PROGRAM WERYFIKACJI EMAS

Podobne dokumenty
PROGRAM WERYFIKACJI EMAS

DQS Polska sp. z o.o. Członek grupy DQS UL. Spis treści

INFORMATOR Weryfikacja EMAS

INFORMATOR Weryfikacja EMAS

Warunki techniczne weryfikacji EMAS TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o.

Weryfikacja i walidacja w systemie EMAS. Biuro Certyfikacji Systemów Zarządzania PRS S.A. Grzegorz Marchewka

Program akredytacji weryfikatorów środowiskowych EMAS. Krzysztof Woźniak, Barbara Zengel Warszawa,

INFORMATOR Weryfikacja EMAS

ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (WE) NR

PROGRAM CERTYFIKACJI GOSPODARKI LEŚNEJ W SYSTEMIE PEFC

Warszawa, dnia 14 lutego 2012 r. Pozycja 166 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 1 lutego 2012 r.

Program certyfikacji systemów zarządzania

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

1. Cel Zakres Terminy i definicje Tryb postępowania Dokumenty związane... 5

WNIOSEK O REJESTRACJĘ ORGANIZACJI W REJESTRZE EMAS

Komunikat nr 115 z dnia r.

Program Certyfikacji

PN-EN ISO :2007, PN-EN ISO

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

I N F O R M A T O R C E R T Y F I K A C J I WYROBY BUDOWLANE W OBSZARZE KRAJOWYM NA ZNAK

Aktualizacja procedury:

Program certyfikacji systemów zarządzania BHP według oceny zgodności z PN-N-18001:2004 lub OHSAS 18001:2007 w DEKRA Certification Sp. z o.o.

Program certyfikacji wyrobów na zgodność z Polską Normą DGW-14

Polcargo International Sp. z o.o. Wydanie 2

ANNEX ZAŁĄCZNIK. rozporządzenia Komisji

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

ICR Polska Sp. z o.o.

ZASADY OCENY ZGODNOŚCI PLANÓW MONITOROWANIA I WERYFIKACJI ROCZNYCH RAPORTÓW EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH W TRANSPORCIE MORSKIM (MRW)

JAK SKUTECZNIE PRZEPROWADZAĆ AUDITY

Program certyfikacji

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

Program certyfikacji PRZCIS-B INSTYTUT SPORTU PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZESPÓŁ CERTYFIKACJI. Strona 1 z 5. Wydanie z dnia: r.

Polcargo International Sp. z o.o. Wersja 2

Opis procedury certyfikacyjnej Program certyfikacji systemów zarządzania

INFORMATOR ISOCERT Certyfikacja systemów zarządzania

NS-01 Procedura auditów wewnętrznych systemu zarządzania jakością

Program weryfikacji raportów emisji gazów cieplarnianych

Akredytacja dla jednostek certyfikujących wyroby na potrzeby bezpieczeństwa państwa

PROGRAM CERTYFIKACJI WYPOSAŻENIA PLACÓW ZABAW I GIER OBAC/PC-05

Zmiany wymagań normy ISO 14001

Program Certyfikacji

Załącznik PR01-Z03-CHP. Informator o programie weryfikacji rocznych sprawozdań dotyczących kogeneracji

PROGRAM CERTYFIKACJI WYROBÓW W ZAKRESIE KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ OBAC/PC-04

Polcargo International Sp. z o.o. Wersja 1

Załącznik 1 do Zarządzenia Nr 12 Prezesa PKN z dnia 29 marca 2010 r. Strona 1/13

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

EMAS w Polsce. Robert Pochyluk

Wydanie 04. Data wydania Strona 1 z 6. Informacje ogólne

Wytyczne w sprawie. rozpatrywania skarg przez zakłady. ubezpieczeń

EUROPEJSKI.* * NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI FUNDUSZ SPOŁECZNY * **

Jednostka Opiniująca, Atestująca i Certyfikująca Wyroby TEST Sp. z o.o Siemianowice Śląskie, ul. Wyzwolenia 14

I N F O R M A C J A ZASADY CERTYFIKACJI SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ INSTYTUT MECHANIZACJI BUDOWNICTWA I GÓRNICTWA SKALNEGO OŚRODEK CERTYFIKACJI

OCENA ZGODNOŚCI - ZGODNOŚĆ Z TYPEM W OPARCIU O WEWNĘTRZNĄ KONTROLĘ PRODUKCJI ORAZ NADZOROWANE KONTROLE W LOSOWYCH ODSTĘPACH CZASU moduł C2

PROGRAM CERTYFIKACJI nr CQMS 01

PR0GRAM OCENY ZGODNOŚCI URZĄDZEŃ CIŚNIENIOWYCH WG DYREKTYWY 2014/68/UE

Szkolenie Stowarzyszenia Polskie Forum ISO Zmiany w normie ISO i ich konsekwencje dla organizacji Warszawa,

COBRO - Instytut Badawczy Opakowań Centrum Certyfikacji Opakowań

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI POLITYKA DOTYCZĄCA AKREDYTACJI PODMIOTÓW ZAGRANICZNYCH. Wydanie 1 Warszawa, r.

