Praca na Południowym Zachodzie Anglii twoje prawa w pracy Working in the South West - Your Rights at Work
Witamy w Południowym Zachodzie Welcome to the South West Ulotka ta przeznaczona jest dla osób pochodzących z ośmiu nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej, które przyjeżdżają do Zjednoczonego Królestwa w celu podjęcia pracy. Ulotka została opracowana przez Kongres Związków Zawodowych TUC. Jesteśmy organizacją reprezentującą związki zawodowe Zjednoczonego Królestwa. Kongres Związków Zawodowych TUC jest jedyną organizacją zrzeszającą związki zawodowe na terenie Zjednoczon ego Królestwa, a w jej skład wchodzi ponad 70 związków członkowskich, które razem mają prawie 7 milionów członków. Kongres Związków Zawodowych TUC jest niezależny od pracodawców, rządu i jakiejkolwiek partii politycznej. English Version The TUC has produced a national Employment Rights Guide upon which this is based. Ask the South West TUC for a copy or go to www.worksmart.org.uk System prawny w każdym kraju jest zawsze skomplikowany. Nie jesteśmy w stanie wytłumaczyć wszystkich szczegółów dotyczących prawa pracy w Zjednoczonym Królestwie w jednej ulotce. Ulotka powinna być traktowana jako podstawowy przewodnik. Jeśli uważasz, że ponosisz straty, lub, że twój pracodawca, czy biuro pośrednictwa pracy łamie prawo, powinieneś zasięgnąć dodatkowej rady. W dalszej części ulotki zawartych jest parę zaleceń z naszej strony, co do tego, gdzie możesz szukać dodatkowej pomocy.
Rozpoczęcie pracy Każda osoba pracująca w Zjednoczonym Królestwie musi posiadać numer ubezpieczenia społecznego National Insurance. Numer ten służy kontrolowaniu wpłacanych składek na opiekę socjalną. Jeśli zarabiasz więcej, niż około 80 na tydzień, ty i twój pracodawca jesteście zobowiązani do płacenia składek, tzw. National Insurance contributions. Są one rodzajem podatku. W zamian, osoby pracujące otrzymują dostęp do różnych zasiłków socjalnych. Płacenie składek ubezpieczenia społecznego w Zjednoczonym Królestwie może ułatwić ci zdobyw Południowym Zachodzie Starting work in the South West Jak tylko rozpoczniesz pracę, należy zarejestrować się u odpowiednich władz. Home Office jest nazwą działu rządu, który zajmuje się rejestracją osób pracujących pochodzących z nowych krajów członkowskich UE. Możesz zarejestrować się na stronie internetowej: www.workingintheuk.gov.uk/working_ in_the_uk/en/homepage/schemes_and_ programmes/worker_registration.html Aby móc pracować legalnie, będziesz również potrzebować numeru ubezpieczeniowego National Insurance. Będziesz musiał uzyskać ten numer, kiedy dostaniesz pracę. Ubezpieczenia społeczne (National Insurance) i podatki Aby uzyskać numer ubezpieczeniowy (National Insurance number), należy zgłosić się do najbliższego urzędu pracy i umówić na rozmowę mającą na celu udowodnienie tożsamości. Urząd ten, tzw. Job Centre, jest urzędem rządowym i znajduje się w większości dużych miast lub dzielnic miast wielkich. Musisz wziąć ze sobą dowód tożsamości (przykładowo paszport), jak również dowód potwierdzający to, że pracujesz. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.dwp.gov.uk/lifeevent/benefits/ni_number.asp Niektórzy pracodawcy mogą oferować ci pracę bez konieczności płacenia ubezpieczenia National Insurance, lub podatków (rodzaj pracy znany jako gotówka do ręki ). Jest to łamaniem prawa. Jeśli pracodawcy są przygotowani na łamanie tego prawa, bardzo prawdopodobne, że będą również łamać innego rodzaju prawa pracy, zwłaszcza te, które chronią osoby pracujące. Jeśli nie pracujesz legalnie, będzie ci bardzo trudno wyegzekwować swe ustawodawcze prawa. Powinieneś unikać tego rodzaju pracy.
cie uprawnień socjalnych w swoim kraju rodzinnym. Ponadto będziesz musiał również płacić podatek dochodowy. Wysokość podatku, który będziesz płacić, zależna jest od wielu różnych czynników. Każda osoba pracująca w Zjednoczonym Królestwie posiada kod podatkowy, który ułatwia pracodawcy obliczenie wysokości podatku, który powinni oni płacić w imieniu pracowników. Jeśli podejmujesz pierwszą pracę w Zjednoczonym Królestwie, najprawdopodobniej będziesz płacić podatek awaryjny zanim przyznany ci będzie kod podatkowy. Możesz również otrzymać tymczasowy numer ubezpieczenia National Insurance zanim zostanie wydany ci właściwy numer. Zwróć uwagę, że nie ma potrzeby, by twój pracodawca zatrzymał twój paszport, czy dokumenty tożsamości, i nie ma on prawa ich przetrzymywać. Może on zrobić kopię twoich dokumentów, by dołączyć ją do swoich wewnętrznych akt osobowych. Pracownik Czy twój pracodawca wymaga pracy w określonych godzinach i płaci ci za ten wymiar godzin, niezależnie od tego, czy jest jakaś praca do wykonania? Czy twój pracodawca sprawdza co robisz i określa kiedy i jak masz to robić? Czy musisz osobiście wykonać pracę (np. nie możesz zwrócić się do innej osoby pracującej o wykonanie pracy w twoim imieniu?) Czy twój pracodawca zapewnia ci narzędzia i sprzęt potrzebne do wykonania pracy? Czy płaci on podatek i ubezpieczenie National Insurance w twoim imieniu (jakkolwiek, duża liczba robotników ma potrącany podatek i składki ubezpieczeniowe z płacy; sam ten fakt więc nie oznacza, że jesteś pracownikiem) Czy jesteś w posiadaniu pisemnego porozumienia ze swoim pracodawcą, w którym wymienione jest sformułowanie umowa o pracę? Robotnik Czy twój pracodawca oferuje ci pracę i płaci za nią tylko wtedy, kiedy jest taka potrzeba? Czy możesz decydować kiedy będziesz pracować a nawet zrezygnować z danej pracy, kiedy ci ją oferują? Jeśli chesz, czy możesz posłać kogoś innego na swoje miejsce, by wykonał daną pracę? Czy musisz zabezpieczyć we własnym zakresie swoje narzędzia pracy? Czy musisz sam opłacać podatek i ubezpieczenie National Insurance? Czy posiadasz pisemne porozumienie, w którym wymienione jest sformułowanie umowa o świadczeniu usług?
