ANALIZA UWAG I WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH W PROCESIE OGÓLNOPOLSKICH KONSULACJI SPOŁECZNYCH DZIAŁANIA V.2 PO RPW TRASY ROWEROWE

ANALIZA UWAG I WNIOSKÓW ZGŁOSZONYCH W PROCESIE OGÓLNOPOLSKICH KONSULACJI SPOŁECZNYCH DZIAŁANIA V.2 PO RPW TRASY ROWEROWE Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości Instytucja Pośrednicząca PO RPW Warszawa, styczeń 2009 1

SPIS TREŚCI 1 WSTĘP 3 2 METODOLOGIA PRZEPROWADZENIA KONSULTACJI SPOŁECZNYCH 3 3 PROCES KONSULTACJI 4 3.1 INFORMACJE OGÓLNE 4 3.2 PRZEDMIOT KONSULTACJI 4 3.3 NAJCZĘŚCIEJ POWTARZAJĄCE SIĘ UWAGI I SUGESTIE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU TRASY 6 4 PODSUMOWANIE ANALIZY ZGŁOSZONYCH UWAG I WNIOSKÓW 7 5 ANALIZA MATERIAŁÓW W POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTWACH 8 5.1 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO 8 Wariant marszałkowski 0 (Korytarz północny) 8 Korytarz centralny (wariant społeczny) 9 5.2 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO 10 Wariant marszałkowski 0 11 Korytarz wschodni (wariant społeczny) 11 5.3 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO 12 Wariant marszałkowski 0 13 Korytarz wschodni (wariant społeczny) 14 5.4 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO 14 5.5 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO 15 Wariant marszałkowski 0 15 Korytarz BTC Bieszczadzkiego Towarzystwa Cyklistów (wariant społeczny) 16 6 KORYTARZE SPOŁECZNE 17 6.1 POŁĄCZENIE POSZCZEGÓLNYCH SPOŁECZNYCH WARIANTÓW W JEDEN WSPÓLNY KORYTARZ 17 6.2 SZEROKOŚĆ KORYTARZY I POKRYCIE Z KORYTARZEM BAZOWYM 0 17 7 WNIOSKI Z KONSULTACJI 19 2

1 WSTĘP Niniejsze opracowanie jest dokumentem podsumowującym proces ogólnopolskich konsultacji społecznych korytarza głównego Trasy Rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW przeprowadzonych w dniach 7-30 listopada 2008 roku. Dokument powstał na podstawie analizy zgłoszonych pisemnie uwag i postulatów, w oparciu o wnioski płynące ze spotkań przeprowadzonych w trakcie trwania procesu konsultacji oraz informacje zawarte w opracowaniu wykonanym przez doradcę zewnętrznego PARP 1. 2 METODOLOGIA PRZEPROWADZENIA KONSULTACJI SPOŁECZNYCH Głównym narzędziem komunikacji z partnerami społecznymi procesu konsultacji były dostępne na stronie PARP (www.parp.gov.pl) formularze ewaluacyjne 2. Na powyższej stronie zainteresowani mogli uzyskać szerokie informacje nt. założeń projektu, planowanego sposobu jego realizacji, uwarunkowań finansowych, a także harmonogramu konsultacji społecznych. Ponadto umożliwiono pobranie niezbędnych map pozwalających na zapoznanie się z przebiegiem konsultowanego korytarza trasy w poszczególnych województwach. 3 Ponadto konsultacje społeczne poprzedziła konferencja informacyjna zorganizowana w Warszawie 7 listopada 2008 r. Podczas konferencji szczegółowo zaprezentowano założenia Działania V.2 i korytarze trasy głównej w poszczególnych województwach oraz przedstawiono narzędzia i harmonogram konsultacji ogólnopolskich. W ramach konsultacji, w terminie do 30 listopada, wpłynęło 67 pisemnych uwag i propozycji dotyczących projektu. Wnioski dotyczył wszystkich województw objętych Działaniem V.2. Ponadto przeprowadzono szereg spotkań, zarówno z organizacjami pozarządowymi, jak i z samorządami. Zgłaszane uwagi i postulaty analizowane były przez doradcę zewnętrznego PARP. Analizie wielokryterialnej podlegała zarówno wartość merytoryczna zgłoszonych uwag, jak i możliwości uwzględnienia postulatów. Na podstawie analiz w czterech województwach wyłoniono alternatywne, społeczne korytarze przebiegu trasy. Dodatkowo doradca techniczny opracował własny autorski wariant przebiegu korytarza trasy głównej, w którym także uwzględniono cześć uwag i wniosków społecznych. Powyższe korytarze zostaną przekazane do dalszych analiz na etapie Studium Wykonalności projektu. 4 1 Raport Halcrow Group wykonany w ramach umowy nr PIN-0-270-6/2008 z 8 października 2008 r. 2 Formularz ewaluacyjny powstał w celu uzyskania, od lokalnych społeczności (w poszczególnych pięciu województwach) opinii na temat działania dotyczącego budowy trasy rowerowej. Formularz składał się z pytań testowych oraz opisowych. Każdy zainteresowany miał możliwość poparcia inicjatywy (bądź nie), zaprezentowania własnych koncepcji oraz wprowadzenia ewentualnych zmian do proponowanego, przedstawionego korytarza trasy rowerowej. 3 Konsultacjom społecznym poddane zostały korytarze tras zgłoszone, we wrześniu 2008 r., do PARP przez urzędy marszałkowskie województw objętych PO RPW. 4 Przebieg korytarzy społecznych oraz korytarza autorskiego doradcy technicznego przedstawiają załączniki graficzne do niniejszego opracowania. Ponadto wojewódzkie korytarze społeczne zostały omówione w dalszej części dokumentu. 3