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Zarządzenie Nr 458/2009 Prezydenta Miasta Kalisza z dnia 21 października 2009 r.

PROGRAM CERTYFIKACJI ZRÓWNOWAŻONEJ PRODUKCJI BIOPALIW I BIOPŁYNÓW

PC-QMS PROGRAM CERTYFIKACJI SYSTEMU ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ

PROCEDURA NR

Program Certyfikacji P1BN

PROGRAM CERTYFIKACJI ZKP BETONU TOWAROWEGO

ul. Przemysłowa 23, Rzeszów, NIP , tel , fax ,

COBRO - Instytut Badawczy Opakowań Centrum Certyfikacji Opakowań

PROGRAM INSPEKCJI ICSM

PROCEDURA. Audit wewnętrzny

Zarządzenie Nr 119/2008 Burmistrza Miasta Czeladź. z dnia 29 maja 2008r

AUDIT WEWNĘTRZNY. Rozdzielnik: PJ-J Wydanie 4 rev. 0 Strona 1 z Nr egzemplarza BSJ PB PL PS PM PF PP B C D E F G

Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem Żywności (FSMS) Zakres akredytacji

PROGRAM CERTYFIKACJI ZKP BETONU TOWAROWEGO

Rozpatrywanie reklamacji, skarg i odwołań

Procedura PSZ 4.11_4.12 DZIAŁANIA KORYGUJĄCE I ZAPOBIEGAWCZE

PROCEDURA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA DZIAŁANIA KORYGUJĄCE I ZAPOBIEGAWCZE P-03/05/III

PROGRAM CERTYFIKACJI

Wytyczne w sprawie rozpatrywania skarg przez pośredników ubezpieczeniowych

INFORMATOR DLA KLIENTÓW

WPROWADZENIE ZMIAN - UAKTUALNIENIA

Program certyfikacji Zakładowej Kontroli Produkcji w obszarze dobrowolnym

PRZEMYSŁOWY INSTYTUT MOTORYZACJI

Procedura rozpatrywania skarg i odwołań w systemie FSC. Stolbud Włoszczowa S.A. Ul. Jędrzejowska Włoszczowa.

Instytut Kolejnictwa Ośrodek Jakości i Certyfikacji Warszawa ul. Chłopickiego 50 tel./fax.: (+4822)

ZAKŁAD CERTYFIKACJI WYROBÓW PAPIEROWYCH. tel , fax ,

PROGRAM CERTYFIKACJI AUDITORÓW WEWNĘTRZNYCH

POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI

PRZEMYSŁOWY INSTYTUT MOTORYZACJI

IATF - International Automotive Task Force Zasady uzyskania i utrzymania uprawnień IATF IATF Zasady, wydanie piąte Zatwierdzone Interpretacje

Instytut Kolejnictwa Ośrodek Jakości i Certyfikacji Warszawa ul. Chłopickiego 50 tel/fax.: (+4822)

PROGRAM CERTYFIKACJI

- Informator - CERTYFIKACJA AUDITORÓW WEWNĘTRZNYCH

PROCEDURA Zawieszenie, wycofanie certyfikatu oraz unieważnienie umowy

Prezentacja Ślesin maj 2008

(WQMS) PRCs-03 Program certyfikacji systemów zarządzania jakością w spawalnictwie. TRANSPORTOWY DOZÓR TECHNICZNY ul. Chałubińskiego Warszawa

PROGRAM CERTYFIKACJI ZAKŁADOWEJ KONTROLI PRODUKCJI KRAJOWY SYSTEM OCENY

ZAŁĄCZNIK I Moduły procedur oceny zgodności, przydatności do stosowania i weryfikacji WE, stosowane w technicznych specyfikacjach interoperacyjności

Program certyfikacji wyrobów budowlanych i zakładowej kontroli produkcji w systemie krajowym DGW-15

Poziom 1 DZIAŁANIA DOSKONALĄCE Data:

Transkrypt:

