Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki Ustawa o efektywności energetycznej cele i mechanizmy Warszawa, 9 grudnia 2009 r.
Podstawowe wskaźniki efektywności energetycznej 0,9 0,8 62% kgoe/euro00 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 1990-2000 -4,5% -4,1% 2000-2007 -2,8% -2,5% 1990-2007 -3,8% -3,5% 60% 58% 56% 54% 0,2 0,1 52% 0 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 20012002 2003 2004 2005 2006 2007 Energochłonność pierwotna Energochłonność finalna finalna/pierwotna 50%
0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 Polska na tle UE (1) Energochłonność pierwotna EU-27 Polska najlepszy wynik najgorszy wynik 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 1990 1991 kgoe/euro05ppp
Polska na tle UE (2) Energochłonność finalna 0,35 kgoe/euro05ppp 0,3 0,25 0,2 0,15 0,1 0,05 EU-27 Polska najlepszy wynik najgorszy wynik 0 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006
Dyrektywa 2006/32/WE dyrektywa 2006/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych celem dyrektywy jest opłacalna ekonomicznie poprawa efektywności końcowego wykorzystania energii w państwach członkowskich poprzez: 1)określenie celów indykatywnych oraz stworzenie mechanizmów, zachęt i ram instytucjonalnych, finansowych i prawnych w celu usunięcia barier utrudniających efektywne końcowe wykorzystanie energii 2)stworzenie warunków dla rozwoju i promowania rynku usług energetycznych oraz innych środków poprawy efektywności energetycznej dla odbiorców końcowych
Dyrektywa 2006/32/WE krajowy cel indykatywny w zakresie oszczędności energii 9 % w 2016 roku wzorcowa rola sektora publicznego wyznaczenie organu nadzorującego i monitorującego rola sektora energetycznego - system białych certyfikatów lub dobrowolnych umów
Ustawa o efektywności energetycznej (1) krajowy cel w zakresie oszczędnego gospodarowania energią 9% w 2016 r. (dyrektywa 2006/32/WE) zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej zasady uzyskania i umorzenia świadectw efektywności energetycznej (białych certyfikatów)
Ustawa o efektywności energetycznej (2) Podmioty objęte regulacją: odbiorcy końcowi tj. zgodnie z dyrektywą 2006/32/WE: osoby fizyczne lub prawne zakupujące energię na własny użytek podmioty zajmujące się przesyłem i dystrybucją energii elektrycznej lub ciepła podmioty zajmujące się wytwarzaniem energii elektrycznej lub ciepła przedsiębiorstwa będące dostawcami środków poprawy efektywności energetycznej Obowiązek nałożony na podmioty zajmujące się sprzedażą energii odbiorcom końcowym
Ustawa o efektywności energetycznej (3) wzorcowa rola sektora publicznego wprowadzenie obowiązku opracowywania i wdrażania planów działań dotyczących efektywności energetycznej na szczeblu lokalnym uzyskanie przez jednostkę administracji rządowej oszczędności energii na poziomie nie mniejszym niż 1% średniego zużycia energii przez tę jednostkę w ciągu roku informowanie społeczeństwa o osiąganych efektach w zakresie oszczędności energii za pośrednictwem stron internetowych
Ustawa o efektywności energetycznej (4) środki poprawy efektywności energetycznej stosowane przez jednostki sektora publicznego (co najmniej jeden): zawieranie umów z podmiotem realizującym przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej zakup nowego urządzenia, instalacji lub pojazdu charakteryzujących się niskim zużyciem energii wymiana albo modernizacja eksploatowanego urządzenia, instalacji lub pojazdu nabycie lub wynajęcie efektywnych energetycznie budynków lub ich części, albo ich modernizacja
Szacunkowy koszt realizacji inwestycji proefektywnościowych oraz przeprowadzenia audytów energetycznych przez jednostki administracji rządowej w latach 2010 2016 Koszt inwestycji dokonanych przez sektor publiczny (tj. administracja rządowa) w latach 2010-2016 Liczba jednostek sektora publicznego Powierzchnia użytkowa Koszt termomodernizacji m2 Koszt przeprowadzenia audytów energetycznych w latach 2010-2016 185 mln PLN 1850 925 tys. m2 200 PLN 5, 55 mln PLN [1] Liczba jednostek sektora publicznego Koszt wykonania audytu energetycznego RAZEM obciążenia finansowe jednostek sektora finansów publicznych (administracja rządowa) w latach 2010 2016 Obciążenie jednostki administracji rządowej w latach 2010-2016 1850 3 tys. PLN 190 mln PLN ok. 50 tys. PLN Zakłada się, iż ½ jednostek sektora publicznego jest właścicielem lub zarządcą budynków, które użytkują. [2] Zakłada się, iż przeciętna powierzchnia użytkowa jednostki sektora publicznego wynosi 500 m2. [3] J.w. [4] Informacje na temat przeciętnego kosztu audytu energetycznego pochodzą z Krajowej Agencji Poszanowania Energii S.A.
