PL 221825 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 221825 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 402997 (51) Int.Cl. A61F 2/38 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 05.03.2013 (54) Taca piszczelowa do endoprotezy kolanowej (43) Zgłoszenie ogłoszono: 15.09.2014 BUP 19/14 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.05.2016 WUP 05/16 (73) Uprawniony z patentu: DESZCZYŃSKI JAROSŁAW DJ DYNASTAB, Warszawa, PL (72) Twórca(y) wynalazku: JAROSŁAW DESZCZYŃSKI, Warszawa, PL ARTUR STOLARCZYK, Józefów, PL JÓZEF BOROWSKI, Białystok, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Agnieszka Żebrowska-Kucharzyk
2 PL 221 825 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest taca piszczelowa do endoprotezy kolanowej, osadzanej wraz z zamocowanym w niej piszczelowym elementem przegubowym, w kości piszczelowej. Staw kolanowy jest drugim najbardziej obciążonym stawem człowieka przenoszącym silne obciążenia, związane z potężną siłą mięśnia czworogłowego mięśnia uda. Staw kolanowy jest stabilizowany między innymi przez wewnętrzne wiązadła krzyżowe, to jest przez przednie i tylne wiązadło krzyżowe. Jak wykazała praktyka, podczas rekonstrukcji stawu kolanowego z zastosowaniem endoprotezy kolanowej często okazuje się, że wspomniane wiązadła krzyżowe zostały zerwane. Szczególnie dotkliwe okazuje się zerwanie przedniego wiązadła krzyżowego, które jest odpowiedzialne za ograniczenie względem kości udowej zgięcia i wyprostu oraz koślawienie i szpotawienie w wyproście i zgięciu nogi. Ze stanu techniki, znane są rozwiązania umożliwiające rekonstrukcję wiązadła krzyżowego przedniego, tylnego, względnie obu wiązadeł. Przykładowo z opisu DE 103 93 182 B4 lub US 7 255 715 B2 jest znana endoproteza kolanowa, która umożliwia biologiczne rekonstruowanie poszczególnych wiązadeł krzyżowych, albo obu wiązadeł krzyżowych za pomocą specjalnych taśm pochodzących z przeszczepu allogicznego, heteroprzeszczepu, względnie autoprzeszczepu, czy też wykonanych z pasm z materiału sztucznego. Endoproteza kolanowa składa się z części udowej, zawierającej pierwszą powierzchnię łożyskową, która współpracuje z wkładką, stanowiącą piszczelowy element przegubowy, osadzona na tacy piszczelowej, osadzonej swoim trzonem w kości piszczelowej. Z fig. 3 tego opisu jest widoczne, że rekonstruowane pasmo przedniego wiązadła krzyżowego przechodzi przez wykonany w tacy piszczelowej ukośny otwór przelotowy, który omija trzon tacy piszczelowej i dalej przechodzi do ukośnego kanału wykonanego w kości piszczelowej. Natomiast fig. 7 przedstawia przebieg wiercenia ukośnego otworu przelotowego w tacy piszczelowej, z trzonem mającym postać dwuteownika. Otwór jest wiercony za pomocą specjalnego urządzenia do prowadzenia wiertła, które jest osadzane w dwóch specjalnych otworach, wykonanych w tacy piszczelowej i przebiega obok trzonu. Po przeprowadzeniu pasma wiązadła krzyżowego przez otwór jest ono blokowane od strony uda za pomocą wewnętrznego urządzenia ustalającego, a od strony piszczeli za pomocą zewnętrznego zacisku blokującego. W opisie US 2009/0306784 A1 na fig. 4 jest przedstawiony przebieg ukośnego przelotowego otworu, również omijającego trzon tacy piszczelowej, w którym jest osadzane pasmo wiązadła krzyżowego, Do procesu wiercenia jest wykorzystany specjalny przyrząd. Również znane jest z wielu rozwiązań, przykładowo z opisu DE 20 2011 000 819 U1 (fig. 5) wykonanie tacy piszczelowej, z okrągłym, stożkowym trzonem, w którym jest wykonany prostopadły do powierzchni tacy ślepy otwór, służący do osadzenia trzpienia mocującego element przegubowy protezy kolanowej. Zadaniem wynalazku jest takie ukształtowanie