EUNUiPPE12/103 EUNUiPPE Program prac 2013 EIOPA Westhafen Tower, Westhafenplatz 1 60327 Frankfurt Germany Tel. + 49 6995111920 Fax. + 49 6995111919, Website: https://eiopa.europa.eu EIOPA 2013
Spis treści 1. Wprowadzenie 2. Zadania regulacyjne 2.1 Ubezpieczenia 2.2 Pracownicze programy emerytalne 2.3 Ocena wpływu 2.4 Rachunkowość 3. Zadania nadzorcze 3.1 Kolegia organów nadzoru 3.2 Praktyki nadzorcze 3.3 Naruszenie prawa unijnego 4. Ochrona konsumentów i innowacje finansowe 4.1 Ochrona konsumentów 4.2 Innowacje finansowe 4.3 Ubezpieczeniowe systemy gwarancyjne 5. Wspólna kultura nadzoru 5.1 Szkolenie i wymiany personelu 5.2 Oceny wzajemne 5.3 Pośrednictwo 6. Stabilność finansowa 6.1 Rozwój sytuacji na rynku 6.2 Test warunków skrajnych 6.3 EUNUiPPE i ERRS 6.4 Sytuacje nadzwyczajne 7. Zapobieganie sytuacjom kryzysowym, zarządzanie w takich sytuacjach i rozwiązywanie kryzysów 7.1 Budowanie zdolności, najlepsza praktyka i spójność 7.2 Zapobieganie sytuacjom kryzysowym i zarządzanie takimi sytuacjami 7.3 Reagowanie kryzysowe 8. Stosunki zewnętrzne 8.1 Relacje z zainteresowanymi stronami 8.2 EUNUiPPE i instytucje UE/ sieć agencji 8.3 Relacje w ESNF 2/35
8.4 Dialogi międzynarodowe 8.5 EUNUiPPE i międzynarodowe organizacje nadzoru 8.6 Równoważność 9. Organizacja wewnętrzna EUNUiPPE 9.1 Zmiany organizacyjne 9.2 Wsparcie informacyjne i technologiczne 9.3 Procesy wspierające 9.4 Planowanie ewentualnościowe 10. Odpowiedzialność korporacyjna i społeczna 3/35
1. Wprowadzenie W niniejszym programie prac na 2013 r. opisano cele i rezultaty, które EUNUiPPE ma osiągnąć w trzecim roku swojego funkcjonowania. Mimo że EUNUiPPE działa już jako pełnoprawna europejska agencja, rok 2013 należy określić jako rok, w którym początkowa faza rozruchu będzie dobiegać końca, jednak określone obszary wsparcia wewnętrznego, w szczególności w zakresie technologii informacyjnej będą wymagały ulepszeń w celu zapewnienia właściwego funkcjonowania EUNUiPPE. EUNUiPPE zdecydował o przekształceniu struktury swojego programu pracy zgodnie z zaleceniem Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, dostosowując go do zadań, które przydzielono EUNUiPPE w ustanawiającym go rozporządzeniu. Taka zmiana struktury nie wpłynęła na wysoce ambitny program na rok 2013 ani też na wysoką jakość norm wewnętrznych, które są źródłem informacji i wytycznych dla wszystkich rezultatów EUNUiPPE. Treść niniejszego programu pracy jest umotywowana rolą, jaką EUNUiPPE odgrywa w odniesieniu do konwergencji praktyk nadzorczych i konwergencji regulacyjnej, mających główne znaczenie, jakie konsumenci przywiązują do strategii i misji EUNUiPPE, oraz jego aktywnymi działaniami w obszarze stabilności finansowej oraz zarządzania kryzysowego. Odpowiednie projekty, takie jak Wypłacalność II, zostaną przekształcone, z przeniesieniem nacisku z regulacji na nadzór. Inne obszary pracy, dotyczące w szczególności programów emerytalnych, będą wymagać podjęcia istotnych działań ze strony EUNUiPPE pod względem uzyskiwania solidnych i wysokiej jakościowych rezultatów na potrzeby Komisji Europejskiej w ramach oczekiwanych ulepszeń, które rezultaty te mają wnieść do przepisów emerytalnych. Zadania nadzorcze oraz ich konwergencja zajmują wysokie miejsce wśród priorytetów EUNUiPPE. W 2013 r. mają zostać osiągnięte konkretne rezultaty, takie jak opracowanie podręcznika nadzoru, powołanie eksperckiej jednostki wsparcia w zakresie modeli wewnętrznych lub ulepszenie roli i zakresu kolegiów organów nadzoru. Stosunki zewnętrzne, wewnątrz Europy i poza nią, nadal będą odgrywać istotną rolę w rezultatach, które ma osiągnąć EUNUiPPE. EUNUiPPE przywiązuje ogromną 4/35
wagę do formalnych opinii oraz innych rodzajów wkładu, jakie wnoszą jego grupy interesariuszy na rzecz ubezpieczeń i pracowniczych programów emerytalnych. Poza pracą w ramach własnego sektora przewodniczący EUNUiPPE obejmie przewodnictwo we Wspólnym Komitecie Europejskich Urzędów Nadzoru. Wszystkie te zmiany będą wiązać się z dalszym rozwojem organizacji pod względem budżetu i zasobów. Jeżeli władza budżetowa zatwierdzi wniosek EUNUiPPE, liczba pracowników wzrośnie do 112, aby Urząd mógł osiągnąć cele i rezultaty określone w niniejszym programie prac. Nadal konieczne jest określenie priorytetów w odniesieniu do mandatu EUNUiPPE, ponieważ Urząd osiągnie swoje przewidywane rozmiary dopiero w 2020 r. Zgodnie z wnioskiem EUNUiPPE budżet w 2013 r. wzrośnie z 15,6 do 20 mln EUR, przy czym 40% środków będzie pochodziło od Komisji, a 60% od państw członkowskich. Jeżeli pod koniec procedury budżetowej okaże się, że budżet EUNUiPPE nie osiągnie wspomnianej kwoty ulegną zmianie priorytety programu prac, a osiągnięcie niektórych uwzględnionych obecnie rezultatów będzie trzeba odroczyć. 2. Zadania regulacyjne Uprawnienia regulacyjne EUNUiPPE wynikają z ustanawiających go przepisów. Uprawnienia te obejmują opracowywanie standardów technicznych, wydawanie wytycznych i zaleceń, a także przedstawianie opinii w ramach kompetencji EUNUiPPE. 2.1. Ubezpieczenia Europejski rynek ubezpieczeń jest największym tego typu rynkiem na świecie. Biorąc pod uwagę jego znaczenie, istotne korzyści przyniesie wprowadzenie zharmonizowanych ram prawnych na poziomie Europy zgodnie z dyrektywą Wypłacalność II, które zapewnią właściwe środki zachęty dla ubezpieczycieli, aby lepiej zrozumieli i wyceniali ryzyko i lepiej nim zarządzali. EUNUiPPE osiągnął już wiele, przygotowując dyrektywę Wypłacalność II. Obecnie EUNUiPPE prowadzi konsultacje dotyczące technicznych standardów i wytycznych, których celem jest uzupełnienie ram legislacyjnych Wypłacalności II. Jego ostatnie ilościowe badanie wpływu (QIS5) Wypłacalności II było najbardziej ambitnym i kompleksowym badaniem wpływu, jakie kiedykolwiek 5/35
