kodeks spółek handlowych Tom I Komentarz do art. 1 300 Andrzej Kidyba KOMENTARZE 14. WYDANIE
kodeks spółek handlowych Tom I Komentarz do art. 1 300 Andrzej Kidyba Zamów książkę w księgarni internetowej KOMENTARZE 14. WYDANIE WARSZAWA 2017
Stan prawny na 1 września 2017 r. Wydawca Magdalena Stojek-Siwińska Redaktor prowadzący Adam Choiński Opracowanie redakcyjne Agata Czuj Łamanie Andrzej Gudowski Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI Copyright by Wolters Kluwer Polska SA, 2017 ISBN: 978-83-8107-637-1 14. wydanie Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl
Książkę tę dedykuję mojemu synowi Dominikowi 5
Spis treści Wykaz skrótów... 9 Przedmowa do wydania XIV... 13 Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych... 15 Tytuł I. Przepisy ogólne... 17 Dział I. Przepisy wspólne... 17 Dział II. Spółki osobowe... 77 Dział III. Spółki kapitałowe... 98 Tytuł II. Spółki osobowe... 150 Dział I. Spółka jawna... 150 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 150 Rozdział 2. Stosunek do osób trzecich... 196 Rozdział 3. Stosunki wewnętrzne spółki... 226 Rozdział 4. Rozwiązanie spółki i wystąpienie wspólnika... 290 Rozdział 5. Likwidacja... 337 Dział II. Spółka partnerska... 377 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 377 Rozdział 2. Stosunek do osób trzecich. Zarząd spółki... 437 Rozdział 3. Rozwiązanie spółki... 452 Dział III. Spółka komandytowa... 477 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 477 Rozdział 2. Stosunek do osób trzecich... 518 Rozdział 3. Stosunki wewnętrzne spółki... 544 Dział IV. Spółka komandytowo-akcyjna... 557 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 557 Rozdział 2. Powstanie spółki... 574 Rozdział 3. Stosunek do osób trzecich... 595 7
Spis treści Rozdział 4. Stosunki wewnętrzne spółki... 609 Rozdział 5. Rozwiązanie i likwidacja spółki. Wystąpienie wspólnika... 646 Tytuł III. Spółki kapitałowe... 656 Dział I. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością... 656 Rozdział 1. Powstanie spółki... 656 Rozdział 2. Prawa i obowiązki wspólników... 773 Rozdział 3. Organy spółki... 921 Oddział 1. Zarząd... 921 Oddział 2. Nadzór... 1031 Oddział 3. Zgromadzenie wspólników... 1097 Rozdział 4. Zmiana umowy spółki... 1259 Rozdział 5. Wyłączenie wspólnika... 1306 Rozdział 6. Rozwiązanie i likwidacja spółki... 1327 Rozdział 7. Odpowiedzialność cywilnoprawna... 1399 Skorowidz... 1477 8
kodeks spółek handlowych Tom II Komentarz do art. 301 633 Andrzej Kidyba KOMENTARZE 14. WYDANIE WARSZAWA 2017
Książkę tę dedykuję mojemu synowi Dawidowi 5
6
Spis treści Wykaz skrótów... 9 Przedmowa do wydania XIV... 15 Tytuł III. Spółki kapitałowe Dział II. Spółka akcyjna... 17 Rozdział 1. Powstanie spółki... 17 Rozdział 2. Prawa i obowiązki akcjonariuszy... 160 Rozdział 3. Organy spółki... 347 Oddział 1. Zarząd... 347 Oddział 2. Nadzór... 449 Oddział 3. Walne zgromadzenie... 539 Rozdział 4. Zmiana statutu i zwykłe podwyższenie kapitału zakładowego... 827 Oddział 1. Przepisy ogólne... 827 Oddział 2. Subskrypcja akcji... 852 Oddział 3. Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki... 878 Rozdział 5. Kapitał docelowy. Warunkowe podwyższenie kapitału zakładowego... 887 Rozdział 6. Obniżenie kapitału zakładowego... 932 Rozdział 7. Rozwiązanie i likwidacja spółki... 949 Rozdział 8. Odpowiedzialność cywilnoprawna... 1006 Tytuł IV. Łączenie, podział i przekształcanie spółek... 1038 Dział I. Łączenie się spółek... 1038 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 1038 Rozdział 2. Łączenie się spółek kapitałowych... 1070 Rozdział 2 1. Transgraniczne łączenie się spółek kapitałowych i spółki komandytowo-akcyjnej... 1148 7
