SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ŚREMIE ZA 2015 ROK

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ŚREMIE ZA 2015 ROK WRAZ Z WYKAZEM POTRZEB W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ ORAZ ZESTAWIENIEM POTRZEB W ZAKRESIE SYSTEMU PIECZY ZASTĘPCZEJ

DZIAŁ SPIS TREŚCI STRONA WPROWADZENIE 3 I ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE Zatrudnienie. 4-8 Wykonanie budżetu. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (pozabudżetowy). II REALIZACJA ZADAŃ POWIATU Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ 9-31 1. Wsparcie rodziny i piecza zastępcza 1) zadania powiatu, 2) zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, 3) Resortowy program wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2015,,Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, 4) zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej. 2. Funkcjonowanie i nadzór nad domami pomocy społecznej. III REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU 32-46 REHABILITACJI SPOŁECZNEJ IV REALIZACJA DODATKOWYCH ZADAŃ Z ZAKRESU POLITYKI SPOŁECZNEJ 1. Pilotażowy Program,,Aktywny samorząd. 2. Realizacja Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2014-2020. 3. Realizacja,,Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2013-2015. 4. Realizacja,,Powiatowego Programu Działań na Rzecz 47-60 Osób Niepełnosprawnych na lata 2014-2020 5. Realizacja Powiatowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020. V WSPÓŁPRACA POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W ŚREMIE Z INNYMI 61-64 PODMIOTAMI VI PODSUMOWANIE 65-68 VII WYKAZ POTRZEB W ZAKRESIE POMOCY SPOŁECZNEJ 69-70 2

WPROWADZENIE Zgodnie z art. 112 ust. 12 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.), kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie składa radzie powiatu corocznie sprawozdanie z działalności centrum oraz przedstawia wykaz potrzeb w zakresie pomocy społecznej, na podstawie którego rada powiatu opracowuje i wdraża lokalne programy pomocy społecznej. Jednocześnie powiatowe centrum pomocy rodzinie jako organizator rodzinnej pieczy zastępczej przedstawia stosownie do art. 76 ust. 4 pkt 15 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U z 2015 r., poz. 332 późn. zm.) staroście i radzie powiatu coroczne sprawozdanie z efektów pracy. Z uwagi na powyższe, realizując zadania z zakresu pomocy społecznej, polityki prorodzinnej i rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, przedkładam stosowne informacje obejmujące wykonanie zadań w 2015 roku. Sprawozdanie obejmuje również raport z wykonania w roku sprawozdawczym najistotniejszych zadań wyznaczonych w Powiatowej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2014-2020,,,Powiatowym Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2013-2015,,,Powiatowym Programie Działań na Rzecz Osób Niepełnosprawnych na lata 2014-2020,,,Powiatowym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata 2014-2020 oraz,,lokalnym Programie Pomocy Społecznej na 2015 rok. 3

I. ORGANIZACJA I FUNKCJONOWANIE 1. Zatrudnienie Według stanu na dzień 31 grudnia 2015 r., w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, w roku sprawozdawczym zatrudnionych było 15 pracowników. Struktura organizacyjna jednostki przedstawiała się następująco: kierownik (1 etat) 1) Dział Finansowo-Organizacyjny (4 osoby, 3,25 etatów), 2) Dział Pomocy Społecznej (7 osób, 6,13 etatów), 3) Dział do Spraw Osób Niepełnosprawnych (3 osoby, 3 etaty). Działami kierowali: 1) główny księgowy - Działem Finansowo-Organizacyjnym, 2) inspektor - pracownik do spraw nadzoru i pomocy instytucjonalnej - Działem Pomocy Społecznej, 3) inspektor - Działem do Spraw Osób Niepełnosprawnych. Zatrudnienie w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 1 Nazwa Liczba osób Liczba etatów Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 11 9,38 Rodziny zastępcze (koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej) 4 4 Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Razem: 15 13,38 W roku 2015 pracownicy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie uczestniczyli w różnych formach rozwojowych w zakresie podniesienia kompetencji, w tym dokształcania (łącznie 25 razy korzystano z różnych szkoleń). W szkoleniach, seminariach i konferencjach brało udział 14 pracowników. Wszyscy pracownicy posiadali w roku sprawozdawczym odpowiednie kwalifikacje i wykształcenie. 4

2. Wykonanie budżetu 1) zadania własne powiatu Tabela nr 2 Placówki opiekuńczo wychowawcze Nazwa Plan Wykonanie Świadczenia społeczne dla osób opuszczających 30.800,00 27.232,99 placówki Razem: 30.800,00 27.232,99 Rodziny zastępcze Świadczenia dla rodzin zastępczych 948.133,00 939.868,31 Wynagrodzenia brutto wraz z pochodnymi koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, rodziny pełniącej rolę pogotowia rodzinnego 242.636,00 205.972,20 i specjalistycznej rodziny zawodowej Zakup usług przez JST od innych JST i inne 177.000,00 176.875,39 wydatki bieżące Pozostałe wydatki bieżące 25.350,00 24.946,54 Razem: 1.393.119,00 1.347.662,44 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Wynagrodzenia pracowników wraz 518.145,00 498.088,32 z pochodnymi Pozostałe wydatki bieżące 78.864,00 78.097,11 Wydatki na zakupy inwestycyjne - kserokopiarki 8.000,00 7.995,00 Pozostała działalność Razem: 605.009,00 584.180,43 Organizacja konkursu plastyczno graficznego: 4.000,00 3.996,61 Ja i osoba niepełnosprawna oraz zadania:,,świat talentów bez granic Razem: 4.000,00 3.996,61 Ogółem zadania własne powiatu: 2.032.928,00 1.963.072,47 Udział procentowy wykonania do planu: 96,56 % Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 5

