Europejczycy na dwa lata przed wyborami europejskimi w 2014 r. Eurobarometr dla Parlamentu Europejskiego (EB/PE 77.4)

Dyrekcja generalna ds. Komunikacji Dyrekcja ds. Kontaktów z Obywatelami Dział Badania Opinii Publicznej Bruksela, 20 sierpnia 2012 r. Europejczycy na dwa lata przed wyborami europejskimi w 2014 r. Eurobarometr dla Parlamentu Europejskiego (EB/PE 77.4) SYNTEZA ANALITYCZNA Zasięg: Populacja: Metoda: Badanie w terenie: UE 27 (26 622 obywateli europejskich) Europejczycy w wieku ponad 15 lat wywiad bezpośredni (CAPI) 2 17 czerwca 2012 r., TNS opinion WSTĘP... 3 I. ODBIÓR UE... 13 II. POCZUCIE PRZYNALEŻNOŚCI DO UE... 15 III. MÓJ GŁOS SIĘ LICZY... 18 A. MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W UE... 18 B. MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W MOIM KRAJU... 20 C. GŁOS MOJEGO KRAJU LICZY SIĘ W UE... 22 IV. TOŻSAMOŚĆ EUROPEJSKA... 24 A. TOŻSAMOŚĆ NARODOWA I EUROPEJSKA... 24 B. ELEMENTY TOŻSAMOŚCI EUROPEJSKIEJ... 26 C. WZMOCNIENIE POCZUCIA OBYWATELSTWA EUROPEJSKIEGO... 29 V. PRIORYTETOWE STRATEGIE POLITYCZNE... 30 A. ROZWÓJ PRIORYTETOWYCH STRATEGII POLITYCZNYCH... 30 B. OBSZARY DO POTRAKTOWANIA PRIORYTETOWO ZE WZGLĘDU NA KRYZYS... 32 VI. NIEZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI... 34 A. WYMIENIĆ TRZY INSTYTUCJE EUROPEJSKIE... 34 B. SUBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI, ICH ROLI I KIERUJĄCYCH NIMI... 36 C. SUBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI, ICH FUNKCJONOWANIA I SKŁADU... 38 D. OBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ: DATA NASTĘPNYCH WYBORÓW EUROPEJSKICH... 40 E. OBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ: FUNKCJONOWANIE INSTYTUCJI... 42 F. INSTYTUCJA NAJLEPIEJ REPREZENTUJĄCA UE... 43 VII. ROLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO... 45 VIII. WYRAZIĆ SWOJĄ OPINIĘ... 47 IX. WYBÓR PRZEWODNICZĄCEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ... 49 A. OBECNY SPOSÓB WYZNACZANIA... 49 B. SPOSÓB WYBORU PRZEWIDZIANY W TRAKTACIE Z LIZBONY... 51

Eurobarometry, z których korzystano w związku z pytaniami o tendencje: EB/PE76.3 EB/CE76.3 EB/CE75.3 EB/CE73.4 EB/PE70.1 Parlametr Badanie w terenie: 3 20 listopada 2011 r. (TNS opinion) Zasięg: UE 27 (26 594 obywateli europejskich) Populacja: Europejczycy w wieku ponad 15 lat Standardowy Badanie w terenie: 3 20 listopada 2011 r. (TNS opinion) Zasięg: UE 33 (31 659 wywiadów) Populacja: ponad 15 lat Standardowy Badanie w terenie: 6 26 maja 2011 r. (TNS opinion) Zasięg: UE 33 (31 769 wywiadów) Populacja: ponad 15 lat Standardowy Badanie w terenie: 5 28 maja 2010 r. (TNS opinion) Zasięg: UE 32 (30 715 wywiadów) Populacja: ponad 15 lat Parlametr Badanie w terenie: 6 października 6 listopada 2008 r. (TNS opinion) Zasięg: wywiady bezpośrednie z 26 618 osobami Populacja: Europejczycy w wieku ponad 15 lat Uwaga dla czytelnika: Należy przypomnieć czytelnikom, że wyniki sondażu stanowią