Spis treści Oddział 1. Transgraniczne łączenie się spółek kapitałowych... 1148 Oddział 2. Transgraniczne łączenie się spółki komandytowo-akcyjnej... 1187 Rozdział 3. Łączenie się z udziałem spółek osobowych... 1188 Dział II. Podział spółek... 1217 Dział III. Przekształcenia spółek... 1319 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 1319 Rozdział 2. Przekształcenie spółki osobowej w spółkę kapitałową... 1391 Rozdział 3. Przekształcenie spółki kapitałowej w spółkę osobową... 1398 Rozdział 4. Przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową... 1402 Rozdział 5. Przekształcenie spółki osobowej w inną spółkę osobową... 1411 Rozdział 6. Przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową... 1417 Tytuł V. Przepisy karne... 1441 Tytuł VI. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepisy końcowe... 1456 Dział I. Zmiany w przepisach obowiązujących... 1456 Dział II. Przepisy przejściowe... 1464 Dział III. Przepisy końcowe... 1488 Literatura... 1491 Skorowidz... 1547 8
Wykaz skrótów Akty prawne k.c. k.h. k.k. Konstytucja RP k.p. k.p.c. k.p.k. k.r.o. k.s.h. pr. spółdz. pr. up. TFUE ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 459 z późn. zm.) rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 czerwca 1934 r. Kodeks handlowy (Dz. U. Nr 57, poz. 502 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1137 z późn. zm.) Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.) ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1666 z późn. zm.) ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1822 z późn. zm.) ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks postępowania karnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1749 z późn. zm.) ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 682) ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1577) ustawa z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1560 z późn. zm.) ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 2171 z późn. zm.) Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 202 z 7.06.2016 r., s. 47) 9
Wykaz skrótów TWE u.r. ustawa o KRS Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską (wersja skonsolidowana Dz. Urz. UE C 321E z 29.12.2006 r., s. 37) ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1047 z późn. zm.) ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 700 z późn. zm.) Periodyki Apel. Lub. Apel. W-wa Biul. SAKa Biul. SN Dz. U. Dz. Urz. Eduk. Praw. GSP KPP Mon. Pod. Mon. Praw. Mon. Pr. Hand. Mon. Pr. Pr. OG ONSAiWSA OSA OSN OSNAP OSNC OSNCP OSNC-ZD OSNP OSP OSPiKA PG PiP PiZS Apelacja Lubelska Apelacja Warszawska Biuletyn Sądu Apelacyjnego w Katowicach Biuletyn Sądu Najwyższego Dziennik Ustaw Dziennik Urzędowy Edukacja Prawnicza Gdańskie Studia Prawnicze Kwartalnik Prawa Prywatnego Monitor Podatkowy Monitor Prawniczy Monitor Prawa Handlowego Monitor Prawa Pracy Orzecznictwo Gospodarcze Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego Orzecznictwo Sądu Najwyższego Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna, Administracyjna i Pracy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna i Pracy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna Zbiór Dodatkowy Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Pracy Orzecznictwo Sądów Polskich Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych Prawo Gospodarcze Państwo i Prawo Praca i Zabezpieczenie Społeczne 10