2) zadania zlecone Tabela nr 3 Nazwa Plan Wykonanie Projekt systemowy POKL Pokonać wykluczenie. Aktywizacja społeczna i zawodowa osób zagrożonych wykluczeniem społecznym w Powiecie Śremskim Wynagrodzenia osobowe pracowników wraz z pochodnymi 83.867,00 10.123,17 Pozostałe wydatki bieżące 2.015,00 0,00 Razem: 85.882,00 10.123,17 Ogółem zadania zlecone powiatu: 85.882,00 10.123,17 Udział procentowy wykonania do planu: 11,79 % Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 3. Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (pozabudżetowy) 1) środki na realizację zadań powiatu wg algorytmu Na realizację zadań PFRON powiat otrzymał środki w wysokości: 623.831,00 zł, z czego na: a) realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej - 524.914,00 zł, b) realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej - 98.917,00 zł. Tabela nr 4 Wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji społecznej Lp. Nazwa zadania Plan Wykonanie 1. Dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych 106.736,00 106.736,00 2. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych 50.000,00 50.000,00 3. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze osobom 245.137,00 245.137,00 niepełnosprawnym 4. Dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku 123.041,00 123.041,00 z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych Razem: 524.914,00 524.914,00 Udział procentowy wykonania do planu: 100 % Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 6

Wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji zawodowej realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Śremie przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 5 Wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z zakresu rehabilitacji zawodowej Lp. Nazwa zadania Plan Wykonanie 1. Zwrot kosztów wyposażenia stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej 70.000,00 70.000,00 2. Udzielenie osobom niepełnosprawnym jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo na wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej 25.000,00 25.000,00 3. Finansowanie wydatków na instrumenty lub usługi rynku pracy określone w ustawie o promocji, w odniesieniu do osób niepełnosprawnych zarejestrowanych jako poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu 3.917,00 3.916,60 Razem: 98.917,00 98.916,60 Udział procentowy wykonania do planu: 100,00% Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Na obsługę realizowanych zadań PFRON Powiat Śremski otrzymał środki w wysokości: 15.596,00 zł, z czego na: a) obsługę zadań z zakresu rehabilitacji społecznej 13.123,00 zł, b) obsługę zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej 2.473,00 zł. Środki na obsługę zadań z zakresu rehabilitacji społecznej zostały wydatkowane w 100%. Środki na obsługę zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej zostały wydatkowane przez Powiatowy Urząd Pracy w Śremie w 100,00% (dokonano zwrotu w kwocie: 0,23 zł). Obsługa finansowa PFRON prowadzona była w roku sprawozdawczym przez księgowość Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie (zarówno z rehabilitacji społecznej jak i zawodowej). 7

2) Pilotażowy Program Aktywny samorząd finansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (pozabudżetowy) Na realizację Programu Aktywny samorząd powiat wysokości 160.500,21 zł, z czego na: otrzymał środki w łącznej a) moduł I: 52.450,00 zł, b) moduł II: 98.254,43 zł, c) obsługę realizacji programu: 7.535,22 zł, d) promocję programu: 1.507,04 zł, e) ewaluację programu: 753,52 zł. Tabela nr 6 Wydatki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z zakresu programu Aktywny samorząd Lp. Nazwa zadania Plan Wykonanie 1. Moduł I - likwidacja barier utrudniających aktywizację społeczna i zawodową 52.450,00 46.451,00 2. Moduł II pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym 98.254,43 98.254,00 3. Koszty obsługi, promocji i ewaluacji programu 9.795,78 9.795,78 Razem: 160.500,21 154.500,78 Udział procentowy wykonania do planu: 96,26 % Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 8

II. REALIZACJA ZADAŃ POWIATU Z ZAKRESU POMOCY SPOŁECZNEJ 1. Wsparcie rodziny i piecza zastępcza Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie realizowało w 2015 roku zarówno zadania powiatu jak i organizatora rodzinnej pieczy zastępczej zapisane w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 z późn. zm.). Podejmowane działania były zgodne z Powiatowym Programem Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2013 2015 przyjętym uchwałą nr XXXIII/224/13 Rady Powiatu w Śremie z dnia 27 marca 2013 r. Program wskazuje na konieczność wspierania i tworzenia rodzinnych form pieczy zastępczej. Jako równie ważną uznano pracę z rodziną biologiczną dziecka, a także działania na rzecz usamodzielniających się wychowanków pieczy zastępczej. Wszystkie poniższe działania zostały zrealizowane zgodnie z Programem Pomocy Społecznej na 2015 rok. 1) zadania powiatu,,lokalnym Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na powiat obowiązek zapewnienia dzieciom pieczy zastępczej w przypadku niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. W 2015 r. w powiecie śremskim funkcjonowała wyłącznie rodzinna piecza zastępcza: a) 29 rodzin zastępczych spokrewnionych, w których umieszczonych było łącznie 45 dzieci, b) 20 rodzin zastępczych niezawodowych, w których przebywało 31 dzieci, c) 3 rodziny zastępcze zawodowe, w których wychowywało się 6 dzieci, d) 1 rodzina zastępcza zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego, w której przebywało łącznie 3 dzieci, e) 1 rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna, w której przebywało 3 dzieci. 9

W roku sprawozdawczym, w 54 rodzinach zastępczych w powiecie śremskim wychowywało się łącznie 88 dzieci. Według stanu na dzień 31 grudnia 2015 r. w 44 rodzinach zastępczych wychowywało się 76 dzieci. Strukturę rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie śremskim z podziałem na liczbę umieszczonych w niej dzieci obrazuje poniższy wykres. Wykres nr 1 Rodzinna piecza zastępcza w powiecie śremskim wg stanu na dzień 31 grudnia w 2015 r. 16 15 14 12 10 8 6 7 5 5 5 4 2 0 rodziny zastepcze spokrewnione 3 rodziny zastępcze niezawodowe 2 0 0 0 0 0 0 0 rodziny zastepcze zawodowe pogotowie rodzinne 1 rodzina zastępcza specjalistyczna z 1 dzieckiem z 2 dzieci z 3 i więcej dzieci Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Świadczenia i dodatki na pokrycie kosztów utrzymania dziecka lub osoby przebywającej w pieczy zastępczej w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 2 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm. w brzmieniu na dzień 31 grudnia 2011 r.) w roku sprawozdawczym otrzymywało 6 rodzin zastępczych. Podstawą ustalenia wysokości pomocy pieniężnej na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, zgodnie z zapisami ustawy o pomocy społecznej, była kwota 10

