Z pola do garnka współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw

Podobne dokumenty
Stan i perspektywy rozwoju ekologicznego w Polsce, główne kierunki produkcji

Wyliczenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego na podstawie wartości standardowej nadwyżki bezpośredniej (SGM 2002)

ROLNICTWO W LICZBACH. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu

Zboża na ziarno Pszenica zwyczajna ogółem na ziarno Pszenica zwyczajna jara na ziarno Pszenica zwyczajna ozima na ziarno Żyto ogółem na ziarno Żyto

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. Trakt Św. Wojciecha 293, Gdańsk, tel , fax ,

ROLNICTWO W LICZBACH. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu

Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Gdańsku. Trakt Św. Wojciecha 293, Gdańsk, tel , fax ,

Rolnictwo na terenie województwa zachodniopomorskiego

Journal of Agribusiness and Rural Development

Wniosek. o oszacowanie strat w uprawach powstałych w wyniku przymrozków wiosennych w 2017 r. Nr identyfikacyjny producenta rolnego (ARIMR)...

ROLNICTWO W LICZBACH. Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Lubaniu

Warszawa, dnia 27 kwietnia 2016 r. Poz. 577

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa ROLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2013 R.

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa ROLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2015 R.

załącznik Nr I.1 (dane zgodne z wnioskami o dopłaty obszarowe składanymi do ARiMR)

URZĄD STATYSTYCZNY W WARSZAWIE ul. 1 Sierpnia 21, Warszawa ROLNICTWO W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2014 R.

( nr telefonu) Urząd Gminy w Dobrczu ul. Długa 50

Wniosek do Urzędu Gminy Wolsztyn - Zespołu Gminnej Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

Wniosek do Urzędu Miejskiego Gminy Rakoniewice - Zespołu Gminnej Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

( nr telefonu) Urząd Gminy w Dobrczu ul. Długa 50

Powierzchnia uprawy [ha]

Rolnictwo ekologiczne i wsparcie PROW w Polsce w okresie programowania

TABL. 1 (40). CHARAKTERYSTYKA GOSPODARSTW ROLNYCH WEDŁUG SIEDZIBY GOSPODARSTWA

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W SIERPNIU 2013 r. CENY SKUPU. Pszenica... 84,88 92,05 80,62 64,86 72,3 80,5. Żyto... 81,12 72,74 53,12 44,22 60,5 83,2

WNIOSEK O OSZACOWANIE SZKÓD SPOWODOWANYCH SUSZĄ W ZAKRESIE ZASIEWU RZEPAKU I RZEPIKU OZIMEGO

Rozwój rolnictwa na Podkarpaciu. Rzeszów, 20 listopada 2015

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

Pszenica... 63,45 61,14 69,23 63,66 106,9 92,0. Żyto... 54,43 50,34 60,56 53,13 108,1 87,7. Jęczmień... 59,49 57,82 57,87 60,47 108,2 104,5

Wniosek do Urzędu Gminy Przemęt - Zespołu Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2011 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 75,48 76,77 111,5 101,7

Do wniosku należy dołączyć kopię wniosku złożonego do ARiMR o dopłaty obszarowe na rok 2019.

USTAWA. z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich Dz. U. 2016r. poz.792 z późn. zm.

ROLNICTWO POMORSKIE NA TLE KRAJU W LICZBACH

ROLNICTWO POMORSKIE NA TLE KRAJU W LICZBACH PRODUKCJA ZWIERZĘCA (Źródło informacji ROCZNIK STATYSTYCZNY ROLNICTWA 2009 Głównego Urzędu Statystycznego)

I-VI VII-XII IV V w złotych. Pszenica... 68,21 65,95 62,37 62,54 96,6 100,3. Żyto... 50,79 51,72 54,35 53,80 108,2 99,0

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W STYCZNIU 2014 R. CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,22 76,05 75,76 73,9 99,6. Owies... 61,61 47,44 54,33 64,14 99,4 118,1

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W LIPCU 2012 r I-VI VII-XII VI VII w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 93,17 76,10 90,69 90,83 105,4 100,2

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH WE WRZEŚNIU 2014 r I-VI VII-XII VIII IX w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 97,02 71,59 63,81 63,71 90,4 99,8

Ogółem na 100 ha użytków w tys.sztuk rolnych w sztukach BYDŁO WEDŁUG WOJEWÓDZTW. na 100 ha użytków rolnych w sztukach

Pszenica... 68,21 65,95 62,54 63,36 97,3 101,3. Żyto... 50,79 51,72 53,80 54,51 103,8 101,3. Jęczmień... 59,07 61,60 59,43 59,09 105,3 99,4

Pszenica... 63,45 61,14 70,98 69,23 111,9 97,5. Żyto... 54,43 50,34 60,92 60,56 116,7 99,4. Jęczmień... 59,49 57,82 66,23 57,87 101,5 87,4

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH we WRZEŚNIU 2010 r. CENY SKUPU

Gmina. Gmina. Gmina. 4)

Przedsięwzięcie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

Komisja ds. oszacowania zakresu

Pszenica... 63,45 61,14 70,98 70,98 112,0 100,0. Żyto... 54,43 50,34 60,08 60,92 111,8 101,4. Jęczmień... 59,49 57,82 63,83 66,23 112,1 103,8

Komisja ds. oszacowania zakresu

Informacja dotycząca wpisu grupy producentów rolnych do rejestru Marszałka Województwa Świętokrzyskiego

W porównaniu z marcem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, z wyjątkiem cen żywca wołowego.

W porównaniu z kwietniem ub. roku odnotowano na obu rynkach spadek cen produktów rolnych, za wyjątkiem cen żywca wołowego na targowiskach.

WNIOSEK O OSZACOWANIE SZKÓD 1

Wniosek do Urzędu Gminy Wolsztyn - Zespołu Gminnej Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

WYNIKI PRODUKCJI ROLNICZEJ W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2004 R.