3 PROCES KONSULTACJI 3.1 INFORMACJE OGÓLNE W ramach konsultacji społecznych dotyczących działania V.2 PO RPW w terminie zgłoszono 67 wniosków dotyczących preferencji względem przebiegu trasy rowerowej. W konsultacjach uczestniczyły jednostki samorządu terytorialnego, nadleśnictwa, osoby prywatne oraz organizacje pozarządowe z pięciu województw Polski Wschodniej: warmińsko -mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego. Ponadto w konsultacjach udział wzięły ogólnopolskie organizacje rowerowe i ekologiczne (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze, Polski Klub Ekologiczny), oraz osoby prywatne spoza w/w województw zainteresowane projektem. 3.2 PRZEDMIOT KONSULTACJI Konsultacjom społecznym poddany został kompleksowy przebieg korytarza trasy rowerowej realizowanej w ramach Działania V.2 PO RPW, opracowany na podstawie zgłoszeń urzędów marszałkowskich województw, które pełnić będą rolę Beneficjentów Działania. Wojewódzkie przebiegi trasy powstały w oparciu o analizę potrzeb wojewódzkich, regionalnych atrakcji, sieci ścieżek i tras rowerowych. Ustalenie propozycji wojewódzkich poprzedzono także lokalnymi konsultacjami społecznymi. W wyniku powyższych działań można było opracować ponadregionalny przebieg korytarza trasy głównej, który został przedstawiony wraz z uzasadnieniem opinii publicznej. Przebieg korytarza trasy głównej poddanego konsultacjom ogólnopolskim przedstawia niżej zamieszczony rysunek. 4

Rysunek nr 1. Konsultowany przebieg korytarza trasy rowerowej. W poszczególnych województwach wariant marszałkowski obejmuje poniższe powiaty: Województwo Warmińsko-Mazurskie: elbląski, Elbląg (powiat grodzki), braniewski, lidzbarski, bartoszycki, kętrzyński, węgorzewski oraz gołdapski Województwo Podlaskie: suwalski, Suwałki (powiat grodzki), sejneński, augustowski, moniecki, łomżyński, białostocki, Białystok (powiat grodzki), hajnowski oraz siemiatycki. Województwo Lubelskie: bialski, Biała Podlaska (powiat grodzki), parczewski, lubartowski, lubelski, Lublin (powiat grodzki), puławski, kraśnicki, włodawski, chełmski, Chełm (powiat grodzki), zamojski, Zamość (powiat grodzki) oraz tomaszowski. Województwo Świętokrzyskie: sandomierski, opatowski, staszowski, kielecki, Kielce (powiat grodzki) oraz konecki. Województwo Podkarpackie: tarnobrzeski, stalowowolski, niżański, leżajski, łańcucki, rzeszowski, Rzeszów (powiat grodzki), przemyski, Przemyśl (powiat grodzki), jarosławski oraz lubaczowski. 5