Robotnik czypracownik? Worker or employee? Każdemu, kto pracuje w Zjednoczonym Królestwie, należą się pewne podstawowe prawa, takie jak płaca minimalna i prawo do płatnego urlopu. Do tych, którzy poszukują pracy poprzez biura pośrednictwa pracy lub tzw. gangmasterów (indywidualnych organizatorów pracy) odnoszą się pewne szczególne prawa- patrz niżej. Wielu robotników uzyskuje lepsze prawa ze względu na to, że posiadają oni prawny status pracownika. Wyjaśnimy to poniżej. Wszystkie te uprawnienia pracownicze mogą być wymuszone prawnie. Można to osiągnąć poprzez Employment Tribunal- specjalny rodzaj sądu zajmujący się większością przypadków związanych z pracą- lub, w przypadku przynależności, dzięki pomocy związku zawodowego. Więcej szczegółów na ten temat zawartych jest w dalszej części ulotki. Większość ludzi, którzy pracują w Zjednoczonym Królestwie, to pracownicy, dzięki czemu mają oni więcej praw. Ale wiele rodzajów pracy, które prawdopodobnie będą wykonywane przez osoby przyjeżdżające do tego kraju w celu znalezienia pracy krótkoterminowej- wliczając w to niemal wszystkie oferty biur pośrednictwa pracy- nie gwarantują statusu pracownika. Jeśli odpowiesz tak na większość pytań zawartych w rubryce pracownika, jesteś prawdopodobnie pracownikiem. Jeśli odpowiesz tak na większość pytań w rubryce robotnika, prawdopodobnie jesteś robotnikiem. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, powinieneś szukać porady: związki zawodowe i biura doradcze rozumieją trudności natury prawnej, ale niektóre przypadki muszą być rozpatrzone przez kolegium do spraw zatrudnienia Employment Tribunal.
Twoje prawa, jako robotnika Your rights as a worker Wszyscy, którzy pracują, wliczając w to również osoby zatrudnione przez biura pośrednictwa pracy, mają następujące prawa, począwszy od pierwszego dnia pracy: Krajowa Płaca Minimalna; prawa dotyczące wymiaru godzin (wliczając w to przerwy, urlopy, płacę otrzymywaną w czasie trwania urlopu i maksymalną ilość go dzin w tygodniu roboczym); bezpieczeństwo i higiena pracy; prawo do przynależności do związku zawodowego; oraz ochrona przed dyskryminacją. Krajowa Płaca Minimalna Minimum, które może być ci wypłacane za każdą przepracowaną godzinę: Jeśli masz 22 lata lub więcej, powinieneś otrzymać przynajmniej 5.05 za godzinę ( 5.35 od 10 października 2006) Jeśli jesteś pomiędzy 18 a 21 rokiem życia, powinieneś otrzymać przynajmniej 4.25 ( 4.45 od 10 października 2006) Jeśli masz 16 lub 17 lat, powinieneś otrzymać przynajmniej 3.00 za godzinę. ( 3.30 od 10 października 2006) Napiwki, które uzyskasz bezpośrednio, nie są wliczane, natomiast napiwki wypłacane razem z płacą są w to wkalkulowane. Istnieją jednak dwie komplikacje: Jakiego rodzaju potrącenia z twojej płacy mogą być prawnie dokonane? Jeśli zapewnione jest ci miejsce zamieszkania, maksimum 27.30 na tydzień może być potrącone (lub 3.90 na dzień, gdzie mieszkanie jest zapewnione na mniej niż pełen tydzień). W październiku 2005 roku wzrośnie to do 29.05 i 4.15. Nie oznacza to, że nie będziesz musiał płacić więcej, tylko, że taka kwota może być odjęta od twojej płacy przed określeniem, czy otrzymujesz minimalną płacę. Nic nie może być potrącone za zapewnione ci posiłki i przekąski. Jeśli masz zapewniony transport do i z pracy, pewna kwota może być potrącona. Nie istnieje tu ograniczenie i jest to powszechnym źródłem nadużyć. Co się dzieje w przypadku, gdy nie masz wyznaczonego wymiaru godzin?