PROGRAM WERYFIKACJI EMAS 1. CEL I ZAKRES PROGRAMU 1.1 Celem niniejszego Programu jest określenie zasad weryfikacji EMAS przez SGS Polska Sp. z o.o. (dalej SGS, jednostka weryfikująca lub Weryfikator Środowiskowy). Niniejszy program jest dostępny publicznie na stronie internetowej: www.sgs.pl oraz jest udostępniany organizacjom zainteresowanym weryfikacją. 1.2 SGS Polska Sp. z o.o. nadzoruje procesy związane z weryfikacją EMAS w biurze SGS w Gdyni pod adresem Plac Kaszubski 17, 81-350 Gdynia. SGS Polska Sp. z o.o. 2. OGÓLNE INFORMACJE 2.1 Program weryfikacji EMAS oparty jest na Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25.11.2009 w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (zwanego dalej rozporządzeniem EMAS ). 2.2 W ramach wymagań systemu EMAS, przedsiębiorstwa przygotowują deklarację środowiskową, której treść podlega następnie walidacji prowadzonej przez weryfikatora EMAS. Weryfikator środowiskowy EMAS (SGS) otrzymuje stosowną akredytację, zgodnie z którą zadanie to mogą wykonywać wyłącznie zatwierdzeni auditorzy EMAS. 3. WYMAGANIA DOTYCZĄCE WERYFIKACJI EMAS 3.1 WNIOSKOWANIE O WERYFIKACJĘ EMAS 3.1.1 Przed sformułowaniem oferty wypełniany jest przez Organizację wniosek mający na celu pozyskanie niezbędnych informacji na temat Organizacji wnioskującej o przeprowadzenie procesu weryfikacji EMAS, w tym - walidacji deklaracji środowiskowej. Na wniosek klienta możliwe jest zorganizowanie wizji lokalnej. 3.1.2 Po otrzymaniu wniosku przeprowadzany jest jego przegląd w celu zapewnienia, że uzyskane zostały niezbędne, właściwe dane potrzebne do sformułowania oferty. 3.1.3 W oparciu o złożony przez Organizację wniosek SGS przygotowuje ofertę weryfikacji EMAS w cyklu 3-letnim, bądź innym, uzgodnionym z Klientem. 3.1.4 Po zaakceptowaniu przez Organizację oferty, podpisywana jest Umowa o dokonanie weryfikacji EMAS / auditów nadzoru w systemie EMAS. 3.1.5 W przypadku przetargów obowiązują wymagania określone w dokumentacji przetargowej. 3.2 PRZYGOTOWANIE DO OCENY 3.2.1 SGS wyznacza zespół auditorów, zgodnie z wymaganiami, określonymi w niniejszym dokumencie oraz procedurami wewnętrznymi. Organizacja ubiegająca się o weryfikację EMAS może zgłosić zastrzeżenia dotyczące składu zespołu auditorów. Czas potrzebny do oceny ustala się na podstawie danych podanych przez Organizację, tj. Liczba stron deklaracji środowiskowej, pisanej czcionką nr 10, Liczba pracowników oraz liczebność pozostałego personelu (w tym podwykonawców) pracującego pod nadzorem Organizacji, Organizacja pracy zmianowej, Zakres weryfikacji, Rodzaj i stopień skomplikowania instalacji, urządzeń i technologii, Rodzaj, wielkość i zasięg oddziaływania Organizacji na środowisko, Liczbę i wielkość obiektów, Ewentualne działania wykonywane poza terenem Organizacji, Dotychczasowe doświadczenie związane z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25.11.2009. Inne systemy zarządzania, w szczególności ISO 14001 itp., Skargi wniesione do Organizacji w zakresie ochrony środowiska, Inne istotne kryteria, np. wymagania prawne. Wytyczne dotyczące określania czasu podano w rozdziale 13 niniejszego dokumentu. 3.3 PRZYGOTOWANIE DO REJESTRACJI 3.3.1 Procesowi weryfikacji systemu zarządzania na zgodność z wymaganiami EMAS może być poddany każdy wdrożony system zarządzania Organizacji, w ramach którego spełniono wyspecyfikowane w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 wymagania. Organizacje zamierzające zarejestrować się po raz pierwszy (Rozporządzenie 1221/2009, art.4): Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 1 z 6