przeprowadzono w sektorze finansowym, obejmującym ponad 2 500 zakładów ubezpieczeń. Urząd wniósł wkład techniczny podczas dyskusji politycznych poświęconych kluczowym aspektom Wypłacalności II, takim jak gwarancje długoterminowe oraz sprawozdawczość. Zajął się także przeprowadzeniem oceny tego, czy ramy prawne państw trzecich w zakresie ubezpieczeń są równoważne ramom unijnym. W 2013 r. EUNUiPPE zakończy opracowywanie norm i wytycznych wymaganych przez zakłady ubezpieczeń zgodnie z ramami prawnymi Wypłacalności II. W ich skład wejdą 53 normy i wytyczne wymagane w prawodawstwie, a także, będąca inicjatywą własną Urzędu, wytyczna w sprawie przeprowadzania kontroli lub audytu w celach związanych z publicznym ujawnianiem informacji określonych w Wypłacalności II. Wspomniane normy i wytyczne obejmą następujące kwestie: kapitałowe wymogi wypłacalności, środki własne, modele wewnętrzne, nadzór nad grupą, przejrzystość i rozliczalność procedur nadzorczych, sprawozdawczość i ujawnianie, wycena, wycena aktywów i zobowiązań innych niż rezerwy technicznoubezpieczeniowe oraz zarządzanie. Pełny wykaz norm i wytycznych, które mają zostać wprowadzone, znajduje się w załączniku. Ponadto w 2013 r. EUNUiPPE nadal będzie zajmował się identyfikacją, określaniem zakresu oraz realizacją zadań operacyjnych, które są od Urzędu wymagane na mocy Wypłacalności II. Zadania te obejmują następujące czynności: publikowanie wykazu upoważnionych przedsiębiorstw; gromadzenie i publikowanie sprawozdań w sprawie stosowania narzutów kapitałowych oraz zakresu ich spójnego stosowania na poziomie państw członkowskich; określanie i publikowanie stóp wolnych od ryzyka; przyporządkowywanie ratingów zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej; publikowanie wykazów typologii instytucji rządowych i samorządowych na szczeblu regionalnym oraz władz lokalnych, podleganie którym należy traktować jak podleganie instytucjom rządowym na szczeblu centralnym; precyzowanie korekt, które należy przeprowadzić w odniesieniu do systemów sztywnych kursów walut krajowych wobec euro; wybór indeksu akcyjnego na potrzeby mechanizmu ograniczającego udziały; 6/35
stwierdzanie na wniosek krajowych organów nadzoru lub z inicjatywy własnej zaistnienia wyjątkowego spadku na rynkach finansowych w celu zastosowania wydłużenia okresu odzyskiwania należności w ramach kapitałowego wymogu wypłacalności; przedstawianie sprawozdań Parlamentowi Europejskiemu w sprawie funkcjonowania kolegiów organów nadzoru oraz wyznaczenie organu sprawującego nadzór nad grupą. Wymienionym powyżej zadaniom operacyjnym towarzyszą zadania ogólne, które wyznaczono EUNUiPPE w ramach nowej struktury nadzoru. Obejmują one uprawnienie do prowadzenia wiążącej mediacji, dalsze prace nad oceną równoważności, a także członkostwo w kolegiach organów nadzoru. EUNUiPPE rozważy, jak należy skonfigurować grupy robocze oraz inne mechanizmy, aby zrealizować zadania na obecnym kolejnym etapie regulacji ubezpieczeń. Ponadto w 2013 r. EUNUiPPE podejmie z własnej inicjatywy następujące działania: rozpoczęcie opracowywania najlepszych praktyk dla organów nadzoru w odniesieniu do aspektów dotyczących procesu nadzoru, które stanowią praktyczny krok w kierunku przyczyniania się do rozwoju wspólnej kultury nadzoru wśród organów nadzoru; utworzenie centrum wiedzy specjalistycznej dotyczącej stosowania modeli wewnętrznych w ramach Wypłacalności II; gromadzenie danych w EUNUiPPE do dalszego stosowania dla celów związanych ze stabilnością finansową oraz analizą mikroostrożnościową w ramach wdrażania strategii dotyczącej bazy danych EUNUiPPE. W 2013 r. EUNUiPPE będzie nadal tworzyć powiązania pomiędzy ramami prawnymi Wypłacalności II a innymi obszarami. Urząd zakończy przeprowadzanie bieżących ocen równoważności państw trzecich oraz rozpocznie przeprowadzanie oceny wpływu ram prawnych Wypłacalności II na wybór dokonywany przez konsumenta. Plany EUNUiPPE są w sposób oczywisty zależne od zmian politycznych i innych, w szczególności w odniesieniu do ram nadzoru ilościowego. EUNUiPPE rozpocznie proces obsługi swoich norm i wytycznych; proces przeglądu obejmie następujące czynności: dokonanie przeglądu opublikowanych już norm i wytycznych; 7/35
ewentualne opracowanie dodatkowych wytycznych i zaleceń, w odpowiedzi na dalsze potrzeby, które można zidentyfikować dzięki wymianie informacji ze stronami zainteresowanymi oraz krajowymi organami nadzoru. 2.2. Pracownicze programy emerytalne Wyzwania związane ze starzeniem się społeczeństwa oraz presja dotycząca wydatków publicznych są w wielu państwach członkowskich kwestiami powszechnymi. Pracownicze programy emerytalne muszą pełnić kluczową rolę w zapewnianiu obywatelom UE odpowiednich i zrównoważonych emerytur. W tym celu członkowie pracowniczych programów emerytalnych muszą mieć zaufanie do bezpieczeństwa i opłacalności swoich pracowniczych programów emerytalnych, niezależnie od lokalizacji programu w UE. EUNUiPPE przyjmuje decyzję Komisji Europejskiej w sprawie przeprowadzenia przeglądu obecnej dyrektywy IORP. Obecne prawodawstwo europejskie jest jednym aspektem, który nie przyczynia się do stworzenia właściwych warunków dla wydajnego, wiarygodnego i konkurencyjnego rynku pracowniczych programów emerytalnych w skali UE ani nie pozwala dostrzec rosnącego znaczenia pracowniczych systemów o zdefiniowanej składce. W 2012 r. EUNUiPPE udzielił Komisji Europejskiej porady w sprawie całościowych ram legislacyjnych pracowniczych programów emerytalnych na poziomie europejskim, obejmujących następujący zakres obecnej dyrektywy IORP: kwestie transgraniczne, wycena zobowiązań i wymogów kapitałowych, informacje. Zgodnie z udzieloną poradą EUNUiPPE przeprowadził w 2012 r. wszelkie działania przygotowawcze niezbędne w celu sfinalizowania swojego pierwszego ilościowego badania wpływu dla instytucji pracowniczych programów emerytalnych, w tym konsultacje publiczne w sprawie specyfikacji technicznych. Ponadto EUNUiPPE zgromadził informacje dotyczące następujących dwóch podstawowych aspektów pracowniczych systemów o zdefiniowanej składce: praktyki podejmowane przez poszczególne państwa członkowskie na rzecz przekazywania członkom informacji; obecna praktyka dotycząca funduszy inwestycyjnych na wypadek niewykonania zobowiązania. W 2013 r. EUNUiPPE podejmie następujące działania: 8/35
przeprowadzenie ilościowego badania wpływu wniosków przestawionych w poradzie EUNUiPPE w sprawie wyceny aktywów i zobowiązań oraz wymogów kapitałowych. W badaniu weźmie udział osiem państw członkowskich, w tym wszystkie te państwa, dla których programy o zdefiniowanym świadczeniu stanowią istotną część ich systemu pracowniczych programów emerytalnych. EUNUiPPE we współpracy ze swoimi członkami określi parametry badania wpływu na szczeblu europejskim, przy czym państwa członkowskie dokonają obliczeń samodzielnie. W tym celu EUNUiPPE wykorzysta doświadczenie i wiedzę specjalistyczną zdobyte w trakcie swoich ilościowych badań wpływu w sektorze ubezpieczeń, uznając jednocześnie różnice pomiędzy ubezpieczeniem a emeryturą. Wyniki ilościowego badania wpływu będą stanowiły wkład w dokonywaną przez Komisję ocenę wpływu, która będzie dołączona do wniosku Komisji w sprawie nowej dyrektywy IORP; rozważenie z własnej inicjatywy EUNUiPPE, czy udzielić dalszych porad Komisji w oparciu o ilościowe