Niektórym osobom płaci się za ilość wykonanej pracy, a nie jej długość. W dalszym ciągu przysługuje ci ochrona minimalnej płacy, ale system, na którym to się opiera, był tak nadużywany, że postanowiono wprowadzić zmiany w październiku 2004 roku. Jeśli uważasz, że nie otrzymujesz minimalnej płacy, możesz złożyć skargę dzwoniąc bezpośrednio pod telefon ratunkowy Krajowej Płacy Minimalnej (National Minimum Wage) o numerze 0845 6000 678 (Anglia, Szkocja i Walia) lub 0845 6500 207 (Północna Irlandia). Jeśli jesteś członkiem, możesz również poszukiwać pomocy od związku zawodowego, lub też w biurze porad. Prawa dotyczące wymiaru godzin Working time rights Zalicza się w to przerwy na odpoczynek, urlopy, płace urlopowe, pracę w nocy i ilość godzin, które możesz przepracować w każdym tygodniu. Dostępne są ulotki opisujące te prawa, które można uzyskać od Kongresu Związków Zawodowych TUC dzwoniąc do linii Znaj swoje prawa o numerze telefonu 0870 600 4 882. Przerwy na odpoczynek Jeśli twój dzień roboczy trwa ponad sześć godzin, masz prawo do 20 minut przerwy na odpoczynek. Jakkolwiek, jeśli masz 18 lat lub mniej, wówczas masz prawo do 30 minutowej przerwy po czterech i pół godzinach pracy. Urlop wypoczynkowy Powinieneś otrzymać cztery tygodnie płatnego urlopu w ciągu roku. (Niektóre biura pośrednictwa pracy próbują obejść to prawo twierdząc, że płaca za urlop jest wliczona w stawce godzinowej, w związku z czym nie są oni zobowiązani do dodatkowej wypłaty jeśli bierzesz urlop. Fakt, że twoja płaca zawiera sumę pokrywającą płacę za urlop oraz wysokość płacy za urlop, która jest wliczona w twojej płacy, powinien być jasno opisany w twojej umowie.) Zwróć uwagę, że zwyczaje, które są ci znane, takie jak wypłaty 13-tki (lub 14- tki) i dodatki urlopowe, nie są zwyczajowe w Wielkiej Brytanii. Praca w nocy Osoby, które regularnie pracują w nocy, nie powinny pracować dłużej niż 8 godzin w każdym okresie 24 godzinnym. Przepisy Wymiaru Godzin pozwalają na pracę w nocy średnio przez okres 17-tygodniowy w ten sam sposób, który dotyczy tygodniowego wymiaru godzin pracy. Osobom pracującym w nocy przysługuje również prawo do bezpłatnych badań kontrolnych zdrowia. Tydzień pracy Masz prawo nie przekroczyć średnio 48 godzin pracy na tydzień. To ograniczenie dotyczy średnio okresu 17 tygodni. Możesz zrzec się tego prawa, ale nikt nie może zmusić cię do rezygnacji z niego. Możesz również ponownie uzyskać to prawo w dowolnym momencie, jakkolwiek okres po którym uzyskasz ochronę praw, może potrwać do trzech miesięcy. Praca na roli Work in agriculture Jeśli pracujesz na roli, Agricultural Wages Board - ustanawia wysokości płac (mogą one być wyższe od państwowej podstawowej płacy), jak również godziny pracy, wakacje i płacę za nadgodziny. Wiecej informacji uzyskasz
telefonując Defra linię pomocy w oracy na roli pod numerem 0845 0000 134. Ochrona bezpieczeństwa i higieny pracy Health and safety Obowiązkiem twojego pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy. W to powinno zaliczać się zapewnienie ci szkolenia, które obejmuje zagadnienia higieny i bezpieczeństwa pracy w twoim miejscu pracy. Istnieje wiele specjalnych zasad i reguł odnoszących się do tych miejsc pracy, które niosą ze sobą specyficzne zagrożenia dla pracowników. Ochrona przed dyskryminacją Discrimination Masz prawo, by nie być traktowanym mniej przychylnie przez biura pośrednictwa pracy lub przedsiębiorstwa zatrudniające, niż inne osoby pracujące bez względu na płeć, pochodzenie rasowe, niepełnosprawność, ciążę, orientację seksualną oraz wyznanie religijne, czy wiarę. Od 2006 roku, niezgodnym z prawem będzie dyskryminowanie przez pracodawcę robotników i osób poszukujących pracy, ze względu na ich wiek. Przynależność związkowa Union membership Masz prawo należeć do związku zawodowego. Jeśli jesteś członkiem, nie musisz tego zgłosić swemu pracodawcy. Nie możesz być dyskryminowany dlatego, że jesteś członkiem związku. Piort i Magdalena Mellor tuż po ukończeniu kursu praw pracowniczych zorganizowanego przez TUC w Bristolu.
