G r u d z i e ń 20 24. E D Y C J A
Spis treści Spis treści 2 Wstęp Badanie Wskaźnik BIG 4 Najważniejsze liczby 5 Wskaźnik Bezpieczeństwa Działalności Gospodarczej (BIG) 6 Wskaźnik BIG w poszczególnych sektorach (/2) 7 Wskaźnik BIG w poszczególnych sektorach (2/2) 8 Nieterminowe płatności a prowadzenie firm w Polsce 9 Nieterminowe płatności częstym problemem? 0 Zdolność kontrahentów do regulowania bieżących zobowiązań Udział należności płaconych w terminie 2 Szacunkowy poziom przeterminowanych należności Posiadanie dokumentów potwierdzających wiarygodność finansową 5 Potwierdzanie wiarygodności finansowej przed obecnymi partnerami biznesowymi 6 Potwierdzanie wiarygodności finansowej przed nowymi partnerami biznesowymi 7 BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 2
Wstęp Szanowni Państwo, Przedstawiamy 24. edycję Raportu BIG o nastrojach wśród polskich przedsiębiorców. Już po raz ósmy podajemy wyniki badań w rozszerzonej grupie firm, z sześciu branż (dostawców usług finansowych, dostawców usług masowych, branży budowlanej, branży turystycznej, branży e-commerce i przedsiębiorców). Podobnie jak we wcześniejszych raportach przygotowaliśmy specjalny zestaw pytań dodatkowych. Tym razem sprawdziliśmy czy firmy wymagają potwierdzania wiarygodności finansowej od obecnych i nowych kontrahentów. Zacznę jednak od przedstawienia głównego Wskaźnika BIG. Na koniec roku poziom bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej ponownie wzrasta. Obecnie główny indeks osiągnął poziom 7,84 pkt. tym samym jest najwyższy od początku 2009 roku. Poprawę widać już od dziewięciu miesięcy, zatem możemy mówić już o stałym trendzie. To nie koniec dobrych informacji. Wartość wskaźnika w branży finansowej osiągnęła najwyższą wartość w sześcioletniej historii badania 29,2 pkt. Z pozostałych sektorów warto wspomnieć turystykę, w której ocena poziomu bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej nieprzerwanie rośnie. Może to wskazywać, że problemy ta branża ma już za sobą. Biorąc pod uwagę takie wyniki, nie jest niczym zaskakującym, że w pozostałych pytaniach, które stale zadajemy badanym rośnie udział pozytywnych odpowiedzi. Przykładowo, w ciągu ostatnich trzech miesięcy o 6 pkt. proc. zwiększyła się grupa respondentów, która uważa nieterminowe regulowanie należności w ich branży za zjawisko występujące rzadko. Warto również wskazać pozytywne zmiany dotyczące szacowanej wartości przeterminowanych należności. Zdecydowanej poprawie uległa sytuacja przedsiębiorców, z których niespełna jedna piąta (9%) oczekuje na zaległe płatności, których suma przekracza 00 tysięcy złotych, jeszcze trzy miesiące temu grupa ta była większa aż o 27 pkt. proc. Jak już zdążyłem wspomnieć, tym razem w tej edycji raportu, zawarliśmy pytania dodatkowe dotyczące potwierdzania wiarygodności finansowej. Niektóre odpowiedzi były dla nas sporym zaskoczeniem. Zdaniem ankietowanych, częściej dokumentów poświadczających ich dobrą sytuację, wymagali obecni kontrahenci niż partnerzy będący w trakcie nawiązywania współpracy. Nie zdradzając więcej szczegółów, zapraszam do lektury. Mariusz Hildebrand Prezes Zarządu Biuro Informacji Gospodarczej InfoMonitor S.A. BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl
Badanie wskaźnik BIG Zatory płatnicze oraz zaległe i utracone zobowiązania stanowią ważne zagadnienie w życiu gospodarczym. Biorąc pod uwagę ich konsekwencje, BIG InfoMonitor we współpracy ze Związkiem Banków Polskich monitorują rozmiary tego zjawiska w obrocie gospodarczym i jego zmiany w czasie. W listopadzie 2007 r. zapoczątkowano regularnie przeprowadzane badanie wśród przedsiębiorców. W ten sposób powstał Raport BIG, który mierzy poziom bezpieczeństwa działalności gospodarczej i pozwala określić odczucia przedsiębiorców oraz kierunek ich zmian. Obecny raport BIG jest już 24. edycją cyklicznego badania. Podstawowym wskaźnikiem, który prezentuje poziom oraz zmiany badanego zjawiska jest BIG - Wskaźnik Bezpieczeństwa Działalności Gospodarczej. Badanie zrealizowano w formie wywiadów telefonicznych (CATI - wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo) na losowo kwotowej próbie firm działających w Polsce, które posiadają przeterminowane zobowiązania (zapadalność, co najmniej 60 dni przed datą realizacji badania):. dostawcy usług finansowych (N = 70), 2. dostawcy usług masowych (N = 70),. przedsiębiorcy (inne branże, msp) (N = 60), 4. branża turystyczna (N = 60), 5. branża budowlana (N = 70), 6. branża e commerce (N = 60). Wywiady realizowano z osobami decyzyjnymi lub współdecydującymi o finansach w badanych firmach, ze szczególnym uwzględnieniem decyzyjności w kwestii zatorów płatniczych i niesolidnych partnerów biznesowych. Jesteśmy ciekawi Państwa opinii na temat naszego raportu, a także liczymy na sugestie, co do zmian i udoskonalenia jego zawartości merytorycznej. Uwagi prosimy kierować na adres e-mail RaportBIG@big.pl BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 4
Najważniejsze liczby 7,84pkt. 29,2pkt.,70pkt. wartość Wskaźnika Bezpieczeństwa Działalności Gospodarczej wartość Wskaźnika BIG w sektorze usług finansowych wartość Wskaźnika BIG wśród przedsiębiorców 74% ankietowanych firm uważa, że nieterminowe płatności stanowią przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej 6% ankietowanych firm pozytywnie ocenia zdolność kontrahentów do regulowania bieżących zobowiązań 2% ankietowanych firm ocenia, że suma przeterminowanych należności, z jakimi zalegają na ich rzecz kontrahenci przekracza 00 tysięcy złotych BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 5
Wskaźnik Bezpieczeństwa Działalności Gospodarczej (BIG) W ocenie polskich firm w ciągu ostatnich miesięcy poziom bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej, wyrażany Wskaźnikiem BIG, wzrósł o,7 pkt. i obecnie wynosi 7,84 pkt. Tym samym osiągając najwyższy poziom od początku 2009 roku. Na obecny poziom wartości wskaźnika ma wpływ przewaga pozytywnych ocen w prawie wszystkich badanych branżach. Wyjątek stanowią dostawcy usług masowych, gdzie odnotowano niewielki spadek o 0,5 punktu. Po dziewięciu miesiącach stałego wzrostu Wskaźnika BIG, widać wyraźną i trwałą poprawę nastrojów wśród badanych firm. 0 25 20 7,84 5 0 5 0 Wskaźnik BIG może przyjmować wartości z zakresu od -00 do 00. Wzrost jego wartości oznacza poprawę oceny bezpieczeństwa działalności gospodarczej, natomiast spadek pogorszenie sytuacji. BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 6
Wskaźnik BIG w poszczególnych sektorach (/2) Odnosząc się do sektorów analizowanych od początku badania, największą zmianę zanotowano w grupie dostawców usług finansowych, wzrost indeksu BIG dla tej grupy w ciągu trzech miesięcy wyniósł,92 pkt. i obecnie wynosi 29,2 pkt. Osiągnął on w tej branży najwyższy poziom w historii badania. W przypadku dostawców usług finansowych głównym czynnikiem, który zdecydował o wzroście wartości wskaźnika był spadek częstotliwości występowania problemu nieterminowego regulowania należności wśród firm z branży. Większość badanych firm z branży finansowej jest również zdania, że poziom przeterminowanych wierzytelności w przypadku klientów indywidualnych i biznesowych jest niski. Podobnie wysoki wzrost nastąpił wśród przedsiębiorców, gdzie indeks od ostatniego badania wzrósł o 8,08 pkt. Na tak istotną poprawę Wskaźnika BIG, w porównaniu do poprzedniego kwartału, wpływ miał wzrost zdolności kontrahentów do regulowania bieżących zobowiązań oraz spadek poziomu przeterminowanych wierzytelności. Zjawisko to dotyczy zarówno klientów indywidualnych jak i biznesowych. 