Fizyczne rozmiary produkcji zwierzęcej w 2016 r.

Stan i perspektywy rozwoju rolnictwa ekologicznego i rynku produktów ekologicznych

PRODUKT TRADYCYJNY I LOKALNY: PROMOCJA, MARKA, DYSTRYBUCJA- PRZYKŁADY DOBRYCH PRAKTYK

Maksymalne dawki nawożenia azotem na OSN wg nowych zasad

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 173/35

Zachodniopomorskie rolnictwo w latach

Załącznik Nr 2 do wniosku

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W CZERWCU 2011 r I-VI VII-XII V VI w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 99,22 99,07 186,9 99,8

TYPOWANIE GOSPODARSTW DO KONTROLI STOSOWANIA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN

Fizyczne rozmiary produkcji zwierzęcej w 2014 r.

Komisja ds. oszacowania zakresu

Komisja ds. oszacowania zakresu

Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników rolniczy handel detaliczny.

Wniosek o szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

KWESTIONARIUSZ OSOBISTY WNIOSKODAWCY

UŻYTKOWANIE GRUNTÓW. Warunki agrometeorologiczne

Puławy, r. Znak sprawy: NAI DA

Zwracam się z wnioskiem o szacowanie szkód powstałych w moim gospodarstwie rolnym w wyniku niekorzystnego zjawiska atmosferycznego 4) :

CENY PRODUKTÓW ROLNYCH W MAJU 2011 r I-VI VII-XII IV V w złotych CENY SKUPU. Pszenica... 47,95 67,15 94,83 99,22 210,2 104,6

Wniosek o oszacowanie zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych spowodowanych przez. UWAGA!!! SZKODY BĘDĄ PODLEGAĆ SZCZEGÓŁOWEJ LUSTRACJI.

Potencjał rozwojowy klastrów eksportujących w polskim sektorze rolno-żywnościowym

Wniosek do Urzędu Gminy Siedlec - Zespołu Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

Wniosek o szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

Informator Ekonomiczno - Rynkowy

Nr Informacja. Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ

Informator Ekonomiczno - Rynkowy

Raport. o stanie rolnictwa ekologicznego w Polsce w latach Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

Ekologiczny koszyk. Co jest eko?

Wniosek do Urzędu Gminy Przemęt - Zespołu Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa

Zwracam się z wnioskiem o szacowanie szkód powstałych w moim gospodarstwie rolnym w wyniku niekorzystnego zjawiska atmosferycznego 4) :

Wniosek do Urzędu Gminy Przemęt - Zespołu Komisji do szacowania zakresu i wysokości szkód w gospodarstwach rolnych

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 15 lipca 2015 r. (OR. en)

Średnia wielkość powierzchni gruntów rolnych w gospodarstwie za rok 2006 (w hektarach) Jednostka podziału administracyjnego kraju

Informator Ekonomiczno - Rynkowy

KARTA INFORMACYJNA INFORMACJE OGÓLNE. Nazwa handlowa: siarkomax agro. nawóz WE siarkowo-wapniowy dwuwodny siarczan wapnia CaSO 4 2 H 2O.

Rolnictwo w województwie lubuskim w 2014 r.

Pszenica... 75,76 64,45 66,68 64,58 101,2 96,9. Żyto... 57,36 50,50 50,55 50,36 96,1 99,6. Jęczmień... 73,38 60,41 60,85 63,19 102,5 103,8

WNIOSEK. o huragan o obsunięcie się ziemi o grad o ujemne skutki przezimowania. w dniu:.. lub w dniach: od do...

Wydział Rolnictwa w... za pośrednictwem Urzędu Gminy w Wnioskodawca:...

Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej

CERTYFIKAT. wydany podmiotowi gospodarczemu, określony w art. 29 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 834/2007

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

Rynek owoców i warzyw świeżych

Transkrypt:

Z pola do garnka współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw seminarium dnia 25-26.10.2017 r. Tytuł wykładu: Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolnospożywczych Autor: Marian Szałda Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Materiał opracowany przez Marian Szałda na zlecenie Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Odwiedź portal KSOW www.ksow.pl Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

Plan prezentacji 1. Wprowadzenie 2. Rynek produktów ekologicznych w Polsce 3. Wielkość produkcji ekologicznej w Polsce 4. Ceny produktów ekologicznych 5. Główne problemy związane ze sprzedażą a produktów ekologicznych 5. Kto kupuje żywność ekologiczną 6. Marketing produktów ekologicznych 2017-10-25 Modliszewice 2

ŚWIAT W 2015 roku: Stany Zjednoczone wartość rynku ekologicznego 36 mld euro. Niemcy rynek eko o wartości 8,6 mld euro; Francja 5,5 mld euro Chiny 4,7 mld euro. Największe spożycie produktów ekologicznych na osobę Szwajcaria 262 euro, Danii - 191 euro oraz Szwecji 177 euro. Dania miała też największy udział produktów ekologicznych w rynku spożywczym tj. 8,4 proc. 2017-10-25 Modliszewice 3

Powierzchnia upraw W 2015 roku pod uprawy ekologiczne na świecie przeznaczono 50,9 mln ha, wzrost o 6,5 mln ha wobec 2014 roku. Największy globalny udział w eko areale miała Australia 22,7 mln ha, Argentyna 3,1 mln ha oraz USA - 2 mln ha. Największy udział ekologicznego areału wobec globalnej powierzchni upraw był w Oceanii 22,8 mln ha (45 proc.), Europie 12,7 mln ha (25 proc.) oraz Ameryce Łacińskiej 6,7 mln ha (13 proc.). Największą sprzedaż detaliczną produktów ekologicznych odnotowano w USA - 47 proc. wartości globalnej sprzedaży eko oraz w UE 28 36 proc. 2017-10-25 Modliszewice 4

