikowalności osób prawnych w ramach tego systemu; potrzeba większej elastyczności w systemie drobnych producentów rolnych oraz dobrowolnego wsparcia związanego z produkcją; odnośnie do wspólnej organizacji rynków, z uwzględnieniem prac grupy zadaniowej ds. wspólnej organizacji rynków: unikanie zbędnych wymogów w zakresie sprawozdawczości; uproszczenie norm handlowych w celu usunięcia zbędnych obciążeń, mając na uwadze znaczne uproszczenie, które przeprowadzono już w 2008 r. w ramach reformy sektora owoców i warzyw; uproszczenie wymogów dotyczących programów operacyjnych i organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw w celu uniknięcia zbędnych obciążeń (przegląd przepisów dotyczących ram środowiskowych, uproszczenie sprawozdań rocznych, monitorowanie i ocena programów operacyjnych, strategii krajowych itd.); umożliwienie państwom członkowskim stosowania elastyczniejszego podejścia co do wdrażania i usuwania zbędnych przepisów i procedur dotyczących działań osłonowych, takich jak prywatne przechowywanie i interwencja publiczna, oraz modernizacja systemu mechanizmów w zakresie handlu; ocena pod kątem prawnym możliwości fakultatywnego stosowania przez państwa członkowskie narzędzi zarządzania kryzysowego w przypadkach, gdy chodzi tylko o niewielkie ilości produktów; 8485/15 kt/hod/ps 4
odnośnie do rozwoju obszarów wiejskich: należy uprościć opracowywanie i zatwierdzanie programów rozwoju obszarów wiejskich oraz zmniejszyć obciążenia związane z ich monitorowaniem i oceną. W trakcie procesu zatwierdzania programu nie należy wprowadzać żadnych warunków, które nie są przewidziane w obowiązujących przepisach. Należy podjąć wysiłki w celu zharmonizowania przepisów z zakresu EFRROW dotyczących programowania i sprawozdawczości z istniejącymi przepisami dotyczącymi innych europejskich funduszy strukturalnych i inwestycyjnych. Jeśli chodzi o pomoc państwa, w miarę możliwości należy wydawać zgodę na nią wraz z zatwierdzeniem programu, dążąc do realizacji koncepcji punktu kompleksowej obsługi; odnośnie do przepisów horyzontalnych: należy zastosować bardziej proporcjonalne i oparte na ryzyku podejście do kontroli, przy czym intensywność kontroli powinna uwzględniać poziom ryzyka i kwoty, których dotyczy, opłacalność oraz różne cele i różne oczekiwane rezultaty; unikanie wielokrotnych kontroli wymogów w zakresie zazieleniania oraz innych programów i środków wsparcia; proporcjonalne zmniejszanie płatności i kary administracyjne w przypadkach nieprzestrzegania obowiązku zazieleniania, zwłaszcza w przypadku mniejszych naruszeń. Należy uprościć sposób obliczania tych kar; należy też dokonać przeglądu systemu kontroli i kar dotyczącego wzajemnej zgodności pod kątem jego proporcjonalności; należy zbadać możliwość stosowania płatności, w tym zaliczek, po zakończeniu kontroli administracyjnych; należy zharmonizować metody obliczania wskaźnika błędu; 11. Biorąc pod uwagę potrzebę uproszczenia w najkrótszym możliwym terminie i zgodnie z powyższymi zasadami, ZALECA, by w krótkiej perspektywie skoncentrować się na działaniach, które wymagają najpilniejszej uwagi, takich jak przegląd aktów delegowanych i wykonawczych (i aktów Komisji przyjętych przed wejściem w życie traktatu z Lizbony), ulepszenie wytycznych, świadczenie pomocy technicznej oraz ułatwianie współpracy i wymiany dobrych praktyk między administracjami, zauważając jednocześnie, że w dłuższej perspektywie, na podstawie doświadczeń zebranych w pierwszych latach pełnego wdrażania WPR, konieczne będzie również podjęcie działań w celu uproszczenia aktów podstawowych; 8485/15 kt/hod/ps 5
12. PODEJMUJE DECYZJĘ o prowadzeniu regularnego monitorowania, by zapewnić odpowiednie działania następcze w związku z procesem upraszczania prawodawstwa, a w szczególności: ZWRACA SIĘ do Komisji o przedstawienie jesienią 2015 r. inicjatyw na rzecz uproszczenia, które uwzględnią niniejsze konkluzje Rady, oraz o rozważenie możliwości opracowania kolejnych takich inicjatyw w odpowiednim terminie; oraz ZOBOWIĄZUJE SIĘ do przeprowadzenia w 2016 r., w oparciu o informacje przedstawione przez Komisję, oceny postępów w zakresie upraszczania WPR. 8485/15 kt/hod/ps 6