Wykaz skrótów PiŻ POSAG PPH PPW Pr. Bank. Pr. Sp. Prok. i Pr. Prz. Leg. Prz. Pod. PS PUG RPEiS SP SPP TPP Prawo i Życie Przegląd Orzecznictwa Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Przegląd Prawa Handlowego Prawo Papierów Wartościowych Prawo Bankowe Prawo Spółek Prokuratura i Prawo Przegląd Legislacyjny Przegląd Podatkowy Przegląd Sądowy Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny Studia Prawnicze Studia Prawa Prywatnego Transformacje Prawa Prywatnego Wykaz najczęściej powoływanych komentarzy do kodeksu handlowego i kodeksu spółek handlowych Kodeks, 1997; S. Sołtysiński, A. Szajkowski, J. Szwaja, Kodeks handlowy. 1998; 1999 Komentarz, t. I i II, Warszawa Kodeks, 2001; S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Ko- 2002; 2003; 2004; deks spółek handlowych. Komentarz, t. I, II, III i IV, Warszawa 2007; 2008 Kodeks, 2006 S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, M. Tarska, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, t. I, Warszawa (wyd. 2) Kodeks, 1998; 1999 J. Frąckowiak, A. Kidyba, K. Kruczalak, W. Pyzioł, I. Weiss, Kodeks handlowy. Komentarz, pod red. K. Kruczalaka, Warszawa Kodeks, 2001 J. Frąckowiak, A. Kidyba, K. Kruczalak, W. Opalski, W. Popiołek, W. Pyzioł, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, pod red. K. Kruczalaka, Warszawa Kodeks, 2008 J. Frąckowiak, A. Kidyba, W. Popiołek, W. Pyzioł, A. Witosz, Kodeks spółek handlowych. Komentarz, pod red. W. Pyzioła, Warszawa Kodeks, 2005; J.A. Strzępka, P. Pinior, W. Popiołek, H. Urbańczyk, E. Zie- 2009; 2012 lińska, Kodeks spółek handlowych. Komentarz z orzecznictwem, pod red. J.A. Strzępki, Warszawa 11
Wykaz skrótów Kodeks T. Dziurzyński, Z. Fenichel, M. Honzatko, Kodeks handlowy. Komentarz, Kraków 1936 Kodeks J. Jacyszyn, S. Krześ, E. Marszałkowska-Krześ, Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2001 Kodeks J.A. Strzępka, W. Popiołek, A. Witosz, E. Zielińska, Kodeks spółek handlowych. Komentarz z orzecznictwem, Warszawa 2001 Komentarz, J.P. Naworski, K. Strzelczyk, T. Siemiątkowski, R. Potrzeszcz, Spółka z o.o. Komentarz do kodeksu spółek handlowych. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, Warszawa 2001 Prawo handlowe Prawo handlowe XXI wieku. Czas stabilizacji, ewolucji czy rewo- XXI w. lucji. Księga jubileuszowa Profesora Józefa Okolskiego, pod red. M. Modrzejewskiej, Warszawa 2010 Prawo spółek, W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo spółek, Bydgoszcz 1998; 2001; 2002; 2005 Prawo spółek, 2014 W. Pyzioł, A. Szumański, I. Weiss, Prawo spółek, Warszawa 2014 Prawo spółek J. Frąckowiak, W. Górecki, A. Kappes, A. Kidyba, M. Lithandlowych, t. 2 wińska-werner, J. Napierała, K. Oplustil, M. Pazdan, W. Popiołek, U. Promińska, A. Rachwał, M. Spyra, S. Włodyka, System prawa handlowego, t. 2, Prawo spółek handlowych, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2012 Prawo spółek W. Górecki, A. Kappes, M. Litwińska-Werner, M. Pazdan, handlowych, t. 2A U. Promińska, A. Rachwał, M. Spyra, S. Włodyka, Prawo spółek handlowych, t. 2A, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2007 Prawo spółek J. Frąckowiak, A. Kidyba, J. Napierała, K. Oplustil, W. Pohandlowych, t. 2B piołek, M. Spyra, S. Włodyka, Prawo spółek handlowych, t. 2B, pod red. S. Włodyki, Warszawa 2007 Prawo spółek A. Herbet, M. Litwińska-Werner, M. Michalski, J. Nakapitałowych pierała, G. Nita-Jagielski, A. Opalski, M. Romanowski, T. Siemiątkowski, S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, M. Tarska, A. Witosz, System prawa prywatnego, t. 17A i 17B, Prawo spółek kapitałowych, pod red. S. Sołtysińskiego, Warszawa 2010 Proces cywilny Proces cywilny. Nauka, kodyfikacja, praktyka. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Feliksowi Zedlerowi, pod red. P. Grzegorczyka, K. Knoppeka, M. Walasika, Warszawa 2012 Spółka z o.o. A. Kidyba, Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Komentarz, Komentarz Warszawa 2001 12
