Codzienne Życie w Irlandii

Transkrypt

1 Codzienne Życie w Irlandii Przewodnik dla nowoprzybyłych Emigrant Advice

2 2 CODZIENNE ŻYCIE W IRLANDII Spis Treści Wstęp 4 Podziękowania 7 Ważne Wskazówki 8 1 Zakwaterowanie 10 {Accommodation} 2 Szukanie Pracy 27 {Finding a job} 3 Podatki i Bankowość 37 {Taxes and Banking} 4 Prawa Pracownicze Oraz BHP 49 {Employment Rights and Safety at Work} 5 Ochrona Zdrowia 89 {Healthcare} 6 Formy Pomocy Socjalnej 106 {Social Welfare Benefits and Entitlements}

3 SPIS TREŚCI 3 7 Emerytury 181 {Pensions} 8 Edukacja 198 {Education} 9 Transport Publiczny 210 {Public Transport} 10 Kierowanie Pojazdem w Irlandii 212 {Driving in Ireland} 11 Głosowanie w Irlandii 234 {Voting in Ireland} 12 Rasizm i Dyskryminacja 238 {Racism and Discrimination} Wykaz Skrótów 247 Dane Kontaktowe 250

4 4 CODZIENNE ŻYCIE W IRLANDII Wstęp Historia irlandzkiej emigracji sięga wiele lat wstecz, podobnie jak jeden z projektów Crosscare (Biuro Pomocy Socjalnej Diecezji Dublińskiej) Emigrant Advice ma długą historię pomocy emigrantom irlandzkim. Dziś Irlandia bardzo się zmieniła i Emigrant Advice pomaga teraz nowym przybyszom osiedlającym się w Irlandii. Nasze doświadczenia z pracy z potencjalnymi emigrantami, emigrantami powracającymi do ojczyzny oraz nowymi imigrantami pokazują, jaką wagę ma wiedza o kraju docelowym przed wyjazdem z ojczyzny. Codzienne życie w Irlandii omawia szereg tematów uporządkowanych w następujący sposób: Zakwaterowanie Szukanie pracy Podatki i bankowość Prawa pracownicze oraz BHP Ochrona Zdrowia Formy pomocy socjalnej Emerytury

5 WSTĘP 5 Edukacja Transport publiczny Kierowanie pojazdem w Irlandii Głosowanie w Irlandii Rasizm i dyskryminacja. Cele tej publikacji są następujące: Jako źródło informacji przed wyjazdem, by móc ocenić, czy przyjazd do Irlandii jest odpowiednim wyborem dla Ciebie, a jeśli zdecydujesz się na przyjazd, byś wiedział jak się do niego solidnie przygotować. Jako źródło informacji, które pomoże przebrnąć Ci przez pierwsze, niepewne kilka tygodni lub miesięcy pobytu w Irlandii. Jako źródło informacji ogólnych na temat Twoich praw i przysługujących świadczeń. Jako źródło informacji, które pomaga w integracji oraz włączaniu się nowych przybyszów w nurt społeczeństwa irlandzkiego.

6 6 CODZIENNE ŻYCIE W IRLANDII Codzienne życie w Irlandii, jako źródło, służy wielu celom. Można z niego skorzystać przed wyjazdem, w czasie przenosin oraz już w czasie pobytu. Jeśli myślisz o tym, by przyjechać do Irlandii, prosimy byś skorzystał z tego przewodnika. Jeśli zdecydujesz się przyjechać, weź go ze sobą, gdyż może on się okazać przydatnym źródłem informacji, kiedy już tu przybędziesz i na długo potem. Jeśli nie jesteś obywatelem Unii Europejskiej lub obywatelem Norwegii, Islandii, Lichtensteinu lub Szwajcarii, nie posiadasz automatycznego pozwolenia na pracę w Irlandii. By dowiedzieć się więcej na ten temat, sprawdź w rozdziale Szukanie pracy.

7 PODZIĘKOWANIA 7 Podziękowania Chcielibyśmy podziękować następującym osobom oraz organizacjom za ich wkład w powstanie tego poradnika: Cały personel CentreCare, Sheila Hades, Breege Keenan, Kevin Glackin z SIPTU, Deidre Casey oraz pracownicy Citizens Information Centre, O Connell St. in Dublin, NCCRI oraz Polish Information and Cultural Centre Dublin Ltd. Emigrant Advice jest jednym z projektów Crosscare Biura Pomocy Socjalnej Diecezji Dublińskiej. Chcielibyśmy podziękować także Ministerstwu Spraw Socjalnych i Rodzinnych, Crosscare oraz NCCRI oraz firmie Western Union za sponsorowanie tej publikacji.

8 8 CODZIENNE ŻYCIE W IRLANDII Ważne Wskazówki Pamiętaj, kup bilet powrotny jeśli Twoje plany w Irlandii się nie powiodą, będziesz miał polisę ubezpieczeniową w postaci biletu powrotnego (zanim skończą Ci się pieniądze) Życie w Irlandii jest bardzo drogie. Zanim wyjedziesz ze swojego kraju, dobrze jest mieć na początek wystarczającą sumę pieniędzy. Sprawdź w rozdziale Zakwaterowanie szacunkowe ceny mieszkań w Dublinie Miej świadomość tego, że dzięki dobremu poziomowi angielskiego Twoje szanse na prace wzrastają. Jeśli nie mówisz dobrze po angielsku, możesz mieć problemy ze znalezieniem pracy Weź ze sobą dane kontaktowe swoich krewnych i przyjaciół, którzy już są w Irlandii W tej broszurze znajdziesz też dane kontaktowe kilku organizacji, które mogą okazać się pomocne Zaraz po przybyciu do Irlandii złóż podanie o wydanie numeru PPS. Patrz rozdział Szukanie pracy, by uzyskać dalsze informacje Bądź świadomy swoich praw w zakresie zatrudnienia. W celu uzyskania dalszych informacji patrz rozdział Prawa pracownicze i BHP

9 WAŻNE WSKAZÓWKI 9 Weź ze sobą CV po angielsku, listy referencyjne oraz świadectwa swoich kwalifikacji Weź ze sobą przynajmniej dwa dowody tożsamości, np. paszport, prawo jazdy lub dowód osobisty Weź ze sobą przynajmniej dwa dowody tożsamości, np. paszport, prawo jazdy lub dowód osobisty. Jeśli pochodzisz z kraju Unii Europejskiej, powinieneś przed wyjazdem wystąpić o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. Obywatele polscy powinni odwiedzić oddział NFZ w swoim miejscu zamieszkania, aby dowiedzieć się więcej, lub sprawdzić na stronie Jeśli pochodzisz z kraju Unii Europejskiej, powinieneś otrzymać następujące formularze z biura pomocy społecznej w kraju, z którego wyjeżdżasz E104 oraz E301. Formularze te mogą być pomocne w otrzymaniu wsparcia socjalnego, jeśli stracisz pracę lub zachorujesz podczas pobytu w Irlandii. Sprawdź w działach Świadczenia dla szukających pracy oraz Świadczenia chorobowe w rozdziale Formy Pomocy Socjalnej.