3.3 NAJCZĘŚCIEJ POWTARZAJĄCE SIĘ UWAGI I SUGESTIE DOTYCZĄCE PRZEBIEGU TRASY W ramach konsultacji społecznych wpłynęło wiele uwag dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Większość z nich świadczy o znajomości problematyki prowadzenia ponadregionalnych szlaków rowerowych. Wśród zgłoszonych uwag i wniosków można wskazać te, które występują najczęściej. Poniżej przedstawiono główne uwagi dotyczące proponowanego przez urzędy marszałkowskie przebiegu trasy rowerowej: Trasa rowerowa nie może obejmować swoim zasięgiem wszystkich atrakcji poszczególnych województw. 5 Prowadzenie trasy rowerowej powinno odbywać się na zasadzie rybiego kręgosłupa. Trasa powinna być dostosowana do typowych scenariuszy wykorzystania szlaków rowerowych przez turystów, a w szczególności turystyki weekendowej i turystyki długodystansowej. Trasa rowerowa powinna być przejezdna dla każdego turysty rowerowego (różne typy rowerów, różny poziom obciążenia bagażem, turystyka rodzinna). Należy dążyć do minimalizacji współczynnika wydłużenia trasy, tak by możliwie efektywnie wykorzystać środki przeznaczone na realizację przedsięwzięcia. O przebiegu trasy powinno decydować szereg czynników jednocześnie (w tym: atrakcje, infrastruktura, ukształtowanie terenu, bezpieczeństwo, itp.). Projektując trasę należy szczególnie uwzględnić miejscowości z bazą gastronomiczno noclegową. Trasa rowerowa powinna przebiegać przez infrastrukturalne węzły komunikacyjne. Wielokrotnie zwracano uwagę na aspekt połączeń kolejowych oraz kwestię przewozu rowerów. Należy rozważyć możliwość poprowadzenia trasy po śladzie zlikwidowanych linii kolejowych. Ponadto niejednokrotnie wyrażano przekonanie, iż realizacja trasy rowerowej umożliwi stworzenie spójnej sieci ścieżek i tras rowerowych oraz podniesie standard turystyki rowerowej w Polsce Wschodniej. Wybudowanie trasy rowerowej powinno dać możliwość włączenia istniejących ścieżek rowerowych w projektowany system trasy rowerowej o nadrzędnym znaczeniu (ponadregionalnym i międzynarodowym). W ramach konsultacji społecznych wyrażano opinie, że trasa rowerowa omija atrakcyjne rejony poszczególnych województw, co w dużej mierze należy traktować jako przejaw patriotyzmu lokalnego. Prowadzenie trasy od atrakcji do atrakcji stoi jednak często w opozycji do idei budowy ponadregionalnej trasy rowerowej budowanej zgodnie z filozofią rybiego kręgosłupa. 5 Należy unikać zbyt skomplikowanego przebiegu trasy poprowadzonej na zasadzie pijanego przewodnika. 6

4 PODSUMOWANIE ANALIZY ZGŁOSZONYCH UWAG I WNIOSKÓW Sugestie i postulaty w ramach konsultacji społecznych zgłaszane były zarówno przez organizacje pozarządowe, jak i jednostki samorządowe oraz osoby prywatne. Ze względu na zawartość wnioski można podzielić na następujące grupy: 1. Popierające poprowadzenie korytarza wg propozycji urzędów marszałkowskich, bez uwag i propozycji. 2. Popierające poprowadzenie korytarza wg propozycji urzędów marszałkowskich, z drobnymi zmianami osi korytarza trasy rowerowej Mając na uwadze, iż szczegółowy przebieg w obrębie wyznaczonego korytarza opracowywany będzie na etapie Studium Wykonalności, powyższe uwagi uznano za zbyt szczegółowe na obecnym etapie prac. Zostaną one przekazane do szczegółowiej analizy wykonawcy Studium. 3. Kompleksowe propozycje alternatywnych przebiegów bez jednoznacznej opinii nt. proponowanego korytarza. Zgłoszenia społeczne umożliwiły wyodrębnienie w czterech spośród pięciu województw spójnych korytarzy trasy rowerowej, alternatywnych wobec propozycji urzędów marszałkowskich, które to propozycje zostaną poddane analizie na etapie Studium Wykonalności. Nie wszystkie rozwiązania zaproponowane podczas konsultacji uznano za dostatecznie przygotowane i uargumentowane, by utworzyć na ich podstawie alternatywny korytarz społeczny w danym województwie. 4. Negatywne opinie dotyczące przebiegu trasy rowerowej bez wskazania przebiegu alternatywnego. Zgłoszone uwagi zostały szczegółowo przeanalizowane pod kątem ewentualnych działań mających wyeliminować wskazane problemy. Część ze zgłoszonych uwag należy rozpatrywać jako popierające alternatywną lokalizację trasy jednak bez wskazania szczegółowego przebiegu. 5. Negatywne opinie dotyczące przebiegu trasy rowerowej wraz ze wskazania przebiegu alternatywnego. Zgłoszenia społeczne umożliwiły wyodrębnienie w czterech spośród pięciu województw spójnych korytarzy trasy rowerowej, alternatywnych wobec propozycji urzędów marszałkowskich, które to propozycje zostaną poddane analizie na etapie Studium Wykonalności. Nie wszystkie rozwiązania zaproponowane podczas konsultacji uznano za dostatecznie przygotowane i uargumentowane, by tworzyć na ich podstawie alternatywny korytarz społeczny. 6. Uwagi dotyczące pozostałych aspektów realizacji trasy rowerowej, m.in.: standardów technicznych wykonania trasy, bezpieczeństwa, a także polityki promocyjnej. 7

