PS.1.IJ-B.0931/01/09 PROTOKÓŁ kontroli kompleksowej przeprowadzonej w dniu 05 lutego 2009 r. w Rodzinnym Domu Dziecka Nr 8 w Szczecinie. Adres placówki: Rodzinny Dom Dziecka ul. 3-go Maja 10/5 70-214 Szczecin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Ilona Jackiewicz- Bara- inspektor wojewódzki osoba kierująca zespołem oraz Janusz Modrzejewski starszy inspektor wojewódzki, na podstawie UpowaŜnienia Nr 06/2009 z dnia 29 stycznia 2009 r. wydanego przez dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Przedmiot kontroli: Zagadnienia dotyczące przestrzegania standardu opieki i wychowania w placówce, a w szczególności: 1. przestrzeganie usług opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455), 2. kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce do opieki nad dziećmi, 3. przestrzeganie praw dziecka, 4. zasadność pobytu dziecka w placówce, 5. działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami, 6. warunki lokalowe, 7. zapewnienie dzieciom wyŝywienia, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych, 8. wyposaŝenie dzieci w odzieŝ, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne, 9. wypłacanie drobnych kwot do dysponowania przez dziecko, 10. dostęp do produktów Ŝywnościowych i napojów przez całą dobę, 11. dostęp do nauki, 1
12. uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych, 13. pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc, 14. prawidłowość prowadzenia dokumentacji, 15. przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie. Kontrolą objęto okres od 01 stycznia 2008 r. do 05 lutego 2009 r. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano dyrektora Placówki z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli. Następnie dokonano lustracji kontrolowanego obiektu. Wyjaśnień udzielała: Pani Ewa Rynkiewicz dyrektor Placówki, Ustalenia kontroli: Placówka funkcjonuje od 14 kwietnia 2008 r. na podstawie Uchwały Nr XIII/364/07 Rady Miasta Szczecina z dnia 17 września 2007 r. i Statutu stanowiącego załącznik do niniejszej uchwały. Określa on Rodzinny Dom Dziecka jako placówkę rodzinną sprawującą całodobową opiekę nad powierzonymi jej dziećmi, pozbawionymi tej opieki w rodzinie naturalnej, do czasu ich usamodzielnienia lub powrotu do rodziny. W regulaminie zawarto cele i zadania, zasady działania i organizację Rodzinnego Domu oraz zadania dyrektora/wychowawcy, prawa i obowiązki wychowanków. Do zadań Placówki określonych w Regulaminie naleŝy: 1. tworzenie dzieciom warunków fizycznego, psychicznego i poznawczego rozwoju, 2. poszanowanie podmiotowości dziecka, wysłuchanie jego zdania i w miarę moŝliwości uwzględnienie jego wniosków we wszystkich dotyczących jego sprawach, oraz informowanie dziecka o podejmowanych wobec niego działaniach, 3. zapewnienie dzieciom poczucia bezpieczeństwa, przynaleŝności do rodziny, 4. dbałość o tworzenie i poszanowanie związków emocjonalno - uczuciowych z rodzicami, rodzeństwem i z innymi osobami zarówno spoza placówki, jak i przebywającymi lub zatrudnionymi w placówce, 5. uczenie nawiązywania więzi i związków interpersonalnych. 2
