Załącznik nr 2 do Polityki informacyjnej w zakresie profilu ryzyka i poziomu kapitału w Banku Spółdzielczym w Błaszkach. Informacje z zakresu profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Błaszkach według stanu na dzień 31.12.214 roku I Informacje ogólne 1. Bank Spółdzielczy w Błaszkach z siedzibą w Błaszkach, Plac Niepodległości 33, przedstawia informacje o charakterze jakościowym i ilościowym dotyczące adekwatności kapitałowej wg stanu na dzień 31.12.214 roku. 2. W 214 roku BS w Błaszkach prowadził działalność poprzez Centralę Banku oraz poprzez Punkt Obsługi Bankowej w Gruszczycach. 3. BS w Błaszkach na dzień 31.12.214 roku nie posiadał udziałów w podmiotach zależnych nie objętych konsolidacją. II Cele i zasady polityki zarządzania poszczególnymi ryzykami 1. BS stosuje następujące metody wyliczania wymogów kapitałowych: 1) metodę standardową w zakresie ryzyka kredytowego, 2) metodę podstawowego wskaźnika w zakresie ryzyka operacyjnego. 2. Zarządzanie ryzykiem w Banku realizowane jest w oparciu o opracowane w formie pisemnej i zatwierdzone przez Zarząd wewnętrzne strategie i procedury, które odnoszą się do identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli poszczególnych rodzajów ryzyka. Strategia zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Błaszkach określa również podstawowe zadania organów Banku w tym zakresie. Rada Nadzorcza Banku: 1) zatwierdza Strategię działania Banku oraz zasady ostrożnego i stabilnego zarządzania Bankiem, obejmujące m.in. możliwy do zaakceptowania ogólny poziom ryzyka Banku (apetyt na ryzyko), 2) zatwierdza procedury dotyczące procesów: a) szacowania kapitału wewnętrznego, b) planowania i zarządzania kapitałowego, 3) zatwierdza strukturę organizacyjną Banku, zawartą w Regulaminie organizacyjnym, dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, 4) zatwierdza ogólne zasady polityki dotyczącej zmiennych składników wynagrodzeń, 5) zatwierdza plan pozyskania i utrzymania środków stabilnych, 6) zatwierdza zasady przeprowadzania testów warunków skrajnych w odniesieniu do poszczególnych rodzajów ryzyka; 1
7) sprawuje nadzór nad zarządzaniem ryzykiem braku zgodności rozumianym jako skutki nieprzestrzegania przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania, a także zatwierdza założenia polityki Banku w zakresie ryzyka braku zgodności, ocenia efektywność zarządzania ryzykiem braku zgodności, 8) sprawuje nadzór nad zgodnością polityki Banku w zakresie podejmowania ryzyka ze Strategią działania i planem finansowym Banku, 9) zapewnia wybór członków Zarządu posiadających odpowiednie kwalifikacje do sprawowania wyznaczonych im funkcji, 1) sprawuje nadzór nad wprowadzeniem systemu zarządzania ryzykiem występującym w działalności Banku oraz ocenia adekwatność i skuteczność tego systemu, głównie poprzez zapoznawanie się z raportami i sprawozdaniami dotyczącymi oceny narażenia Banku na poszczególne rodzaje ryzyka (w tym ryzyka braku zgodności) i na ich podstawie dokonuje oceny stopnia efektywności i adekwatności zarządzania ryzykiem, 11) ocenia, czy działania Zarządu w zakresie kontroli nad działalnością Banku są skuteczne i zgodne z polityką Rady Nadzorczej. Zarząd Banku: 1) odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację pisemnych strategii oraz procedur dotyczących identyfikacji, pomiaru, monitorowania i kontroli ryzyka w zakresie: a) systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności, b) systemu kontroli wewnętrznej, c) szacowania kapitału wewnętrznego, zarządzania i planowania kapitałowego, d) dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego, 2) odpowiada za skuteczność systemu zarządzania ryzykiem, w tym ryzyka braku zgodności, systemu kontroli wewnętrznej, procesu szacowania kapitału wewnętrznego i dokonywania przeglądów procesu szacowania i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz za nadzór nad efektywnością tych procesów, 3) odpowiada za zorganizowanie skutecznego procesu oceny adekwatności kapitałowej i utrzymywania kapitału wewnętrznego oraz nadzór nad jego efektywnością, wprowadzając w razie potrzeby niezbędne korekty i udoskonalenia, 4) wprowadza zatwierdzoną przez Radę Nadzorczą strukturę organizacyjną dostosowaną do wielkości i profilu ponoszonego ryzyka, 5) wprowadza podział zadań realizowanych w Banku, który zapewnia niezależność funkcji pomiaru, monitorowania i kontrolowania ryzyka od działalności operacyjnej skutkującej podejmowaniem ryzyka przez Bank, 6) zatwierdza rodzaje limitów wewnętrznych oraz ich wysokość dostosowaną do akceptowanego przez Radę Nadzorczą ogólnego poziomu ryzyka Banku, 7) odpowiada za przejrzystość działań Banku, w szczególności za politykę informacyjną w zakresie działalności Banku, pozwalającą na ocenę skuteczności działania Rady 2
Nadzorczej i Zarządu w zakresie zarządzania Bankiem, monitorowania stanu bezpieczeństwa działalności Banku i za ocenę sytuacji finansowej Banku, 8) zapewnia zgodności działania Banku z obowiązującymi przepisami prawa, 9) zapewnia, że Bank prowadzi politykę służącą zarządzaniu wszystkimi istotnymi rodzajami ryzyka w działalności Banku i posiada procedury w tym zakresie, 1) odpowiada za opracowanie, wprowadzenie oraz aktualizację polityki zmiennych składników wynagrodzeń, 11) uwzględnia rezultaty badań prowadzonych przez komórkę audytu wewnętrznego oraz biegłych rewidentów przy podejmowaniu decyzji w ramach zarządzania Bankiem; 12) przekazuje Radzie Nadzorczej, okresowe informacje przedstawiające w sposób rzetelny, przejrzysty i syntetyczny rodzaje i wielkość ryzyka w działalności Banku. 3. Do podstawowych ryzyk, które podlegają szczególnemu nadzorowi, Bank zalicza: 1) ryzyko kredytowe, 2) ryzyko koncentracji, 3) ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej, 4) ryzyko operacyjne 5) ryzyko płynności, 6) ryzyko braku zgodności, 7) ryzyko rezydualne. - Strategia zarządzania ryzykiem w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 1 Ryzyko kredytowe z uwzględnieniem ryzyka koncentracji oraz ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych Celem strategicznym Banku w zakresie ryzyka kredytowego z uwzględnieniem ryzyka koncentracji oraz ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych w Banku Spółdzielczym w Błaszkach jest: 1) wdrożenie systemu zarządzania ryzykiem kredytowym zapewniającego stabilny rozwój optymalnego jakościowo portfela kredytowego; 2) dostarczanie Zarządowi Banku informacji o poziomie ryzyka kredytowego umożliwiających podejmowanie ostrożnościowych, zasadnych decyzji dotyczących działalności kredytowej Banku; 3) utrzymywanie jakości portfela kredytowego Banku, wyrażonej udziałem kredytów zagrożonych w kredytach ogółem na poziomie nie wyższym od 5%. 