dane szacunkowe, których dokładność, przy pozostałych warunkach równych, zależy od wielkości próby i odnotowanego odsetka. W przypadku prób obejmujących około 1000 wywiadów (rozmiar próby zazwyczaj stosowany w skali państwa członkowskiego) odsetek rzeczywisty, to jest wynikający z przebadania całej populacji, mieściłby się w następujących przedziałach ufności: Odnotowany odsetek 10% lub 90% 20% lub 80% 30% lub 70% 40% lub 60% 50% Granica ufności +/- 1,9 punktu +/- 2,5 punktu +/- 2,7 punktu +/- 3,0 punktu +/- 3,1 punktu

WSTĘP W związku z nadchodzącymi wyborami europejskimi w 2014 r. właściwe wydało się przeprowadzenie szeroko zakrojonego badania na temat postrzegania Unii Europejskiej przez Europejczyków, ich znajomości jej instytucji, a także ich oczekiwań w obecnym okresie kryzysu. Badania w terenie w ramach tej ankiety Eurobarometru/Parlamentu Europejskiego odbyły się w dniach 2 19 czerwca 2012 r. Ankieta miała postać wywiadów bezpośrednich i została przeprowadzona przez TNS opinion w 27 państwach UE wśród 26 622 obywateli. Tak jak w przypadku każdej tego rodzaju ankiety należy pamiętać, że średnia europejska jest ważona i że sześć państw członkowskich o największej liczbie mieszkańców reprezentuje około 70% tej średniej. Należy zauważyć, że analiza porównawcza ewolucji opinii publicznej w czasie odnosi się w przypadku przeważającej większości pytań do okresu wahającego się od 6 miesięcy do 1 roku, z wyjątkiem 2 pytań, które odnoszą się do okresu dłuższego. Kontekst europejski Tak jak ma to już miejsce od 5 lat, kontekst europejski, w jaki wpisuje się to badanie Eurobarometru, jest przede wszystkim naznaczony kryzysem walutowym, finansowym, gospodarczym i społecznym, który naznaczył debatę europejską i codzienne życie w 27 państwach członkowskich. Z tego tytułu podczas badania w terenie należy uwzględnić poniższe elementy. Ogólne pogorszenie się sytuacji na rynku pracy w UE ma bezpośredni wpływ na odpowiedzi, jakich ankietowane osoby udzieliły na niektóre z pytań. Od dnia 1 stycznia 2012 r. w przypadku 15 z 27 państw członkowskich UE obniżyła się ocena dotycząca długu publicznego państw członkowskich. Jednocześnie niektóre z nich skorzystały z pomocy finansowej ze strony UE i kontynuowany był proces ratyfikacji traktatu dotyczącego stabilności budżetowej. Również w trakcie tego niedawnego okresu Rada Europejska przyjęła Pakt na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia, a instytucje europejskie uzupełniły swoje prace z myślą o zwiększeniu spójności budżetowej między państwami członkowskimi. Poza tym, również od początku roku, w 3 krajach odbyły się wybory parlamentarne (w Słowacji, w Grecji i we Francji), a także wybory prezydenckie (we Francji). Ewolucja tendencji Niezależnie od tematów, których dotyczyły poszczególne Eurobarometry w ciągu minionych dwóch lat, odnotowano kilka tendencji, które potwierdziły się w trakcie kolejnych ankiet.