Dom jest placówką koedukacyjną, która dzieciom i młodzieŝy, w liczbie od 4 do 8, (w szczególnie uzasadnionych przypadkach liczba dzieci moŝe ulec zmniejszeniu lub zwiększeniu), zapewnia opiekę i wychowanie odpowiednie do potrzeb, warunków rozwoju oraz przygotowuje do samodzielnego Ŝycia. W Regulaminie określono takŝe funkcjonowanie i organizację Rodzinnego Domu. Domem kieruje Dyrektor zatrudniony przez Prezydenta Miasta Szczecina po zasięgnięciu opinii Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie. Dyrektor placówki rodzinnej jest jednocześnie wychowawcą. Placówka współpracuje z ośrodkami adopcyjno opiekuńczymi, Miejskim Ośrodkiem Pomocy Rodzinie w Szczecinie oraz innymi. Dyrektorem Placówki od 21 stycznia 2008 r. jest Pani Ewa Rynkiewicz, posiadająca wykształcenie wyŝsze magisterskie na kierunku teologia specjalność studia nad rodziną, ukończony kurs kwalifikacyjny dla osób prowadzących placówki rodzinne i pozytywną opinię Ośrodka Adopcyjno - Opiekuńczego w Szczecinie. W placówce zatrudniona jest na stanowisku pomoc kuchenna Pani X.Y. w wymiarze ½ etatu posiadająca wykształcenie średnie oraz zaświadczenie, Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego Stowarzyszenia Rodzin Katolickich w Szczecinie o tym, Ŝe jest znana całej rodzinie. Placówka usytuowana jest w centrum miasta w starej kamiennicy w budynku komunalnym. Mieszkanie o powierzchni uŝytkowej 176, 6 m 2 zostało wyremontowane i zaadoptowane na potrzeby placówki w 2008 r. Usytuowanie budynku pozwala na łatwy dostęp do szkół, słuŝby zdrowia, komunikacji miejskiej, kultury. Nie ma jednak przy domu placu zabaw. Do dyspozycji Rodzinnego Domu oddano 5 umeblowanych pokoi mieszkalnych, kuchnię wyposaŝoną w sprzęt gospodarstwa domowego oraz spiŝarnię, 2 łazienki z toaletami, pokój dzienny umeblowany i wyposaŝony w sprzęt TV. Rodzinny Dom Dziecka dysponuje od 4 do 8 miejscami. Na dzień kontroli w Placówce przebywało 6 wychowanków i syn Pani Ewy Rynkiewicz w tym 3 rodzeństwa 2-osobowe: X.Y. 14 lat, X.Y. 14 lat, X.Y. 13 lat, X.Y. 8 lat, X.Y. 5 lat, X.Y. 4 lata. W przypadku rodziców 2 dzieci występowało ograniczenie władzy rodzicielskiej, w przypadku rodziców 2 dzieci występowało pozbawienie władzy rodzicielskiej, 2 dzieci było sierotami całkowitymi. W oparciu o informacje przekazane przez dyrektora, oraz na podstawie dokumentacji 6 dzieci: X.X.Y. - (zał. nr 1), X.X.Y.- (zał. nr 2), X.X.Y. (zał. nr 3) dokonano ustaleń dotyczących zasadności ich pobytu w Placówce, oraz działań podejmowanych przez Placówkę na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami. 3
Zgodnie z informacją przekazaną przez Panią Dyrektor oraz analizy dokumentacji wszystkie dzieci przebywające w placówce w dniu kontroli zostały umieszczone na podstawie postanowień sądu i skierowań wydanych przez MOPR w Szczecinie. W kontrolowanym okresie w stosunku do 6 dzieci podjęto wnioski o pozostawieniu w Placówce. Na dzień kontroli wychowankowie ci nadal przebywali w Placówce. Pani Ewa Rynkiewicz wcześniej prowadziła rodzinę zastępczą, którą przekształciła w placówkę opiekuńczo - wychowawczą typu rodzinnego. X.X.Y. (zał. Nr 1) przed umieszczeniem w placówce przebywali w rodzinie zastępczej Pani Ewy Rynkiewicz obecnej dyrektor palcówki opiekuńczo - wychowawczej typu rodzinnego. W placówce opiekuńczo - wychowawczej typu rodzinnego zostali umieszczeni na podstawie postanowienia sądu z dnia 26. 09. 2006 r. Skierowania zostały wydane dnia 28. 04. 