4) ograniczanie ryzyka utraty wartości aktywów, wynikającego z pozostałych (poza kredytami) aktywów Banku. 5) zminimalizowanie zagrożeń występujących w działalności kredytowej Banku poprzez stosowanie standardów zawartych w regulacjach kredytowych, w szczególności dotyczących oceny zdolności kredytowej i wiarygodności klientów Banku oraz prowadzenia monitoringu portfela kredytowego, 6) utrzymywanie umiarkowanie zdywersyfikowanego portfela kredytowego w zakresie uwarunkowanym terenem działania Banku; 7) bezwzględne przestrzeganie limitów koncentracji zaangażowań określonych w ustawie Prawo bankowe. 3
8) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z detalicznymi ekspozycjami kredytowymi, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania detalicznymi ekspozycjami kredytowymi; 9) prowadzenie działalności w zakresie związanym z udzielaniem detalicznych ekspozycji kredytowych mającej na celu utrzymanie zaangażowania na nieistotnym poziomie; 1) utrzymywanie udziału portfela detalicznych ekspozycji zagrożonych na poziomie nie wyższym od 15% całego portfela detalicznych ekspozycji kredytowych. 11) zaangażowanie się w detaliczne ekspozycje kredytowe maksymalnie do 5% ich udziału w portfelu kredytowym. - Zasady identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka kredytowego z uwzględnieniem ryzyka koncentracji oraz ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 2 Ryzyko ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie. Celem zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w Banku jest: 1) wdrożenie, weryfikacja i aktualizacja zasad zarządzania ryzykiem w obszarze związanym z ekspozycjami zabezpieczonymi hipotecznie, które będą uwzględniały w sposób adekwatny do skali prowadzonej działalności zapisy dobrych praktyk w zakresie zarządzania ekspozycjami kredytowymi zabezpieczonymi hipotecznie; 2) zapewnienie stałego monitorowania całego portfela ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie, ze szczególnym uwzględnieniem procedur zapewniających spełnienie wymogów regulacji, zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych. 3) zapewnienie skuteczności stosowanych technik redukcji ryzyka kredytowego, 4) zapobieganie spadkowi efektywności zabezpieczenia poprzez weryfikację wartości i płynności przyjętych zabezpieczeń, zarówno podczas oceny wniosku kredytowego, jak i w ramach prowadzonego monitoringu, 5) bieżąca weryfikacja i aktualizacja wartości zabezpieczeń kredytów, przestrzeganie limitów wskaźnika LTV i podejmowanie odpowiednich działań w przypadku wzrostu tego wskaźnika ponad określone limity, 6) utrzymywanie udziału portfela kredytów zagrożonych zabezpieczonych hipotecznie na poziomie nie wyższym od 5% całego portfela kredytowego, 7) zaangażowanie się w ekspozycje kredytowe zabezpieczone hipotecznie maksymalnie do 85% ich udziału w portfelu kredytowym. - Zasady identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 3 Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej Celem strategicznym Banku w odniesieniu do ryzyka stopy procentowej jest: 1) optymalizacja wyniku odsetkowego w warunkach zmienności rynkowych stóp procentowych; 4
2) ograniczanie negatywnego wpływu zmian stóp procentowych poprzez doskonalenie narzędzi pomiaru i odpowiednie kształtowanie struktury aktywów i pasywów wrażliwych na zmiany stóp procentowych; 3) utrzymywanie poziomu ryzyka w ramach ustanowionych limitów opisanych w wewnętrznej procedurze dotyczącej zasad zarządzania ryzykiem stopy procentowej. - Zasady zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 4 Ryzyko operacyjne Celem strategicznym w zakresie ryzyka operacyjnego jest: 1) optymalizacja efektywności gospodarowania poprzez zapobieganie i minimalizowanie strat operacyjnych oraz wyeliminowanie przyczyn ich powstawania, racjonalizacja kosztów, jak również zwiększenie szybkości oraz adekwatności reakcji Banku na zdarzenia od niego niezależne, 2) wdrożenie efektywnej struktury zarządzania ryzykiem operacyjnym, w tym określenie ról i odpowiedzialności w zakresie zarządzania ryzykiem operacyjnym. - Zasady zarzadzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 5 Ryzyko płynności Celem strategicznym Banku w zakresie ryzyka płynności jest: 1) zapewnienie finansowania aktywów i terminowego wykonania zobowiązań w toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez konieczności poniesienia straty, 2) zapobieganie powstania sytuacji kryzysowej, zwłaszcza z powodu czynników wewnątrzbankowych oraz posiadanie aktualnego i skutecznego planu awaryjnego na wypadek wystąpienia takiej sytuacji, 3) zapewnienie utrzymania płynności bieżącej, krótkoterminowej, średnioterminowej oraz długoterminowej dostosowanej do rozmiarów i rodzaju działalności, w sposób zapewniający wykonanie wszystkich zobowiązań pieniężnych zgodnie z terminami ich płatności, 4) minimalizowanie ryzyka przekroczenia zdefiniowanych w Banku limitów płynności, 5) monitorowanie sytuacji płynnościowej Banku pod kątem wystąpienia sytuacji awaryjnej powodującej konieczność uruchomienia planu awaryjnego utrzymania płynności, 6) minimalizacja ryzyka utraty płynności przez Bank w przyszłości, 7) optymalne zarządzanie nadwyżkami środków finansowych. - Zasady identyfikacji, pomiaru i monitorowania ryzyka płynności w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 6 Ryzyko braku zgodności Celem strategicznym Banku w zakresie ryzyka braku zgodności jest: 1) efektywne przeciwdziałanie możliwościom wystąpienia naruszeń przepisów prawa, regulacji wewnętrznych oraz przyjętych przez Bank standardów postępowania; 5