Wg Międzynarodowej Federacji Rolnictwa Ekologicznego IFOAM w 2015 roku wartość światowego rynku żywności organicznej przekroczyła 60 mld euro, z czego w Europie ponad 26 mld euro. Wg Szwajcarskiego Instytutu Badań Rolnictwa Ekologicznego F i BL w 2014 roku na żywność eko przeciętny Niemiec wydał 97 euro, a Szwajcar ponad 220 euro. W Polsce przeciętny konsument przeznaczył na ten cel 4 euro. Ta kwota będzie jednak stopniowo rosnąć, zwłaszcza że dostępność takich produktów jest coraz większa. 2017-10-25 Modliszewice 5

Eksperci oceniają, że wartość żywności ekologicznej w naszym kraju wynosi ok. 800 mln zł, i w następnych latach będzie rosła o 15-20 proc. Sprzedażą "zdrowej" żywności zajmuje się ok. 600 sklepów, ale większość produktów przywożona jest z zagranicy. 2017-10-25 Modliszewice 6

Prognozuje się, że w 2017 roku osiągnie 1 mld. zł. Rynek żywności BIO stanowi zaledwie 0,5% polskiego rynku spożywczego (2016 r.). Dla porównania, w krajach Europy Zachodniej rynek BIO stanowi 2-8% rynku spożywczego. Rynek w Polsce rozwija się jednak bardzo dynamicznie, 10-20% w skali roku. 80% polskiej żywności ekologicznej jest eksportowane 2017-10-25 Modliszewice 7

Liczba producentów ekologicznych w Polsce w latach 2004-2016 Producenci ekologiczni zmiana w Rok stosunku do roku poprzedni ego [%] 2004-2005 91 2006 28 2007 31,8 2008 25,5 2009 14,6 2010 20,3 2011 13,8 2012 10,6 2013 2,7 2014-6,1 2015-9,5 2016 88 2017-10-25 Modliszewice 8

Rolnictwo ekologiczne PROW 2014-2020 Wyszczególnienie 2015 r. 2016 r. 2017 r. Liczba rolników (tys.) realizujących działanie 3,9 7,0 11,1 Powierzchnia (tys. ha), na której realizowane jest działanie 93,7 156,0 263,6 2017-10-25 Modliszewice 9

Liczba producentów ekologicznych w Polsce w latach 2004-2016 Ekologiczni producenci rolni zmiana w stosunku Rok do roku poprzedniego [%] 2004-2005 93,9 2006 27,9 2007 29,2 2008 25,5 2009 14,7 2010 20,4 2011 13,9 2012 10,6 2013 2,5 2014-6,7 2015-10,3 2016 0,7 2017-10-25 Modliszewice 10

Liczba producentów ekologicznych w latach 2015-2016, w podziale na województwa Producenci ekologiczni województwo 31.12.2015 r. 31.12.2016 r. Zmiana liczby producentów [%] Zmiana liczby producentów dolnośląskie 893 867-2,9-26 kujawsko-pomorskie 385 496 28,8 111 lubelskie 1 896 2 061 8,7 165 lubuskie 1 214 1 166-4,0-48 łódzkie 526 553 5,1 27 małopolskie 1 195 1 176-1,6-19 mazowieckie 2 339 2 679 14,5 340 opolskie 73 75 2,7 2 podkarpackie 1 305 1 299-0,5-6 podlaskie 3 296 3 470 5,3 174 pomorskie 772 729-5,6-43 śląskie 234 230-1,7-4 świętokrzyskie 872 859-1,5-13 warmińsko-mazurskie 4 054 4 159 2,6 105 wielkopolskie 889 950 6,9 61 zachodniopomorskie 3 072 2 606-15,2-466 Polska 23 015 23 375 1,6 360 2017-10-25 Modliszewice 11

Liczba gospodarstw powierzchnia

Producenci ekologiczni województwo świętokrzyskie w lata 2015-2016 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 872 859 834 853 producenci ekologiczni ogółem producenci rolni ogółem 805 producenci rolni z gruntami po zakończonym okresie konwersji 701 247 producenci rolni z gruntami w okresie konwersji 309 19 19 20 producenci zajmujacy się przygotowaniem pozostali producenci ekologiczmni 2017-10-25 Modliszewice 13 21 2015 2016

Ekologiczni producenci rolni Liczba ekologicznych producentów rolnych w latach 2015-2016, Zmiana liczby w podziale na województwa województwo 31.12.2015 r. 31.12.2016 r. producentów [%] Zmiana liczby producentów dolnośląskie 849 813-4,2-36 kujawsko-pomorskie 363 470 29,5 107 lubelskie 1 825 1 980 8,5 155 lubuskie 1 202 1 148-4,5-54 łódzkie 478 497 4,0 19 małopolskie 1 128 1 093-3,1-35 mazowieckie 2 147 2 426 13,0 279 opolskie 67 68 1,5 1 podkarpackie 1 261 1 252-0,7-9 podlaskie 3 273 3 437 5,0 164 pomorskie 737 679-7,9-58 śląskie 201 180-10,4-21 świętokrzyskie 853 834-2,2-19 warmińsko-mazurskie 4 041 4 142 2,5 101 wielkopolskie 809 843 4,2 34 zachodniopomorskie 3 043 2 573-15,4-470 Polska 22 276 22 435 0,7 159 2017-10-25 Modliszewice 14

Udział producentów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w stosunku do producentów ekologicznych w Polsce w lata 2007-2016 10,00 8,00 6,00 4,00 8,41 7,75 6,77 5,99 5,48 4,93 4,48 % udział 3,94 3,79 3,67 2,00 0,00 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017-10-25 Modliszewice 15

