ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 1 Przykłady zabaw do pracy nauczyciel uczniowie Gra 1. Tabliczka dzielenia 1 Rozkłada na stole komplet kartoników z cyframi Podaje liczbę Podnosi do góry kartoniki z cyframi, których iloczyn jest równy tej liczbie 5 Gra 2. Dzielenie z resztą 1 Pokazuje dwie liczby: dzielną i dzielnik Podnosi do góry iloraz (wyżej) oraz resztę (niżej). Gra 3. System pozycyjny 1 Podaje liczbę np. 358 Układa podaną liczbę Zadaje poecenie: Pokaż cyfrę dziesiątek Podnosi do góry cyfrę wskazaną przez nauczyciela Gra 4. System pozycyjny 2 1 Podaje liczbę (ułamek dziesiętny) Układa podaną liczbę, jako przecinka używa gumki do mazania Zadaje poecenie: Pokaż cyfrę części setnych Podnosi do góry cyfrę wskazaną przez nauczyciela Gra 5. Mnożenie i dzielenie liczb przez 10, 100 Podaje liczbę wyjściową Układa wskazaną liczbę. Zadaje polecenie np. Pomnóż przez 100. Dokłada potrzebne zera Gra 6. Mnozenie i dzielenie ułamków dziesiętnych przez 10, 100, 1000 1 Podaje liczbę wyjściową (ułamek dziesiętny) Układa wskazaną liczbę. Jako przecinka używa gumki Zadaje polecenie np. Pomnóż przez 100. Przestawia przecinek, dokłada potrzebne zera Gra 7. Zaokrąglenia 1 Zadaje polecenie: Ułóż wskazaną liczbę, jako przecinka użyj gumki. Układa wskazaną liczbę. Zadaje polecenie np. Zaokrąglij liczbę do dziesiątek (lub z inną dokładnością) usuwając lub zmieniając niektóre cyfry. Układa liczbę powstałą po zaokrągleniu.
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 2 Przykłady zabaw do pracy w parach J K Plansza1 Plansza2 Gra 1. Porównywanie liczb Uczniowie: 1) Tasują swoje karty z cyframi. 2) Każdy wykłada karty na swoją planszę. 3) Kto ma większą liczbę, zdobywa punkt 4) Zapisują punkty 168 137 Plansza1 Plansza2 Gra 2a. Porównywanie ułamków dziesiętnych 1 1 Uczniowie: 1) Tasują swoje karty z cyframi. J K 2) Każdy wykłada karty na swoją planszę. 3) Kto ma większą liczbę, zdobywa punkt 4) Zapisują punkty 1,68 1,52 ` Gra 2b. Porównywanie ułamków dziesiętnych 2 Uczniowie: 1) Tasują swoje karty z cyframi. J K Plansza1 Plansza2 2) Każdy wykłada karty na swoją planszę. 3) Kto ma większą liczbę, zdobywa punkt 4) Zapisują punkty 1,68 1,8 Gra 3. Działania w pamięci 1 Uczeń 1 : Uczeń 2: losuje trzy karty z liczbami, z pierwszych dwóch tworzy liczbę dwucyfrową i w pamięci dodaje ją do liczby wylosowanej jako trzeciej. sprawdza poprawność rachunków Uczniowie 1 i 2: zapisują punkty w tabeli wyników
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 3 Gra 4. Zamiana ułamków niewłaściwych na liczbę mieszaną 1 Uczeń 1: Uczeń 2: Tasuje 9 kart. Losuje trzy cyfry, pierwsze dwie tworzą licznik, a trzecia mianownik Zamienia ułamek utworzony przez ucznia 1 na liczbę mieszaną Przykłady zabaw do pracy indywidualnej (pod nadzorem nauczyciela, rodzica, starszego rodzen stwa) Gra 1. Mnożenie przez 7 1 Instrukcja Potasuj 10 kartoników z cyframi Wykładaj po jednym kartoniku i podawaj wynik mnożenia wylosowanej liczby przez 7, aż do momentu podania poprawnego wyniku Zmierz czas wykonania ćwiczenia (Zapisz czas i datę w tabeli rekordów) Dlaczego tabela rekrodów? Słabszy uczeń wreszcie widzi postępy, Dobry uczeń też musi się postarać, Każdy konkuruje sam ze sobą chce być lepszy niż dotychczas, a nie lepszy niż kolega. Rysunek 1. Tabela rekordów Zródło: Podręcznika Matematyka z kluczem 1 W przykładach wykorzystano pomysły z warsztatów pt. Ocenianie kształtujące przeprowadzonych przez pracowników wydawnictwa Nowa Era w ramach XXIII Krajowej Konferencji SNM w Helu (24-27 luty 2014 r.)