2008 r. Do skierowań zostały dołączone wymagane dokumenty oprócz aktualnego wywiadu środowiskowego. Nie podejmowano działań w celu pozyskania brakującej dokumentacji. W trakcie prowadzonej kontroli dyrektor Placówki sporządziła pismo do Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie z prośbą o przeprowadzenie aktualnych wywiadów środowiskowych u rodziców biologicznych dzieci, które złoŝono do MOPR w dniu 6 lutego 2009 r. - (zał. nr 4). Rodzice dzieci mają ograniczoną władzę rodzicielską. Nawiązano kontakt z ojcem dzieci, który sporadycznie odwiedza je w placówce. Nie nawiązuje z dziećmi bliŝszych relacji. Aktualnie nie ma moŝliwości powrotu rodzeństwa do domu rodzinnego. Nawiązano kontakt z dziadkami dzieci, ale z powodu swojej sytuacji zdrowotnej nie mogą pełnić opieki nad dziećmi. Na spotkaniach z pracownikami ośrodka adopcyjno - opiekuńczego i Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie, w celu dokonania okresowej oceny sytuacji dziecka, podejmowane były wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu wychowanków. Spotkania odbywały się, co 6 miesięcy a wnioski realizowano systematycznie (zał. nr 6). X.X.Y. zostały umieszczone w Placówce dnia 14.04.2008 r. na podstawie postanowienia sądu z dnia 20.03.2008 r. i skierowania wydanego przez MOPR w Szczecinie dnia 28.04.2008 r. Wcześniej dzieci przebywały w rodzinie zastępczej. Do skierowania zostały dołączone wszystkie wymagane dokumenty. Rodzice dzieci nie Ŝyją. Nie zgłoszono dzieci do ośrodka adopcyjno - opiekuńczego w celu umoŝliwienia im pozyskania rodziny przysposabiającej. W trakcie prowadzonej kontroli dyrektor Placówki sporządziła zgłoszenie do Ośrodka Adopcyjno - Opiekuńczego Stowarzyszenia Rodzin Katolickich w Szczecinie o przysposobienie dzieci. Pismo zostało złoŝone w Ośrodku dnia 06 lutego 2009 r.- (zał. nr 5). Na 4
spotkaniach z pracownikami OAO i MOPR, w celu dokonania okresowej oceny sytuacji dziecka, podejmowane były wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w Placówce. Spotkania odbywały się co 6 miesięcy, a wnioski realizowano systematycznie (zał. nr 6). X.X.Y. zostały umieszczone w Placówce dnia 14.04.2008 r. na podstawie postanowienia sądu z dnia 20.03.2008 r. i skierowania wydanego przez MOPR w Szczecinie dnia 28.04.2008 r. Wcześniej dzieci przebywały w rodzinie zastępczej u pani Ewy Rynkiewicz. Do skierowania zostały dołączone wszystkie wymagane dokumenty. Dziewczynki są dziećmi cudzoziemców. Ojciec nieznany. Matka najprawdopodobniej przebywa w Rumunii. Od 2001 roku prowadzona jest korespondencja z ambasadą Rumuńską w Warszawie w celu ustalenie miejsca pobytu matki. Na dzień kontroli ustalono tylko jej pochodzenie. Z prowadzonej korespondencji wynika, Ŝe nie ma szansy na jej odnalezienie. Nie zgłoszono dzieci do ośrodka adopcyjno - opiekuńczego w celu umoŝliwienia im pozyskania rodziny przysposabiającej. W trakcie prowadzonej kontroli dyrektor Placówki sporządziła zgłoszenie do Ośrodka Adopcyjno - Opiekuńczego Stowarzyszenia Rodzin Katolickich w Szczecinie o przysposobienie dzieci. Pismo zostało złoŝone w Ośrodku dnia 06 lutego 2009 r.- (zał. nr 5). Na spotkaniach z pracownikami OAO i MOPR, w celu dokonania okresowej oceny sytuacji dziecka, podejmowane były wnioski odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w Placówce. Spotkania odbywały się, co 6 miesięcy a wnioski realizowano systematycznie (zał. nr 6). W trakcie kontroli sprawdzono indywidualne plany pracy z dzieckiem i karty pobytu wychowanków. Modyfikacja planów dokonywana była, co pół roku wspólnie z pracownikami ośrodka adopcyjno - opiekuńczego, przy uwzględnieniu potrzeb i zamierzeń wychowanków. W planach wyszczególniono cele długo i krótkoterminowe. Ujęte były obszary pracy w zakresie