Liczba podmiotów zajmujących się przygotowaniem* produktów ekologicznych w Polsce w latach 2004-2016 w Polsce w latach 2015-2016, w podziale na województwa Przygotowanie Województwo 31.12.2015 r. 31.12.2016 r. Zmiana [%] Zmiana liczby dolnośląskie 24 30 25,0 6 kujawsko-pomorskie 20 23 15,0 3 lubelskie 54 65 20,3 11 lubuskie 9 16 77,8 7 łódzkie 40 43 7,5 3 małopolskie 51 66 29,4 15 mazowieckie 128 174 35,9 46 opolskie 4 5 25,0 1 podkarpackie 36 38 5,6 2 podlaskie 19 25 31,6 6 pomorskie 32 36 12,5 4 śląskie 20 33 65,0 13 świętokrzyskie 19 19 0,0 0 warmińsko-mazurskie 13 16 23,1 3 wielkopolskie 58 80 37,9 22 zachodniopomorskie 35 36 2,9 1 Polska 562 705 25,4 143 2017-10-25 Modliszewice 16

Liczba podmiotów zajmujących się przygotowaniem* produktów ekologicznych w Polsce w latach 2004-2016 Przygotowanie Rok zmiana w stosunku do roku poprzedniego [%] 2004-2005 80 2006 71,7 2007 21,2 2008 14,6 2009 17,4 2010 5,8 2011-7,8 2012 15,6 2013 30,4 2014 18,9 2015 16,1 2016 25,4 *Zgodnie z art. 2 lit i) rozp. 834/2007 przygotowanie" oznacza czynności konserwowania lub przetwarzania produktów rolnictwa ekologicznego włącznie z ubojem i rozbiorem produktów pochodzenia zwierzęcego, a także pakowanie, znakowanie lub wprowadzanie zmian w oznakowaniu odnoszącym się do ekologicznej metody produkcji 2017-10-25 Modliszewice 17

Powierzchnia upraw ekologicznych w Polsce w latach 2004-2016w latach 2004-2016 [tys. ha] Powierzchnia zmiana w stosunku do Rok roku poprzedniego [%] 2004-2005 101,0 2006 37,1 2007 26,1 2008 9,5 2009 32,2 2010 24,7 2011 16,7 2012 9,3 2013 1,3 2014-1,8 2015-11,7 2016-7,6 tys. ha 2017-10-25 Modliszewice 18

Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w Polsce w latach 2015-2016, w podziale na województwa Łączna powierzchnia ekologicznych użytków rolnych [ha] Województwo 31.12.2015 r. 31.12.2016 r. Zmiana [%] Zmiana [ha] dolnośląskie 31 260,2 29 200,1-6,6-2 060,10 kujawsko-pomorskie 10 645,0 9 262,8-13,0-1 382,20 lubelskie 34 051,4 31 342,5-8,0-2 708,90 lubuskie 46 343,2 43 235,1-6,7-3 108,10 łódzkie 10 157,4 9 986,0-1,7-171,40 małopolskie 12 976,7 12 364,4-4,7-612,30 mazowieckie 53 790,1 49 517,4-7,9-4 272,70 opolskie 3 042,2 3 216,5 5,7 174,30 podkarpackie 16 655,6 15 485,4-7,0-1 170,20 podlaskie 56 528,8 55 168,4-2,4-1 360,40 pomorskie 24 865,9 23 328,0-6,2-1 537,90 śląskie 6 638,1 5 324,8-19,8-1 313,30 świętokrzyskie 11 598,2 10 739,1-7,4-859,10 warmińsko-mazurskie 112 767,9 108 667,2-3,6-4 100,70 wielkopolskie 34 522,7 29 171,3-15,5-5 351,40 zachodniopomorskie 114 886,8 100 570,2-12,5-14 316,60 2017-10-25 Modliszewice 19 Polska 580 730,2 536 579,2-7,6-44 151,00

Struktura wielkości gospodarstw ekologicznych w Polsce w latach 2015-2016 Wielkość gospodarstwa liczba Polska Świętokrzyskie 2015 2016 2015 2015 udział [%] liczba udział [%] liczba udział [%] liczba udział [%] do 5 ha 3176 14,3 4535 20,3 167 19,6 207 24,8 5-10 ha 5024 22,5 4570 20,4 313 36,7 256 30,7 10-20 ha 6350 28,5 5917 26,5 242 28,4 249 29,9 20-50 ha 4736 21,3 4653 20,8 95 11,1 92 11 50-100 ha 2016 9 1878 8,4 30 3,5 27 3,2 pow. 100 975 4,4 816 3,6 6 0,7 3 0,4 2017-10-25 Modliszewice 20

40 35 30 25 20 15 10 5 0 36,7 30,7 29,9 28,4 24,8 19,6 11,1 11 3,5 3,2 0,7 do 5 ha 5-10 ha 10-20 ha 20-50 ha 50-100 ha pow 100 ha 2015 2016 0,4 2017-10-25 Modliszewice 21

Od 2014 r. zmniejszyła się powierzchnia użytków rolnych objętych certyfikacją ekologiczną (z 580 30,03 ha w 2015 r. do 536 579,22 ha w 2016 r.). Z rolnictwa ekologicznego wypisują się gospodarstwa, które nastawione były raczej na dopłaty niż produkcję. Dane pokazują, że w latach 2015 2016 największą powierzchnię ekologicznych użytków rolnych zajmowały rośliny na paszę, łąki i pastwiska oraz zboża, które łącznie w 2015 r. stanowiły 80,2% powierzchni oraz 76,7% w 2016 r. W gospodarstwach ekologicznych najczęściej prowadzony jest chów drobiu, owiec i bydła. Zdecydowaną większość ekologicznych gospodarstw rolnych stanowią gospodarstwa o powierzchni do 50 ha (średnio 22 ha). 2017-10-25 Modliszewice 22

Struktura ekologicznych użytków rolnych w Polsce w latach 2015-2016 Rodzaj/grupa upraw udział powierzchni użytków rolnych dla danej kategorii uprawy [%] Polska Świętokrzyskie 2015 r. 2016 r. 2015r. 2016r. rośliny na paszę 35,5 32,2 19,6 łąki i pastwiska 27,2 25,6 23,3 zboża 17,5 18,9 18,9 uprawy sadownicze i jagodowe 8,0 6,6 14,7 warzywa 7,0 9,7 13,4 rośliny strączkowe na suche nasiona 1,8 2,3 2,4 rośliny przemysłowe 1,1 2,5 1,4 pozostałe uprawy 1,6 1,9 0,8 ziemniaki 0,3 0,3 1,5 razem 100 100 100 19,6 2017-10-25 Modliszewice 23

Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Struktura ekologicznych użytków rolnych w Polsce w roku 2016 35,0 32,2 świętokrzyskie 30,0 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 22,9 18,9 2,3 0,3 2,4 1,5 1,4 2,5 13,4 9,7 19,6 23,3 25,6 Polska 14,7 6,6 0,8 1,9 2017-10-25 Modliszewice 24

województwo Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych w podziale na kategorie upraw w 2016 r. zboża rośliny strączkowe na suche nasiona ziemniaki Powierzchnia uprawy [ha] rośliny przemys łowe warzywa rośliny na paszę łąki i pastwiska uprawy sadownic ze i jagodowe pozost ałe upraw y dolnośląskie 8 327,2 644,7 48,3 726,9 1 575,2 6 663,5 9 791,5 1 191,2 231,8 kujawsko-pomorskie 2 777,3 174,6 68,6 370,0 455,2 2 700,4 1 892,2 649,9 174,6 lubelskie 7 171,0 461,7 185,3 517,7 3 233,3 5 121,1 8 088,9 6 284,2 279,5 lubuskie 10 012,0 921,0 23,3 1 521,3 8 160,8 9 789,3 11 006,4 1 065,2 735,7 łódzkie 3 390,2 270,3 39,5 140,1 1 315,0 1 554,7 1 392,5 1679,2 204,5 małopolskie 1 566,1 143,9 124,8 77,6 843,1 3 689,2 5 027,9 853,9 37,6 mazowieckie 9 627,5 1 287,6 138,2 822,5 5 873,2 14 023,0 12 618,9 4 173,1 953,3 opolskie 820,6 139,8 6,8 194,8 406,9 884,9 636,1 96,1 30,7 podkarpackie 1 883,1 268,9 144,6 160,4 497,0 2 877,6 6 241,3 3 273,6 138,7 podlaskie 12 083,0 561,4 352,4 307,5 2 966,6 25 403,4 11 329,9 1 729,0 435,2 pomorskie 4 710,2 738,4 59,0 338,7 2 597,7 7 326,7 5 898,2 910,1 749,0 śląskie 1 270,4 154,0 11,8 70,1 129,2 1 624,0 1 665,7 250,7 149,0 świętokrzyskie 2 456,6 256,1 165,0 152,5 1 437,32 109,0 2497,6 1 574,2 90,9 warmińsko-mazurskie 11 106,2 2 441,2 320,2 1 376,0 10 747,2 48 797,1 28 685,2 3 197,0 1 997,0 wielkopolskie 6 471,6 1 005,4 29,2 1 982,0 2 452,7 8 014,9 6 783,0 1 021,0 1 411,5 zachodniopomorskie 17 474,9 2 704,3 121,3 4 532,6 9 175,5 32 102,8 23 942,3 7 700,2 2 816,3 Polska 101 147,9 12 173,3 1 838,3 13 290,7 51 865,9 172 681,6 137497,6 35648,6 10 435,3 2017-10-25 Modliszewice 25

Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Dane pokazują, że w latach 2015 2016 największą powierzchnię ekologicznych użytków rolnych zajmowały rośliny na paszę, łąki i pastwiska oraz zboża, które łącznie w 2015 r. stanowiły 80,2% powierzchni oraz 76,7% w 2016 r. W gospodarstwach ekologicznych najczęściej prowadzony jest chów drobiu, owiec i bydła. Zdecydowaną większość ekologicznych gospodarstw rolnych stanowią gospodarstwa o powierzchni do 50 ha (średnio 22 ha). 2017-10-25 Modliszewice 26

województwo Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Udział powierzchni w kategoriach upraw w 2016 r. zboża rośliny strączkowe na suche nasiona udział powierzchni użytków rolnych dla danej kategorii uprawy [%] Ziemniaki rośliny przemysłowe warzywa rośliny na paszę łąki i pastwi ska uprawy sadowni cze i jagodowe pozostałe uprawy dolnośląskie 28,5 2,2 0,2 2,5 5,4 22,8 33,5 4,1 0,8 kujawskopomorskie 30,0 1,9 0,7 4,0 4,9 29,2 20,4 7,0 1,9 lubelskie 22,9 1,5 0,6 1,7 10,3 16,3 25,8 20,0 0,9 lubuskie 23,2 2,1 0,1 3,5 18,9 22,6 25,5 2,5 1,7 łódzkie 33,9 2,7 0,4 1,4 13,2 15,6 13,9 16,8 2,0 małopolskie 12,7 1,2 1,0 0,6 6,8 29,8 40,7 6,9 0,3 mazowieckie 19,4 2,6 0,3 1,7 11,9 28,3 25,5 8,4 1,9 opolskie 25,5 4,3 0,2 6,1 12,6 27,5 19,8 3,0 1,0 podkarpackie 12,2 1,7 0,9 1,0 3,2 18,6 40,3 21,1 0,9 podlaskie 21,9 1,0 0,6 0,6 5,4 46,0 20,5 3,1 0,8 pomorskie 20,2 3,2 0,3 1,5 11,1 31,4 25,3 3,9 3,2 śląskie 23,9 2,9 0,2 1,3 2,4 30,5 31,3 4,7 2,8 świętokrzyskie 22,9 2,4 1,5 1,4 13,4 19,6 23,3 14,7 0,8 warmińskomazurskie 10,2 2,2 0,3 1,3 9,9 44,9 26,4 2,9 1,8 wielkopolskie 22,2 3,4 0,1 6,8 8,4 27,5 23,3 3,5 4,8 Zachodniopomorskie 17,4 2,7 0,1 4,5 9,1 31,9 23,8 7,7 2,8 Polska 2017-10-25 18,9 2,3 0,3Modliszewice 2,5 9,7 32,2 25,6 6,627 1,9