2) sprawne i skuteczne podejmowanie działań naprawczych w sytuacji zidentyfikowania braku zgodności; 3) dążenie do zgodności regulacji wewnętrznych Banku z przepisami zewnętrznymi; 4) dążenie i dbałość o: a) wizerunek zewnętrzny Banku rozumianego jako instytucja zaufania publicznego, b) pozytywny odbiór Banku przez klientów, c) przejrzystość działań Banku wobec klientów, d) stworzenie kadry pracowniczej identyfikującej się z Bankiem, dobrze zorganizowanej wewnętrznie dla realizacji wspólnych celów wytyczonych przez Bank - Zasady zarządzania ryzykiem braku zgodności w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 7 4. W strukturze organizacyjnej Banku funkcjonuje od 2 grudnia 27 roku Zespół Analiz i Ryzyka Bankowego, który na dzień 31.12.214 roku obejmował swoim zakresem działania monitorowanie następujących ryzyk: - ryzyko kredytowe w tym ryzyko koncentracji i detalicznych ekspozycji kredytowych, - ryzyko ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie, - ryzyko płynności, - ryzyko stopy procentowej, - ryzyko operacyjne, - ryzyko braku zgodności. 5. W stosunku do ryzyk objętych szczególnym nadzorem opracowane zostały metody ich pomiaru oraz opracowany system raportowania. Ryzyko kredytowe z uwzględnieniem ryzyka koncentracji, ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych oraz ryzyka ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie Analiza ryzyka obejmuje następujące elementy: a) dywersyfikacji oraz monitorowania i raportowania z tytułu koncentracji, związanego z możliwością zbyt dużego zaangażowania Banku: - wobec pojedynczych podmiotów oraz podmiotów powiązanych kapitałowo lub organizacyjnie, - w tę samą branżę, - w ten sam produkt kredytowy, - w ten sam rodzaj zabezpieczenia, b) monitorowania i raportowania ekspozycji na ryzyko kredytowe według klas ryzyka, c) monitorowania ekspozycji kredytowych zagrożonych, ich struktury, czynników ryzyka, d) monitorowania i raportowania wielkości tworzonych rezerw na należności zagrożone, e) analizy migracji ekspozycji kredytowych pomiędzy poszczególnymi kategoriami ryzyka, f) monitorowania kredytów udzielanych pracownikom Banku, członkom Zarządu i członkom Rady Nadzorczej. 6
Analizy (Raporty) z zakresu oceny poziomu ryzyka kredytowego z uwzględnieniem ryzyka koncentracji i ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych oraz ryzyka ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie Banku otrzymują: a) w cyklach miesięcznych - Komitet Zarządzania Ryzykiem, Zarząd, b) w cyklach kwartalnych - Zarząd, Rada Nadzorcza. Ryzyko płynności Analiza ryzyka płynności obejmuje w szczególności następujące elementy: 1) zestawienie kalkulacji nadzorczych miar płynności, 2) Zestawienie kształtowania się bazy depozytowej i portfela kredytowego za dany miesiąc, 3) źródła finansowania działalności Banku (wg pierwotnych terminów realizacji), 4) zaangażowanie środków oraz aktywa płynne (wg pierwotnych terminów realizacji), 5) analizę zrywalności depozytów oraz przedterminowej spłaty kredytów, 6) analizę największych deponentów w bazie depozytowej Banku, 7) analizę depozytów osób wewnętrznych, 8) analizę stabilności bazy depozytowej (wskaźniki osadu), 9) analizę wskaźnikową ryzyka płynności Banku, wraz z oceną przestrzegania limitów ostrożnościowych, 1) zestawienie płynności Banku, 11) kształtowanie się nadzorczych miar płynności, 12) prognozę kształtowania się podstawowych wartości wpływających na płynność finansową Banku, 13) testy warunków skrajnych, 14) plany awaryjne, 15) potencjalne źródła zabezpieczenia płynności Banku, w tym portfel kredytów do odsprzedaży, 16) wykonanie Planu pozyskania i utrzymania środków obcych stabilnych (kwartalnie), 17) pogłębioną analizę płynności długoterminowej (sporządzana raz do roku), 18) komentarz i rekomendacje zarządcze. Raporty z zakresu oceny poziomu ryzyka płynności Banku otrzymują: w cyklach miesięcznych - Komitet Zarządzania Ryzykiem, Zarząd Banku, w okresach kwartalnych Zarząd, Rada Nadzorcza. Ryzyko stopy procentowej Analiza ryzyka stopy procentowej obejmuje w szczególności następujące elementy: 1) zestawienie struktury aktywów i pasywów oprocentowanych, według stawek referencyjnych, z wyliczonym średnioważonym oprocentowaniem oraz średnioważonym wskaźnikiem zmian do stawek referencyjnych, 2) zestawienie niedopasowania (luki) w poszczególnych przedziałach przeszacowania, 7
dla aktywów i pasywów sklasyfikowanych według stóp referencyjnych, 3) scenariusze zmian wyniku odsetkowego w okresie 12 miesięcy, 4) obliczenia podstawowych wskaźników związanych z aktywami i pasywami oprocentowanymi, 5) zestawienie poziomu wykorzystania obowiązujących w Banku limitów, ograniczających poziom ryzyka stopy procentowej, 6) prognozę przychodów, kosztów i wyniku odsetkowego, w odniesieniu do planu finansowego, 7) informację o poziomie (stopniu) wykorzystania poszczególnych limitów w zakresie ryzyka stopy procentowej, o przekroczeniach i podjętych działaniach, 8) inne informacje ważne z punktu widzenia zarządzania ryzykiem stopy procentowej. W ramach analizy uzupełniającej Bank dokonuje symulacji wyniku odsetkowego w okresach obrachunkowych, na podstawie wykonania przychodów i kosztów w analizowanym okresie oraz przy wykorzystaniu struktury aktywów i pasywów oprocentowanych na koniec badanego miesiąca, przy różnych scenariuszach zmian stóp procentowych. Analizy (Raporty) z zakresu oceny poziomu ryzyka stopy procentowej Banku otrzymują: a) w cyklach miesięcznych - Komitet Zarządzania Ryzykiem, Zarząd Banku, b) w cyklach kwartalnych - Zarząd, Rada Nadzorcza. Ryzyko operacyjne Analiza ryzyka operacyjnego obejmuje: 1) opracowanie i wdrożenie wewnętrznych metod oceny ryzyka operacyjnego; 2) pomiar i monitorowanie procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym w banku; 3) rejestracje zdarzeń operacyjnych z zakresu banku; 4) weryfikację i akceptację zdarzeń zarejestrowanych w programie RIRO; 5) prowadzenie bazy zdarzeń ryzyka operacyjnego, identyfikację zagrożeń dla funkcjonowania Banku w obszarze ryzyka operacyjnego i proponowanie rozwiązań w celu jego ograniczenia; 6) gromadzenie danych o zidentyfikowanym ryzyku; 7) gromadzenie danych i raportów o zdarzeniach i stratach operacyjnych; 8) monitorowanie limitów, sygnalizowanie Zarządowi przypadków przekroczeń oraz wyjaśnianie przyczyn powodujących przekroczenia; 9) analizę, monitorowanie i raportowanie KRI. Raporty dotyczące zdarzeń i strat operacyjnych otrzymują: 1) w cyklach miesięcznych Komitet KZR, Zarząd Banku, 2) w cyklach kwartalnych Zarząd, Rada Nadzorcza, Ryzyko braku zgodności Analiza ryzyka braku zgodności obejmuje dane i informacje pochodzące w szczególności z następujących źródeł: 1) rejestru zdarzeń i strat operacyjnych; 8