badanie wpływu. Porada udzielona w 2012 r. przez EUNUiPPE uwarunkowana była wynikami wspomnianego badania; przekazanie, również z własnej inicjatywy EUNUiPPE, zaleceń w sprawie dobrych praktyk w odniesieniu do treści i formatu informacji członkom systemów o zdefiniowanej składce, opierając się na wnioskach przedstawionych w poradzie EUNUiPPE w sprawie dokumentu zawierającego kluczowe informacje oraz sprawozdania rocznego. W przypadku systemów emerytalnych, w których członkowie ponoszą ryzyko inwestycyjne, jest rzeczą niezbędną, aby otrzymali oni właściwe kluczowe informacje w sprawie swoich inwestycji, zarówno na początku, jak i w trakcie ich trwającego członkostwa w programie emerytalnym; przekazanie zaleceń podlegających w 2012 r. decyzjom w sprawie najlepszych praktyk w zakresie standardowych funduszy inwestycyjnych w pracowniczych systemach o zdefiniowanej składce, w których członkowie ponoszą ryzyko inwestycyjne. Biorąc pod uwagę wysoki odsetek członków (80 procent lub wyższy w niektórych państwach członkowskich), którzy nie dokonują wyboru inwestycji w sposób aktywny, właściwy fundusz na wypadek niewykonania zobowiązania jest kwestią kluczową, w szczególności w kontekście transgranicznym; opracowanie wykonawczego standardu technicznego dotyczącego przedstawiania EUNUiPPE sprawozdań przez właściwe organy w sprawie przepisów krajowych o charakterze ostrożnościowym mających znaczenie dla pracowniczych programów emerytalnych; 9/35
przedstawienie sprawozdania w sprawie rozwoju sytuacji na rynku w 2013 r., które jest kolejnym z szeregu sprawozdań, w których od marca 2007 r. monitoruje się zmiany w działalności transgranicznej instytucji pracowniczych programów emerytalnych. EUNUiPPE jest również gotów udzielić Komisji dalszych szerszych wskazówek w zakresie opracowanego przez nią wniosku w sprawie zmienionej dyrektywy IORP, jak również w sprawie kwestii dotyczących emerytur. 2.3. Ocena wpływu EUNUiPPE przywiązuje ogromne znaczenie do zrozumienia skutków swoich działań regulacyjnych. EUNUiPPE angażuje się we wsparcie programu Komisji Europejskiej dotyczącego wprowadzenia inteligentnych regulacji na poziomie kształtowania polityki europejskiej, stawiając sobie za cel opracowanie norm przynoszących korzyści osobom prywatnym i przedsiębiorstwom. Przeprowadzanie oceny wpływu jest istotnym elementem cyklu kształtowania polityki. EUNUiPPE przeprowadza ocenę wpływu standardów technicznych, wytycznych/zaleceń oraz porad. W odniesieniu do obszarów szczególnych EUNUiPPE prowadzi ilościowe badania wpływu w celu ustalenia wpływu finansowego na strony, których dotyczą poszczególne wnioski. Ponadto EUNUiPPE prowadzi publiczne konsultacje w sprawie swoich wniosków legislacyjnych w celu zapewnienia lepszej jakości i większej przejrzystości w kształtowaniu polityki. W 2011 r. Urząd przyjął publiczne oświadczenie w sprawie swoich praktyk konsultacyjnych. W 2013 r. EUNUiPPE podejmie następujące działania: przeprowadzenie oceny wpływu w poszczególnych obszarach 53 norm i wytycznych, które tworzą ramy legislacyjne Wypłacalności II; przeprowadzenie dodatkowo oceny łącznej wpływu wspomnianych norm i wytycznych poprzez ocenienie całkowitego wpływu poszczególnych zmian na ubezpieczających, ubezpieczycieli, produkty oraz możliwych wpływów o szerszym zakresie; przeprowadzenie oceny wpływu standardu technicznego na ostrożnościową regulację sprawozdawczości instytucji pracowniczych programów emerytalnych; z zastrzeżeniem podjęcia działań EUNUiPPE w tym zakresie, przeprowadzenie oceny wpływu wszelkich porad udzielanych przez 10/35
EUNUiPPE w sprawie zmienionej dyrektywy w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego. 2.4. Rachunkowość EUNUiPPE nadal będzie monitorować i zapewniać wkład w rozwój sytuacji w zakresie europejskiej księgowości, szczególnie w odniesieniu do Europejskiej Grupy Doradczej ds. Sprawozdawczości Finansowej (EFRAG) w kontekście stosowania międzynarodowych standardów sprawozdawczości finansowej (MSSF) w Unii Europejskiej. EUNUiPPE będzie nadal dokładnie przyglądać się pracom Rady Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR), wnosząc w ten sposób swój wkład w obszary mające wpływ na ubezpieczenia lub pracownicze programy emerytalne oraz innowacje finansowe. W 2013 r. EUNUiPPE planuje włączyć się aktywnie, łącznie z odpowiednimi grupami roboczymi, w następujące działania związane z rachunkowością: współpracę z Europejskim Urzędem Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (EUNGiPW) oraz Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego (EUNB) w celu promowania wspólnego europejskiego międzysektorowego stanowiska w kwestiach związanych z rachunkowością oraz stosowania MSSF. formułowanie opinii w sprawie projektów RMSR dotyczących instrumentów finansowych i umów ubezpieczeniowych oraz zapewnianie wkładu na rzecz tych projektów; zapewnianie wkładu w prace EFRAG, w szczególności w dziedzinie umów ubezpieczeniowych oraz rachunkowości dotyczącej instrumentów finansowych, a także konsolidacji podmiotów inwestycyjnych; monitorowanie rozwoju sytuacji związanej z rachunkowością, wpływającej na europejskich ubezpieczycieli, reasekuratorów, konglomeratów finansowych, podmioty finansujące pracownicze programy emerytalne oraz pośredników ubezpieczeniowych. 3. Zadania nadzorcze 3.1. Kolegia Kolegia organów nadzoru (kolegia) uważa się za wydajne i skuteczne narzędzia wykorzystywane do sprawowania nadzoru nad instytucjami finansowymi, a 11/35
ponadto są one niezbędnymi instrumentami służącymi poprawie wzajemnego porozumienia wśród organów nadzoru oraz konwergencji praktyk nadzorczych, przynoszącymi wymierne korzyści przedsiębiorstwom, organom nadzoru oraz ubezpieczającym. Ogólnym strategicznym celem pracy kolegium EUNUiPPE jest wzmocnienie pozycji organów nadzoru w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) w odniesieniu do grup ubezpieczeniowych działających na szczeblu transgranicznym, co ma na celu przyniesienie korzyści zarówno nadzorowi nad grupami ubezpieczeniowymi, jak i nadzorowi indywidualnemu. Głównym celem jest łączenie i poszerzanie wiedzy oraz uprawnień krajowych organów nadzoru w EOG w celu utworzenia silnego i zrównoważonego organu nadzoru, aby skutecznie zajmować się centralnie zorganizowanymi i zarządzanymi przedsiębiorstwami. Zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym EUNUiPPE za bieżący nadzór, a także ustanawianie i organizację kolegiów odpowiadają krajowe organy nadzoru. EUNUiPPE, będąc członkiem kolegiów, promuje wymianę informacji, współpracę, spójność, jakość