Po pierwsze, obserwuje się rosnącą polaryzację opinii publicznej, co potwierdza, jak bardzo Unia Europejska jest w centrum debat krajowych. Niezależnie od jej charakteru coraz więcej obywateli europejskich posiada opinię na temat UE. Następnie badanie wyników strefy euro i krajów nienależących do niej potwierdza, że w niektórych kwestiach istnieją prawdziwe podziały. W tym konkretnym przypadku można zauważyć, że rozbieżności między krajami tych dwóch stref mogą osiągnąć nawet 30 punktów procentowych w odniesieniu do centralnych kwestii, takich jak euro jako element budujący tożsamość europejską. Na koniec, zauważa się pewną ilość stałych socjodemograficznych. I tak stwierdza się, że mężczyźni częściej niż kobiety mają pozytywny obraz UE i lepszą jej znajomość. To samo dotyczy środowisk najbogatszych i najlepiej wykształconych. I odwrotnie najmniej uprzywilejowane kategorie mają najbardziej negatywny obraz UE, a także poziom znajomości tematu poniżej średniej. Najmłodsi są w swoich odpowiedziach bardzo przychylni UE, ale ich znajomość UE i jej funkcjonowania jest słabsza w porównaniu ze starszym pokoleniem. NB: W załączniku znajduje się szczegółowa analiza socjodemograficzna dotycząca pewnej ilości kwestii. Najważniejsze wyciągnięte wnioski Pomimo sytuacji kryzysowej i bardzo kontrowersyjnego klimatu politycznego, jaki jej towarzyszy, z ankiety wynika, że Europejczycy dalecy są od odwrócenia się od UE, nawet jeśli prawdą jest, że wniosek ten należy zniuansować w drodze szczegółowej analizy poszczególnych krajów. Obraz UE poprawia się w oczach większości Europejczyków. Ponadto i po raz pierwszy absolutna większość badanych uważa, że przynależność do UE jest czymś dobrym. Należy jednak podkreślić, że większość respondentów nadal uważa, że ich głos nie liczy się w UE, chociaż zauważyć można wyraźny wzrost liczby osób, które wręcz przeciwnie uważają, że ich głos się w UE liczy. W tym kontekście pozytywnym sygnałem jest to, że prawie trzy piąte badanych uważa, iż najlepszym sposobem na wyrażenie swojej opinii jest głosowanie w wyborach europejskich. Pytani o tożsamość europejską Europejczycy uważają, że wartości demokratyczne i wolność, a także wspólna waluta, euro to jej główne elementy, daleko przed pozostałymi. 4

Jeśli chodzi o poczucie tożsamości ankietowanych osób, można zauważyć na przestrzeni roku wzrost liczby Europejczyków określających się w bliskiej przyszłości jako posiadających tożsamość wyłącznie krajową i spadek liczby tych, którzy widzą się zarazem jako obywatel kraju i Europejczyk. Rok 2013 będzie rokiem obywatelstwa europejskiego. Dla Europejczyków czynniki, które najbardziej wpłynęłyby na wzmocnienie poczucia, że są obywatelami europejskimi, to przede wszystkim: ujednolicony europejski system zabezpieczenia społecznego, możliwość mieszkania w dowolnym miejscu w Europie po przejściu na emeryturę i pobierania bezpośrednio tam emerytury, a także uznawanie dyplomów krajowych bez ponawiania egzaminów. Tak jak i podczas poprzednich ankiet walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym umieszczana jest na czele kwestii, które Europejczycy chcą, by Parlament Europejski traktował priorytetowo. Konkretniej, w związku ze środkami, jakie należy podjąć w celu zwalczenia kryzysu, wymieniają przed wszystkimi innymi tematami zatrudnienie i walkę z bezrobociem. W świetle wyników nie będzie przesadą stwierdzenie nieznajomości instytucji. Przede wszystkim Europejczycy wiedzą jedynie bardzo niewiele o funkcjonowaniu UE i jej instytucji. Ponad jedna trzecia nie potrafi wymienić trzech znanych sobie instytucji europejskich. W tym kontekście braku znajomości należy jednak odnotować, że Parlament Europejski to najczęściej wymieniana przez respondentów instytucja. W istocie ponad połowa respondentów wymienia przede wszystkim Parlament Europejski, blisko jedna trzecia Europejski Bank Centralny i jedna czwarta Komisję Europejską. Do tego wyniku dodaje się fakt, że więcej niż absolutna większość Europejczyków uważa, że Parlament Europejski jest