Specjalne prawa dla osób zatrudnionych przez biura pośrednictwa pracy Brak opłat No fees Biuro pośrednictwa pracy nie może żądać zapłaty wyłącznie za znalezienie ci pracy lub zarejestrowanie cię w biurze. Biuro pośrednictwa pracy nie może wymagać od ciebie, jako warunek usługi szukania pracy, byś zakupił od nich inne produkty czy usługi, takie jak np. pisanie CV, szkolenia, osobisty sprzęt ochronny. Biura pośrednictwa pracy powinny dostać pieniądze od pracodawców poszukujących robotników, nie od tych, którzy pracy szukają. Otrzymywanie płacy Getting your wages Biuro nie może wstrzymać wypłaty twojego wynagrodzenia ze względu na to, że nie otrzymało ono swojej zapłaty od przedsiębiorstwa, czy organizacji, dla której pracowałeś, lub dlatego, że nie możesz przedstawić podpisanego rachunku (time sheet- karta wyszczególniająca liczbę przepracowanych godzin dla danego rodzaju pracy). W przypadku, kiedy przedsiębiorstwo zatrudniające odmawia podpisania takiego rachunku, obowiązkiem Special rights for agency workers biura jest ustalenie liczby godzin, które przepracowałeś. Za te godziny powinieneś otrzymać zapłatę. 9 Pisemna deklaracja warunków i zastrzeżeń Written terms Kiedy zapiszesz się do biura pośrednictwa pracy, powinieneś otrzymać pisemną deklarację warunków i zastrzeżeń, zanim rozpoczniesz jakąkolwiek pracę. Dotyczy to równocześnie przypadku, kiedy biuro szuka dla ciebie pracy tymczasowej, jak również w przypadku nowej, stałej pracy. W momencie, kiedy warunki zostały uzgodnione i potwierdzone na piśmie, nie powinny one ulec zmianie bez twojej zgody. Wszystkie uzgodnione zmiany powinny być potwierdzone na piśmie w przeciągu pięciu dni roboczych. Jeśli biuro pośrednictwa poszukuje pracy tymczasowej dla ciebie, wówczas pisemne porozumienie powinno określać: czy jesteś klasyfikowany, jako pracownik biura, czy też jako robotnik na umowie o świadczeniu usług. Zwykle będziesz robotnikiem (więcej szczegółów o tej istotnej różnicy można sprawdzić na stronie 4) powinno być napisane, że otrzymasz zapłatę za każdą wykonaną pracę;
jak długi powinien być termin wypowiedzenia, który ty jesteś zobowiązany złożyć, a masz prawo otrzymać, w celu zerwania umowy; stawkę płacy, którą otrzymasz, lub minimalną stawkę, którą w oparciu o rozsądne podstawy, biuro może spodziewać się dla ciebie. Musi to odpowiadać przynajmniej stawce godzinowej określonej przez Krajową Płacę Minimalną; czy wypłacane będzie ci tygodniowo, czy miesięcznie; ilość dni płatnego urlopu, który otrzymasz. Większość zatrudnionych przez biura pośrednictwa pracy podlega Przepisom Wymiaru Godzin, i przysługuje im prawo do przynajmniej czterech tygodni płatnego urlopu (patrz wyżej). Bezpieczeństwo i higiena pracy Health and safety Biura pośrednictwa pracy mają obowiązek poinformować o wszelkich rodzajach zagrożeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, które znane są przedsiębiorstwu zatrudniającemu, oraz podjętych środków przeciwdziałających lub kontrolujących te zagrożenia. Powinni oni sprawdzić, czy przedsiębiorstwo zatrudniające przeprowadziło szczegółową ocenę ryzyka związanego z bezpieczeństwem i higieną pracy, oraz poinformować cię o sytuacji przed umieszczeniem w danej organizacji. Prywatni Pracodawcy Gangmasters Urząd Kontroli Prywatnych Pracodawców (GLA) został utwożony celem ukrócenia procederu wykorzystywania pracowników sektora rolniczego, sadowniczego i rybnego oraz związanych z nimi sektorów przemysłu przetwórczego. Poprzez konieczność uzyskania licencji przez tych pracodawców, każdy kontrahent w łańcuchu przemysłu żywieniowego będzie mógł odróżnić uczciwych od nielegalnych pracodawców. Wielu z tych pracodawców jest uczciwych, zadaniem GLA jest podniesienie standardu pozostałych przy jednoczesnym usuwaniu z rynku pracy tych, którzy nie chcą podporządkować się prawu. Kwestia etyki przemysłu handlowożywieniowego dotyczy nas wszystkich. Jest rzeczą nie do zaakceptowania by pożywienie na naszym stole mogło pochodzić, być przetwarzane lub pakowane przez pracowników nielegalnie wykorzystywanych w swojej pracy. www.gla.gov.uk
Dodatkowe prawa dla pracowników 11 Additional rights for employees Jeśli masz prawny status pracownika, wówczas zyskujesz dodatkowe prawa, ale prawdopodobnie będziesz musiał początkowo pracować na tzw. okresie próbnym. Oznacza to, że prawa te nie przysługują ci od pierwszego dnia pracy, lecz jeśli nadal pracujesz u tego samego pracodawcy przez dany okres czasu. Poniższy paragraf opisuje dodatkowe prawa przysługujące pracownikom, i okres oczekiwania na ich uzyskanie. Poza nimi, w dalszym ciągu przysługują ci prawa odnoszące się do wszystkich robotników, które zostały omówione powyżej. Prawa przysługujące, kiedy składasz podanie o pracę W procesie selekcji kandydatów, nie powinieneś być dyskryminowany bez względu na twoją płeć, pochodzenie rasowe, obywatelstwo, niepełnosprawność, orientację seksualną, wyznanie lub przynależność do związku zawodowego. Prawa przysługujące od pierwszego dnia pracy Powinieneś otrzymać deklarację, zawierającą informację