i skuteczność działań kolegiów oraz sprawuje nad tym nadzór. W 2011 r. urząd powołał wysoce wyspecjalizowany zespół kolegiów, który wzmocnił w 2012 r., i każdy pracownik ma swojej gestii portfel obejmujący szereg kolegiów. Dzięki temu EUNUiPPE może objąć swym zakresem wszystkie 93 kolegia działające obecnie w Europie, ukierunkowując się na fizyczne uczestnictwo w przynajmniej 70 kolegiach organów nadzoru w 2013 r. EUNUiPPE przewiduje, że wartość dodana, jaką EUNUiPPE wnosi do kolegiów i ich działań, poprawi się znacznie w 2012 r., a w 2013 r. będzie można skonsolidować uczestnictwo pracowników EUNUiPPE w kolegiach. Wynik monitorowania funkcjonowania kolegiów będzie stanowił podstawę przygotowywanego przez EUNUiPPE planu działania kolegiów na 2013 r. i obejmie mierzalne, realistyczne, a jednocześnie ambitne cele. W odniesieniu do planu działania na 2012 r. wyniki działalności poszczególnych kolegiów dotyczące uzgodnionych rezultatów zostaną podane do wiadomości publicznej. W 2013 r. EUNUiPPE podejmie następujące działania: promowanie w sposób szczególny ukończenia przygotowań kolegiów do wdrożenia Wypłacalności II, np. oczekuje się zawarcia porozumienia 12/35
dotyczącego koordynacji przez wszystkie kolegia przed końcem 2013 r.; pracownicy EUNUiPPE, jako członkowie kolegiów, nadal będą doradzać organom sprawującym nadzór nad grupą i kolegiom w zakresie możliwości poprawy funkcjonowania swoich kolegiów. Zgromadzone zostaną praktyczne rozwiązania i przykłady praktyk nadzorczych; opracowanie najlepszych praktyk w zakresie szczególnych tematów ze szczególnym uwzględnieniem delegowania zadań wśród organów nadzoru; EUNUiPPE przygotuje system gromadzenia i analizy danych, pozwalający na dokonywanie wzajemnych porównań, przeznaczony dla kolegiów w ramach funkcji pomocniczej, w celu propagowania wspólnego porozumienia wśród kolegiów w sprawie profilu ryzyka grupy. 3.2. Praktyki nadzorcze W celu ukształtowania praktyk nadzorczych, które będą powstawać w ramach Wypłacalności II oraz zaakcentowania przejścia od regulacji do nadzoru w niniejszym projekcie, EUNUiPPE zamierza wprowadzić następujące narzędzia, mające zapewnić wsparcie w konwergentnym wdrażaniu nowych ram prawnych oraz promowanie wspólnych metod i praktyk nadzorczych: podręcznik nadzoru uwzględniający najlepsze praktyki w procesie kontroli nadzorczej w oparciu o kwestie istotne z punktu widzenia procesów nadzorczych. Jego celem jest promowanie właściwej konwergencji nadzorczej, z jednoczesnym zachowaniem niezbędnej elastyczności praktyk nadzorczych; procedura pytań i odpowiedzi, której celem jest umożliwienie udzielania niezwłocznych odpowiedzi na pytania dotyczące zagadnień praktycznych lub związanych z nadzorem w sprawie ustanowionych wytycznych, zaleceń i norm. Odpowiedzi zostaną udostępnione organom nadzoru, a w szczególności kolegiom, w celu promowania spójności w praktykach nadzorczych; centrum wiedzy specjalistycznej wspierające krajowe organy nadzoru w zakresie zatwierdzania modeli wewnętrznych, zapewniając jednocześnie, aby lepsze zrozumienie na szczeblu krajowym przekładało się na większą efektywność dyskusji i procesów decyzyjnych w kolegiach organów nadzoru poświęconych kwestiom dotyczącym modelowania grupy. 13/35
Ponadto pracownicy EUNUiPPE będą uczestniczyć we wspólnych kontrolach na miejscu w zakładach ubezpieczeń. Udział EUNUiPPE w kontrolach na miejscu jest dostosowany do kompetencji Urzędu związanych z jego funkcją nadzorczą. Urząd powinien skoncentrować się na przygotowaniu wspólnych kontroli na miejscu, zapewniając kompleksowość treści, jak również skuteczność i efektywność całego procesu. EUNUiPPE będzie wspierać organy nadzoru w prowadzonych przez nie dyskusjach poświęconych ustaleniom, zapewniając swój wkład w szczególności poprzez stosowanie najlepszych praktyk, 3.3. Naruszenie prawa unijnego EUNUiPPE posiada kompetencje upoważniające do badania domniemanych przypadków naruszenia lub niezastosowania prawa unijnego w oparciu o wniosek złożony przez właściwe organy, instytucje europejskie lub grupy stron zainteresowanych lub też z własnej inicjatywy. W stosownych przypadkach EUNUiPPE może wystosować zalecenia skierowane do właściwych organów, jeżeli rzekome naruszenie podważa podstawy norm prawnych, ma charakter wielokrotny lub ma istotny, bezpośredni wpływ na cele EUNUiPPE, takie jak funkcjonowanie rynku wewnętrznego lub zapobieganie arbitrażowi regulacyjnemu. W pewnych określonych okolicznościach EUNUiPPE może wydawać decyzje poszczególnym przedsiębiorstwom w sprawie podjęcia działań niezbędnych do zapewnienia zgodności z prawem unijnym. EUNUiPPE jest gotowy przyjąć kwalifikujące się wnioski w sprawie postępowania wyjaśniającego zgodnie z procedurami przyjętymi w 2012 r., aby zapewnić staranne i przejrzyste podejmowanie decyzji. 4. Ochrona konsumentów i innowacje finansowe EUNUiPPE przyjmuje z zadowoleniem rolę, którą przydziela jej rozporządzenie, polegającą na przyczynianiu się do wzmocnienia ochrony klientów 1, w szczególności dzięki wzmacnianiu ochrony ubezpieczających, członków pracowniczych programów emerytalnych oraz beneficjentów, zwiększając tym 1 Podkreślono, że wnosząc wkład we wzmacnianie ochrony konsumentów, EUNUiPPE uwzględnia potrzeby wszystkich klientów traktowanych jako całość, a nie każdego z osobna. 14/35
samym wartość dodaną państw członkowskich Unii Europejskiej. Zadania EUNUiPPE w tym obszarze obejmują między innymi analizowanie tendencji w zachowaniach konsumentów, analizowanie inicjatyw dotyczących znajomości zagadnień finansowych, opracowywanie norm szkoleniowych dla sektora, przyczynianie się do rozwoju wspólnych zasad ujawniania informacji, monitorowanie istniejących/nowych form działalności finansowej oraz ocenianie wpływu dorobku prawnego UE w zakresie innowacji finansowych. Ponadto EUNUiPPE uczestniczy w ocenie potrzeby ustanowienia europejskiej sieci krajowych ubezpieczeniowych systemów gwarancji. Jeżeli chodzi o narzędzia dostępne dla osiągnięcia tych celów, EUNUiPPE może między innymi: opracować standardy techniczne w celu zapewnienia spójnej harmonizacji; wydać wytyczne i zalecenia, mając na celu propagowanie bezpieczeństwa i solidności rynków oraz konwergencję praktyk regulacyjnych; gromadzić informacje dotyczące instytucji finansowych, które są niezbędne, aby wypełniać swoje obowiązki; opracowywać nowe praktyczne instrumenty i narzędzia służące zwiększaniu konwergencji; lub wydawać opinie na potrzeby Parlamentu Europejskiego, Rady lub Komisji. Ponadto przed końcem 2012 r. EUNUiPPE przyjmie procedury dotyczące wydawania ostrzeżeń w przypadku, gdy jakaś działalność finansowa poważnie zagraża realizacji głównych celów Urzędu, a także, w określonych warunkach i szczególnych okolicznościach, procedury wydawania czasowych zakazów/ ograniczeń określonych rodzajów działalności finansowych. W przypadku wystąpienia takich zagrożeń, EUNUiPPE jest gotów wydać ostrzeżenia lub czasowe zakazy/ograniczenia. 15/35
