Frekwencja W badaniu pozyskano 271 ankiet, w naszej opinii, dobry wynik, chociaż w zeszłym badaniu odzew był większy. W dalszych częściach odnosimy się do uzyskanych odpowiedzi na dane pytanie, ponieważ mogło się zdarzyć, że nie wszyscy ankietowani wypełnili odpowiedzi na wszystkie pytania. Struktura badanej populacji. W badaniach pozyskano 271 ankiet. Wykres nr 1 Wykres nr 2. Struktura według wieku.
Wykres nr 3. Struktura wieku, płci i udział poszczególnych części miasta Jeleniej góry nie jest niezwykły. W ocenie należy przyjąć, że nieco bardziej zainteresowani ankietą byli mężczyźni 56% niż kobiety 44%. Biorąc pod uwagę strukturę wieku oraz strukturę ogólną populacji można wysnuć powyższy wniosek, ale nie jest to wartość szczególnie zaburzająca obraz sytuacji. Odnośnie struktury terytorialnej także widać przybliżony rozkład próby do wielkości poszczególnych obszarów pod względem liczby mieszkańców. I. BLOK I - Ocena Sytuacji w mieście oraz poszczególnych organów władzy samorządowej. Do tej części odnoszą się pytania od 1 do 6. Ankietowani zostali poproszeni o ocenę bieżącej sytuacji w mieście oraz ocenę pracy Radnych i Prezydenta Miasta jeleniej Góry. 1. Ocena bieżącej sytuacji. Na pytanie Jak ocenia pani/pan sytuację i kierunek zmian w Mieście ankietowani odpowiedzieli w następujący sposób (wykres nr 4): Źle ocenia sytuację i kierunek zmian 60% ankietowanych, dobrze 22% oraz nie ma zdania neutralnie ocenia 18% ankietowanych. W ocenie dobrze ujmujemy sumę odpowiedzi dobrze i bardzo dobrze, analogicznie w obszarze oceny negatywnej.
Wykres nr 4. 2. Kto według Pani/Pana najlepiej reprezentuje Pani/Pana interesy w sprawach publicznych w Jeleniej Górze? Na to pytanie można było wskazać 3 odpowiedzi, jednak dla jasności oceny ilość wskazań odnoszę do ilości ankietowanych. Bardzo wysoko została dokonana samoocena ankietowanych, którzy w 51% wskazali, że sami dbają o własne interesy. Kolejne miejsca zajęły pod względem reprezentatywności spełniania oczekiwań ankietowanych: KTO? Wskazania % (wskazania / ilość ankiet) Organizacje przedsiębiorców 15 6% Ugrupowania polityczne 19 7% Wspólnoty i spółdzielnie 19 7% Nikt 25 9% Prezydent 28 10%
nie wiem, trudno powiedzieć 33 12% Kościół 42 15% Media 49 18% Grupy obywateli samoorganizujące się 64 24% Radni 65 24% Organizacje pozarządowe 75 28% sami obywatele/ja sam 138 51% Wykres nr 5. Wielką złośliwością byłoby stwierdzenie, ze organ władzy miejskiej Prezydent Miasta reprezentuje interesy mieszkańców w takiej samej mierze co nikt, lub trudno powiedzieć i mniej
niż Kościół i media. Oczywiście wskazania te należy brać z dużą dawką ostrożności i zastrzeżeniem wyrażonym w podsumowaniu. Podobnie ma się odpowiedź na pytanie nr 3 ankiety Proszę ocenić w skali od 0 do 5 gdzie (0-oznacza wcale a 5 całkowicie) - w jakim stopniu postulaty i potrzeby mieszkańców są uwzględniane przez Radnych Rady Miasta i Prezydenta Miasta.. Wykres nr 6. Wykres przedstawia ilość wskazań ankietowanych dla poszczególnych stopni. Generalnie wnioski są takie, że Prezydent Miasta jeleniej Góry ma bardzo mało wskazań dobrych i bardzo dobrych a najwięcej złych, czyli, że nie uwzględnia potrzeb i postulatów mieszkańców. Nie dziwi natomiast fakt, że Rada Miasta ma lepsze wskazania niż Prezydent, chociaż także słabe. Wynika to z faktu, że Rada jest wieloosobowa i Radni są przedstawicielami poszczególnych okręgów, więc są bliżej wyborców i dbają o lokalne interesy, natomiast Prezydent jest jeden i raczej musi wybierać priorytety. Ogólny wynik jest zły, ale nie dziwi z uwagi na tezy zawarte w podsumowaniu. Następne pytanie odnosi się do realizacji obietnic wyborczych Prezydenta Miasta. Brzmi ono Jak Pani/Pan ocenia skuteczność w zakresie realizacji obietnic wyborczych przez Prezydenta miasta Jeleniej Góry? Odpowiedzi na zadane pytania nie zaskakują i wyglądają jak na wykresie nr 7. Trudno oczekiwać bardzo dobrych wskazań, ale wynik nie jest optymistyczny, ponieważ aż 71% ankietowanych źle oceniło wywiązanie się Prezydenta z realizacji obietnic wyborczych. Oczywiście ekstrapolacja na całą społeczność nie jest uprawnioną metodologią, nie mniej jednak wynik nie może cieszyć.