a) przeprowadzają przegląd środowiskowy wszystkich aspektów środowiskowych Organizacji zgodnie z wymogami określonymi w załączniku I oraz w załączniku II pkt A.3.1; b) w świetle wyników przeglądu środowiskowego opracowują i wdrażają system zarządzania środowiskowego obejmujący wszystkie wymogi, o których mowa w załączniku II, oraz uwzględniający najlepsze praktyki zarządzania środowiskowego dla danego sektora, o których mowa w art. 46 ust. 1 lit. a), o ile są one dostępne; c) przeprowadzają audyt wewnętrzny zgodnie z wymogami określonymi w załączniku II pkt A.5.5 oraz w załączniku III; d) przygotowują deklarację środowiskową zgodnie z załącznikiem IV. W przypadku gdy dla danego sektora dostępne są sektorowe dokumenty referencyjne, o których mowa w art. 46, ocena efektów działalności środowiskowej Organizacji uwzględnia stosowny dokument. Organizacje mogą skorzystać z pomocy, o której mowa w art. 32, dostępnej w państwie członkowskim, w którym Organizacja składa wniosek o rejestrację. 3.3.2 Organizacje mające certyfikowany system zarządzania środowiskowego, uznany zgodnie z art. 45 ust. 4, nie są zobowiązane do przeprowadzania tych części, które uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem. 3.3.3 Organizacje przedstawiają dowody rzeczowe lub dokumenty wykazujące, że Organizacja spełnia wszystkie mające zastosowanie wymagania prawne dotyczące środowiska. 3.3.4 Organizacje mogą zwrócić się o informacje do właściwego organu egzekwowania prawa lub organów egzekwowania prawa zgodnie z art. 32 lub do weryfikatora środowiskowego. 3.3.5 Organizacje spoza Wspólnoty odnoszą się również do wymagań prawnych dotyczących środowiska, mających zastosowanie do podobnych Organizacji w państwach członkowskich, w których zamierzają złożyć wniosek. W przypadku gdy dla danego sektora dostępne są sektorowe dokumenty referencyjne, o których mowa w art. 46, ocenę efektów działalności środowiskowej Organizacji przeprowadza się z uwzględnieniem stosownego dokumentu. 3.3.6 Wstępny przegląd środowiskowy, system zarządzania środowiskowego, procedura audytu i jej wdrożenie poddawane są weryfikacji przez akredytowanego weryfikatora środowiskowego, a deklaracja środowiskowa zostaje przez tego weryfikatora zwalidowana. 3.3.7 Badanie systemu zarządzania weryfikowanej organizacji odbywa się w oparciu o pobraną próbkę podczas auditu na miejscu w Organizacji. 3.3.8 Zarejestrowane Organizacje udostępniają publicznie swoje deklaracje środowiskowe i zaktualizowane deklaracje środowiskowe w ciągu jednego miesiąca od rejestracji oraz jednego miesiąca po odnowieniu rejestracji. Zarejestrowane Organizacje mogą spełnić ten wymóg poprzez udostępnienie deklaracji środowiskowej i zaktualizowanej deklaracji środowiskowej na wniosek lub poprzez utworzenie linków do stron internetowych, na których możliwy jest dostęp do tych deklaracji. 3.3.9 Zarejestrowane Organizacje określają sposób, w jaki zapewniają publiczny dostęp, w formularzach przewidzianych w załączniku VI do Rozporządzenia EMAS. 3.4 DEKLARACJA ŚRODOWISKOWA (Rozporządzenie 1221/2009, załącznik IV) 3.4.1 Deklaracja środowiskowa zawiera: a) jasny i jednoznaczny opis Organizacji rejestrującej się w EMAS i streszczenie dotyczące jej działalności, produktów i usług oraz jej związków ze wszelkimi Organizacjami macierzystymi, w stosownych przypadkach; b) politykę środowiskową i krótki opis systemu zarządzania środowiskowego organizacji; c) opis wszystkich znaczących bezpośrednich i pośrednich aspektów środowiskowych, powodujących znaczący wpływ organizacji na środowisko, oraz wyjaśnienia dotyczące charakteru wpływu w odniesieniu do tych aspektów (załącznik I.2); d) opis celów i zadań środowiskowych, w odniesieniu do znaczących aspektów środowiskowych i wpływu na środowisko; e) streszczenie dostępnych danych dotyczących efektów działalności środowiskowej organizacji w porównaniu z jej celami i zadaniami środowiskowymi, w odniesieniu do znaczącego wpływu organizacji na środowisko. Sprawozdawczość obejmuje główne wskaźniki i inne istniejące wskaźniki efektywności środowiskowej określone w sekcji C; f) inne elementy dotyczące efektów działalności środowiskowej, w tym efektywność w świetle przepisów prawnych w odniesieniu do znaczącego wpływu na środowisko; g) odniesienie do mających zastosowanie wymagań prawnych dotyczących środowiska; h) nazwisko i numer akredytacji weryfikatora środowiskowego oraz datę walidacji. Uaktualniona deklaracja środowiskowa zawiera co najmniej elementy określone w lit. e) h) i spełnia minimalne wymogi określone tych literach. 3.5 PROCES WERYFIKACJI EMAS 3.5.1 Proces weryfikacji składa się z dwóch etapów, przeprowadzanych na miejscu u klienta. Pierwszy etap prowadzony jest m.in. w celu: a) ustalenia rzetelności, wiarygodności i poprawności danych i informacji podanych w deklaracji środowiskowej oraz stwierdzenie, czy deklaracja właściwie uwzględnia znaczące aspekty środowiskowe organizacji; b) stwierdzenia, czy w deklaracji środowiskowej uwzględniono wymagania Załącznika IV Rozporządzenia EMAS. Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 2 z 6