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 4 Przykłady gier i zabaw dydaktycznych podane przez uczestniko w warsztato w Przykłady zabaw do pracy nauczyciel uczniowie Gra 1. Milczek Na tablicy umieszczone są liczby od 0 do 9 oraz znaki działań. Nauczyciel wskazuje liczby oraz znaki działań. Uczeń w pamięci wykonuje wskazane działanie. Gra 2. Czy jest dzielnikiem? Na tablicy przypięte są kartoniki z liczbami od 0 do 9 tak, że liczby są zaktryte. Spośród nich wybieramy losowo trzy kartoniki, odkrywamy je i pytamy, czy któraś z wylosowanych liczb jest dzielnikiem pozostałych. Uczniowie odpowiadają i za poprawne odpowiedzi otrzymują punkty. Gra 3. Bum Na tablicy przypiete są kartoniki z liczbami od 0 do 9 tak, że liczby są zakryte. Spośród nich uczeń losuje dwa kartoniki i tworzy z nich liczbę dwucyfrową, a następnie: jeśli ta liczba dzieli się przez 3 lub 9 to wypowiada słowo bum, jeśli liczba nie jest podzielna przez 3 i 9 czyta na głos tę liczbę. Za błędną odpowiedź może wykonać zadanie karne np. podaje wynik działania (np. 2*3). Gra 4. Nauczyciel przygotowuje kartoniki z działaniami na jednaj stronie, a na drugiej znajduje się wynik tego działania. Z tali kartoników uczeń losuje działanie, a następnie sprawdza, czy podał dobry wynik. Za poprawną odpowiedź otrzymuje punkt. Gra 5. Kwiatek 1 Nauczyciel przygotowuje kwiat. Na środku znajdują się znaki + i, a na płatkach liczby od 0 do 9. Nauczyciel wskaźnikiem pokazuje liczby i działanie. Wskazany uczeń podaje odpowiedź. Gra 6. Kwiatek 2 Nauczyciel rysuje na tablicy kwiat. Na środku pisze liczbę np. 7. Zadaniem uczniów jest uzupełnienie liczb na płatakch tak, aby suma liczb znajdujących się naprzeciwko siebie dawała liczbę 7. Uwaga. Można zwiększyć trudność zadania np zwiększając liczbę na środku kwiatka lub zastępując dodawanie mnożeniem. Gra 7. Budowanie liczb Uczniowie mają przed sobą kartoniki z liczbami od 0 do 9. Nauczyciel prosi o wybranie z nich trzech liczb np. 4, 0 i 7, a nastepnie prosi, aby uczniowie ułożyli z nich najmniejszą możliwą liczbę (lub największą możliwą liczbę, podzielną przez 2, podzielna przez 5 itp.) Gra 8. Bingo Nauczyciel podaje działanie np.4 4, a uczeń odszukuje, czy w swojej tabeli ma iloczyn o takim samym wyniku.
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 5 Gra 9. Zabawy z kostką 1 Nauczycil rzuca kostką do gry, uczniowie widzą wynik. Nauczyciel zadaje polecenie dodania do tego określonej liczby lub uzupełnienia do dziesiątki. Uwaga. Zamiast losowania za pomocą kostki, można zastosować losowanie kartonika z liczbą. Gra 10. Na dywaniku Nauczyciel rozkłada na dywaniku kartoniki z liczbami oraz znakami działań, uczniowie siedzą w kole. Nauczyciel wskazuje liczby oraz znak działania, uczniowie wykonują działania w pamięci. Gra 11. Gra ruchowa iloczyn Dzieci biegają trzymając w ręku kartonik z liczbą. Na podany znak nauczyciel pokazuje liczbę, np. 20. Uczniowie dobierają się w pary tak, aby ich kartoniki utworzyły iloczyn równy 20. Gra 12. Nauczyciel pokazuje kartonik z liczbą np. 3. Uczniowie odszukują przedmioty w ilości równej pokazanej liczbie np. trzy kredki. Przykłady zabaw do pracy w parach (grupach) Gra 1. Memory Z dwóch kompletów kartoników z liczbami (liczby są zakryte) odszukiwanie par i sumowanie. Ten uczeń, który szybciej poda poprawny wynik bierze punkt. Gra 2. Ułamki Do gry potrzebne są dwie sześcienne kostki. Wynik wyrzucony na jednaj kostce to licznik, a na drugiej to mianownik ułamka Uczeń 1: rzuca dwiema kostkami, buduje dwa ułamki, a następnie je dodaje Uczeń 2: analogicznie buduje swoje działanie Uczniowie 1 i 2: porównują otrzymane wyniki. Wygrywa ten uczeń, który ma większą sumą. Uczniowie zapisują swoje działania (aby nauczyciel mógł sprawdzić) Uwaga: W zależności od celów zamiast dodawania ułamków, uczniowie mogą je odejmować, mnożyć lub dzielić. Gra 3. Wielokrotności Uczeń tasuje kartoniki z liczbami a następnie odwraca pierwszy z góry, a jego kolega podaje wielokrotności tej liczby (można ustalić, że należy podać np. dziesięć wielokrotności liczb). Gra 4. Wielokrotności 2 Jeden uczeń z grupy podaje liczbę, a następny dodaje do niej tę samą liczbę i mówi głośno wynik. Analogicznie postępują kolejni uczniowie, aż do osiągnięcia liczby trzycyfrowej (możliwie najmniejszej). Uczeń, który nie potrafi podać sumy odpada z zabawy. Wygrywa ten, który poda liczbę trzycyfrową.
