Dziesięć lat doświadczeń z przestrzenią biblioteczną na przykładzie Biblioteki Uniwersyteckiej UWM w Olsztynie dr inż. Scholastyka Baran Biblioteka Uniwersytecka UWM Olsztyn, 14 września 2017
Twórcy nowych kierunków we współczesnym budownictwie bibliotecznym architekt Harry Faulkner-Brown opracował 10 zasad (commendments) budownictwa bibliotecznego; jedna z najważniejszych zasada elastyczności budynku (flexibility), umożliwiająca przeorganizowanie jego struktury bibliotekoznawca Andrew McDonald sformułował cechy dobrze zaprojektowanej przestrzeni bibliotecznej, dopasowane do nowej ery edukacji i informacji, z uwzględnieniem zmian społecznych, technologicznych oraz kierunków w architekturze.
Cechy przestrzeni bibliotecznej według McDonalda funkcjonalność łatwość dostosowania się dostępność różnorodność interaktywność przestrzeń sprzyjająca przestrzeń odpowiednia dla użytkowników i książek oraz technologii informacyjnych bezpieczeństwo i spokój wzbudzanie zachwytu użytkowników
Tendencje zmian w przestrzeniach bibliotecznych (raport ARL z 2014) tzw. przestrzenie next-gen (kolejnego pokolenia) pomieszczenia do wspólnej nauki laboratoria makerspaces (twórcze, praktyczne działania) laboratoria wizualizacji laboratoria gier laboratoria filmowe
Budynek Biblioteki Uniwersyteckiej UWM Kalendarz budowy 17 grudnia 1999 Uchwała Nr 25 Senatu UWM w sprawie budowy Biblioteki listopad 2001 rozpoczęcie budowy przy ul. Oczapowskiego 12B 16 maja 2002 wmurowanie kamienia węgielnego 15 października 2007 uroczyste otwarcie oraz symboliczne oddanie gmachu Biblioteki do użytku
Budynek Biblioteki Uniwersyteckiej UWM powierzchnia ogółem 19 423 m² Dane techniczne powierzchnia użytkowa 13 181 m² powierzchnia przeznaczona na czytelnie z wolnym dostępem 5 382 m 2 magazyn kompaktowy 1738 m 2 garaż podziemny 2 473 m 2 technologia wykonania konstrukcji system płytowo-słupowy z usztywnieniem w postaci ścian żelbetonowych oraz technologii YTONG budynek inteligentny : posiada zintegrowany system zarządzania wszystkimi znajdującymi się w nim instalacjami (BMS), klimatyzowany, monitorowany, zapewnia dostęp dla osób niepełnosprawnych
Budynek Biblioteki Uniwersyteckiej UWM Segmenty budynku: segment S1- biblioteczny (budowa modułowa, 6 m x 6 m) segment S2 dydaktyczny (budowa modułowa) segment S3 administracyjny
Podstawowe dane dotyczące stanowisk dla użytkowników 870 stanowisk dla czytelników 225 komputerów dla czytelników (obecnie 168) miejsca dla czytelników na antresoli 120 miejsca w ogrodzie zimowym 16 ponadto: kawiarnia (50 miejsc), księgarnia, sala konferencyjna (350 miejsc)
Nowe rozwiązania i udogodnienia dla użytkowników w Bibliotece Uniwersyteckiej UWM w Olsztynie wolny dostęp do zbiorów magazyny-czytelnie otwarte dla czytelników kabiny pracy indywidualnej i pokoje pracy grupowej SelfCheck urządzenie do samodzielnej obsługi wypożyczeń i zwrotów 3 stanowiska sprzęt do digitalizacji zbiorów fumigacyjna komora próżniowa kompleksowe stanowisko do dezynfekcji zbiorów bibliotecznych i akt archiwalnych system elektronicznego zabezpieczenia zbiorów sale dydaktyczne 4 (łącznie 140 stanowisk), w tym pracownia komputerowa na 20 stanowisk miejsca do uczenia się i prowadzenia badań miejsca na wystawy, spotkania autorskie i inne imprezy kulturalne