Wykaz skrótów Inne NSA PKD SA SN SO TS UOKiK WSA Naczelny Sąd Administracyjny Polska Klasyfikacja Działalności sąd apelacyjny Sąd Najwyższy sąd okręgowy Trybunał Sprawiedliwości Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wojewódzki sąd administracyjny 13
14
Przedmowa do wydania XIV W niniejszym wydaniu uwzględniono między innymi zmiany wprowadzone do kodeksu spółek handlowych po ukazaniu się XIII wydania komentarza: wejście w życie ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. poz. 1202 z późn. zm.); wejście w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. poz. 2259 z późn. zm.); zmianę ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i niektórych uprawnieniach pracowników (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1055); wejście w życie z dniem 1 stycznia 2017 r. ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz. U. poz. 2255), którą znowelizowano między innymi przepisy kodeksu cywilnego dotyczące prokury oraz niektóre przepisy kodeksu spółek handlowych; wejście w życie z dniem 29 kwietnia 2017 r. zmiany w art. 403 k.s.h. wprowadzonej ustawą z dnia 9 marca 2017 r. o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 791); ustawa ta zniosła podział na rynek giełdowy i pozagiełdowy, co również wymagało uwzględnienia w komentarzu; wejście w życie w dniu 21 czerwca 2017 r. ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089). Ustawa ta zmieniła między innymi przepisy kodeksu spółek handlowych poświęcone spółce akcyjnej i procesom transformacyjnym. 15
Przedmowa do wydania XIV Omówiono najnowsze orzecznictwo z zakresu prawa spółek. Uwzględniona została również najnowsza literatura przedmiotu. 13 lipca 2017 r. Prof. zw. dr hab. Andrzej Kidyba 16
Dział II Spółka akcyjna Rozdział 1 Powstanie spółki Art. 301. 1. Zawiązać spółkę akcyjną[1, 2] może jedna[3] albo więcej osób[10, 11]. Spółka akcyjna nie może być zawiązana wyłącznie przez jednoosobową spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością[4]. 2. Statut spółki akcyjnej[5] powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego[6]. 3. Osoby podpisujące statut są założycielami spółki[7]. 4. Akcjonariusze są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w statucie[8]. 5. Akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania spółki[9, 10, 11]. 1. Pojęcie spółki akcyjnej Spółka akcyjna jest spółką kapitałową, która działa, opierając się na kapitale zakładowym podzielonym na akcje. Tradycyjnie zwracało się uwagę, że jest to najbardziej rozwinięta forma spółek kapitałowych, w której nie występują akcenty osobowe (por. W. Popiołek (w:) Kodeks, s. 802). Obecne zmiany w kodeksie spółek handlowych wprowadzają jednak pewne rozwiązania, które pozwalają na stwierdzenie występowania w spółce akcyjnej elementów osobowych (na przykład art. 354 1 k.s.h. prawa przyznawane indywidualnie, art. 418 k.s.h. tzw. squeeze out, art. 428 k.s.h. prawo do informacji). Możliwe jest również wprowadzenie elementów osobowych w statucie. Uwypuklenie elementów osobowych może się odbyć między innymi przez wprowadzenie akcji imiennych, ograniczenie zbywalności akcji (J. Frąckowiak (w:) Kodeks, 2001, s. 451). 17