Wykres nr 7. Kolejne pytanie dotyczy skuteczności realizacji obietnic wyborczych przez Radnych Rady Miejskiej. Wynik jest poniżej podzielony na kategorie wskazań. Tab. Nr 1 Wskazania na Radnych według dobrej oceny wskazania dobrze i bardzo dobrze. Bardzo dobrze Raczej dobrze DOBRZE % wskazań/liczby ankiet Wojciech Chadży 36 84 120 45% Józef Sarzyński 54 58 112 42% Miłosz Sajnog 16 71 87 33% Zbigniew Ładziński 18 59 77 29% Józef Gajewski 18 44 62 23% Oliwer Kubicki 8 45 53 20% Rafał Szymański 10 42 52 20% Ireneusz Łojek 5 44 49 18% Leszek Wrotniewski 16 32 48 18% Wiesław Tomera 9 37 46 17% Jerzy Pleskot 5 38 43 16% Grażyna Pawlukiewicz-Rehlis 5 31 36 14% Bożena Wachowicz-Makieła 5 31 36 14% Janusz Grodziński 1 33 34 13% Krzysztof Mróz 0 34 34 13% Andrzej Grochala 0 31 31 12% Piotr Miedziński 7 24 31 12% Tomasz Kałużny 1 27 28 11% Anna Ragiel 3 24 27 10% Krzysztof Kroczak 2 24 26 10%
Bogumił Kotowski 1 23 24 9% Danuta Wójcik 4 14 18 7% Janusz Wojtas 1 16 17 6% Jak wcześniej przy ocenie Prezydenta Miasta zaznaczono radni ze względu na inny charakter reprezentacji powinni wypaść lepiej od Prezydenta. Tak też się stało. Najwięcej dobrych ocen uzyskał Wojciech Chadży- 45%, najmniej dobrych ocen uzyskał Janusz Wojtas 6%. Trudno wyciągać wnioski ze względu na brak określoności próby badawczej pod względem okręgów wyborczych. Niespodzianką jest natomiast spadek zdecydowanego lidera poprzedniego badania ankietowego Józefa Sarzyńskiego na drugie miejsce. Jednak najściślejsza czołówka potwierdza aktywność radnych z pierwszej części rankingu. Lider obecnej edycji badania także był w czołówce, nie mniej jednak obu radnych dzieliła duża granica. Radni uszeregowani pod względem złej oceny: Tab. Nr 2 Wskazania na Radnych według złej oceny wskazania źle i bardzo źle. Raczej źle Bardzo źle ŹLE % wskazań do liczby ankiet Danuta Wójcik 32 74 106 40% Wiesław Tomera 36 67 103 39% Janusz Grodziński 32 65 97 36% Krzysztof Mróz 32 62 94 35% Anna Ragiel 25 69 94 35% Leszek Wrotniewski 20 72 92 35% Krzysztof Kroczak 22 65 87 33% Rafał Szymański 32 54 86 32% Piotr Miedziński 22 64 86 32% Janusz Wojtas 25 61 86 32% Bożena Wachowicz-Makieła 28 57 85 32% Jerzy Pleskot 37 44 81 30% Andrzej Grochala 29 51 80 30% Ireneusz Łojek 35 44 79 30% Grażyna Pawlukiewicz-Rehlis 35 44 79 30% Zbigniew Ładziński 30 48 78 29% Tomasz Kałużny 29 47 76 29% Józef Gajewski 35 38 73 27% Oliwer Kubicki 24 47 71 27% Miłosz Sajnog 19 47 66 25% Bogumił Kotowski 20 42 62 23% Wojciech Chadży 29 28 57 21% Józef Sarzyński 22 32 54 20% Liderzy najlepiej oceniani mają naturalnie najmniej złych wskazań. Pozytywnym aspektem tego zestawienia jest optymizm płynący z badania polegający na tym, że liderzy negatywnej klasyfikacji mają mniej wskazań niż liderzy pozytywnej, co jest bardzo obiecującym zjawiskiem. Dokonano także klasyfikacji neutralnej, czyli pod względem odpowiedzi trudno powiedzieć i nie wiem- nie znam radnego. Pewnym uogólnieniem byłoby stwierdzenie, że radni z tej kategorii są mało aktywni, przez co nie dali się zapamiętać ani ze złej ani z dobrej strony. Stwierdzenie jest chyba nieuprawnione bez głębszej analizy działalności liderów tej klasyfikacji.