tacy piszczelowej do endoprotezy kolanowej, aby było możliwe jej wykorzystanie przy rekonstrukcji przedniego wiązadła krzyżowego, wykonanego ze sztucznego pasma. Zadanie to zostało rozwiązane dzięki temu, że taca piszczelowa w obszarze odpowiadającym zarysowi cylindrycznego odcinka trzonu, pomiędzy środnikiem i ramionami stożkowego odcinka trzonu, posiada przelotowy otwór, przebiegający prostopadle, względnie prawie prostopadle do powierzchni tacy piszczelowej, którego średnica jest większa od wymiaru, odpowiadającego średnicy umieszczonej w nim śruby mocującej oraz co najwyżej połowy grubości pasma, stanowiącego sztuczne przednie wiązadło krzyżowe, przeprowadzonego przez ten otwór. Korzystnie, przelotowy otwór dla pasma i śruby mocującej od strony powierzchni tacy piszczelowej jest łagodnie zaokrąglony w postaci zfazowania. Według wynalazku śruba mocująca ma postać trzpienia, którego gładki, cylindryczny odcinek, o długości odpowiadającej co najwyżej długości przelotowego otworu w tacy piszczelowej, jest zakończony stożkowym odcinkiem z gwintem. Dzięki wykonaniu tacy piszczelowej z prostopadłym lub prawie prostopadłym przelotowym otworem, przez który przechodzi pasmo, tworzące sztuczne przednie wiązadło krzyżowe i w którym pasmo jest tylko przytrzymywane przez osadzoną w nim śrubę mocującą, bez jego zaciskania lub klinowania w tacy piszczelowej, został uzyskany, zgodnie z najnowszymi tendencjami w dziedzinie ortopedii,
PL 221 825 B1 3 rzeczywisty anatomiczny przebieg przedniego wiązadła krzyżowego. Natomiast drugi koniec pasma wiązadła krzyżowego jest mocowany w kości piszczelowej dzięki oddziaływaniu siły wkręconej śruby mocującej. Ułatwia to znacznie przebieg operacji, ponieważ nie jest wymagane specjalne oprzyrządowanie do wiercenia otworu w kości piszczelowej, a sam proces związania nowego wiązadła krzyżowego z kością piszczelową jest przyspieszony. Także jest zagwarantowany właściwy naciąg i niezawodne zamocowanie nowego wiązadła krzyżowego. Również sam proces operacji jest przyspieszony, ponieważ taca piszczelowa endoprotezy kolanowej jest już wykonana z przelotowym otworem. Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w perspektywie tacę piszczelową, fig. 2 tacę z fig. 1 osadzoną w kości piszczelowej, a fig. 3 powiększony przekrój przez tacę z fig. 2 z pasmem przedniego wiązadła krzyżowego, mocowanym w kości piszczelowej. Na fig. 1 jest przedstawiona taca piszczelowa 1 z osadzonym przegubem piszczelowym 1, która jest zakończona trzonem 2, znana na przykład z opisu PL P395531. Trzon 2 od strony tacy piszczelowej 1 posiada odcinek 3 o kształcie cylindrycznym, który przechodzi w znacznie dłuższy odcinek 4, mający postać dwuteownika 5. Środnik 8 dwuteownika 5 jest usytuowany równolegle do osi wzdłużnej tacy piszczelowej 1. Odcinek 4 stożkowo zwęża się w kierunku końca 7 trzonu 2, tak że obie jego powierzchnie utworzone przez ramiona 8 jak i środnik 6 zbiegają się stożkowo w kierunku końca 7. Na powierzchni ramion 8 są umieszczone dodatkowe żebra 9, 9a, 9b. Linią przerywaną jest zaznaczony przebieg przelotowego otworu 12, który będzie bliżej omawiany w związku z fig. 2 i 3. Jak jest widoczne z fig. 2 i 3 w obszarze zarysu cylindrycznego odcinka 3 trzonu 2, pomiędzy środnikiem 8 i ramionami 8 stożkowego odcinka 4 trzonu 2, jest wykonany prostopadły lub prawie prostopadły przelotowy otwór 12, który w odstępie od środnika 8 przechodzi przez odcinek 3. Otwór 12 od strony powierzchni tacy piszczelowej 1 jest łagodnie zaokrąglony w postaci zfazowania 12a. Podczas rekonstrukcji stawu kolanowego, taca piszczelowa 1 jest w znany sposób osadzana w kości piszczelowej 10, poczym poprzez jej przelotowy