sytuacji rodzinnej i prawnej dziecka, jego funkcjonowania społecznego i emocjonalnego, nauki szkolnej, stanu zdrowia, przygotowania do samodzielności, potrzeb materialnych i szczególnych potrzeb dziecka (w tym jego zainteresowań). Natomiast karty pobytu dzieci w Placówce zawierały informacje o znaczących dla dziecka wydarzeniach, w tym o postępach w nauce szkolnej, o stanie zdrowia dziecka i ocenę aktualnej sytuacji dziecka. Podczas kontroli zostało sprawdzone, czy Placówka jest przygotowana do wypełniania zadań określonych w regulaminie, czy spełnia standardy określone w 27 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych i czy były przestrzegane prawa dziecka. 5
Informacje uzyskano poprzez rozmowę kierowaną z dyrektorem Placówki i poprzez analizę ankiet sporządzonych przez 2 wychowanków (zał. nr 7 i 7a). Spełnienie tych standardów przez Placówkę przedstawia się następująco: 1. Dzieci miały nieograniczony dostęp do jedzenia i napojów przez całą dobę. SpoŜywały 5 posiłków. Przy planowaniu posiłków uwzględniane były potrzeby i Ŝyczenia dzieci. Jedna wychowanka wymagała stosowania specjalnej diety zgodnie z zaleceniem lekarza onkologa i diabetologa polegającej na wyeliminowaniu składników mlecznych i produktów zawierających witaminę B. Starsze dzieci same przygotowywały śniadania i kolacje. Ponadto do ich obowiązków naleŝało zmywanie naczyń. Dzieci wypowiadały się pozytywnie o jakości i ilości posiłków. Potwierdziły, Ŝe mają swobodny dostęp do jedzenia i picia. 2. Wszystkie dzieci były zapisane do lekarzy rodzinnych w Przychodni przy ul. Wojska Polskiego 101 w Szczecinie. Wśród dzieci jedno wymagało opieki onkologicznej, leczone było w Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie, oraz objęte było opieką poradni genetycznej. Dwoje dzieci wymagało leczenia psychiatrycznego z powodu zaburzeń emocji. Zalecenia lekarzy były wypełniane zarówno co do stosowania odpowiednich leków, postępowania leczniczego i wykonywania zabiegów medycznych. Opiekun reagował na skargi dzieci dotyczące ich złego samopoczucia. Sprawdzał temperaturę, podawał ogólnodostępne leki, umawiał dzieci na wizytę u lekarza rodzinnego, a w razie konieczności u specjalistów. W Domu była apteczka wyposaŝona w podstawowe leki i środki opatrunkowe. 3. W Placówce 3 dzieci wymagało nauczania indywidualnego, dwoje na terenie szkoły, a 1 w domu. Wychowankowie przejawiali szczególne potrzeby edukacyjne i rozwojowe (np. wady wymowy, zaburzenia motoryki małej, zaburzenia zachowania i emocji). Dyrektor Placówki podejmowała działania w celu wyrównania deficytów i zapewniała wychowankom moŝliwości rozwoju poprzez ich udział w zajęciach logopedycznych, zajęciach sensorycznych organizowanych przy Stowarzyszeniu na Rzecz Osób Upośledzonych Umysłowo przy ul. Rostockiej w Szczecinie oraz udział w zajęciach społecznych organizowanych na terenie szkoły. Oprócz opiekuna w nauce pomagali dzieciom licealiści, którzy przychodzili w tym celu do placówki w kaŝdy czwartek. Pomagali oni wychowankom w przygotowywaniu się do lekcji, sprawdzali odrobienie prac domowych. Ponadto dzieci wymagające szczególnej pomocy uczęszczały na korepetycje 3 razy w tygodniu po 2 godziny. Opiekun sprawdzał systematyczność uczęszczania przez dzieci do szkoły. Wychowankowie odrabiali lekcje po powrocie ze szkoły do Domu, w swoich pokojach. O wyborze szkoły dzieci decydowały wspólnie z opiekunem, kierując się swoimi potrzebami. Dzieci brały udział w zajęciach pozalekcyjnych tj.: zajęcia rekreacyjno- sportowe- 3 dzieci, 6