Białe certyfikaty - podstawy mechanizm stymulujący i wymuszający zachowania proefektywnościowe wydawane za inwestycje nakierowane na: zwiększenie oszczędności energii przez odbiorców końcowych zwiększenie oszczędności energii przez urządzenia potrzeb własnych zmniejszenia strat energii elektrycznej i ciepła w przesyle i dystrybucji prawa majątkowe z białych certyfikatów mogą być zbywane na Towarowej Giełdzie Energii (TGE)
Białe certyfikaty - obowiązek obowiązek nałożony na podmioty sprzedające energię (tj. energię elektryczną, ciepło, paliwa gazowe) odbiorcom końcowym obowiązek dotyczy przedłożenia białych certyfikatów do umorzenia Prezesowi URE lub uiszczenia opłaty zastępczej
Białe certyfikaty katalog rodzaje przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej: 1) izolacja instalacji przemysłowych, 2) modernizacja: oświetlenia, urządzeń potrzeb własnych, procesów przemysłowych, lokalnych sieci ciepłowniczych i źródeł ciepła, 3) odzysk energii w procesach przemysłowych, 4) ograniczenie strat sieciowych, strat w transformatorach oraz przepływów mocy biernej. pełny wykaz przedsięwzięć - obwieszczenie w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski
Białe certyfikaty przetarg przetarg ogłaszany przez Prezesa URE jeden rodzaj białych certyfikatów ilość przyznawanych białych certyfikatów określona w drodze przetargu (co najmniej 80% białych certyfikatów dla odbiorców końcowych)
3 % sprzedaży zewnętrznej sektora energetycznego (energia elektr., gaz, ciepło) to 1. 17 mld PLN Tyle można by przeznaczyć na funkcjonowanie systemu białych certyfikatów
Pula emisji certyfikatów 1.17 mld PLN Mtoe 2 1,5 1 0,5 0 500 1000 1500 2000 2500 3000 wartość opłaty zastępczej PLN/toe
Białe certyfikaty parametry systemu Oszacowany cel indykatywny w zakresie oszczędności energii (dyrektywa 2006/32/WE) = 0,5 mln toe/rok Jednostkowa opłata zastępcza za 1 toe = 2000 zł/toe. Wartość białych certyfikatów wyemitowanych w ciągu roku (wyrażona w zł): 1mld zł x 60% = 600 mln zł, 60% - udział energii elektrycznej w łącznej sprzedaży (ciepło, gaz, energia elektryczna), 600 mln zł / 120 TWh = 5 zł/mwh 120 TWh roczne zużycie energii elektrycznej (przez odbiorców końcowych), przy średniej cenie sprzedaży 330 zł/mwh stanowi to ok. 1,5%.
Białe certyfikaty wpływ systemu na odbiorcę końcowego Przykład wzrostu cen energii elektrycznej w przeciętnym gospodarstwie domowym Średnie zużycie energii elektrycznej w gospodarstwie domowym 2 MWh Średnia cena sprzedaży netto 380 zł (2008 r.) 2 MWh x 380 zł = 760 zł 760 zł x 1,5 % = 11,40 zł/rok 1 zł/miesiąc
Białe certyfikaty wpływ systemu na odbiorcę końcowego Wzrost cen energii o 1,5 % można rekompensować w statystycznym gospodarstwie domowym wymianą jednej żarówki 100 W na świetlówkę energooszczędną 20 W Świetlówka używana jest 30 minut rano oraz 60 minut wieczorem Oszczędność energii - 1,5 h/dobę x 30 dni x (100W-20W) x 12 m-cy = 43 kwh/rok 1kWh = 0,45 zł (2009 r.) 43 kwh x 0,45 zł = 19,35 zł Szacunkowy wzrost cen energii elektrycznej w przeciętnym gospodarstwie domowym 11,40 zł/rok Cena żarówki od 15 zł do 25 zł
Białe certyfikaty wpływ systemu na gospodarkę Potencjał inwestycyjny w związku z funkcjonowaniem białych certyfikatów szacowany jest na ok. 1 5 mld zł/rok ( tj. 0,5 mln toe x 2000 zł/toe, przy założeniu rynkowego poziomu cen certyfikatów na poziomie 2000 zł/toe i udziału certyfikatów w finansowaniu inwestycji od 100 % do 20 %). Wymiar inwestycyjny systemu należy porównać z osiąganą ostatnio stopą inwestycji (18 % w kwocie PKB 1271,7 mld zł =229 mld zł), co oznacza zwiększenie inwestycji o 0,5 % -1, 8 %. W związku z powyższym można oszacować zwiększenie wzrostu PKB o 0,015 0,071 pp z tytułu wzrostu inwestycji w zakresie efektywności energetycznej
Białe certyfikaty wpływ systemu na budżet państwa wpływy do budżetu z tytułu podatku VAT na poziomie 275-917 mln zł/rok z tytułu podatku PIT 33,8-112,5 mln zł/rok (przy założeniu 13,5% realnej stopy podatkowej i 20% kosztów pracy), czyli łącznie 310-1030 mln zł/rok. ww. kwotę należy pomniejszyć o zmniejszone wpływy do budżetu państwa spowodowane zmniejszeniem sprzedaży energii i paliw (średnia cena energii pierwotnej w Polsce to ok. 900 zł/toe - oznacza to zmniejszenie ww. wpływów o 99 mln zł/rok z tytułu VAT i 18,3 z tytułu PIT mln zł/rok, razem ok. 117 mln zł/rok. przychody dla budżetu netto - 200-900 mln zł/rok. ( W powyższych szacunkach nie brano pod uwagę tzw. efektu mnożnikowego inwestycji; w Polsce jego wartość ocenia się na 3)
Oszacowanie wpływów do budżetu państwa na przykładzie budowy domu jednorodzinnego niskoenergetycznego (130 m 2 powierzchni użytkowej) Przy budowie domu jednorodzinnego niskoenergetycznego budżet państwa zyskuje 4 127 zł, Przy budowie domu pasywnego budżet państwa zyskuje 14 039 zł W obu przypadkach niższe wpływy do budżetu z tytuły zmniejszonego zużycia energii na ciepło są rekompensowane, nadwyżką, wpływami z tytułu podatków: PIT, VAT oraz CIT.