ile będziesz zarabiać i wszystkie potrącenia, które będą dokonane z twojej płacy. (To nie jest równoznaczne z umową o pracę, chociaż umowa o pracę może zawierać te informacje) Masz prawo do 26 tygodni urlopu macierzyńskiego, nawet jeśli jesteś w ciąży w momencie rozpoczęcia pracy. Możesz wziąć bezpłatny urlop okolicznościowy związany z nagłymi sprawami rodzinnymi. Jeśli jesteś w ciąży, możesz wziąć wolne z pracy na wizyty medyczne. Będziesz chroniony przed zwolnieniem z pracy z racji, między innymi: ciąży, ujawnienia informacji w interesie publicznym lub działalności związkowej. Masz prawo nie być dyskryminowanym ze względu na swoją płeć (wliczając w to stan ciąży), twoje pochodzenie rasowe (lub w przypadku obywateli krajów UE, twoje obywatelstwo), orientację seksualną, wyznanie, jakikolwiek rodzaj niepełnosprawności lub przynależność do związku zawodowego. W przypadku postępowania
dyscyplinarnego lub skargi, masz prawo do obecności reprezentanta związku zawodowego lub wybranego przez ciebie współpracownika. Masz prawo do tego, by twój związek zawodowy był uznany przez pracodawcę, i w przypadku decyzji większości pracowników, negocjował warunki zatrudnienia. Masz prawo do tej samej płacy, co osoby innej płci, które wykonują tą samą albo porównywalną pracę. Masz prawo, by potrącenia z twojej płacy (z wyjątkiem podatku dochodowego i ubezpieczenia National Insurance) nie były dokonywane bez twojej zgody na nie. Możesz wystąpić z zażaleniem o zerwanie umowy, jeśli zostaniesz zwolniony z pracy bez otrzymania ustalonego wypowiedzenia, lub w przypadku, kiedy pracodawca łamie inne warunki zawarte w umowie o pracę. Jeśli opłacasz składki National Insurance masz prawo do wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby (Statutory Sick Pay), jeśli byłeś nieobecny z powodu choroby przez cztery dni z rzędu. Prawa uzyskane po miesiącu Musisz otrzymać tygodniowe wypowiedzenie w przypadku zwolnienia z pracy. Jeśli zostałeś zawieszony w pracy ze względów medycznych, musisz otrzymać wynagrodzenie. Jeśli jesteś zwolniony, musisz otrzymać swoje wynagrodzenie za pracę. Prawa uzyskane po dwóch miesiącach Masz prawo do pisemnej deklaracji warunków zatrudnienia, które powinny między innymi określać twoją płacę, godziny zatrudnienia, miejsce zatrudnienia, urlop, i inne dodatki, takie jak uprawnienia emerytalne. Chociaż pisemna deklaracja nie jest umową o pracę, istotnym jest posiadanie jej, ponieważ w przypadku ewentualnych problemów, może być wykorzystana w sądzie. Prawa uzyskane po sześciu miesiącach Masz prawo do dodatkowych 26 tygodni urlopu macierzyńskiego (oprócz 26 tygodni opisanych wyżej). Prawa uzyskane po roku Możesz wystąpić z zażaleniem o sprzeczne z przepisami zwolnienie, jeśli zostaniesz zwolniony przez pracodawcę bez uzasadnienia lub z pominięciem właściwej procedury zwolnienia. Masz również prawo uzyskać od pracodawcy pisemne uzasadnienie zwolnienia. Prawa uzyskane po dwóch latach Masz prawo domagać się odprawy, jeśli twoja praca skończyła się i nikt nie został przyjęty do jej wykonania. Wielkość odprawy zależna jest od twojego wieku, płacy i okresu twojego zatrudnienia.
Egzekwowanie swoich praw Enforcing your rights 13 Pracodawcy odmawiają uznania twoich praw z wielu przyczyn. Czasem dzieje się tak, ponieważ nie zdają sobie sprawy ze swoich obowiązków. Czasem dzieje się tak, ponieważ do tej pory nikt nie oponował, ale w momencie sprzeciwu, wycofują się. A czasem dzieje się tak, ponieważ polegają oni na strachu i wyzysku w celu odniesienia własnych korzyści. Dla wszystkich praw opisanych w tej broszurce istnieje pomoc prawna. Nie oznacza to jednak, że to jest zawsze łatwy proces. Źli pracodawcy posuwają się do represji w stosunku do tych pracowników, którzy nalegają na swe ustawodawcze prawa. Najlepszą linią postępowania jest uzyskanie rady ze swego związku zawodowego. Jeśli nie należysz do żadnego związku, dobrze jest odnaleźć i zapisać się do takiego, który będzie najlepszy dla ciebie i twoich współtowarzyszy pracy, i zwrócić się z prośbą o pomoc do nich. W innym przypadku, można się zwrócić do jednej z organizacji opisanych poniżej. Wniesienie sprawy do kolegium do spraw zatrudnienia Employment Tribunal Employment Tribunal to specjalny rodzaj sądu, który zajmuje się zagadnieniami związanymi z zatrudnieniem. Są one mniej formalne niż sądy prawne. Czasem prawnicy są zaangażowani, lecz w mniej złożonych sprawach można skorzystać z pomocy przedstawiciela związku zawodowego, pracownika z biura porad lub samemu reprezentować swoją sprawę. Chociaż zdarza się, że niektóre osoby reprezentują siebie z sukcesem, my nie polecamy takiego postępowania. Powinieneś skontaktować się ze swoim związkiem, lub w przypadku, kiedy nie należysz do związku, powinieneś szukać porady, co do dalszego postępowania. Istotnym jest, by być świadomym, że większość zażaleń powinna być złożona w przeciągu trzech miesięcy kalendarzowych od momentu zaistnienia zdarzenia. W przypadku zagadnień związanych ze zwolnieniem z pracy, termin jest przedłużony do sześciu miesięcy.