4.1 Ochrona konsumentów Zgodnie ze swoim mandatem EUNUiPPE będzie dalej rozwijać i odgrywać swoją przewodnią rolę w propagowaniu przejrzystości, prostoty i uczciwości na rynku konsumenckich produktów i usług finansowych całego rynku wewnętrznego (art. 9 rozporządzenia ustanawiającego EUNUiPPE). Będzie to polegało na opracowywaniu bardziej ujednoliconych i porównywalnych informacji na temat ryzyka i kosztów związanych z produktami oraz opracowywaniu odpowiednich wymogów regulacyjnych i procedur rozpatrywania skarg. W odniesieniu do kwestii międzysektorowych działania EUNUiPPE związane z ochroną konsumentów i innowacjami finansowymi będą podejmowane wspólnie z pozostałymi dwoma Europejskimi Urzędami Nadzoru pod patronatem Podkomitetu ds. Ochrony Konsumentów i Innowacji Finansowych Wspólnego Komitetu Europejskich Urzędów Nadzoru, co ma na celu zapewnienie spójności międzysektorowej oraz uniknięcie powielania pracy. W 2013 r. Rada Organów Nadzoru EUNUiPPE, Komitet ds. Ochrony Konsumentów i Innowacji Finansowych oraz jego Jednostka ds. Ochrony Konsumentów i Innowacji Finansowych będą nadal prowadzić aktywną współpracę w następujących sprawach: dalsze gromadzenie, analizowanie i zgłaszanie tendencji w zachowaniach konsumentów, kładąc nacisk na znaczące zmiany związane z produktami lub stosowaniem nowych technologii informacyjnych, które uzupełniają prace związane z monitorowaniem i ocenianiem nowych lub innowacyjnych form działalności finansowej; dalsze analizowanie i koordynowanie znajomości zagadnień finansowych i inicjatyw edukacyjnych właściwych organów w ścisłej współpracy z Komisją Europejską i OECD, o ile to możliwe, w ramach Wspólnego Komitetu; dodatkowe prace nad procedurami rozpatrywania skarg w instytucjach finansowych, np. w efekcie prac przeprowadzonych w zakresie rozpatrywania skarg w zakładach ubezpieczeń, ewentualne wydanie podobnych wytycznych mających zastosowanie do pośredników ubezpieczeniowych; wspólne sektorowe podejście do rozpatrywania skarg można również uwzględnić w ramach Wspólnego Komitetu; oraz trwające prace w ramach zmienionej dyrektywy w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego, takie jak opracowywanie norm szkoleniowych dla sektora, wzmocnienie przejrzystości krajowych ogólnych dobrych przepisów oraz zapewnianie konwergencji krajowych praktyk nadzorczych w odniesieniu 16/35
do sprzedaży na odległość produktów ubezpieczeniowych. Ponadto w ramach dyrektywy w sprawie pośrednictwa ubezpieczeniowego rozpoczną się prace nad opracowaniem standardów technicznych. 4.2 Innowacje finansowe W zakresie innowacji finansowych EUNUiPPE zajmie się między innymi następującymi kwestiami: kontynuacja prowadzonego przez siebie monitoringu i oceny nowych lub innowacyjnych form działalności finansowej; opublikowanie sprawozdań w sprawie dobrych praktyk; stosownie do przypadku, wydanie wytycznych i zaleceń, mając na celu propagowanie bezpieczeństwa i solidności rynków oraz konwergencję praktyk regulacyjnych. Prace te będą sprzyjać przejrzystości i bezpieczeństwu nowych produktów finansowych w odniesieniu do ubezpieczających oraz członków i beneficjentów pracowniczych programów emerytalnych; przeprowadzenie niezbędnych istotnych prac w zakresie oceny wpływu ram prawnych Wypłacalności II na opracowywanie produktów, wynikających z przyszłościowego podejścia EUNUiPPE do ewentualnego wpływu zmian regulacyjnych na konsumentów. Przewiduje się ścisłą współpracę ze Wspólnym Komitetem w zakresie rozwoju wspólnych zasad ujawniania informacji (pakietowane detaliczne produkty inwestycyjne, które mają być prowadzone przez substrukturę specjalizującą się w tym zakresie) oraz, w zależności od przypadku, konwergencji praktyk w zakresie sprzedaży tych produktów. Współpracą w zakresie konwergencji ma zająć się Wspólny Komitet ds. Ochrony Konsumentów i Innowacji Finansowych. 4.3 Ubezpieczeniowe systemy gwarancyjne Kolejnym obszarem, w którym EUNUiPPE będzie nadal zapewniać wkład w prace Komisji, są ubezpieczeniowe systemy gwarancyjne pod auspicjami grupy zadaniowej ds. ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych. Działanie to jest zgodne z mandatem EUNUiPPE, według którego Urząd ma przyczyniać się do oszacowania potrzeby ustanowienia europejskiej sieci krajowych ubezpieczeniowych programów gwarancyjnych, która byłaby odpowiednio finansowana i wystarczająco zharmonizowana oraz uwzględniać wszelkie ostatnie zmiany i postępy dotyczące : ujednoliconego i odpowiednio 17/35
finansowanego rozwiązania dotyczącego ubezpieczeniowych programów gwarancyjnych w całej Unii (zob. odpowiednio art. 26 i art. 27 lit. g) rozporządzenia ustanawiającego EUNUiPPE). Prace bieżące zakończono sprawozdaniem przyjętym w czerwcu 2012 r. podczas posiedzenia Rady Organów Nadzoru, wypełniając w ten sposób mandat grupy zadaniowej. Dalsze prace można prowadzić w oparciu o dowolny akt ustawodawczy dotyczący ubezpieczeniowych systemów gwarancyjnych zaproponowany przez Komisję Europejską, a EUNUiPPE jest gotów do wniesienia swojego wkładu w te prace. 5. Wspólna kultura nadzoru W rozporządzeniu podkreślono znaczenie wspólnej kultury nadzoru w Unii Europejskiej. EUNUiPPE jest gotów aktywnie uczestniczyć w tworzeniu wspólnej kultury nadzoru i spójnych praktyk nadzorczych, jak również w zapewnianiu jednolitych procedur i spójnych metod na poziomie Unii. 5.1. Szkolenie i wymiany personelu EUNUiPPE propaguje tworzenie wspólnej kultury nadzoru poprzez ustanawianie programów szkoleń, zarówno sektorowych, jak i międzysektorowych. Seminaria te ukierunkowano głównie na kwestie dotyczące ubezpieczeń europejskich oraz organów nadzoru nad pracowniczymi programami emerytalnymi. Ponadto Urząd organizuje szereg wybranych imprez o charakterze publicznym, takich jak konferencja EUNUiPPE oraz wspólne szkolenia dla organów nadzoru i przedstawicieli sektora, aby zapewnić lepsze zrozumienie różnych obszarów zainteresowań EUNUiPPE. Tematy objęte szkoleniem są zgodne z pracami realizowanymi przez EUNUiPPE, gdzie jednym z głównych czynników napędowych jest obecnie Wypłacalność II, a w dalszej kolejności stabilność finansowa, pracownicze programy emerytalne, ochrona konsumentów i konwergencja praktyk nadzorczych. W Wypłacalności II nacisk zostanie przesunięty z regulacji na nadzór. Szkolenia w ramach Wypłacalności II w 2013 r. mają być adresowane do operacyjnych organów nadzoru, aby lepiej przygotować je do sprawowania spójnego i skutecznego nadzoru zgodnie z Wypłacalnością II dzięki wprowadzeniu praktycznego podejścia jako preferowanej metodyki szkolenia. 18/35