Analizując dostarczone w procesie konsultacji społecznych formularze, uznano za zasadne przedstawienie w każdym z województw alternatywnego, społecznego korytarza trasy rowerowej. Wyjątkiem jest Województwo Świętokrzyskie, w którym na etapie ogólnopolskich konsultacji społecznych nie udało się wyłonić spójnego korytarza społecznego 6. Korytarze społeczne zostaną poddane dalszym analizom na etapie Studium Wykonalności. 5 ANALIZA MATERIAŁÓW W POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTWACH Poniżej przedstawiono ogólne podsumowanie dotyczące zgaszonych uwag i wniosków w województwach objętych konsultacjami społecznymi. Wskazano także, czy w wyniku analizy zgłoszonych postulatów udało się stworzyć spójny alternatywny korytarz przebiegu trasy, szeroko poparty i uargumentowany przez uczestników konsultacji. Szczegółowe odniesienie się do poszczególnych ankiet zawiera Załącznik nr 1 do niniejszego dokumentu. 5.1 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO W ramach konsultacji społecznych w województwie warmińsko-mazurskim w terminie przesłano 21 7 wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie dostarczonych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant centralny przebiegu trasy. Ponadto zgłoszone zostały propozycje poprowadzenia trasy południową częścią województwa, jednak ze względu na niewystarczającą argumentację a także brak uszczegółowienia propozycji nie zostaną one przedstawione do dalszych analiz na etapie Studium Wykonalności. Wariant marszałkowski 0 (Korytarz północny) Za realizacją północnego, proponowanego przez Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego wariantu 0 trasy rowerowej opowiedziały się bez zastrzeżeń następujące instytucje i osoby: Pan Zbigniew Kędziora, Braniewo, Starostwo Powiatowe Braniewo, Urząd Miejski Lidzbark Warmiński, Nadleśnictwo Zaporowo, Nadleśnictwo Bartoszyce, 6 Do dalszych analiz przekazany zostanie korytarz zgłoszony na wcześniejszym etapie prac, tj podczas konsultacji regionalnych. 7 20 wniosków dotyczących wyłącznie województwa warmińsko-mazurskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 8

Nadleśnictwo Górowo Iławeckie, Nadleśnictwo Orneta, Nadleśnictwo Srokowo. Starostwo Powiatowe w Braniewie zgłosiło ponadto propozycje drobnych zmian, dotyczących lokalnego przebiegu, które to zmiany powinny być wzięte pod uwagę na etapie Studium Wykonalności. Stowarzyszenie Zielone Mazowsze, mimo poparcia wariantu centralnego, zgłosiło propozycję modyfikacji przebiegu północnego. Zgłoszone uwagi krytyczne dotyczące wariantu marszałkowskiego: Zaproponowany przez Urząd Marszałkowski północny przebieg trasy rowerowej jest krytykowany za brak połączeń z węzłami komunikacji kolejowej, omijanie najważniejszych atrakcji turystycznych województwa oraz głównych miast regionu. Dodatkowo w północnej części województwa, według dostarczonych opinii, jest bardzo słabo rozwinięta sieć ścieżek rowerowych w porównaniu do części środkowej. Korytarz centralny (wariant społeczny) W ramach przesłanych dokumentów przeważająca część zgłoszonych wniosków dotyczy poprowadzenia trasy rowerowej korytarzem centralnym. Korytarz ten ma następujący przebieg: Elblag, Morag, Olsztyn, Mrągowo, Mikołajki, Orzysz, Ełk, granica województwa, Augustów. Za przebiegiem centralnym opowiedziały się następujące organizacje i osoby: Stowarzyszenie Zielone Mazowsze jeden z zaproponowanych wariantów trasy wpisuje się w koncepcję centralnego przebiegu, Pani Elżbieta Dalecka, Olsztyn, CTA Kołdrom, Pani Hanna Klonowska, Olsztyn, Stowarzyszenie Aktywności Społecznej Młyn, Olsztyn, Urząd Miejski Olsztyn, Stowarzyszenie Szesnastka, Olsztyn, Pan Andrzej Kraszewski, Olsztyn, Nadleśnictwo Wichrowo. 9

Główne przesłanki poprowadzenia trasy korytarzem centralnym to: większa atrakcyjność turystyczna centralnej części województwa; lepsze skomunikowanie centralnej części województwa; istniejący już ruch turystyczny; dostęp do infrastruktury turystycznej; możliwość włączenia większej liczby istniejących szlaków rowerowych do projektowanej trasy rowerowej (skuteczniejsza realizacja zasady rybiego kręgosłupa ). Inne propozycje W dostarczonych materiałach znalazły się również opinie proponujące poprowadzenie trasy rowerowej południową częścią województwa. Postulat taki został zgłoszony przez następujące organizacje i osoby: Pan Krzysztof Kowalczyk, Stare Jabłonki Lokalna Grupa Działania Warmiński Zakątek, Pan Jan Antochowski, Ostróda Urząd Miejski w Ostródzie. Zgłoszone uwagi nie pozwoliły na wyłonienie, dostatecznie uargumentowanego, jednego spójnego korytarza alternatywnego, który mógłby być poddany dalszym analizom. 5.2 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO W ramach konsultacji społecznych w województwie podlaskim w terminie przesłano 14 8 wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie dostarczonych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant wschodni przebiegu trasy. Ponadto zgłoszone zostały propozycje poprowadzenia trasy na odcinku centralnym Doliną Górnej Narwi z pominięciem Białegostoku, jednak ze względu na lokalny charakter proponowanej trasy, niemieszczący się w żadnym z korytarzy nie został rekomendowany do szczegółowej analizy na etapie Studium Wykonalności. 8 13 wniosków dotyczących wyłącznie województwa podlaskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 10