2) rejestru skarg i wniosków; 3) rejestru spraw sądowych; 4) rejestru transakcji powyżej 15. Euro; 5) wyników kontroli prowadzonych przez audyt wewnętrzny; 6) wyników kontroli przeprowadzonych przez Urząd Komisji Nadzoru Finansowego; 7) wyników z analiz kwestionariuszy BION; 8) informacji przekazywanych na bieżąco przez pracowników Banku zgodnie z 9; 9) niekorzystny informacji o Banku, które pojawiły się w mediach; 1) wyników z przeprowadzonych przez stanowisko organizacyjno-administracyjne analiz terminowości i zakresu aktualizacji procedur. Analizy z zakresu oceny poziomu ryzyka braku zgodności otrzymują: a) w cyklach półrocznych - Komitet Zarządzania Ryzykiem, Zarząd Banku, b) w cyklach rocznych - Zarząd, Rada Nadzorcza 6. Zasady polityki stosowania zabezpieczeń i ograniczania ryzyka oraz strategie i procesy monitorowania skuteczności zabezpieczeń i metod ograniczania ryzyka zawarte w załącznikach: - Polityka zarządzania ryzykiem kredytowym z uwzględnieniem ryzyka koncentracji oraz ryzyka detalicznych ekspozycji kredytowych w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 8 - Polityka zarządzania ryzykiem ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 9 - Polityka zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 1 - Polityka zarządzania ryzykiem płynności w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 11 - Strategia zarządzania i planowania kapitałowego w Banku Spółdzielczym w Błaszkach -załącznik nr 12 - Polityka bezpieczeństwa Banku Spółdzielczego w Błaszkach -załącznik nr 13 - Polityka informacyjna w zakresie profilu ryzyka i poziomu kapitału Banku Spółdzielczego w Błaszkach -załącznik nr 14 III Fundusze własne 1. Bank Spółdzielczy w Błaszkach posiada fundusze własne dostosowane do rozmiarów prowadzonej działalności tj. na poziomie zapewniającym stabilną sytuację ekonomiczną. Fundusze własne Banku obejmują: kapitał Tier I, kapitał Tier II. Kapitał Tier I Banku obejmuje: 1) kapitał podstawowy Tier I, na który składają się: a) wpłacony fundusz udziałowy, z zastosowaniem przepisów przejściowych, b) zysk w trakcie zatwierdzania oraz zysk netto bieżącego okresu sprawozdawczego, obliczone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości, pomniejszone o wszelkie przewidywane obciążenia i dywidendy, w kwotach nie większych niż kwoty zysku zweryfikowane przez biegłych rewidentów, po uzyskaniu zgody właściwego organu, c) niepodzielony zysk z lat ubiegłych, po uzyskaniu zgody właściwego organu, d) w ramach skumulowanych, innych całkowitych dochodów fundusz z aktualizacji wyceny majątku trwałego, 9
e) kapitał rezerwowy, f) fundusz ogólnego ryzyka na niezidentyfikowane ryzyko działalności bankowej, g) w ramach innych przejściowych korekt kapitału podstawowego Tier I skutki wyceny instrumentów dłużnych lub kapitałowych zakwalifikowanych do portfela dostępne do sprzedaży oraz (ze znakiem minus) fundusz z aktualizacji wyceny majątku trwałego; 2) pomniejszenia kapitału podstawowego Tier I: a) wartości niematerialne i prawne wycenione według wartości bilansowej, b) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do funduszy podstawowych Tier I, c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale podstawowym Tier I podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, d) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach w kapitale podstawowym Tier I podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji, e) strata z lat ubiegłych, strata w trakcie zatwierdzania, strata netto bieżącego okresu; 3) kapitał dodatkowy Tier I, który stanowi: a) instrumenty kapitałowe spełniające warunki opisane w art. 52 CRR, 4) pomniejszenia kapitału dodatkowego Tier I: a) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do dodatkowego kapitału podstawowego, jeżeli właściwy organ uznał, że miały one na celu sztuczne zwiększenie funduszy własnych Banku, b) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do dodatkowego kapitału podstawowego podmiotów sektora, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji. Kapitał Tier II Banku obejmuje: 1) instrumenty kapitałowe spełniające warunki opisane w art. 63 CRR; 2) pożyczki podporządkowane; 3) rezerwę na ryzyko ogólne do wysokości 1,25% aktywów ważonych ryzykiem; 4) w ramach elementów kapitału Tier II dodatkową odpowiedzialność członków, z zastosowaniem przepisów przejściowych ; 5) pomniejszenia kapitału Tier II: a) wzajemne zaangażowania w instrumenty kapitałowe (krzyżowe powiązania kapitałowe) zaliczane do kapitału Tier II, jeżeli właściwy organ uznał, że miały one na celu sztuczne zwiększenie funduszy własnych Banku, b) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do kapitału Tier II podmiotów sektora finansowego, jeżeli Bank nie dokonał znacznej inwestycji, c) posiadane przez Bank bezpośrednie, pośrednie i syntetyczne udziały kapitałowe w instrumentach zaliczanych do kapitału Tier II, jeżeli Bank dokonał znacznej inwestycji. 1
2. Na dzień 31.12.214 roku Bank Spółdzielczy w Błaszkach posiadał fundusze własne w kwocie 6 391 tys. zł. Poniższe zestawienie przedstawia poziom poszczególnych pozycji funduszy własnych Banku według stanu na dzień 31.12.214 roku. L.p. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł I. Kapitał Tier 1: 6 228 1) Kapitał podstawowy CET1: 6 228 - kapitał rezerwowy (fundusz zasobowy) 5 98 - korekty okresu przejściowego (fundusz udziałowy) 326 -wartości niematerialne i prawne -6 2) Dodatkowy kapitał podstawowy (AT1): II. Kapitał Tier 2: 163 - korekty okresu przejściowego dotyczące instrumentów kapitałowych i pożyczek podporządkowanych zaliczanych do T2 (dodatkowa odpowiedzialność członków) - inne przejściowe korekty T2 ( kapitał z aktualizacji wyceny rzeczowych aktywów trwałych) Fundusze własne 6 391 Wewnętrzny wymóg kapitałowy 2 125 Nadwyżka funduszy własnych 4 266 Wartość jednego udziału wynosi 3 zł. 3. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. IV Adekwatność kapitałowa 1. Poniższa tabela przedstawia kwoty stanowiące 8% ekspozycji ważonej ryzykiem dla każdej z klas ekspozycji. Zasady szacowania kapitału wewnętrznego w Banku Spółdzielczym w Błaszkach załącznik nr 15 Zasady wyznaczania łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko w Banku Spółdzielczym w Błaszkach - załącznik nr 16 Lp. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł 1. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych 2. Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz 1 lokalnych 3. Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego 1 4. Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju 5. Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych 6. Ekspozycje wobec instytucji 315 163 11
7. Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 78 8. Ekspozycje detaliczne 344 9. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach 971 1. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie zobowiązania 2 11. Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem 12. Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych 13. Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową 14. Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania 15. Ekspozycje kapitałowe 43 16. Inne ekspozycje 28 RAZEM 1 783 2. Poniższe zestawienie przedstawia poziom minimalnych wymogów kapitałowych na poszczególne rodzaje ryzyka według stanu na dzień 31.12.214 roku. Wyliczenia zostały dokonane zgodnie z Zasadami szacowania kapitału wewnętrznego w Banku Spółdzielczym w Błaszkach. Wyszczególnienie Kwota w tys. zł Ryzyko kredytowe 1 783 Ryzyko rynkowe Ryzyko operacyjne 342 Łączny wymóg na ryzyka Filaru I 2 125 Ryzyko koncentracji zaangażowań Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej Ryzyko płynności Ryzyko wyniku finansowego Ryzyko kapitałowe Pozostałe ryzyka Łączna wartość wewnętrznych wymogów kapitałowych 2 125 Rezerwa na ryzyko ogólne Wewnętrzne wymogi kapitałowe po uwzględnieniu rezerwy na ryzyko ogólne 2 125 Sumaryczny wewnętrzny wymóg kapitałowy 2 125 Współczynnik kapitału podstawowego CET 1 [%] Współczynnika kapitału Tier 1 [%] Łączny współczynnik kapitałowy [%] Wewnętrzny współczynnik kapitałowy [%] W Banku Spółdzielczym w Błaszkach na dzień 31.12.214 roku: - ryzyko kredytowe - stanowi 27,9% kapitału dostępnego - ryzyko operacyjne - stanowi 5,4% kapitału dostępnego 23,44% 23,44% 24,6% 24,6% 12
- łączny wymóg kapitałowy w ramach Filaru I - stanowi 33,3% kapitału dostępnego - nie wystąpiła potrzeba tworzenia wymogu kapitałowego w ramach Filaru II. V Ryzyko kredytowe 1. Dla wyliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, ekspozycję uznaje się za ekspozycję której dotyczy niewykonanie zobowiązania w przypadku których występuje przynajmniej jedna z poniższych sytuacji: istnieje małe prawdopodobieństwo wywiązania się dłużnika w okresie jednego roku ze zobowiązań wobec Banku okres przeterminowania jest dłuższy niż 9 dni, oraz przeterminowana kwota przekracza w przypadku ekspozycji detalicznych 5, złotych, a w przypadku pozostałych klas ekspozycji kwota przekracza 3., złotych. 2. Według stanu na dzień 31.12.214r. Bank stosował definicje należności zagrożonych w oparciu o zapisy Rozporządzenia Ministra Finansów. Dla potrzeb naliczenia odpowiedniej wysokości rezerw celowych od ekspozycji kredytowych klasyfikowanych do kategorii normalnej, pod obserwacją, poniżej standardu, wątpliwe, lub stracone, stosuje się zasady wynikające z Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15.5.29 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków oraz zasady określone w procedurze wewnętrznej w sprawie tworzenia rezerw celowych. 3. Opis stosowanego podejścia i metod przyjętych do ustalania korekt wartości i rezerw zawierają: Zasady klasyfikacji należności i tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banku w Banku załącznik nr 17 Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 15.5.29 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad tworzenia rezerw na ryzyko związane z działalnością banków - załącznik nr 18 4. Bank w swoich analizach nie uwzględnia ryzyka geograficznego, ponieważ istotnym obszarem geograficznym dla ekspozycji kredytowych Banku Spółdzielczego w Błaszkach jest województwo łódzkie. W ocenie Banku ryzyko kredytowe na terenie działania Banku jest jednorodne i nie zachodzi potrzeba badania zaangażowania w poszczególne powiaty bądź gminy. 5. Ekspozycje kredytowe według wyceny bilansowej (po korektach rachunkowych) na dzień 31.12.214 roku, bez uwzględnienia skutków ograniczania ryzyka kredytowego oraz średnią kwotę ekspozycji w okresie od 31.12.21 roku do 31.12.214 roku w podziale na klasy przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie 1. Ekspozycje wobec rządów centralnych lub banków centralnych 2. Ekspozycje wobec samorządów regionalnych lub władz lokalnych Stan na dzień 31.12.214 r. w tys. zł Średnia kwota w okresie od 31.12.21 r. do 31.12.214 r. 233 174 86 54 13
3. Ekspozycje wobec podmiotów sektora publicznego 34 88 4. Ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju 5. Ekspozycje wobec organizacji międzynarodowych 6. Ekspozycje wobec instytucji 18 172 16 433 7. Ekspozycje wobec przedsiębiorstw 1 276 5 1 8. Ekspozycje detaliczne 7 53 4 928 9. Ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach 19 737 13 98 1. Ekspozycje, których dotyczy niewykonanie 22 92 zobowiązania 11. Pozycje związane ze szczególnie wysokim ryzykiem 12. Ekspozycje w postaci obligacji zabezpieczonych 13. Ekspozycje z tytułu należności od instytucji i przedsiębiorstw posiadających krótkoterminową ocenę kredytową 14. Ekspozycje związane z przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania 15. Ekspozycje kapitałowe 532 17 16. Inne ekspozycje 1 75 1 491 RAZEM 49 327 41 475 Bank przyjmuje, iż do istotnej klasy ekspozycji kredytowych zaliczana jest klasa ekspozycje zabezpieczone hipotekami na nieruchomościach, których udział w portfelu kredytowym przekracza 4%. 6. Strukturę geograficzną ekspozycji kredytowych według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Istotne obszary geograficzne Kwota (w tys. zł) 1. województwo łódzkie 27 723 2. województwo wielkopolskie 823 RAZEM 28 546 Istotnym obszarem geograficznym dla ekspozycji kredytowych Banku Spółdzielczego w Błaszkach jest województwo łódzkie. 14