Więcej informacji i pomocy Further information and advice Istnieje wiele różnych organizacji, które mogą zapewnić porady i wsparcie. Niektóre, to urzędy rządowe, które zajmują się egzekwowaniem przestrzegania określonych praw, niektóre są niezależne od rządu i są w stanie zapewnić radę i informacje dotyczące wielu zagadnień. Biuro Porad Cywilnych Citizens Advice Bureau- CAB Służby Biura Porad Cywilnych oferują nieodpłatne, poufne, bezstronne i niezależne porady. Każdego roku Biuro Porad Cywilnych CAB pomaga rozwiązać około sześciu milionów nowych problemów, które są kluczowe w życiu ludzi, wliczając w to długi, sprawy konsumenckie, zasiłki, sprawy mieszkaniowe, sprawy prawne, zatrudnienie i sprawy związane z imigracją. Doradcy mogą pomóc w wypełnieniu druków, pisaniu listów, negocjacjach z wierzycielami oraz mogą oni reprezentować klienta w sądzie lub przed kolegium sądowym. Możesz odszukać najbliższe ci Biuro Porad Cywilnych CAB na stronie www.adviceguide.org.uk lub w książce telefonicznej. Bristol and Avon Law Centre Usługi prawnicze 2 Moon Street, Stokes Croft, Bristol BS2 8QE t: 0117 924 8662 www.avonandbristollawcentre.org.uk Progress GB, Plymouth Usługi i pomoc uchodźcom i emigrantom. Dostępne są między innymi: ogólna informacja, porady, pomoc w znalezieniu pracy, w nauce języka angielskiego, w szkoleniach oraz ogólne porady dotyczące zasiłków, probelmów mieszkaniowych, itp. Plymouth & District Mind, 8 Woodside, Greenbank, Plymouth PL4 8QE t: 01752 512283 or 255200 e: jill@plymouthmind.org.uk PA 8 Project Usługi doradctwa i wspomagania przyjezdnych ze wschodniej Europy w celu podjęcia pracy. PO Box 285, Plymouth PL4 6WW t: 01752 290015 www.amber-initiaitves.com e: amberinitiatives@yahoo.co.uk Inspektorat Standardów Biur Pośrednictwa Pracy Employment Agency Standards Inspectorate Jeśli pracujesz dla biura, które źle cię traktuje i podejrzewasz, że może ono łamać prawo, możesz zgłosić swoje zastrzeżenia do urzędu rządowego, które ustala przepisy dla biur. t: 0845 955 5105 Zrzeszenie Rekrutacji i Zatrudnienia Recruitment and Employment Confederation Część biur pośrednictwa pracy (zwykle te lepsze) należy do Zrzeszenia Rekrutacji i Zatrudnienia (REC), które określa normy dla swoich członków. Jeśli twoje biuro ma umieszczony symbol REC w swoich biurach lub na używanej dokumentacji, wówczas możesz złożyć skargę do REC,
15 jeśli uważsz, że łamane jest prawo pracy przez to biuro. t: 020 7462 3260 Kierownictwo do Spraw Higieny i Bezpieczeństwa Pracy Health and Safety Executive HSE może oferować rady i informacje dotyczące zagadnień bezpieczeństwa i higieny pracy. t: 08701 545 500 (8.00-18.00) Telefon Ratunkowy Krajowej Płacy Minimalnej National Minimum Wage Helpline t: 0845 600 0678 Służba Doradztwa, Pojednania i Arbitrażu Advisory, Conciliation and Arbitration Service - ACAS ACAS jest instytucją publiczną, której zadaniem jest promowanie dobrych stosunków w miejscu pracy. Ich krajowa linia ratunkowa zapewnia odpowiedzi na pytania dotyczące zatrudnienia i ogólne porady związane z prawami pracodawców i pracowników w pracy. t: 08457 47 47 47 (9.00-16.30) Infolinia Służb Kolegium do Spraw Zatrudnienia Employment Tribunal Service Enquiry Line Informacje o wnoszeniu spraw i procedurach kolegialnych. t: 08457 959 775 Jeśli uważasz, że twój problem może wynikać z dyskryminacji, wówczas następujące mogą być pomocne: Komisja do Spraw Równouprawnienia Equal Opportunities Commission t: 0845 601 5901 www.eoc.org.uk/ Komisja do Spraw Równości Rasowej Commission for Racial Equality t: 020 7939 0000 www.cre.gov.uk/ Komisja Praw dla Niepełnosprawnych Disability Rights Commission t: 08457 622633 www.disability.gov.uk/ Organizacje Polonijne Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii Federation of Poles in Great Britain 240 King Street, Hamersmith, London W6 0RF t: 020 8741 1606 e: office@zpwb.org.uk Konsulat Polski w Bristol 31 St Paul s Road, Bristol BS8 1LX Konsul Honorowy: Ireneusz George Pesyński MBE JP KSS MCMI t: 0117 973 1496 e: peszynski@polishconsul.fsnet.co.uk www.polishconsulbristol.co.uk Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej Cheltenham Road Bristol BS6 5RH t: 0117 924 3056 Polska Szkola im. Jana Pawla II 2 Arley Hill, Cotham, Bristol BS6 5PS Kierowniczka: Krystyna Kuchcińska t: 0117 960 2269 Stowarzyszenie Polskich Kombatantów Prezes: Stanislaw Kuchcinski t: 0117 952 1659