40 dostawcy usług finansowych dostawcy usług masowych przedsiębiorcy 0 min. 0,06 0 09 29,2 max. min. 0,86 08 2 26,59 07 max. min. -9,42 02 29,82 02 08 max. 29,2 20 7,98 0,70 0-0 dostawcy usług finansowych dostawcy usług masowych przedsiębiorcy ŹRÓDŁO: Badanie TNSO Polska BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 7
Wskaźnik BIG w poszczególnych sektorach (2/2) W pozostałych badanych branżach najwyższy wzrost ocen poziomu bezpieczeństwa prowadzenia działalności gospodarczej odnotowano w branży turystycznej. W ciągu ostatnich trzech miesięcy wzrósł on 8,6 pkt. proc i obecnie wynosi blisko 25 pkt. Niestety trudna sytuacja na rynku budowlanym odbiła się na opiniach przedstawicieli tej branży. Ich oceny uległy wyraźnemu pogorszeniu o -7,46 proc. w porównaniu z wynikami z poprzedniego badania. Jednakże poziom indeksu BIG w tym sektorze nadal wypada pozytywnie w porównaniu do sytuacji sprzed kilkunastu miesięcy. 24,98 7,84 9,64 9,589,98 6,89 6,7 4,,08 9,44 9,05 8,56 8,9 5,42,00 0,56 7,45 5,78,52,85 8,59 8,79 2,67 6,06 -,9 Ogółem* Ogółem** Branża turystyczna Branża budowlana e-commerce.202 02.20 06.20 08.20.20 * Wartość wskaźnika dla wszystkich firm (sektorów) objętych badaniem ** Wartość wskaźnika dla branży: finansowej, usług masowych oraz przedsiębiorcy (inne branże) ŹRÓDŁO: Badanie TNSO BOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 8
Nieterminowe płatności a prowadzenie firm w Polsce W ciągu ostatnich trzech miesięcy zmalała o 6 pkt. proc. liczba firm, która uważa, że nieterminowe regulowanie faktur stanowi poważną przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej. Najmniej odczuwają ten problem przedstawiciele branży e-commerce, wśród których 62% respondentów uważa, że jest to poważna bariera. W ciągu ostatnich trzech miesięcy wzrosły negatywne odczucia wśród dostawców usług masowych, ten problem odczuwa 75% badanych, co stanowi wzrost o 4 pkt. proc. W jakim stopniu w Pana(i) opinii, nieterminowe regulowanie płatności stanowi przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce? Ogółem 74 25 % dostawcy usług finansowych 72 28 dostawcy usług masowych 75 25 przedsiębiorcy (inne branże) 76 2 22 branża turystyczna 74 2 24 branża budowlana 84 5 e-commerce 62 8 Ogółem N=400 poważna przeszkoda nie wiem niewielka przeszkoda ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 9
Nieterminowe płatności częstym problemem? W ciągu ostatnich trzech miesięcy o 6 pkt. proc. zwiększyła się grupa respondentów, która uważa nieterminowe regulowanie należności w ich branży za zjawisko występujące rzadko. Obecnie jest ich 50%. Od ostatniego raportu największa zmiana nastąpiła wśród dostawców usług e-commerce. Aż o 20 pkt. proc. uległy poprawie odczucia w tej grupie badanych. Niemal we wszystkich branżach nastąpiła poprawa. Wyjątkiem są badani z branży dostawców usług masowych i turystycznych, gdzie jeszcze w czerwcu wyniki były wyższe odpowiednio o 8 pkt. proc. i 2 pkt. proc. Czy problem nieterminowego regulowania należności wśród firm z Pana(i) branży, występuje często? Czy problem nieterminowego regulowania należności, wśród firm z Pana(i) branży, występuje często czy rzadko? Ogółem 45 5 50 % dostawcy usług finansowych 25 2 7 dostawcy usług masowych 58 przedsiębiorcy (inne branże) 59 40 branża turystyczna 29 68 branża budowlana 69 28 e-commerce 6 6 częsty problem nie wiem rzadki problem Ogółem N=400 ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 0