Wariant marszałkowski 0 Za realizacją wariantu 0 przebiegu trasy rowerowej bez uwag opowiedziały się: Starostwo Powiatowe w Suwałkach, Urząd Gminy Krypno. Za realizacją proponowanego przez Urzędy Marszałkowskie wariantu 0 trasy rowerowej z drobnymi zmianami, które powinny być wzięte pod uwagę na etapie studium wykonalności opowiedziały się: Urząd Gminy Dobrzyniewo Duże, Urząd Gminy Zawady, Podlaskie Stowarzyszenie Agroturystyczne. Zgłoszone uwagi krytyczne dotyczące wariantu marszałkowskiego: Zaproponowany przez Urząd Marszałkowski przebieg trasy rowerowej jest krytykowany za zbytnie wydłużenie trasy, ominięcie prawie całego obszaru Narwiańskiego Parku Narodowego, a także ślepe odbicie do Łomży. W wielu ankietach zwracano uwagę na takie poprowadzenie trasy, aby możliwe było skorzystanie z istniejących atrakcji turystycznych takich jak: spływy kajakowe i obszary chronionego krajobrazu. Korytarz wschodni (wariant społeczny) Wariant wschodni pokrywa się z propozycją trasy Polska Egzotyczna. Proponowany tym wariantem korytarz w około 60 % zawiera się w propozycji Urzędu Marszałkowskiego (wariant 0 ). Największe rozbieżności to odcinek Augustów Gródek gdzie warianty przebiegają całkowicie różnymi korytarzami. Wariant ten powstał na podstawie propozycji: Stowarzyszenia Zielone Mazowsze, Starosty Powiatu Sokólskiego. Przebieg wariantu wschodniego jest następujący: Suwałki Dąbrowa Białostocka Sokółka Narewka Hajnówka Dubicze Cerkiewne Czeremcha granica województwa. 11

Inne propozycje W ramach konsultacji zaproponowano alternatywne obejście Białegostoku wzdłuż rzeki Narew na trasie Kobylin Borzymy Łapy Suraż Strabla Narew. Koncepcja została wyodrębniona na podstawie zbliżonych do siebie opinii następujących instytucji/organizacji i osób: Stowarzyszenia Gmin Górnej Narwi, Urzędu Miejskiego w Surażu, Urzędu Miejskiego w Łapach, Urzędu Gminy Narew, Pana Alfreda Dobrzyńskiego Poświętne, Urzędu Gminy Wyszki. Ponadto zgłoszono jeden wniosek dotyczący poprowadzenia trasy rowerowej w sposób nie mieszczący się w żadnym z korytarzy wyodrębnionych na terenie województwa: Starosta Powiatu Sejneńskiego. Propozycja dotyczyła budowy odgałęzienia do granicy z Litwą przez miejscowość Sejny. Ze względu na ograniczenia finansowe Działania V.2 PO RPW sugeruje się wykonanie proponowanych tras w oparciu o środki z Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO). Lokalne trasy zostałaby włączona w system promocji trasy głównej. 5.3 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO W ramach konsultacji społecznych w województwie lubelskim dostarczono 25 9 wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie otrzymanych materiałów wyłoniono autorski, alternatywny wobec proponowanego, wariant wschodni przebiegu trasy, który podlegać będzie analizom na etapie Studium Wykonalności. Ponadto w trakcie konsultacji, ze względu na uwarunkowania kosztowe, rozważano redukcję jednego z odgałęzień (nitka wschodnia; nitka zachodnia) wariantu zgłoszonego przez urząd marszałkowski. 9 24 wnioski dotyczące wyłącznie województwa lubelskiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 12

Wariant marszałkowski 0 Za realizacją proponowanego przez Urzędy Marszałkowskie wariantu 0 trasy rowerowej opowiedziały się bez zastrzeżeń następujące instytucje i osoby: Urząd Miasta Lubartów, Urząd Miasta Zamość, Urząd Miasta Chełm, Stowarzyszenie Na Rzecz Aktywizacji Mieszkańców Polesia Lubelskiego, Stowarzyszenie Na Rzecz Wspierania i Rozwoju Wsi Lubelskiej, Koło Turystyki Rowerowej Relaks, Pan Jan Cytawa Lublin, Pan Arkadiusz Kraska - Puławy. Za realizacją proponowanego przez Urzędy Marszałkowskie wariantu 0 trasy rowerowej z drobnymi zmianami, które powinny być uwzględnione na etapie Studium Wykonalności opowiedziały się: Urząd Gminy Kamień, Urząd Gminy Żmudź, Urząd Gminy Białopole, Powiat Chełmski, Urząd Gminy Cyców, Urząd Gminy Urszulin. Zwrócono uwagę na konieczność uwzględniania ukształtowania terenu przy projektowaniu przebiegu korytarza trasy rowerowej. Podano także wiele propozycji, które mogą być zastosowane jako lokalne trasy i ścieżki rowerowe. Zgłoszone uwagi krytyczne dotyczące wariantu marszałkowskiego: Zaproponowany przez Urząd Marszałkowski przebieg trasy rowerowej w województwie lubelskim jest krytykowany za brak połączeń z węzłami komunikacji kolejowej, za prowadzenie korytarza rejonami rolniczymi o małym potencjale turystycznym (dot. podwariantu wschodniego trasy 0 ). 13

