Kurs: język A: literatura (Language A: Literature) na poziome podstawowym (SL) i rozszerzonym (HL) skupia się na rozwijaniu i rozumieniu technik wykorzystywanych w krytyce literackiej i rozwijaniu zdolności formułowania niezależnych opinii. Program obejmuje głównie historię literatury i kształtowanie zdolności komunikacyjnych wypowiedzi ustne i pisanie wypracowań. Jest przeznaczony dla uczniów, których językiem ojczystym jest polski. Zasadniczym celem kursu jest przygotowanie do przyszłych studiów na poziomie uniwersyteckim/ akademickim poprzez rozwój społeczny, estetyczny, kulturowy; pogłębianie umiejętności czytania, pisania i komunikowania się. Cele szczegółowe kursu: 1) przedstawienie uczniom tekstów, które pochodzą z różnych epok literackich i prezentują różnorodne konwencje, rodzaje i gatunki, 2) rozwijanie w uczniach umiejętności szczegółowego analizowania i interpretowania tekstów, odczytywania rozmaitych sensów dzieła, dostrzegania istotnych związków między utworami, 3) rozwijanie w uczniach zdolności komunikacyjnych w mowie i piśmie, 4) zachęcanie uczniów do rozpoznawania różnorodnych kontekstów, w których utwory były napisane i w jakich są odczytywane, 5) zachęcanie uczniów do uznawania różnych perspektyw ludzi innych kultur i uwzględnieniu ich przy analizie prac, 6) rozwijanie w uczniach wrażliwości estetycznej, 7) rozwijanie w uczniach świadomości własnych kompetencji językowych świadomości kryterium poprawności językowej, zarówno w tekstach pisanych jak i mówionych, 7) promowanie wśród uczniów przyjemności z czytania, satysfakcji z badania literatury i języka, 8) rozwijanie w uczniach umiejętności krytycznego myślenia i poprawnego wnioskowania, 9) rozwijanie w uczniach zdolności tworzenia niezależnych sądów. Cykl kształcenia dzieli się na cztery części: część 1: teksty w przekładzie, czyli wybrane dzieła literatury światowej (na podstawie Listy Autorów w Przekładzie PLT- przedstwionej przez International Baccalaureate Organization); część 2: studia szczegółowe, czyli dogłębne studiowanie wybranych dzieł polskich (na podstawie Listy Wyznaczonych Autorów Język Polski A PLA przedstwionej przez International Baccalaureate Organization); część 3: gatunki literackie, czyli analiza utworów należących do tego samego gatunku lit.(na podstawie Listy Wyznaczonych Autorów Język Polski A PLA przedstwionej przez International Baccalaureate Organization); część 4: opcje, czyli wolny wybór tekstów (według uznania nauczyciela konstruującego szczegółowe treści programu).
Różnice pomiędzy poszczególnymi poziomami dotyczą ilości godzin przeznaczonych na dany poziom (SL 150, HL 240 w czasie 2 lat, czyli na SL 4 godziny lekcyjne w tygodniu, na HL 6 godzin/tydzień) oraz czytanych i omawianych na lekcjach prac: Część kursu Poziom podstawowy Poziom rozszerzony 1. 2 prace 3 prace 2. 2 prace 3 prace 3. 3 prace 4 prace 4. 3 prace 3 prace Pod pojęciem praca kryje się 1 większy tekst literacki (powieść, autobiografia lub biografia) lub kilka utworów, które odpowiadają obszerniejszemu utworowi ( np. 2 lub więcej nowel, 5- -10 opowiadań, 5-8 esejów, kilka wierszy lub 1 długi minimum 600 wersów).