1.647,00 zł. Rodzina zastępcza niezawodowa otrzymywała dodatkowo na każde umieszczone w niej dziecko kwotę odpowiadającą 10 % podstawy, tj. 164,70 zł. Pomoc pieniężna na częściowe pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej pomniejszano o 50 % dochodu dziecka. Wysokość otrzymywanej pomocy nie była jednak niższa niż 10 % podstawy, tj. 164,70 zł, a w przypadku dziecka niepełnosprawnego nie niższa niż 20 % podstawy, tj. 329,40 zł. Wysokość świadczeń przyznanych w 2015 r. w trybie i na zasadach określonych w ustawie o pomocy społecznej oraz liczba dzieci otrzymujących te świadczenia przedstawiała się następująco: a) 1 dziecko w wysokości 40 % podstawy, b) 6 dzieci w wysokości 60 % podstawy, c) 1 dzieci w wysokości 70 % podstawy. Pozostałe 48 rodzin zastępczych otrzymywało świadczenia i dodatki na pokrycie kosztów utrzymania każdego umieszczonego dziecka na podstawie przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w następujących wysokościach: a) 39 dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych spokrewnionych w wysokości 660,00 zł, b) 41 dzieci przebywających w rodzinach zastępczych niezawodowych i zawodowych w wysokości 1.000,00 zł. Rodzinie zastępczej na dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługiwał dodatek w wysokości 200,00 zł miesięcznie na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania dziecka. W roku sprawozdawczym wskazany dodatek został przyznany 9 dzieciom. Przyznane świadczenia pieniężne dla rodzin zastępczych w powiecie śremskim obrazuje poniższa tabela. 11

Tabela nr 7 Świadczenia pieniężne dla rodzin zastępczych w powiecie śremskim w 2015 r. Lp. Rodzaj pomocy Liczba świadczeń Kwota 1. Świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinach zastępczych, z tego: 1015 772.359,72 - rodzina zawodowa 95 72.241,38 - rodzina zawodowa pełniąca funkcję pogotowia 21 11.227,10 rodzinnego - rodzina zawodowa specjalistyczna 55 35.766,57 - rodzina pomocowa 4 2.064,52 2. Jednorazowe świadczenie na pokrycie niezbędnych 22 23.550,00 kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka 3. Dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka 20 4.000,00 4. Świadczenie na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki 5. Świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w domu jednorodzinnym Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 1 800,00 1 15.000,00 Razem: 1058 815.709,72 W sprawach świadczeń dla rodzin zastępczych wydano łącznie 110 decyzji administracyjnych, w tym: a) 28 decyzji przyznających świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, b) 6 decyzji zmieniających przyznane świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, c) 14 decyzji uchylających przyznane świadczenie pieniężne na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, d) 22 decyzje przyznające jednorazowe świadczenie na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka, 12

e) 20 decyzji przyznających dofinansowanie do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka, f) 10 decyzji zobowiązujących do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, g) 1 decyzja umarzająca postepowanie w sprawie uchylenia decyzji przyznającej pomoc na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, h) 2 decyzje stwierdzające wygaśnięcie decyzji przyznających pomoc na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, i) 2 decyzje odmawiające umorzenia nienależnie pobranego świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej, j) 1 decyzja przyznająca świadczenie na pokrycie kosztów związanych z wystąpieniem zdarzeń losowych lub innych zdarzeń mających wpływ na jakość sprawowanej opieki, k) 3 decyzje odmawiające przyznania dofinansowania do wypoczynku poza miejscem zamieszkania dziecka, l) 1 decyzja przyznająca świadczenie na pokrycie kosztów związanych z przeprowadzeniem niezbędnego remontu lokalu mieszkalnego w domu jednorodzinnym. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie prowadziło również w 2015 r. sprawy związane z umieszczaniem dzieci pochodzących z terenu powiatu śremskiego, całkowicie lub częściowo pozbawionych opieki rodziców, w pieczy zastępczej na terenie innego powiatu. Liczbę dzieci oraz wydatki na powyższy cel przedstawiają poniższe tabele. Nazwa powiatu Dzieci pochodzące z terenu powiatu śremskiego w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów w 2015 r. Liczba umieszczonych dzieci Średni miesięczny koszt utrzymania Tabela nr 8 Całkowity koszt utrzymania Powiat Kościan 6 1.259,99 90.719,14 Powiat Poznań 2 1.114,65 26.751,60 Powiat Środa Wlkp. 3 1.316,80 47.404,65 Powiat Turek 1 1.000,00 12.000,00 RAZEM: 12 1.228,30 176.875,39 Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 13

Dzieci pochodzące z terenu powiatu śremskiego w instytucjonalnej pieczy zastępczej na terenie innych powiatów w 2015 r. Placówka opiekuńczowychowawcza Placówka Opiekuńczo Wychowawcza Negeb w Szamotułach Placówka Opiekuńczo - Wychowawcza Dom Dziecka Catharina w Nowym Siodle Placówka opiekuńczowychowawcza RODZINA w Ratajach Powiatowy Zespół Placówek Opiekuńczo-Wychowawczych w Gostyninie Publiczna Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza w Szlachcinie Ośrodek Wspomagania Rodziny w Kobylnicy Placówka Opiekuńczo- Wychowawcza Smyk w Błażejowie Liczba umieszczonych dzieci Średni miesięczny koszt utrzymania Tabela nr 9 Całkowity koszt utrzymania 1 3.560,90 42.730,76 2 2.993,32 52.283,32 1 2.858,60 29.458,86 5 3.255,93 168.716,97 1 4.057,07 48.684,84 1 5.303,63 12.489,19 1 3.000,00 9.000,00 RAZEM: 12 2.848,96 363.363,94 Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Wartym wykazania jest fakt, iż powiatowe centra pomocy rodzinie z innych powiatów zwracały się z prośbą do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie o umieszczenie dzieci w rodzinnej bądź instytucjonalnej pieczy zastępczej. Łącznie takich zapytań skierowano i udzielono odpowiedzi w wymienionej kwestii w roku sprawozdawczym 434, w tym 228 spraw dotyczyło instytucjonalnej pieczy zastępczej, a 206 rodzinnej pieczy zastępczej. 14

Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie wspierało również proces usamodzielnienia osób opuszczających rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczowychowawcze. W 2015 r. udzielono pomocy 23 pełnoletnim wychowankom rodzin zastępczych. Poniższa tabela przedstawia szczegółowo rodzaj i liczbę przyznanych świadczeń. Świadczenie pieniężne dla usamodzielniających się wychowanków rodzinnej pieczy zastępczej w 2015 r. Rodzaj pomocy Kontynuowanie nauki Liczba świadczeń Kwota 205 101.856,40 Tabela nr 10 Zagospodarowanie 5 22.302,19 Razem: 210 124.158,59 Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Z pełnoletnimi wychowankami rodzin zastępczych kontynuującymi naukę oraz ubiegającymi się o pomoc na usamodzielnienie i zagospodarowanie przeprowadzono 10 wywiadów środowiskowych. Dodatkowo 2 wywiady zostały przeprowadzone przez inną instytucję na wniosek Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie. W sprawach świadczeń dla osób usamodzielnianych sporządzono łącznie 32 decyzje administracyjne, w tym: a) 20 decyzji przyznających pomoc na kontynuowanie nauki, b) 2 decyzje uchylające przyznaną pomoc na kontynuowanie nauki, c) 1 decyzję zmieniającą decyzję przyznającą pomoc na kontynuowanie nauki, d) 1 decyzję zmieniającą decyzje zobowiązującą do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń na kontynuowanie nauki, e) 5 decyzji przyznające pomoc na zagospodarowanie, f) 3 decyzje zobowiązujące do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń na kontynuowanie nauki. 15

Wsparciem Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie objęte zostały także pełnoletnie osoby opuszczające instytucjonalną pieczę zastępczą, w szczególności placówki opiekuńczo-wychowawcze oraz młodzieżowe ośrodki wychowawcze. Przyznawanie pomocy tym osobom usamodzielnianym w 2015 r. przedstawia się następująco: a) przeprowadzono 5 wywiadów środowiskowych z pełnoletnimi wychowankami instytucjonalnej pieczy zastępczej, b) wydano 3 decyzje przyznające pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki, c) wydano 1 decyzję przyznająca pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej, d) wydano 1 decyzję przyznającą pomoc na usamodzielnienie, e) wydano 1 decyzję odmawiającą przyznania pomocy na usamodzielnienie, f) wydano 2 decyzje zmieniające decyzje przyznające pomoc pieniężną na kontynuowanie nauki. Świadczenia pieniężne dla 5 usamodzielniających się wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej przedstawia poniższa tabela. Tabela nr 11 Świadczenie pieniężne dla usamodzielniających się wychowanków instytucjonalnej pieczy zastępczej w 2015 r. Rodzaj pomocy Liczba świadczeń Kwota Kontynuowanie nauki 40 19.523,06 Zagospodarowanie 1 4.415,93 Usamodzielnienie 1 3.294,00 Razem: 42 27.232,99 Źródło: opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 16

2) Zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej art. 76 ust. 4 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332 z późn. zm.) Prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka pkt 1 Kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej pkt 2 Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka pkt 3 Zapewnienie badań psychologicznych kandydatom do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz rodzinom zastępczym i osobom prowadzącym rodzinne domy dziecka pkt 3a Organizator rodzinnej pieczy zastępczej przeprowadził kampanie promującą ideę rodzicielstwa zastępczego na terenie powiatu śremskiego. Opracowane materiały promocyjne (plakaty i ulotki) zostały przekazane instytucjom samorządowym, placówkom oświatowym oraz ochrony zdrowia, kościołom i organizacjom pozarządowym celem dalszego rozpowszechnienia. W efekcie prowadzonych akcji zgłosiło się 9 kandydatów (4 małżeństwa i 1 osoba samotna) do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej. Na podstawie przeprowadzonej analizy sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej organizator rodzinnej pieczy zastępczej zakwalifikował 6 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej. Wszyscy kandydaci ukończyli szkolenie w 2014 roku, co zostało potwierdzone imiennymi świadectwami ukończenia przedmiotowego szkolenia. Końcowa kwalifikacja nastąpiła w 2015 roku po przeprowadzeniu badań psychologiczno-pedagogicznych oraz uzyskaniu opinii o spełnianiu warunków i oceny predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej. Nie przystąpiło do badań psychologiczno-pedagogicznych 2-ch kandydatów, co skutkowało niezakwalifikowaniem do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. W związku z brakiem wystarczającej liczby osób chcących wziąć udział w szkoleniu dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, szkolenie w 2015 roku nie odbyło się. Dla 9 osób, które zwróciły się z wnioskiem o skierowanie na szkolenie dla kandydatów na rodziny zastępcze w grudniu 2015 roku, szkolenie zostanie zorganizowane w 2016 roku. Dla 6 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej przeprowadzono badania psychologiczno-pedagogiczne. 17

Organizowanie szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej typu rodzinnego, wydawanie świadectw ukończenia tych szkoleń oraz opinii dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora i wychowawcy w placówce opiekuńczo- wychowawczej typu rodzinnego pkt 4 Zapewnianie rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji, biorąc pod uwagę ich potrzeby pkt 5 Zapewnianie pomocy i wsparcia osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w ramach grup wsparcia oraz rodzin pomocowych pkt 6 Organizowanie dla rodzin zastępczych oraz prowadzących rodzinne domy dziecka pomocy wolontariuszy pkt 7 Współpraca ze środowiskiem lokalnym, w szczególności z powiatowym centrum pomocy rodzinie, ośrodkiem pomocy społecznej, sądami i ich organami pomocniczymi, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz z organizacjami społecznymi pkt 8 Organizator rodzinnej pieczy zastępczej nie odnotował potrzeby zorganizowania szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczowychowawczej typu rodzinnego. Zgodnie ze zgłoszonymi przez rodziny zastępcze potrzebami organizator rodzinnej pieczy zastępczej umożliwił zainteresowanym udział w 2 szkoleniach mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji w zakresie Jak wspierać dziecko zachowujące się agresywnie oraz Podstawy wiedzy o FAS. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zapewnił pomoc i wsparcie osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą poprzez utworzenie grupy wsparcia prowadzonej przez specjalistę pracy z rodziną. Łącznie odbyło się 10 spotkań. Potrzebę zapewnienia pomocy wolontariuszy dla 2 dzieci zgłosiły organizatorowi rodzinnej pieczy zastępczej 2 rodziny zastępcze. Współpraca z ośrodkiem pomocy społecznej Organizator rodzinnej pieczy zastępczej 4-krotnie brał udział w spotkaniach z przedstawicielami ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu śremskiego. Konsultacje z asystentami rodzin pracującymi z rodzinami dzieci miały na celu w szczególności przygotowywanie planów pomocy dziecku i jego modyfikacji biorąc pod uwagę możliwości powrotu dziecka do rodziny biologicznej. Współpraca z sądem Organizator rodzinnej pieczy zastępczej przekazywał właściwemu sądowi 18