instytucją, która najlepiej reprezentuje Unię Europejską. I wreszcie ponad dwie trzecie badanych chociaż wielkość ta nieznacznie spadła w porównaniu z wynikami sprzed roku uważa nadal, że Parlament Europejski odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu UE. Zaskakujący jest fakt, że jedna czwarta Europejczyków zna już datę następnych wyborów europejskich w czerwcu 2014 r. W związku z tym zbadano wśród pytanych osób zasadniczą innowację Traktatu z Lizbony, mianowicie nowy sposób wyboru przewodniczącego Komisji Europejskiej. Czy Europejczycy głosowaliby chętniej niż obecnie, gdyby główne europejskie koalicje polityczne przedstawiły kandydata na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej na podstawie wspólnego programu? Co zaskakujące, można stwierdzić, że ponad jeden respondent na dwóch rzeczywiście chętniej by głosował w czerwcu 2014 r. W ten sposób mieliby wrażenie, że uczestniczą choćby niebezpośrednio w wyborze przewodniczącego Komisji Europejskiej. 5

WYNIKI Szczegółowe wyniki ujęte w wykresach i tabelach znajdują się w drugiej części tej syntezy. A. Lepszy odbiór UE i większa polaryzacja Odbiór UE poprawia się: 40% pytanych Europejczyków (+9 punktów procentowych) pozytywnie odbiera UE. Poprawę tę można stwierdzić w 23 z 27 państw członkowskich, przy czym różnice w punktach procentowych wynoszą od -5 do +17. Polaryzacja opinii: To ogólne zjawisko jest szczególnie znaczące w odniesieniu do odbioru UE. I tak, wyraźnie spada neutralny odbiór UE (35%, -6), a także odbiór negatywny (23%, -3) w tym samym okresie (listopad 2011 czerwiec 2012). Niewielkie różnice, jeśli chodzi o kraje należące i nienależące do strefy euro: Podczas gdy w strefie euro pozytywny odbiór sięga 42% (+10), w krajach do niej nienależących dotyczy on 37% (+7). B. Rosnące poczucie tożsamości narodowej, tożsamość europejska oparta na wartościach i euro oraz obywatelstwo europejskie opierające się na konkretach Poczucie tożsamości narodowej dotyczy większości: - W ciągu sześciu miesięcy tendencje się odwróciły. Rzeczywiście, pytani o to, jak się widzą w najbliższej przyszłości, jeśli chodzi o tożsamość, 44% (+5) obywateli czuje się jedynie obywatelami swojego kraju, 43% (-3) czuje się obywatelami swojego kraju i europejskimi a 6% (-2) obywatelami europejskimi i swojego kraju. Wreszcie 4% (=) czuje się wyłącznie Europejczykami. Wykazujące tendencję zwyżkową w 20 państwach członkowskich poczucie tożsamości wyłącznie narodowej przeważa w 9 państwach członkowskich. Można zaobserwować czasem bardzo różne odpowiedzi pośród krajów najbardziej dotkniętych kryzysem: - Największy wzrost poczucia przynależności wyłącznie narodowej występuje w Hiszpanii, Bułgarii, Portugalii i w mniejszym stopniu we Włoszech i w Irlandii. - W Grecji przeciwnie, odpowiedź ta występuje znacznie rzadziej, a wyraźnie częściej wybierana jest tożsamość narodowa i europejska. - Silne wahania między strefą euro i poza nią: Poczucie tożsamości wyłącznie narodowej ma 38% badanych w strefie euro, a poza nią 54%. Odwrotnie, poczucie 6

przynależności zarówno krajowej, jak i europejskiej sięga 48% w strefie euro i 36% poza nią. Tożsamość europejska oparta na wartościach i euro: Rezultaty dotyczące wartości stanowiących podwaliny tożsamości europejskiej uwypuklają znaczne różnice między krajami należącymi do strefy euro i nienależącymi do niej. - I tak na szczeblu całej UE ankietowane osoby umieszczają w czołówce elementów stanowiących tożsamość europejską w pierwszej kolejności wartości demokratyczne i wolność (45%, +8) i wspólną walutę euro (43%, +3). Cztery lata temu, kiedy zrobiono ostatnią ankietę na ten temat, wspólna waluta była na czele z 40%, przy 37% dla wartości demokratycznych i wolności. - O ile wspólna waluta jest wymieniana na pierwszym miejscu w strefie euro, to poza nią jest dopiero na miejscu czwartym. Rzeczywiście, w strefie euro 54% (+8) euro znacznie wyprzedza wartości demokratyczne i wolność (48%, +8). Odwrotnie poza strefą euro, gdzie uzyskuje ono jedynie 24% (-5), na