c) stwierdzenia, czy organizacja jest gotowa do przeprowadzenia 2 etapu auditu, d) zgromadzenia informacji niezbędnych do uzgodnienia z klientem szczegółów oraz zaplanowania 2 etapu auditu. 3.5.2 Po zakończeniu 1 etapu auditu organizacja otrzymuje Raport z 1 etapu auditu. 3.5.3 Drugi etap auditu (weryfikacja/ walidacja) odbywa się w siedzibie u klienta i ma na celu ocenę stopnia spełnienia wymagań rozporządzenia EMAS, uwzględniając: a) istnienie w pełni funkcjonującego systemu zarządzania środowiskowego zgodnie z wymogami załącznika II do Rozporządzenia EMAS; b) istnienie w pełni zaplanowanego programu wewnętrznego auditu środowiskowego, który rozpoczęto zgodnie z wymogami załącznika III do Rozporządzenia EMAS w taki sposób, że objęto nim przynajmniej najbardziej znaczące wpływy na środowisko; c) ukończenie przeglądu systemu zarządzania, o którym mowa w części A załącznika II do Rozporządzenia EMAS; oraz d) przygotowanie deklaracji środowiskowej zgodnie z wymogami załącznika IV do Rozporządzenia EMAS oraz uwzględnione sektorowe dokumenty referencyjne, jeżeli były one dostępne. 3.5.4 W trakcie auditu weryfikacyjnego i na spotkaniu zamykającym zespół auditorów powinien udzielić wyjaśnień dotyczących spostrzeżeń z auditu oraz przekazać organizacji, jeśli to zasadne, Wykaz niezgodności i obserwacji. 3.5.5 Po zakończeniu 2 etapu auditu Raport z auditu jest przekazywany do organizacji. 4. OŚWIADCZENIE WERYFIKATORA ŚRODOWISKOWEGO 4.1 Jeśli wynik weryfikacji i walidacji okazał się pomyślny dla organizacji, do deklaracji EMAS dołączone zostaje wydane przez SGS Oświadczenie Weryfikatora Środowiskowego. 5. PROCEDURY NADZORU I PONOWNEJ WERYFIKACJI EMAS (ODNOWIENIE REJESTRACJI EMAS) 5.1 Wizyty w nadzorze 5.1.1. Wizyta w nadzorze odbywa się raz do roku w odstępach czasu nieprzekraczających 12 miesięcy, niezależnie od tego, czy organizacje korzystają z odstępstwa dla małych organizacji na mocy Art. 7 Rozporządzenia EMAS. 5.1.2. W przypadku organizacji nie korzystających z odstępstwa dla małych organizacji na mocy Art. 7 Rozporządzenia EMAS wszelkie zaktualizowane informacje umieszczone w deklaracji środowiskowej lub zaktualizowana deklaracja środowiskowa podlegają walidacji w odstępach nie przekraczających 12 miesięcy (Rozporządzenie EMAS artykuł 19, punkt 2). 5.1.3. W przypadku organizacji korzystających z odstępstwa dla małych organizacji na mocy Art. 7 Rozporządzenia EMAS organizacje te przekazują zaktualizowaną deklarację środowiskową do organu właściwego (GDOŚ) każdego roku, w którym są zwolnione z obowiązku uzyskania walidacji zaktualizowanej deklaracji środowiskowej. 5.1.4. Wizyty w nadzorze EMAS odbywają się raz do roku w odstępach nie przekraczających 12 miesięcy. W celu odnowienia rejestracji EMAS w latach pośrednich zgodnie z art. 6 p. 2 Rozporządzenia EMAS wizyta w Organizacji obejmuje: sprawdzenie, czy organizacja przeprowadziła audyt wewnętrzny w odniesieniu do efektów działalności środowiskowej oraz spełnienia mających zastosowanie wymagań prawnych dotyczących środowiska zgodnie z wymogami załącznika III do Rozporządzenia EMAS; sprawdzenie, czy organizacja wykazuje ciągłą zgodność z mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi dotyczącymi środowiska oraz ciągłą poprawę efektów swojej działalności środowiskowej; oraz sprawdzenie czy organizacja przygotowała zaktualizowaną deklarację środowiskową zgodnie z wymogami załącznika IV do Rozporządzenia EMAS oraz uwzględniono sektorowe dokumenty referencyjne, jeżeli były one dostępne. stosowanie logo EMAS. 5.2 Wizyty odnowieniowe (odnowienie rejestracji EMAS) 5.2.1 Wizyty odnowieniowe odbywają się co 3 lata, za wyjątkiem małych organizacji korzystających z odstępstwa na mocy Artykuły 7 Rozporządzenia EMAS, kiedy to istnieje możliwość przedłużenia częstotliwości wizyt odnowieniowych do 4 lat, i obejmują: sprawdzenie, czy organizacja posiada w pełni funkcjonujący system zarządzania środowiskowego zgodnie z wymogami załącznika II Rozporządzenia EMAS; sprawdzenie, czy organizacja posiada w pełni funkcjonujący zaplanowany program audytu, którego przynajmniej jeden cykl audytu został zakończony zgodnie z wymogami załącznika III Rozporządzenia EMAS; sprawdzenie, czy organizacja wykazuje ciągłą zgodność z mającymi zastosowanie wymaganiami prawnymi dotyczącymi środowiska oraz ciągłą poprawę efektów swojej działalności środowiskowej; sprawdzenie, czy organizacja zakończyła przegląd systemu zarządzania; sprawdzenie, czy organizacja przygotowała deklarację środowiskową zgodnie z wymogami załącznika IV Rozporządzenia EMAS oraz czy uwzględniono sektorowe dokumenty referencyjne, jeżeli były one dostępne; stosowanie logo EMAS. Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 3 z 6