Tab.nr.4 Ranking neutralny Radnych Rady Miejskiej Jeleniej Góry Trudno powiedzieć Nie wiem, nie znam tego radnego OBOJĘTNIE % wskazań obojętnych Bogumił Kotowski 49 114 163 61,3% Janusz Wojtas 55 97 152 57,1% Tomasz Kałużny 35 117 152 57,1% Krzysztof Kroczak 46 102 148 55,6% Bożena Wachowicz-Makieła 58 86 144 54,1% Grażyna Pawlukiewicz-Rehlis 55 89 144 54,1% Andrzej Grochala 41 99 140 52,6% Piotr Miedziński 47 92 139 52,3% Anna Ragiel 54 81 135 50,8% Ireneusz Łojek 51 83 134 50,4% Danuta Wójcik 39 93 132 49,6% Oliwer Kubicki 48 84 132 49,6% Jerzy Pleskot 54 77 131 49,2% Krzysztof Mróz 43 83 126 47,4% Janusz Grodziński 28 97 125 47,0% Józef Gajewski 44 80 124 46,6% Leszek Wrotniewski 37 84 121 45,5% Wiesław Tomera 28 84 112 42,1% Rafał Szymański 36 73 109 41,0% Miłosz Sajnog 51 53 104 39,1% Zbigniew Ładziński 44 59 103 38,7% Wojciech Chadży 48 45 93 35,0% Józef Sarzyński 30 63 93 35,0% Pytanie nr 6 Czy zgadza się Pani/Pan ze stwierdzeniami władze samorządowe Zdecydowanie tak Raczej tak Trudno powiedzieć Raczej nie Zdecydowanie nie Troszczą się o sprawy lokalne 8 60 72 87 40 Dobrze gospodarują pieniędzmi 2 16 85 87 66 Szybko reagują na potrzeby ludzi 3 16 72 88 82
Dobrze znają potrzeby mieszkańców 8 31 69 81 72 Wykres nr 8. Wyniki nie zaskakują w świetle poprzednich pytań. Trudno jest oczekiwać pozytywnych odpowiedzi na to pytanie, kiedy poprzednie wypadły słabo. Nie mniej jednak ocena działalności władz pod kątem tego pytania jest zła. Środkowy słupek wskazuje na ilość złych wskazań (odpowiedzi na pytania nie i zdecydowanie nie ). Przedni słupek pokazuje ilość wskazań dobrych, a ostatni neutralnych. Ocena jest w sumie jest jednoznacznie zła. Było to ostatnie pytanie w bloku oceniającym władze samorządowe. Ocena wypadła jednoznacznie źle, z oceny wynika, że władze samorządowe nie reprezentują interesów mieszkańców-wyborców. W badaniach najsłabiej wypadł Prezydent, zdecydowanie gorzej niż najlepiej oceniani poszczególni Radni Rady Miejskiej i sama Rada Miasta - jako całość. Na taki wynik może wskazywać sam charakter wyborów, który preferuje pod tym względem poszczególnych radnych, którzy reprezentują dużo mniejsze grupy niż sam Prezydent, mogą się częściej komunikować z grupą i łatwiej jest walczyć o interesy mniejszych grup niż całego miasta jak to musi robić Prezydent. Nie ma do czego porównać wyników badań i pytania są inne niż w poprzedniej edycji, która także nie pokazała w sumie dobrej oceny władz miasta. Na uwagę zasługuję wysoka stosunkowo ocena tych samych radnych oraz duży postęp