Korytarz wschodni (wariant społeczny) Wyłoniony wariant, podobnie jak w województwie podlaskim, pokrywa się z propozycją trasy Polska Egzotyczna. Wariant ten powstał na podstawie propozycji następujących organizacji, instytucji i osób: Stowarzyszenie Zielone Mazowsze, Klub Turystyczno Rowerowo Pieszy Traper, Starostwo Powiatowe w Krasnymstawie, Starostwo Powiatowe we Włodawie, Urząd Miasta Krasnystaw, Pan Marcin Bogdański - Warszawa. Inne propozycje W trakcie konsultacji wysunięto propozycje poprowadzenia trasy rowerowej w sposób nie mieszczący się w żadnym z korytarzy wyodrębnionych na terenie województwa. Takie sugestie zostały zgłoszone przez: Urząd Miejski w Janowie Lubelskim, Jednostki Samorządu Terytorialnego zrzeszone w Lokalnej Organizacji Turystycznej Kraina Lessowych Wąwozów. Ze względu na ograniczenia finansowe Działania V.2 PO RPW sugeruje się wykonanie proponowanych tras w oparciu o środki z Regionalnego Programu Operacyjnego. Lokalna trasa zostałaby włączona w system promocji trasy głównej. 5.4 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO W ramach konsultacji społecznych w województwie świętokrzyskim przesłano dwa wnioski dotyczące przebiegu trasy rowerowej. Dostarczone materiały nie pozwoliły na wyłonienie alternatywnego korytarza trasy. Wnioski zostały zgłoszony przez: Starostwo Powiatowe w Ostrowcu Świętokrzyskim; Urząd Miasta w Ostrowcu Świętokrzyskim. Obie propozycje dotyczyły budowy północno-wschodniego odgałęzienia trasy głównej, które nie wpisuje się w założenia realizacji ponadregionalnej trasy rowerowej mającej przede wszystkim umożliwić turyście szybkie pokonanie poszczególnych odcinków i nie zmuszać, a jedynie dawać szansę na bliższe zapoznanie się z lokalnymi atrakcjami. 14

Ze względu na ograniczenia finansowe Działania V.2 PO RPW sugeruje się wykonanie proponowanych tras w oparciu o środki z Regionalnego Programu Operacyjnego. Lokalna trasa zostałaby włączona w system promocji trasy głównej. We wcześniejszym etapie prac (analizie wariantowej na poziomie wojewódzkim) wyznaczono północną propozycję przebiegu trasy rowerowej. W związku z brakiem postulatów alternatywnych, korytarz północny przyjęto jako alternatywną propozycję przebiegu trasy rowerowej. Wariant ten nie pokrywa się z wariantem 0 proponowanym przez Urząd Marszałkowski. Z tego powodu w województwie świętokrzyskim wyjątkowo należy przyjąć i przekazać do dalszej analizy dwa korytarze trasy rowerowej: Wariant marszałkowski - 0 (Zawichost Sandomierz Ujazd Raków Kielce Brynica Siepla Wielka) Korytarz północny, zgłoszony podczas konsultacji regionalnych. (Korytarz został zgłoszony przez samorządy z północnej części województwa i obejmuje powiaty: kielecki, starachowicki, skarżyski, Koniecki) 5.5 ANALIZA MATERIAŁÓW Z WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO W ramach konsultacji społecznych w województwie podkarpackim przesłano 7 10 wniosków dotyczących przebiegu trasy rowerowej. Na podstawie otrzymanych materiałów wyłoniono alternatywny wobec proponowanego autorski wariant przebiegu trasy w województwie podkarpackim, który podlegać będzie analizom na etapie Studium Wykonalności. Wariant marszałkowski 0 Za realizacją proponowanego przez Urzędy Marszałkowskie wariantu 0 trasy rowerowej opowiedziało się bez zastrzeżeń: Nadleśnictwo Leżajsk. Za realizacją wariantu 0 trasy rowerowej z drobnymi zmianami, które powinny być wzięte pod uwagę na etapie Studium Wykonalności opowiedziały się: Starostwo Powiatowe w Łańcucie, Urząd Gminy Łańcut. 10 6 wniosków dotyczących wyłącznie województwa podkarpackiego oraz 1 wniosek obejmujący cztery województwa (Stowarzyszenie Zielone Mazowsze ) 15