6. WERYFIKACJA I WALIDACJA W MAŁYCH ORGANIZACJACH 6.1 Jeżeli klient będzie składał wniosek do organu właściwego odpowiedzialnego za rejestrację, o zastosowanie odstępstwa dla małych organizacji zgodnie z Art.7 Rozporządzenia EMAS, to weryfikator środowiskowy potwierdza, że zostały spełnione wszystkie następujące warunki: a) nie występują znaczące zagrożenia dla środowiska; b) organizacja nie planuje istotnych zmian, o których mowa w art. 8; oraz c) nie występują znaczące lokalne problemy związane ze środowiskiem, do których organizacja się przyczynia. 6.2 Gdy organ właściwy zwolni klienta z obowiązku uzyskania od weryfikatora EMAS walidacji zaktualizowanej deklaracji środowiskowej, to weryfikator nie dokonuje walidacji deklaracji. W takim przypadku, podczas prowadzenia czynności weryfikacyjnych i walidacyjnych weryfikator środowiskowy bierze pod uwagę szczególne cechy małych organizacji, w tym: a) nierozbudowaną strukturę; b) wielozadaniowy personel; c) zdobywanie kwalifikacji w trakcie pracy; d) zdolność szybkiego przystosowania się do zmian; oraz e) ograniczoną dokumentację procedur. 6.3 Weryfikator środowiskowy przeprowadza weryfikację lub walidację w sposób niepowodujący zbędnych obciążeń dla małych organizacji. 6.4 Weryfikator środowiskowy bierze pod uwagę obiektywne dowody wskazujące na skuteczność systemu, w tym istnienie w organizacji procedur proporcjonalnych do jej wielkości i złożoności działalności, charakteru powiązanego z nią wpływu na środowisko oraz kompetencji klienta. 7. NIEZGODNOŚCI I DZIAŁANIA KORYGUJĄCE 7.1 Niezgodności z wymaganiami EMAS dotyczącymi systemu zarządzania będą odnotowywane w raporcie podsumowującym z auditu. 7.2 Jeśli niezgodność została zaklasyfikowana jako główna lub dotyczy wymagań prawnych, nie możliwa jest rekomendacja rejestracji EMAS. 7.3 Niezgodności związane z deklaracją środowiskową będą odnotowywane w Opinii o potrzebie wniesienia poprawek do deklaracji. Zarekomendowanie rejestracji EMAS nie jest możliwe do czasu zadowalającego rozwiązania i zatwierdzenia przez auditora wiodącego wszystkich kwestii wskazanych w opinii o potrzebie wniesienia poprawek do deklaracji. 8. POSTĘPOWANIE KARNE LUB POWAŻNE INCYDENTY 8.1 Jeśli SGS dowie się o tym, że przeciwko klientowi EMAS toczy się postępowanie karne lub jest on zagrożony takim postępowaniem, albo o tym, że miały miejsce poważne incydenty, należy powiadomić o tym Dyrektora Branży CBE/ Kierownika Technicznego, którzy podejmą decyzję o dalszym działaniu. 9. SKARGI, ODWOŁANIA I SPRZECIWY 9.1. SKARGI I SPRZECIWY WERYFIKOWANYCH ORGANIZACJI 9.1.1 Proces składania skarg i zgłaszania sprzeciwów jest upubliczniony za pomocą niniejszego Programu, a weryfikowane organizacje mają dodatkowo do dyspozycji wskazówki dotyczące sposobu składania skarg, odwołań i wnoszenia sprzeciwów, zawarte w Kodeksie Postępowania SGS CBE, znajdującym się na stronie http://www.sgs.pl/pl-pl/terms-and-conditions.aspx. 9.1.2 Wszystkie skargi lub sprzeciwy otrzymywane od jednostek akredytujących są rozpatrywane w taki sam sposób, jak skargi zgłaszane przez klientów. 9.1.3 Wszystkie skargi i sprzeciwy są przekazywane do Dyrektora Branży CBE lub Kierownika Technicznego. 9.1.4 Dyrektor Branży CBE lub Kierownik Techniczny może wyznaczyć inną osobę spośród personelu SGS do badania i rozpatrywania skarg i sprzeciwów. 9.1.5 SGS powinien udzielić odpowiedzi klientom na zgłoszone skargi lub sprzeciwy oraz podjąć odpowiednie działania w ciągu 30 dni od jej otrzymania. 9.1.6 Skargi i sprzeciwy dotyczące Dyrektora Branży CBE lub Kierownika Technicznego będą traktowane w taki sam sposób, ale w określonych przypadkach rozpatrywać je będzie Dyrektor Naczelny SGS Polska. 9.1.7 Osoba wyznaczona do badania skarg lub sprzeciwów może uznać za konieczne sprawdzenie innych źródeł informacji (takich jak klienci lub akta), na które mogły mieć wpływ przedmiotowe kwestie i w określonych przypadkach podjąć dalsze działania korygujące/naprawcze. 9.1.8 Dyrektor Branży CBE lub wyznaczona osoba pisemnie powiadomi klienta o decyzji w sprawie zgłoszonej skargi/sprzeciwu oraz o działaniach podjętych w celu zapobiegania pojawianiu się zażaleń w przyszłości. 9.1.9 Weryfikowana organizacja ma prawo złożyć skargę na działalność Weryfikatora Środowiskowego do Jednostki Akredytacyjnej. Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 4 z 6