w terminach określonych ustawą oceny sytuacji dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej wraz z opinią dotyczącą zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej. Ponadto na wnioski sądów sporządzono 10 opinii o kandydatach do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Współpraca z Zespołem Kuratorskiej Służby Sądowej Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zorganizował 1 spotkanie z Zespołem Kuratorskiej Służby Sądowej, podczas którego omówiono sytuacje rodzinne, mieszkaniowe, zdrowotne oraz finansowe rodzin zastępczych, a także funkcjonowanie dzieci w środowisku rodzinnym, rówieśniczym oraz szkolnym z uwzględnieniem wniosków dla obu podmiotów do dalszej pracy z rodzinami. Współpraca z Kuratorium Oświaty w Poznaniu Organizator rodzinnej pieczy zastępczej we współpracy z Kuratorium w Poznaniu zorganizował 2-tygodniowe kolonie letnie w Jarosławcu w terminie od 4 sierpnia 2015 r. do 17 sierpnia 2015 r. Spośród uczestników wypoczynku wakacyjnego 17 dzieci pochodziło z rodzin zastępczych. Współpraca z placówkami oświatowymi Organizator rodzinnej pieczy zastępczej rozsyłał do placówek oświatowych, do których uczęszczają wychowankowie rodzinnej pieczy zastępczej karty, celem monitorowania przebiegu nauki dziecka, oceny jego sytuacji materialnej oraz współpracy z rodziną zastępczą. Współpraca z organizacjami pozarządowymi Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie zawarło porozumienie partnerskie z Fundacją na Rzecz Wspierania Społeczności Lokalnej. W efekcie nawiązanej współpracy 5 wychowanków rodzin zastępczych uczestniczyło w projekcie Aktywni latem (obóz jeździecko-tenisowy połączony z oddziaływaniem socjoterapeutycznym). Współpraca ze środowiskiem lokalnym Z okazji Dnia Rodzicielstwa Zastępczego Zespół ds. Pieczy Zastępczej zorganizował 19

Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej pkt 9 Zapewnienie pomocy prawnej osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, w szczególności w zakresie prawa rodzinnego pkt 10 Dokonywanie okresowej oceny sytuacji piknik 2 czerwca 2015 r., w którym uczestniczyły rodziny zastępcze i rodziny z terenu powiatu śremskiego. W okresie poprzedzającym Święta Bożego Narodzenia Zespół ds. Pieczy Zastępczej po raz trzeci zorganizował akcję Odkryj w sobie Świętego Mikołaja. Promocja przedsięwzięcia, która miała na celu pozyskanie sponsorów, odbyła się w następujący sposób: wysłano 211 pism z prośbą do lokalnych przedsiębiorców, szkół, przedszkoli, instytucji. Dzięki lokalnym mediom informacja trafiła do mieszkańców powiatu śremskiego, rozpowszechnione zostały również stosowne plakaty. Dla 145 dzieci wytypowanych przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej (z rodzin najuboższych, z orzeczoną niepełnosprawnością, wychowanków rodzin zastępczych) 91 Świętych Mikołajów przygotowało prezenty, które stanowiły odpowiedź na listy napisane przez dzieci do Świętego Mikołaja. Podczas spotkania, które odbyło się 23 grudnia 2015 r. w Auli Jana Pawła II przy kościele p.w. Najświętszego Serca Jezusa w Śremie, firma Fun Faktoria zorganizowała warsztaty świąteczne, w których uczestniczyły dzieci, przygotowano również poczęstunek, a Święty Mikołaj obdarował prezentami dzieci, spośród których 29 pochodziło z rodzin zastępczych. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zapewnił osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, ich dzieciom oraz dzieciom umieszczonym w pieczy zastępczej poradnictwo i terapię prowadzone przez specjalistę pracy z rodziną. Od czerwca 2015 r. do listopada 2015 r. organizator rodzinnej pieczy zastępczej zapewnił osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą pomoc prawną dzięki uruchomionemu punktowi porad prawnych, który znajdował się w siedzibie Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, a funkcjonował dzięki projektowi realizowanemu przez Fundację na Rzecz Wspierania Społeczności Lokalnej w Śremie. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonał 134 okresowych ocen sytuacji dzieci 20

dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej pkt 11 Prowadzenie działalności diagnostycznokonsultacyjnej, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej oraz prowadzenia rodzinnego domu dziecka, a także szkolenie i wspieranie psychologiczno - pedagogiczne osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą oraz rodziców dzieci objętych tą pieczą pkt 12 Przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7, dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka pkt 13 Zapewnianie rodzinom zastępczym zawodowym i niezawodowym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka poradnictwa, które ma celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego pkt 14 przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej pod kątem sytuacji szkolnej, emocjonalnej, stanu zdrowia, potrzeb dziecka oraz zasadności jego dalszego pobytu w pieczy zastępczej. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej prowadził działalność diagnostycznokonsultacyjną poprzez 2 kampanie informacyjno-promocyjne na temat rodzinnej pieczy zastępczej. W efekcie pozyskano 9 kandydatów, którzy w miesiącu grudniu 2015 r. rozpoczęli proces kwalifikacji na szkolenie dla kandydatów. Centrum planuje organizację szkolenia dla wyżej wymienionych osób w 2016 r. W 2015 r. Organizator przeszkolił 6 osób do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej specjalistycznej oraz 4 osoby do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej. Wszystkie osoby otrzymały pozytywną opinię dotyczącą predyspozycji do pełnienia przez kandydatów funkcji rodziny zastępczej zawodowej/zawodowej specjalistycznej oraz świadectwo ukończenia szkolenia. 8 kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej zostało skierowanych do odbycia niezbędnych badań pedagogicznych i psychologicznych, 6 z nich miało przeprowadzone w miesiącu wrześniu 2015 r. stosowne badanie, natomiast 2 odmówiło udziału w przedmiotowym badaniu. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej zapewnił rodzinom zastępczym poradnictwo prowadzone przez specjalistę pracy z rodziną, mające na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego. 21

Zapewnianie koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji pkt 14a Przedstawianie staroście i radzie powiatu corocznego sprawozdania z efektów pracy pkt 15 Zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawna, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających pkt 16 Organizowanie opieki nad dzieckiem, w przypadku gdy rodzina zastępcza albo prowadzący rodzinny dom dziecka okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności z powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku pkt 17 Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej uczestniczyli w konferencji poświęconej tematyce dopalaczy i środków uzależniających. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej w marcu 2015 roku przedstawił Staroście Śremskiemu oraz Radzie Powiatu w Śremie sprawozdanie z efektów pracy za rok 2014. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej w 2015 r. nie informował Wielkopolskiego Ośrodka Adopcyjnego Filia w Lesznie o dzieciach z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin przysposabiających wszystkie dzieci z uregulowaną sytuacja prawną zostały zgłoszone Ośrodkowi w latach poprzednich. Organizator rodzinnej pieczy zastępczej w 2015 r. 2-krotnie zapewnił pomoc dziecku w postaci rodziny pomocowej z uwagi na czasowe niesprawowanie opieki przez rodzinę zastępczą. 22

3) Resortowy program wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2015 Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej Na podstawie umowy nr PS-II.946.257.2015.8 zawartej dnia 15 lipca 2015 r. pomiędzy Wojewodą Wielkopolskim a powiatem śremskim, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie realizowało w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. Resortowy program wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2015 Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej. Projekt umożliwił wypełnienie obowiązków organizatora rodzinnej pieczy zastępczej określonych w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Dzięki projektowi możliwe było dofinansowanie do wynagrodzeń 3-ch koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej w wymiarze 3-ch etatów w systemie zadaniowego czasu pracy. Szczegółowy podział źródeł finansowania projektu prezentuje poniższa tabela. Źródła finansowania Resortowego programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na rok 2015 Tabela nr 12 Lp. Źródła Środki finansowe Udział w zadaniu 1. Dotacja 37.797,29 44,98% 2. Wkład własny 46.226,74 55,02% OGÓŁEM: 84.024,03 100 % Źródło: Opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 23

4) zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej Potrzeby priorytetowe 1. Organizacja szkolenia dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. 2. Zapewnienie badań psychologicznych i pedagogicznych kandydatom do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz rodzinom zastępczym. 3. Przeprowadzanie diagnozy psychofizycznej dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w powiecie śremskim. Potrzeby pierwszorzędne 1. Podnoszenie kwalifikacji, wzmacnianie kompetencji i przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą poprzez organizację szkoleń i warsztatów. 2. Systematyczny wzrost liczby kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Potrzeby drugorzędne 1. Opracowanie Powiatowego Programu Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata 2016 2018. 2. Zapewnianie koordynatorom rodzinnej pieczy zastępczej szkoleń mających na celu podnoszenie ich kwalifikacji. 24

2. Funkcjonowanie i nadzór nad domami pomocy społecznej Domy pomocy społecznej w powiecie śremskim są całodobowymi placówkami przeznaczonymi dla dorosłych osób przewlekle somatycznie chorych obojga płci. Dom Pomocy Społecznej w Śremie jest przeznaczony dla 86 mieszkańców, natomiast Dom Pomocy Społecznej w Psarskiem dla 120. Od 1 kwietnia 2015 r. średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca wynosił: 1) w Domu Pomocy Społecznej w Śremie 3.3263,53 zł, 2) w Domu Pomocy Społecznej w Psarskiem 3.348,61 zł. Działalność Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, w zakresie prowadzenia i rozwoju infrastruktury domów pomocy społecznej o zasięgu ponadgminnym oraz umieszczania w nich skierowanych osób (art. 19 pkt 10 oraz art. 112 ust. 8 ustawy o pomocy społecznej) realizowano w roku sprawozdawczym poprzez: 1) weryfikację dokumentów osób ubiegających się o przyjęcie do domu pomocy społecznej oraz ustalaniu odpłatności za pobyt mieszkańców skierowanych na,,starych zasadach (przed 1 stycznia 2004 r.), 2) wydawanie decyzji o umieszczeniu w domu pomocy społecznej (art. 59 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej), 3) nadzór nad realizacją przez domy pomocy społecznej usług o odpowiednim standardzie. Najistotniejsze informacje statystyczne o mieszkańcach obu domów obrazuje poniższa tabela. 25

Tabela nr 14 Statystyka mieszkańców DPS w Śremie DPS w Psarskiem kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni Decyzje 3 10 2 9 o zmianie odpłatności Decyzje 14 17 17 33 o umieszczeniu Umieszczenia 12 15 15 29 Decyzje wygaszające 1 1 0 0 umieszczenie Decyzje zmieniające 0 1 0 2 umieszczenie na pobyt stały Decyzje zmieniające 0 0 0 1 umieszczenie na pobyt okresowy Decyzje uchylające 4 0 3 1 umieszczenie Przeniesienia 3 4 4 0 Zgony 11 10 11 25 Liczba mieszkańców 32 53 44 73 na dzień 31.12.2015 r. 85 117 Liczba mieszkańców wg rejestru 86 120 Źródło: Opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Strukturę zatrudnienia, zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2015 r., przedstawia kolejna tabela. 26