Zdolność kontrahentów do regulowania bieżących zobowiązań Respondenci nieco gorzej oceniają zdolność kontrahentów do regulowania bieżących zobowiązań. Obecnie wskaźnik jest niższy w stosunku do badania z sierpnia 20r. o pkt. proc. Wciąż jednak aż 6% respondentów uważa, że ich partnerzy biznesowi mają wysoką zdolność do regulowania bieżących zobowiązań. Najgorzej zdolność do regulowania bieżących zobowiązań przez swoich partnerów biznesowych oceniają przedstawiciele branży budowlanej, wśród których jest to blisko połowa respondentów (44%). Jak ocenia Pan(i) zdolność kontrahentów Pana(i) firmy do regulowania bieżących zobowiązań? Jak ogólnie ocenia Pan(i) zdolność kontrahentów Pana(i) firmy do regulowania bieżących zobowiązań? Ogółem 4 6 % dostawcy usług finansowych 24 7 dostawcy usług masowych 9 9 52 przedsiębiorcy (inne branże) 5 2 6 branża turystyczna 29 7 branża budowlana 44 6 50 e-commerce 69 niska nie wiem wysoka Ogółem N=400 ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl
Udział należności płaconych w terminie Spadła liczba firm, które otrzymują więcej niż 75% płatności w terminie. Grupa ta zmniejszyła się o pkt. proc. i wynosi 4%. Po raz pierwszy od roku grupa firm, która ocenia, że otrzymuje 90% należności w terminie zmalała o 4 pkt. proc. Wciąż najlepiej swoją sytuację finansową oceniają dostawcy usług finansowych, wśród których 78% respondentów otrzymuje między 76% a 00% płatności na czas. W ciągu ostatnich trzech miesięcy grupa ta zwiększyła się o 4 pkt. proc. Na drugim miejscu pod względem otrzymywania należności są badani z branży usług masowych, wśród których połowa firm otrzymuje 76% a 00% płatności w terminie. Najwolniej płatności spływają do firm z branży budowlanej oraz przedsiębiorców, wśród których tylko jedna czwarta otrzymuje 76% do 00% płatności w terminie. Jaki procent należności, wobec Pana(i) firm płacony jest zgodnie z terminem? % Ogółem 4 8 9 2 26 7 2 dostawcy usług finansowych 4 7 45 5 dostawcy usług masowych 6 2 7 przedsiębiorcy (inne branże) 7 7 28 8 7 2 branża turystyczna 6 6 2 2 2 branża budowlana 6 8 26 7 8 e-commerce 9 24 9 9 9 0% od % do 0% od % do 25% od 26% do 50% od 5% do 75% od 76% do 90% powyżej 90% nie wiem/odmowa Ogółem N=400 ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 2
Szacunkowy poziom przeterminowanych należności W ciągu ostatnich trzech miesięcy o 4 pkt. proc. spadła liczba respondentów (2%), którzy oceniają, że suma przeterminowanych należności, z jakimi zalegają na ich rzecz kontrahenci przekracza 00 tysięcy złotych. Zdecydowanej poprawie uległa sytuacja przedsiębiorców, z których niespełna jedna piąta (9%) oczekuje na zaległe płatności, których suma przekracza 00 tysięcy złotych. Jeszcze trzy miesiące temu grupa ta była większa o 27 pkt. proc. Najmniejsze problemy z przeterminowanymi należnościami mają przedstawiciele sektora e-commerce, w którym zaległości powyżej 00 tysięcy złotych dotyczą % badanych, jednakże grupa ta zwiększyła się od czerwca o 6 pkt. proc. Jaki jest szacunkowy poziom zadłużenia kontrahentów wobec Pana(i) firmy? % Ogółem 2 27 2 2 5 dostawcy usług finansowych 0 9 5 7 dostawcy usług masowych 7 28 4 48 przedsiębiorcy (inne branże) 25 4 9 9 2 branża turystyczna 8 5 6 8 5 branża budowlana 2 22 7 7 9 e-commerce 68 6 Ogółem N=400 do 0 tys. zł 0, - 50 tys. zł 50, - 00 tys. zł powyżej 00 tys. zł miałem(am) takie wierzytelności, ale już ich nie mam nie wiem / odmowa ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl
Potwierdzanie wiarygodności finansowej BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 4
Posiadanie dokumentów potwierdzających wiarygodność finansową Zdecydowana większość badanych firm (74%) posiada dokumenty potwierdzające ich wiarygodność finansową. W największym stopniu dbają o nie dostawcy usług finansowych, wśród których aż 87% deklaruje posiadanie odpowiednich zaświadczeń. Najmniejszy udział firm posiadających dokumenty świadczące o dobrej sytuacji finansowej wystąpił w sektorze e-commerce. Można uznać to za zaskakujące, biorąc pod uwagę z jednej strony dynamiczny rozwój tej gałęzi gospodarki, a z drugiej konieczność wzbudzenia zaufania u klientów bez bezpośredniego kontaktu ze sprzedawcą. Czy Pani/Pana firma posiada dokumenty, potwierdzające wiarygodność finansową Pani/Pana firmy? Ogółem 2 74 dostawcy usług finansowych 0 87 dostawcy usług masowych 2 4 75 przedsiębiorcy (inne branże) 28 9 6 branża turystyczna 2 79 branża budowlana 7 4 78 e-commerce 44 56 Nie Nie wiem/ trudno powiedzieć Tak ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 5
Potwierdzanie wiarygodności finansowej przed obecnymi partnerami biznesowymi Tylko 4% badanych firm doświadczyło sytuacji, w której ich obecni partnerzy biznesowi wymagali przedstawienia dokumentów potwierdzających wiarygodność finansową. Najwyższy odsetek odnotowano w branży budowlanej (60%), prawdopodobnie jest to efekt trudnej sytuacji tego sektora w ostatnich kilkunastu miesiącach. Najrzadziej z taką sytuacją mieli do czynienia dostawcy usług finansowych i e-commerce, w obu przypadkach było to %. Czy spotkał(a) się Pan/Pani z sytuacją, że obecni partnerzy biznesowi Pana/Pani firmy wymagali od Pana/Pani przedstawienia dokumentów potwierdzających wiarygodność finansową Pana/Pani firmy? Ogółem 59 4 % dostawcy usług finansowych 69 dostawcy usług masowych 54 46 przedsiębiorcy (inne branże) 65 5 branża turystyczna 62 8 branża budowlana 9 60 e-commerce 69 Nie Nie wiem/ trudno powiedzieć Tak ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 6
Potwierdzanie wiarygodności finansowej przed nowymi partnerami biznesowymi Zestawienie odpowiedzi w poniższym pytaniu z poprzednim wypada zaskakująco. Obecni partnerzy ankietowanych firm częściej (4%) wymagają potwierdzania wiarygodności finansowej niż nowi (5%). Jedynie w przypadku przedsiębiorców ta tendencja jest odwrócona, a w przypadku branży budowlanej jest prawie taka sama. Trudno jednoznacznie zinterpretować te dane, możliwe, że jedną z przyczyn jest chęć jak najszybszego rozpoczęcia współpracy, bez oczekiwania na przedstawienie dokumentów zaświadczających o dobrej kondycji finansowej. Czy spotkał(a) się Pan/Pani z sytuacją, że przy pozyskiwaniu nowych partnerów biznesowych, wymagano od Pana/Pani przedstawienia dokumentów potwierdzających wiarygodność finansową Pani/Pana firmy? Ogółem 65 5 % dostawcy usług finansowych 7 27 dostawcy usług masowych 6 2 5 przedsiębiorcy (inne branże) 60 40 branża turystyczna 7 29 branża budowlana 40 59 e-commerce 8 9 Nie Nie wiem/ trudno powiedzieć Tak ŹRÓDŁO: Badanie TNS OBOP BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 7
BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 8
BIG InfoMonitor SA www.big.pl/raport BIG RaportBIG@infomonitor.pl 9