samego radnego Wojciecha Chadżego. Poza tym wniosków nie można wysuwać w kierunku ekstrapolacji ich na całe społeczeństwo i trudno jest pokazać na ich podstawie, czy jakość sprawowania władzy jest tak zła jak wyniki wskazują. II. Blok informacyjny, który bada źródła informacji o pracach samorządu, oraz czynniki, które wyborcy biorą pod uwagę przy głosowaniu na poszczególnych kandydatów i co dla nich się liczy najbardziej w podejmowaniu decyzji. Pytanie nr 7 skąd Pani/Pan czerpie informacje o działaniach przedstawicieli władz Jeleniej Góry? Odpowiedzi na to pytanie wyglądają następująco: Tab. Nr 5 Źródła informacji o działaniach władz miasta
SMS z urzędu 3 1,1% Newsletter wysłany pocztą elektroniczną 4 1,5% Inne 5 1,9% Tablica ogłoszeń w urzędach 7 2,6% Informacje w skrzynkach pocztowych 8 3,0% Biuletyn Informacji Publicznej 19 7,1% Rozmowy z rodziną 53 19,9% Internetowe forum lokalne 64 24,1% Strona internetowa miasta 95 35,7% Radio 96 36,1% TV 113 42,5% Rozmowy ze znajomymi 135 50,8% Prasa 151 56,8% Media górą w przekazywaniu informacji. Cieszy dobry wynik strony internetowej miasta, która poprawiła wynik z poprzedniego badania. Preferencje tej części wyborców się nie zmieniają zbyt szybko i warto to mieć na uwadze informując mieszkańców o działaniach władz miasta. Pytanie nr 8 Czy brał(a) Pani/Pan udział w ostatnich wyborach samorządowych? Wynik nie dziwi, ponieważ osoby, które zadały sobie trud wypełnienia ankiety interesują się z założenia sprawami samorządu. Jednak wynik chociaż dużo wyższy niż w poprzedniej częsci jest z tego względu marny. Niecałe 70% ankietowanych brało udział w wyborach samorządowych, a 21% nie wzięło udziału pomimo posiadania prawa wyborczego. Czynniki, które decydują o absencji wyborczj są różnorodne, ale przy tak wysokim % w takiej próbie (osób zaangażowanych z założenia) świadczyć może o braku wiary w sens wyboru i może być wynikiem zniechęcenia do
władz samorządowych oraz braku wiary w możliwośc realnego wpływania na losy wydarzeń w tej dziedzinie działalności. Pytanie nr 9. Czy przed wyborami zapoznał(a) się Pani/Pan z programem wyborczym kandydatki/kandydata do samorządu Jeleniej Góry? Dla ponad 50% ankietowanych program wyborczy był podstawą wyboru kandydata do samorządu. Wyjaśnienie tego zjawiska powinna przynieść następna część pytań. Pytanie nr 10 Czy zamierza Pani/Pan wziąć udział w kolejnych wyborach samorządowych? Wynik jest bardzo podobny do odpowiedzi na pytanie nr 8. Blisko 70% ankietowanych weźmie udział w wyborach samorządowych, 17% nie weźmie to część elektoratu prawdopodobnie
zniechęcona i bez wiary w możliwość wpływania na zarządzanie miastem oraz 14% osób do przekonania. Pytanie nr 11 Czym będzie się Pani/Pan kierował(a) podejmując decyzje, na kogo głosować w wyborach na Prezydenta Miasta Jeleniej Góry? I pytanie 12 to samo pytanie o Radę Miasta.