Art. 301 Tytuł III. Spółki kapitałowe Cel spółki akcyjnej może być rozumiany dwojako. W sposób abstrakcyjny (ogólny) oraz jako cel konkretnej osoby prawnej, działającej w formie spółki akcyjnej. Cel konkretny musi mieścić się w granicach wyznaczonych przez ogólny (abstrakcyjny) cel spółki handlowej, w tym przypadku spółki akcyjnej). Podstawą do ustalenia konkretnego celu spółki akcyjnej jest przede wszystkim jej statut (w kwestii ustalania celu spółki w oparciu o wykładnię statutu por. Ł. Gasiński, Charakter prawny statutu spółki, Glosa 2005, nr 3, s. 31 35; tenże, Swoboda kształtowania statutu spółki akcyjnej, Warszawa 2014, s. 23 i n.). Podstawą natomiast do ustalenia ogólnego celu spółki jest kodeks spółek handlowych. Pojęcie celu spółki (przede wszystkim w znaczeniu konkretnym) przeciwstawia się niekiedy interesowi spółki (por. P. Antoszek, Cywilnoprawny charakter uchwał wspólników spółek kapitałowych, Warszawa 2009, s. 47), jednak rozróżnienie to nie powinno być przeceniane, zważywszy, że w interesie spółki leżą te wszystkie działania, które prowadzą do osiągnięcia jej celu (P. Błaszczyk, Pojęcie interesu spółki handlowej. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 5 listopada 2009 (I CSK 158/09), Glosa 2012, nr 3, s. 29 i n.; A. Opalski, Prawo zgrupowań spółek, Warszawa 2012, s. 97, 145 i n.; G.E. Domański, E. Pietrusińska, Interes spółki jako atrybut jej osobowości prawnej (w:) Instytucje prawa handlowego w przyszłym kodeksie cywilnym, pod red. T. Mróz, M. Steca, Warszawa 2012, s. 506 i n.; A.M. Webber, Interes spółki Skarbu Państwa między interesem publicznym a interesem prywatnym (w:) Spółki z udziałem Skarbu Państwa a Skarb Państwa, pod red. A. Kidyby, Warszawa 2015, s. 184 i n.). Treść interesu spółki kapitałowej jest w znacznym stopniu determinowana przez treść interesów jej wspólników, a w zasadzie przez wypadkową będącą pochodną siły kapitałowej poszczególnych wspólników, jednak nie może to skutkować podważaniem odrębności spółki jako osoby prawnej i istnienia jej odrębnego interesu (tak M. Pyka, M. Zięba, Zasada ochrony praw wspólników mniejszościowych w spółce kapitałowej, PPH 2013, nr 2, s. 52 i n.). Treść interesu spółki będzie określana przez akcjonariuszy po uwzględnieniu ich siły kapitałowej (ibidem). W polskim prawie nie można mówić o wspólnym dla wszystkich spółek handlowych pojęciu interesu prawnego. Na interes poszczególnych typów spółek wpływa ich charakter prawny, w tym natężenie elementów osobowych. Jako podstawowy determinant interesu spółki akcyjnej wymienia się jej statutowo określony cel, do którego dążą wspólnicy (zob. M. Romanowski, Znaczenie sporu o metodę odczytywania pojęcia interes spółki kapitałowej, PPH 2015, nr 7, s. 11). Na abstrakcyjnie pojęty cel spółki wskazuje art. 3 k.s.h. (por. uwagi do tego przepisu zawarte w tomie I komentarza). Mimo występowania 18
Dział II. Spółka akcyjna Art. 301 w tym przepisie słowa cel w liczbie pojedynczej trzeba przyjąć, że w konkretnej spółce akcyjnej może być realizowany jeden cel lub więcej celów, pod warunkiem że są one wspólne dla wszystkich akcjonariuszy. Abstrakcyjny cel spółki akcyjnej jest zakreślony szeroko. Spółka taka może powstać w każdym celu dozwolonym przez prawo. Swoboda ta jest ograniczona w wielu przypadkach, gdy przepisy wskazują spółkę akcyjną jako jedyną formę prowadzenia działalności gospodarczej (por. art. 611 k.s.h.). Wówczas spółka taka musi być utworzona w celach wskazanych w przepisach szczególnych. Dopuszczalność tworzenia spółki akcyjnej w każdym celu oznacza, że może to być czynione w celu charytatywnym, naukowym itd. W takim przypadku powstaje wątpliwość co do tego, czy nierealizująca celu wskazanego w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 1829 z późn. zm.) spółka może być uznana za przedsiębiorcę. Za takiego uważa się spółkę akcyjną zawsze z punktu widzenia ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym, gdyż spółka akcyjna jest wpisywana do rejestru przedsiębiorców bez względu na to, czy prowadzi działalność gospodarczą. Status przedsiębiorcy rejestrowego nie oznacza jednak, że spółka akcyjna zawsze będzie przedsiębiorcą w rozumieniu innych przepisów. 