województwo Bydło na mięso Krowy mleczne Inwentarz ekologiczny [w szt. fizycznych] Brojlery Kury nioski Świnie Owce Kozy dolnośląskie 660 819 436 5 941 80 1 568 528 kujawsko-pomorskie 173 287 9 050 19 472 496 30 199 lubelskie 350 271 110 7 197 275 272 129 lubuskie 441 279 40 1 626 6 311 19 łódzkie 46 81 0 49 072 40 334 81 małopolskie 793 2 618 13 241 12 011 493 4 644 45 mazowieckie 935 960 8 940 17 474 439 125 236 opolskie 12 47 0 403 15 1 32 podkarpackie 469 1 424 3 020 9 719 523 2 415 529 podlaskie 822 651 0 4 944 111 1 300 72 pomorskie 443 536 140 7 924 138 1 647 49 śląskie 111 113 41 4 493 29 579 215 świętokrzyskie 501 643 209 18 815 1 235 1 043 99 warmińskomazurskie 1 488 1 311 200 5 492 62 2 328 404 wielkopolskie 94 182 110 10 451 463 473 296 zachodniopomorskie 1 095 1 644 800 4 753 44 2 404 586 Polska 8 433 11 864 36 337 179 787 4 449 19 474 3 519 2017-10-25 Modliszewice 28

Gospodarstwa ekologiczne i w okresie konwersji w województwie świętokrzyskim w latach 2012-2017 (stan na 15.09.2017 wg danych GIJHARS) Powiat Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Eko Konwersja 2015 2016 Razem Dynamika 2014=100 2017-10-25 Modliszewice 29 Eko Konwersja Razem Dynamika 2015=100 buski 86 2 88 85,4 68 6 74 84,1 jędrzejowski 32 2 34 87,2 31 14 45 132,4 kazimierski 8 0 8 80 7 6 13 162,5 kielecki 83 8 91 83,5 77 10 87 95,6 konecki 85 2 87 82,1 78 2 80 92,0 opatowski 74 5 79 81,4 67 14 81 102,5 pińczowski 133 2 135 86,5 121 13 134 99,3 sandomierski 32 3 35 92,1 26 14 40 114,3 skarżyski 10 1 11 91,7 3 3 12 109,1 starachowicki 62 5 67 95,7 60 8 68 101,5 staszowski 103 10 113 85,6 77 25 102 90,3 włoszczowski 56 4 60 98,4 49 5 54 90,0 Razem 807 46 853 86 706 127 833 97,7

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Pszenica zwyczajna 552,28 1628,18 Pszenica orkisz 30,12 78,34 Pszenżyto 578,09 1403,70 Żyto 420,96 908,18 Jęczmień 363,89 1021,57 Owies 325,17 627,54 Kukurydza na ziarno 22,23 98,25 Inne zboża na ziarno 163,81 276,79 Rośliny strączkowe na suche nasiona 256,08 332,88 Burak cukrowy (wyłączając materiał siewny) 0,05 0,00 Okopowe korzeniowe (wyłączając buraka cukrowego i materiał siewny) 4,81 12,35 Chmiel 0,00 0,00 Rzepak i rzepik 8,54 7,80 Słonecznik 5,82 0,89 Soja 7,08 17,58 Len oleisty 1,84 5,62 Rośliny lecznicze i przyprawowe 90,68 96,21 Pozostałe rośliny przemysłowe 0,00 0,00 2017-10-25 Modliszewice 30

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Ziemniak (wyłączając sadzeniaki) 0,00 2188,35 Kalafior 2,45 16,06 Kapusta 24,45 396,78 Pozostałe kapustne wyłączając korzeniowe 20,60 241,34 Seler 20,33 85,97 Por 16,62 25,17 Sałata 27,85 11,56 Endywia 0,73 0,30 Szpinak 11,47 140,11 Pozostałe liściowe 140,92 136,44 Pomidor 31,45 67,13 Dynia 50,29 706,05 Papryka 10,61 8,20 Ogórek 84,39 607,43 Melon 0,00 0,00 Pozostałe warzywa psiankowate i dyniowate 29,44 158,55 2017-10-25 Modliszewice 31

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Marchew 59,74 587,56 Czosnek 13,32 36,33 Cebula 78,62 497,11 Burak ćwikłowy 52,57 549,67 Pozostałe warzywa korzeniowe i cebulowe 71,25 170,12 Groch 9,70 13,13 Fasola 49,77 46,41 Pozostałe strączkowe 709,49 496,54 Pozostałe warzywa 1,49 0,60 Truskawki 87,65 491,96 2017-10-25 Modliszewice 32

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Ziemniak (wyłączając sadzeniaki) 148,00 2188,35 Kalafior 2,45 16,06 Kapusta 24,45 396,78 Pozostałe kapustne wyłączając korzeniowe 20,60 241,34 Seler 20,33 85,97 Por 16,62 25,17 Sałata 27,85 11,56 Endywia 0,73 0,30 Szpinak 11,47 140,11 Pozostałe liściowe 140,92 136,44 Pomidor 31,45 67,13 Dynia 50,29 706,05 2017-10-25 Modliszewice 33

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Papryka 10,61 8,20 Ogórek 84,39 607,43 Melon 0,00 0,00 Pozostałe warzywa psiankowate i dyniowate 29,44 158,55 Marchew 59,74 587,56 Czosnek 13,32 36,33 Cebula 78,62 497,11 Burak ćwikłowy 52,57 549,67 Pozostałe warzywa korzeniowe i cebulowe 71,25 170,12 Groch 9,70 13,13 Fasola 49,77 46,41 Pozostałe strączkowe 709,49 496,54 Pozostałe warzywa 1,49 0,60 Truskawki 87,65 491,96 2017-10-25 Modliszewice 34