Obie odpowiedzi na to pytanie wskazują, że program wyborczy nie ma decydującego znaczenia przy wyborze kandydata. Decyduje natomiast sama osoba kandydata i ugrupowanie z jakiego kandyduje. Wyniki takie mogą świadczyć o braku wiary w deklaracje wyborcze przy jednoczesnym zaufaniu do samych osób kandydujących i ich organizacji wystawiających do wyborów. Z drugiej strony faktem jest, że programy dla obu stron są głównie narzędziami walki politycznej i tracą na znaczeniu zaraz po wyborach. Pozytywnym aspektem tego wyniku jest jednak wiara w ludzi, konkretnych ludzi. Pytanie nr 13. Czy Pani/Pana zdaniem mieszkańcy Jeleniej Góry mają wpływ na to, co dzieje się w Mieście? Odpowiedź na to pytanie może być wytłumaczeniem powyższych wyników. Brak wiary w istnienie realnego wpływu mieszkańców na to, co dzieje się w mieście przekłada się na wszystkie kategorie wyborcze frekwencję, ocenę programów wyborczych ostatnią nadzieją są ludzie!
Pytanie nr 14. Jak ocenia Pani/Pan dostępność mieszkańców do Prezydenta Miasta i Radnych Rady Miejskiej? Dostępność władz miasta jest słaba dla mieszkańców zdaniem ankietowanych, oraz Radni są bardziej dostępni niż Prezydent i to jest właściwy kierunek reprezentacji. Nie mniej jednak Radni powinni być bardziej dostępni niż uważają ankietowani. Wyniki trudno powiedzieć mogą oznaczać, w większości wypadków, brak potrzeby lub próby kontaktu z władzami. Sądzę jednak, że poszczególne odpowiedzi są ekstrapolacją własnych wyobrażeń ankietowanych nie popartych konkretnymi przykładami.
Pytanie nr 15. Proszę zaznaczyć, które z poniższych zdań najlepiej charakteryzuje to, w jaki sposób władze miasta Jeleniej Góry podejmują decyzje. Pytanie to ma dać odpowiedź na konkretne stwierdzenia, czy też potwierdzenie lub zaprzeczenie stwierdzeniom organizacji, która przygotowała ankietę. Jest to pytanie o potwierdzenie wrażenia spoobu sprawowania władzy. Pytanie jest bardzo konkretne i naprowadzające na odpowiedź, ale jednocześnie daje odpowiedź na konkretne zagadnienia i stwierdzenia, które mają zostać potwierdzone lub obalone. Pytanie Liczba wskazań % wskazań Władze same podejmują decyzje i jedynie informują mieszkańców po fakcie 131 46% Władze same podejmują decyzje, ale po fakcie starają się je uzasadnić i nakłonić mieszkańców do akceptacji 108 38% Zanim władze podejmą jakąś decyzję, to informują o swoich planach albo przyjmują opinie mieszkańców 24 8% Zanim władze podejmą jakąś decyzję, to aktywnie zasięgają opinii mieszkańców 4 1% Na długo przed podjęciem decyzji władze razem z partnerami społecznymi planują dalszy rozwój miasta 10 4% Władze wprowadzają w życie to, o czym zadecydują mieszkańcy, a nawet zlecają obywatelom wprowadzenie niektórych podjętych przez nich decyzji w życie monitorując jedynie ich realizację 7 2% Wyniki nie podlegają ocenie, ponieważ trudno jest w ogólnym zakresie oceniać podejmowanie decyzji w oparciu o konsultacje społeczne lub konsultacje z organizacjami grupującymi mieszkańców. Z całą pewnością nie wszystkie decyzje mogą być konsultowane i nie wszystkie wymagają wyjaśnień i akceptacji. Taki sposób sprawowania władzy byłby mocno nieefektywny i jest zarezerwowany tylko do najważniejszych strategicznych kierunków rozwoju lub absolutnie kluczowych decyzji. Do takich decyzji warto jest przekonać mieszkańców, bo to wymaga wyrzeczeń wieloletnich i ograniczeń budżetowych oraz ograniczeń innych inwestycji. Chociaż uważam konsultacje i informacje za dobrą formę komunikacji to nie mogą one być wiążące dla podejmowanych decyzji. Po to wybiera się reprezentację do samorządu żeby