Ponadto: Stowarzyszenie Zielone Mazowsze zgłosiło alternatywną propozycję szczegółowego przebiegu trasy na odcinku Narol Horyniec Zdrój Wielkie Oczy Stubno Przemyśl Krasiczyn Dubiecko oraz zgłosiło propozycję odbicia Dubiecko Sanok Komańcza - granica państwowa w Radoszycach. Proponowany przebieg szczegółowy znajduje się, w większości, w korytarzu trasy zaproponowanym przez Urząd Marszałkowski. Zaproponowane w ramach niniejszego przebiegu odbicie od trasy głównej w kierunku Słowacji może stanowić w przyszłości ważny łącznik trasy z trasami u południowego sąsiada. Pan Władysław Ortyl zaproponował utworzenie, w ramach trasy bądź równolegle ze środków RPO, odbicia w Bieszczady. Zgłoszone uwagi krytyczne dotyczące wariantu marszałkowskiego: W województwie podkarpackim zwracano uwagę na pominięcie południowej części województwa, zbyt małą prezentację obszarów objętych programem Natura 2000 oraz na takie projektowanie trasy by uwzględniała ona istniejącą sieć tras i ścieżek rowerowych. Korytarz BTC Bieszczadzkiego Towarzystwa Cyklistów (wariant społeczny) Wariant BTC nie pokrywa się z proponowanym w wariancie 0 przebiegiem trasy rowerowej. Przebieg wariantu centralnego jest następujący: Narol Cieszanów Oleszyce Grodzisko Dolne Leżajsk Krzeszów Ulanów Stalowa Wola Sandomierz (rozgałęzienie drugie Grodzisko Dolne Jarosław Radymno Żurawica). Ponadto przewiduje odbicie w Bieszczady poprzez Sanok, Lesko, Cisną z możliwością połączenia ze Słowacją w Balnicy. Wariant ten jest kompleksową propozycją alternatywnego przebiegu korytarza trasy rowerowej na terenie województwa podkarpackiego. Inne propozycje W dostarczonych materiałach znalazła się propozycja wykraczające poza wyodrębnione korytarze trasy rowerowej zgłoszone przez: Urząd Miasta Krosno Ze względu na ograniczenia finansowe Działania V.2 PO RPW sugeruje się wykonanie proponowanych tras w oparciu o środki z Regionalnego Programu Operacyjnego. Lokalna trasa zostałaby włączona w system promocji trasy głównej. 16

6 KORYTARZE SPOŁECZNE Dostarczone uwagi umożliwiły wyróżnienie spójnych, społecznych (alternatywnych) korytarzy trasy rowerowej na terenie czterech województw: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego oraz podkarpackiego. W województwie świętokrzyskim nie wyznaczono społecznego korytarza trasy ze względu na zbyt małą liczbę dostarczonych uwag. W województwie tym jako wariant społeczny przyjęto wariant północny wyłoniony na wcześniejszym etapie prac. 6.1 POŁĄCZENIE POSZCZEGÓLNYCH SPOŁECZNYCH WARIANTÓW W JEDEN WSPÓLNY KORYTARZ Na granicach województw: podlaskiego i lubelskiego, lubelskiego i podkarpackiego spójność korytarza jest zapewniona. Wytyczony społeczny przebieg korytarza w województwie warmińsko-mazurskim nie łączy się z wytyczonym społecznym korytarzem w województwie podlaskim. Ewentualne połączenie tych korytarzy wymaga zmiany ich przebiegu. 6.2 SZEROKOŚĆ KORYTARZY I POKRYCIE Z KORYTARZEM BAZOWYM 0 11 Korytarze wyznaczone w wyniku konsultacji społecznych mają szerokość od 5 do 30 km. Szerokości te wynikają z konieczności uwzględnienia wielu koncepcji lokalnych. Należy zauważyć, iż duża szerokość korytarza może być utrudnieniem na dalszym etapie prac (Studium Wykonalności). 1. Korytarze społeczne oraz ten wyznaczony w wariancie 0 pokrywają się w województwach podlaskim, lubelskim i podkarpackim na następujących odcinkach: Województwo podlaskie wariant wschodni pokrycie 60% : Suwałki okolice Lipska, Okolice Gródka granica z województwem lubelskim. Województwo podlaskie wariant centralny pokrycie 60%: Wizna Łapy, Okolice Narwi. 11 Korytarze tras zgłoszone, we wrześniu 2008 r., do PARP przez urzędy marszałkowskie województw objętych PO RPW. 17