Klub SPK 50 St Paul s Road, Clifton, Bristol BS8 1LP Kierownik: Zbigniew Gmiterek t: 0117 973 6244 Polski Bristol www.polskibristol.org.uk Somerset Polish Community Association The Labour Club, Unity Hall, Central Road, Yeovil BA20 1JL t: 07868 723419 e: rafalskarbek@hotmail.com Kontakt: Rafał Skarbek Klub Polonijny 35a Fore Street, Wellington, Somerset TA21 8AG t: 01823 666894 or 01823 665596 pani Krystyna Valance t: 01823 665596 e: krystynavalance@chinternational.org.uk Swindon Holy Rood Roman Catholic Church Groundwell Road, Swindon Monsignor Kanon Twomey; Ks. Mark Moran; Siostra Cecilia e: HolyRood@CliftonDiocese.com t: 01793 522062 Polski Ośrodek Katolicki/ Dom Parafialny Polish Community Centre Whitbourne Avenue, Swindon SN3 2JU t: 01793 523184 Koło SPK nr. 334 17 Milton Road, Swindon t: 01793 536316 Kontakt: Pan Bełsko Torquay Abbey Road; Msza święta w języku polskim Będzie w kazdą pierwszą niedzielę miesiąca o godz.16.00. o 15.30 Śpowiedź! Po Mszy św. herbatka. Zapraszam. Cullompton W każdą pierwszą sobotę miesiąca o godz. 19.00 będzie msza święta w języku polskim w katolickim kościele pw. St. Boniface w Cullompton EX15 1EW. Barnstaple W sobotę 18.III. (przedostatnia sobota miesiąca) w kościele St. Mary przy Higher Church Street EX32 8JE. Będzieokazja do spowiedzi pół godziny przed: I msza św. w języku polskim o godz. 17.00; Rodacy! Dziękuję wam za dobry przykład. Exeter 16.00 Kościół: The Sacred Heart; 25 South Street; msza święta w języku polskim będzie w każdą drugą niedzielę miesiąca. Zapraszam. W każdą przedostatnią niedzielę miesiąca będzie msza święta w Kornwalli o godz. 16.30 - śpowiedź 15.00; Kawa po mszy świętej? Tym razem Miejscem Spotkania Będzie Kościół Św Augustyna w St Austell PL25 4RA. Do zobaczenia w każdą ostatnią niedzielę miesiąca będzie msza święta o godz.15.00 - w Katedrze w Plymouth PL1 5HW. Śpowiedź 14.30 Kawa po Mszy
Nauka jezyka angielskiego Learning English Jeżeli chcesz rozpocząć naukę lub poprawić swoją znajomość języka anglielskiego, istnieje wiele placówek prowadzących lekcje w systemie ESOL (Anglielski dla Osób Posługujących się Innym Językiem), Kursy te są zazwyczaj bezpłatne, a informacji na temat zajęć w Twojej okolicy możesz zasięgnąć w pobliskim collegu, WEA w Open Doors lub w bibliotece miejskiej. Szkolenia pracownicze TUC współorganizuje i pomaga prowadzić kursy i szkolenia dla pracowników nakierowane na podniesienie ich kwalifikacji zawodowych. Kursy organizowane są na zamówienie starających się o to grup pracowniczych. unionlearn Church House, Church Road, Filton, Bristol BS34 7BD t: 0117 947 0521 e: uls-southwest@tuc.org.uk unionlearn, Cornwall t: 01209 611604 e: ghale@tuc.org.uk Workers Educational Association 7 York Court, Wilder Street, Bristol BS2 8QH t: 0117 916 6500 e: nbath@wea.org.uk Open Doors Language School 14-15 Gilwell Street, Plymouth PL4 8BU t: 01752 242365 e: odils@btconnect.com Learndirect t: 0800 100 900 www.learndirect.co.uk 17 Qualifications Możesz spotkać się tym że kwalifikacje ktore uzyskałeś w Twoim kraju mogą być niejasne dle Brytyjczykow. Skontaktuj się z National Academic Recognition Information Centre, gdzie można porownać Twoje kwalifikacje z obowiazujacymi w Wielkiej Brytanii. Aby uzyskać pelne infomacje, musisz wysłać świadectwa osiagnietych kwalifikacji z tłumaczeniem w języku angielskim. Informacje ogolne i porady udzielane są bezpłatnie. Natomiast formalne oszacowanie Twoich kwalifikacji (z listownym potwierdzeniem do czego są porownywalne) można uzyskać za niewielką opłatą. National Academic Recognition Information Centre t: 01242 260010 www.naric.org.uk Związki zawodowe dziś - przyjacielska dłoń w pracy. Unions Today: your friend at work Kongres Związków Zawodowych TUC wydaje szereg darmowych ulotek, które zawierają więcej informacji o prawie pracy, opisane w tej ulotce jedynie w skrócie. Ażeby je otrzymać można dzwonić pod telefon ratunkowy Kongresu Związków Zawodowych TUC Znaj swoje prawa o numerze 0870 600 4 882. Strona internetowa TUC o świecie pracy www.worksmart.org.uk/ również zawiera szczegółowe informacje dotyczące praw zatrudnienia i bezpieczeństwa i higieny pracy.