Tabela nr 15 Zatrudnienie DPS w Śremie DPS w Psarskiem liczba etatów liczba osób liczba etatów liczba osób Zespół Administracyjno- 12 12 14 14 Techniczny Zespół Finansowo- 2 2 3,5 4 Księgowy Zespół Terapeutyczno- 53,75 61 70 73 Opiekuńczy RAZEM: 67,75 75 87,5 91 Źródło: Opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie Działalność domów pomocy społecznej w powiecie śremskim w roku sprawozdawczym nie zamykała się tradycyjnie w granicach jednostek. Mieszkańcy wspólnie z personelem, zgodnie z zaplanowanymi działaniami organizowali różnego rodzaju przedsięwzięcia z zakresu sportu, kultury, rekreacji oraz turystyki, brali także udział w okolicznościowych uroczystościach i spotkaniach integracyjnych organizowanych przez zaprzyjaźnione domy pomocy społecznej. Zarówno Dom Pomocy Społecznej w Śremie, jak i Dom Pomocy Społecznej w Psarskiem mógł liczyć na wsparcie młodzieży szkolnej oraz wolontariuszy. Domy na bieżąco współpracowały z III sektorem, co pozwoliło na wykorzystanie metod aktywnej integracji. Wymienione działania pozwoliły przede wszystkim na podniesienie jakości życia mieszkańców placówek i utrzymanie poziomu standardu usług. Analiza wydatków do sprawozdań z wykonania budżetów za 2015 rok, wykazała, iż nadal znaczne nakłady finansowe związane były z remontami, naprawami oraz konserwacją zarówno budynków, jak i użytkowanych sprzętów. W Domu Pomocy Społecznej w Śremie przeprowadzono ważniejsze konserwacje i naprawy, które dotyczyły przede wszystkim odnowienia wizerunku jadalni i korytarza na parterze w budynku głównym, dokonano także modernizacji elektrycznej rozdzielni głównej na łączną kwotę 129.882,42 zł. Dodatkowo w zakresie bieżących prac wykonano między innymi: konserwację wind, serwis techniczny instalacji sygnalizacji pożaru, naprawę okien, pieca, oświetlenia ewakuacyjnego, agregatu. Także Dom Pomocy Społecznej w Psarskiem zrealizował istotniejsze zadania w tym zakresie, a w szczególności dokonał remontu oddziału 27

Pawilon. Wyremontowano również 46 pokoi mieszkalnych oraz 3 korytarze. Ponadto w Domu Pomocy Społecznej w Psarskiem przeprowadzono konserwację wind, przepompowni. Jako najpilniejsze potrzeby Dom Pomocy Społecznej w Śremie wskazał prace związane z osuszeniem budynku głównego, wykonanie prac remontowo-naprawczych budynku magazynowego, wyrównanie nawierzchni na terenie podwórza. Zalecana jest także wymiana systemu przyzywowego i przeciwpożarowego. Natomiast Dom Pomocy Społecznej w Psarskiem nie zgłaszał innych pilnych potrzeb. Brak płynności finansowej spowodowany był niepełnym wykorzystaniem potencjału Domów, ponieważ obie placówki zmagały się w roku sprawozdawczym z problemem wolnych miejsc, co obrazują poniższe tabele. Statystyka wolnych miejsc w roku 2015 wg stanu na ostatni dzień miesiąca liczba wolnych miejsc w Śremie procent wykorzystania potencjału domu Dom Pomocy Społecznej liczba wolnych miejsc w Psarskiem Tabela nr 16 procent wykorzystania potencjału domu styczeń 0 100 % 3 97 % Luty 1 99 % 4 97 % marzec 0 100 % 2 98 % kwiecień 3 97 % 5 96 % Maj 1 99 % 4 97% czerwiec 1 99 % 3 97 % lipiec 2 98 % 1 99 % sierpień 2 98 % 1 99 % wrzesień 3 97 % 2 98 % październik 2 98 % 0 100 % listopad 2 98 % 1 99 % grudzień 1 99 % 3 97 % Liczba mieszkańców wg rejestru 86 120 Źródło: Opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie 28

Decyzje kierujące wydane przez mopr/ops w roku 2015 Tabela nr 17 Decyzje wydane przez: Dom Pomocy Społecznej w Śremie w Psarskiem MOPR Poznań 10 24 OPS Komorniki 0 1 OPS Kórnik 1 1 OPS Kleszczewo 2 0 MOPR Leszno 1 0 OPS Śrem 3 8 OPS Książ Wlkp. 1 0 OPS Zaniemyśl 1 0 GOPS Jarocin 1 0 OPS Mosina 1 1 OPS Brodnica 1 0 OPS Pobiedziska 3 5 PCPR Kościan 0 1 MOPS Puszczykowo 0 1 OPS Miejska Górka 0 1 OPS Dominowo 0 1 MGOPS Koźmin Wlkp. 0 1 OPS Milicz 0 1 OPS Kościan 0 2 MGOPS Krobia 0 1 MOPS Luboń 1 0 GOPS Włoszakowice 1 0 Źródło: Opracowanie własne Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie W związku z powyższą sytuacją, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie podejmowało działania promujące domy pomocy społecznej w powiecie śremskim, polegające na aktualizowaniu informacji o wolnych miejscach na stronie internetowej Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie, informowaniu za pośrednictwem 29