Przedmiot: Language A: Literature SL Poziom: podstawowy Tematyka zajęć: Teksty kultury: Przykładowe treści: Część 1: Wybrane dzieła literatury światowej. J. Conrad: Jądro ciemności. - Joseph Conrad w lekturze nowoczesnej i ponowoczesnej; recepcja twórczości w kulturze polskiej i anglosaskiej; - Problem unde malum i conradowski kodeks etyczny; - Europejczyk wobec mieszkańców Afryki, cywilizacja a natura. A. Camus: Dżuma. - Egzystencjalny heroizm bohaterów Dżumy Alberta Camusa; - Człowiek cierpiący wobec Boga; - Dżuma jako parabola; Zagrożenia współczesności: Bakcyl dżumy nigdy nie umiera Część 2: Dogłębne studiowanie wybranych dzieł. A. Mickiewicz: Dziady cz. III. - Bohaterowie III cz. Dziadów, kontekst historyczny i biograficzny; - Historiozofia romantyczna w wizji mesjanistycznej, funkcja nawiązań biblijnych; - Kreacjonizm i prometeizm, koncepcja Boga; - Obraz carskiej Rosji; - Arcydramat narodowy. B. Schulz: wybór opowiadań: Sklepy cynamonowe, Traktat o manekinach, Sierpień, Ulica Krokodyli. Kontekst: Ulica Krokodyli film animowany, reżyseria: Stephen Quay. Część 3: Rodzaje i gatunki literackie. - Łamanie konwencji prawdopodobieństwa epickiego; - Człowiek w świecie symboli; - Analiza porównawcza filmu i opowiadania, język filmu a język literatury; - Świat Schulza w kontekstach: biograficznym, filozoficznym, literackim, obyczajowym. A. Fredro: Śluby panieńskie. - Komedia intrygi i charakteru; - Uniwersalizm i konwencje literackie; - Śluby panieńskie- komedia romantyczna czy antyromantyczna? S. Wyspiański: Wesele. - Geneza Wesela, pierwowzory bohaterów, zjawisko chłopomanii; - Portret inteligenta i chłopa;
Ocenianie zewnętrzne: Składniki oceniania Ocenianie na poziomie SL Czas Arkusz egzaminacyjny nr 1 20 pkt. LITERACKA ANALIZA Z UWZGLĘDNIENIEM PYTAŃ POMOCNICZYCH (20%) Arkusz zawiera dwa nieznane dla uczniów fragmenty tekstu. Uczniowie piszą ukierunkowaną literacką analizę w oparciu o fragment prozy lub wiersza z uwzględnieniem w swojej pracy pytań naprowadzających. (20 pkt.) 90 min. Arkusz egzaminacyjny nr 2 ESEJ (25 %) Arkusz zawiera trzy tematy odnoszące się do każdego gatunku literackiego. Uczniowie wybierają jeden i piszą esej oparty na co najmniej dwóch pracach omawianych w części trzeciej kursu. (25 pkt.) Zadanie pisemne (25%) Uczniowie na podstawie jednej lektury studiowanej w pierwszej części kursu piszą pracę, w której wyrażają własne sądy i opinie (300 400 słów) oraz esej (1200 1500 słów). (25 pkt.) 90 min. Redagowane pod nadzorem nauczyciela w trakcie trwania zajęć z przedmiotu. Ocenianie wewnętrzne: Składniki oceniania Ocenianie na poziomie SL Czas Komentarz ustny oraz (15%) 10 min. dyskusja 20 pkt. Uczniowie są zobowiązani do przedstawienia 10- -minutowego komentarza opartego na pytaniach pomocniczych na podstawie fragmentu omawianego w drugiej części kursu. 30 pkt. Ustna prezentacja 15% Prezentacja jest oparta na 1 lub większej liczbie prac studiowanej w czwartej części kursu. (30 pkt.) 10 15min.
Różnice między poziomami wiążą się z systemem oceniania zewnętrznego i wewnętrznego, co obrazuje poniższa tabela. Poziom podstawowy Arkusz 1- pisemny egzamin maturalny Uczniowie piszą ukierunkowaną literacką analizę w oparciu o fragment prozy lub wiersza z uwzględnieniem w swojej pracy pytań naprowadzających Czas pisania: 90 minut Arkusz 2 pisemny egzamin maturalny Podczas egzaminu uczniowie piszą jeden esej w oparciu o co najmniej 2 utwory omawiane w części 3; Arkusz egzaminacyjny składa się z 3 pytań dla każdego gatunku i zobowiązuje ucznia do porównania i omówienia, w jaki sposób wykorzystano konwencje literackie do przedstawienia treści. Czas pisania: 90 minut Zadanie pisemne Uczniowie przygotowują pracę opartą na 1 utworze omawianym w części 1; Praca składa się z komentarza po dyskusji i jest rozwinięciem zadania pisanego pod nadzorem w szkole. Objętość komentarza indywidualnego 300-400 słów; Objętość eseju 1200-1500 słów. Poziom podstawowy Indywidualny komentarz ustny W oparciu o utwory omawiane w części 2 Czas trwania 10 minut Indywidualna prezentacja ustna W oparciu o jedną lub większą liczbę prac omawianych w części 4 Czas trwania 10-15 minut Ocenianie zewnętrzne: Poziom rozszerzony Arkusz 1- pisemny egzamin maturalny Uczniowie piszą komentarz literacki w oparciu o fragment prozy lub wiersza Czas pisania: 120 minut Arkusz 2 pisemny egzamin maturalny Podczas egzaminu uczniowie piszą jeden esej w oparciu o co najmniej 2 utwory omawiane w części 3; Arkusz egzaminacyjny składa się z 3 pytań dla każdego gatunku i zobowiązuje ucznia do porównania i omówienia, w jaki sposób wykorzystano konwencje literackie do przedstawienia treści. Czas pisania: 120 minut Zadanie pisemne Uczniowie przygotowują pracę opartą na 1 utworze omawianym w części 1; Praca składa się z komentarza po dyskusji i jest rozwinięciem zadania pisanego pod nadzorem w szkole. Objętość komentarza indywidualnego 300-400 słów; Objętość eseju 1200-1500 słów. Ocenianie wewnętrzne: Poziom rozszerzony Indywidualny komentarz ustny W oparciu o utwory omawiane w części 2 Czas trwania 10+10 minut Indywidualna prezentacja ustna W oparciu o jedną lub większą liczbę prac omawianych w części 4 Czas trwania 10-15 minut (A.G., E.BL)