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Kukurydza na kiszonkę 20,43 574,53 Burak pastewny 58,79 149,46 Pozostałe rośliny jednoroczne na paszę 796,33 1824,81 Wieloletnie rośliny dwuliścienne na paszę 472,07 4204,70 Trawy na gruntach ornych 484,30 1447,96 Pozostałe rośliny na paszę 276,76 1198,61 2017-10-25 Modliszewice 35

Powierzchnia uprawy i zbiory produktów ekologicznych w województwie świętokrzyskim w 2016 roku Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Jabłoń 398,59 1941,01 Grusza 61,28 50,18 Brzoskwinia 17,48 21,77 Morela 23,78 15,18 Wiśnia 54,19 83,24 Śliwa 156,58 196,29 Pozostałe (owoce pestkowe) 88,53 77,68 Orzech włoski 93,11 12,59 Leszczyna 19,09 5,89 Pozostałe drzewa owocowe 8,61 0,10 Malina 124,83 382,83 Porzeczka 324,59 581,17 Agrest 29,58 75,73 Borówka amerykańska 4,15 12,11 Aronia 53,96 143,15 Pozostałe krzewy owocowe 47,10 229,93 Winnice 12,16 3,23 Inne uprawy wieloletnie 15,92 0,02 2017-10-25 Modliszewice 36

Wyszczególnienie Powierzchnia w ha Zbiór w tonach Produkcja w jakości eko Razem powierzchnia upraw ekologicznych i w okresie konwersji 10637,86 38264,36 Bydło urzymywane na mięso [liczba w szt. fizycznych] 501 Krowy utrzymywane na mleko [liczba w szt. fizycznych] 643 Pozostałe bydło [liczba w szt. fizycznych] 413 Tuczniki [liczba w szt. fizycznych] 935 Maciory [liczba w szt. fizycznych] 60 Pozostałe świnie [liczba w szt. fizycznych] 230 Owce maciorki [liczba w szt. fizycznych] 416 Pozostałe (owce) [liczba w szt. fizycznych] 627 Kozy matki [liczba w szt. fizycznych] 72 Pozostałe kozy [liczba w szt. fizycznych] 27 Broilery kurze [liczba w szt. fizycznych] 209 Kury użytkowanie nieśne [liczba w szt. fizycznych] 18815 Pozostałe kury [liczba w szt. fizycznych] 0 Kaczki [liczba w szt. fizycznych] 1381 Indyki [liczba w szt. fizycznych] 82 Gęsi [liczba w szt. fizycznych] 128 Strusie [liczba w szt. fizycznych] 0 Pozostały drób [liczba w szt. fizycznych] 70 Koniowate (łącznie) [liczba w szt. fizycznych] 5 Króliki samice do rozpłodu [liczba w szt. fizycznych] 35 Króliki pozostałe [liczba w szt. fizycznych] 329 Pszczoły liczba pni [liczba w szt. fizycznych] 0 Jeleń szlachetny i sika [liczba w szt. fizycznych] 32 2017-10-25 Modliszewice 37

Wyszczególnienie Produkcja w jakości eko Daniel [liczba w szt. fizycznych] 94 Pozostały inwentarz żywy [liczba w szt. fizycznych] 0 Mięso bydło, świnie, owce, kozy, drób, koniowate, króliki, jelenie, pozostałe [tona] 0 Mleko krowie [litry] 1103900 Mleko owcze [litry] 0 Mleko kozie [litry] 16000 Mleko surowe [litry] 0 Śmietanka [litry] 0 Pozostałe produkty mleczne mierzone w litrach 0 Masło [tona] 0 Sery [tona] 0 Pozostałe produkty mleczne mierzone w tonach 0 Jaja ogółem [sztuki] 4959400 Jaja do konsumpcji [sztuki] 0 Miód [tona] 0 2017-10-25 Modliszewice 38

Więcej nabiału w jakości BIO Produkcja mleka i wyrób serów w 2015 r. wyniosła tylko 4 095,7 ton, natomiast w 2016 r. nastąpił intensywny rozwój przetwórstwa mleka, wielkość produkcji osiągnęła wartość 149 305,3 ton, gdyż liczba podmiotów zajmujących się tym rodzajem przetwórstwa wzrosła dwukrotnie w analizowanym okresie. Pojawiły się bardzo duże (jak na skalę bioproducentów) podmioty takie jak Piątnica czy Bakoma. 2017-10-25 Modliszewice 39

NAJWIĘKSZE FIRMY W ZAKRESIE KONFEKCJONOWANIA, PRODUKCJI I DYSTRYBUCJI ŻYWNOŚCI EKOLOGICZNEJ Rynek producentów żywności ekologicznej w Polsce jest bardzo rozdrobniony. Firmy, które konfekcjonują żywność ekologiczną umownie nazywa się również producentami. Trzy największe z nich to: 1. Bio Planet S.A., przychody netto ze sprzedaży w 2016.r: 113 469 (w tys. zł) - dystrybutor 2. Organic Farma Zdrowia S.A, przychody netto ze sprzedaży w 2016r: 54 473 (w tys. zł) - dystrybutor 3. Symbio Polska S.A., przychody netto ze sprzedaży w 2016r: 27 928 (w tys. zł) - dystrybutor Inni znaczący gracze na rynku: Smak Natury - dystrybutor Bio Food - faktyczny producent Intenson - głównie producent konwencjonalny (przychody z branży eko: 20 mln zł za 2015r.) Dary Natury - faktyczny producent Natur Avena - dystrybutor Eko Wital - dystrybutor Źródła: http://www.bioplanet.pl/zasoby/pliki/relacje%20inwestorskie/stare%20relacje%20inwestorskie/bio%20planet%20sa%2 0prezentacja%20(PL%20%20-%20GPW)%201%20kwietnia%202015.pdf http://organicmarket.pl/relacje-inwestorskie-w-organic-farma-zdrowia/ 2017-10-25 Modliszewice 40