Województwo lubelskie pokrycie 15%: Okolice Konstantynowa. Okolice Rudej Huty okolice Krasnegostawu. Województwo podkarpackie wariant wschodni pokrycie 80%: Narol Sanok. Województwo podkarpackie wariant centralny pokrycie 55%: Okolice Leżajska Sandomierz. Województwo Świętokrzyskie pokrycie 10% Okolice Rudy Malenieckiej. Okolice Iwanisk. 2. Korytarze społeczne oraz wyznaczony w wariancie 0 nie pokrywają się w województwach podlaskim, lubelskim i podkarpackim na następujących odcinkach: Województwo podlaskie wariant wschodni brak pokrycia na 40%: Okolice Lipska okolice Gródka. Województwo podlaskie wariant centralny brak pokrycia na 40%: Łapy okolice Narwi. Województwo lubelskie brak pokrycia na 85%: Okolice Konstantynowa okolice Chełma. Krasnystaw Susiec. Województwo podkarpackie wariant wschodni brak pokrycia na 20%: Na odcinku od Sanoka korytarze biegną w różnych kierunkach. 18

Województwo podkarpackie wariant centralny brak pokrycia na 45%: Narol Leżajsk. Leżajsk Jarosław. Województwo Świętokrzyskie brak pokrycia 10% Środkowy odcinek korytarza. 3. W województwie warmińsko mazurskim zaproponowany korytarz społeczny przebiega całkowicie inną częścią województwa (centralną) niż korytarz zgłoszony przez urząd marszałkowski (część północna), w związku z czym nie można mówić o stopniu wzajemnego pokrywania się korytarzy. 7 WNIOSKI Z KONSULTACJI Z analizy dostarczonych ankiet wynika, iż zdecydowana większość, tj. 98,5 % wnioskodawców wyraża poparcie dla idei budowy ponadregionalnej trasy rowerowej. Zaproponowany przebieg trasy poparło 46 % ankietowanych. Wśród ankiet popierających uwzględniono także takie, które zawierają sugestie co do szczegółowego przebiegu trasy zawartej w korytarzu 0. 3 % to sugestie poprowadzenia odgałęzień od trasy głównej w wariancie 0. Za przekazanymi do dalszych analiz korytarzami społecznymi opowiedziało się 24 % uczestników konsultacji. Zgłoszenia innych nieuwzględnionych przebiegów stanowią 27 % nadesłanych ankiet. Po szczegółowiej analizie postulatów uczestników konsultacji wnioski podzielono na: - wnioski zawierające uwagi uwzględnione (względnie nie zawierające uwag) 48 % - wnioski zawierające uwagi, które zostały częściowo uwzględnione 15 % - wnioski zawierające uwagi, które nie zostały uwzględnione 37 % Uwzględnienie uwag na obecnym etapie prac oznacza ich przekazanie do dalszej analizy na etapie Studium Wykonalności. 19

Analizując materiały z konsultacji społecznych należy stwierdzić, iż: Większość zgłoszonych uwag i wniosków stanowiła cenny wkład do analizy wariantów. Uwagi uwzględnione bądź uwzględnione częściowo zostaną przekazane do dalszej analizy na etapie Studium Wykonalności. Prowadzenie trasy rowerowej powinno odbywać się na zasadzie rybiego kręgosłupa, co oznacza, że powinien zostać stworzony system trasy rowerowej o nadrzędnym znaczeniu, który pozwoli na uporządkowanie istniejących ścieżek rowerowych i umożliwi włączenie istniejących tras w jeden spójny system. Przy wyznaczaniu przebiegu trasy rowerowej należy brać pod uwagę przyszłych odbiorców turystyki rowerowej. Trasa o takim charakterze powinna być przejezdna dla każdego turysty rowerowego. Należy zdefiniować adresatów przyszłych użytkowników trasy rowerowej. Główne szlaki rowerowe powinny odpowiadać wymaganiom wszystkich grup rowerzystów (różne typy rowerów, różny poziom obciążenia bagażem, turystyka rodzinna). Przy projektowaniu tras rowerowych najważniejsza jest dostępność do infrastruktury transportowej oraz bazy noclegowej. Przy wyznaczaniu przebiegu trasy rowerowej należy zapewnić jej spójność 12. Na etapie wyznaczania korytarza trasy oznacza to zapewnienie dostępności do infrastruktury komunikacyjnej oraz bazy noclegowej. Należy zarekomendować samorządom wojewódzkim reaktywowanie lokalnych połączeń kolejowych umożliwiających dotarcie do trasy rowerowej. Ponadto należy rozważyć aspekty wykorzystania w turystyce rowerowej lokalnych połączeń autobusowych i busowych. Konieczne są dalsze konsultacje z pomysłodawcami wariantów akceptowalnych korytarzy społecznych na etapie Studium Wykonalności. Konieczne są konsultacje w celu ustalenia nowych punktów styku dla korytarzy wariantowych. Punkty styku w poszczególnych województwach ustalone są jedynie dla wariantu 0 zgłoszonego przez urzędy marszałkowskie. 12 Spójność oznacza, że na poziomie sieci 100% źródeł i celów podróży powinno być dostępne na rowerze. 20