Wolny dostęp lokalizacja Oddział Kolekcji Dziedzinowych: Kolekcja Nauk Humanistycznych Kolekcja Nauk Społecznych Kolekcja Nauk Przyrodniczo-Technicznych
Wolny dostęp lokalizacja Kolekcja Dydaktyczna czytelnie: Oddziału Informacji Naukowej Oddziału Zbiorów Specjalnych Centrum Dokumentacji Europejskiej (w 2010 przeniesione do Kolekcji Nauk Społecznych)
Wolny dostęp udział w zasobach wielkość zbiorów ustawiona w wolnym dostępie 349 867 wol./jedn., co stanowi 43 % zasobu w polskich bibliotekach wielkość zbiorów ustawiona w wolnym dostępie stanowi 12-65 %
Modyfikacje w wolnym dostępie zmiana lokalizacji czasopism zmiana liczby egzemplarzy w kolekcjach dziedzinowych zmiana terminu wypożyczenia książek w kolekcjach dziedzinowych zmiana etykiet przeniesienie CDE do Kolekcji Nauk Społecznych
Modyfikacje w wolnym dostępie stanowiska do samodzielnej digitalizacji (skanery samoobsługowe) drukarka alfabetu Braille a wrzutnia
Przestrzeń społeczna w Bibliotece Uniwersyteckiej UWM w Olsztynie antresola ogród zimowy kawiarnia ( Biblioteka Cafe ) księgarnia ( Arche )
Modyfikacje w przestrzeni społecznej instalacja dodatkowych gniazd elektrycznych powiększenie strefy relaksu (pufy) stworzenie jedno- i dwuosobowych stanowisk pracy
Przestrzeń dydaktyczna 4 sale szkoleniowe (150 miejsc), w tym jedna wyposażona w 20 komputerów 8 kabin pracy indywidualnej 2 pokoje pracy grupowej aula (350 miejsc) Modyfikacje przestrzeni dydaktycznej: w 2015 pomieszczenie Czytelni Internetowej przeznaczono na salę dydaktyczną dla Biblioteki
Przestrzeń wirtualna strona domowa www Biblioteki zasoby elektroniczne katalogi online bezprzewodowy Internet stanowiska komputerowe Czytelnia Internetowa działalność zawieszona pod koniec 2015 Biblioteka Cyfrowa UWM (od 2016 współtworzy Warmińsko-Mazurską Bibliotekę Cyfrową) media społecznościowe (od 2013)
Nowe usługi w przestrzeni wirtualnej realizacja idei jednego okna wyszukiwawczego i jednego logowania do wszystkich zasobów: HAN (Hidden Automatic Navigator) oraz multiwyszukiwarka Primo nowa strona www Biblioteki dostosowana do urządzeń mobilnych system płatniczy Libsmart Payment
Nowe miejsca niebiblioteczne w przestrzeni Biblioteki Izba Tradycji UWM Muzeum Sportu UWM
Modyfikacje i korekty oczekujące na realizację uzupełnienie systemu dźwigów (winda łącząca magazyn z czytelniami, winda towarowa) poprawa systemu klimatyzacji kabiny ze sprzętem audiowizualnym przestrzeń do samodzielnych posiłków pokój dla matek z dziećmi
Biblioteka Uniwersytecka UWM w Olsztynie stała się przestrzenią komunikacji, integracji, nauki, wymiany wiedzy oraz spotkań towarzyskich.
Stały monitoring potrzeb i oczekiwań użytkowników wobec biblioteki pozwala na stworzenie przestrzeni najwyższej jakości rozumianej jako przestrzeń, która maksymalnie zaspakaja potrzeby użytkowników bibliotek.
Dziękuję za uwagę