koło teatralne- 2 dzieci, koło ekologiczne- 1 dziecko. Dzieci uczęszczały równieŝ po lekcjach na prywatne lekcje języka niemieckiego i języka angielskiego. 4. Dzieci wyposaŝone były w odzieŝ, obuwie, bieliznę, zabawki odpowiednie do wieku rozwojowego, środki higieny osobistej, podręczniki i przybory szkolne oraz inne przedmioty osobistego uŝytku. W Placówce nie było problemów z zabezpieczeniem tych rzeczy w odpowiednim czasie i wystarczającej ilości. Dzieci same dokonywały wyboru przy zakupach. Wszystkie potrzeby były pokrywane z budŝetu Placówki. 5. Dzieci regularnie otrzymywały kieszonkowe w wysokości 40 zł. Kwota ta wynikała ze wspólnych ustaleń, natomiast dzieci mogły wydatkować te środki na własne drobne potrzeby. Jedno dziecko na pytanie ankietowe za co moŝe być zabrane kieszonkowe, odpowiedziało: jak broję. Podczas prowadzonej rozmowy ustalono jednak, Ŝe nie występowały sytuacje nie otrzymania przez dziecko minimalnej kwoty pienięŝnej. 6. Wszystkie dzieci uczyły się w szkołach na terenie miasta Szczecina, nie było więc potrzeby ponoszenia opłat za pobyt w bursie lub w internacie. 7. Wychowankowie otrzymywali środki na pokrycie kosztów przejazdów do i z miejsca uzasadnionego pobytu poza placówką, np. na bilety na przejazd do rodziny, do szkoły, kina czy na wycieczki. 8. Placówka zapewniała dla kaŝdego dziecka łóŝko lub tapczan, szafę lub miejsce w szafie na przechowywanie rzeczy osobistych, odzieŝy i obuwia oraz zabawki, szafkę nocną i lampki nocne. Pokoje były 3 osobowe. Stan techniczny mieszkania był dobry. Na bieŝąco uzupełniane były potrzebne przedmioty codziennego uŝytku. W placówce była ciepła woda, centralne ogrzewanie gazowe, dobry stan instalacji elektrycznej, sanitariatów i oświetlenia. Ponadto w czasie kontroli uzyskano od dzieci informacje dotyczące przestrzegania w Placówce praw dziecka do: informacji, swobody wypowiedzi, ochrony przed poniŝającym traktowaniem i karaniem, do prywatności, wolności religijnej. Informacje te zostały zebrane od 2 wychowanków na podstawie anonimowych ankiet. Ze zgromadzonych informacji wynika, Ŝe dzieci nie utoŝsamiają pobytu w Rodzinnym Domu Dziecka z pobytem w placówce, czują się w nim jak w domu rodzinnym, do opiekuna zwracają się mamo i nie traktują go jak wychowawcy. Określenie to raczej odnoszą do nauczycieli szkolnych. Na pytanie czy znają regulamin i co waŝnego zawiera, badane dzieci odpowiedziały, Ŝe go znają, jednak nie znają dokładnie jego treści, a jedynie wymieniają swoje prawa i obowiązki wynikające z reguł i zasad obowiązujących powszechnie i w Rodzinnym Domu Dziecka. NajwaŜniejsze prawa wymieniane przez wychowanków to prawo do nauki, własnego zdania, własnego wyboru. Obowiązki dzieci to według nich praca w kuchni, wychodzenie z psem i w kaŝdą sobotę generalne porządki. Dzieci nie miały ograniczeń w dostępie do prasy, telewizji, ksiąŝek, 7