Władze krajowe ponownie zorganizują szereg seminariów. Zaangażowanie i współpraca właściwych organów i pracowników EUNUiPPE są kluczowe dla udanego przeprowadzenia szkoleń przyczyniających się do zwiększenia konwergencji praktyk nadzorczych w Europie. EUNUiPPE ułatwia wymiany personelu i zachęca właściwe organy do częstszego korzystania z programów oddelegowania pracowników. 5.2. Oceny wzajemne Proces wzajemnych ocen odgrywa główną rolę we wzmacnianiu spójności i jakości praktyk i wyników nadzorczych. EUNUiPPE prowadzi stałe wzajemne oceny tematyczne wśród wszystkich swoich członków, zachęcając do prowadzenia otwartego wzajemnego dialogu wśród partnerów oraz wspierając postawy sprzyjające konwergencji. W związku z tym Urząd dostrzega istotne szanse dotyczące projektów w zakresie oceny wzajemnej, które mają zachęcać członków EUNUiPPE do stosowania zbiorowych i wspólnych sposobów podejścia do problemów nadzoru, z którymi mają do czynienia. Wartość dodana ocen wzajemnych przeprowadzanych przez EUNUiPPE wynika w znacznej mierze z perspektywy o zasięgu europejskim, wnoszonej przez członków EUNUiPPE, co umożliwia wymianę doświadczeń, objaśnianie praktyk, osiąganie wspólnego porozumienia, a także identyfikację dobrych praktyk w celu zapewnienia wspólnej kultury nadzoru. Oceny wzajemne oparte są o interakcje zespołu EUNUiPPE ds. oceny oraz zespołów oceniających, w skład których wchodzą przewodniczący krajowych organów nadzoru. Interakcje te obejmują wymianę informacje za pośrednictwem różnych sprawozdań i środków komunikacji, takich jak posiedzenia, telekonferencje itd. Oceny wzajemne przeprowadza się zgodnie z metodyką przyjętą przez EUNUiPPE. Odpowiedzialność za zatwierdzenie ocen wzajemnych przeprowadzonych przez EUNUiPPE ponosi Rada Organów Nadzoru, która jest najwyższym organem decyzyjnym Urzędu. W pierwszym kwartale 2013 r. zespół ds. oceny ukończy prace nad projektem wzajemnej oceny w zakresie praktyk nadzorczych instytucji pracowniczych programów emerytalnych. Ponadto EUNUiPPE planuje wprowadzić w 2013 r. trzy nowe oceny wzajemne dotyczące instytucji pracowniczych programów emerytalnych (art. 9 dyrektywy w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami), działalności 19/35
kolegiów oraz praktyk nadzorczych w zakresie stosowania wytycznych w sprawie rozpatrywania skarg. 5.3. Pośrednictwo Zespół ds. mediacji EUNUiPPE ustanowiono w 2012 r. W jego skład wchodzi dwóch członków i czterech zastępców powoływanych przez Radę Organów Nadzoru. Kompetencje zespołu obejmują rozwiązywanie sporów pomiędzy właściwymi organami w sytuacjach o charakterze transgranicznym dzięki wiążącym i niewiążącym mediacjom 2. Zespół podejmuje działania na wniosek właściwego organu, który jest stroną w sporze lub z inicjatywy własnej EUNUiPPE. W pierwszej fazie procedury pojednawczej zespół dąży do osiągnięcia porozumienia między stronami. Jeżeli pierwsza faza nie przyniesie pozytywnego wyniku, zespół może zaproponować wiążącą decyzję w przypadkach sprecyzowanych w aktach, o których mowa w art. 1 ust. 2 rozporządzenia ustanawiającego EUNUiPPE, lub wydać opinię zgodnie z art. 29 ust. 1 lit. a) tego rozporządzenia. W 2013 r. EUNUiPPE nadal będzie odgrywać istotną rolę w zakresie mediacji w rozwiązywaniu sporów pomiędzy krajowymi organami właściwymi. Ma to zapewnić efektywność i spójność procedur nadzorczych w skali Europy. 6. Stabilność finansowa 6.1 Rozwój sytuacji na rynku Zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym EUNUiPPE celem zadań związanych ze stabilnością finansową jest zidentyfikowanie na wczesnym etapie tendencji, potencjalnych zagrożeń i słabości wynikających z poziomu mikroostrożnościowego, mających jednak wpływ na stabilność finansową, oraz informowanie o nich odpowiednich instytucji, jeżeli zachodzi taka potrzeba. EUNUiPPE będzie monitorować zmiany strukturalne w sektorach, a także ryzyko związane z określonymi produktami. Tablica wskaźników ryzyka ma być dalej rozwijana i monitorowana we współpracy z ERRS oraz innymi Europejskimi Urzędami Nadzoru. 2 Opracowano szczegółowe przepisy przetwarzania w ramach regulaminu wewnętrznego zespołu i jego dodatkowych przepisów wewnętrznych. 20/35
Tablica wskaźników ryzyka będzie aktualizowana kwartalnie i będzie stanowić wsparcie dla EUNUiPPE w jego pracy związanej z oceną zmieniającego się ryzyka oraz wpływów w całym europejskim sektorze ubezpieczeń. Podobnie jak w poprzednich latach, EUNUiPPE opublikuje dostępną dla ogółu społeczeństwa półroczną ocenę zmian w sektorze, podkreślając skutki dla stabilności finansowej. EUNUiPPE będzie regularnie przedstawiać Radzie Europejskiej (Europejskiemu Komitetowi EkonomicznoFinansowemu) platformie stabilności finansowej, Parlamentowi Europejskiemu, a także ERRS sprawozdania dotyczące warunków finansowych i stabilności finansowej w sektorach ubezpieczeń, reasekuracji i pracowniczych programów emerytalnych w Unii Europejskiej. Następnie sprawozdanie półroczne będzie także udostępnione publicznie. EUNUiPPE nadal będzie uważniej monitorować ubezpieczycieli dużych i o potencjalnym znaczeniu systemowym w UE, gdyż takie przedsiębiorstwa mogą mieć większy wpływ na stabilność finansową. Ponadto EUNUiPPE będzie uczestniczyć w prowadzonych na międzynarodowym szczeblu pracach dotyczących stabilności finansowej i nadzoru makroostrożnościowemu w celu propagowania swoich opinii na forach międzynarodowych i wypracowywania stanowisk o bardziej globalnym zasięgu, które mogą mieć wpływ na Europę. Aby zwiększyć wzajemne rozumienie swoistych uwarunkowań krajowych oraz umożliwić EUNUiPPE lepsze monitorowanie rynków, w tym większych grup ubezpieczeniowych, jak również wpływu regulacji krajowych, Urząd będzie nadal składał dwustronne wizyty we właściwych organach krajowych. EUNUiPPE będzie nadal rozwijać swoją bazę danych zawierającą bieżące i historyczne dane dotyczące pracowniczych programów emerytalnych, zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji w Unii Europejskiej, gromadzone w kontekście zadań EUNUiPPE dotyczących stabilności finansowej. Informacje takie gromadzi się w sposób powtarzalny lub ad hoc na potrzeby szczególnych badań. 6.2 Test warunków skrajnych W 2013 r. odbędzie się zharmonizowany ogólnoeuropejski test warunków skrajnych w sektorze ubezpieczeń zgodnie z rozporządzeniem (łącznie z konsultacjami z ERRS). Test warunków skrajnych ukaże ogólną odporność w sektorze ubezpieczeń na różne mało prawdopodobne, jednak wciąż możliwe, niepożądane scenariusze. 21/35