czwartym miejscu ex aequo z geografią (24%, +5) i daleko za wartościami demokratycznymi i wolnością (4, +9), "historią" (3, +6) i "kulturą" (30%, +9). Obywatelstwo europejskie opierające się na konkretach: Respondentom zaproponowano następnie szereg elementów mogących zwiększyć ich poczucie obywatelstwa europejskiego. Ponownie najwięcej głosów uzyskały aspekty bezpośrednio związane z życiem codziennym. - Ujednolicony europejski system zabezpieczenia społecznego: 44% - Możliwość mieszkania w dowolnym miejscu w Europie po przejściu na emeryturę i pobierania bezpośrednio tam emerytury: 33% - Powszechne uznawanie dyplomów: 33% - Europejskie służby reagowania kryzysowego do zwalczania skutków klęsk żywiołowych: 26% - Europejski dowód tożsamości: 25% - Prawo do głosowania w innym państwie członkowskim UE: 24% C. Poczucie przynależności do UE odnotowuje lekki wzrost Członkostwo w UE jest uważane przez większość Europejczyków za coś dobrego. Pytana o członkostwo swojego kraju do UE, większość Europejczyków uważa obecnie, że to coś dobrego (50%, +3 od maja 2011 r.). 3 (=) uważa, że członkostwo jest ani czymś dobrym, ani czymś złym a 16% (-2), że jest czymś złym. W 16 z 27 państw członkowskich absolutna większość uważa, że to coś dobrego a w dwóch państwach, że to ani coś dobrego, ani coś złego. Tak więc większość Europejczyków pozytywnie odbiera członkostwo w UE. 7

Wynika to raczej z odczucia niż ze znajomości Unii przez Europejczyków. Dalej zobaczymy, że znajomości tej brakuje w odniesieniu do licznych aspektów działalności UE. D. Przeświadczenie, że mój głos nie liczy się w UE nadal dominuje Mimo iż ich liczba wyraźnie spadła, Europejczycy, którzy uważają, że ich głos nie liczy się w UE, nadal stanowią absolutną większość, 54% (-7), podczas gdy liczba tych, którzy uważają, że ich głos się w UE liczy, wzrosła i wynosi 42% (+9). To przeświadczenie, że mój głos się liczy wzrosło w 26 państwach członkowskich, przy czym różnice między poszczególnymi państwami sięgają 16 punktów procentowych. E. Konsekwencje kryzysu w centrum priorytetowych strategii politycznych Priorytetowe strategie polityczne: walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym w centrum obaw Europejczyków. Uzyskując 50% (+1), walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym zdecydowanie wyprzedziła inne kwestie. I tak koordynacja polityki gospodarczej, budżetowej i podatkowej plasuje się na drugiej pozycji z 37% (=), a za nią ochrona konsumentów i zdrowia publicznego (3, +1). W okresie kryzysu absolutnym priorytetem jest zatrudnienie i walka z bezrobociem. - Oprócz klasycznych pytań dotyczących priorytetowych strategii politycznych Europejczyków zapytano konkretniej o obszary, które należy traktować priorytetowo ze względu na kryzys. Tak jak się spodziewano, to zatrudnienie i walka z bezrobociem (72%) bezapelacyjnie wysuwają się na prowadzenie. Rzeczywiście, zmniejszanie długu publicznego państw członkowskich UE uzyskało 37%, za nim siła nabywcza, walka z inflacją i stymulowanie wzrostu, oba obszary po 35%. Regulowanie rynków finansowych otrzymało 33%. Następnie znajdują się emerytury i renty (28%) oraz budownictwo mieszkaniowe (18%). - Należy jednak odnotować cechy szczególne w odpowiedziach niektórych krajów - I tak zatrudnienie i walka z bezrobociem są na czele we wszystkich państwach członkowskich z jednym wyjątkiem: Niemiec, gdzie zmniejszenie długu publicznego uzyskało 65%, a zatrudnienie i walka z bezrobociem 63%. - Jeśli chodzi o debatę stymulowanie wzrostu/zmniejszenie długu, potwierdza się, że obywatele państw najbardziej dotkniętych kryzysem pragną priorytetowo traktować stymulowanie wzrostu, przy czym różnice mogą sięgać 26 punktów procentowych. Przeciwnie w krajach najmniej dotkniętych kryzysem priorytetem jest zmniejszanie długu, przy czym różnice mogą wynieść aż 39 punktów procentowych. 8