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 6 Gra 5. Dual Math Aplikacja na tablet DualMath. Gra 6. Domino z działaniami Nauczyciel przygotowuje papierowe karty na wzór domina: z lewej strony karty znajduje się działanie a z prawej wynik działania znajdującego się na innej karcie. Uczniowie grają stosując reguły gry domino, wygrywa ten, który pozbędzie się wszystkich kart. Uwaga. Rodzaj działań oraz ich trudność nauczyciel dostosowuje do swojej klasy i celów lekcji. Gra 7. Tarcza Na tarczy strzelniczej umieszczone są pola z liczbami: 5, 4, 3, 2, 1, 0, 1, 2, 3, 4, 5. Uczeń rzuca trzema lotkami, a następnie oblicza sumę wylosowanych liczb (lub ich iloczyn). Gra 8. Zabawy z kostką 2 Uczniowie rzucają dwoma (trzema) kostami. Dodają do siebie liczby wyrzuconych oczek. Wygrywa uczeń, który najszybciej podał poprawny wynik. Gra 9. Zabawy z kostką 3 4 Uczniowie rzucają kolejno kostką do gry dodając liczby wyrzuconych oczek pod warunkiem, że wynik nie przekracza 50. W przypadku, gdy po dodaniu liczby otrzymanej na kostce uczeń otrzymuje wynik większy niż 50, uczeń traci kolejkę. Wygrywa uczeń, który uzyska wynik 50. Przykłady zabaw do pracy indywidualnej Gra 1. Uczniowie otrzymują zestaw kartoników z liczbami, które należy ustawić rosnąco. Na drugiej stronie kartoników znajdują się litery, które w przypadku poprawnego rozwiązania zadania utwrzą hasło. Gra 2. Aplikacja na telefon 2048 Puzzle, która polega na łączeniu ze soba potęg liczby 2. Gra 3. Wyszkol pamięć Aplikacja na telefon Wyszkol pamięć!. Aplikacja zawiera różne gry umożliwaijące ćwiczenie pamięci, uwagi i szybkości. Gra 4. Kostka w kostce Uczeń używa kostki w kostce i oblicza np. iloczyn oczek.. Gra 5. Wyszkol pamięć Uczeń tasuje kartoniki z liczbami, następnie losuje np. 6 z nich i porządkuje je rosnąco lub majaląco.. Gra 6. Wyszkol pamięć 4 Uczeń tasuje kartoniki z działaniami, następnie kładzie je kolejno przed sobą i podaje głośno wyniki. Osoba dorosła czuwa nad poprawnością podawanych wyników i liczy, ile uczeń wykonał (poprawnie) działań w ciągu 1 minuty.
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 7 Przydatne strony internetowe: 1) http://matzoo.pl/ 2) http://www.serwis-matematyczny.pl/ w tym: http://www.serwis-matematyczny.pl/static/st_krzyzowki_choinki.php http://www.serwis-matematyczny.pl/indep/obliczanie_procentow/ http://www.serwis-matematyczny.pl/static/st_krzyzowki_liczbowe.php http://www.serwis-matematyczny.pl/static/st_krzyzowki_choinki.php http://www.serwis-matematyczny.pl/static/st_krzyzowki_maraton_literowy.php 3) http://dladzieci.pl/ecid,9,eid,1316,title,zapamietaj-wynik,zabawa.html 4) http://www.sp114.edu.pl/uczniow/matematyka/gry/gry.html 5) http://www.gry-matematyczne.pl/
ze szczególnym uwzględnieniem sprawności rachunkowych 8 W tym http://www.gry-matematyczne.pl/matematyczne-kregle.html http://www.gry-matematyczne.pl/zgadywanka-3d-tabliczka-mnozenia.html http://www.gry-matematyczne.pl/gra-tabliczka-mnozenia.html http://www.gry-matematyczne.pl/gra-nauka-liczenia-sklep.html http://www.gry-matematyczne.pl/matematyczne-cwiczenia.html 6) http://www.lulek.tv/games/category/31/inteligencja-matematyczna 7) http://www.grajwgry.pl/gry/matematyczne w tym: http://www.grajwgry.pl/gra/matematyczne/double+digits.html http://www.grajwgry.pl/gra/matematyczne/tower+builder.html 8) http://www.hexelon.com/kalkulator/