Test warunków skrajnych jest istotnym narzędziem nadzoru. Stanowi on wsparcie dla EUNUiPPE podczas rozpatrywania wszelkich działań nadzorczych mających na celu zapewnienie stabilności finansowej. Ponadto wynik testu warunków skrajnych pozwoli ocenić, na jakim etapie znajdują się ubezpieczyciele zmierzający do wdrożenia Wypłacalności II. 6.3 EUNUiPPE i ERRS EUNUiPPE będzie nadal uczestniczyć w pracach ERRS. W 2013 r. uczestnictwo to obejmie wspieranie przewodniczącego EUNUiPPE w wypełnianiu jego funkcji jako drugiego wiceprzewodniczącego Rady Generalnej ERRS. EUNUiPPE będzie nadal uczestniczyć w pracach Doradczego Komitetu Technicznego ERRS. Ponadto tablica wskaźników ryzyka EUNUiPPE będzie przedstawiana na każdym posiedzeniu Rady Generalnej ERRS. Zgodnie z regulacjami EUNUiPPE i ERRS wymiana danych, dotyczących w szczególności finansów i wypłacalności, ma odbywać się w sposób zagregowany. W perspektywie wprowadzenia Wypłacalności II EUNUiPPE uwzględni gromadzenie danych dla celów dotyczących jednolitych norm sprawozdawczości. Dotyczyłoby to także danych wymaganych dla celów związanych ze stabilnością finansową, w tym danych zebranych w trakcie prac, które ma przeprowadzić ERRS. 6.4 Sytuacje nadzwyczajne Zgodnie z art. 18 rozporządzenia ustanawiającego EUNUiPPE, Urząd ma podejmować działania w sytuacjach nadzwyczajnych. Z natury działania takie mają być podejmowane w krótszym terminie i w sposób bardziej elastyczny niż wiele innych działań podejmowanych w ramach programu prac. Więcej szczegółowych informacji na temat zapobiegania sytuacjom kryzysowym znajduje się wcześniej w tej sekcji powyżej i w sekcji kolejnej. 22/35
7. Zapobieganie sytuacjom kryzysowym, zarządzanie w takich sytuacjach i rozwiązywanie kryzysów Z ostatniego kryzysu finansowego wyciągnięto dwa podstawowe wnioski. Pierwszy z nich dotyczył faktu, że najlepszą i najtańszą formą zarządzania kryzysowego jest w rzeczywistości zapobieganie sytuacjom kryzysowym, mianowicie podejmowanie działań mających na celu eliminowanie pojawiającego się ryzyka lub niestabilności finansowej, zanim staną się problemem o charakterze systemowym. Drugi wniosek dotyczy znaczenia, jakie ma posiadanie spójnego, skoordynowanego, transgranicznego systemu reagowania na kryzys finansowy, aby w lepszy sposób przywracać ufność wśród konsumentów i na rynku. Na ogólny cel strategiczny prac EUNUiPPE związanych z zapobieganiem sytuacjom kryzysowym, zarządzaniem w takich sytuacjach oraz ich przeglądem składają się następujące trzy elementy: propagowanie czujności ze strony organów nadzoru EOG w przewidywaniu kryzysów finansowych i ich zapobieganiu; dopilnowanie, aby organy nadzoru EOG były przygotowane do podjęcia działań mających na celu sprostanie kryzysom finansowym; oraz ułatwianie oraz w stosownych przypadkach koordynowanie działań nadzorczych w celu sprostania kryzysowi. EUNUiPPE zajmuje szczególną pozycję, aby pełnić tę rolę, ponieważ ma jedyne w swoim rodzaju możliwości przeglądu systemu nadzoru ubezpieczeniowego w UE. Dzięki temu Urząd może czerpać informacje i pozyskiwać analizy z różnorodnych źródeł, aby identyfikować punkty zapalne, oraz przekazywać uzyskane w ten sposób informacje organom nadzoru EOG. EUNUiPPE prowadzi działalność w oparciu o zasadę współpracy i kolegialności, aby służyć organom nadzoru jako platforma wspólnej pracy na rzecz radzenia sobie z sytuacjami kryzysowymi. W praktyce rozporządzenie ustanawiające EUNUiPPE uprawnia Urząd do podjęcia działań mających na celu identyfikację sytuacji nadzwyczajnej oraz, po stwierdzeniu zaistnienia takiej sytuacji przez Radę Europejską, do podjęcia działań w celu jej zaradzenia. EUNUiPPE jest również odpowiedzialny za ułatwianie oraz w stosownych przypadkach za koordynowanie działań podejmowanych przez krajowe organy nadzorcze, mających na celu poradzenie 23/35
sobie z niepożądanym rozwojem sytuacji zagrażających stabilności finansowej UE. Kluczowym elementem zapobiegania sytuacjom kryzysowym i zarządzania takimi sytuacjami jest przejście od wniosków analitycznych do zdecydowanych działań w ramach polityki. Organem decyzyjnym EUNUiPPE jest jego Rada Organów Nadzoru, a w celu zwiększenia skuteczności takiego przejścia EUNUiPPE powołał małą podgrupę członków, mającą służyć wsparciem w przygotowywaniu wniosków dla Rady Organów Nadzoru. Dzięki temu możliwe jest uwzględnienie we wnioskach w sprawie działań stanowisk organów członkowskich na wczesnym etapie oraz dopilnowanie, aby decyzja była oparta na jak najlepiej sformułowanych wnioskach. Grupa ta, mianowicie grupa ds. monitorowania wewnętrznego, pracuje w obrębie instytucjonalnych ram prawnych utworzonych, aby ułatwiać wymianę i analizę wysoce wrażliwych informacji w celu radzenia sobie z bardzo trudnymi sytuacjami. Działania tej grupy wspiera zespół ds. zarządzania kryzysowego EUNUiPPE. 7.1 Budowanie potencjału, najlepsza praktyka i spójność EUNUiPPE będzie dalej udoskonalać i rozwijać swój własny potencjał w zakresie radzenia sobie z kwestiami dotyczącymi zapobiegania sytuacjom kryzysowym i zarządzania takimi sytuacjami. Zespół ds. zarządzania sytuacjami kryzysowymi skoncentruje się w 2013 r. głównie na kontynuacji działań i dalszego opracowywania ram prawnym wdrożonych w latach 20112012. Będzie to polegać na udoskonalania potencjału i praktyki grupy ds. monitorowania wewnętrznego w zakresie analiz, jak również rozwijania jej wkładu w identyfikację niezbędnych do zaakcentowania tematów w zakresie nadzoru. Większy nacisk zostanie położony na rozwijanie spójnej i najlepszej praktyki w zakresie zarządzania sytuacjami kryzysowymi. Ponadto zapoczątkowana zostanie roczna seria warsztatów/seminariów poświęconych zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi i rozważana jest przydatność przeprowadzenia oceny wzajemnej w obszarze zarządzania sytuacjami kryzysowymi w ramach wieloletniego planowania zespołu ds. oceny. W obu przypadkach celem będzie zidentyfikowanie i propagowanie dobrej praktyki w skali UE. EUNUiPPE będzie także nadal zaangażowany w programy pomocy technicznej koordynowane przez Komisję Europejską. 24/35
