Raport Roczny 2014 CCI 2007CB163PO011 PROGRAM OPERACYJNY WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA (WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE) BRANDENBURGIA 2007 2013 W RAMACH EUROPEJSKIEJ WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ Unia Europejska Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Warszawa, czerwiec 2015r.
1. Informacje wstępne 4 2. Przegląd realizacji PO EWT PL-BB. 5 2. 1. Realizacja i analiza postępów. 5 2.1.1 Informacje na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego. 6 2.1.2 Informacje finansowe PO EWT PL- BB. 8 2.1.3 Informacja na temat podziału wykorzystania funduszy wg kategorii interwencji (bez Pomocy Technicznej). 9 2.1.4 Pomoc w podziale na grupy docelowe (bez Pomocy Technicznej). 11 2.1.5 Pomoc ponownie wypłacona lub wykorzystana (bez Pomocy Technicznej). 11 2.1.6 Analiza jakościowa (bez Pomocy Technicznej). 16 2.1.6.1 System realizacji Programu 16 2.1.6.2 Postęp finansowy i rzeczowy Programu (priorytety 1-3). 16 2.1.6.3 Rekomendacje KE i IZ. 20 2.1.6.4 Instrumenty inżynierii finansowej. 21 2.1.6.5 Realizacja założeń SL/Europa 2020. 21 2.1.6.6 Strategia UE dla RMB. 22 2.2. Informacja na temat zgodności z przepisami wspólnotowymi. 23 2.2.1. Zasada równości szans. 23 2.2.2 Zasada partnerstwa. 24 2.3 Opis napotkanych problemów w trakcie realizacji Programu oraz podjętych w związku z tym działań zaradczych. 24 2.4 Zmiany w kontekście realizacji PO EWT PL-BB (w stosownych wypadkach). 25 2.5 Zasadnicze modyfikacje w rozumieniu art. 57 rozporządzenia nr 1083/2006 (w stosownych wypadkach). 25 2.6 Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia. 25 2.7 Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności IZ. 26 2.8 Monitorowanie i ocena. 27 2.9 Krajowa rezerwa wykonania pomocy. 28 3. Realizacja w podziale na Priorytety. Postęp wdrażania wg Priorytetów (bez Pomocy Technicznej). 29 3.1 Priorytet 1. 29 3.1.1 Osiągniecie celów i analiza postępów 29 3.2.1 Postęp w realizacji celów Priorytetu wraz z analizą postępów. 34 3.3 Priorytet 3 39 3.3.1 Postęp w realizacji celów Priorytetu wraz z analizą postępów 39 4. Pomoc Techniczna 45 5. Informacja i promocja. 46 5.1 Imprezy informacyjno-promocyjne. 46 5.1.1 Konsultacje w związku z naborem/ konsultacje dla BW i Partnerów projektu 46 5.1.2 Szkolenia dla beneficjentów. 46 2
5.1.3. Imprezy promocyjne. 47 5.1.4 Spotkania/imprezy/konferencje instytucji zaangażowanych/z udziałem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu. 51 5.1.5 Informowanie o wdrażaniu Programu w gremiach regionalnych. 52 5.2 Współpraca z mediami. 52 5.3 Materiały informacyjno-promocyjne 53 5.4 Bezpośrednie konsultacje. 54 5.5. Strona internetowa Programu 54 Wykaz skrótów 57 Wykaz tabel 58 Wykaz wykresów 58 Wykaz załączników 59 Załącznik 1. 60 Załącznik 2. 62 Załącznik 3. 63 Załącznik 4. 69 Załącznik 5. 70 Załącznik 6 72 3
1. Informacje wstępne Cel: Europejska Współpraca Terytorialna PROGRAM OPERACYJNY WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ POLSKA (WOJEWÓDZTWO LUBUSKIE) BRANDENBURGIA 2007 2013 w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej Kwalifikowany obszar: po polskiej stronie: Podregion Gorzowski (PL 431 w skład którego wchodzą powiaty: gorzowski, międzyrzecki, słubicki, strzelecko drezdenecki, sulęciński i miasto na prawach powiatu Gorzów Wielkopolski), Podregion Zielonogórski (PL 432 - w skład którego wchodzą powiaty: krośnieński, nowosolski, świebodziński, zielonogórski, żagański, żarski, wschowski i miasto na prawach powiatu Zielona Góra), po niemieckiej stronie: Powiat Märkisch-Oderland (DE 413), Powiat Oder-Spree (DE 415), Miasto na prawach powiatu Frankfurt nad Odrą (DE 411), Powiat Spree-Neiße (DE 429), Miasto na prawach powiatu Cottbus (DE 422). ROCZNE SPRAWOZDANIE REALIZACJI Z Okres programowania: 1 stycznia 2007-31 grudnia 2013 Numer programu (nr CCI): CCI 2007CB163PO011 Nazwa programu: Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013 w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej Rok sprawozdawczy: 1 stycznia 2014 31 grudnia 2014 Data zatwierdzenia rocznego sprawozdania przez Komitet Monitorujący: w procedurze obiegowej w dniach:..r. 4
2. Przegląd realizacji PO EWT PL-BB 1. Niniejszy dokument stanowi podsumowanie działań realizowanych w ramach PO EWT PL-BB w 2014 r. W omawianym okresie sprawozdawczym podejmowane były decyzje dotyczące rozdysponowania środków, które powracały do budżetu Programu w wyniku m.in. niższych kosztów realizacji projektów. Ponadto prowadzone były działania związane z bieżącą refundacją środków wydatkowanych przez partnerów projektów. W raportowanym okresie odbyło się również szereg imprez związanych z promocją Programu, w tym obchodami Europejskiego Dnia Współpracy. Raport za 2014 r. został sporządzony na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z 8 grudnia 2006 r. oraz rozporządzenia zmieniającego Komisji (WE) nr 846/2009 z 1 września 2009 r., z uwzględnieniem rozporządzenia Parlamentu i Rady (WE) nr 1080/2006 z 5 lipca 2006 r. i rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. 2. 1. Realizacja i analiza postępów. Efekty wdrażania Programu do zakończenia 2014 r. Wpływ realizacji Programu można oceniać w wymiarze korzyści gospodarczych (poprzez inwestycje w infrastrukturę), jak i społecznych dzięki przedsięwzięciom poprawiającym relacje między sąsiadami po obu stronach granicy. W okresie sprawozdawczym zakończono realizację 35 projektów, w tym 11 przedsięwzięć ostatecznie rozliczono finansowo, a 24 inicjatywy zostały zakończone rzeczowo. Wdrażane w Programie projekty znacznie przyczyniły się do m.in. poprawy połączeń komunikacyjnych pomiędzy polską i niemiecką częścią obszaru pogranicza, zwiększenia atrakcyjności turystycznej regionu, poprawy standardów ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego, wzmocnienia bezpieczeństwa ludności oraz zmniejszenia zagrożenia katastrofami naturalnymi i poprawy stanu środowiska. Projekty wsparły również innowacje w gospodarce, w tym wykorzystanie technologii proekologicznych; powstały kolejne sieci współpracy gospodarczej, w tym między MŚP i sektorem nauki. Powstały także instytucje, których celem jest wspieranie przedsiębiorców i konsumentów pogranicza. Wymiar społeczny to zarówno lepsze warunki kształcenia młodzieży, wspólne polsko-niemieckie systemy kształcenia dzieci, w tym nauka języka sąsiada, jak i zmniejszenie uprzedzeń i stereotypów oraz promowanie pozytywnego wizerunku sąsiada. Wymienione wyżej efekty osiągnięto dzięki konkretnym działaniom w ramach poszczególnych projektów: Ze środków Programu wybudowano do tej pory ponad 30 km dróg, w tym ponad 8 km oddano do użytku w roku sprawozdawczym. Zakończono budowę mostu pomiędzy miejscowościami Coschen i Żytowań na Nysie Łużyckiej, łączącego stronę polską i niemiecką. Znaczącym rezultatem tych działań jest zauważalne skrócenie czasu przejazdu, poprawa bezpieczeństwa na drogach, co dodatkowo przyczynia się do poprawy atrakcyjności gospodarczej i turystycznej regionu. Do końca 2014 r. obszar pogranicza został również wzbogacony o 44 km ścieżek rowerowych wybudowanych w ramach Programu. W okresie sprawozdawczym podjęto szereg działań związanych z nadrzecznym położeniem obszaru wsparcia (dalszy rozwój turystyki wodnej na rzece Nysa, rejsy rzeczne nowymi statkami żeglugi śródlądowej po rzece Odrze dla ponad 30 tys. turystów w skali roku), zmodernizowano obiekty w Drzonkowie, oddano do użytku zmodernizowane planetarium w Cottbus. O dziedzictwo kulturowe zadbano m.in. poprzez takie działania jak oddanie do użytku budynku Domu Bolfrasa we Frankfurcie nad Odrą wspólnego elementu historii dwumiasta Frankfurt-Słubice. W 2014 r. oddano również do użytku zmodernizowane muzeum Martyrologii w Słońsku oraz wyremontowano wieżę słynnego kościoła farnego w Gubinie. W okresie sprawozdawczym uwzględniono również potrzebę ćwiczeń dotyczących doskonalenia umiejętności służb przeciwpożarowych na terenie Brandenburgii i Województwa Lubuskiego, w których docelowo przeszkolono ponad 1000 strażaków podczas trwania 40 transgranicznych warsztatów. Unowocześniono siedziby i zapewniono nowy sprzęt dla służb ratowniczych w Witnicy. Wskazane działania projektowe służą zapewnieniu 1 W celu zachowania przejrzystości przytaczanych informacji wszystkie kwoty prezentowane w rozdziałach dotyczących postępów rzeczowych i finansowych zostały przedstawione w zaokrągleniu w mln EUR. Wszystkie podawane kwoty są kwotami rzeczywistymi, tzn. uwzględniają oszczędności generowane przez projekty/końcowe rozliczenie projektu lub/i warunki finansowe nałożone na nie przez KM. Poprzez projekty zakończone finansowo rozumie się działania, dla których została zakończona realizacja rzeczowa oraz wypłacona została w okresie sprawozdawczym płatność końcowa. 5
możliwie najwyższego stopnia bezpieczeństwa ludności po obu stronach rzek granicznych na wypadek klęsk naturalnych. W ramach działań wspierających gospodarkę uzyskano m.in. silniejsze transgranicznego powiązanie w sieć branży logistycznej oraz wykorzystano wzajemne atuty lokalnej atrakcyjności inwestycyjnej. W dalszym ciągu pracowały miejsca, gdzie zarówno konsument, jak i przedsiębiorca może uzyskać informacje na tematy gospodarcze, m.in. Transgraniczne Centrum Marketingu Euromiasta Gubin-Guben. Również uczelnie wyższe dzięki środkom EFRR mogły m.in. wesprzeć poszukiwanie możliwości najbardziej ekonomicznego wytwarzania ciepła na potrzeby różnych odbiorców (od gospodarstw domowych po średnie przedsiębiorstwa). W ramach projektów przeprowadzono do końca 2014 ponad 2680 konsultacji pomiędzy przedsiębiorstwami, które miały na celu wzmocnienie polsko-niemieckich powiązań gospodarczych. W ramach projektów realizowanych przez placówki edukacyjne w 2014 r; praktyki zawodowe ukończyło prawie 1350 uczniów, stworzono 42 miejsca szkoleniowe dla stażystów w polskich i niemieckich przedsiębiorstwach. Zmodernizowano 3 szkoły średnie oraz wybudowano dwa przedszkola, gdzie docelowo ma być przyjmowane łącznie 135 przedszkolaków z pogranicza lubusko-brandenburskiego. W ramach wszystkich inicjatyw na rzecz zatrudnienia w ramach Programu wzięło udział ok. 1000 osób. Ważnym filarem Programu jest też Fundusz Projektów Małych i Sieciowych, w ramach którego poprzez inicjatywy społeczności lokalnych ok. 149 tys. osób mogło lepiej poznać swojego sąsiada. Do końca 2014 r. zrealizowano łącznie ponad 2000 małych projektów. Efekty wdrażania projektów realizowanych w ramach Programu potwierdzają formalnie przede wszystkim raporty końcowe z postępu realizacji projektów, składane przez beneficjentów wiodących, wskazujące m.in. na zrealizowane wskaźniki produktu i rezultatu. Dodatkowym źródłem informacji są publikacje w prasie oraz audycje telewizyjne oraz witryny internetowe projektów, wskazujące na efekty realizacji projektów. 2.1.1 Informacje na temat postępów rzeczowych programu operacyjnego. Ponad połowa zakończonych (finansowo i rzeczowo) projektów dotyczyła działań infrastrukturalnych w ramach Priorytetu 1 Wspieranie infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska, prawie 21% realizowało cele Priorytetu 2 Wspieranie powiązań gospodarczych oraz współpracy sektorów gospodarki i nauki, a 18% wpisywało się w założenia Priorytetu 3 Wspieranie dalszego rozwoju zasobów ludzkich i transgranicznej kooperacji. W Tabeli numer 1 postęp realizacji poszczególnych wskaźników został przedstawiony w odniesieniu do projektów zakończonych finansowo. W okresie sprawozdawczym zbliżono się do osiągnięcia wartości docelowej 90% wskaźnika dotyczącego spełnienia trzech kryteriów współpracy. W przypadku pozostałych wskaźników nie nastąpiły znaczne zmiany w porównaniu z rokiem poprzednim. Od początku wdrażania PO zakończono ostatecznie realizację 45% zatwierdzonych do dofinansowania projektów, z czego w niemal połowie z nich (44% z zakończonych projektów) partnerzy opierali swoją współpracę właśnie na trzech wariantach kooperacji. Analizując Tabelę 1 można stwierdzić, iż na etapie przygotowywania dokumentu programowego ostrożnie podchodzono do kwestii współpracy opartej na wszystkich 4 możliwych opcjach, przypisując wskaźnikowi jej odpowiadającemu wartość docelową w wysokości jedynie 20 projektów. Tymczasem to właśnie ten typ współpracy został wskazany w przypadku aż 65% projektów. Niski stopnień osiągnięcia pozostałych wskaźników nie ma charakteru negatywnego, gdyż najważniejszy dla Programu wskaźnik zostanie zrealizowany na poziomie aż 300%. Świadczy to o dużym zaufaniu, zrozumieniu oraz dobrych kontaktach pomiędzy partnerami z obu stron granicy. 6
Tabela 1. Postęp fizyczny PO EWT PL-BB w 2014 r. 2 Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ogółem % Wskaźniki produktu n.d. n.d. n.d. n.d. n.d. Wskaźnik 1: Liczba projektów, które spełniają dwa spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Wskaźnik 2: Liczba projektów, które spełniają trzy spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Wskaźnik 3: Liczba projektów, które spełniają cztery spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Wskaźnik 4: Udział projektów, które spełniają dwa spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Wskaźnik 5: Udział projektów, które spełniają trzy spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 0 0 0 0 1 docelowa bazowa Szacowana realizacja 4 (3+1) 5 (1+4) 5 (0+5) 5 5% - - - - - - - - 100-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 4 4 (0+4) Realizacja 0 0 0 2 docelowa bazowa Szacowana realizacja 7 (3+4) 3 (1+2) 11 (4+7) 7 (4+3) 12 (1+11) 15 (8+7) 15 (3+12) 18 (3+15) 15 15% 18 36% - - - - - - - - 50-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 13 17 (4+13) 28 (11+17) 39 (11+28) Realizacja 0 0 0 0 0 3 docelowa bazowa Szacowana realizacja 42 (3+42) 10 (7+3) 43 (1+42) 18 (8+10) 43 86% 18 90% - - - - - - - - 20-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 20 27 (7+20) 42 (15+27) Realizacja 0% 0% 0% 0% 1% docelowa bazowa Szacowana realizacja 49 (7+42) 3% (2%+1%) 59 (10+49) 4 (1%+3%) 60 (1+59) 4% (0%+4%) 60 300% 4% 6,84% - - - - - - - - 58,5% - 0 0 0 0 0 0 0 0 0-0% 0% 4% 4% (0%+4%) Realizacja 0% 0% 0% 1% docelowa bazowa Szacowana realizacja 7% (3%+4%) 2% (1%+1%) 9 (2%+7%) 4% (2%+2%) 10% (1%+9%) 9 (5%+4) 12% (2%+10%) 11% (2%+9%) 12% 20,51% 11% 37,41% - - - - - - - - 29,4% - 0 0 0 0 0 0 0 0 0-0% 0% 8% 10% (2%+8%) 16% (6%+10%) 22% (6%+16%) 24% (2%+22%) 25% (1%+24%) 25% 85,03% 2 Jako wskaźnik Realizacji przyjęto projekty zakończone, dla których zatwierdzono Raport końcowy z postępu realizacji projektu. 7
n.d. Wskaźnik 6: Udział projektów, które spełniają cztery spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 0% 0% 0% 0% 0% 2% docelowa bazowa Szacowana realizacja 6% (4%+2) 11% (5%+6%) 11% 93,22% - - - - - - - - 11,8% - 0 0 0 0 0 0 0 0 0-0% 0% 12% 16% (4%+12%) 25 (9+16%) 29% (4%+25%) 35% (6%+29%) 36% (1%+35%) 36% 305,08% 2.1.2 Informacje finansowe PO EWT PL- BB. PO EWT PL-BB współfinansowany jest ze środków EFRR oraz ze środków krajowych. Łączny budżet w latach 2007-2013 wynosi 146,5 mln EUR, w tym 124,5 mln EUR stanowią środki z EFRR. W momencie rozpoczęcia Programu KE przekazała na rachunek programowy zaliczkę (w czterech transzach) w łącznej wysokości 11,2 mln EUR. IC złożyła w 2014 r. w KE wnioski o płatność na łączną kwotę 23,59 mln EUR. W ujęciu kumulatywnym wartość wniosków przekazanych KE wynosiła na koniec 2014 r. 93,51 mln EUR (dane dla Priorytetów 1-4). Ostatnia płatność w okresie sprawozdawczym została przekazana przez KE w dniu 30.12.2014 r. KE przekazała w 2014 r. na rzecz PO EWT PL-BB płatności w łącznej kwocie 15 490 847,66 mln EUR (kwota nie obejmuje zaliczki). Kwota odsetek narosłych na rachunku programowym do końca 2014 r. wyniosła 230 902,47 EUR. Decyzja w sprawie przeznaczenia tych odsetek zostanie podjęta w 2015 r. Tabela 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w EUR) narastająco. Priorytet Priorytet 1 Całkowite finansowanie PO EWT PL-BB (UE i krajowe) Podstawa obliczenia wkładu (koszty publiczne całkowite) Unii lub Całkowita kwota poświadczonych wydatków kwalifikowalnych poniesionych przez beneficjentów 3 a b c d Odpowiadający wkład publiczny 2 Wskaźnik wykonania w % e=c/a jeżeli t lub e=d/a jeżeli p w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS 4 w tym wydatki związane z zakresem interwencji 86 742 034,16 EFRR 3 wydatki dla regionów nieotrzymujących wsparcia przejściowego wydatki dla regionów otrzymujących wsparcie przejściowe 4 Koszty publiczne 62 213 654,81 62 213 654,81 3 Dane liczbowe w ujęciu kumulatywnym. 3 Pole to jest wypełniane jedynie w przypadku sprawozdania końcowego z realizacji, jeżeli program operacyjny jest współfinansowany z EFRR lub z EFS, w przypadku, gdy skorzystano z możliwości określonej w art. 34 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. 4 Pole to jest wypełniane jedynie w przypadku sprawozdania końcowego z realizacji, jeżeli program operacyjny obejmuje wsparcie dla regionów objętych i nieobjętych wsparciem przejściowym. Dla programów operacyjnych otrzymujących wkład z EFRR w ramach szczególnej alokacji dla regionów najbardziej oddalonych: podział wydatków pomiędzy koszty operacyjne a inwestycje w infrastrukturę. 8
Priorytet 2 w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR 14 193 759,95 Koszty publiczne 7 186 500,31 7 186 500,31 wydatki dla regionów nieotrzymujących wsparcia przejściowego wydatki dla regionów otrzymujących wsparcie przejściowe Priorytet 3 w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR 43 141 632,66 Koszty publiczne 32 698 479,31 32 698 479,31 wydatki dla regionów nieotrzymujących wsparcia przejściowego wydatki dla regionów otrzymujących wsparcie przejściowe Priorytet 4 w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFS w tym wydatki związane z zakresem interwencji EFRR 8 572 338,05 Koszty publiczne 4 446 724,90 4 446 724,90 wydatki dla regionów nieotrzymujących wsparcia przejściowego wydatki dla regionów otrzymujących wsparcie przejściowe SUMA 2.1.3 Informacja na temat podziału wykorzystania funduszy wg kategorii interwencji (bez Pomocy Technicznej). Komitet Monitorujący zatwierdził w okresie sprawozdawczym 6 projektów 5 projektów z Priorytetu 1 oraz 1 z Priorytetu 3 złożonych w ramach naboru na Listę rezerwową w ramach priorytetów I, II, III Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) - Brandenburgia 2007-2013. Przedsięwzięcia te dotyczyły infrastruktury społecznej (0,55 mln EUR), ochrony i zachowania dziedzictwa kulturowego (0,19 mln EUR), dróg regionalnych/lokalnych (0,13 mln EUR), szkoleń i usług dla pracowników zwiększających ich zdolności adaptacji do zmian (0,13 mln EUR) oraz działań na rzecz kolei (0,04 mln EUR). 9
Tabela 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w ramach Priorytetów 1-3 w roku 2014. Możliwe kombinacje kodów z klasyfikacji od 1 do 4 Kod Klasyfikacja 1 Kod Klasyfikacja 2 Kod Klasyfikacja 3 Kod Klasyfikacja 4 Priorytetowy obszar tematyczny Forma finansowania Obszar realizacji Rodzaj działalności gospodarczej (EUR) 16 1 8 17 40 234,78 23 1 8 17 131.302,34 58 1 8 17 199.805,92 62 1 8 17 131 455,95 79 1 8 17 550.489,80 Ogółem 1 053 288,79 Źródło: opracowanie własne WST. Zatwierdzone do dofinansowania w 2014 r. projekty ze względu na ich liczbę i wielkość nie miały znaczącego wpływu na rozkład środków pomiędzy kategorie interwencji. Tabela 4. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w ramach Priorytetów 1-3 narastająco od początku wdrażania Programu. Możliwe kombinacje kodów z klasyfikacji od 1 do 4 Kod Klasyfikacja 1 Kod Klasyfikacja 2 Kod Klasyfikacja 3 Kod Klasyfikacja 4 Priorytetowy obszar tematyczny Forma finansowania Obszar realizacji 10 Rodzaj działalności gospodarczej (EUR) 3 1 8 0 289 990,48 3 1 8 20 617 352,89 4 1 8 0 854 962,44 4 1 8 18 915 076,90 5 1 8 0 1 603 322,66 5 1 8 17 724 149,16 5 1 8 22 2 340 474,46 9 1 8 0 59 179,57 11 1 8 0 3 566 295,22 11 1 8 17 1 361 538,57 13 1 8 0 567 137,83 16 1 8 17 40 234,78 23 1 8 17 20 766 270,07 24 1 8 17 4 945 295,37 51 1 8 21 243 362,65 54 1 8 0 2 142 062,50 54 1 8 17 4 042 782,59 55 1 8 17 2 247 579,19 57 1 8 0 835 506,66 57 1 8 17 17 741 601,90 58 1 8 0 880 075,09 58 1 8 17 3 397 242,36 59 1 8 17 1 022 910,13
62 1 8 17 131 455,95 72 1 8 0 5 613 786,28 72 1 8 17 4 805 030,44 72 1 8 18 727 238,22 73 1 8 0 862 575,00 75 1 8 17 1 197 709,98 76 1 8 19 2 996 050,59 79 1 8 0 212 741,37 79 1 8 17 6 840 908,64 79 1 8 22 1 340 667,39 80 1 8 0 19 202 248,18 81 1 8 17 1 272 230,77 Ogółem 116 407 046,28 Źródło: opracowanie własne WST. 2.1.4 Pomoc w podziale na grupy docelowe (bez Pomocy Technicznej). W 2014 r. wsparcie z EFRR otrzymało 6 wnioskodawców, którzy reprezentowali jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki podległe. Czterech beneficjentów realizowało już projekty w ramach Programu, natomiast dwóch otrzymało wsparcie po raz pierwszy. Wykres 1. Liczba Beneficjentów Wiodących projektów zatwierdzonych do dofinansowania z EFRR według kategorii beneficjentów (bez Pomocy Technicznej) od początku wdrażania PO EWT PL-BB. Źródło: opracowanie własne WST. 11
2.1.5 Pomoc ponownie wypłacona lub wykorzystana (bez Pomocy Technicznej). Tabela 5. Lista projektów, których BW zostali wezwani do zwrotu środków w ramach PO EWT PL-BB, w podziale na poszczególne kwoty (EUR). Numer umowy/decyzji Numer sprawy/decyzji o zwrocie Data decyzji Typ kwoty Nazwa partnera Podstawa certyfikacji Kwota do W tym wkład UE WTBR.01.01.00-08-042/10-00 T-O0026/13/01 10-CZE- 2013 Wielospecjalistyczny Szpital Wojewódzki w Gorzowie Wlkp. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością 448,00 380,80 380,80 WTBR.01.01.00-52-014/09-00 T-O0005/11/01 02-SIE-2011 Arbeitsinitiative Letschin e.v. 10,56 8,47 8,47 WTBR.01.01.00-54-020/09-00 T-O0035/14/01 20-STY- 2014 Albert-Schweitzer- Familienwerk Brandenburg e.v. 3 176,48 2 685,08 2 685,08 WTBR.01.02.00-08-002/09-00 T-O0004/11/01 11-LIP-2011 Gmina Witnica 6 891,12 5 857,45 5 857,45 WTBR.02.01.00-52-001/08-00 T-O0003/11/01 02-CZE- 2011 Federacja Konsumentów 1 879,03 1 597,18 1 597,18 WTBR.02.01.00-52-001/08-00 T-O0003/11/02 02-CZE- 2011 Federacja Konsumentów 2 725,92 2 317,03 2 317,03 WTBR.02.01.00-52-010/09-00 T-O0028/13/01 18-LIP-2013 InvestorCenter Ost Brandenburg 48,26 41,02 41,02 WTBR.02.01.00-54-003/08-00 T-O0007/12/01 12-CZE- 2012 Izba Przemysłowo - Handlowa w Cottbus 833,00 708,05 708,05 WTBR.02.01.00-54-003/08-00 T-O0007/12/02 12-CZE- 2012 Izba Przemysłowo - Handlowa w Cottbus 833,00 708,05 708,05 WTBR.02.01.00-54-003/08-00 T-O0007/12/03 12-CZE- 2012 Izba Przemysłowo - Handlowa w Cottbus 833,00 708,05 708,05 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/01 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 4,11 3,49 3,49 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/02 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 15,26 12,97 12,97 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/03 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 14,44 12,28 12,28 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/04 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 14,14 12,02 12,02 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/05 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 33,05 28,09 28,09 WTBR.02.01.00-54-007/09-00 T-O0021/12/06 31-GRU- 2012 Handwerkskammer Cottbus 12,66 10,76 10,76 WTBR.03.01.00-52-001/08-00 T-O0001/11/01 16-MAJ- 2011 bbw Bildungszentrum Frankfurt (Oder) GmbH 197,00 167,45 167,45 12
WTBR.03.01.00-52-007/09-00 T-O0023/13/01 22-MAR- 2013 bbw Bildungszentrum Frankfurt (Oder) GmbH 2 729,06 1 843,48 1 843,48 WTBR.03.01.00-52-008/09-00 T-O0018/12/01 16-LIS-2012 Szpital Wojewódzki Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im. Karola Marcinkowskiego w Zielonej Górze 368,01 312,81 312,81 WTBR.03.01.00-52-009/09-00 T-O0037/14/01 01-LIP-2014 IHK Projektgesellschaft mbh 14,78 12,56 12,56 WTBR.03.01.00-52-019/09-00 T-O0031/13/01 19-LIS-2013 Stiftung Stift Neuzelle 2 379,60 1 720,45 1 720,45 WTBR.03.01.00-52-019/09-00 T-O0038/14/01 06-PAŹ- 2014 Europejska Fundacja Oświaty i Kultury 429,54 365,11 365,11 WTBR.03.01.00-52-019/09-00 T-O0038/14/02 06-PAŹ- 2014 Europejska Fundacja Oświaty i Kultury 123,79 105,22 105,22 WTBR.03.02.00-08-005/09-00 T-O0008/12/01 14-CZE- 2012 Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa-Nysa-Bóbr" 135,87 115,49 115,49 WTBR.03.02.00-08-005/09-00 T-O0027/13/01 12-LIP-2013 Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa-Nysa-Bóbr" 36 277,12 30 835,56 30 835,56 WTBR.03.02.00-08-005/09-00 T-O0027/13/02 12-LIP-2013 Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa-Nysa-Bóbr" 17 563,72 14 929,16 14 929,16 WTBR.03.02.00-08-005/09-00 T-O0027/13/03 12-LIP-2013 Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa-Nysa-Bóbr" 17 106,05 14 540,14 14 540,14 WTBR.03.02.00-08-005/09-00 T-O0030/13/01 04-PAŹ- 2013 Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion "Sprewa-Nysa-Bóbr" 0,02 0,02 0,02 WTBR.03.02.00-08-010/11-00 T-O0036/14/01 26-MAJ- 2014 Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina" 5,17 4,39 4,39 WTBR.03.02.00-08-010/11-00 T-O0036/14/02 26-MAJ- 2014 Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina" 44,58 37,89 37,89 WTBR.03.02.00-08-010/11-00 T-O0036/14/03 26-MAJ- 2014 Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina" 40,24 34,20 34,20 WTBR.03.02.00-08-010/11-00 T-O0036/14/04 26-MAJ- 2014 Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina" 11,78 10,01 10,01 WTBR.03.02.00-08-010/11-00 T-O0036/14/05 26-MAJ- 2014 Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina" 25,17 21,39 21,39 WTBR.03.02.00-52-002/08-00 T-O0006/11/01 25-PAŹ- 2011 Mittlere Oder e.v. 176,00 137,84 137,84 13
WTBR.03.02.00-54-001/08-00 T-O0019/12/01 13-GRU- 2012 Euroregion Spree- Neisse-Bober e.v. 24,95 21,21 21,21 WTBR.03.02.00-54-001/08-00 T-O0020/12/01 13-GRU- 2012 Euroregion Spree- Neisse-Bober e.v. 39,61 33,67 33,67 WTBR.03.02.00-54-001/08-00 T-O0022/13/01 17-KWI- 2013 Euroregion Spree- Neisse-Bober e.v. 765,70 650,85 650,85 WTBR.03.02.00-54-008/11-00 T-O0040/14/01 27-LIS-2014 Euroregion "Spree- Neisse-Bober" e.v. 4,58 3,89 3,89 WTBR.04.01.00-00-007/11-00 T-O0009/12/01 12-MAR- 2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 0,21 0,18 0,18 WTBR.04.01.00-00-007/11-00 T-W0016/12/02 27-SIE-2012 Kwota wycofana po anulowaniu Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 6,52 5,55 5,55 WTBR.04.01.00-00-009/12-00 T-O0029/13/01 09-WRZ- 2013 Centrum Projektów Europejskich 6,70 5,70 5,70 WTBR.04.01.00-00-009/12-00 T-W0032/13/01 04-PAŹ- 2013 Kwota wycofana po anulowaniu Centrum Projektów Europejskich 0,02 0,02 0,02 WTBR.04.01.00-00-009/12-00 T-W0033/13/01 16-PAŹ- 2013 Kwota wycofana po anulowaniu Centrum Projektów Europejskich 0,03 0,02 0,02 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0012/12/01 12-LIP-2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 5,08 4,32 4,32 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0012/12/02 12-LIP-2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 61,72 52,46 52,46 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0012/12/03 12-LIP-2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 37,59 31,95 31,95 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0012/12/04 12-LIP-2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 145,37 123,57 123,57 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0013/11/01 05-KWI- 2011 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 41,28 35,09 35,09 14
WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0013/11/02 05-KWI- 2011 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 649,93 552,43 552,43 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0013/11/03 05-KWI- 2011 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 295,51 251,18 251,18 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0017/12/06 25-WRZ- 2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 310,48 263,91 263,91 WTBR.04.01.00-14-004/09-00 T-O0017/12/07 25-WRZ- 2012 Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Departament Współpracy Terytorialnej 49,30 41,91 41,91 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0010/12/01 31-LIP-2012 Centrum Projektów Europejskich 55,19 46,91 46,91 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0010/12/02 31-LIP-2012 Centrum Projektów Europejskich 2 009,85 1 708,37 1 708,37 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0014/12/01 27-SIE-2012 Centrum Projektów Europejskich 114,49 97,32 97,32 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0014/12/02 27-SIE-2012 Centrum Projektów Europejskich 142,57 121,18 121,18 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0015/12/01 12-PAŹ- 2012 Centrum Projektów Europejskich 225,44 191,62 191,62 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0015/12/02 12-PAŹ- 2012 Centrum Projektów Europejskich 0,33 0,28 0,28 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0024/13/01 18-LIP-2013 Centrum Projektów Europejskich 1,62 1,38 1,38 WTBR.04.01.00-14-007/09-00 T-O0024/13/02 18-LIP-2013 Centrum Projektów Europejskich 3,01 2,56 2,56 WTBR.04.01.00-54-003/08-00 T-O0002/11/01 16-MAJ- 2011 Ministerstwo Gospodarki Kraju Związkowego Brandenburgia 42,56 36,18 36,18 WTBR.04.01.00-54-003/08-00 T-O0025/13/01 17-KWI- 2013 Ministerstwo Gospodarki Kraju Związkowego Brandenburgia 87,29 74,20 74,20 WTBR.04.01.00-54-010/12-00 T-O0034/14/01 29-STY- 2014 Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia 35,00 29,75 29,75 Źródło: opracowanie własne WST. 15
2.1.6 Analiza jakościowa (bez Pomocy Technicznej). 2.1.6.1 System realizacji Programu W okresie sprawozdawczym w celu efektywnego wykorzystania środków EFRR została zastosowana zasada elastyczności wydatkowania środków, zgodnie z artykułem 77 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. Zasada umożliwia przesunięcie max. do 10% alokacji w danym priorytecie w ramach alokacji Programu. W wyniku zastosowania ww. zasady na dzień 31.12.2014 r. podział budżetu PO na poszczególne Priorytety wyglądał następująco: Tabela 6. Zmiany planu finansowego Programu w 2014 r. Priorytet Plan finansowy PO zatwierdzony w dn.25.03.2008 r. Maksymalna wysokość przesunięcia (10%) Dokonane przesunięcia w 2014 r. Nowy plan finansowy PO 1 69.507.495,00 EUR 6.950.749,50 EUR plus 1.243.252,80 EUR 70.750.747,80 EUR 2 12.150.033,00 EUR 1.215.003,30 EUR minus 712.977,79 EUR 11.437.055,21 EUR 3 35.390.770,00 EUR 3.539.077,00 EUR plus 209.709,26 EUR 35.600.479,26 EUR 4 7.452.019,00 EUR 745.201,90 EUR minus 739.984,27 EUR 6.712.034,73 EUR Suma 124 500 317,00 EUR 124 500 317,00 EUR Źródło: opracowanie własne WST. W dalszych rozdziałach przedstawiono szczegółowy przebieg procesu wdrażania Programu w okresie sprawozdawczym. 2.1.6.2 Postęp finansowy i rzeczowy Programu (priorytety 1-3). I. Nabór. W okresie sprawozdawczym nie prowadzono naboru w ramach Programu. W I kwartale 2014 r. zakończona została natomiast ocena merytoryczna projektów złożonych w ramach naboru na Listę rezerwową w ramach priorytetów I, II, III Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) - Brandenburgia 2007-2013, przeprowadzonego w III kwartale 2013 r. II. Decyzje KM Posiedzenia KM w 2014 r. 5 W 2014 r. odbyły się dwa posiedzenia KM: 19.03.2014 r. w Słubicach oraz 15.05.2014 r. we Frankfurcie nad Odrą. Do dofinansowania zostało wybranych 6 projektów na łączną wartość dofinansowania z EFRR w wysokości 1,05 mln EUR. Wszystkie projekty zostały zatwierdzone pod warunkiem pojawienia się oszczędności w 5 Jeśli nie zaznaczono inaczej przedstawione w dokumencie zdjęcia pochodzą z archiwum partnerów projektów, stron internetowych projektów partnerów projektu oraz z archiwum WST. 16
Programie. Dopiero w momencie pojawienia się odpowiednich środków podpisywane są odpowiednie umowy o dofinansowanie. Poniższy wykres prezentuje syntetyczne dane dotyczące ilości i wartości zatwierdzonych projektów. Wykres 2 i 3. Liczba oraz wartość (w mln EUR) projektów zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r Źródło: opracowanie własne WST. W IV kwartale 2014 r. jeden z beneficjentów zrezygnował z realizacji projektu (wartość dofinansowania z EFRR 0,04 mln EUR) ze względu na trudności ze spełnieniem jednego z warunków nałożonych na projekt przez KM. Ponadto KM, zgodnie z zapisami Procedury wprowadzania zmian w projekcie, podjął 11 uchwał w sprawie wprowadzenia różnego rodzaju zmian w projektach, np. znaczącej zmiany wartości docelowej wskaźników produktu i rezultatu, wprowadzenia nowych działań i wskaźników produktu, zwiększenia dofinansowania z EFRR, wykorzystania oszczędności poprzetargowych, itp. (patrz rozdział 2.8). Od początku wdrażania PO EWT PL-BB do ostatniego dnia okresu objętego niniejszym raportem KM wybrał do dofinansowania w ramach Priorytetów 1-3 w sumie 93 wnioski na łączną kwotę 116,23 mln EUR 6. wykorzystania alokacji Programu na koniec 2014 r. osiągnęła poziom 98,67 %. III. Kontraktowanie środków W 2014 r. w porównaniu z latami poprzednimi podpisano znacznie mniejszą liczbę umów 5, jak również zakontraktowano proporcjonalnie mniej środków niecałe 1,12 mln EUR EFRR. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż Program znajduje się już w końcowej fazie wdrażania. Wszystkie podpisane w roku sprawozdawczym umowy o dofinansowanie dotyczyły projektów realizowanych w ramach Priorytetu 1. Od początku wdrażania Programu podpisano 92 kontrakty o łącznej wartości EFRR w wysokości 116,10 mln EUR. Kontraktacja w 2014 r. nie zmieniła układu wielkości wartości podpisanych umów o dofinansowanie. Nadal największym zainteresowaniem beneficjentów cieszyła się możliwość realizacji projektów w ramach Priorytetu 1. Należy również zauważyć, iż właśnie w przypadku tego Priorytetu dokonano największego przesunięcia w ramach zasady elastyczności do 10%. Podobnie jak w latach poprzednich największą grupą beneficjentów były jednostki samorządu terytorialnego. Wykres 4. Liczba i wartość podpisanych umów o dofinansowanie od początku wdrażania Programu w podziale na Priorytety. Źródło: opracowanie własne WST. 6 Dane uwzględniają pomniejszenie o wartości projektów wycofanych. 17
Poniższe wykresy przedstawiają dynamikę procesu podpisywania umów o dofinansowanie. Najwięcej umów zostało podpisanych na początku (2009 r.) oraz w połowie (2012 r.) wdrażania Programu. Wykres 5 i 6. Liczba i wartość (mln EUR) podpisanych umów w podziale na lata 2009-2014. Źródło: opracowanie własne WST. Zaznaczyć tu należy, że kontraktacja środków jest procesem dynamicznym w trakcie realizacji projektów podpisywane są aneksy do umów, które m.in. zmniejszają lub zwiększają wartość przyznanego dofinansowania, czy też przedłużają czas realizacji projektu. Przykładowo, w poprzednim roku sprawozdawczym wartość dofinansowania dla projektów w umowach podpisanych w 2009 r. wynosiła 24,94 mln EUR, w roku sprawozdawczym w wyniku zmian wartość ta wynosi 23,94 mln EUR, co daje różnicę na poziomie 0,5 mln EUR. W 2014 r. podpisane zostały 32 aneksy; od początku wdrażania Programu 112, w tym 32% z nich miało wpływ na budżet realizowanego projektu. IV. Wdrażanie finansowe Programu. W okresie sprawozdawczym realizowanych było finansowo i rzeczowo 51 projektów. 28 projektów dotyczyło działań związanych z infrastrukturą społeczną oraz transportową (Priorytet 1), partnerzy 10 działań projektowych realizowali inicjatywy dotyczące wsparcia współpracy gospodarczej obszaru pogranicza (Priorytet 2), a 12 projektów (Priorytet 3) dotyczyło wsparcia procesu kształcenia młodzieży i dorosłych, ale też i benchmarkingu w opiece onkologicznej, czy poszukiwania kulturowych korzeni ludności z obszaru pogranicza. W 2014 r. zakończona została ostatecznie realizacja 11 projektów. Proporcje wielkości alokacji przyznanej Priorytetom mają swoje odzwierciedlenie i w przypadku projektów zakończonych. 5 projektów dotyczyło trzech różnych obszarów tematycznych związanych z Priorytetem 1: poprawy łączności transportowej regionu pogranicza, stworzenia spójnego systemu oznakowań turystycznych oraz budowy i modernizacji obiektów infrastruktury społecznej. W ramach Priorytetu 2 zakończono realizację 3 projektów, które skupiały się na poprawie transgranicznych powiązań małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z wydziałami uczelni i naukowymi jednostkami turystycznymi, wspieraniu lokowania nowych przedsiębiorstw i inwestycji w polsko-niemieckim regionie przygranicznym oraz na poradnictwie w zakresie konsumenckich transakcji transgranicznych w polsko niemieckim regionie przygranicznym. Z kolei w ramach Priorytetu 3 zakończone zostały 3 projekty:2 projekty parasolowe oraz realizowany w ramach działania 3.1 projekt, który obejmował swoim zakresem przedsięwzięcia związane z poprawą jakości kształcenia zawodowego po obu stronach granicy. Od początku wdrażania programu zakończonych ostatecznie zostało 41 projektów, z czego 26 w Priorytecie 1, 7 w Priorytecie 2 i 8 w Priorytecie 3. Poniższy wykres przedstawia wartość zakończonych działań w podziale na Priorytety. Łączna ich wartość wynosiła 33,38 mln EUR, co oznacza, iż wydane zostało 28% z kwoty alokacji Priorytetów 1-3, wynoszącej prawie 118 mln EUR. Procentowy udział wartości zakończonych projektów w poszczególnych Priorytetach odpowiada rozkładowi alokacji Programu, a ta prawidłowość dotyczy wszystkich pozostałych procesów wdrażania Programu (kontraktacja, raportowanie). 18
Wykres 7. projektów zakończonych od początku wdrażania Programu w podziale na Priorytety. Źródło: opracowanie własne WST. W 2014 r. BW złożyli w WST 141 Raportów z postępu realizacji projektów (Raport) na łączną wartość refundacji z EFRR w wysokości 22,46 mln EUR; do IZ w celu refundacji przekazano Raporty na prawie 19,17 mln EUR, natomiast IZ wypłaciła refundacje w wysokości 23,14 mln EUR. Należy jednak przy tym zaznaczyć, iż wśród wypłaconych środków w 2014 r. są również te wynikające z Raportów złożonych w roku poprzednim, których proces weryfikacji trwał na przełomie obu lat. Wykres 8. Stan realizacji finansowej Programu w podziale na Priorytety w 2014 r. (mln EUR) * Raportowanie = wartość raportów z postępu realizacji projektu złożonych w WST. Źródło: opracowanie własne WST. W okresie sprawozdawczym zrefundowano 19,82% środków związanych umowami o dofinansowanie. W porównaniu z rokiem poprzednim wartość ta jest niższa o prawie 7 punktów procentowych. Większość środków związana umowami o dofinansowanie została już wydatkowana, a kontraktacja wynosi prawie 100% alokacji. Istotną kwestią były w 2014 r. tzw. oszczędności projektowe. W 2014 r. do budżetu Programu z tego tytułu powróciły środki w wysokości nieco ponad 2 mln EUR. Zostały one częściowo (1,05 mln EUR) zagospodarowane poprzez zatwierdzone w 2014 r. przez KM nowe projekty/wnioski o zmianę polegającą na zwiększeniu dofinansowania w realizowanych projektach. Decyzję w sprawie przeznaczenia pozostałych wolnych środków KM podejmie w 2015 r. Nadmienić należy, iż do dyspozycji KM pozostaje Lista projektów rezerwowych (9 projektów o wartości 1,81 mln EUR EFRR), co zapewnia możliwość zakontraktowania tych środków w 2015 r. Dodatkowo duże znaczenie ma możliwość elastycznego podchodzenia do wykorzystania alokacji poszczególnych Priorytetów. Od początku wdrażania Programu do WST wpłynęło 722 Raportów o wartości płatności z EFRR w wysokości 92,28 mln EUR, z czego prawie 97% wnioskowanych środków zostało wypłaconych. Poniższy wykres prezentuje syntetycznie finansowy udział poszczególnych Priorytetów we wdrażaniu Programu. 19
Wykres 9. Stan realizacji finansowej Programu w podziale na Priorytety (mln EUR) lata 2009-2014. * Raportowanie = wartość raportów z postępu realizacji projektu złożonych w WST. Źródło: opracowanie własne WST. W celu realizacji zasady n+2/n+3 dla 2014 r. konieczne było zrefundowanie kwoty o wartości 26,63 mln EUR EFRR (Priorytety 1-4). Należy pamiętać, iż w okresie sprawozdawczym, szczególnie w pierwszym jego kwartale refundowano również raporty, które zostały przekazane przez WST do IZ pod koniec 2013 r. W roku sprawozdawczym IZ przekazała do KE wnioski o płatność dla Priorytetów 1-3 w wysokości 23,14 mln EUR EFRR (Priorytety 1-4: 23,59 mln EUR). Od początku Programu IZ przekazała wnioski o płatność dla Priorytetów 1-3 w wysokości 89,42 mln EUR (Priorytety 1-4: 93,51 mln EUR). Wykres 10. Stan realizacji finansowej Programu (środki EFRR) lata 2009-2014 (mln EUR). Źródło: opracowanie własne WST. W celu pełnego zamknięcia finansowego Programu do wypłacenia beneficjentom pozostają środki w wysokości 28,37 mln EUR EFRR. Mając na uwadze, iż po odjęciu środków już przyznanych, ale nie zakontraktowanych, pozostała jeszcze wolna kwota w wysokości 0,96 mln EUR EFRR, KM w przyszłym roku skupiać się będzie na zatwierdzeniu wniosków o dofinansowanie lub/i wniosków o zwiększenie dofinansowania już realizowanych projektów, tak aby wkład środków strukturalnych Programu został w pełni wykorzystany. Podobnie jak w latach poprzednich należy mieć na względzie, iż ww. wolna kwota może ulec zwiększeniu w wyniku pojawiania się kolejnych oszczędności projektowych. Bieżące monitorowanie przez WST zarówno procesu realizacji rzeczowej, jak i finansowej projektów pozwala na szybką identyfikację potencjalnych oszczędności, a tym samym z korzyścią dla regionu na maksymalne wykorzystanie środków EFRR. 2.1.6.3 Rekomendacje KE i IZ. W lipcu 2014 r. KE poinformowała IZ, iż Raport Roczny z wdrażania PO EWT PL-BB w 2013 r. (RR2013) został uznany jako dopuszczalny, tzn. zawiera wszystkie elementy wymagane art. 67 Rozporządzania (KE) 1083/2006. W dniu 26.08.2014 r. KE po szczegółowej analizie zapisów RR2013, zwróciła się o dokonanie następujących uszczegółowień w ww. dokumencie: 20
1. Dane dotyczące wskaźników powinny być wykazane w sposób kumulatywny; 2. Wskazanie, jakie są/skąd pochodzą dowody na osiągnięte wyniki Programu. Dokument ten został poprawiony zgodnie z ww. zastrzeżeniami. Do końca okresu sprawozdawczego nie wpłynęła odpowiedź KE w sprawie ww. korekt. 2.1.6.4 Instrumenty inżynierii finansowej. Instrumenty inżynierii finansowej, szczegółowo opisane w dokumencie PO EWT PL-BB, nie uległy zmianie. w okresie sprawozdawczym. Artykuł 44 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r. nie ma zastosowania w ramach Programu. Zgodnie z zasadami środki z EFRR przekazywane są na zasadzie refundacji poniesionych kosztów. 2.1.6.5 Realizacja założeń SL/Europa 2020. Strategia Lizbońska (SL) Podstawą opracowania Programu były dokumenty strategiczne UE, w tym Strategia Lizbońska. Analizując realizację SL poprzez PO EWT PL-BB należy jednak wziąć pod uwagę specyfikę celów Europejskiej Współpracy Terytorialnej. Z tego powodu realizacja SL w Programie nie jest tak wyraźnie widoczna, jak w przypadku celów: Konwergencja oraz Regionalna konkurencyjność i zatrudnienie. Strategiczne wytyczne koncentrują się wokół trzech priorytetów SL: zwiększanie atrakcyjności regionów i miast państw członkowskich, wspieranie innowacyjności, przedsiębiorczości oraz rozwoju gospodarki opartej na wiedzy, tworzenie większej liczby lepszych miejsc pracy. W 2014 r. PO EWT PL-BB podobnie jak w latach poprzednich przyczynił się do realizacji poszczególnych wytycznych SL, w tym: A. Wytycznej nr 16 Rozbudowa, ulepszenie i powiązanie infrastruktury w całej Europie oraz dokończenie realizacji priorytetowych projektów transgranicznych poprzez zakończone w okresie sprawozdawczym projekty pt.: Rozwój polsko-niemieckiego systemu infrastruktury i turystyki w Euroregionie Sprewa-Nysa-Bóbr szczególnie: polepszenie, uzupełnienie i połączenie w sieć infrastruktury komunikacyjnej w obrębie Forst (Lausitz)-Brody-Lubsko-Jasień, tutaj:>> Rozbudowa ulic Gubener Straße, Inselstraße i Heinrich-Heine-Straße w Forst (Lausitz)<< ; Transgraniczny turystyczny system oznakowania i informacji wzdłuż linii kolejowej Hoppengarten- Drezdenko. Infrastruktura transportowa jest jednym z ważniejszych elementów służących poprawie dostępności regionów. Zarówno po stronie polskiej, jak i niemieckiej problem dostępności jest znaczący, lecz poprzez podejmowane między innymi ww. działania efekt marginalizacji jest zmniejsza się, a obszar pogranicza staje się coraz bardziej atrakcyjny dla przedsiębiorców. Ważnym elementem tworzenia spójnego wizerunku regionu transgranicznego jest m.in. ujednolicenie oznakowania turystycznego. W ramach Programu zrealizowane zostały dwa takie projekty, a jednym z nich jest projekt wykorzystujący historyczne walory linii kolejowej, poprzez utworzony system oznakowania i informacji turystycznej. B. Wytycznej nr 5 Propagowanie większej spójności między politykami makroekonomicznymi, strukturalnymi i zatrudnienia poprzez zakończone w okresie sprawozdawczym projekty pt.: Transgraniczne Niemiecko-Polskie Centra Kształcenia i Wymiany w Sprembergu i w Szprotawie (ZBA/CKiW) ; Polsko-Niemieckie Centrum Edukacji i Spotkań Stara Kuźnia w Trebnitz. Dzięki pierwszemu projektowi poprawie uległ system kształcenia poprzez udoskonalenie oferty kształcenia zawodowego na potrzeby pracy socjalnej i pracy z młodzieżą. Wszystkie utworzone centra będą stanowić znaczący element niemiecko-polskiej wymiany w zakresie kształcenia. W przypadku drugiego projektu działania przyczyniły do stworzenia miejsca przystosowanego do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz do stworzenia transgranicznej sieci organizacji i obywateli zaangażowanych na rzecz ponadgranicznego społeczeństwa obywatelskiego. 21
C. Wytycznej nr 7 Zwiększenie i poprawa inwestycji w dziedzinie badań i rozwoju, realizowanych w szczególności przez sektor prywatny oraz Wytycznej nr 8 Wspieranie wszelkich form innowacji poprzez zakończony w okresie sprawozdawczym projekt pt.: Wspieranie transgranicznej, niemiecko-polskiej sieci małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) z wydziałami uczelni i naukowymi jednostkami turystycznymi celem zorientowanego rynkowo rozwiązywania indywidualnych problemów Innowacyjnych. Projekt przyczynił się do tworzenia innowacyjnych opracowań dotyczących nowych produktów, procesów produkcyjnych lub usług marketingowych, które mogą być zrealizowane w formie konkretnych działań transgranicznych i które mogą służyć realizacji idei społeczeństwa opartego na wiedzy (Knowledge based age Strategii Lizbońskiej) oraz dopasowane są do konkretnych MŚP. W ramach projektu duży nacisk położony został również na stworzenie sieci współpracy pomiędzy MŚP i regionalnymi jednostkami naukowymi, poprzez organizowane spotkań tematyczno-fachowych. D. Wytycznej nr 12 Rozszerzenie i pogłębienie rynku wewnętrznego oraz Wytycznej nr 13 Zagwarantowanie otwartych i konkurencyjnych rynków w Europie i poza nią oraz spożytkowania korzyści wynikających z globalizacji Państwa poprzez zakończony w okresie sprawozdawczym projekt pt.: Konsument - Polsko - Niemieckie Centrum Informacji Konsumenckiej. Poradnictwo w zakresie konsumenckich transakcji transgranicznych w polsko - niemieckim regionie przygranicznym W ramach projektu poprzez przeprowadzoną szeroko zakrojoną akcję informacyjną dotyczącą praw konsumenckich (poradnictwo, pozasądowa reprezentacja konsumenta/mediacja, wykłady w szkołach, strona internetowa, media, poradniki, ulotki i informatory) wsparto proces wzajemnego zbliżenia i umacniania się powiązań gospodarczych w polsko-niemieckim regionie przygranicznym. W dalszej kolejności przyczyni się to również do powstania trwałych stosunków handlowych pomiędzy konsumentami a przedsiębiorcami. E. Wytycznej nr 18 Promowanie podejścia do pracy zgodnego z cyklem życia człowieka poprzez zakończony w okresie sprawozdawczym projekt pt.: Poprawa jakości kształcenia zawodowego po obu stronach granicy - modernizacja Zespołu Szkół Licealnych i Zawodowych im. Unii Europejskiej w Sulęcinie (etap II) i Oberstufencentrum Gottfried Wilhelm Leibnitz w Eisenhttenstadt Jednym z celów projektu było zapewnienie możliwości kształcenia transgranicznego i doskonalenia zawodowego, jego dopasowanie do Europejskich Ram Kwalifikacji oraz dostosowanie ofert kształcenia w obu placówkach do wymogów i oczekiwań pracodawców z rejonu pogranicza. Europa 2020 W momencie przyjmowania Strategii Europa 2020 Program był już wdrażany od 2 lat, w związku z czym w dokumencie programowym nie ma bezpośredniego do niej odniesienia. Pomimo tego, działania jakie są realizowane w ramach PO EWT PL-BB wpływają na realizację celów jakie postawiła sobie KE w tej strategii. Strategia Europa 2020 opiera się na 3 priorytetach: rozwój inteligentny rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu wspieranie gospodarki charakteryzującej się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającej spójność gospodarczą, społeczną i terytorialną. Spośród projektów zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r. jeden z projektów pośrednio wspierać będzie realizację aż dwóch z ww. priorytetów (pierwszego i trzeciego). Pozostałe 4 projekty pośrednio przyczyniać się będą do realizacji drugiego priorytetu. Indykatywny podział projektów realizowanych w ramach PO został przedstawiony na matrycy priorytetów, obszarów, celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 2020 oraz kategorii interwencji realizowanych w okresie programowania 2007-2013, stanowiącej Załącznik K do niniejszego dokumentu. 2.1.6.6 Strategia UE dla RMB. W 2014 r. w ramach Programu nie podejmowano żadnych bezpośrednich działań w kontekście wdrożenia Strategii UE dla RMB. W okresie sprawozdawczym KM zatwierdził do dofinansowania 6 projektów, z których wszystkie wpisują się w założenia Strategii UE dla RMB. 22
Jeden projekt można przypisać odpowiednio do filaru drugiego RMB jako Obszar Dobrobytu, natomiast pięć projektów wpisuje się w filar trzeci RMB jako Obszar Dostępny i Atrakcyjny. Szczegółowe informacje na temat wszystkich 6 projektów znajdują się w Załączniku nr 1. 2.2. Informacja na temat zgodności z przepisami wspólnotowymi. W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły żadne problemy związane z przestrzeganiem poszczególnych polityk wspólnotowych. Zgodność Programu z prawem wspólnotowym w zakresie realizacji celów horyzontalnych UE przedstawiono szczegółowo w dokumencie programowym (rozdział 6 Strategia Programu ). W 2014 roku nie wystąpiły również żadne zmiany, czy problemy związane ze zgodnością Programu z prawem wspólnotowym w zakresie przestrzegania zasady partnerstwa. 2.2.1. Zasada równości szans. Zgodnie z zapisami dokumentów aplikacyjnych potencjalni beneficjenci Programu muszą obowiązkowo wskazać we wniosku aplikacyjnym, w jakim stopniu będą gwarantować poszanowanie zasady równości szans. Poniższa tabela przedstawia wykazane przez partnerów projektów parametry równości szans i integracji społecznej, w odniesieniu do projektów zatwierdzonych do dofinansowania przez KM. Tabela 7. Parametry równości szans w projektach zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r. Priorytet I. Wspieranie infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska Liczba ogółem projektów - 5 Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na Liczba tematem projektu równość szans projektów Projekt ma neutralny wpływ na równość szans 0 4 1 Priorytet II. Wspieranie powiązań gospodarczych oraz współpracy sektorów gospodarki i nauki Liczba ogółem projektów - 0 Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na Liczba tematem projektu równość szans projektów 0 0 0 Priorytet III. Wspieranie dalszego rozwoju zasobów ludzkich i transgranicznej kooperacji Liczba ogółem projektów - 1 Projekt ma neutralny wpływ na równość szans Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na Liczba tematem projektu równość szans projektów 0 1 0 Źródło: opracowanie własne WST. Projekt ma neutralny wpływ na równość szans Zdecydowana większość beneficjentów zatwierdzonych projektów wskazała na pozytywny wpływ projektu na równość szans. W większości projektów beneficjenci wskazywali, iż ta polityka horyzontalna będzie realizowana w ramach projektów m.in. poprzez ułatwienie wszystkim zainteresowanym możliwości korzystania z efektów projektu. Wartym zauważania jest też szczególnie pozytywny wpływ na równość szans zatwierdzonego do realizacji projektu Gminy Słońsk pt. Aranżacja i wyposażenie Muzeum Martyrologii w Słońsku (http://muzeum.slonsk.pl), przewidującego m.in. realizację wystawy dotyczącej KZ Sonnenburg (dawna nazwa Słońska), w którym reżim hitlerowski w latach 1933-1945 więził opozycyjną elitę intelektualną niemal całej Europy. Wystawa ta promować ma idee antyfaszystowskie, zakładające równość i akceptację dla różnorodności. Tabela 8. Parametry równości szans w projektach zatwierdzonych do dofinansowania od początku wdrażania Programu. Priorytet I. Wspieranie infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska Liczba ogółem projektów - 55 Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na Projekt ma neutralny wpływ na Liczba tematem projektu równość szans równość szans projektów 1 39 15 Priorytet II. Wspieranie powiązań gospodarczych oraz współpracy sektorów gospodarki i nauki Liczba ogółem projektów - 18 Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na Liczba tematem projektu równość szans projektów 0 12 6 Priorytet III. Wspieranie dalszego rozwoju zasobów ludzkich i transgranicznej kooperacji Liczba ogółem projektów - 21 Liczba projektów Projekt ma neutralny wpływ na równość szans Równość szans jest głównym Projekt ma pozytywny wpływ na tematem projektu równość szans 2 11 8 Projekt ma neutralny wpływ na równość szans 23
Źródło: opracowanie własne WST. Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Powyższa tabela wskazuje, iż większość projektów realizowanych w PO EWT PL-BB charakteryzuje się pozytywnym oddziaływaniem na zasadę równości szans. Zdecydowana większość partnerów projektów wybranych do wsparcia w ramach EFRR wspiera w swoich projektach działania, które mogą zapobiegać dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, pochodzenie etniczne, religię, niepełnosprawność, wiek, itd. W ramach procesu raportowania z postępu realizacji projektów WST monitoruje m.in. przestrzeganie przez beneficjentów wskazanych w aplikacjach założeń w tym zakresie. 2.2.2 Zasada partnerstwa. Zasada partnerstwa jest przestrzegana na każdym etapie realizacji Programu poprzez oddziaływanie na tworzenie trwałych struktur współpracy, zachęcanie do partnerstwa instytucji i organizacji zaangażowanych w programowanie, wdrażanie programu i realizację wspólnych projektów oraz partnerstwa grup docelowych w realizowanych projektach. Spośród 6 projektów zatwierdzonych do dofinansowania w okresie sprawozdawczym, trzech beneficjentów wskazało, iż w ramach ich projektów współpraca transgraniczna opierać się będzie na wspólnym przygotowaniu i realizacji projektu. Dwóch beneficjentów uznało za podstawę współpracy aż trzy kryteria: wspólne przygotowanie projektu, wspólną realizację projektu oraz wspólny personel. W ramach natomiast tylko jednego projektu współpraca będzie polegać na wspólnym przygotowaniu projektu oraz wspólnym personelu. W żadnym z zatwierdzonych w 2014 r. projektów nie wskazano kryterium wspólnego finansowania projektu. 2.3 Opis napotkanych problemów w trakcie realizacji Programu oraz podjętych w związku z tym działań zaradczych. W okresie sprawozdawczym nie napotkano znaczących problemów związanych z wdrażaniem Programu, wymagających interwencji czy przeprowadzenia znaczących działań zaradczych. W 2014 r. (III kwartał) wprowadzono zmiany w tylko jednym dokumencie programowym "Wspólnych zasadach w zakresie Kontroli pierwszego stopnia w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013". Po stronie polskiego Kontrolera I stopnia jako problemy przy wdrażaniu Programu zostało zidentyfikowanych 5 kwestii: zbyt mała liczba etatów w stosunku do ilości prowadzonych weryfikacji Raportów z postępu realizacji projektu środkami zaradczymi było wsparcie zewnętrzne w zakresie weryfikacji raportów, jak i weryfikacji dokumentacji przetargowej dotyczącej udzielonych zamówień w ramach projektów. brak rozstrzygnięć ze strony IZ co do trwałości projektów w ramach Programu w związku z kończeniem się kolejnej perspektywy finansowej 2007-2013 - Kontroler I stopnia zaproponuje rozwiązania i wytyczne do przeprowadzania kontroli trwałości projektów. wzmożona ilość zadań w związku z nałożeniem się perspektywy finansowej 2007-2013 z perspektywą finansową 2014-2020 środkiem zaradczym było fachowe wsparcie z zewnątrz, w celu zachowania płynności w poświadczaniu wydatków. spiętrzenie się ilości poświadczeń środków w ramach Programu środkiem zaradczym było wsparcie zewnętrzne oraz przełożenie kontroli projektów z FMP i PS na rok 2015 r. zwiększenie obciążenia pracą Kontrolera wynikające z działalności zewnętrznych instytucji kontrolujących i konieczności ich obsługi w zakresie rozliczanych projektów i składanych wyjaśnień. W odniesieniu do perspektywy finansowej 2007-2013 zostały przeprowadzone następujące kontrole zewnętrzne: audyt operacji, audyt systemu, audyt PT oraz systemu zarządzania i kontroli IPOC. Ponadto polski Kontroler I stopnia przeprowadzał w marcu, czerwcu i w listopadzie 2014 r indywidualne konsultacje z partnerami projektów. W trakcie konsultacji omówione zostały kwestie związane z kwalifikowaniem wydatków, ze sporządzaniem raportów końcowych, z kontrolą na zakończenie realizacji projektu oraz przechowywaniem dokumentacji po zakończeniu realizacji projektu. Ważnym tematem podejmowanym na konsultacjach były niezmiennie zamówienia publiczne, w tym zlecanie robót dodatkowych. Niemiecki Kontroler I stopnia ILB - jako znaczące utrudnienie w pracy w 2014 r. wskazał, podobnie jak w roku poprzednim: składanie niekompletnych i błędnych dokumentów przez BW środkami zaradczymi było wprowadzenie wykazu błędów i nieścisłości w liście sprawdzającej do raportu z postępu realizacji projektu oraz korygowanie błędów formalnych przez Kontrolera I stopnia. 24
identyfikacja i rozliczanie niekwalifikowalnych wydatków/ niekwalifikowalnych części wydatków środkami zaradczymi były rozmowy robocze z partnerami projektów oraz wpisanie uzasadnienia niekwalifikowalności w liście sprawdzającej do raportu z postępu realizacji projektu. błędy w klasyfikowaniu i przypisywaniu wydatków do poszczególnych linii budżetowych, stosowanie błędnych kursów walutowych - środkami zaradczymi było: wzmocnienie weryfikacji tych pozycji kosztowych, uproszczenie zasad rozliczenia wydatków zgodnie ze zmianami dokumentów programowych z poprzedniego okresu sprawozdawczego, wskazywanie w liście sprawdzającej do raportu z postępu realizacji projektu na konkretne uwagi dotyczą uproszczenia rozliczenia oraz weryfikacja środków zaradczych. nieprzestrzeganie procedur udzielania zamówień środkami zaradczymi było stosowanie wytycznych dotyczących wymierzania korekt finansowych. nieprzestrzeganie wymogów promocji i informacji środkami zaradczymi było wprowadzenie wykazu błędów i nieścisłości w liście sprawdzającej do raportu z postępu realizacji projektu oraz kontrola, czy błędy i nieścisłości zostały poprawione i wyeliminowane. Z punktu widzenia WST kwestią najbardziej problematyczną w trakcie wdrażania Programu w 2014 r. była znacząca liczba zgłaszanych zmian w projektach. Wnioski o wprowadzenie zmian w projekcie cechowały się, niezależnie od typu wprowadzonej zmiany, sporą ilością błędów formalnych i merytorycznych. W ramach środków zaradczych WST przeprowadził pod koniec II kwartału 2014 r. szkolenie w zakresie Procedury wprowadzania zmian w projekcie oraz prowadził systematycznie konsultacje indywidualne z partnerami projektów na etapie przygotowania ww. dokumentów. 2.4 Zmiany w kontekście realizacji PO EWT PL-BB (w stosownych wypadkach). W stosunku do poprzedniego roku nie zaobserwowano istotnych zmian w zakresie uwarunkowań zewnętrznych, mających wpływ na realizację Programu lub powodujących zmniejszenie zainteresowania Programem wśród potencjalnych beneficjentów. W okresie sprawozdawczym nie nastąpiły również zmiany wskaźników społeczno ekonomicznych, charakteryzujących obszar Programu. Szczegółowa analiza społeczno-gospodarcza obszaru objętego Programem, znajdująca się w dokumencie PO EWT PL-BB, pozostaje aktualna. 2.5 Zasadnicze modyfikacje w rozumieniu art. 57 rozporządzenia nr 1083/2006 (w stosownych wypadkach). W ramach PO EWT PL-BB nie odnotowano modyfikacji w kwestii trwałości operacji w rozumieniu art. 57 rozporządzenia (WE) nr 1083/2006. 2.6 Komplementarność pomocy z innymi instrumentami wsparcia. PO EWT PL BB wykazuje komplementarność w zakresie rzeczowym z następującymi programami, wdrażanymi po stronie polskiej i niemieckiej w ramach celu 3 Europejska Współpraca Terytorialna: - Programem Współpracy Transgranicznej Polska Saksonia 2007 2013 obszarem pokrywającym się jest podregion zielonogórski; - Programem Morza Bałtyckiego 2007 2013, który obejmuje całe terytorium Polski oraz Kraju Związkowego Brandenburgia; - Programem Operacyjnym Europy Środkowej obejmującym całe terytorium Polski oraz Kraju Związkowego Brandenburgia; - Programem Współpracy Międzyregionalnej INTERREG IVC, obejmującym całe terytorium Polski i Kraju Związkowego Brandenburgia. - Programem Operacyjnym Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Zachodniopomorskie) Meklemburgia Pomorze Przednie / Brandenburgia 2007-2013, który obejmuje część Kraju Związkowego Brandenburgia. Program jest komplementarny w zakresie problematycznym także w stosunku do innych programów operacyjnych wdrażanych w ramach Celu Konwergencja w Polsce: - Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko; - Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka,; - Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki; - Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2007 2013. oraz w Niemczech: 25
- Programu Operacyjnego Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego Kraju Związkowego Brandenburgia 2007 2013; - Programu Operacyjnego Europejski Fundusz Społeczny Kraju Związkowego Brandenburgia 2007 2013. Każda operacja wybrana dla PO EWT PL BB musiała wykazywać oddziaływanie transgraniczne, co stanowi linię demarkacyjną pomiędzy finansowaniem z ERRR w Programie, a innymi programami finansowanymi ze środków UE (zgodnie z art. 34 rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z 11 lipca 2006 r.). Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju jako IZ Programu oraz Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia działające jako IK zapewniały, iż nie dochodziło do nakładania się wsparcia dla projektów w ramach poszczególnych programów operacyjnych po stronie polskiej i brandenburskiej. Jednocześnie uczestnictwo regionalnych przedstawicieli w pracach KM stanowiło gwarancję, iż wybrane projekty są komplementarne w zakresie problemowym do projektów realizowanych w programach regionalnych, przez co zostanie osiągnięty efekt synergii. Podczas spotkań i szkoleń organizowanych przez WST dla potencjalnych beneficjentów ubiegających się o dofinansowanie projektów z Programu informowano o korzyściach płynących z komplementarności realizowanych projektów, w szczególności w odniesieniu do tzw. miast bliźniaczych: Gubin Guben, Słubice Frankfurt nad Odrą. Ocena projektów przez polskich i niemieckich ekspertów, jak również decyzje o wsparciu wniosków podjęte przez KM gwarantowały minimalizację ryzyka podwójnego finansowania. Ponadto w celu wykluczenia tego ryzyka IZ wprowadziła odpowiednie procedury weryfikacji wydatków zgłoszonych w Programie (więcej o kontrolach krzyżowych w rozdziale 2.7). Nadal aktualne pozostają przykłady komplementarności między projektami, jakie zostały wskazane w raporcie za poprzedni okres sprawozdawczy. W kontekście projektów zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r. problematyka komplementarności prezentuje się następująco: Priorytet 1: 5 projektów zatwierdzonych do dofinansowania w tym priorytecie wykazuje szeroki zakres komplementarności projektów realizowanych w ramach Programu, z czego: cztery projekty cechuje komplementarność wewnątrz programowa, jeden wykazuje się komplementarnością międzyprogramową w ramach EWT, tj. z Programem Operacyjnym Współpracy Transgranicznej Polska - Saksonia 2007-2013; dwa projekty cechują się ścisłą komplementarnością z poprzednim okresem programowania, tj. z Programem Interreg IIIA Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia, Programem INTERREG III B BSR, Zintegrowanym Programem Operacyjnym Rozwoju Regionalnego Priorytet 3: Jedyny zatwierdzony projekt w ramach tego Priorytetu charakteryzuje się komplementarnością wewnątrz programową. W Programie nie są stosowane instrumenty inżynierii finansowej ani cross-financing. 2.7 Kontrole krzyżowe w zakresie odpowiedzialności IZ. Obowiązek prowadzenia kontroli krzyżowych programu wynika z Wytycznych Ministra Rozwoju Regionalnego (obecnie Ministra Infrastruktury i Rozwoju) w zakresie procesu kontroli w ramach obowiązków Instytucji Zarządzającej Programem Operacyjnym. Kontrole krzyżowe Programu prowadzone są w odniesieniu do beneficjentów realizujących więcej niż jeden projekt lub są partnerem w więcej niż w jednym projekcie realizowanym w programach EWT. Kontrole krzyżowe programów EWT prowadzą pracownicy WF DWT. Wykonując kontrole krzyżowe, IZ ściśle współpracuje z poszczególnymi kontrolerami I-go stopnia oraz WST w celu wyjaśnienia wszelkich zaistniałych podejrzeń w zakresie występowania podwójnego finansowania wydatków. W pierwszym tygodniu każdego miesiąca pracownik WF DWT, wyznaczony przez naczelnika WF DWT, dokonuje losowania próby do kontroli łącznie ze wszystkich programów EWT. Weryfikacje krzyżowe wydatków poniesionych w ramach programu przeprowadzone są z wykorzystaniem danych zarejestrowanych w Krajowym Systemie Informatycznym SIMIK 07-13. W sytuacji wystąpienia uzasadnionego podejrzenia, iż mogło dojść do podwójnego finansowania wydatków, w toku kontroli krzyżowej, badając poświadczone kopie dokumentów finansowo-księgowych przez beneficjenta 26
do rozliczenia wyjaśnia się, czy miało miejsce podwójne finansowanie. W przypadku wykrycia kilkukrotnego finansowania tego samego wydatku, IZ ma obowiązek zawiadamiać niezwłocznie o tym fakcie IC. IZ stosuje procedury postępowania przewidziane w sytuacji wykrycia nieprawidłowości w realizacji projektu. Dokumentacja z prowadzonych kontroli krzyżowych niezbędna do zapewnienia właściwej ścieżki audytu podlega archiwizacji. Ponadto informacje o przeprowadzonych kontrolach krzyżowych rejestrowane są w KSI SIMIK 07-13. Dokumentacja związana z kontrolą krzyżową programów EWT przechowywana jest w IZ. W 2014 r. nie zostały przeprowadzone kontrole krzyżowe w ramach Programu. Z uwagi na ograniczone zasoby kadrowe Instytucji Zarządzającej PO EWT oraz czasochłonność procesu kontroli krzyżowych zaistniała konieczność zlecenia wykonania tego procesu przez podmioty zewnętrzne. W związku z tym IZ rozpoczęła postępowanie przetargowe na tę usługę, którego rozstrzygnięcie nastąpi po zakończeniu okresu sprawozdawczego. Wybrany w postępowaniu Wykonawca powinien przeprowadzić kontrole krzyżowe za rok 2014 do końca kwietnia 2015 r. 2.8 Monitorowanie i ocena. Zgodnie z art. 63 ust. 1 rozporządzenia ogólnego, Program monitorowany jest przez wspólny polsko niemiecki KM. W okresie sprawozdawczym odbyły się dwa posiedzenia KM: 19 marca 2014 r. w Słubicach XIV posiedzenie KM. Podczas posiedzenia zostały podjęte następujące uchwały/ustalenia dotyczące wdrażania Programu: w sprawie 4 projektów omawianych podczas posiedzenia jeden projekt został zatwierdzony do dofinansowania z EFRR, jeden projekt został odrzucony, a podjęcie decyzji w sprawie dwóch pozostałych omawianych projektów zostało przesunięte na kolejne posiedzenie KM; w sprawie pozostałych Wniosków o dofinansowanie złożonych w ramach naboru na Listę projektów rezerwowych oraz Wniosków o wprowadzanie zmiany w projekcie decyzja o rozpatrzeniu ww. wniosków została odroczona do następnego posiedzenia KM. 15 maja 2014 r. we Frankfurcie nad Odrą XV posiedzenie KM. Podczas posiedzenia zostały podjęte następujące uchwały/ustalenia dotyczące wdrażania Programu: w sprawie 5 projektów omawianych podczas posiedzenia wszystkie projekty zostały zatwierdzone do dofinansowania z EFRR, pod warunkiem pojawienia się oszczędności w Programie; w sprawie 5 Wniosków o wprowadzanie zmiany w projekcie omawianych podczas posiedzenia wszystkie projekty zostały zatwierdzone do dofinansowania z EFRR pod warunkiem pojawienia się oszczędności w Programie; w sprawie zasad podpisywania umów o dofinansowanie bądź aneksów do umów, dotyczących zwiększenia dofinansowania z EFRR wniosków zdecydowano, że dokumenty te będą podpisywane w kolejności, w jakiej nad nimi głosowano, a beneficjentów tych projektów obowiązuje czterotygodniowy okres na wywiązanie się z nałożonych warunków, od momentu poinformowania przez WST BW danego projektu, iż w Programie jest odpowiednia ilość środków do zakontraktowania projektu. W przypadku niedotrzymania tego terminu przez któregokolwiek z BW, dofinansowanie miał otrzymać kolejny projekt z zatwierdzonej ww. listy; w sprawie pozostałych niezatwierdzonych wniosków, złożonych w naborze na Listę projektów rezerwowych oraz wniosków o zmianę, dotyczących zwiększenia wartości EFRR dyskusję na ich temat przełożono na następne posiedzenie KM. W okresie sprawozdawczym członkowie KM podjęli także 15 uchwał w drodze procedur postępowania obiegowego, w dniach: 1. 16 23 stycznia 2014 r. zatwierdzono Plan działań informacyjno-promocyjnych Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007 2013 na 2014 r.; 2. 20 24 stycznia 2014 r. zatwierdzono zmiany w Budżecie Pomocy Technicznej; 3. 13 26 lutego 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Urzędu Döbern-Land pt.: Niemiecko-polskie Centrum Informacyjno-Turystyczne Geopark Łuk Mużakowa, nr WTBR.02.02.00-54-005/10; 4. 4 17 marca 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Brandenburgische Technische Universität Cottbus- Senftenberg pt.: Ciepło z biomasy rodzimej, nr WTBR.02.03.00-54-005/09; 27
5. 7 kwietnia 15 kwietnia 2014 r. zatwierdzono warunkowo zmiany w projekcie Miasta Cottbus pt.: Transgraniczne odkrywanie nowych potencjałów w celu rozszerzenia oferty turystyczno-wypoczynkowej - Piramidy w Parku Branitz w Cottbus i Dolina Luizy w Zielonej Górze, nr WTBR.01.01.00-54-070/10; 6. 23 kwietnia 7 maja 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Powiatu Märkisch-Oderland pt.: Połączenie miasta powiatowego i uzdrowiskowego oraz polskiego obszaru wiejskiego do tranzytowych i ponadregionalnych połączeń komunikacyjnych, nr WTBR.01.01.00-52-052/10; 7. 21 maja 3 czerwca 2014 r. zatwierdzono warunkowo Raport Roczny z wdrażania PO za rok 2013; 8. 6 23 czerwca 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Stowarzyszenia Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina pt.: Fundusz Małych Projektów i Projekty Sieciowe w Euroregionie >>Pro Europa Viadrina<< 2012-2015, nr WTBR.03.02.00-08-010/11; 9. 12 20 czerwca 2014 r. zatwierdzono zmiany w Budżecie Pomocy Technicznej w ramach PO; 10. 25 czerwca 2 lipca 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Gminy Gubin o statusie miejskim pt.: Rozwój turystyki wodnej na Nysie w Euromieście Gubin/Guben wschodnie nabrzeże Nysy Łużyckiej, nr WTBR.01.01.00-08-035/10; 11. 27 czerwca 10 lipca 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Powiatu Märkisch-Oderland pt.: Uzupełnianie połączeń wzdłuż europejskiego dalekobieżnego szlaku rowerowego i pieszego R1 przez powiaty Märkisch-Oderland, słubicki i sulęciński, nr WTBR.01.01.00-52-053/10; 12. 27 czerwca 10 lipca 2014 r. zatwierdzono warunkowo zmiany w projekcie Miasta Cottbus pt.: Rozbudowa i rozwój infrastruktury transgranicznej połączony ze wzmocnieniem oferty w turystyce rekreacyjnej i edukacyjnej w Euroregionie Sprewa-Nysa-Bóbr poprzez rozszerzenie i połączenie w sieć przyrodniczych ofert rekreacyjnych i edukacyjnych Zoo w Cottbus i Ogrodu Botanicznego w Zielonej Górze, nr WTBR.01.01.00-54-071/10; 13. 6 13 listopada 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie bbw Bildungszentrum Ostbrandenburg GmbH pt.: Transgraniczny Asystent ds. Marketingu Niemcy-Polska, nr WTBR.03.01.00-52-007/09; 14. 6 13 listopada 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Gminy Witnica pt.: Bezpieczne pogranicze budowa Regionalnego Centrum Ratownictwa w Witnicy, nr WTBR.01.02.00-08-002/09; 15. 14 20 listopada 2014 r. zatwierdzono zmiany w projekcie Gminy Słońsk pt.: Modernizacja budynku Muzeum Martyrologii w Słońsku wraz z zagospodarowaniem terenu przy muzeum, nr WTBR.01.01.00-08- 055/10). W okresie sprawozdawczym Kontrolerzy I stopnia przeprowadzili weryfikację 308 cząstkowych raportów z postępu realizacji projektu/projektu parasolowego. Ponadto Kontrolerzy I stopnia przeprowadzili łącznie 51 kontroli (w tym kontrole w trakcie realizacji projektu, kontrole na zakończenie realizacji projektu, kontrole projektów na miejscu w siedzibie beneficjenta w ramach FMP i PS, wizyty monitorujące, kontrole sposobu przeprowadzania kontroli przez Euroregiony). W celu poprawnego wdrażania Programu WST na bieżąco monitorował postęp finansowy projektów (m.in. poprzez analizę składanych raportów z postępu realizacji projektu, wniosków o wprowadzenie zmiany w projekcie). Kontrolerzy I stopnia systematycznie przesyłali do WST informacje na temat stanu certyfikacji raportów u nich złożonych. W okresie sprawozdawczym nie była przeprowadzana ewaluacja Programu. 2.9 Krajowa rezerwa wykonania pomocy. Nie dotyczy programów operacyjnych realizowanych w ramach celu 3. 28
3. Realizacja w podziale na Priorytety. Postęp wdrażania wg Priorytetów (bez Pomocy Technicznej). 3.1 Priorytet 1. 3.1.1 Osiągniecie celów i analiza postępów Informacja na temat rzeczowych i finansowych postępów realizacji Priorytetu 1 Spośród wszystkich osi priorytetowych Priorytet 1 cechuje najlepszy postęp realizacji wskaźników - większość z nich zostało zrealizowanych do zakończenia okresu sprawozdawczego na poziomie wyższym niż 50%, a w przypadku 4 wskaźników poziom realizacji już przekroczył wartości oznaczone jako docelowe. Dowodzi to, jak dużym powodzeniem wśród beneficjentów Programu cieszyła się możliwość realizacji projektów mających na celu wspieranie infrastruktury oraz poprawę stanu środowiska. W okresie sprawozdawczym poprzez ostateczne rozliczenie finansowe zakończono realizację 5 projektów (o łącznej wartości przyznanego dofinansowania z EFRR w wysokości 5,07 mln EUR) wszystkie dotyczyły działania 1.1, natomiast w przypadku 16 projektów nastąpiło zakończenie rzeczowe (1.1 14 projektów; 1.2 2 projekty). Tabela 9. Postęp fizyczny Priorytetu 1 Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ogółem % Wskaźnik 1: Liczba wspólnych projektów Wskaźnik 2: Liczba partnerów Wskaźnik 3: Liczba projektów dotyczących rozbudowy i poprawy infrastruktury Wskaźnik 4: Liczba projektów służących wspólnemu wykorzystaniu infrastruktury Wskaźnik 5: Liczba projektów wspierających i poprawiających wspólną ochronę środowiska oraz zarządzanie środowiskiem naturalnym Wskaźnik 6: Liczba projektów które dotyczą regionalnego rozwoju i planowania Wskaźnik 7: Liczba projektów które wspierają rozwój międzygminny Analiza jakościowa w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Wskaźniki produktu Realizacja 0 0 0 2 4 (2+2) 12 (8+4) 21 (9+12) 26 (5+21) 26 52% docelowa - - - - - - - - 50 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 10 21 (11+10) 29 (8+21) Realizacja 0 0 0 0 4 docelowa 41 (12+29) 30 (26+4) 49 (8+41) 53 (23+30) 54 (5+49) 67 (14+53) 54 108% 67 67% - - - - - - - - 100 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 27 57 (30+27) 84 (27+57) Realizacja 0 0 0 0 2 docelowa 132 (48+84) 12 (10+2) 154 (22+132) 21 (9+12) 164 (10+154) 26 (5+21) 164 164% 26 173,33% - - - - - - - - 15 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 22 29 (7+22) 41 (12+29) Realizacja 0 0 0 0 2 docelowa 53 (12+41) 12 (10+2) 61 (8+53) 21 (9+12) 66 (5+61) 26 (5+21) 66 440% 26 173,33% - - - - - - - - 15 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 22 29 (7+22) 31 (2+29) 43 (12+31) Realizacja 0 0 0 0 0 1 docelowa 51 (8+43) 3 (2+1) 56 (5+51) 3 (0+3) 56 373% 3 30% - - - - - - - - 10 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 2 2 (0+2) 4 (2+2) Realizacja 0 0 0 0 1 docelowa 6 (2+4) 11 (10+1) 6 (0+6) 20 (9+11) 8 (2+6) 25 (5+20) 8 80% 25 250% - - - - - - - - 10 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 20 27 (7+20) 27 (0+27) Realizacja 0 0 0 0 2 docelowa 39 (12+27) 12 (10+2) 47 (8+39) 21 (9+12) 52 (5+47) 26 (5+21) 52 520% 26 260% - - - - - - - - 10 - bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 20 27 (7+20) 29 (2+27) 41 (12+29) 49 (8+41) 54 (5+49) 54 540% 29
W 2014 r. nie podjęto decyzji o ogłoszeniu nowego naboru wniosków projektowych, nie było bowiem takiej potrzeby na liście rezerwowej, powstałej po naborze zakończonym w 2013 r. znajdowała się wystarczająca liczba projektów, którym przyznanie dofinansowania przez KM pozwoliłoby na wykorzystanie w pełni alokacji Priorytetu 1. Poza tym pojawiające się sukcesywnie oszczędności były przekazywane również tym beneficjentom, którzy złożyli odpowiednie Wnioski o wprowadzenie zmian w projekcie z prośbą o zwiększenie kwoty dofinansowania(rozszerzenie zakresu działań w projekcie). Podczas dwóch posiedzeń KM, które odbyły się w marcu i w maju 2014 r. członkowie KM pozytywnie opowiedzieli się za zatwierdzeniem do dofinansowania w sumie 6 projektów. W tej grupie znaczącą część, bo aż 5 stanowią projekty inwestycyjne wpisujące się w cele Priorytetu 1. Należą do nich: 1) Polsko-Niemieckie Centrum Spotkań i Szkolenia Ochotniczych Straży Pożarnych w Trzemesznie Lubuskim (Beneficjent Wiodący Gmina Sulęcin; kwota dofinansowania z EFRR 0,55 mln EUR); 2) Poprawa systemu komunikacyjnego w centralnej strefie Gubina (Beneficjent Wiodący Powiat Krośnieński; kwota dofinansowania z EFRR 0,13 mln EUR); 3) Dokumentacja wykonawcza dla projektu «Rewitalizacja bastionu Król Twierdzy Kostrzyn nad Odrą» (Beneficjent Wiodący Miasto Kostrzyn nad Odrą; kwota dofinansowania z EFRR 0,08 mln EUR); 4) Aranżacja i wyposażenie Muzeum Martyrologii w Słońsku (Beneficjent Wiodący Gmina Słońsk; kwota dofinansowania z EFRR 0,12 mln EUR); 5) Opracowanie diagnozy do studium wykonalności projektu pt. «Rewitalizacja linii kolejowej nr 275 na odcinku granica województwa lubuskiego - Żagań i linii nr 14 na odcinku Żagań-Żary-Forst»" (Beneficjent Wiodący Powiat Żarski; kwota dofinansowania z EFRR 0,04 mln EUR). Mimo pozytywnej decyzji KM ostatni z wymienionych projektów nie będzie realizowany. Powodem jest wycofanie przez BW wniosku o dofinasowanie z powodu niemożności spełnienia jednego z warunków nałożonych na projekt przez członków KM. Z beneficjentami czterech pierwszych projektów IZ mogła natomiast podpisać umowy o dofinansowanie. W lipcu 2014 r. zawarto umowę również ze Stowarzyszeniem Landschaftspflegeverband Mittlere Oder, czyli BW projektu pt. Polsko-Niemieckie Centrum Bioróżnorodności w Euroregionie Pro Europa Viadrina (kwota dofinansowania z EFRR 0,24 mln EUR), któremu środki na realizację planowanego przedsięwzięcia KM przyznał już w 2013 r. w wyniku przeprowadzonej procedury obiegowej. Wydłużony okres pomiędzy zatwierdzeniem projektu a podpisaniem umowy wynikał z faktu wnioskowanych przez BW dodatkowych zmian w dokumentacji projektowej, które musiały zostać poddane pod obrady KM. Reasumując, w ramach Priorytetu 1 w okresie sprawozdawczym podpisano łącznie 5 umów o dofinasowanie (działanie 1.1 4 umowy; działanie 1.2 1 umowa), co pozwoliło na zakontraktowanie środków w wysokości 1,12 mln EUR EFRR. Spowodowało to jednocześnie wzrost liczby wszystkich projektów infrastrukturalnych realizowanych od początku wdrażania Programu, która na koniec 2014 r. wyniosła 54 tym samym grupa projektów z Priorytetu 1 pozostała nadal najliczniejsza i stanowiła na koniec roku blisko 60% wszystkich przedsięwzięć zakontraktowanych w ramach trzech osi priorytetowych. Projekty zatwierdzone do dofinansowania miały wpływ na relację realizowanych w PO projektów względem polityk horyzontalnych UE, a cechą wspólną dla niemal wszystkich nowych inicjatyw jest pozytywny wpływ na kwestię równości szans. Cieszy ponadto fakt, iż jak pokazuje poniższe zestawienie ponad 80% projektów w Priorytecie 1 wykazuje pozytywny wpływ na rozwój zatrudnienia. Tabela 10. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 1 pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne UE. Polityka Równość szans Środowisko Zatrudnienie Działanie głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny 1.1* 1 33 9 1 34 8 0 37 6 1.2 0 2 3 0 2 3 0 2 3 1.3 0 3 3 0 3 3 0 6 0 Razem 1 38 15 1 39 14 0 45 9 * Uwzględniono projekt, z którego realizacji BW się wycofał. Źródło: opracowanie własne WST. Podział projektów z Priorytetu 1 wdrażanych w latach 2009-2014 na poszczególne działania oraz wartość przeznaczonych na nie środków z EFRR prezentuje się następująco: 1.1 Budowa i poprawa infrastruktury 43 projekty (56,54 mln EUR); 1.2 Ochrona i gospodarowanie zasobami naturalnymi i kulturowymi oraz ochrona przeciwpożarowa i usuwanie skutków katastrof oraz zapobieganie im 5 projektów (6,74 mln EUR); 30
1.3 Rozwój regionalny i planowanie regionalne oraz rozwój współpracy między jednostkami samorządu terytorialnego 6 projektów (7,33 mln EUR). Natomiast biorąc pod uwagę tylko te projekty, których realizacja choćby w części przypadła na rok 2014, w ramach działań 1.1, 1.2 i 1.3 wdrażano kolejno 23, 2 i 3 projekty. Koniec okresu programowania nie sprzyja podejmowaniu długoterminowych działań, dlatego też projekty, których realizacja rozpoczęła się w 2014 r. to przedsięwzięcia o względnie niewielkim zakresie prac, niewielkiej czasochłonności, a co za tym idzie nie wymagające olbrzymich nakładów finansowych. Przykładem jest chociażby sporządzenie dokumentacji przygotowawczej dla projektu możliwego do realizacji w nowej perspektywie. Inny przykład może stanowić zakontraktowany w 2014 r. nowy projekt poświęcony aranżacji Muzeum Martyrologii w Słońsku, który jest komplementarny z projektem Programu dotyczącym modernizacji tego obiektu. W ramach nowego przedsięwzięcia BW zdecydował się m.in. na wykonanie ekspozycji muzealnej oraz zakup i instalację niezbędnych urządzeń wystawienniczych, multimediów i elementów specjalistycznego oświetlenia. Analizując postęp realizacji Priorytetu 1, nie należy pomijać faktu, iż według stanu na koniec roku sprawozdawczego niemalże wszystkie dostępne w nim środki zostały zakontraktowane. Nie można jednak wykluczyć, że projekty, które rozliczone zostaną ostatecznie po 2014 r., wygenerują dodatkowe oszczędności, co spowoduje konieczność zagospodarowywania uwalnianych środków na nowe przedsięwzięcia bądź zwiększanie zakresu rzeczowego i dofinansowania w ramach już realizowanych projektów. O tym, jak fundusze unijne wykorzystywane w ramach Priorytetu 1 zmieniały oblicze polsko-niemieckiego pogranicza w 2014 r. można się przekonać odwiedzając Planetarium im. Jurija Gagarina w Cottbus. Projekt pt. Unowocześnienie planetarium Cottbus w celu pozaregionalnego wprowadzania na rynek ofert instytucji i wspierania bilateralnych aktywności socjalnych (Beneficjent Wiodący Miasto Cottbus; kwota dofinansowania z EFRR 0,80 mln EUR). Projekt zrealizowano rzeczowo w 2014 r. z inicjatywy Miasta Cottbus przy współudziale 5 pozostałych Partnerów projektu. Dzięki pozyskanemu dofinansowaniu udało się zmodernizować obiekt planetarium wyposażając go m.in. w nowoczesne cyfrowe urządzenie projekcyjne z optomechaniczną projekcją gwiazd. Nowy wystrój sali kopułowej w połączeniu z unowocześnioną techniką dźwiękową i oświetleniową dodatkowo potęgują wrażenia akustyczno-wizualne oferowane odwiedzającym planetarium. Do produkcji programów popularnonaukowych w nowopowstałym studio angażowani są aktorzy, graficy i muzycy. Dzięki temu możliwe będzie przyciągnięcie społeczności zainteresowanej nie tylko nauką, ale i kulturą i sztuką. Tylko w roku 2014 podczas 730 zorganizowanych imprez i pokazów planetarium odwiedziło blisko 22.400 osób. 31
Jednym z ciekawszych projektów, których realizacja dobiegła końca w 2014 jest również projekt pt. Polsko-niemiecki projekt wspólnotowy «Tęcza» (Regenbogen) zmierzający do pielęgnowania kultury polskiej i niemieckiej, obyczajów i współistnienia narodów w obszarach przygranicznych Niemiec i Polski (Beneficjent Wiodący Powiat Gorzowski; kwota dofinansowania z EFRR 1,82 mln EUR). W ramach projektu dokonano modernizacji i rozbudowy bazy kulturalno-rekreacyjnej Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowawczego (SOSW) w Lipkach Wielkich, stanowiącego placówkę dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim i umiarkowanym. Efektem transgranicznego partnerstwa dwóch powiatów (gorzowskiego i marchijsko-odrzańskiego) był szereg zrealizowanych działań inwestycyjnych: przy ośrodku postawiono zadaszoną halę typu lekkiego połączoną z budynkiem szkoły nowym łącznikiem z zapleczem sanitarnym. Jedno z pomieszczeń przekształcono w salę do ćwiczeń muzyczno-chóralnych. Zagospodarowano także teren przyległy do SOSW, budując na nim amfiteatr ze sceną letnią, boisko, remontując ciągi piesze, sadząc nową zieleń i lokując elementy małej infrastruktury. Nie zapomniano również o niezbędnym podjeździe, umożliwiającym osobom niepełnosprawnym dostęp do obiektów ośrodka. Po stronie niemieckiej zaś, w ramach projektu, przy gimnazjum w Bad Freienwalde leżącym w powiecie marchijsko-odrzańskim, w sierpniu 2014 r. oddano do użytku obiekt wielofunkcyjny mieszczący sale do ćwiczeń i pomieszczenia przystosowane do zajęć muzyczno-artystycznych oraz rozbudowano już istniejący budynek, w którym powstały nowe sale lekcyjne. Podjęte w ramach projektu działania miały głównie na celu stworzenie w obu ośrodkach polskim i niemieckim infrastruktury umożliwiającej integrację lokalnych społeczności. Dokonuje się ona podczas wspólnych spotkań, warsztatów teatralnych, imprez sportowych. Wspólne zajęcia pozwalają młodzieży na rozwijanie umiejętności oraz naukę języka polskiego i niemieckiego. 32
Z tytułu rozliczenia inicjatyw ramach Priorytetu 1, IZ przekazała w okresie sprawozdawczym do KE wnioski o płatność na sumę 13,20 mln EUR. Od początku wdrażania Programu wartość ta wynosi 54,20 mln EUR, z czego 48,44 mln EUR to kwota refundacji wypłacona ze środków EFRR. Przekazane do WST w 2014 r. 64 raporty beneficjentów obejmowały kwotę 13,07 mln EUR środków EFRR. Od momentu uruchomienia Programu beneficjenci Priorytetu 1 zawnioskowali o wypłatę 55,55 mln EUR refundacji z EFRR składając w sumie 371 raportów z postępów realizacji swoich projektów. Tabela 11. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 1. Priorytet 1 liczba raportów z postępu realizacji projektów wnioskowana wartość dofinansowania z EFRR Działanie Suma 1.1 1.2 1.3 52 3 9 64 11,79 mln EUR 0,16 mln EUR 1,12 mln EUR 13,07 mln EUR Źródło: opracowanie własne WST. IZ z kolei wypłaciła beneficjentom od początku wdrażania ponad 76% środków dostępnych w ramach alokacji Priorytetu 1. Wynik ten bez wątpienia przyczynił się do zrealizowania zasady n+2/n+3. Szczegółowy postęp finansowy Priorytetu 1 przedstawia poniższy wykres. Wykres 11. Stan wdrażania Priorytetu 1 środki EFRR w mln EUR. Wypłacone 2009-2014 Wypłacone 2014 Zakończone 2009-2014 Zakończone 2014 Realizowane 2014 Kontraktacja 2014 Kontraktacja 2009-2014 Zatwierdzone 2014 Zatwierdzone 2009-2014 Alokacja 13,13 20,59 5,07 5,02 1,12 0,92 Źródło: opracowanie własne WST. 70,65 70,75 3.1.2 Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi W okresie sprawozdawczym w ramach Priorytetu 1 nie odnotowano żadnych problemów, które w znaczący sposób mogłyby stanowić zagrożenie dla realizacji projektów. Beneficjenci sumiennie wywiązywali się ze swoich zobowiązań, podejmując działania zgodne z dokumentacją projektową oraz procedurami obowiązującymi w Programie. Dla projektów, w przypadku których istniało ryzyko, iż nie uda się osiągnąć zamierzonych celów w planowanym terminie i dokończyć inwestycji na czas, podpisywano na uzasadniony wniosek beneficjenta aneksy do umów o dofinansowanie, wydłużające okres realizacji tak, by możliwym było pomyślne sfinalizowanie wszystkich przedsięwzięć. 54,09 70,61 0 20 40 60 80 33
3.2 Priorytet 2. 3.2.1 Postęp w realizacji celów Priorytetu wraz z analizą postępów. Informacja na temat rzeczowych i finansowych postępów realizacji Priorytetu 2. Z uwagi na fakt, iż większość projektów w ramach priorytetu 2 pod koniec roku 2014 znajdowała się w dalszym ciągu w fazie realizacji, w okresie sprawozdawczym dokonywał się dalszy postęp w realizacji większości wskaźników tego priorytetu. Finansowe zakończenie realizacji trzech projektów przyczyniło się do zwiększenia liczby projektów wspierających gospodarkę, dzięki czemu wartość docelowa dla tego wskaźnika osiągnięta została już w 50%. Tabela 12. Postęp fizyczny Priorytetu 2. Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ogółem % Wskaźniki produktu Realizacja 0 0 0 0 0 1 4 (3+1) 7 (3+4) 7 28% Wskaźnik 1: Liczba wspólnych projektów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa - - - - - - - - 25-0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 6 10 (4+6) 11 (1+10) 14 (3+11) 19 (5+14) 19 (0+19) 19 76% Realizacja 0 0 0 0 0 3 9 (6+3) 19 (10+9) 19 38% Wskaźnik 2: Liczba partnerów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa - - - - - - - - 50-0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 9 19 (10+9) 21 (2+19) 27 (6+21) 42 (15+27) 42 (0+42) 42 84% Realizacja 0 0 0 0 0 1 2 (1+1) 5 (3+2) 5 50% Wskaźnik 3: Liczba projektów wspierających gospodarkę w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa - - - - - - - - 10-0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 6 6 (0+6) 7 (1+6) 7 (0+7) 9 (2+7) 9 (0+9) 9 90% Realizacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% Wskaźnik 4: Liczba przedsiębiorstw objętych wsparciem przy wprowadzaniu produktów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa Szacowana realizacja - - - - - - - - 5-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% Wskaźnik 5: Liczba projektów z zakresu marketingu w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na Realizacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% docelowa - - - - - - - - 10-34
lokalnego i regionalnego Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej poziomie poszczególnych okresów bazowa 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 1 1 (0+1) 3 (2+1) 3 (0+3) 4 (1+3) 4 (0+4) 4 0% Realizacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% Wskaźnik 6: Liczba instytucji, które uczestniczą w działaniach marketingowych w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa - - - - - - - - 10-0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% Realizacja 0 0 0 0 0 0 1 (1+0) 3 (2+1) 3 60% Wskaźnik 7: Liczba projektów wspierających transgraniczne sieci i kooperację w sektorze B+R w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa bazowa - - - - - - - - 5-0 0 0 0 0 0 0 0 0 - Szacowana realizacja 0 0 1 1 (0+1) 4 (3+1) 6 (2+4) 7 (1+6) 7 (0+7) 7 140% Analiza jakościowa Rok 2014 nie przyniósł zmian w Priorytecie 2 jeśli chodzi o liczbę nowych umów o dofinansowanie, czy zatwierdzonych projektów. W okresie sprawozdawczym realizowane były zatem tylko przedsięwzięcia, którym finansowe wsparcie z EFRR przyznano w latach 2009-2013. Podpisano natomiast 10 aneksów do umów o dofinansowanie, zakładających zwiększenie wartości kosztów całkowitych projektów i/lub wydłużenie okresu ich realizacji. Właśnie o zmianę daty zakończenia realizacji projektu beneficjenci wnioskowali najczęściej. Po podpisaniu aneksów do umów o dofinansowanie, będących konsekwencją zmian w budżetach 6 projektów, poziom kontraktacji osiągnął wartość 11,24 mln EUR. Stan oszczędności w Priorytecie 2 na dzień 31.12.2014 r. wyniósł wprawdzie 0,19 mln EUR, jednak z uwagi na brak projektów, którym KM mógłby ewentualnie przyznać dofinansowanie ze środków EFRR, środki te najprawdopodobniej zostaną przesunięte w ramach zasady elastyczności do jednej z dwóch pozostałych osi priorytetowych. Poniżej przedstawiona została charakterystyka wpływu projektów realizowanych/zrealizowanych w Priorytecie 2 na wdrażanie polityk horyzontalnych. Mając na uwadze, iż w okresie sprawozdawczym nie zatwierdzono do dofinansowania żadnego projektu, dane te pozostają bez zmian względem roku 2013. Tabela 13. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 2 pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne UE. Polityka Równość szans Środowisko Zatrudnienie Działanie głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny 2.1 0 4 6 0 4 6 2 7 1 2.2 0 5 0 0 2 3 1 4 0 2.3 0 3 0 1 1 1 0 3 0 Razem 0 12 6 1 7 10 3 14 1 Źródło: opracowanie własne WST. Zmianie nie uległa także liczba projektów w podziale na poszczególne działania, realizowanych od początku wdrażania PO: 2.1 Działania wspierające gospodarkę 10 projektów, na które zakontraktowano 4,05 mln EUR z EFRR; 2.2 Regionalny i lokalny marketing 5 projektów (5,13 mln EUR z EFRR); 2.3 Wspieranie sieci i kooperacja w zakresie B+R 3 projekty (2,06 mln EUR z EFRR). 35
Biorąc pod uwagę tylko projekty realizowane w roku 2014 r. podział ten przedstawia się następująco: 2.1 6 projektów, 2.2 5 projektów i 2.3 3 projekty. Z 18 projektów realizowanych od początku Programu w ramach drugiej osi priorytetowej finansowo zakończonych zostało 7 przedsięwzięć, z czego w 2014 r. 3 projekty. W okresie sprawozdawczym rzeczowa realizacja dobiegła końca w przypadku 5 projektów. Jednym z zakończonych w 2014 r. projektów jest przedsięwzięcie realizowane w ramach działania 2.2 wspierające regionalny i lokalny marketing pt. Transgraniczne Centrum Marketingu w obszarze rozwoju gospodarczego i promocji turystyki Euromiasta Gubin-Guben (Beneficjent Wiodący Gmina Gubin o statusie miejskim; kwota dofinansowania z EFRR 0,20 mln EUR). Biuro TCM, promujące transgraniczny rozwój regionu Gubin-Guben, swoją siedzibę ma w pobliżu przejścia granicznego, dzięki czemu jest ono łatwo dostępne dla interesantów zarówno z Polski, jak i z Niemiec. Udostępnia aktualne informacje o regionie oraz wspiera lokalną działalność gospodarczą. Prowadzone są w nim polsko-niemieckie porady prawne oraz organizowane konsultacje z policją niemiecką i polską strażą graniczną. Biuro promuje także możliwości inwestycyjne oraz walory turystyczne regionu. W okresie letnim biuro umożliwia skorzystanie z usług przewodnika turystycznego, którego zadaniem jest oprowadzanie wycieczek po Gubinie i Guben, jak również udzielanie informacji o Euromieście, jego historii i walorach turystycznych oraz aktualnych ekspozycjach muzealnych. Obsługa zorganizowanych grup wycieczkowych prowadzona jest nieodpłatnie, co dodatkowo czyni ją atrakcyjną dla turystów. Ponadto w ramach projektu zakupiono i zainstalowano na terenie obu miast 5 nadajników hot-spot, umożliwiających dostęp do bezpłatnego internetu bezprzewodowego. Zaoferowanie go mieszkańcom, turystom i przedsiębiorcom przyczyniło się do wzrostu atrakcyjności i promocji idei społeczeństwa informacyjnego, a jednocześnie zagwarantowało wieloletnią trwałość projektu. 36
Zwieńczenie projektu stanowi wyprodukowany film multimedialny, którego głównym celem jest promowanie walorów gospodarczych i turystycznych oraz terenów inwestycyjnych zlokalizowanych na obszarze Gubina i Guben. Jego emisja w polskich i niemieckich mediach masowego przekazu oraz wykorzystanie zawartych w nim treści podczas wszelkiego rodzaju spotkań i konferencji znakomicie wpisują się w główny cel projektu, czyli wspieranie i promocję transgranicznego rozwoju regionu Gubin-Guben. Innym przykładowym projektem jest rozliczony finansowo w 2014 r. projekt pt. Konsument Polsko-Niemieckie Centrum Informacji Konsumenckiej. Poradnictwo w zakresie konsumenckich transakcji transgranicznych w polsko-niemieckim regionie przygranicznym (Beneficjent Wiodący Stowarzyszenie Verbraucherzentrale Brandenburg; kwota dofinansowania z EFRR 0,57 mln EUR). Jego partnerzy: brandenburska Centrala Konsumentów oraz polska Federacja Konsumentów powołali do życia poradnię o charakterze transgranicznym, czyli wspólne Polsko-Niemieckie Centrum Informacji Konsumenckiej, którego trzy oddziały zlokalizowano we Frankfurcie nad Odrą, Gorzowie Wielkopolskim i Zielonej Górze. Celem poradni jest zapewnianie konsumentom dwujęzycznych informacji o przysługujących im prawach i sposobach ich dochodzenia w przypadku transakcji z elementem transgranicznym. W ramach projektu zorganizowano dla zainteresowanych tematem liczne konsultacje indywidualne, seminaria i konferencje. Szacuje się, że poradę lub informację konsumencką uzyskało blisko 9200 osób. Poradnik dla konsumentów (źródło: www.konsument-info.eu) 37
Ponadto opracowany został przewodnik dla konsumentów stanowiący dodatkową pomoc dla tych konsumentów, którzy chcieliby rozwiązać spór z przedsiębiorcą z sąsiedniego państwa. Realizacja projektu przyczynić się powinna dowzrostu zaufania konsumentów do obowiązującego prawa i ich wzmożoną aktywności, co z kolei wpisuje się w osiągnięcie celów szczegółowych Programu, tzn. powstania częstszych i bardziej trwałych stosunków handlowych. W ramach projektów realizowanych w Priorytecie 2 Programu, do WST w okresie sprawozdawczym wpłynęły 34 raporty całościowe, w których beneficjenci wnioskowali o refundację poniesionych środków w kwocie 2,04 mln EUR. Od początku realizacji PO do zakończenia okresu sprawozdawczego liczba wniosków o płatność sięgnęła 152, a ich łączna wartość opiewała na kwotę z EFRR w wysokości 6,94 mln EUR. Tabela 14. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 2. Priorytet 2 Działanie 2.1 2.2 2.3 liczba raportów z postępu realizacji projektów 14 14 6 34 wnioskowana wartość dofinansowania z EFRR Źródło: opracowanie własne WST. Suma 0,43 mln EUR 1,27 mln EUR 0,34 mln EUR 2,04 mln EUR W okresie sprawozdawczym płatności na rzecz beneficjentów wyniosły na koniec 2014 r. 3,11 mln EUR, zaś w ujęciu kumulatywnym w latach 2009-2014 wypłacono 6,82 mln EUR, czyli 60% alokacji Priorytetu 2. Od początku wdrażania Programu IZ przekazała do KE wnioski o płatność dotyczące działań w ramach Priorytetu 2 na kwotę 6,82 mln EUR. Szczegółowy postęp finansowy Priorytetu 2 przedstawia poniższy wykres. Wykres 12. Stan wdrażania Priorytetu 2 środki EFRR w mln EUR. Wypłacone 2009-2014 Wypłacone 2014 Zakończone 2009-2014 Zakończone 2014 Realizowane 2014 Kontraktacja 2014 Kontraktacja 2009-2014 Zatwierdzone 2014 Zatwierdzone 2009-2014 Alokacja 3,11 2,81 1,42 0,00 0,00 Źródło: opracowanie własne WST. 11,24 11,24 11,44 3.2.2 Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi Wdrażanie Priorytetu 2 w 2014 r. nie wiązało się z żadnymi znaczącymi problemami lub sytuacjami, które zakłócałyby sprawną realizację projektów. 6,82 8,43 0 2 4 6 8 10 12 14 38
3.3 Priorytet 3 3.3.1 Postęp w realizacji celów Priorytetu wraz z analizą postępów Informacja na temat rzeczowych i finansowych postępów realizacji Priorytetu 3 W roku sprawozdawczym zakończono finansowo realizację 3 projektów (w tym 2 Projektów parasolowych). Godnym odnotowania jest fakt, iż liczba projektów wspierających kooperację i spotkania, realizowanych w ramach Funduszu Małych Projektów i projektów sieciowych wzrosła niemal trzykrotnie w stosunku do roku 2013, przekraczając tym samym prawie o 100% wartość docelową przewidzianą dla tego wskaźnika. Tabela 15. Postęp fizyczny Priorytetu 3. Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Ogółem % Wskaźniki produktu Wskaźnik 1: Liczba wspólnych projektów Wskaźnik 2: Liczba partnerów Wskaźnik 3: Liczba projektów dotyczących podnoszenia kwalifikacji oraz zatrudnienia Wskaźnik 4:** Liczba osób, które wzięły udział we wspólnych przedsięwzięciac h z zakresu kształcenia, w tym: mężczyźni, kobiety, uczniowie, młodociani w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 0 0 0 0 0 1 docelowa bazowa Szacowana realizacja 5 (4+1) 8 (3+5) 8 32% - - - - - - - - 25-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 5 6 (1+5) 12 (6+6) 19 (7+12) Realizacja 0 0 0 0 0 2 docelowa bazowa Szacowana realizacja 20 (1+19) 12 (10+2) 20 (0+20) 18 (6+12) 20 80% 18 36% - - - - - - - - 50-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 10 12 (2+10) 24 (12+12) 46 (22+24) Realizacja 0 0 0 0 0 1 docelowa bazowa Szacowana realizacja 48 (2+46) 3 (2+1) 48 (0+48) 4 (1+3) 48 96% 4 26,66% - - - - - - - - 15-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 3 7 (4+3) 12 (5+7) Realizacja 0 0 0 0 0 docelowa bazowa Szacowana realizacja 15 (3+12) 186 brak podziału w raporcie końcowym 15 (0+15) 363 (177+186) [brak podziału w raporcie końcowym] 200 młodociani 15 (0+15) 404 (41+363) (brak podziału w raporcie końcowym) 200 młodociani - - - - - - - - 15 100% 363 (brak podziału w raporcie końcowym ) 200 młodocian i 200 100 100 50 50 0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 320 622 (302 +320) 2383 (1761 +622) 4060 (1677 +2383) 4060 (0+4060) 4060 (0+4060) 181,50% 4060 203% - Wskaźnik 5: Liczba przedsiębiorstw, instytucji, urzędów oraz innych podmiotów, którzy wzięli udział w projektach kooperacyjnych w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0% docelowa bazowa Szacowana realizacja - - - - - - - - 15-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 0 0 0 2 2 (0+2) 2 (0+2) 2 13,33% Wskaźnik 6: Liczba osób, które wzięły udział we wspólnych inicjatywach na rzecz zatrudnienia w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych Realizacja 0 0 0 0 0 23 docelowa bazowa Szacowana realizacja 23 (0+23) 23 (0+23) 23 15,33% - - - - - - - - 150-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 120 392 (272+120) 915 (523+392) 983 (68+915) 983 (0+983) 983 (0+983) 983 655,33% 39
Wskaźnik 7: Liczba projektów wspierających kooperację i spotkania (w ramach Funduszu Małych Projektów oraz projektów sieciowych) Wskaźnik 8: Liczba osób zaangażowanych w projekty, w tym: kobiety, mężczyźni, dzieci, młodzież, osoby niepełnosprawne, Wskaźnik 9: Liczba projektów na rzecz przezwyciężania barier językowych Wskaźnik 10: Liczba (inwestycyjnych ) projektów z zakresu kultury, spraw społecznych, rekreacji i sportu (bez FMP) Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 0 0 0 0 0 0 204 docelowa bazowa Szacowana realizacja 780 (576+204) 780 195% - - - - - - - - 400-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 4 4 (0+0) 4 (0+0) Realizacja 0 0 0 0 0 docelowa bazowa Szacowana realizacja 8 (4+4) 343 brak podziału w raporcie końcowym 8 (0+8) 550 (207+343) brak podziału w raportach końcowych (oraz 21.500 uczestników projektu FMP) 8 (0+8) 591 (41+550) brak podziału w raportach końcowych [oraz 107403 uczestników projektu FMP (85903+215 00)] - - - - - - - - 8-7 550 (oraz 21.500 uczestnikó w projektu FMP) 0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 7100 7100 (0+7100) 10369 (3269+ 7100) 12632 (2263+ 10369 12632 (0+12632) Realizacja 0 0 0 0 0 0 1 docelowa bazowa Szacowana realizacja 12632 (0+12632) 1 (0+1) 1000 500 500 100 100 20 12632 55% - 1263,20 % 1 20% - - - - - - - - 5-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 2 7 (5+2) Realizacja 0 0 0 2 docelowa bazowa Szacowana realizacja 12 (5+7) 2 (0+2) 15 (3+12) 2 (0+2) 15 (0+15) 2 (0+2) 15 (0+15) 2 (0+2) 15 300% 2 20% - - - - - - - - 10-0 0 0 0 0 0 0 0 0-0 0 21 28 (7+21) 32 (4+28) 35 (3+32) 35 (0+35) 35 (0+35) 35 350% Analiza jakościowa W ramach Priorytetu 3 do WST nie wpłynęły w 2014 r. żadne nowe wnioski o dofinansowanie, co było konsekwencją braku naborów w tym okresie. Zatem przedmiotem oceny eksperckiej, jak i późniejszych decyzji KM były jedynie projekty złożone w ramach naboru dodatkowego przeprowadzonego w 2013 r. W 2014 r. realizowanych było 15 projektów w ramach 3 osi priorytetowej: 8 projektów w ramach działania 3.1 Wspieranie projektów z zakresu kształcenia oraz zatrudnienia oraz 7 projektów w działaniu 3.2 Współpraca i spotkania (Fundusz Małych Projektów (FMP) i projekty sieciowe). W okresie sprawozdawczym nie podpisano żadnej umowy o dofinansowanie, jednak decyzją KM z dnia 15.05.2014 r. wsparcie w wysokości 0,13 mln EUR przyznano jednemu projektowi, dla którego wniosek złożono w ramach naboru na Listę projektów rezerwowych we wrześniu 2013 r., a którego wnioskodawcą jest terenowy organ administracji rządowej. Z uwagi jednak na brak wystarczającej ilości wolnych środków w PO niemożliwym było zawarcie umowy o dofinansowanie przed końcem roku, toteż na dzień 31.12.2014 r. zakontraktowanych w okresie trwania Programu było w sumie podobnie jak w roku 2013 20 projektów na łączną kwotę 34,24 mln EUR z EFRR. Po zatwierdzeniu do dofinansowania ww. projektu zmienił się nieznacznie obraz wpływu projektów realizowanych w Priorytecie 3 na wdrażanie polityk horyzontalnych Unii Europejskiej. Zmianę tę obrazuje poniższa tabela. 7 szacowanej realizacji odnoś się liczby zatwierdzonych projektów parasolowych, natomiast wartość zrealizowana do liczby projektów FMP i PS. Stąd też nie możliwe jest obliczenie % wdrożenia w wierszu Szacowana realizacja. 40
Tabela 16. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 3 w kontekście zgodności z politykami UE. Polityka Równość szans Środowisko Zatrudnienie Działanie głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny głównie pozytyw. neutralny 3.1 2 11 0 0 9 4 5 6 2 3.2 0 0 8 0 0 8 0 2 6 Razem 2 11 8 0 9 12 5 8 8 Źródło: opracowanie własne WST. Z tytułu realizowanych w 2014 r. projektów do WST wpłynęły 43 raporty z postępów realizacji projektów na łączną kwotę wnioskowanego dofinansowania z EFRR w wysokości 7,34 mln EUR. Tabela 17. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 3. Priorytet 3 liczba raportów z postępu realizacji projektów wnioskowana wartość dofinansowania z EFRR Działanie 3.1 3.2 Suma 23 20 43 4,2 mln EUR 3,14 mln EUR 7,34 mln EUR Źródło: opracowanie własne WST. Od początku wdrażania PO Beneficjenci Wiodący złożyli w WST łącznie 199 raportów, w ramach których zawnioskowali o refundację środków z EFRR w kwocie 29,79 mln EUR. W 2014 r. IZ wypłaciła beneficjentom w ramach refundacji poniesionych wydatków kwotę 7,11 mln EUR. Od momentu uruchomienia Programu do dnia 31.12.2014 r. na konta beneficjentów przekazano już 75% sumy środków dostępnych w omawianej osi priorytetowej. W okresie sprawozdawczym IZ przekazała do KE wnioski o płatność dotyczące działań realizowanych w ramach Priorytetu 3 na kwotę w wysokości 7,06 mln EUR, a od początku wdrażania Programu wartość ta wynosi według stanu na koniec 2014 r. 28,40 mln EUR. Rzeczowa realizacja zakończyła się w okresie sprawozdawczym w przypadku 3 projektów. Tyle samo projektów zostało zakończonych finansowo, z czego dwa z nich to Projekty parasolowe pierwszej edycji (obejmującej lata 2008-2011), realizowane w północnej części obszaru wsparcia zarówno po polskiej, jak i po niemieckiej stronie. Łączna wartość dofinansowania z EFRR przekazana obu biurom Euroregionu Pro Europa Viadrina z tytułu zakończonych w 2014 r. Projektów parasolowych wynosi 4,79 mln EUR. Trzecim z projektów, który w 2014 r. doczekał się rozliczenia końcowego i wypłacenia ostatniej refundacji środków jest projekt Powiatu Sulęcińskiego pt. Poprawa jakości kształcenia zawodowego po obu stronach granicy - modernizacja Zespołu Szkół Licealnych i Zawodowych im. Unii Europejskiej w Sulęcinie (etap II) i Oberstufenzentrum Gottfried Wilhelm Leibnitz w Eisenhüttenstadt, którego realizacja została dofinansowana łączną kwotą 2,25 mln EUR z EFRR. W ramach tego ostatniego projektu udało się zmodernizować i doposażyć obie placówki oświatowe, przeszkolić nauczycieli oraz dostosować poziom i jakość kształcenia do wymogów rynku pracy. Długofalowym efektem ma być wzrost liczby pracowników wykwalifikowanych, co z pewnością pozwoli wzmocnić sektor gospodarczy pogranicza oraz związane z nim rynki pracy. Dzięki temu możliwa będzie realizacja założeń programowych, takich jak rozwój zasobów ludzkich oraz rozbudowa powiązań gospodarczych. Na wsparcie systemu kształcenia i pomoc młodym ludziom w odnalezieniu swojego miejscu na rynku pracy ukierunkowane są również działania w będącym w trakcie realizacji w 2014 r. projekcie pt. EUROJOB-Viadrina Poprawa perspektyw zawodowych i edukacyjnych oraz mobilności w Euroregionach Pro Europa Viadrina i Sprewa-Nysa-Bóbr (Beneficjent Wiodący IHK-Projektgesellschaft mbh; kwota dofinansowania z EFRR 0,86 mln EUR). 41
Na potrzeby realizacji projektu powstał trójjęzyczny portal internetowy EUROJOB-Viadrina (www.euro-job.net), który oferuje przejrzysty w formie i na bieżąco aktualizowany przegląd informacji i wskazówek na temat sytuacji na rynkach pracy po obu stronach Odry, zawodów, w których można podjąć naukę bądź zatrudnienie oraz profili poszczególnych zawodów i regulacji dotyczących ich uznawalności w Niemczech i w Polsce. Projekt adresowany jest do uczniów i osób poszukujących zatrudnienia ale również ma za zadanie wspierać pracodawców i pośredników pracy z terenów pogranicza w pozyskiwaniu przez nich wykwalifikowanej kadry. Innowacyjny potencjał i rolę, jaką projekt odgrywa na obszarze pogranicza polsko niemieckiego doceniło jury Konkursu form transgranicznej kooperacji w dziedzinie badań, rozwoju i podnoszenia kwalifikacji Niemcy Wschodnie, Polska, Czechy, które w marcu 2014 r. przyznało projektowi jedno z czterech głównych wyróżnień. Innym przykładowym projektem jest zakończone rzeczowo w 2014 r. przedsięwzięcie pt. Młodzież polska i niemiecka tworzy nowoczesne oferty turystyczne dla wzmacniania gospodarki regionalnej w Euroregionie Sprewa-Nysa-Bóbr (Beneficjent Wiodący Tourismusverband Spreewald e.v.; kwota dofinansowania z EFRR 0,34 mln EUR), wpisujące się w strategię Programu poprzez wsparcie rozwoju zasobów ludzkich. W realizację tego pilotażowego projektu zaangażowani zostali w myśl założeń priorytetu 3 zakładających m.in. transgraniczną wymianę uczniów oraz powiązaną z nią edukację językową uczniowie szkół z Burg (Spreewald), Cottbus, Zielonej Góry, Krosna Odrzańskiego i Żagania, którzy najpierw sami przemierzali obszar Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr w poszukiwaniu ciekawych miejsc, fotografując przy okazji atrakcje turystyczne, po czym na bazie technologii informacyjnych i komunikacyjnych stworzyli nowatorskie oferty turystyczne obejmujące lokalne i transgraniczne trasy GPS. W celu skorzystania z efektów projektu wystarczy wejść na stronę poświęconą projektowi (www.projektgps.eu), zdecydować się na dowolną trasę, pobrać ją bezpłatnie na urządzenie mobilne typu smartfon bądź tablet, po czym wybrać się na wycieczkę pieszą lub rowerową. Dla osób niekorzystających z nowych technologii w lokalnych Punktach Informacji Turystycznej udostępnione są wydrukowane foldery ze szlakami. 42
Projekt został zaprezentowany szerokiej publiczności podczas licznych imprez krajowych i zagranicznych poświęconych turystyce, gdzie spotkał się z dużym uznaniem ze względu na swoją innowacyjność, a także z uwagi na piękno promowanych walorów turystycznych obszaru pogranicza. Transgraniczne trasy rowerowe. Źródło: Strona internetowa poświęcona projektowi www.projektgps.eu Wdrażany przez Euroregiony Fundusz Małych Projektów i Projektów Sieciowych w roku sprawozdawczym, podobnie jak w poprzednich latach przyciągał liczną grupę beneficjentów chcących realizować w jego ramach swoje przedsięwzięcia skierowane w pierwszej kolejności do mieszkańców pogranicza. Ciekawa i bogata oferta mikroprojektów powoduje ożywienie i wzrost atrakcyjności życia społecznego w Euroregionach, a jej zróżnicowanie gwarantuje dotarcie do szerokiego grona odbiorców. W ramach wszystkich realizowanych w PO Projektów parasolowych w 2014 r. zatwierdzono w sumie 303 małe projekty i projekty sieciowe na łączną kwotę dofinansowania z EFRR w wysokości 2,35 mln EUR. Tabela numer 18 przedstawia powyższe dane w podziale na poszczególnych Partnerów Projektów parasolowych. Tabela 18. Liczba zatwierdzonych w 2014 r. projektów w ramach FMP i PS w rozbiciu na Partnerów Projektów parasolowych Partnerzy Projektów parasolowych Stowarzyszenie Gmin Polskich Euroregionu Pro Europa Viadrina Stowarzyszenie Środkowa Odra, Euroregion Pro Europa Viadrina Stowarzyszenie Gmin RP Euroregion Sprewa-Nysa-Bóbr Euroregion Spree-Neiße-Bober e.v. Suma Liczba zatwierdzonych projektów w ramach FMP i PS dofinansowania z EFRR dla zatwierdzonych projektów 81 48 112 62 303 0,54 mln EUR 0,40 mln EUR 0,90 mln EUR 0,51 mln EUR 2,35 mln EUR Źródło: opracowanie własne WST. 43
W okresie sprawozdawczym Instytucja Zarządzająca wypłaciła wszystkim beneficjentom Priorytetu 3 refundacje poniesionych wydatków o łącznej wartości 7,11 mln EUR, z czego Partnerom Projektów parasolowych obu edycji przypadło w udziale 2,99 mln EUR. Szczegółowy postęp finansowy Priorytetu 3 przedstawia poniższy wykres. Wykres 13. Stan wdrażania Priorytetu 3 środki EFRR w mln EUR. Wypłacone 2009-2014 Wypłacone 2014 Zakończone 2009-2014 Zakończone 2014 Realizowane 2014 Kontraktacja 2014 Kontraktacja 2009-2014 Zatwierdzone 2014 Zatwierdzone 2009-2014 Alokacja 0,00 0,13 7,11 9,98 7,04 Źródło: opracowanie własne WST. 34,37 35,60 3.3.2 Opis istotnych problemów we wdrażaniu wraz z podjętymi środkami zaradczymi Wdrażanie Priorytetu 3 w 2014 r. nie wiązało się z żadnymi istotnymi problemami mogącymi zagrozić osiągnięciu celów realizowanych projektów. Niemniej jednak z pewne trudności zgłaszały zarówno polskie, jak i niemieckie biura Euroregionów. Niemieckie biuro Euroregionu Pro Europa Viadrina za uciążliwy uznało długi okres oczekiwania na refundacje poniesionych wydatków, oraz długotrwały proces zatwierdzenia raportu końcowego z postępu realizacji Projektu parasolowego pierwszej edycji (wynikający m.in. z oczekiwania na potwierdzenie od niemieckiego kontrolera 1. stopnia w zakresie prawidłowości wykorzystania zaliczki). Bezpośrednim tego skutkiem był brak możliwości rozpatrzenia wniosku o zmianę Euroregionu, w ramach którego zabiegano o przeniesienie oszczędności powstałych w Projekcie parasolowym pierwszej edycji do Projektu parasolowego drugiej edycji. Zmusiło to biuro Euroregionu do wstrzymania się z podpisywaniem kolejnych umów z beneficjentami. Ponadto, zdaniem wspomnianego biura Euroregionu pierwotny podział Projektów parasolowych na dwie edycje okazał się być niekorzystnym rozwiązaniem, ponieważ ograniczał swobodę Euroregionów w planowaniu działań i zatwierdzaniu do dofinansowania nowych projektów. Z kolei polskie biuro wspomnianego Euroregionu jako problem wymieniło brak dostępu do większej ilości środków w ramach Projektu parasolowego drugiej edycji, co spowodowało, iż nie wszystkie projekty mogły otrzymać dofinansowanie. Podobnie jak w latach ubiegłych problemem dla wielu wnioskodawców projektów małych i sieciowych okazała się skomplikowana procedura służąca ich realizacji. Ten stan rzeczy podkreśla szczególnie niemieckie biuro Euroregionu Spree-Neiße-Bober. W ramach środków zaradczych Euroregion organizował szkolenia i konsultacje podczas których apelowano o ścisłą współpracę i wspieranie pracowników Euroregionu w ich pracy. Wspomnieć należy również o tym, że w przypadku wielu beneficjentów mikroprojektów z obszaru Euroregionu Spree-Neiße-Bober (dotyczy to głównie stowarzyszeń) samodzielne finansowanie projektów do momentu otrzymania refundacji środków stanowi tak duże wyzwanie, że niekiedy rezygnują oni ze składania kolejnych projektów. Także degresywne dofinansowanie tradycyjnych imprez spotyka się z dezaprobatą ze strony beneficjentów, co może prowadzić do zaniechania przez nich podejmowania kolejnych działań celem organizacji polsko-niemieckich spotkań, cieszących się do tej pory rosnącą popularnością. Nie wynika to ze złej woli beneficjentów, a jedynie z ich kondycji finansowej, która nie pozwoli im na angażowanie w projekty coraz to większych środków własnych. 24,27 26,60 34,24 0 5 10 15 20 25 30 35 40 44
4. Pomoc Techniczna Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Na Priorytet Pomoc Techniczna na cały okres programowania przeznaczone zostało dofinansowanie z EFRR w wysokości 7,45 mln EUR, co stanowi prawie 6% wkładu z EFRR przydzielonego Programowi. W okresie sprawozdawczym do decyzji KM nie został przedłożony żaden nowy wniosek w ramach Pomocy Technicznej. W 2014 r. zgodnie z zapisami artykułu 77 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 KM w drodze procedury obiegowej zmniejszył wartość alokacji przeznaczanej na Priorytet 4 z kwoty 7,45 EUR na kwotę 6,71 EUR, tj. o kwotę w wysokości 0,74 EUR. Ww. oszczędności pochodziły z budżetów WST oraz IZ. W ramach procedur obiegowych KM zatwierdził poza ww. zmianą również modyfikacje budżetu PT WST, konieczne ze względu na dopasowanie dostępnych środków do aktualnych potrzeb WST. W roku 2014 r. ze środków będących do dyspozycji instytucji wdrażających Program w Priorytecie 4 Pomoc Techniczna została wydatkowana kwota w wysokości 0,43 mln EUR (EFRR) i została poniesiona przez następujące instytucje: 1. Instytucja Zarządzająca 22 442,85 EUR; 2. Instytucja Koordynująca 338 398,85 EUR; 3. Lubuski Urząd Wojewódzki 9 200,37 EUR; 4. Centrum Projektów Europejskich (Wspólny Sekretariat Techniczny) 61 849,61 EUR. Od uruchomienia Programu na rzecz beneficjentów PT zrealizowano płatności w wysokości 3,92 mln EUR EFRR, co stanowi 52,64% realizacji zobowiązań Programu na lata 2007-2013. W samym roku 2014 wartość refundacji wyniosła 0,43 mln EUR EFRR. W okresie sprawozdawczym IZ przekazała do KE wnioski o płatność dotyczące działań realizowanych w ramach Priorytetu 4 na kwotę w wysokości 0,45 mln EUR, a od początku wdrażania Programu wartość ta wynosi 4,09 mln EUR. W okresie sprawozdawczym nie napotkano znaczących problemów w realizacji Priorytetu Pomoc Techniczna. 45
5. Informacja i promocja. 5.1 Imprezy informacyjno-promocyjne. W okresie sprawozdawczym wszelkie działania informacyjno-promocyjne realizowane były zgodnie z treścią zatwierdzonego przez KM dokumentu: Plan Działań Informacyjno Promocyjnych na rok 2014 Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej. W jego treści znalazły się szczegółowo opisane zadania WST oraz kwestie dotyczące udzielenia wsparcia przez RPK. W 2014 roku, z uwagi na końcowe stadium wdrażania Programu, w zakresie działań informacyjno-promocyjnych główny nacisk został położony na promowanie rezultatów zrealizowanych przedsięwzięć. Były to działania skierowane do szeroko pojętej opinii publicznej, informujące o zmianach, jakie zaszły na polsko-niemieckim pograniczu dzięki unijnym funduszom, o nowych atrakcjach turystycznych i kulturalnych, a także o nowych inicjatywach lubusko-brandenburskiej współpracy w tym rejonie. Równolegle prowadzone były także akcje informacyjne skierowane do beneficjentów Programu. Zaznaczyć należy, iż do promocji efektów podejmowanych działań przyczyniali się także partnerzy projektów realizowanych w ramach Funduszu Małych Projektów i Projektów Sieciowych (FMP i PS), którzy prowadzili działania wielotorowe, skierowane zarówno do opinii publicznej, beneficjentów, jak również do potencjalnych wnioskodawców mikroprojektów. 5.1.1 Konsultacje w związku z naborem/ konsultacje dla BW i Partnerów projektu Przedmiotem konsultacji i spotkań organizowanych w 2014 r., podobnie jak w roku poprzedzającym, były zagadnienia dotyczące Procedury wprowadzania zmian w projekcie oraz sprawozdawczości projektów realizowanych w ramach Programu. Z możliwości uzyskania bezpośredniej porady skorzystało 12 instytucji. W siedzibie WST w każdym miesiącu odbywało się około 2-3 indywidualnych konsultacji z beneficjentami oraz partnerami. Prowadzono także, drogą telefoniczną oraz za pomocą poczty elektronicznej, konsultacje o charakterze doraźnym, będące odpowiedzią na bieżące potrzeby beneficjentów. 5.1.2 Szkolenia dla beneficjentów. W związku z przeprowadzeniem naboru na Listę projektów rezerwowych (III kwartał 2013 r.) oraz procesu sukcesywnego zatwierdzania kolejnych projektów z ww. Listy, w 2014 r., zorganizowano szkolenia konsultacje na potrzeby beneficjentów. Z możliwości uzyskania bezpośredniej porady skorzystało 14 instytucji. Podobnie jak we wcześniejszych latach wdrażania Programu, w trakcie szkoleń przeprowadzonych w 2014 r. oraz podczas indywidualnych konsultacji odbywających się w siedzibie WST, zarówno BW, jak i PP wskazali na konieczność kontynuowania szkoleń, a konkretnie dotyczących monitorowania wskaźników w trakcie realizacji projektów oraz wprowadzania zmian w dokumentach aplikacyjnych, jak i procesu sprawozdawczego. Wychodząc naprzeciw deklarowanym potrzebom, WST odpowiednio zaplanował, a następnie zorganizował dwa spotkania: 1 szkolenie dla partnerów polskich oraz 1 szkolenie dla partnerów niemieckich: Zielona Góra, dnia 23 i 24 czerwca 2014 r. Wymienione wyżej szkolenia zostały przeprowadzone w Zielonej Górze w dniach 23-24 czerwca 2014 r. W ich trakcie przekazano istotne informacje dla realizacji działań w ramach Programu, w tym zgłaszane wcześniej kwestie prawidłowego wypełniania raportów z postępu realizacji oraz wniosków o wprowadzenie zmian w projektach. Spotkania cieszyły się popularnością (łącznie ponad 30 osób) szczególnie wśród beneficjentów rozpoczynających proces sprawozdawczości projektów. Nadmienić należy, iż szkolenia przeprowadzane przez WST dają wymierne efekty, bowiem wiedza zdobyta przez beneficjentów przekłada się na poprawę jakości wypełnianej przez nich dokumentacji dotyczącej raportowania oraz przygotowywanych wniosków o zmianę. Podczas spotkań uczestnicy mieli możliwość zgłaszania problemów, szczególnie związanych z poprawnym składaniem dokumentacji, które zostawały na bieżąco wyjaśniane. Ogólna ocena szkoleń wynikająca z wypełnionych ankiet ewaluacyjnych była pozytywna, uczestnicy wskazali na bardzo dobre przygotowanie szkolenia, zarówno pod względem merytorycznym jak i organizacyjnym. Średnia ocena punktowa ankiety ewaluacyjnej wynosi 5,69 w 6 46
pnktowej skali (1-zła ocena, 6-ocena doskonała), co potwierdza wysoką jakość prezentowanej wiedzy, odpowiedni program, zakres tematyczny oraz przystępny charakter przeprowadzanych przez WST szkoleń. 5.1.3. Imprezy promocyjne. A. Uroczysty jubileusz 10-lecia wstąpienia Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2014 r. WST podczas Pikniku Rodzinnego Funduszy Europejskich organizowanego przy zielonogórskiej Palmiarni rozpoczął obchody jubileuszu 10-lecia wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Ta niewątpliwa okazja do świętowania przyciągnęła do stoiska informacyjnego Programu wielu mieszkańców ziemi lubuskiej oraz turystów. Stoisko rozstawione przez WST cieszyło się sporym zainteresowaniem odwiedzających. Szczególnie częstym tematem udzielanych informacji były walory turystyczne lubuskobradenburskiego pogranicza. B. Polsko-Niemiecka Debata Transgraniczna pn. 10 lat w UE doświadczenia i perspektywy dla dalszego rozwoju 7 maja 2014 r. WST wziął udział w Polsko-Niemieckiej Debacie Transgranicznej pn. 10 lat w UE doświadczenia i perspektywy dla dalszego rozwoju, która odbyła się w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze. Podczas tego spotkania uczestnicy reprezentujący szerokie grono instytucji bezpośrednio odpowiedzialnych za wdrażanie funduszy unijnych, w tym WST, mieli okazję podsumować dekadę wspólnych działań na polsko - niemieckim pograniczu oraz pokazać możliwości wsparcia, jakie daje w tym zakresie Unia Europejska, szczególnie odwołując się do przykładów przedsięwzięć realizowanych w ramach Programu. Źródło: materiał własny WST. Ponadto istniała możliwość bliższego zapoznania się z Programem przy utworzonym przez WST na czas debaty stoisku informacyjno-promocyjnym. 47
C. Lubusko-brandenburski konkurs wiedzy o Unii Europejskiej W dniu 12 czerwca 2014 r. w Nowej Soli odbył się Lubusko-brandenburski konkurs wiedzy o Unii Europejskiej w ramach wydarzenia rocznego Programu oraz z okazji Europejskiego Dnia Współpracy (European Cooperation Day) 2014. Konkurs ten przeznaczony był dla uczniów pierwszych i drugich klas szkół gimnazjalnych, znajdujących się na terenie miasta Nowa Sól. Dotyczył on szeroko pojętej wiedzy o Unii Europejskiej, Programie i lubusko-brandenburskim obszarze wsparcia. Na zwycięzców konkursu (najlepszych spośród poszczególnych szkół) czekała nagroda rzeczowa. Dla wszystkich uczestników przygotowano skromne zestawy upominkowe złożone z materiałów informacyjno-promocyjnych. Analiza wypełnionych formularzy konkursowych pokazała wysoki poziom wiedzy o Unii Europejskiej wśród gimnazjalistów z Nowej Soli. Pięciu uczniów na 32 (czyli ok. 15 %) uzyskało maksymalną liczbę punktów, tj. 20. Dodatkowo oceniane były pytania otwarte, których ocena pozwoliła na wyłonienie ścisłej trójki laureatów. Wielu uczniów bardzo oryginalnie i błyskotliwie odpowiedziało na dodatkowe pytania zawarte w karcie konkursowej. W związku z tym WST postanowił wyróżnić pięciu kolejnych uczniów i nagrodzić ich skromnymi upominkami. Dla wszystkich uczniów klas, do których uczęszczali laureaci, przygotowana została niespodzianka - rejs statkiem LAGUNA po Odrze na trasie Nowa Sól Bytom Odrzański. Statek ten został wybudowany w ramach projektu pn.: "Odra dla turystów 2014 - rozwój turystyki wodnej na transgranicznym obszarze Doliny Środkowej Odry - etap II. Wręczenie nagród głównych dla laureatów konkursu odbyło się podczas uroczystego zakończenia roku szkolnego, które miało miejsce 24 czerwca 2014 r. w Domu Kultury w Nowej Soli. Podobne bliźniacze konkursy wiedzy o Unii Europejskiej odbyły się również po niemieckiej stronie obszaru wsparcia we Frankfurcie nad Odrą oraz w Guben, w dniach 5-6 września 2014 r. (podczas obchodów Europejskiego Dnia Współpracy 2014), które zostaną szczegółowo opisane w dalszej części niniejszego sprawozdania. D. Wydarzenie roczne Programu, połączone z obchodami Europejskiego Dnia Współpracy 2014. WST w dniach 4-6 września 2014 r. zorganizował na obszarze wsparcia wydarzenie roczne, które połączone zostało z obchodami Europejskiego Dnia Współpracy EC-Day 2014. Wydarzenie podzielone było na trzy etapy, zrealizowane w różnych lokalizacjach: 1. Nowa Sól i Bytom Odrzański 04 września 2014 r. (dzień pierwszy) 2. Frankfurt nad Odrą, 05 września 2014 r. (dzień drugi) 3. Guben, 06 września 2014 r. (dzień trzeci) Nowa Sól, Bytom Odrzański, 04.09.2014 r. (dzień pierwszy) W pierwszym dniu wydarzenia odbył się rejs statkiem Laguna z portu rzecznego w Nowej Soli do Bytomia Odrzańskiego i z powrotem. W rejsie udział wzięli m.in. przedstawiciele instytucji wdrażających Program, w tym Instytucji Zarządzającej, Instytucji Koordynującej oraz Euroregionów, partnerzy projektów oraz przedstawiciele mediów. 48
Podczas tego dnia uczestnicy mieli okazje zwiedzić marinę, miasto Nowa Sól oraz rynek w Bytomiu Odrzańskim. Gości oprowadzał Prezydent Miasta Nowa Sól i Burmistrz Bytomia Odrzańskiego. Przystań rzeczna oraz jej otoczenie wzbudziły duże zainteresowanie osób zwiedzających. Nie zabrakło również informacji na temat turystyki wodnej na obszarze wsparcia oraz prezentacji efektów realizacji projektu Odra dla turystów 2014. Zaprezentowane zostały także perspektywy i plany rozwoju infrastruktury nadbrzeżnej w Dolinie Środkowej Odry. W trakcie rejsu przedstawiciele Instytucji Zarządzającej oraz Instytucji Koordynującej podsumowali perspektywę finansową UE na lata 2007-2013 w kontekście efektów Programu oraz zasad realizacji i współpracy z partnerami w nawiązaniu do nowego okresu programowania. Następnie WST przedstawił przykłady realizowanych działań oraz dotychczasowy stan wdrażania Programu. Frankfurt nad Odrą, 05.09.2014 r. (dzień drugi) 5 września 2014 r. na terenie miasta Frankfurt nad Odrą na stoisku informacyjno-promocyjnym WST zaprezentował liczne efekty Programu. Wszyscy odwiedzający stoisko, które usytuowane było przy przystani, mieli możliwość wzięcia udziału w Lubuskobrandenburskim Konkursie wiedzy o Unii Europejskiej. Każda z osób, która wypełniła formularz konkursowy, otrzymała nagrodę w postaci biletu na rejs statkiem Zefir po rzece Odrze. Statek ten został także wybudowany w ramach projektu Odra dla turystów 2014 etap II. Poza ww. atrakcjami WST przygotował również dwujęzyczny program wycieczkowy dla wszystkich zainteresowanych zwiedzeniem mariny oraz Polsko- Niemieckiego Centrum Dom Bolfrasa, miejsc zlokalizowanych we Frankfurcie nad Odrą. Na zakończenie wydarzenia WST ogłosił wyniki konkursu. Analiza formularzy konkursowych wykazała, iż wiedza mieszkańców pogranicza na temat Unii Europejskiej jest również wysoka. WST wyróżnił 3 laureatów. 49
Guben, 06.09.2014 r. (dzień trzeci) W trzecim dniu programowego wydarzenia rocznego na terenie miasta Guben podczas festynu pn.: Gubener Appelfest Święto Jabłoni (tj. coroczne święto obchodzone w wielu miastach Brandenburgii), WST zaprezentował bardzo interesujące atrakcje jak np. konkurs na temat wiedzy o Unii Europejskiej, skierowany do mieszkańców i turystów odwiedzających stoisko informacyjno-promocyjne. Ustawiony punkt informacyjny Programu także cieszył się znacznym zainteresowaniem odwiedzających. Wiele pytań zadawanych przez gości dotyczyło walorów turystyczno-kulturowych obszaru wsparcia oraz projektów objętych wsparciem Programu. Podczas trwania festynu prezentowały się również inne instytucje: Regionalny Punkt Kontaktowy Euroregionu Sprewa- Nysa-Bóbr w Guben oraz Urząd Miasta Guben. W trakcie trwania całego festynu istniała możliwość zdobycia informacji na temat miejsc oraz obiektów wzniesionych lub zrewitalizowanych w ramach Programu. Zaliczają się do nich m.in. nabrzeże po obu stronach Nysy, wieża Kościoła Farnego w Gubinie, czy też zielona ścieżka transgraniczny ciąg pieszo-rowerowy. Inicjatywa Dnia Europejskiej Współpracy (European Cooperation Day - EC-Day 2014) umożliwia pokazanie pełnego wachlarza osiągnięć ponad 20-letniej historii Europejskiej Współpracy Terytorialnej na terenie kontynentu. Wydarzenie to organizowane jest przez Interact, przy wsparciu Komisji Europejskiej oraz Parlamentu Europejskiego. W 2014 r. odbyło się ponad 120 eventów w 30 krajach Europy. Najciekawsze inicjatywy zostały zarejestrowane na stronie internetowej www.ecday.eu. Po powiększeniu dostępnej mapy możliwe jest zdobycie informacji na temat każdego wydarzenia, jak również wgląd w jego relację fotograficzną. WST uczestniczy w organizacji Dnia Europejskiej Współpracy od początku jej istnienia, tj. od 2012 r. Organizacja wydarzenia rocznego Programu z wykorzystaniem dwóch statków żeglugi śródlądowej, wybudowanych w ramach jednego z projektów, była niewątpliwie elementem wyróżniającym się wśród całej puli europejskich działań. W trakcie całości 3-dniowego wydarzenia Programu WST korzystał z przesłanych przez Interact materiałów informacyjno-promocyjnych. 50
5.1.4 Spotkania/imprezy/konferencje instytucji zaangażowanych/z udziałem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu. W marcu oraz maju 2014 r. miały miejsce dwa posiedzenia KM, które odbyły się odpowiednio w Słubicach oraz we Frankfurcie nad Odrą. Organizacja tych spotkań miała na celu podjęcie istotnych decyzji związanych z wdrażaniem Programu, w tym zatwierdzenie łącznie kolejnych nowych projektów oraz podwyższenie dofinansowania wybranym realizowanym działaniom. Specyfika etapu wdrażania Programu powoduje także, iż w 2014 r. nastąpił znaczny wzrost ilości wydarzeń i spotkań organizowanych na zakończenie realizowanych działań przez beneficjentów. W okresie sprawozdawczym polski kontroler I stopnia przeprowadził serię spotkań konsultacji z przedstawicielami instytucji beneficjentów Programu, które dotyczyły kwestii rozliczania projektów. Ponadto, wszystkie instytucje zaangażowane w realizację Programu (m.in. IZ, IK, WST, LUW, RPK) uczestniczyły regularnie w spotkaniach/konferencjach/warsztatach organizowanych przez inne podmioty, podczas których promowały Program oraz UE. Do wymienionych wyżej spotkań, należą m.in.: konferencja w ramach projektu Rozwój obszaru funkcjonalnego miasta wojewódzkiego Zielona Góra". Zielona Góra, 30 stycznia 2014 r. warsztaty dot. komunikacji w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej - wydarzenie organizowane przez Interact Point Turku. Helsinki, 26-27 marca 2014 r. wspólne posiedzenie Klubu Radnych Sojuszu Lewicy Demokratycznej Sejmiku Województwa Lubuskiego oraz Klubu Parlamentarnego Die Linke Landu Brandenburgia, z udziałem Ministra Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia (w tym udzielenie krótkiej informacji przez WST na temat realizacji Programu). Słubice, 16 kwietnia 2014 r. debata samorządowa, związana z obchodami 10 jubileuszu wstąpienia Polski do struktur Unii Europejskiej, zorganizowanej przez Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego. Zielona Góra, 7 maja 2014 r. konferencja pn.: Członkostwo w Unii Europejskiej szansą rozwoju społeczno-gospodarczego Euroregionu Pro Europa Viadrina. Gorzów Wielkopolski, 5 maja 2014 r. uroczyste zakończenie projektu pn. Renowacja wieży Kościoła Farnego w Euromieście Gubin-Guben. Gubin, 6 czerwca 2014 r. konferencja o EUWT pn.: Reforma rozporządzenia o EUWT szansą na ożywienie transgranicznej współpracy podmiotów władzy publicznej?". Frankfurt nad Odrą, 5 czerwca 2014 r. XL konferencja Stowarzyszenia Gmin RP Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr. Udzielenie krótkiej informacji nt. wdrażania Programu. Radwanów, 13 czerwca 2014 r. konferencja naukowa stanowiąca podsumowanie wyników projektu pn. Utworzenie klinicznego rejestru raka w województwie lubuskim oraz wprowadzenie systemu benchmarkingu w opiece onkologicznej". Zielona Góra, 13 czerwca 2014 r. spotkanie dotyczące przyszłej perspektywy finansowej 2014-2020 z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego oraz Ministerstwa Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia. Zielona Góra, 24 czerwca 2014 r. uroczyste podpisanie umowy o dofinansowanie projektu pn.: Polsko-Niemieckie Centrum Spotkań i Szkolenia Ochotniczych Straży Pożarnych w Trzemesznie Lubuskim". Sulęcin, 4 lipca 2014 r. uroczyste spotkanie, podczas którego oddany został do użytku odrestaurowany budynek klauzury w Zespole Klasztornym Neuzelle dla potrzeb Gymnasium und Oberschule im Stift Neuzelle (część projektu nr WTBR.03.01.00-52-019/09 pn.: "Stworzenie infrastrukturalnych i instytucjonalnych warunków ramowych dla transgranicznej współpracy szkół i mostu edukacyjnego"). Neuzelle, 11 lipca 2014 r. spotkanie podsumowujące efekty Programu podczas spotkania z przedstawicielami Klubu Dyplomatów przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych Niemiec. Guben, 1 października 2014 r. konferencja pn.: Bilans 10 lat Polski w Unii Europejskiej. 10 lat współpracy polsko-niemieckiej województwa lubuskiego w kontekście funkcjonowania Euroregionów. Prezentacja korzyści wynikających z realizacji projektów transgranicznych. Łagów, 23 października 2014 r. 51
uroczyste otwarcie Muzeum Martyrologii w Słońsku. Projekt zrealizowany w ramach Programu (nr WTBR.01.01.00-08-055/10). Słońsk, 24 października 2014 r. uroczysta inauguracja odrestaurowanej promenady w Forst (Lausitz), która jest częścią działań projektu pn. Rewitalizacja śródmiejskiego otoczenia Nysy Łużyckiej w obszarze Kegeldamm / Lange Brücke (nr WTBR.01.01.00-54-018/09). Forst (Lausitz), 10 października 2014 r. spotkanie z beneficjentami w sprawie projektu pn.: Rewitalizacja historycznych obszarów parkowych w centrum Europy Lasek i Park Piastowski Park Branitz". Zielona Góra, 15 października 2014 r. konferencja na temat polsko-niemieckiej współpracy w gospodarce przestrzennej. W ramach konferencji zostały przedstawione oraz podsumowane wyniki konkursu pn.: Modelowe przedsięwzięcia ładu przestrzennego (MORO). Promocja Programu poprzez stoisko wystawiennicze. Berlin, 14-15 października 2014 r. uroczyste otwarcie ulicy Roosevelta w Gubinie. Projekt zatwierdzony do dofinansowania w ramach Programu (nr WTBR.01.01.00-08-074/13). Gubin, 29 października 2014 r. konferencja podsumowująca realizację niemiecko-polskiego projektu pn. Budowa Polsko-Niemieckiego Centrum Domu Bolfrasa we Frankfurcie nad Odrą oraz przygotowania dla budowy Wieży Kleista w Słubicach (etap I) jako latarnie morskie transgranicznego, słubicko-frankfurckiego marketingu turystycznego", dofinansowanego ze środków EFRR. Frankfurt nad Odrą, 17 listopada 2014 r. udział w seminarium oraz konferencji prasowej dotyczącej projektu Współpraca UZ i BTU w zakresie zielonej energii realizowanego w ramach Programu. Nowy Kisielin, 24 listopada 2014 r. 5.1.5 Informowanie o wdrażaniu Programu w gremiach regionalnych. Polskie i niemieckie biura Euroregionów zaangażowane w realizację Programu przekazywały na bieżąco informacje na temat jego postępu gremiom regionalnym oraz na spotkaniach euroregionalnych grup roboczych, komitetach jednostek samorządowych i posiedzeniach rad miejskich. Odbywały się także comiesięczne spotkania z przedstawicielami samorządów w ramach samorządowej grupy roboczej oraz doroczne zebranie członków stowarzyszenia euroregionów. Realizując sprawdzoną zasadę bottom-up, RPK ulokowane w niemieckich biurach Euroregionów Pro Europa Viadrina i Sprewa-Nysa-Bóbr - wspierając zadania realizowane przez WST - wspomagały realizację Programu po niemieckiej stronie obszaru wsparcia, a konkretnie na obszarze Euroregionów. Udział regionalnych partnerów społeczno-gospodarczych realizowany jest w euroregionalnych grupach roboczych. Oba RPK przeprowadziły w 2014 r. szereg warsztatów, czy tez spotkań roboczych z różnymi grupami docelowymi - potencjalnymi beneficjentami, które miały na celu poprawę wiedzy nt. wnioskowania i rozliczania środków finansowych w ramach FMP i PS. 5.2 Współpraca z mediami. WST w 2014 r. sporządzał także informacje do lokalnych mediów. Szczególnie istotnym i interesującym wydarzeniem z punktu widzenia i zainteresowania mediów było wydarzenie roczne Programu. Wiele informacji prasowych dotyczących np. podpisania umów lub zakończenia realizacji projektu, publikowanych było w mediach o zasięgu lokalnym, które znajdowały się w części oddziaływania danego przedsięwzięcia. Artykuły informowały opinię publiczną o najważniejszych programowych wydarzeniach, takich jak np. inauguracje przedsięwzięć, podpisywanie umów o dofinansowanie, spotkania przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego w związku z Programem, czy też posiedzenia KM. Najczęściej informacje i notatki WST publikowane były przez instytucje zaangażowane w realizację Programu na stronach internetowych oraz w newsletterach elektronicznych, w tym: - Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, www.mir.gov.pl www.ewt.gov.pl, - Ministerstwo Gospodarki i Energii Kraju Związkowego Brandenburgia, www.mwe.brandenburg.de, - Euroregion Pro Europa Viadrina, www.euroregion-viadrina.pl, www.euroregion-viadrina.de - Euroregion Sprewa-Nysa-Bóbr, www.euroregion-snb.eu, - Lubuski Urząd Wojewódzki, www.lubuskie.uw.gov.pl, - Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego, www.lubuskie.pl. 52
Wszystkie informacje o najważniejszych wydarzeniach dostępne są na stronie internetowej Programu: www.plbb.eu. Informacje na temat wybranych działań w ramach Programu oraz realizowanych projektów ukazały się także m. in. w następujących mediach telewizyjnych, internetowych, prasowych i radiowych działających na obszarze wsparcia: - Gazeta Lubuska, www.gazetalubuska.pl,, - Gazeta Wyborcza, www.gazeta.pl, - Lausitzer Rundschau, www.lr-online.de, - Radio Zielona Góra, www.rzg.pl - Radio Zachód, www.zachod.pl - Antenne Brandenburg, www.antennebrandenburg.de - TVP 3, www.gorzow.tvp.pl, - Telewizja HTS, www.slubice.tv W kwestii współpracy RPK z mediami, zanotowały one znaczny wzrost ilościowy publikowanych informacji. Powodem takiego stanu rzeczy jest fakt, iż wnioskodawcy coraz częściej zamieszczają własne, obszerne treściowo informacje prasowe. RPK przekazywały także informacje prasowe do lokalnych i regionalnych mediów zgodnie ze swoim rozdzielnikiem prasowym. Gotowe artykuły zostały przekazanie m.in. do dzienników regionalnych Gazeta Lubuska, Gazeta Wyborcza Lausitzer Rundschau i Märkische Oderzeitung. Cennym źródłem informacji o podjętych działaniach okazały się także bezpłatne tygodniki: Wochenkurier, Märkischer Bote, Lausitz am Sonntag, Wiadomości Gubińskie. 5.3 Materiały informacyjno-promocyjne W 2014 r. WST przygotował następujące materiały promocyjne: Tabela 19. Materiały informacyjno-promocyjne. Lp. Nazwa Liczba sztuk 1 Kalendarze ścienne trójdzielne 2015 100 2 Kalendarze książkowe 2015 200 3 Kalendarze Kieszonkowe 2015 150 4 Publikacja Wybrane projekty 1.000 5 Torby ekologiczne 500 6 Pendrive 200 7 Plecaki 200 53
Wykonane materiały informacyjne i promocyjne były przekazywane potencjalnym beneficjentom, BW oraz partnerom, członkom KM, jednostkom administracyjnym oraz zainteresowanym przedstawicielom opinii publicznej. Ponadto były one rozpowszechniane na spotkaniach, forach, imprezach i konferencjach, w których brał udział WST oraz inne instytucje zaangażowane w realizację Programu. Ww. materiały były również nagrodą-upominkami dla wybranych najlepszych uczestników konkursu wiedzy o Unii Europejskiej. Publikacja (zdjęcie obok) pn.: Wybrane projekty Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013, przygotowana została zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Wersję elektroniczną PDF można pobrać bezpośrednio ze strony internetowej Programu (www.plbb.eu). Jak co roku, wzmacnianiu pozytywnego wizerunku Programu i UE na lubusko-brandenburskim pograniczu służyło także rozsyłanie kartek z życzeniami z okazji świąt Wielkiej Nocy oraz Bożego Narodzenia. Wysyłanie życzeń świątecznych jest ważnym elementem kulturowym w krajach biorących udział w Programie, a także tradycyjną formą pamięci, okazania szacunku oraz podziękowania za współpracę. Kartki z życzeniami w 2014 r. zawierały niezbędne logotypy oraz emblemat UE. Karty świąteczne zostały wysłane do beneficjentów oraz do instytucji wdrażających. Materiały informacyjne i promocyjne przygotowywały i dystrybuowały także inne instytucje zaangażowane w implementację Programu, m in.: IZ, RPK, polskie i niemieckie biura Euroregionów. Wśród tych materiałów wymienić można: rozwijane ścianki promocyjne (tzw. roll-up), kalendarze ścienne oraz książkowe, flagi promocyjne z logotypem UE, plakaty naklejki z logotypami, ulotki informacyjne dotyczące stanu realizacji FMP i PS, notatniki A5, ołówki, baloniki. Wszystkie materiały informacyjno-promocyjne przygotowane przez WST i ww. instytucje zawierały logotyp Programu oraz Unii Europejskiej z zachowaniem proporcji i kolorystyki, zgodnie z obowiązującym systemem identyfikacji wizualnej. 5.4 Bezpośrednie konsultacje. W trakcie 2014 r. WST uczestniczył m. in. w 9 indywidualnych spotkaniach doradczych. Głównym ich celem było wyjaśnienie kwestii dotyczących prawidłowego procesu rozliczania projektów. Podczas 4 spotkań obecni byli przedstawiciele Kontrolera I stopnia. Dodać należy, iż każda z wymienionej konsultacji przyniosła wymierne pozytywne skutki w procesie sprawozdawczości danego projektu. Równolegle do WST bezpośrednie konsultacje dotyczące Programu prowadziły także RPK. Doradztwo to dotyczyło również kwestii rozliczania projektów, w tym kontraktowania i raportowania. Należy jednak zaznaczyć, iż wszystkie konsultacje z wymienionymi instytucjami, w tym WST, miały formę rozmów telefonicznych i elektronicznej korespondencji, spotkania konsultacyjne odbywały się wyłącznie w tzw. newralgicznych przypadkach. Do grupy docelowej należy zaliczyć nie tylko partnerów projektu, ale też wnioskodawców i pozostałych zainteresowanych. Polskie i niemieckie biura Euroregionów prowadziły bieżące doradztwo w związku z realizacją projektów FMP i PS. 5.5. Strona internetowa Programu Strona internetowa była w okresie sprawozdawczym najistotniejszym i najbardziej dostępnym narzędziem informacji i promocji Programu. Jest ona prowadzona jednocześnie w języku polskim i niemieckim i prezentuje najważniejsze wiadomości o bieżących wydarzeniach i aktualnościach Programu. Pozwala ona również na pobranie potrzebnych aktualnych formularzy dokumentów oraz najnowszych wersji obowiązujących procedur i przepisów. Jest na bieżąco aktualizowana i modyfikowana. W okresie sprawozdawczym przeprowadzono wizualną i treściową rozbudowę strony internetowej Programu o: uporządkowanie aktualności (katalogowanie wg kolejnych lat). 54
zamieszczenie bannerów, tzw. kafelków informujących o obchodach 10-lecia członkostwa Polski w UE, udostępnienie hiperłącza w formie graficznej w celu pobierania elektronicznej wersji publikacji Programu, unifikację podstrony Frequently asked questions. Również strony internetowe RPK oraz polskich biur Euroregionów zawierają odpowiednie odnośniki dotyczące Programu. Strony te były na bieżąco aktualizowane w 2014 r. Informacje na stronach dotyczyły przede wszystkim zrealizowanych projektów małych i sieciowych, posiedzeń komisji oceniających, planowanych działań euroregionów, szkoleń stanu realizacji projektów parasolowych, publikacji biuletynów euroregionów, prezentacji wybranych zrealizowanych projektów w ramach FMP i PS oraz informacji przekazanych przez wnioskodawców. W ciągu całego 2014 r. stronę internetową Programu odwiedziło, analogicznie do roku poprzedzającego, w przybliżeniu 400 tys. internautów. Ciekawym odnotowania jest fakt różnicy w liczbie odwiedzających serwis Programu w Polsce oraz w Niemczech. Uśredniona liczba odwiedzin dla podstrony polskiej wynosi 22000, natomiast dla niemieckiej jest ona niższa i osiąga wartość ok. 10000. Różnica ta, która została uwidoczniona na poniższych wykresach dla obu podstron, nie była tak znacząca w latach poprzednich. Największą aktywność użytkowników dostrzec można w okolicach czasowych ważnych wydarzeń Programu: posiedzeniach KM lub szkoleń. Zauważalna jest rosnąca statystyka ilości odwiedzin stron RPK. Wykres 14 i 15. Statystyka odsłon strony w języku polskim oraz w języku niemieckim. Statystyka odsłon strony w języku polskim Statystyka odsłon strony w języku niemieckim W 2014 r. na stronie ukazały się m. in. wiadomości dotyczące planowanych posiedzeń KM, a także wyniki i ustalenia z jego obrad. Na stronie znalazły się również informacje o planowanych szkoleniach. Witryna Programu była ważnym narzędziem podczas ogłaszania licznych konkursów WST oraz innych instytucji zaangażowanych w realizację Programu. Na stronie internetowej w 2014 r. zostały opublikowane 3 numery Newsletterów PL-BB. W każdym wydaniu prezentowane były aktualne informacje związane z implementacją Programu, przykłady realizowanych projektów, nowości z obszaru działania Euroregionów, przydatne informacje w odniesieniu do realizacji projektów oraz ciekawostki z lubusko-brandenburskiego pogranicza. Również RPK oraz polskie biura Euroregionów miały swój wkład w poszczególne wydania Newslettera PL-BB w rubryce: Nowości z Euroregionów. Innowacją zastosowaną w 2014 r. było promowanie biuletynu za pośrednictwem portalu społecznościowego Facebook. 55
5.1.2. Fanpage Facebook. W 2014 r. WST prowadził także fanpage Programu na najbardziej popularnym portalu społecznościowym Facebook. Przystępny format informacji sprawia, iż zamieszczane na tablicy informacje, relacje oraz zdjęcia są chętnie i często odbierane i czytane. Fanpage wspomaga również oglądalność strony internetowej plbb.eu poprzez liczne odnośniki (hiperłącza) kierujące je do właściwej podstrony serwisu. Najchętniej czytanymi wiadomościami były m.in. powiadomienia o publikacji kolejnych wydań Newslettera - biuletynu Programu oraz relacja z trzydniowego wydarzenia rocznego. Od początku pojawiania się strony facebook do dnia 31 grudnia 2014 r. polubiło ją łącznie 158 osób. Bezpośredni link do strony internetowej Facebooka Programu: https://www.facebook.com/poplbb20072013?ref=hl 56
Wykaz skrótów Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej BW... Beneficjent Wiodący EFRR... Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EWT Europejska Współpraca Terytorialna IA... Instytucja Audytowa ILB. Bank Inwestycyjny Kraju Związkowego Brandenburgia IC... Instytucja Certyfikująca IK... Instytucja Koordynująca IZ... Instytucja Zarządzająca jst... Jednostka/Jednostki samorządu terytorialnego KE... Komisja Europejska KM... Komitet Monitorujący KSI. Krajowy System Informatyczny SIMIK 07-13 LUW.. Lubuski Urząd Wojewódzki MIiR... Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Rzeczpospolitej Polskiej PO EWT PL-BB / Program... Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej PP... Partner projektu RMB Region Morza Bałtyckiego RPK... Regionalny Punkt Kontaktowy SL. Strategia Lizbońska UE... Unia Europejska WE... Wspólnota Europejska WF DWT... Wydział Finansowy w Departamencie Współpracy Terytorialnej Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju WST... Wspólny Sekretariat Techniczny 57
Wykaz tabel Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Tabela 1. Postęp fizyczny PO EWT PL-BB w 2014 r. Tabela 2. Osie priorytetowe w podziale na źródło finansowania (w EUR) narastająco. Tabela 3. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w ramach Priorytetów 1-3 w roku 2014. Tabela 4. Podział kumulatywny przyznanego wkładu wspólnotowego wg kategorii w ramach Priorytetów 1-3 narastająco od początku wdrażania Programu. Tabela 5. Lista projektów, których BW zostali wezwani do zwrotu środków w ramach PO EWT PL-BB, w podziale na poszczególne kwoty (EUR). Tabela 6. Zmiany planu finansowego Programu w 2014 r. Tabela 7. Parametry równości szans w projektach zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r. Tabela 8. Parametry równości szans w projektach zatwierdzonych do dofinansowania od początku wdrażania Programu. Tabela 9. Postęp fizyczny Priorytetu 1 Tabela 10. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 1 pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne UE. Tabela 11. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 1. Tabela 12. Postęp fizyczny Priorytetu 2. Tabela 13. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 2 pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne UE. Tabela 14. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 2. Tabela 15. Postęp fizyczny Priorytetu 3. Tabela 16. Projekty realizowane w ramach Priorytetu 3 w kontekście zgodności z politykami UE Tabela 17. Liczba raportów złożonych w WST w 2014 r. oraz wartość wnioskowanego dofinansowania w podziale na działania w Priorytecie 3. Tabela 18. Liczba zatwierdzonych w 2014 r. projektów w ramach FMP i PS w rozbiciu na Partnerów Projektów parasolowych Tabela 19. Materiały informacyjno-promocyjne. Wykaz wykresów Wykres 1. Liczba Beneficjentów Wiodących projektów zatwierdzonych do dofinansowania z EFRR według kategorii beneficjentów (bez Pomocy Technicznej) od początku wdrażania PO EWT PL-BB. Wykres 2 i 3. Liczba oraz wartość (w mln EUR) projektów zatwierdzonych do dofinansowania w 2014 r Wykres 4. Liczba i wartość podpisanych umów o dofinansowanie od początku wdrażania Programu w podziale na Priorytety Wykres 5 i 6. Liczba i wartość (mln EUR) podpisanych umów w podziale na lata 2009-2014. Wykres 7. projektów zakończonych od początku wdrażania Programu w podziale na Priorytety. Wykres 8. Stan realizacji finansowej Programu w podziale na Priorytety w 2014 r. (mln EUR) Wykres 9. Stan realizacji finansowej Programu w podziale na Priorytety (mln EUR) lata 2009-2014. Wykres 10. Stan realizacji finansowej Programu (środki EFRR) lata 2009-2014 (mln EUR). Wykres 11. Stan wdrażania Priorytetu 1 środki EFRR w mln EUR. Wykres 12. Stan wdrażania Priorytetu 2 środki EFRR w mln EUR. Wykres 13. Stan wdrażania Priorytetu 3 środki EFRR w mln EUR. Wykres 14 i 15. Statystyka odsłon strony w języku polskim oraz w języku niemieckim. 58
Wykaz załączników Załącznik 1. Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 na Strategię UE dla RMB. Załącznik 2. Lokalizacja projektów zatwierdzonych przez KM w 2014 r. do dofinansowania z EFRR, Priorytet 1-3. Załącznik 3. Formularz sprawozdawczy dotyczący promocji i informacji. Załącznik 4. Matryca priorytetów, obszarów, celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 2020 oraz kategorii interwencji realizowanych w okresie programowania 2007-2013 Załącznik 5. Karta przykładowego projektu wpisującego się w realizację SUE RMB Załącznik 6. Oczekiwana realizacja wskaźników Programu 59
Załącznik 1. Wpływ projektów realizowanych w ramach Programu Operacyjnego Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 na Strategię UE dla RMB. Nr. Nr projektu z KSI Tytuł projektu Beneficjent EFRR (EUR) Priorytet i Obszar Priorytetowy Nr kategorii interwencji 1 2 3 4 5 6 1 WTBR.03.01.00-08-024/13 e- Granica działania na rzecz zrównoważonego rozwoju gospodarczego pogranicza - platforma wymiany doświadczeń w obszarze transgranicznym Wojewoda Lubuski 131 455,95 Priorytet: II.Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dobrobytu Obszar Priorytetowy: Wdrożenie Small Business Act: promocja przedsiębiorczości, wzmocnienie MŚP oraz podniesienie poziomu efektywnego wykorzystania zasobów ludzkich 62 2 WTBR.01.02.00-08-003/10 Polsko-Niemieckie Centrum Spotkań i Szkolenia Ochotniczych Straży Pożarnych w Trzemesznie Lubuskim Gmina Sulęcin 550 489,80 Priorytet: III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Obszar Priorytetowy: Utrzymanie i wzmocnienie atrakcyjności Regionu Morza Bałtyckiego w szczególności poprzez edukację, turystykę i poziom zdrowotności 79 3 WTBR.01.01.00-08-080/13 Opracowanie diagnozy do studium wykonalności projektu pt.: "Rewitalizacja linii kolejowej nr 275 na odcinku granica województwa lubuskiego - Żagań i liniii nr 14 na odcinku Żagań-Żary-Forst" Powiat Żarski 40 234,78 Priorytet: III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Obszar Priorytetowy: Ulepszenie wewnętrznych i zewnętrznych połączeń transportowych 16 4 WTBR.01.01.00-08-074/13 Poprawa systemu komunikacyjnego w centralnej strefie Gubina Powiat Krośnieński 131 302,34 Priorytet: III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Obszar Priorytetowy: Ulepszenie wewnętrznych i zewnętrznych połączeń transportowych 23 5 WTBR.01.01.00-08-084/13 Aranżacja i wyposażenie Muzeum Martyrologii w Słońsku Gmina Słońsk 117 123,45 Priorytet: III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Obszar Priorytetowy: Utrzymanie i wzmocnienie atrakcyjności Regionu Morza Bałtyckiego w szczególności poprzez edukację, turystykę i poziom zdrowotności 58 60
6 WTBR.01.01.00-08-076/13 Dokumentacja wykonawcza dla projektu Rewitalizacja Bastionu Król Twierdzy Kostrzyn nad Odrą Miasto Kostrzyn nad Odrą 82 682,47 Priorytet: III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Obszar Priorytetowy: Utrzymanie i wzmocnienie atrakcyjności Regionu Morza Bałtyckiego w szczególności poprzez edukację, turystykę i poziom zdrowotności 58 61
Załącznik 2. Lokalizacja projektów zatwierdzonych przez KM w 2014 r. do dofinansowania z EFRR, Priorytet 1-3. 62
Załącznik 3. Formularz sprawozdawczy dotyczący promocji i informacji Numer programu (CCI): Nazwa programu: CCI 2007CB163PO011 Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013... Załącznik do sprawozdania nr: Raport Roczny 2014 Okres sprawozdawczy: od: 01.01.2014 r. do: 31.12.2014 r. 1. Zrealizowane działania w zakresie informacji, promocji i szkoleń W okresie sprawozdawczym Instytucja Zarządzająca Programem Operacyjnym Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013 prowadziła działania mające na celu podniesienie poziomu wiedzy oraz świadomości ogółu społeczeństwa/społeczności regionalnej w zakresie możliwości korzystania z Funduszy Europejskich w ramach Programu, a tym samym ukazujące rolę UE w rozwoju społecznym i gospodarczym regionu. Działania były prowadzone zgodnie ze Strategią Komunikacji dla Programu w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej oraz Rocznym planem działań informacyjnych i promocyjnych na 2014 rok. Były one adresowane przede wszystkim do opinii publicznej, potencjalnych i obecnych beneficjentów oraz partnerów społecznych i gospodarczych. Koncentrowały się na pięciu głównych obszarach: informacja, promocja, edukacja, Internet, wymiana doświadczeń. Listę najważniejszych działań oraz ich szczegółowy opis przedstawia tabela poniżej: Lp. Nazwa działania Opis działania Informacja 1. Publikacje: - Publikacja pn.: Wybrane projekty Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Polska (Województwo Lubuskie) Brandenburgia 2007-2013 1.000 sztuk Publikacja zrealizowana została zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej. Wersję elektroniczną PDF można pobrać bezpośrednio ze strony internetowej Programu (www.plbb.eu). 2. Bieżące udzielanie informacji konsultacyjnych. W trakcie 2014 r. WST uczestniczył m. in. w 9 indywidualnych spotkaniach doradczych. Głównym ich celem było wyjaśnienie kwestii dotyczących prawidłowego procesu rozliczania projektów. Podczas 4 spotkań obecni byli przedstawiciele Kontrolera I stopnia. Dodać należy, iż każda z wymienionej konsultacji przyniosła wymierne pozytywne skutki w procesie sprawozdawczości danego projektu. Równolegle do WST bezpośrednie konsultacje dotyczące Programu prowadziły także RPK. Doradztwo to dotyczyło również kwestii rozliczania projektów, w tym kontraktowania i raportowania. Należy jednak zaznaczyć, iż wszystkie konsultacje z wymienionymi instytucjami, w tym WST, miały formę rozmów telefonicznych i elektronicznej korespondencji, spotkania konsultacyjne odbywały się wyłącznie w tzw. newralgicznych przypadkach. Do grupy docelowej należy zaliczyć nie tylko partnerów projektu, ale też wnioskodawców i pozostałych zainteresowanych. Polskie i niemieckie biura Euroregionów prowadziły bieżące doradztwo w związku z realizacją projektów FMP i PS. 3. Materiał fotograficzny dotyczący realizowanych projektów 4. Materiały promocyjne: Kalendarze ścienne trójdzielne 2015 100 Kalendarze książkowe 2015 200 Promocja WST na bieżąco zbiera materiał fotograficzny od beneficjentów i partnerów projektów celem stworzenia profesjonalnego materiału fotograficznego do dalszego wykorzystania w ramach np. rozbudowy strony, przygotowania publikacji, newslettera, ulotek, itd. Dostępne materiały informacyjne i promocyjne były przekazywane potencjalnym beneficjentom, BW, partnerom projektów, członkom KM, jednostkom administracyjnym oraz zainteresowanej opinii publicznej. Ponadto były one rozpowszechniane na imprezach zewnętrznych, w których brał udział bądź które organizował WST oraz inne instytucje zaangażowane w realizację Programu. Kalendarze Kieszonkowe 2015 150 63
Publikacja Wybrane projekty 1.000 Torby ekologiczne 500 Pendrive 200 Plecaki 200 Edukacja 5. Spotkania doradcze związane z procedurą raportowania oraz wprowadzania zmian w projektach w ramach Programu po polskiej i niemieckiej stronie obszaru wsparcia. 6. Szkolenia warsztatowe: A. Zielona Góra, III kwartał 2013 r B. Zielona Góra, dnia 23 i 24 czerwca 2014 r. 7. Lubusko-brandenburski konkurs wiedzy o Unii Europejskiej Wydarzenie roczne Programu, połączone z obchodami Europejskiego Dnia Współpracy 2014. Przedmiotem konsultacji i spotkań organizowanych w 2014 r., podobnie jak w roku poprzedzającym, były zagadnienia dotyczące sprawozdawczości oraz modyfikacji projektów realizowanych w ramach Programu. Z możliwości uzyskania bezpośredniej porady skorzystało 12 instytucji. W siedzibie WST w każdym miesiącu odbywało się około 2-3 indywidualnych konsultacji z beneficjentami oraz partnerami. Konsultacje te dotyczyły przede wszystkim Procedury wprowadzania zmian w projekcie oraz raportowania. Konsultacje także prowadzone były drogą telefoniczną oraz za pomocą poczty elektronicznej, które to miały charakter doraźny. A. W związku z przeprowadzeniem naboru na Listę projektów rezerwowych oraz postępującego procesu kolejnego zatwierdzania projektów z niniejszej Listy, w 2014 r., zorganizowano szkolenia konsultacje na potrzeby beneficjentów. Z możliwości uzyskania bezpośredniej porady skorzystało 14 instytucji. B. WST zorganizował dwa spotkania: 1 szkolenie dla partnerów polskich oraz 1 szkolenie dla partnerów niemieckich: Podczas ich trwania przekazano istotne informacje dla realizacji działań realizowanych w ramach Programu, w tym zgłaszane wcześniej kwestie prawidłowego wypełniania raportów z postępu realizacji oraz wniosków o wprowadzenie zmian w projektach. Spotkania cieszyły się dużą popularnością. Nadmienić należy, iż szkolenia przeprowadzane przez WST dają wymierne efekty, bowiem wiedza zdobyta przez beneficjentów przekłada się na poprawę jakości wypełnianej przez nich dokumentacji dotyczącej raportowania oraz przygotowywanych wniosków o zmianę. Podczas spotkań uczestnicy mieli możliwość aktywnego udziału oraz zgłaszania problemów związanych głównie z poprawnym składaniem dokumentacji, które zostawały na bieżąco wyjaśniane. Ogólna ocena szkoleń wydana przez uczestników dzięki wypełnionym ankietom ewaluacyjnym, wskazała na bardzo dobre przygotowanie szkolenia, zarówno pod względem merytorycznym jak i organizacyjnym. W dniu 12 czerwca 2014 r. w Nowej Soli odbył się Lubusko-brandenburski konkurs wiedzy o Unii Europejskiej w ramach wydarzenia rocznego Programu oraz z okazji Europejskiego Dnia Współpracy (European Cooperation Day) 2014. Konkurs ten przeznaczony był dla uczniów pierwszych i drugich klas szkół gimnazjalnych, znajdujących się w na terenie miasta Nowa Sól. Dotyczył on ogólnie pojętej wiedzy o Unii Europejskiej, w tym także o Programie i lubuskobrandenburskim obszarze wsparcia. Na zwycięzców konkursu (najlepszych spośród poszczególnych szkół) czekała nagroda rzeczowa. Dla wszystkich uczestników przygotowane skromne zestawy upominkowe złożone z materiałów informacyjno-promocyjnych. Analiza wypełnionych formularzy konkursowych pokazała wysoce zadowalający poziom wiedzy o Unii Europejskiej wśród lubuskich gimnazjalistów. W związku z faktem, iż wielu uczniów bardzo oryginalnie i błyskotliwie odpowiedziało na dodatkowe pytania zawarte w karcie konkursowej, WST postanowiło wyróżnić pięciu kolejnych uczniów i nagrodzić ich skromnymi upominkami. Dla wszystkich uczniów klas, do których uczęszczali laureaci, przygotowana została niespodzianka - rejs statkiem LAGUNA po Odrze na trasie Nowa Sól Bytom Odrzański. Statek żeglugi śródlądowej Laguna został wybudowany w ramach projektu pn.: "Odra dla turystów 2014 - rozwój turystyki wodnej na transgranicznym obszarze Doliny Środkowej Odry - etap II. WST w dniach 4-6 września 2014 r. zorganizował na obszarze wsparcia wydarzenie roczne, które połączone zostało z obchodami Europejskiego Dnia Współpracy EC-Day 2014. Całość wydarzenia obejmowała trzy różne miejsca organizacji w ciągu trzech kolejnych dni, tj.: 1. Nowa Sól i Bytom Odrzański 04 września 2014 r. (dzień pierwszy) W pierwszym dniu wydarzenia odbył się rejs statkiem Laguna z portu rzecznego w Nowej Soli do Bytomia Odrzańskiego i z powrotem. W rejsie udział wzięli m.in. przedstawiciele instytucji wdrażających Program, w tym Instytucji Zarządzającej, 64
Instytucji Koordynującej oraz Euroregionów, partnerzy projektów oraz przedstawiciele mediów. 2. Frankfurt nad Odrą, 05 września 2014 r. (dzień drugi) W dniu 5 września 2014 r. na terenie miasta Frankfurt nad Odrą na stoisku informacyjno-promocyjnym WST zaprezentował liczne efekty Programu. Wszyscy odwiedzający stoisko, które usytuowane było przy przystani, mieli możliwość wzięcia udziału w Lubusko-brandenburskim Konkursie wiedzy o Unii Europejskiej. Każda z osób, która wypełniła formularz konkursowy, otrzymała nagrodę w postaci biletu na rejs statkiem Zefir po rzece Odrze. Statek ten został także wybudowany w ramach projektu Odra dla turystów 2014 etap II. Poza ww. atrakcjami WST przygotował również dwujęzyczny program wycieczkowy dla wszystkich zainteresowanych zwiedzeniem mariny oraz Polsko- Niemieckiego Centrum Dom Bolfrasa, miejsc zlokalizowanych we Frankfurcie nad Odrą. Na zakończenie wydarzenia WST ogłosił wyniki konkursu. Analiza formularzy konkursowych wykazała, iż wiedza mieszkańców pogranicza na temat Unii Europejskiej jest również zadowalająco wysoka. WST wyróżnił 3 laureatów. 3. Guben, 06 września 2014 r. (dzień trzeci) W trzecim dniu programowego wydarzenia rocznego na terenie miasta Guben, WST zaprezentował bardzo interesujące atrakcje. Tego samego dnia odbył się również konkurs na temat wiedzy o Unii Europejskiej, skierowany dla mieszkańców i turystów odwiedzających stoisko informacyjno-promocyjne. Punkt informacyjny cieszył się znacznym zainteresowaniem odwiedzających. Wiele pytań zadawanych przez gości dotyczyło walorów turystyczno-kulturowych obszaru wsparcia oraz projektów objętych wsparciem Programu. Podczas trwania festynu prezentowały się również inne instytucje: Regionalny Punkt Kontaktowy Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr w Guben oraz Urząd Miasta Guben. W trakcie trwania całego festynu istniała możliwość zdobycia informacji na temat licznych miejsc oraz obiektów wzniesionych lub zrewitalizowanych w ramach funduszy Programu. Zaliczają się do nich m.in. nabrzeże po obu stronach Nysy, wieża Kościoła Farnego w Gubinie, czy też zielona ścieżka transgraniczny ciąg pieszorowerowy. Uroczysty jubileusz 10-lecia wstąpienia Polski do Unii Europejskiej 8. Polsko-Niemiecka Debata Transgraniczna pn. 10 lat w UE doświadczenia i perspektywy dla dalszego rozwoju 9. Udział w imprezach organizowanych przez inne podmioty (Instytucję Zarządzającą, Instytucję Koordynującą, Regionalne Punkty Kontaktowe, Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego i in. Dnia 1 maja 2014 r. WST podczas Pikniku Rodzinnego Funduszy Europejskich organizowanego przy zielonogórskiej Palmiarni rozpoczął obchody jubileuszu 10- lecia wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Ta niewątpliwa okazja do świętowania przyciągnęła do stoiska informacyjnego Programu wielu mieszkańców ziemi lubuskiej oraz turystów. Stoisko rozstawione przez pracowników WST cieszyło się sporym zainteresowaniem odwiedzających. Szczególnie częstym tematem udzielanych informacji były walory turystyczne lubusko-bradenburskiego pogranicza. W dniu 7 maja 2014 r. WST wziął udział w Polsko-Niemieckiej Debacie Transgranicznej pn. 10 lat w UE doświadczenia i perspektywy dla dalszego rozwoju, która odbyła się w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze. Podczas tego spotkania uczestnicy szerokie grono instytucji bezpośrednio odpowiedzialnych za wdrażanie funduszy unijnych, w tym WST, miały szansę podsumować dekadę wspólnych działań na polsko - niemieckim pograniczu oraz pokazać wachlarz możliwości, jakie daje w tym zakresie Unia Europejska, szczególnie na tle Programu. o o o o o konferencja w ramach projektu Rozwój obszaru funkcjonalnego miasta wojewódzkiego Zielona Góra". Zielona Góra, 30 stycznia 2014 r. warsztaty dot. komunikacji w ramach Europejskiej Współpracy Terytorialnej - wydarzeniu organizowanemu przez Interact Point Turku. Helsinki, 26-27 marca 2014 r. wspólne posiedzenie Klubu Radnych Sojuszu Lewicy Demokratycznej Sejmiku Województwa Lubuskiego oraz Klubu Parlamentarnego Die Linke Landu Brandenburgia, z udziałem Ministra Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia (w tym udzielenie krótkiej informacji przez WST na temat realizacji Programu). Słubice, 16 kwietnia 2014 r. konferencja pn.: Członkostwo w Unii Europejskiej szansą rozwoju społeczno-gospodarczego Euroregionu Pro Europa Viadrina. Gorzów Wielkopolski, 5 maja 2014 r. konferencja o EUWT pn.: Reforma rozporządzenia o EUWT szansą na ożywienie transgranicznej współpracy podmiotów władzy publicznej?". Frankfurt nad Odrą, 5 czerwca 2014 r. 65
o o o XL konferencja Stowarzyszenia Gmin RP Euroregionu Sprewa-Nysa-Bóbr. Udzielenie krótkiej informacji nt. wdrażania Programu. Radwanów, 13 czerwca 2014 r. konferencja naukowa stanowiąca podsumowanie wyników projektu pn. Utworzenie klinicznego rejestru raka w województwie lubuskim oraz wprowadzenie systemu benchmarkingu w opiece onkologicznej". Zielona Góra, 13 czerwca 2014 r. spotkanie dotyczące przyszłej perspektywy finansowej 2014-2020 z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego oraz Ministerstwa Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia. Zielona Góra, 24 czerwca 2014 r. o spotkanie podsumowujące efekty Programu podczas spotkania z przedstawicielami Klubu Dyplomatów przy Ministerstwie Spraw Zagranicznych Niemiec. Guben, 1 października 2014 r. konferencja pn.: Bilans 10 lat Polski w Unii Europejskiej. 10 lat współpracy polsko-niemieckiej województwa lubuskiego w kontekście funkcjonowania Euroregionów. Prezentacja korzyści wynikających z realizacji projektów transgranicznych. Łagów, 23 października 2014 r. Internet 9. Bieżąca aktualizacja informacji na stronie internetowej Programu w języku polskim i niemieckim nt. jego wdrażania (m.in. posiedzenia KM, listy zatwierdzonych projektów po KM wraz z kwotą dofinansowania EFRR) WST na bieżąco umieszczał aktualne informacje programowe na stronie internetowej Programu w obu wersjach językowych. W ciągu całego 2014 roku stronę internetową Programu odwiedziło, analogicznie do roku poprzedzającego, łącznie w przybliżeniu 400 tys. internautów. Ciekawym odnotowania jest fakt różnicy w liczbie odwiedzających serwis Programu w Polsce oraz w Niemczech. Uśredniona liczba odwiedzin dla podstrony polskiej wynosi 22000, natomiast dla niemieckiej jest ona niższa i osiąga wartość ok. 10000. Różnica ta, która została uwidoczniona na poniższych wykresach dla obu podstron, nie była tak znacząca w latach poprzednich. 10. Newsletter elektroniczny Na stronie internetowej w 2014 r. zostały opublikowane 3 numery Newsletterów PL-BB. W każdym wydaniu prezentowane były aktualne informacje związane z implementacją Programu, przykłady realizowanych projektów, nowości z obszaru działania euroregionów, przydatne informacje w odniesieniu do realizac Innowacją zastosowaną w 2014 r. było promowanie biuletynu za pośrednictwem portalu społecznościowego Facebook.ji projektów oraz ciekawostki z lubuskobrandenburskiego pogranicza. 11. Rozbudowa strony internetowej o nowe zakładki i funkcje (w języku polskim i niemieckim) W okresie sprawozdawczym przeprowadzono wizualną i treściową rozbudowę strony internetowej Programu o: uporządkowanie aktualności (katalogowanie wg kolejnych lat). zamieszczenie bannerów, tzw. kafelków informujących o obchodach 10-lecia członkostwa Polski w UE, udostępnienie hiperłącza w formie graficznej w celu pobierania elektronicznej wersji publikacji Programu, unifikacja podstrony Frequently asked questions. 12. Fanpage Facebook. W 2014 r. WST prowadził także fanpage Programu na najbardziej popularnym portalu społecznościowym Facebook. Przystępny format zamieszczanych informacji sprawia, iż zamieszczane na tablicy informacje, relacje oraz zdjęcia są chętnie i często odbierane i czytane. Fanpage wspomaga również oglądalność strony internetowej plbb.eu poprzez liczne odnośniki (hiperłącza) kierujące je do właściwej podstrony serwisu. Najchętniej czytanymi wiadomościami były m.in. powiadomienia o publikacji kolejnych wydań Newslettera - biuletynu Programu oraz relacja z trzydniowego wydarzenia rocznego. Od początku pojawiania się strony facebook do dnia 31 grudnia 2014 r. polubiło ją łącznie 158 osób. Bezpośredni link do strony internetowej Facebooka Programu: https://www.facebook.com/poplbb20072013?ref=hl UWAGA: Nazwy działań oraz ich opisy powinny bazować na nazwach działań i opisach zawartych w tabeli nr 1, znajdującej się w Rocznym planie działań informacyjnych i promocyjnych 66
2. Postęp rzeczowy działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych 8 (Nie dotyczy) Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Obszar Wskaźnik Rok 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Półrocze I II I II I II I II I II I II I II I II I II Nazwa obszaru 1 Nazwa wskaźnika 1 Realizacja docelowa 9) bazowa ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) Nazwa obszaru n Nazwa wskaźnika n Realizacja docelowa bazowa Komentarz Zebranie kompletnych danych dotyczących wskaźników nie było możliwe. Zaprezentowanie ich na obecnym etapie spowodowałoby przedstawienie nierealnego stanu postępu rzeczowego działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych Programu. Prezentacja wskaźników możliwa będzie dopiero na zakończenie okresu programowania. UWAGA: Nazwy działań oraz wskaźników powinny być tożsame z nazwami działań i wskaźników zawartymi w załączniku nr 1 do Rocznego planu działań informacyjnych i promocyjnych. 8) Jeśli ilość danych uniemożliwia wypełnienie tabeli w sprawozdaniu, należy załączyć dodatkową tabelę w formacie xls. Jeśli dane dotyczące wskaźników nie są dostępne, należy zaznaczyć kiedy będą możliwe do zaprezentowania (w polu Komentarz ). 9) docelowa powinna zostać podana w ujęciu rocznym, jak w załączniku nr 1 do Rocznego planu działań informacyjnych i promocyjnych oraz dla całego okresu programowania tak, jak został określony w dokumentach programowych (wskazane podanie danych szacowanych na lata 2013, 2015). 67
3. Informacja nt. udostępnienia listy beneficjentów Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej WST opublikuje listę beneficjentów programu, zawierającą nazwy beneficjentów, tytuły operacji oraz przyznanego dofinansowania z EFRR w Internecie pod adresem: http://pl.plbb.eu/index/?id=8d3bba7425e7c98c50f52ca1b52d3735. W okresie sprawozdawczym lista beneficjentów była aktualizowana 2 razy. * niepotrzebne skreślić 4. Informacja nt. współpracy IZ PO/RPO z podmiotami wymienionymi w Art. 5 ust. 3 Rozp. 1828/2006. Prowadząc działania informacyjne, promocyjne oraz szkoleniowe w okresie sprawozdawczym Instytucja Zarządzająca lub instytucja wykonująca zadania w jej imieniu współpracowała z następującymi podmiotami określonymi w Art. 5 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006: Władze krajowe, regionalne lub lokalne oraz agencje rozwoju Stowarzyszenia handlowe i zawodowe Partnerzy społeczni i gospodarczy Organizacje przedsiębiorców Przedstawicielstwo KE w Polsce Organizacje pozarządowe Centra informacji europejskiej Instytucje oświatowe 5. Informacje nt. analizy i oceny prowadzonych działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych 5.1. Czy w okresie sprawozdawczym były prowadzone badania ewaluacyjne dotyczące skuteczności i efektywności realizowanych działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych? Tak Nie 5.2. W wyniku przeprowadzonej oceny działań lub analizy informacji zwrotnych Instytucja Zarządzająca podjęła następujące działania usprawniające: A... B... C... 5.3. Czy w wyniku przeprowadzonej oceny działań, analizy informacji zwrotnych lub z innych powodów Instytucja Zarządzająca planuje dokonać modyfikacji Rocznego planu działań informacyjnych i promocyjnych lub Planu komunikacji programu operacyjnego? Tak Nie Nie dotyczy 5.4. Zakres planowanych modyfikacji rocznego planu działań lub Planu komunikacji obejmuje (np. grupy docelowe, do których należy wzmocnić przekaz; rezygnacja z istniejącego lub wybór nowego narzędzia/kanału komunikacji): A... B... C... 5.5. Planowane modyfikacje wynikają z następujących przyczyn: A... 68
B... C... 5.6. Czy w trakcie prowadzenia działań informacyjnych, promocyjnych i szkoleniowych Instytucja Zarządzająca zidentyfikowała istotne zagrożenia dla realizacji Rocznego planu działań lub Planu komunikacji? Tak Nie 5.7. Zidentyfikowane istotne zagrożenia dotyczą: A... B... C... 6. Informacje dodatkowe (nie dotyczy) Załącznik 4. Matryca priorytetów, obszarów, celów i inicjatyw flagowych Strategii Europa 2020 oraz kategorii interwencji realizowanych w okresie programowania 2007-2013 Priorytety Strategii UE 2020 Obszary/ cele Startegii UE 2020 stanowią ce cel jej głównyc h działań Wskaźniki dla obszarów/celów Startegii UE 2020 Wstępne wskaźniki dla obszarów/celów Polski Inicjatywy flagowe UE Kategorie interwencji PS 2007-2013 wpisujące się w realizację Strategii 2020 - ujęcie indykatywne * Alokacja UE Programu PO EWT PL-BBujęcie indykatywne* * 1 2 3 4 5 6 7,00 Badania i rozwój, innowacj e, przedsię biorczoś ć Otoczeni e biznesu 3% PKB - wydatki Unii na inwestycje w B+R cel określony w Inicjatywie flagowej 1,7% - wydatki Polski na inwestycje w B+R Unia Innowacji - inicjatywa na rzecz poprawy warunków ramowych i dostępu do finansowania badań i innowacji, tak by innowacyjne pomysły przeradzały się w nowe produkty i usługi, które z kolei przyczynią się do wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych miejsc pracy; Polityka przemysłowa w erze globalizacji inicjatywa na rzecz poprawy otoczenia biznesu, szczególnie w odniesieniu do MŚP, oraz wspierania rozwoju silnej i zrównoważonej bazy przemysłowej, przygotowanej do konkurowania na rynkach światowych; 1,2,3,4,5,6,7,8,9 7 937 128,56 Rozwój inteligentny - rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji smart growth Społecze ństwo informac yjne cel określony w Inicjatywie flagowej Europejska Agenda Cyfrowa - inicjatywa na rzecz upowszechnienia szybkiego Internetu i umożliwienia gospodarstwom domowym i przedsiębiorstwom czerpania korzyści z jednolitego rynku cyfrowego; 10,11,12,13,1 4,15 5 494 971,62 Edukacj a 10% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 40% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem 4,5% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem Młodzież w drodze - inicjatywa na rzecz poprawy wyników systemów kształcenia oraz ułatwiania młodzieży wejścia na rynek pracy; 72, 73, 74, 75, 77 13 206 339,92 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat 69
Rozwój zrównoważony - wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; suistainable growth Klimat, energia, mobilnoś ć cel 20/20/20 w zakresie klimatu i energii - 20% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 20% udział OZE w konsumpcji energii, 20% wzrost efektywności energetycznej 19% redukcja emisji gazów cieplarnianych, 15% udział OZE w konsumpcjji energii, 13,6% wzrost efektywności energetycznej Europa efektywnie korzystająca z zasobów inicjatywa na rzecz uniezależnienia wzrostu gospodarczego od wykorzystania zasobów, przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, większego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, modernizacji transportu oraz propagowania efektywności energetycznej; 16,17,18,19,2 0,21,22,23,24, 25, 26,27,28,29,3 0,31,32,33,34, 35,36,37,38,3 9,40,41,42,43, 44,45,46,47,4 8,49,50,51,52, 53,54 32 038 485,62 75% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat 71% - wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat Rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu - wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójność społeczną i terytorialną. inclusive growth Zatrudni enie i umiejętn ości 10% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 40% - minimalny odsetek osób w wieku 30-34 lat z wyższym wykształceniem 4,5% - maksymalny odsetek osób przedwcześnie kończących naukę szkolną; 45% - minimalny odsetek osób z wyższym wykształceniem Program na rzecz nowych umiejętności i zatrudnienia inicjatywa na rzecz modernizacji rynków pracy i wzmocnienia pozycji obywateli poprzez rozwój kwalifikacji przez całe życie w celu zwiększenia współczynnika aktywności zawodowej i lepszego dopasowania popytu do podaży na rynku pracy, między innymi dzięki mobilności siły roboczej; 62,63,64,65,6 6,67,68,69,70, 71 131 455,95 Walka z ubóstwe m 20 mln - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem 1,5-2mln - zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem Europejski program walki z ubóstwem inicjatywa na rzecz zapewnienia spójności społecznej i terytorialnej, tak aby korzyści płynące ze wzrostu gospodarczego i zatrudnienia były szeroko dostępne, a osoby ubogie i wykluczone społecznie mogły żyć godnie i aktywnie uczestniczyć w życiu społeczeństwa. 61,75,76,77,7 8,79,80 30 592 616,17 * Uwaga: niektóre kategorie przypisane zostały do wiecej niż jednego celu. Kategorie 55-60,81,85-86 nie zostały przypisane do żadnego z celów UE 2020. ** Wartości w poszczególnych wierszach liczone są w oparciu o kol. 6. Nie należy sumować kwoty alokacji na poziomie programu, ponieważ niektóre kategorie interwencji realizują jednocześnie kilka priorytetów lub inicjatyw flagowych. Załącznik 5. Karta przykładowego projektu wpisującego się w realizację SUE RMB Priorytet SRMB Obszar priorytetowy SRMB Projekt flagowy (tak/nie) III. Region Morza Bałtyckiego jako obszar Dostępny i Atrakcyjny Ulepszenie wewnętrznych i zewnętrznych połączeń transportowych NIE Priorytet, poddziałanie PO Tytuł projektu Beneficjent działanie, Priorytet 1. Wspieranie infrastruktury oraz poprawa stanu środowiska Działanie 1.1: Budowa i poprawa infrastruktury Poprawa systemu komunikacyjnego w centralnej strefie Gubina Powiat Krośnieński Lider projektu flagowego (tak/nie) NIE 70
Data podpisania umowy 24.11.2014 Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej podpisanej umowy (ogółem) podpisanej umowy (dofinansowanie UE) 154.473,34 EUR 131.302,34 EUR Okres realizacji projektu 01.04-30.11.2014 r. Opis projektu, w tym informacja na temat zgodności ze Strategią Przedmiotem projektu jest przebudowa drogi powiatowej nr 2620F ulica Roosevelta w Gubinie o długości 0,253 km. Podstawowym elementem przebudowy ulicy będzie zwężenie jezdni z nieregularnej szerokości od 7 do 8 m do szerokości 6 m., o nawierzchni bitumicznej. Zmniejszenie szerokości jezdni do 6 m pozwoli na wygospodarowanie przestrzeni parkingowej dla 23 pojazdów osobowych, wpisanej w wolną od drzew przestrzeń ulicy. Przebudowana jezdnia ograniczona zostanie krawężnikiem. Transgraniczny charakter projektu wynika przede wszystkim z koncepcji poprawy infrastruktury drogowej jako istotnego warunku dla rozwoju transgranicznej współpracy Procesy aktywizacji obszarów przygranicznych mają pozytywny odbiór. Dotyczą bowiem likwidacji istniejących do niedawna ścian, które przestrzennie uniemożliwiały czy też utrudniały rozwój obszarów przygranicznych. W rejonach przygranicznych współpraca transgraniczna staje się życiową koniecznością przełamania izolacjonistycznych i nacjonalistycznych barier. Przebudowany odcinek ulicy stanowi element miejskiego ciągu komunikacyjnego łączącego centrum miasta z ulicami: Piastowską i Chrobrego prowadzącą do mostu granicznego na rzece Nysa Łużycka w Gubinie połączenia z miastem bliźniaczym Guben. Zdjęcia lub wizualizacje 71
Załącznik 6 Oczekiwana realizacja wskaźników Programu Na 170 projektów przewidzianych do realizacji, na chwilę obecną zakontraktowano 92 projekty w ramach Programu, co stanowi łącznie ok. 54% realizacji niniejszego wskaźnika. Należy jednak przy tym zauważyć, iż prawie 100% alokacji Priorytetów 1-3 zostało zakontraktowanych, więc dana ta świadczy o tym, iż projekty składane przez beneficjentów były znacząco większe kwotowo od zakładanego pułapu. Duży wpływ ma na to również fakt, iż przyznane dofinansowanie znaczącej większości projektów dotyczących poprawy infrastruktury przekraczało 1,5 mln EUR. Powyższa tabela uwidacznia dysproporcje wskaźników dotyczących spełnienia kryteriów realizacji projektów (wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie). Znacznie przekroczony jest wskaźnik udziału projektów spełniających 4 z 4 z powyższych kryteriów, nieosiągnięty natomiast został wskaźnik udziału 2 z 4 kryteriów. Świadczy to jednak o mocnym partnerstwie oraz o dużym zaufaniu, jakim darzą się partnerzy projektów. Kod wskaźnika Wskaźniki Jednostka Ogółem Realizacja 5 Dla wszystkich projektów n.d. Wskaźnik 1: Liczba projektów, które spełniają dwa spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa 100 bazowa 0 Szacowana realizacja 15 10 n.d. Wskaźnik 2: Liczba projektów, które spełniają trzy spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 18 docelowa 50 bazowa 0 Szacowana realizacja 43 36 n.d. Wskaźnik 3: Liczba projektów, które spełniają cztery spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów Realizacja 17 docelowa 20 bazowa 0 Szacowana realizacja 60 46 Realizacja 4% n.d. Wskaźnik 4: Udział projektów, które spełniają dwa spośród następujących kryteriów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej wskaźników na poziomie poszczególnych okresów docelowa 59% bazowa 0 11% Szacowana realizacja 12% n.d. Wskaźnik 5: Udział projektów, które spełniają trzy spośród następujących kryteriów: wspólne w zatwierdzonym dokumencie programowym nie określono jednostek oraz wartości docelowej Realizacja 11% docelowa 29%0 39% 72