7. Struktura zaangażowania Banku wobec poszczególnych sektorów lub według typu kontrahenta w rozbiciu na klasy ekspozycji. 7.1 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora finansowego według typu kontrahenta w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w tys. zł 1. Banki 18 559 18 559 2. Pozostałe instytucje pośrednictwa finansowego 3. Pomocnicze instytucje finansowe 4. Instytucje ubezpieczeniowe Razem zaangażowanie w sektorze finansowym 18 559 Zaangażowanie w sektorze finansowym dotyczy wyłącznie środków w Banku Zrzeszającym. Na kwotę 18 559 tys. zł składają się środki zdeponowane na rachunkach bieżących i terminowych, FOŚG oraz akcje SGB Bank S.A. w Poznaniu. 7.2 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora niefinansowego w podziale na typ kontrahenta w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela. Lp. Typ kontrahenta Wartość w tys. zł 1. Przedsiębiorstwa i spółki państwowe 2. Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie 1 337 1 337 3. Przedsiębiorcy indywidualni 1 244 15
4. Osoby prywatne 5. Rolnicy indywidualni 6. Instytucje niekomercyjne działające na rzecz gospodarstw domowych 1 231 13 1 169 1 149 2 24 71 24 627 83 Razem zaangażowanie w sektorze niefinansowym 28 46 Największą grupę stanowią rolnicy, udział w ogólnym zaangażowaniu wynosi 87%. Drugą co do wielkości grupę stanowią przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie, udział w zaangażowaniu wynosi 5%. Najmniejszy udział należy do osób prywatnych 4%. 7.3 Strukturę zaangażowania Banku wobec sektora instytucji rządowych i samorządowych w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela. Wyszczególnienie Wartość w tys. zł 121 Razem zaangażowanie w sektorze budżetowym 121 Zaangażowanie Banku wobec sektora budżetowego dotyczy dopłat do oprocentowania kredytów preferencyjnych dla rolnictwa oraz należności z tytułu kredytów dla instytucji samorządowych. 7.4 Strukturę zaangażowania Banku w poszczególnych branżach w rozbiciu na kategorie należności według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela Lp. Branże Wartość w zł 1. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 2. Przetwórstwo przemysłowe 24 738 24 655 83 315 315 16
3. Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 4. Transport i gospodarka magazynowa 5. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 6. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 7. Administracja publiczna i obrona narodowa; 8. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 1 42 1 42 92 92 23 23 2 2 9. Pozostała działalność 1 169 1 149 2 Razem zaangażowanie w poszczególne branże 28 546 86 86 854 841 13 W Banku Spółdzielczym w Błaszkach, który obsługuje teren rolniczej gminy Błaszki, największe zaangażowanie jest w branżę rolnictwo i wynosi 87%. 8. Strukturę ekspozycji według okresów zapadalności dla całego portfela kredytowego (bez odsetek) według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższa tabela. Typ Kontrahenta Bez określ. term. 1-7 dni 7-3 dni 1-3 m-cy 3-6 m-cy 6-12 m-cy 1-2 lat 2-5 lat 5-1 lat 1-2 lat Powyżej 2 lat Kasa i operacje z BC 4 85, 5 3, 4, 4, 1 227,,,,,,, 17
Przedsiębiorstwa i spółki prywatne oraz spółdzielnie Gospodarstwa domowe,,, 11, 93, 479, 12, 35, 347,,, 218, 1, 142, 1 16, 2 31, 4 168, 5 28, 9 266, 3 899, 949,, Instytucje niekomercyjne Jednostki Samorządu Terytorialnego,,,,,,,,,,,,,,,,, 5, 27, 54,,, RAZEM 5 68, 5 31, 4 142, 5 171, 3 351, 4 647, 5 387, 9 598, 4 3, 949,, Bank Spółdzielczy w Błaszkach podaje strukturę ekspozycji według okresów zapadalności dla całego portfela kredytowego, ponieważ systemy informatyczne nie zostały dostosowane do pozyskiwania informacji o terminach zapadalności dla istotnych klas należności. 9. Strukturę należności normalnych i zagrożonych w wartości bilansowej tj. po pomniejszeniach o utworzone rezerwy i pobraną prowizję od udzielonych kredytów rozliczoną wg ESP według stanu na dzień 31.12.214 r. przedstawiają poniższe tabele: Przedsiębiorstwa i spółki Kredyty Rezerwy Korekta Odsetki Wartość prywatne oraz spółdzielnie celowe wartości bilansowa 1 337,, 7,, 1 33,,,,,, Należności poniżej standardu,,,,, Należności wątpliwe,,,,, Należności stracone,,,,, 1 337,, 7,, 1 33, Przedsiębiorcy indywidualni Kredyty Rezerwy Korekta Odsetki Wartość celowe wartości bilansowa 1 231,, 1, 1, 1 222,,,,,, Należności poniżej standardu,,,,, Należności wątpliwe,,,,, Należności stracone 13, 13,, 7, 7, 1 244, 13, 1, 8, 1 229, 18
Rolnicy indywidualni Kredyty Rezerwy Korekta Odsetki Wartość celowe wartości bilansowa 24 627,, 233, 52, 24 446,,,,,, Należności poniżej standardu 24, 4,,, 2, Należności wątpliwe 8, 4,,, 4, Należności stracone 51, 49, 3, 1,, 24 71, 57, 236, 53, 24 47, Osoby prywatne Kredyty Rezerwy Korekta Odsetki Wartość celowe wartości bilansowa 1 149, 3, 17, 2, 1 131,,,,,, Należności poniżej standardu,,,,, Należności wątpliwe,,,,, Należności stracone 2, 2,, 11, 11, 1 169, 23, 17, 13, 1 142, Instytucje niekomercyjne Kredyty Rezerwy Korekta Odsetki Wartość działające na rzecz celowe wartości bilansowa gospodarstw domowych,,,,,,,,,, Należności poniżej standardu,,,,, Należności wątpliwe,,,,, Należności stracone,,,,,,,,,, Instytucje samorządowe Kredyty Rezerwy celowe Korekta wartości Odsetki Wartość bilansowa 86,,,, 86,,,,,, Należności poniżej standardu,,,,, Należności wątpliwe,,,,, Należności stracone,,,,, 86,,,, 86, 19
Wskaźnik kredytów zagrożonych wynosi,41%. 1. Omówienie uzgodnienia zmian stanów korekt wartości i rezerw z tytułu ekspozycji zagrożonych, obejmujące: 1) W 214 roku Bank nie spisał należności stanowiących ekspozycje kredytowe zakwalifikowane do należności straconych w ciężar utworzonej rezerwy celowej. 