9.2 SKARGI I SPRZECIWY FIRM KLIENTÓW WERYFIKOWANYCH ORGANIZACJI (FIRM-UŻYTKOWNIKÓW) (DOTYCZĄCE DZIAŁALNOŚCI KLIENTÓW SGS CBE) 9.2.1 W momencie otrzymania przez SGS CBE od firmy użytkownika (klienta) lub innej zainteresowanej strony skargi/sprzeciwu, dotyczącego działalności klienta weryfikowanego przez SGS, wszystkie szczegóły przekazywane są do Dyrektora Branży CBE oraz Technicznego. 9.2.2 W przypadku skargi/sprzeciwu, której treść wskazuje na rażące naruszenie zasad lub prawa Dyrektor Branży CBE lub Kierownik Techniczny lub wyznaczona przez nich osoba przeprowadza rozpatrzenie skargi / sprzeciwu. W takim przypadku osoba składająca skargę /sprzeciw jest powiadamiania o wyniku rozpatrzenia. 9.2.3 Szczegóły skargi/sprzeciwu będą przekazane auditorowi wyznaczonemu do przeprowadzenia następnej zaplanowanej wizyty. Auditor będzie odpowiedzialny za sprawdzenie na miejscu u klientów tego, czy ich system rozpatrywania skarg/sprzeciwów działa skutecznie oraz za zapewnienie, że kwestia poruszona przez użytkownika nie jest rezultatem niezgodności systemu. 9.2.4 Wynik auditu będzie udokumentowany zgodnie z procedurami, dodana zostanie też notatka zawierająca wyniki rozpatrzenia skargi/sprzeciwu. 9.3 ODWOŁANIA 9.3.1 Klienci mają do dyspozycji wytyczne zawarte w Kodeksie Postępowania SGS CBE zawartym na stronie http://www.sgs.pl/pl-pl/terms-and-conditions.aspx, które określają sposób składania odwołania. 9.3.2 List lub inne powiadomienie o otrzymaniu odwołania przekazywane jest do Kierownika Technicznego, który przesyła tę informację do Dyrektora Branży CBE. Dyrektor Branży CBE powinien podjąć próbę rozwiązania problemu. Jeśli nie jest on w stanie wyjaśnić sprawy, Dyrektor Branży CBE i Kierownik Techniczny ustalą szczegóły odwołania w celu ocenienia ich przez Dyrektora Naczelnego i mogą przedstawić je Komitetowi ds. Bezstronności w celu dokonania przeglądu i uzyskania opinii zwrotnej. 9.3.3 Po podjęciu decyzji Dyrektor Branży CBE informuje o niej klienta w formie pisemnej. Powiadomienie musi zawierać informację o możliwości zwrócenia się do Jednostki Akredytującej w przypadku niezadowolenia z decyzji podjętej w sprawie wniesionego odwołania. Jednakże Jednostka Akredytująca może wyłącznie ocenić skuteczność procesu odwołania SGS, a nie może zmienić podjętej decyzji. 9.3.4 Całość korespondencji związanej z odwołaniem jest włączona do dokumentacji, a przyjęte rozwiązanie jest rejestrowane w bazie danych CBE. 10. POUFNOŚĆ 10.1 Wszystkie informacje i dokumenty przekazywanie Weryfikatorowi Środowiskowemu są traktowane jako informacje poufne, za wyjątkiem przypadków przewidzianych prawem. 10.2 Wszyscy pracownicy SGS, członkowie Komitetu ds. Bezstronności i innych organów oraz auditorzy i eksperci techniczni podpisują deklarację o zachowaniu poufności. 10.3 Sposób przechowywania dokumentacji u Weryfikatora Środowiskowego zapewnia identyfikację i nadzór nad każdym dokumentem. 11. INFORMACJE DOSTĘPNE PUBLICZNE 11.1 Weryfikator środowiskowy udostępnia publicznie: 11.1.1 Informacje o zakresie w jakim prowadzi weryfikację i walidację EMAS, określonym nazwą i numerem kodów Klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev. 2; 11.1.2 Imienny wykaz osób podpisujących oświadczenie weryfikatora środowiskowego z podaniem nazwy i numeru kodów Klasyfikacji działalności gospodarczej NACE Rev. 2, w jakich są one kompetentne. 12.ISTOTNE ZMIANY 12.1 Organizacja, która wprowadza istotne zmiany w funkcjonowaniu, strukturze, administracji, procesach, działaniach, produktach lub usługach, musi uwzględnić wpływ, jaki zmiany te mogą wywrzeć na środowisko, ponieważ mogą one wpłynąć na ważność rejestracji EMAS. Można wprowadzić niewielkie zmiany, ale w przypadku istotnych zmian wymaga się przeprowadzenia aktualizacji przeglądu środowiskowego, polityki środowiskowej, programu środowiskowego, systemu zarządzania środowiskowego i deklaracji środowiskowej. Wszystkie zaktualizowane dokumenty należy zweryfikować i zwalidować w ciągu sześciu miesięcy. Po walidacji Organizacja musi przedstawić zmiany organowi właściwemu, korzystając z załącznika VI do rozporządzenia EMAS. 13. STOSOWANIE LOGO EMAS (Rozporządzenie 1221/2009, załącznik V) 13.1 Bez uszczerbku dla przepisów art. 35 ust. 2 logo EMAS określone w załączniku V może być stosowane jedynie przez zarejestrowane organizacje i tylko w okresie ważności ich rejestracji. Logo opatrzone jest zawsze numerem rejestracyjnym organizacji. 13.2 Logo EMAS stosuje się wyłącznie zgodnie ze specyfikacjami technicznymi określonymi w załączniku V. 13.3 W przypadku gdy organizacja zadecyduje, zgodnie z art. 3 ust. 2, że nie wszystkie jej obiekty zostaną objęte rejestracją zbiorową, zapewnia ona w swoich kontaktach ze społeczeństwem oraz przy stosowaniu logo EMAS wyraźne wskazanie, które obiekty zostały objęte rejestracją. Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 5 z 6