7.2 Zapobieganie sytuacjom kryzysowym i zarządzanie takimi sytuacjami Rozwój sytuacji na finansowych rynkach UE i światowych ukaże dokładnie, jaką formę przyjmie ten aspekt funkcji wypełnianej przez EUNUiPPE. Nie można dokładnie stwierdzić, ile wniosków wpłynie do Rady Organów Nadzoru zalecających podjęcie działań nadzorczych ani jakie działania w zakresie ułatwień i koordynacji zostaną podjęte w 2013 r. Można natomiast stwierdzić, że EUNUiPPE będzie nadal czujnie monitorować uwarunkowania w zakresie ubezpieczeń i finansów, aby ocenić, czy ma miejsce niekorzystny rozwój sytuacji, który wymagałby podjęcia przez EUNUiPPE decyzji w sprawie ryzyka zaistnienia sytuacji nadzwyczajnej i skierowania przez Urząd wniosku w tej sprawie do Rady Europejskiej. Niezależnie od tego, czy dojdzie do zgłoszenia sytuacji nadzwyczajnej, EUNUiPPE będzie dalej ułatwiać, a w stosownych przypadkach także koordynować działania swoich członków podejmowane w celu zapobiegania finansowym sytuacjom kryzysowym. Działania takie mogą mieć formę zaleceń lub opinii. W przypadku, gdyby należałoby zgłosić sytuację nadzwyczajną, EUNUiPPE jest gotów wykorzystać wszystkie dostępne mu narzędzia i uprawnienia. 7.3 Reagowanie kryzysowe Komisja Europejska prowadzi aktywne prace w dziedzinie reagowania kryzysowego w sektorze bankowym. W przypadku podjęcia decyzji o rozszerzeniu takich prac na sektor ubezpieczeń, EUNUiPPE jest gotów w stosownych przypadkach uczestniczyć w nich i zapewnić niezbędne reakcje na poziomie sektora w tej sprawie. 8. Stosunki zewnętrzne Za cel stosunków zewnętrznych uznaje się przede wszystkim zarządzanie relacjami EUNUiPPE z partnerami zewnętrznymi, takimi jak strony zainteresowane mające znaczenie dla prac prowadzonych przez Urząd, w tym Grupy Interesariuszy z Sektora Ubezpieczeń i Reasekuracji, jak również Grupy Interesariuszy z Sektora Pracowniczych Programów Emerytalnych przy EUNUiPPE, organy i instytucje UE, w szczególności Komisja Europejska, Rada 25/35
Europejska i Parlament Europejski, a także sieć agencji, inne Europejskie Urzędy Nadzoru, EUNB, EUNGiPW, ERRS, jak również odpowiednie organy właściwe państw trzecich oraz organizacje międzynarodowe. 8.1 Relacje z zainteresowanymi stronami EUNUiPPE, podejmując działania mające na celu poprawę funkcjonowania rynku wewnętrznego, chce zapewnić przejrzystość i rozliczalność prowadzonych przez siebie prac. W związku z tym EUNUiPPE często współpracuje, prowadzi dyskusje, a także dzieli się opiniami i wiedzą specjalistyczną z różnymi stronami zainteresowanymi, zarówno publicznymi, jak i prywatnymi, państwami europejskimi lub trzecimi, czerpiąc korzyści z lepszego rozumienia skutków swoich wniosków i działań. W 2013 r. EUNUiPPE będzie nadal rozwijał i wzmacniał następujące konkretne inicjatywy skierowane do stron zainteresowanych: organizacja przez Wspólny Komitet dnia strategii polityki konsumenckiej w celu zapewnienia bezpośredniego zrozumienia potrzeb konsumentów za pośrednictwem ich przedstawicieli; seminaria otwarte dla przedstawicieli sektora; wstępne konsultacje ze stronami zainteresowanymi, formalne konsultacje w sprawie prac prowadzonych przez EUNUiPPE oraz osiąganych przez niego rezultatów, ze szczególnym uwzględnieniem między innymi prac prowadzonych przez grupy interesariuszy. EUNUiPPE jest w pełni zaangażowany w dopilnowywanie, aby cenny wkład jego grup interesariuszy stanowił cały czas źródło informacji i wytycznych dla jego pracy: Urząd zapewni trwałe wsparcie swoim grupom interesariuszy dzięki organizowaniu ich spotkań i pokrywaniu kosztów uczestnictwa w przypadku określonych kategorii członków, takich jak pracownicy naukowi czy przedstawiciele konsumentów. W związku z tym EUNUiPPE dopilnuje, aby te dwie grupy z powodzeniem wywiązywały się ze swoich zadań określonych w rozporządzeniu, w szczególności w zakresie przedstawiania EUNUiPPE opinii grup interesariuszy w sprawie publicznie konsultowanych dokumentów. Przedstawicieli konsumentów z grup interesariuszy EUNUiPPE zachęca się do uczestnictwa w pracach prowadzonych EUNUiPPE w zakresie ochrony konsumentów, a także zaprasza do wzięcia udziału w obchodach dnia strategii polityki konsumenckiej organizowanych przez Wspólny Komitet. Ponadto EUNUiPPE zapewni terminowy, płynny i prawidłowo przebiegający proces wyboru nowych członków grupy interesariuszy, ponieważ w połowie 2013 r. 26/35
upłynie ich kadencja. Wybrani wówczas nowi członkowie zapewnią utrzymanie wysokiej jakości i zaangażowania istniejących grup. 8.2 EUNUiPPE i instytucje UE/sieć agencji EUNUiPPE, będąc organem UE, zapewnia pełną rozliczalność i przejrzystość swoich działań podczas składania sprawozdań instytucjom politycznym UE (Parlamentowi Europejskiemu i Radzie) zgodnie z rozporządzeniem. Urząd ma zamiar nadal doskonalić swoją współpracę i powiązania z Komisją Europejską, Radą Europejską i Parlamentem Europejskim, aby zapewnić terminowe, efektywne i ekonomiczne wywiązywanie się z powierzonych zadań. Ponadto EUNUiPPE regularnie uczestniczy w dialogach Komisji Europejskiej w sprawie regulacji rynków finansowych, jak również w innych działaniach podejmowanych przez instytucje UE w kontekście regulacji i nadzoru ubezpieczeń, reasekuracji, pracowniczych programów emerytalnych lub ochrony konsumentów. W 2013 r. EUNUiPPE będzie nadal badać obszary wzajemnych korzyści we współpracy z pokrewną sobie instytucją UE, mianowicie z Europejskim Bankiem Centralnym, opierając się na obecnym doświadczeniu. Do obszarów, na których będą koncentrować się inicjatywy, zalicza się potencjalną realizację wspólnych zamówień, wymianę informacji i wiedzy specjalistycznej, oddelegowania i szkolenia. W 2013 r. EUNUiPPE rozważy przeprowadzenie dyskusji z EUNGiPW i EUNB na temat projektu rozporządzenia UE w sprawie przeprowadzania kontroli. Jako członek sieci agencji UE EUNUiPPE uczestniczy w stosownych przypadkach we wspólnym określaniu agencji. W 2013 r. EUNUiPPE będzie nadal korzystać z doświadczeń innych agencji UE w kwestiach organizacyjnych. Urząd będzie w dalszym ciągu umacniał kontakty z innymi agencjami, w szczególności z Europejską Agencją Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA), której siedziba znajduje się w Kolonii. 8.3 Relacje w obrębie ESNF Należąc do Europejskiego Systemu Nadzoru Finansowego (ESNF), EUNUiPPE współpracuje z innymi Europejskimi Urzędami Nadzoru, EUNGiPW i EUNB, w szczególności za pośrednictwem Wspólnego Komitetu, Europejską Radą ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) oraz krajowymi organami właściwymi, tj. członkami EUNGiPW, aby zapewnić odpowiednie wdrażanie przepisów mających 27/35