otwór 12 jest w niej wykonywany cylindryczny kanał 15 dla śruby mocującej 14. Śruba mocująca 14 ma postać trzpienia, który jest utworzony z gładkiego, cylindrycznego odcinka 14a zakończonego stożkowym odcinkiem 14b z gwintem. Cylindryczny odcinek 14a ma długość odpowiadającą co najwyżej długości przelotowego otworu 12 w tacy piszczelowej 1. Średnica śruby mocującej 14 odpowiada średnicy cylindrycznego kanału 15 w kości piszczelowej 10. Średnica przelotowego otworu 12 w tacy piszczelowej 1 jest tak dobrana, że jest ona większa od wymiaru, odpowiadającego średnicy cylindrycznego odcinka 14a śruby mocującej 14 oraz co najwyżej połowy grubości pasma 13, stosowanego na przednie wiązadło krzyżowe, przeprowadzonego przez przelotowy otwór 12. Dzięki takiemu ukształtowaniu, pasmo 13 w tacy piszczelowej 1 jest przez śrubę mocującą 14 tylko przytrzymywane. Nie jest więc mocowane, względnie zaciskane, tak że siły rozciągania działające na nowe przednie wiązadło krzyżowe bezpiecznie są przyjmowane przez kość piszczelową 10. Ponieważ średnica śruby mocującej 14 jest mniejsza od średnicy otworu 12 w tacy piszczelowej 1, to oś cylindrycznego kanału 15 w kości piszczelowej 10 nie musi dokładnie pokrywać się z osią otworu 12, jak to zostało przedstawione na fig. 3. Istotne jest tylko to, aby pasmo 13 w obszarze otworu 12 było przez cylindryczny odcinek 14a śruby mocującej 14 tylko przytrzymywane. A więc nie jest mocowane lub mocno przyciskane od ścianki otworu 12. Po wywierceniu w kości piszczelowej 10 cylindrycznego kanału 15, jak już wspomniano, jest w niego poprzez otwór 12 w tacy piszczelowej 1 wprowadzane pasmo 13, stanowiące sztuczne przednie wiązadło krzyżowe. Następnie w otwór 12 jest wprowadzana śruba mocująca 14, którą wkręca się w cylindryczny kanał 15 w kości piszczelowej 10 i która mocno przytrzymuje znajdujące się w nim pasmo 13. Jest oczywiste, iż taca piszczelowa 1 według wynalazku może być stosowana tylko wtedy, gdy kość piszczelowa 10 posiada odpowiednią wytrzymałość wymaganą nie tylko do osadzenia trzonu 2, ale także dla wykonania cylindrycznego kanału 15 dla śruby mocującej 14.
4 PL 221 825 B1 Zastrzeżenia patentowe 1. Taca piszczelowa do endoprotezy kolanowej, osadzana wraz z zamocowanym w niej piszczelowym elementem przegubowym w kości piszczelowej, zawierająca tworzący z nią jedną całość lub mocowany do niej trzon, w postaci dwuteownika, którego środnik jak i powierzchnie utworzone przez jego ramiona są ukształtowane stożkowo, zbieżnie w kierunku końca trzonu, znamienna tym, że taca piszczelowa (1) w obszarze odpowiadającym zarysowi cylindrycznego odcinka (3) trzonu (2), pomiędzy środnikiem (6) i ramionami (8) stożkowego odcinka (4) trzonu (2), posiada przelotowy otwór (12), przebiegający prostopadle, względnie prawie prostopadle do powierzchni tacy piszczelowej (1), którego średnica jest większa od wymiaru odpowiadającego średnicy umieszczonej w nim śruby mocującej (14) oraz co najwyżej połowy grubości pasma (13), stanowiącego sztuczne przednie wiązadło krzyżowe, przeprowadzonego przez ten otwór (12). 2. Taca, według zastrz. 1, znamienna tym, że przelotowy otwór (12) dla pasma (13) i śruby mocującej (14) od strony powierzchni tacy piszczelowej (1) jest łagodnie zaokrąglony w postaci zfazowania (12a). 3. Taca, według zastrz. 2, znamienna tym, że śruba mocująca (14) ma postać trzpienia, którego gładki cylindryczny odcinek (14a), o długości odpowiadającej co najwyżej długości przelotowego otworu (12) w tacy piszczelowej (1), jest zakończony stożkowym odcinkiem (14b) z gwintem. Rysunki
PL 221 825 B1 5
6 PL 221 825 B1 Departament Wydawnictw UPRP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)