13.4 Logo EMAS nie stosuje się: a) na produktach lub ich opakowaniach; lub b) w połączeniu z twierdzeniami porównawczymi dotyczącymi innych działań i usług lub w sposób, który mógłby doprowadzić do pomylenia z oznakowaniem ekologicznym dla produktów. 13.5 Każda informacja dotycząca środowiska, opublikowana przez zarejestrowaną organizację może być opatrzona logo EMAS, pod warunkiem że taka informacja zawiera odesłanie do najnowszej deklaracji środowiskowej lub zaktualizowanej deklaracji środowiskowej organizacji, z której została ona zaczerpnięta, oraz jeżeli weryfikator środowiskowy dokona walidacji, z której wynika, że jest ona: a) dokładna; b) uzasadniona i możliwa do sprawdzenia; a) właściwa i stosowana w odpowiednim kontekście lub okolicznościach; b) reprezentatywna dla ogólnych efektów działalności środowiskowej organizacji; c) o niskim prawdopodobieństwie błędnej interpretacji; oraz d) znacząca w odniesieniu do ogólnego wpływu na środowisko. 14. ZAWIESZENIE REJESTRACJI LUB USUNIĘCIE ORGANIZACJI Z REJESTRU 14.1 Zawieszenie rejestracji lub usuniecie organizacji z rejestru może nastąpić, gdy: 14.1.1 Organ właściwy ma powody, aby sądzić, że Organizacja nie spełnia wymogów rozporządzenia, 14.1.2 Organ właściwy otrzyma od jednostki akredytującej lub jednostki licencjonującej pisemne sprawozdanie z nadzoru, dostarczające dowodów na to, że weryfikator środowiskowy nie wykonał swoich obowiązków zgodnie z przepisami rozporządzenia, 14.1.3 Organizacja nie przedłoży organowi właściwemu któregokolwiek z poniższych dokumentów w terminie dwóch miesięcy od chwili, w której zostanie do tego zobowiązana: zwalidowanej deklaracji środowiskowej, zaktualizowanej deklaracji środowiskowej lub oświadczenia w sprawie czynności weryfikacyjnych i walidacyjnych podpisanego przez weryfikatora (załącznik VII do rozporządzenia EMAS), formularza wniosku (załącznik VI do rozporządzenia EMAS), 14.1.4 Organy egzekwowania prawa poinformowały organ właściwy za pośrednictwem pisemnego sprawozdania o naruszeniu wymagań prawnych dotyczących środowiska. 14.1.5 Organ właściwy może cofnąć zawieszenie, tylko jeżeli otrzyma zadowalające informacje potwierdzające spełnianie przez Organizację wymogów rozporządzenia. 14.1.6 Ponieważ w rozporządzeniu EMAS nie określono czasu trwania zawieszenia, dlatego też decyzja w tej sprawie należy do odpowiednich organów właściwych. Nie powinny one jednak przy podjęciu decyzji przekraczać okresu 12 miesięcy. Koniec dokumentu Zał. nr 8 do LPPL.EMAS Str. 6 z 6