w imieniu mieszkańców były podejmowane decyzje w większości absolutnej. Pytanie nr 16. Pytanie o konieczność dokonywania konsultacji społecznych w zakresie wskazanych obszarów a konkretnie Proszę wskazać, które z następujących spraw związanych z funkcjonowaniem Jeleniej Góry, Pani/Pana zdaniem, szczególnie wymagają konsultacji z mieszkańcami? Można wskazać maksymalnie 3 odpowiedzi. ZAGADNIENIE Wskazania % wskazań Ochrona zdrowia 125 44% Pomoc najuboższym, niepełnosprawnym, bezrobotnym 86 30% Strategia rozowju Jeleniej Góry 79 28%
Edukacja 77 27% Budżet miasta 68 24% Inwestycje budowlane 61 21% Dzieci i młodzież (np.place zabaw, obiekty sportowe) 56 20% Infrastruktura drogowa 50 18% Transport publiczny 49 17% Zagospodarowanie przestrzeni 42 15% Bezpieczeństwo (np.. Monitoring) 36 13% Ochrona środowiska i gospodarka odpadami 16 6% Inne jakie? 7 2% Ankietowani uszeregowali zagadnienia wymagające ich zdaniem konsultacji społecznych. Procent w tabeli jest podany jako ilość wskazań do liczby odpowiedzi z poprzedniego pytania. Taki proces liczenia powoduje, że procent oznacza ilu ankietowanych wskazało temat do konsultacji. I ostatnie pytanie nr 17. Czy wzięłaby/wziąłby Pani/Pan udział w konsultacjach na któryś z ww. tematów? Odpowiedzi TAK zostały zagregowane z dwóch zakresów odpowiedzi zdecydowanie tak i raczej tak, odpowiednio zakres NIE z odpowiedzi raczej nie i zdecydowanie nie. Chęć wzięcia udziału w konsultacjach wyraziło 62% ankietowanych, a 22% jest niezdecydowanych. Reszta -16%- nie zamierza brać udziału w konsultacjach społecznych. Taki wynik nie podlega ocenie, chociaż cieszy fakt szerokiej aktywności ankietowanych w rozwiązywaniu najważniejszych ich zdaniem problemów społecznych. Fakt wskazywania na konieczność stosowania konsultacji społecznych wcale nie musi być jednoznaczny z własnym udziałem w nich konkretnej ankietowanej osoby, która zgłosiła ich konieczność. Taki wynik może świadczyć o wysokiej świadomości ankietowanych, którzy rozumieją powagę poruszanych zagadnień i brak własnych kompetencji do ich rozwiązywania.
Podsumowanie. Kolejna edycja ankiety oceniającej władze samorządowe Miasta Jeleniej Góry nie przyniosła przełomu w wynikach. Ocena Prezydenta Miasta I Rady Miasta oraz poszczególnych Radnych jest delikatnie rzecz ujmując słaba. Ilość ankietowanych niezadowolonych jest podobna do wyników poprzedniej edycji. Metodologia badania nie daje podstaw do ekstrapolacji wyników na całą populację mieszkańców Miasta Jeleniej Góry. Jednak jest to materiał do analizy szczególnie pod kątem tego, co należałoby zmienić starając się o zmianę w sposobie zarządzania miastem lub także do przygotowania procesu wyborczego w zbliżających się wyborach samorządowych. U podstaw powyższego twierdzenia podajemy, że ankiety były dystrybuowane i wypełniane dobrowolnie przez chętne do tego osoby a nie przez dedykowanych ankieterów docierających do wybranej próby, na, podstawie której można byłoby wyciągać wnioski dla całej populacji. Nakładając na to ogólny znany trend do dzielenia się przede wszystkim złymi doświadczeniami ( w analizach sprzedaży oceniono, że niezadowolony klient podzieli się informacją z innymi 7 krotnie częściej niż zadowolony) można stwierdzić, że ankiety wypełnili przede wszystkim ankietowani niezadowoleni i zaangażowani w sprawy społeczne. Doświadczenie w konstruowaniu ankiet także podpowiada, że narodowy trend do narzekania także zaburza każde badanie tego typu. Oczywiście nie oznacza to, że nie warto ich wykonywać jedynie należy brać taką ewentualność pod uwagę przy wyciąganiu wniosków.