2) salda początkowe rezerwy na dzień 1.1.214 r -143 tys. zł, 3) kwoty umorzeń należności w ciężar odpisów w danym okresie - tys. zł, 4) kwoty rezerw, odpisów aktualizujących albo rozwiązań na szacowane prawdopodobne straty na ekspozycjach w danym okresie, wszelkie inne korekty, w tym korekty wynikające z różnic kursowych, połączeń podmiotów, przejęć i zbycia podmiotów zależnych oraz transferów pomiędzy grupami odpisów i rezerw, - -5 tys. zł 5) salda końcowe rezerwy celowej na dzień 31.12.214 r. - 93 tys. zł. Ryzyko kredytowe kontrahenta 1. Bank uznaje za akceptowany udział aktywów według wartości bilansowej i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań pozabilansowych udzielonych o wagach ryzyka 75% i więcej na poziomie do 7% sumy aktywów według wartości bilansowej powiększonych o wartość ekwiwalentu bilansowego udzielonych zobowiązań pozabilansowych. Bank uznaje, że wymóg kapitałowy na ryzyko kredytowe wyliczony w Filarze I jest wystarczający, o ile nie zostaje przekroczony ww. wskaźnik i nie wyznacza wewnętrznego wymogu z tego tytułu. W przypadku przekroczenia ww. wskaźnika udziału, Bank wylicza wewnętrzny wymóg kapitałowy z tego tytułu według poniższych zasad: Bank wyodrębnia aktywa i zobowiązania pozabilansowe według wartości bilansowej, z przypisanymi wagami ryzyka 75% i więcej, ustalana jest nadwyżka aktywów według wartości bilansowej i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań pozabilansowych z przypisanymi wagami ryzyka 75% i więcej, ponad 7% sumy aktywów według wartości bilansowej i wartości ekwiwalentów bilansowych udzielonych zobowiązań pozabilansowych (w ujęciu netto), wyliczona zostaje średnia waga ryzyka dla należności o wagach ryzyka 75% i więcej. W celu wyznaczenia wewnętrznego wymogu kapitałowego na ryzyko kredytowe, Bank stosuje wskaźnik - w wysokości 4% - dla ekspozycji o wagach ryzyka 75% i więcej, przekraczających poziom 7% udziału w sumie aktywów powiększonej o udzielone zobowiązania pozabilansowe - według wartości bilansowej, przy zastosowaniu średniej wagi ryzyka dla należności o wagach ryzyka 75% i więcej. Jeżeli wyliczony wg powyższych zasad wewnętrzny wymóg kapitałowy jest większy niż 2% funduszy własnych, Bank uznaje, że ryzyko kredytowe jest ryzykiem nie w pełni pokrytym wymogiem kapitałowym utworzonym w ramach Filaru I tworząc wewnętrzny wymóg kapitałowy na pokrycie tego ryzyka. Na dzień 31.12.214 roku w Banku Spółdzielczym w Błaszkach udział aktywów bilansowych i ekwiwalentu bilansowego zobowiązań pozabilansowych o podwyższonych wagach ryzyka 75% i więcej stanowił 59,68% sumy aktywów według wartości bilansowej 2
powiększonych o wartość ekwiwalentu bilansowego udzielonych zobowiązań pozabilansowych i nie przekroczył ustalonego limitu. Bank nie tworzy wymogu kapitałowego i zgodnie z zasadami uznaje, że ryzyko kredytowe jest w pełni pokryte wymogiem kapitałowym utworzonym w ramach Filaru I. 2. Jako formę przyjętych zabezpieczeń Bank może uwzględniać następujące rodzaje zabezpieczeń: blokada środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, gwarancja, hipoteka na nieruchomości mieszkalnej, hipoteka na nieruchomości komercyjnej, poręczenie według prawa cywilnego, przelew (cesja) wierzytelności, przewłaszczenie na zabezpieczenie, przystąpienie do długu, ubezpieczenie kredytu przez towarzystwo ubezpieczeniowe, weksel własny i poręczenie wekslowe (awal), zastaw rejestrowy, pozostałe zabezpieczenia. Kwotę zabezpieczenia ogranicza się do wysokości aktualnej na dzień analizy wielkości zabezpieczanej ekspozycji kredytowej. Na potrzeby procesu oceny adekwatności kapitałowej Bank przyjmuje wartość graniczną (limit) dla poszczególnych zaangażowań, określony jako procent portfela kredytowego. Bank wyznacza stopień koncentracji zabezpieczeń poprzez wyliczenie odrębnie dla każdego rodzaju zabezpieczenia różnicy pomiędzy kwotą zabezpieczeń ekspozycji kredytowych, a wartością graniczną (limitem). Jeżeli dla co najmniej jednej formy zabezpieczenia wystąpi przekroczenie wartości granicznej (limitu), Bank wyznacza wewnętrzny wymóg kapitałowy na pokrycie tego ryzyka według poniższej procedury pod warunkiem, że tak wyliczona wartość przekracza 2% funduszy własnych: kwota przekroczenia wartości granicznej przemnażana jest przez wartość odpowiadającą średniej wadze ryzyka dla zaangażowań występujących w Banku, zsumowane wyniki otrzymane dla każdej formy zabezpieczenia przemnożone są przez wagę 8%. VI Ryzyko kredytowe do wyliczania kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem W 214 roku Bank Spółdzielczy w Błaszkach nie korzystał z ocen zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej i agencji kredytów eksportowych. Nie zastosował technik redukcji ryzyka kredytowego. VII Ekspozycje kapitałowe nieuwzględnione w portfelu handlowym 21
1. Podział ekspozycji ze względu na cel nabycia (zyski kapitałowe, przyczyny strategiczne) według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Rodzaj ekspozycji Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na zyski kapitałowe Kwota ekspozycji zakupionych ze względu na przyjętą strategię 1. Akcje 531 2. Udziały 1 RAZEM 532 2. Zestawienie papierów wartościowych według stanu na dzień 31.12.214 roku przedstawia poniższe zestawienie. Lp. Wyszczególnienie Wartość bilansowa w tys. zł Wartość rynkowa w tys. zł Wartość godziwa w tys. zł 1. Akcje 531 2. Udziały 1 RAZEM 532 3. Bank Spółdzielczy w Błaszkach posiada udziały w SGB Bank S.A. oraz akcje TUW, które nie są dopuszczone do obrotu na rynku VIII Ryzyko stopy procentowej dla pozycji zakwalifikowanych do portfela bankowego 1. Pomiar ryzyka stopy procentowej oparty jest na następujących założeniach: 1) do pomiaru ryzyka stopy procentowej Bank stosuje metodę luki stopy procentowej, 2) do oceny tego ryzyka Bank wykorzystuje również inne dodatkowe metody, np. badania symulacyjne zmian w przychodach odsetkowych, zmian w kosztach odsetkowych i w konsekwencji zmian w wyniku odsetkowym, 3) badaniu i ocenie podlega wpływ zmian stóp procentowych na wynik odsetkowy i fundusze Banku. Analiza luki polega na określeniu wielkości niedopasowania między wrażliwymi na zmiany stopy procentowej aktywami i pasywami oraz pozycjami pozabilansowymi w poszczególnych przedziałach czasowych, uwzględniających pierwszy możliwy termin zmian (przeszacowania) stóp procentowych. Zakłada się, że zmiana stóp procentowych sama w sobie nie jest źródłem potencjalnych strat dla Banku; narażenie na negatywne oddziaływanie na wyniki Banku związane jest z występującymi różnicami w wielkościach i strukturze aktywów i pasywów przeszacowywanych w poszczególnych przedziałach czasowych oraz niekorzystnymi i trudnymi do przewidzenia zmianami rynkowych stóp procentowych. Zarządzanie ryzykiem stopy procentowej w Banku ma charakter: 1) skonsolidowany oznacza to, że obejmuje ono łącznie wszystkie komórki organizacyjne Banku oraz 22