Najczęściej kupowana żywność ekologiczna badania 2015 r Wyższa Szkoła Zawodowa w Sanoku 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Świeże warzywa i owoce Jaja Mięso i wędliny Produkty zbozowe Mlko i przetwory mleczne Zioła i herbaty Ekologiczne przetwory dla dzieci Alkohole 10% 4% 28% 47% 44% 42% 58% 74% Częstotliwośc zakupu w badanej próbie 308 konsumentów 2017-10-25 Modliszewice 41

Wartość rynku ekologicznej żywności w Polsce w 2015 roku wynosiła 167 mln euro (ok. 700 mln zł.), a przeciętny Polak wydał w 2015 r. na żywność ekologiczną 4 euro. Prognozuje się, że w 2017 roku osiągnie 1 mld. zł. Rynek żywności BIO stanowi zaledwie 0,5% polskiego rynku spożywczego (2016 r.). Dla porównania, w krajach Europy Zachodniej rynek BIO stanowi 2-8% rynku spożywczego. Rynek w Polsce rozwija się jednak bardzo dynamicznie, 10-20% w skali roku 2017-10-25 Modliszewice 42

Dlaczego i kto kupuje produkty ekologiczne? 2017-10-25 Modliszewice 43

2017-10-25 Modliszewice 44

Gdzie zwykle kupujesz żywność ekologiczną? 0% 10% 20% 30% 40% 50% Supermarkety/hpermarkety 42% Tradycyjne bazary,targowiska 32% Sklepy spozywcze/osiedlowe 22% Bazary ekologiczne Sklepy internetowe ze zdrow ą 16% 18% % udziału Kooperatywy spożywcze np. Inne, jakie 11% 10% 2017-10-25 Modliszewice 45

Koszyk zakupowy konsumenta żywności ekologicznej 2017-10-25 Modliszewice 46

Skąd czerpiesz informacje na temat żywności ekologicznej? Nie poszukuję Opinie znakomych,rodziny Portale internetowe Fora internetowe Pytam właścicieli sklepów Portale społecznościowe Reklamy % udziału Gazety,czsopisma Blogi RTV Inne, jakie 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 2017-10-25 Modliszewice 47

Jak wynika z badania jakościowego Akademii Ekonomicznej w Katowicach, głównymi motywami zakupu ekożywność są: dbałość o zdrowie swoje i bliskich- 94 %, dobry, tradycyjny smak, moda i chęć naśladowania innych, przekonania i specyficzny styl życia. Powodami rezygnacji z zakupów ekożywności są: jej wysoka cena (66%), słaba dostępność (18%), problemy w odróżnieniu od konwencjonalnej (16%). Inną istotną barierą zakupu może być nierozpoznawanie certyfikatu ekożywności lub brak zaufania do niego 2017-10-25 Modliszewice 48

Jak rozpoznać żywność ekologiczną? Czy jest w specjalny sposób oznakowana? Produkt pochodzący z gospodarstwa ekologicznego posiadającego certyfikat poznamy po znaczku listku z gwiazdkami, który stanowi wspólnotowe logo rolnictwa ekologicznego. Powinna się przy nim pojawić również informacja, skąd pochodzą rolnicze surowce. Poza tym na produkcie z gospodarstwa lub zakładu przetwórstwa ekologicznego musi być nazwa oraz adres producenta lub przetwórcy oraz nazwa i/lub numer identyfikacyjny jednostki certyfikującej 2017-10-25 Modliszewice 49

Polska Niewykorzystane możliwości: - produkty ekologiczne - kuchnia historyczna, - produkty tradycyjne i regionalne 2017-10-25 Modliszewice 50

Zalety żywności eko z punktu widzenia konsumenta Bezpośredni kontakt z rolnikiem Popieranie lokalnej gospodarki Świeżość produktów Dojrzałość warzyw, owoców, ziół 2017-10-25 Modliszewice 51

Z czego wynika wysoka cena ekożywności? 1. Wytwarzanie jest pracochłonne i czasochłonne 2. Kilka lat zajmuje samo przestawienie produkcji opartej na środkach chemicznych na uprawę w zgodzie z naturą. W tym czasie rolnik nie zarabia. 3. W ekologicznej uprawie nie można też stosować chemicznych środków zwiększających plony ani przyspieszających ich wzrost. 4. Produkcja żywności ekologicznej i sprzedaż, w naszym kraju jest wciąż nieduża (im więcej jej będziemy kupować, tym będzie tańsza!). 5. Mała dostępność i konkurencyjność także wpływa na wyższe ceny. 2017-10-25 Modliszewice 52

Marketing żywności ekologicznej Produkt-certyfikowany, zapobiegający chorobom, bez dodatków chemicznych, pachnący, smaczny, o niedobrym kształcie, szeroki asortyment, opakowanie ekologiczne Cena- tłumaczenie wyższych cen, rabaty dla stałych klientów, możliwość spróbowania, próbki nowych produktów Promocja- promowanie certyfikatu oraz wiedzy no rolnictwie ekologicznym i żywności ekologicznej i jej wpływu na zdrowie człowieka, opis wartości odżywczych, intensywna promocja przed świętami dla osób starszych nawiązywanie do smaków z dzieciństwa, dla młodych wykorzystywanie argumentu wpływu ekożywności na zdrowie i mody na bycie zdrowym Dystrybucja- stałe poszerzanie kanałów dystrybucji, informowanie o kanałach dystrybucji, odpowiednia ekspozycja ekożywności w sklepie. 2017-10-25 Modliszewice 53

Z pola do garnka współpraca rolników ekologicznych w skracaniu łańcucha dostaw Sprzedaż produktów ekologicznych na podstawie informacji Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-spożywczych Dziękuje bardzo! Marian Szałda Tel 507 111 241 E-mail: ekologia@sodr.pl Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Materiał opracowany na zlecenie Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Odwiedź portal KSOW www.ksow.pl Zostań Partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich