Dylematy endodontyczne Czyli jak skutecznie leczyć metodą klasyczną dr n. med. Izabela Obersztyn prof. dr hab. n. med. Marta Tanasiewicz Katowice 2015
AUTORZY dr n. med. Izabela Obersztyn Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym, Katedra Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją Akademickie Centrum Stomatologii i Medycyny Specjalistycznej w Bytomiu prof. dr hab. n. med. Marta Tanasiewicz Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach, Wydział Lekarski z Oddziałem Lekarsko-Dentystycznym, Katedra Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją RECENZENT dr hab. n. med. Joanna Zarzecka, Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoncją, Instytut Stomatologii, Uniwersytet Jagielloński, Collegium Medicum ZDJĘCIA KLINICZNE dr n. med. Tomasz Szklarski PODZIĘKOWANIA DLA FIRM: Alldent, Avena, Cerkamed, Dental Nanotechnology, SciCan za udostępnienie zdjęć produktowych KOORDYNATOR PROJEKTU Anna Miś REDAKTOR TECHNICZNY Zbigniew Cholewa KOREKTA Edyta Michalska SKŁAD, ŁAMANIE I PRZYGOTOWANIE DO DRUKU Maciej Wieczorek ISBN 978-83-61190-64-6 Copyright by Elamed Media Group, 2015 Elamed Sp. z o.o. Sp.k. 40-203 Katowice, al. Roździeńskiego 188 DZIAŁ OBSŁUGI KLIENTA tel. 32 788 51 28, infolinia 801 88 89 80 www.dlaspecjalistow.pl KONTAKT Z REDAKCJĄ tel. 32 788 51 63, fax 32 788 51 65 e-mail: endodoncja@elamed.pl DRUK OMEGAPRESS, Sosnowiec Przedruk, kopiowanie i powielanie w jakiejkolwiek formie, w części lub całości, bez pisemnej zgody Elamed Media Group są zabronione.
Na rynku księgarskim jest wiele pozycji omawiających problematykę endodontyczną. Ja jednak zachęcam do przeczytania tej. Spośród wielu poddawanych dyskusji tematów endodontycznych przedstawiono w niej problemy, które ściśle łączą się z praktyką. Zostały one wybrane na podstawie własnych doświadczeń klinicznych. Są to więc dylematy również naszej codziennej praktyki. Spostrzeżenia, opinie, wnioski lekarza praktyka i oparte na faktach naukowych komentarze są szczególnie cenne, gdyż łączą wiedzę pracowni naukowych z naszym codziennym życiem zawodowym a o to właśnie chodzi. Szczególnie polecam przedstawiony algorytm leczenia kanałowego, w którym szczegółowo przedstawiono kolejność czynności i korzyści wynikające z ich przestrzegania. Tu znajdziemy odpowiedź na dręczące nas szczegóły. Omówiono również błędy możliwe do popełnienia na każdym etapie leczenia. Książka jest próbą wyprostowania krętej drogi, która wiedzie do osiągnięcia powodzenia leczenia. Poznamy w niej zasady oceny uzyskanego wyniku terapii i zasad jej monitoringu. Przystępny język, upraktycznienie wyników badań, prezentacja własnych przypadków klinicznych sprawiają, że książkę czyta się z łatwością. Przedstawione sytuacje możemy porównać z doświadczeniami z naszego życia. Z pewnością warto włączyć ją do swojej biblioteczki zawodowej. Zachęcam do przeczytania dr hab. n. med. Joanna Zarzecka członek Rady Programowej czasopism: Endodoncja w Praktyce, TPS Twój Przegląd Stomatologiczny
Wprowadzenie Leczenie endodontyczne od wielu lat stanowi skuteczną metodę terapeutyczną umożliwiającą zachowanie zęba w jamie ustnej, zwłaszcza w obliczu faktu, że ludzie żyją dzisiaj dłużej niż kiedykolwiek wcześniej, a względy funkcjonalne oraz estetyczne w obszarze układu stomatognatycznego mają istotny wpływ na jakość życia. W wielu przypadkach prawidłowo przeprowadzone leczenie endodontyczne może być skuteczną alternatywą dla leczenia implantoprotetycznego. Stanowi ono jedną z najtrudniejszych procedur współczesnej stomatologii zachowawczej, która nie pozwala na jakiekolwiek kompromisy w tej dziedzinie. Filozofią i jednocześnie kluczami do skutecznej terapii endodontyczej są: dokładne opracowanie ścian kanału korzeniowego, skuteczna chemiczna dezynfekcja, homogenna obturacja, szczelna odbudowa tkanek twardych zęba. Istotnym aspektem skutecznej endodoncji jest odwaga, zwłaszcza w stosunku do zwrotu trudny lub powikłany przypadek endodontyczny. Należy pamiętać, że określenie trudny nie ma tego samego znaczenia dla wszystkich stomatologów. To, co stanowi problem dla jednego z nich, nie musi być wcale trudne dla innego. Dlatego zawsze należy rozważyć próbę podjęcia leczenia endodontycznego, bo tylko takie działania dają nam szansę na szczęśliwe zakończenie. Brak próby leczenia nierozerwalnie związany jest z porażką. Podjęcie takich wyzwań przez dentystów niesie korzyści zarówno dla pacjenta, jak i dla lekarza. Umożliwia bowiem pacjentowi zachowanie uzębienia do późnych lat życia, a dentyście stały rozwój umiejętności zawodowych.
Spis treści Wprowadzenie...4 ROZDZIAŁ I Wskazania i przeciwwskazania do leczenia endodontycznego...7 ROZDZIAŁ II Algorytm postępowania leczniczego...21 ROZDZIAŁ III Trudności w leczeniu endodontycznym...29 ROZDZIAŁ IV Ocena skuteczności leczenia endodontycznego...37 ROZDZIAŁ V Niepowodzenia w leczeniu endodontycznym...43 ROZDZIAŁ VI Sytuacje kliniczne...53 ROZDZIAŁ VII Sukces czy powikłanie endodontyczne...65 Piśmiennictwo...74