Oszacowanie wpływów do budżetu państwa na przykładzie budowy domu jednorodzinnego niskoenergetycznego (130 m 2 powierzchni użytkowej) Bilans wpływów do budżetu państwa oraz odpływów na przykładzie budowy pojedynczego domu niskoenergetycznego Porównanie z domem standardowym ogrzewanym na węgiel Porównanie z domem standardowym ogrzewanym na gaz +15 017 PLN +4 127 PLN Szacunkowa ilość domów jednorodzinnych, jednomieszkaniowych oddawanych do użytkowania w ciągu roku 62 000 62 000 Bilans wpływów do budżetu państwa oraz odpływów w związku z budownictwem domów niskoenergetycznych (zakłada się, iż oddawane do użytku domy to domy niskoenergetyczne) + 931 054 000 PLN + 255 874 000 PLN Powyższa tabela pokazuje, iż przejście na budownictwo niskoenergetyczne pozwoliłoby wygenerować wpływy do budżetu państwa w wysokości od ponad 250 mln PLN rocznie w przypadku domów ogrzewanych na gaz do ponad 900 mln PLN rocznie w przypadku domów ogrzewanych na węgiel.
Białe certyfikaty - - wpływ na gospodarkę Skutecznie realizowane przedsięwzięcia w zakresie efektywności energetycznej będą stymulować wzrost konkurencyjności gospodarki. Przewiduje się, iż proponowana regulacja spowoduje wzrost nakładów inwestycyjnych przedsiębiorstw sektora energetycznego. Przewiduje się rozwój rynku usług energetycznych, w tym rozwój firm ESCO. Dzięki wystąpieniu efektu skali, środki poprawy efektywności energetycznej staną się bardziej dostępne dla odbiorców końcowych i konkurencyjne cenowo.
Białe certyfikaty - - wpływ na rynek pracy Zakłada się, że wejście w życie regulacji powinno spowodować m. in. zwiększenie zapotrzebowania na usługi związane z dostawąśrodków poprawy efektywności energetycznej. W efekcie można spodziewać się rozwoju rynku usług związanych z efektywnością energetyczną, co powinno również przyczynić się do przyrostu miejsc pracy w firmach zajmujących sięświadczeniem takich usług. Przykładowo,[1] 1 mln USD zainwestowany w poprawę efektywności energetycznej może generować stanowiska dające 12 do 16 lat bezpośredniego zatrudnienia, w porównaniu do zaledwie 4 lat zatrudnienia w przypadku inwestycji w elektrownię węglową. Innymi słowy inwestycje w efektywność energetyczną mogą przyczynić się do utworzenia trzy do czterokrotnie większej liczby miejsc pracy niż porównywalne inwestycje w zaopatrzenie w energię. [1] Employment Effects of Electric Energy Conservation, 2002, Charles River Associates
Białe certyfikaty - - wpływ na zmniejszenie poziomu kosztów zewnętrznych Poprawa efektywności energetycznej oraz racjonalne wykorzystanie istniejących zasobów energetycznych wpłynie korzystnie na środowisko naturalne, co powinno przełożyć się na poprawę zdrowia obywateli, a przez to obniżenie kosztów budżetu z tytułu finansowania służby zdrowia.
Dziękuję za uwagę Ministerstwo Gospodarki Departament Energetyki Plac Trzech Krzyży 3/5 00-507 Warszawa Tel.: + 22 693 53 79 Fax: + 22 693 40 35 www.mg.gov.pl