poczty elektronicznej ośrodków pomocy społecznej z terenu Województwa Wielkopolskiego o możliwości umieszczania podopiecznych w placówkach bez konieczności oczekiwania oraz bezpośrednio zainteresowanych klientów, zgłaszających zapytania o umieszczenie w domu pomocy społecznej. W roku 2015 oba domy pomocy społecznej zostały poddane 5 kontrolom. W Domu Pomocy Społecznej w Psarskiem odbyły się kontrole: 1) Wielkopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Poznaniu, który wydał następujące zalecenia: konieczność prowadzenia rejestru lampy UV w ambulatorium, konieczność doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnohigienicznego ściany w pokoju nr 118 i drzwi od kabiny WC wraz z framugą toalety przy pokoju nr 126 w Pałacu. Zalecenia wykonano. 2) kontrola Sądu Rejonowego w Śremie, w zakresie legalności przyjmowania i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi oraz warunków w jakich osoby te przebywają. W toku przeprowadzonych czynności nie stwierdzono nieprawidłowości. 3) kontrola przeprowadzona przez przedstawicieli Krajowego Mechanizmu Prewencji Biura Rzecznika Praw Obywatelskich dotycząca sposobu przestrzegania praw mieszkańców domu pomocy społecznej. Wszystkie zalecenia pokontrolne poza jednym (całkowite dostosowanie placówki do potrzeb osób niepełnosprawnych) zostały zrealizowane. Niezrealizowane zalecenie będzie sukcesywnie wprowadzane. Dom Pomocy Społecznej w Śremie: 1) kontrola przedstawicieli Krajowego Mechanizmu Prewencji Biura Rzecznika Praw Obywatelskich. Wszystkie zalecenia pokontrolne poza jednym (całkowite dostosowanie placówki do potrzeb osób niepełnosprawnych) zostały zrealizowane. Niezrealizowane zalecenie będzie stopniowo wprowadzane w miarę posiadania środków finansowych. 2) kontrola Sądu Rejonowego w Śremie, w zakresie legalności przyjmowania i przebywania osób z zaburzeniami psychicznymi oraz warunków w jakich osoby te przebywają. W toku przeprowadzonych czynności nie stwierdzono nieprawidłowości. 30

Działalność Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie w zakresie prowadzonego nadzoru polegała przede wszystkim na analizie dostarczanych sprawozdań, przekazanych informacji, odwiedzinach kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie i pracownika wykonującego obowiązki w zakresie współpracy z placówkami, spotkaniach z mieszkańcami, personelem i dyrektorami domów. Realizacja usług świadczonych przez domy przebiegała zgodnie z zatwierdzonymi standardami. 31

III. REALIZACJA ZADAŃ Z ZAKRESU REHABILITACJI SPOŁECZNEJ W zakresie działań przewidzianych w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie realizowało zadania określone w uchwale nr V/42/15 Rady Powiatu w Śremie z dnia 27 marca 2015 r. w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji osób Niepełnosprawnych w 2015 roku, w uchwale nr X/83/2015 Rady Powiatu z dnia 25 września 2015 r. zmieniającej uchwałę w prawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2015 roku oraz w uchwale nr XII/95/2015 Rady Powiatu w Śremie z dnia 27 listopada 2015 r. zmieniającą uchwałę w sprawie określenia zadań, na które przeznacza się środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2015 roku. Rada Powiatu w Śremie przeznaczyła w 2015 roku środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w wysokości 524.914,00 zł na następujące zadania z zakresu rehabilitacji społecznej: dofinansowanie uczestnictwa osób niepełnosprawnych i ich opiekunów w turnusach rehabilitacyjnych (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. a), dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. b), dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane osobom niepełnosprawnym na podstawie odrębnych przepisów (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. c), dofinansowanie likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych, w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych (art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. d). Środki na wykonanie zadań z zakresu rehabilitacji społecznej zostały wydatkowane w 100%. 32

Stan wydatkowania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na zadania z zakresu rehabilitacji społecznej został szczegółowo przedstawiony w tabeli nr 4. Możliwość udzielenia wsparcia na wymienione powyżej zadania uzależniona była od ustalonych zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania na podstawie następujących zarządzeń kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie: 1) zarządzenie nr 4/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania do uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych; 2) zarządzenie nr 5/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie powołania Zespołu opiniującego wnioski o dofinansowanie ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych organizacji sportu, kultury, rekreacji i turystyki osób niepełnosprawnych; 3) zarządzenie nr 6/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze; 4) zarządzenie nr 7/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych; 5) zarządzenie nr 25/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 1 października 2015 r. zmieniające zarządzenie nr 7/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych likwidacji barier architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych w związku z indywidualnymi potrzebami osób niepełnosprawnych. 33

Zgodnie z ustalonymi priorytetami zawartymi w zarządzeniu nr 4/2015 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 2 kwietnia 2015 r. w sprawie zasad przyznawania w 2015 r. dofinansowania do uczestnictwa osób niepełnosprawnych w turnusach rehabilitacyjnych, w pierwszej kolejności dofinansowanie do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym otrzymały osoby posiadające status osoby niepełnosprawnej w wieku do 16 lat lub w wieku do 24 roku życia uczące się i niepracujące bez względu na stopień niepełnosprawności. Na drugim miejscu osoby niepełnosprawne, które posiadały orzeczenie o zaliczeniu do znacznego stopnia niepełnosprawności albo równoważne, które nie korzystały z dofinansowania w roku poprzedzającym złożenie wniosku. Kolejna kategoria osób to osoby niepełnosprawne posiadające orzeczenie o zaliczeniu do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności lub orzeczenie równoważne, które nie korzystały z dofinansowania w roku poprzedzającym złożenie wniosku. Przyznanie dofinansowania uzależnione było od oceny sytuacji społecznej osoby niepełnosprawnej i jej potrzeb w zakresie rozwijania umiejętności społecznych oraz oceny wniosku dokonanej zgodnie z kartą oceny wniosku opartą na systemie punktowym. W 2015 roku zainteresowanie uzyskaniem dofinansowania do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym było o 22% mniejsze niż w 2014 roku. Zaobserwowano również, iż w wyniku wzrostu inicjatyw organizacji pozarządowych podniósł się poziom zainteresowania uzyskaniem dofinansowania do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym dla osób do 16 lat lub w wieku do 24 roku życia uczących się i nie aktywnych zawodowo. Prowadzona analiza potrzeb w tej dziedzinie pozwalała w miarę posiadanych środków, na natychmiastowe pozytywne rozpatrzenie wniosków. Jednak ze względu na napotkane przez wnioskodawców trudności (np. finansowe, zdrowotne) odnotowano 13 rezygnacji z przyznanego dofinansowania (w tym 9 rezygnacji dzieci i młodzieży oraz 4 rezygnacje osób dorosłych). W efekcie, zaplanowane środki pozwoliły na udzielenie dofinansowania do uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym 74 wnioskodawcom i 67 opiekunom. 34