2. Zawiązanie spółki akcyjnej Spółka akcyjna tworzona jest w szczególnym trybie. W fazie początkowej dochodzi do konsensusu między założycielami spółki podpisującymi statut. Następnie składane są oświadczenia o objęciu akcji i wyrażeniu zgody na brzmienie statutu. Statut, choć oparty na oświadczeniu woli składających, nie tworzy jednak stosunku prawnego między założycielami (tak J. Frąckowiak (w:) Kodeks, 2001, s. 452). Jego podpisanie jest warunkiem utworzenia spółki oraz jako zbiór norm jest podstawą jej funkcjonowania od chwili zawiązania spółki (A. Kidyba, Prawo handlowe, Warszawa 2002, s. 360). Statut powinien być odróżniony od składanych przez obejmujących akcje oświadczeń woli. Wszystkie oświadczenia woli: statut, jak i te wymienione w art. 313 k.s.h., powinny być traktowane jako umowa założycielska spółki handlowej, spełniająca wymogi art. 3 k.s.h. (A. Kidyba, Prawo handlowe, op. cit., s. 360). Umowa ta może być zawarta w jednym lub kilku aktach notarialnych. W tym ostatnim przypadku może to mieć miejsce w różnym czasie i miejscu. Układ oświadczeń nie jest jednak przypad- 19
Andrzej Kidyba profesor zwyczajny doktor habilitowany nauk prawnych, kierownik Katedry Prawa Gospodarczego i Handlowego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, specjalista w zakresie prawa handlowego, gospodarczego i cywilnego; ukończył aplikację sędziowską i zdał egzamin radcowski; autor, współautor oraz redaktor ponad 300 publikacji, w tym kilkudziesięciu książek i opracowań naukowych: wielokrotnie wznawianych komentarzy (m.in. Kodeks spółek handlowych. Komentarz, Kodeks cywilny. Komentarz), podręczników i monografii, glos, artykułów publikowanych w Polsce i za granicą; arbiter w licznych międzynarodowych i krajowych postępowaniach arbitrażowych. Współpracuje z wieloma europejskimi ośrodkami naukowymi. Jest konsulem honorowym Republiki Federalnej Niemiec oraz ekspertem komisji sejmowych i Rządu RP. Książka stanowi szczegółowy komentarz do wszystkich przepisów ustawy Kodeks spółek handlowych. Nacisk położono na prezentację problemów, jakie wyłaniają się w praktyce ich stosowania. W 14. wydaniu uwzględniono zmiany do kodeksu wprowadzone między innymi: ustawą z dnia 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami (Dz. U. poz. 1202 z późn. zm.); ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. poz. 2259 z późn. zm.); ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu poprawy otoczenia prawnego przedsiębiorców (Dz. U. poz. 2255); ustawą z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. poz. 1089); ustawą z dnia 21 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy Kodeks spółek handlowych, ustawy Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. poz. 1133). Zaprezentowano i omówiono również najnowsze orzeczenia sądów z zakresu prawa spółek, a także aktualną literaturę przedmiotu. Publikacja jest przeznaczona zarówno dla prawników praktyków specjalizujących się w prawie spółek, jak i przedstawicieli nauki prawa handlowego. ZAMÓWIENIA: INFOLINIA 801 04 45 45, FAX 22 535 80 01 ZAMOWIENIA@WOLTERSKLUWER.PL WWW.PROFINFO.PL CENA 459 ZŁ (T. I/II) (W TYM 5% VAT)