komputera. Wiedziały, kto jest ich opiekunem prawnym, o swojej sytuacji prawnej i rodzinnej rozmawiały z dyrektorem Rodzinnego Domu. Dzieci były wcześniej zapoznawane z waŝnymi decyzjami ich dotyczącymi, mogły mieć wpływ na podejmowane decyzje. Mogły swobodnie wypowiadać własne zdanie nawet, jeśli było ono rozbieŝne z opinią opiekuna. Wychowankowie znali system kar i nagród obowiązujący w Placówce. Wiedzieli, za co mogą być ukarani lub nagrodzeni (oceny i zachowanie, pomoc przy młodszym rodzeństwie, za ładne posprzątanie). Częściej doświadczali nagród niŝ kar. Wśród kar wymienili zakaz gry na komputerze ale zaznaczyli, Ŝe rzadko byli karani, poniewaŝ mama nie jest zwolenniczką kar. Dzieci nie znalazły się w sytuacji, w której czuły się poniŝone lub upokorzone. W przypadku wystąpienia konfliktu pomiędzy wychowankami lub ich opiekunami rozwiązania były wspólnie ustalane podczas rozmowy. Dzieci miały miejsca, w których mogły trzymać swoje rzeczy prywatne i nikt tam nie zaglądał. Na pytanie czy kontrolowane bywają ich rzeczy osobiste i listy uzyskano jedną odpowiedź zaprzeczającą a jedno dziecko napisało, Ŝe wspólnie czytana była korespondencja. Wychowankowie mogli mieć swoje zwierzęta. W domu razem z dziećmi mieszkały 2 psy. W placówce przestrzegana była zasada intymności, pracownicy nie wchodzili do pokoi dzieci i do łazienki podczas przebierania się lub kąpieli bez pukania. Wszystkie dzieci miały kogoś, z kim mogły porozmawiać o swoich sprawach osobistych. Wszyscy wychowankowie byli tej samej wiary, chodzili do Kościoła i na lekcje religii. W Placówce organizowane były tradycyjne uroczystości religijne. Dzieci we wszystkich sprawach mogły liczyć na pomoc pracowników Placówki, liczyły na ich wsparcie po opuszczeniu Rodzinnego Domu. Ocena kontrolowanej działalności Placówki: W oparciu o zgromadzony materiał kontrolny stwierdzono, Ŝe Placówka była przygotowana do realizacji zadań określonych w regulaminie. Dyrektor Placówki posiadał wykształcenie zgodne z aktualnymi przepisami i odbył szkolenie dla kandydatów do prowadzenia placówek rodzinnych. Posiadał opinię ośrodka adopcyjno- opiekuńczego o posiadaniu odpowiedniego przygotowania. W trakcie kontroli stwierdzono, Ŝe wszystkie dzieci przebywające w Placówce posiadały postanowienia sądu o objęciu ich taką opieką i skierowania do Rodzinnego Domu. Ocena zasadności pobytu dzieci w placówce dokonywana była w przepisowym czasie z udziałem pracownika ośrodka adopcyjno- opiekuńczego i Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w Szczecinie. Ponadto Rodzinny Dom Dziecka spełniał standardy określone w 27 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki 8
Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo -wychowawczych. W Placówce przestrzegane były prawa dziecka. Wychowankowie zostali zapoznani z regulaminem Placówki, w którym są zapisane ich prawa i obowiązki. W Placówce panowała rodzinna, ciepła i serdeczna atmosfera. Dzieci czuły się w niej bezpiecznie, mogły się zwrócić do opiekunów z prośbą o pomoc w kaŝdej sprawie. Częściej doświadczały nagród niŝ kar. W przypadku badania przestrzegania praw dzieci do prywatności uzyskano pozytywne wyniki. Pouczono dyrektora Placówki, Ŝe: naleŝy występować do MOPR o dokumentację dotychczasowych działań, podjętych wobec dziecka i rodziny przed umieszczeniem go w placówce, oraz zgłaszać wychowanków do ośrodka opiekuńczo - adopcyjnego w celu pozyskania rodziny zastępczej bądź przysposabiającej. Dokonano wpisu w ksiąŝce kontroli pod pozycją 01 Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany moŝe zgłosić umotywowane zastrzeŝenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złoŝeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono 12.02.2009 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Rodzinny Dom Dziecka Nr 8 w Szczecinie egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia lutego 2008 r. 9