Każdy ma prawo należeć do związku kosztuje to mniej niż może ci się wydawać, a twój pracodawca nie musi wiedzieć, że zastanawiasz się nad wstąpieniem do związku. Średni koszt przynależności do związku wynosi tylko 1 na tydzień dla pracujących w niepełnym wymiarze godzin i 2 dla pracujących na całym etacie. Należność do związku może pomóc uzyskać twoje prawa i je polepszyć. Związek zawodowy może wpłynąć na polepszenie twojego wynagrodzenia, warunków pracy, zdrowia, bezpieczeństwa i otrzymywanych szkoleń. Związek może zapewnić ci wsparcie, jeśli jest stosowany mobbing w stosunku do ciebie, lub jeśli jesteś dyskryminowany, czy zwolniony z pracy. Twój pracodawca nie musi być powiadomiony o tym, że wstąpiłeś do związku zawodowego, a wszystko, co powiesz reprezentatowi związku będzie traktowane z zachowaniem poufności. W wielu miejscach pracy w Zjednoczonym Królestwie działają wieloletnie związki zawodowe. Jeśli w miejscu, gdzie pracujesz, nie ma obecnego związku ani żadnych jego członków, to i tak związek zawodowy chciałby ci pomóc. Szczególnie, jeśli jest wiele osób dzielących te same problemy i pragnących razem znaleźć rozwiązanie dla nich. Aby uzyskać informacje o tym, jak wstąpić do związku i który związek jest odpowiedni dla ciebie, zadzwoń pod telefon ratunkowy TUC Znaj swoje prawa o numerze 0870 600 4 882, lub wejdź na stronę internetową www.worksmart. org.uk/unionfinder. dla osób zatrudnionych w sektorze usług publicznych. UNISON House, The Crescent, Taunton TA1 4DU t: 01823 288031 e: i.ducat@unison.co.uk 1st Floor, Vintry House, Wine Street, Bristol BS1 2BD Telefon: 01823 288031 e: j.kaye-smith@unison.co.uk UNISONdirect: 0845 3550845 www.unison.org.uk dla osób zatrudnionych w sektorze produkcyjnym, finansowwym, zdrowotnym, drukarskim i wydawniczym. Eden Park, 63 Macrae Road, Ham Green BS20 ODD t: 01275 370000 e: Bristol@amicustheunion.org LHR Suite, Envoy House, Longbridge Road, Plymouth, PL6 8LR t: 01752 675970 e: colin.pettifer@amicustheunion.org dla osób zatrudnionych w transporcie, przemyśle, hotelarstwi oraz w sektorze produkcyjnym. Transport House, Victoria Street, Bristol BS1 6AY t: 0117 938 9200 e: spreddy@tgwu.org.uk 1 Pullman Court, Great Western Road, Gloucester GL1 3ND Tel: 01452 423701 e: thall@tgwu.org.uk
19 65 Bretonside, Plymouth PL4 OBD t: 01752 665459 e: aswales@tgwu.org.uk Transport House, 9 Trevarthian Road, St Austell, Cornwall PL25 4BH t: 01726 76043 e: llamprell@tgwu.org.uk The Barn, Hankridge Way, Taunton TA1 2LR t: 01823 442464 e: stwhite@tgwu.org.uk 75 Swindon Road, Stratton St Margaret, Swindon SN3 4PU t: 01793 836480 e: twoodhouse@tgwu.org.uk dla osób zatrudnionych w sektorze produkcyjnym, przemyśle spozywczym, w turystyce oraz usługach publicznych. 4 Hide Market, Waterloo Street, Bristol BS2 OBH t: 0117 9554470 e: infoso@gmb.org.uk 3 Portland Mews, Portland Square Lane North, Plymouth PL4 6RU t: 01752 660219 e: infoso@gmb.org.uk Alexander House, 19 Fleming Way, Swindon SN1 2NG Tel: 01793 600755 e: infoso@gmb.org.uk 7 Bath Mews, Bath Parade, Cheltenham GL53 7HL t: 01242 517480 e: infoso@gmb.org.uk UCATT dla osób zatrudnionych w przemyśle budowlanym. 199 Newport Road, Cardiff CF24 1AJ t: 02920 498664 e: ekadmin@ucatt.org.uk dla osób pracujących w przemyśle spożywczym i napojach, w skelpach oraz w dystrybucji. 1 Bank Road, Kingswood, Bristol BS15 8LX t: 0117 9616061 e: bristol@usdaw.org.uk 1st Floor, Belgrave House, 73 Mutley Plain, Plymouth, Pl4 6JJ t: 01752 665951 e: Plymouth@usdaw.org.uk 41 Vestry Road, Street, Somerset BA16 0HX t: 01458 442005 e: tmeakin@community-tu.org TUC i Polski Bristol, od lewej: Nigel Costley, sektretarz regionalny TUC na region południowo-wschodni; Brendan Barber, sekretarz generalny TUC; Julia Verne, Polski Bristol; Lech Wołowski, Polski Bristol; Father Grzegorz Ociepka w zastępstwie ks. Proboszcza Zygmunta Frączka.
South West TUC Church House, Church Road, Filton Bristol BS34 7BD 0117 947 0521 southwest@tuc.org.uk www.tuc.org.uk