2) całościowy uwzględniane są przy analizie wszystkie istotne dla Banku rodzaje ryzyka stopy procentowej w powiązaniu z innymi rodzajami ryzyka. Pomiar ryzyka stopy procentowej obejmuje wszystkie oprocentowane pozycje bilansowe i pozabilansowe zarządzane przez komórki organizacyjne Banku. 2. Bank dokonuje pomiaru zmiany wyniku odsetkowego w skali 12 miesięcy spowodowanej zmianą wszystkich stóp procentowych o dwa punkty procentowe test warunków skrajnych. Według danych na dzień 31.12.214 roku zmiana wyniku odsetkowego przy podanych powyżej warunkach wynosiła: - przy spadku stóp procentowych o 2 punktów bazowych możliwość spadku dochodów odsetkowych o 734,3 tys. zł, co stanowi 11,5% funduszy własnych - przy wzroście stóp procentowych o 2 punktów bazowych możliwość wzrostu dochodu odsetkowego o 333,7 tys. zł. Punkty bazowe ( + ) wzrost / ( - ) spadek Zmiana wyniku odsetkowego w skali 12 m- cy (+) 2 (+) 333,7 (+) 1 (+) 181,1 (+) 5 (+) 126,2 (+) 25 (+) 76,7 (-) 25 (-)116,8 (-) 5 (-)26,4 (-)1 (-)378,4 (-)2 (-)734,3 Powyższe wielkości wpływają znacząco na sytuację ekonomiczno-finansową Banku. IX Wymogi kapitałowe na kwoty ekspozycji sekurytyzacyjnych ważone ryzykiem. Bank nie dokonywał sekurytyzacji aktywów. X Zasady ustalania (Polityka) zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku: Zasady ustalania zmiennych składników wynagrodzenia dla członków Zarządu oraz innych osób zajmujących stanowiska kierownicze, zgodnie z uchwałą 258/211 KNF znajdują się w załączonej Polityce ustalania zmiennych składników wynagradzania osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku. Polityka zmiennych składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze w Banku Spółdzielczym w Błaszkach załącznik nr 19 Informacje ilościowe: Informacje o sumie wypłaconych w 214r. wynagrodzeń osobom zajmującym stanowiska kierownicze w rozumieniu uchwały 258/211 KNF. 23
Stanowiska kierownicze Stałe składniki Zmienne składniki Ilość osób 1. Członkowie Zarządu 223,4 36,48 3 2. Pozostali pracownicy zajmujący stanowiska kierownicze zgodnie z uchwałą 258/211 KNF,, - Informacje o sumie wypłaconych w 214r. wynagrodzeń z tytułu motywacji nowo zatrudnionych oraz odpraw związanych z ustaniem stosunku zatrudnienia z osobami zajmującymi stanowiska kierownicze zgodnie z uchwałą 258/211 KNF: w tys. zł L.p. Tytuł wynagrodzenia: Wartość: 1. Suma wypłat indywidualnych odpraw z tytułu zakończenia, stosunku pracy z osobami na stanowiskach kierowniczych 2. Ilość osób, które otrzymało ww. wynagrodzenie - 3. Najwyższa kwota wypłacona pojedynczej osobie, 4. Suma wypłat zmiennych składników wynagradzania z tytułu, nawiązania w 214r. stosunku pracy z osobami na stanowiskach kierowniczych 5. Ilość osób, które otrzymało ww. wynagrodzenie - 6. Najwyższa kwota wypłacona pojedynczej osobie, XI Ryzyko operacyjne. 1. Zasady zarządzania ryzykiem operacyjnym zostały szczegółowo opisane w Zasadach zarządzania ryzykiem operacyjnym w Banku Spółdzielczym w Błaszkach. 2. Bank dokonuje pomiaru ryzyka operacyjnego z miesięczną częstotliwością a wyniki analiz wraz z opisem oraz stosownymi wnioskami zawierającymi propozycje działań, zmierzających do minimalizowania skutków występowania incydentów ryzyka operacyjnego przekazywane są miesięcznie Zarządowi i kwartalnie Radzie Nadzorczej. 3. Rejestr zdarzeń ryzyka operacyjnego prowadzony jest w Banku w ramach siedmiu rodzajów zdarzeń: 1. Oszustwa wewnętrzne; 2. Oszustwa zewnętrzne; 3. Zasady dotyczące zatrudnienie oraz bezpieczeństwo w miejscu pracy; 4. Klienci, produkty i praktyki operacyjne; 5. Szkody związane z aktywami rzeczowymi; 6. Zakłócenia działalności banku i awarie systemów; 24
7. Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi. oraz trzech linii biznesowych: 1. Bankowość komercyjna (w tym obsługa małych i średnich przedsiębiorstw niespełniających warunków, o których mowa w 21 załącznika nr 4 do uchwały w sprawie adekwatności kapitałowej); 2. Bankowość detaliczna (obsługa osób fizycznych lub małych i średnich przedsiębiorstw spełniających warunki, o których mowa w 21 załącznika nr 4 do uchwały w sprawie adekwatności kapitałowej); 3. Płatności i rozliczenia. Ilość zdarzeń ryzyka operacyjnego, które wystąpiły w Banku w roku 214, w podziale na linie biznesowe przedstawiono w poniższej tabeli: Lp. Linie biznesowe Ilość zdarzeń ryzyka operacyjnego w 214 roku ( w szt. ) 1. Bankowość komercyjna 36 2. Bankowość detaliczna 786 3. Płatności i rozliczenia 892 Razem 1 714 Łączną wysokość strat brutto spowodowaną zdarzeniami ryzyka operacyjnego w 214 roku w podziale na rodzaje i kategorie zdarzeń ryzyka przedstawiono w poniższej tabelce: Rodzaje zdarzeń ryzyka Kategorie zdarzeń ryzyka Ilość zdarzeń Straty brutto operacyjnego operacyjnego ( w tys. zł ) 1. Oszustwa wewnętrzne Działania nieuprawnione, Kradzież i oszustwo, 2. Oszustwa zewnętrzne Kradzież i oszustwo, Bezpieczeństwo systemów, 3. Zasady dotyczące Stosunki pracownicze, zatrudnienia oraz Bezpieczeństwo bezpieczeństwo środowiska pracy, w miejscu pracy Podziały i dyskryminacja, 4. Klienci, produkty i praktyki operacyjne Obsługa klientów, ujawnianie informacji o klientach, zobowiązania względem klientów, Niewłaściwe praktyki, 25
5. Szkody związane z aktywami rzeczowymi 6. Zakłócenia działalności banku i awarie systemów 7. Wykonanie transakcji, dostawa i zarządzanie procesami operacyjnymi biznesowe lub rynkowe Wady produktów, Klasyfikacja klienta i ekspozycje, Usługi doradcze, Klęski żywiołowe i inne zdarzenia, Systemy 16, Wprowadzenie do systemu, wykonanie, rozlicznie i obsługa transakcji Monitorowanie i sprawozdawczość Napływ i dokumentacja klientów Zarządzanie rachunkami klientów Uczestnicy procesów nie będący klientami banku ( np. izby rozliczeniowe ) 1 698 1 711,8,,,, Sprzedawcy i dostawcy, Razem 1 714 1 711,8 Na podstawie analizy występowania incydentów ryzyka operacyjnego w 214 roku oraz skutków tych zdarzeń można stwierdzić, że: straty finansowe w tym utracone korzyści wyniosły 1 711,8 zł straty niefinansowe nie wystąpiły Na podstawie przeprowadzonej analizy uznaje się poziom ryzyka operacyjnego w Banku jako niski i akceptowalny dla Banku. Działania długofalowe związane ze sprzedażą usług elektronicznych oraz szkoleniami pracowników powinny przyczynić się do dalszego zmniejszania się skutków ryzyka operacyjnego. Błaszki, dnia 25.6.215r. Sporządził: Ewa Wzgarda Zatwierdził: 26