F. Pewna nieznajomość instytucji Istotna była ocena znajomości instytucji europejskich przez Europejczyków, ich funkcjonowania i roli, a także sposobu ich postrzegania. Parlament Europejski jest najbardziej znaną instytucją: - Kiedy prosi się ankietowane osoby o spontaniczne wymienienie 3 znanych im instytucji europejskich 53% odpowiada Parlament Europejski, 27% Centralny Bank Europejski, 25% Komisja Europejska i 1 Rada Europejska. Jednak istotne jest odnotowanie, że 33% pytanych osób nie zna żadnej instytucji. Kolejność ta, która opiera się na średniej UE27, odpowiada kolejności w strefie euro, ale nie w krajach do niej nienależących. W tych ostatnich Komisja (24%) jest bardziej znana niż EBC (14%). Poziom znajomości instytucji do poprawy: Większość Europejczyków stwierdza, że wie niewiele o Unii Europejskiej i jej instytucjach. Średnia UE27 wynosi 3,4 punkta na 10. Następnie respondentom postawiono trzy pytania na temat funkcjonowania i składu instytucji europejskich. We wszystkich trzech przypadkach, niezależnie od trafności odpowiedzi, jako pierwszy wymieniany był Parlament. - Ma członków wybieranych w wyborach powszechnych : 55% PE, 9% KE, 8% Rada. - Składa propozycje przepisów europejskich : 40% PE, 22% KE, 14% Rada. - Złożona jest z ministrów z każdego z państw członkowskich : 29% PE, 19% KE, 28% Rada. Tabele znajdujące się w drugiej części tej syntezy pokazują, do jakiego stopnia poziom znajomości waha się w poszczególnych państwach członkowskich. Wahania te mogą osiągnąć nawet 36 punktów procentowych. Jeden na czterech Europejczyków zna już datę następnych wyborów europejskich w czerwcu 2014 r.: Na dwa lata przed wyborami europejskimi 25% Europejczyków zna ich datę (miesiąc i/lub rok), 27% się myli a 48% nie jest w stanie odpowiedzieć. Obiektywna ogólna znajomość Parlamentu Europejskiego ponad przeciętną: Ankietowanym zadano cztery pytania metodą wyboru ( prawda/fałsz ) i uzyskano 58% poprawnych odpowiedzi. - 58% (=) wie, że PE jest wybierany w bezpośrednich wyborach powszechnych. - 59% (+5) wie, że budżet przyjmowany jest wspólnie przez PE i państwa członkowskie. 9

- 6 (+2) wie, że prawo europejskie jest ustanawiane za porozumieniem Parlamentu Europejskiego i państw członkowskich. - 56% (+1) wie, że nie każde państwo członkowskie ma taką samą liczbę posłów do Parlamentu Europejskiego. Postrzeganie ważnej roli odgrywanej przez Parlament Europejski: 7 badanych uważa, że PE odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu UE. Jednak pomimo tego dobrego wyniku należy odnotować, że liczba ta zmniejszyła się o 6 punktów w porównaniu z listopadem 2011 r. Parlament Europejski instytucja najlepiej reprezentująca UE: Ankietowanych Europejczyków zapytano o to, która instytucja najlepiej według nich reprezentuje UE. Parlament wyraźnie jest na czele, uzyskując 52% odpowiedzi, przed Komisją Europejską (15%) i Radą UE (14%). Tendencja ta jest identyczna w strefie euro i poza nią, a także w większości państw członkowskich. G. Głosowanie w wyborach europejskich najlepszy sposób na wyrażenie swojej opinii decydentom w UE Fakt stwierdzenia braku znajomości instytucji europejskich nie wpływa na demokratyczny charakter UE. Na dwa lata przed wyborami europejskimi ważne jest podkreślenie, że 57% Europejczyków uważa, iż głosowanie w wyborach europejskich stanowi najlepszy sposób na wyrażenie swojej opinii decydentom unijnym. Pozostałe kwestie pozostają daleko w tyle: korzystanie z europejskiej inicjatywy obywatelskiej 29%; napisanie do swojego posła do Parlamentu Europejskiego 19%, pisanie bezpośrednio do instytucji europejskich 18%. O ile głosowanie w wyborach europejskich wysuwa się na prowadzenie zarówno w strefie euro, jak i poza nią, to odnotować można istotne różnice: 6 w strefie euro i 50% poza nią. Można stwierdzić, że Europejczycy uważają, że ich udział w wyborach europejskich pozwala im na wyrażenie swojej opinii. Czy nowa procedura wyboru przewodniczącego Komisji Europejskiej wprowadzona Traktatem z Lizbony mogłaby się znaleźć wśród czynników zachęcających ich do głosowania? H. Wybór przewodniczącego Komisji Europejskiej W 2014 r. po raz pierwszy państwa członkowskie będą się musiały oprzeć na wynikach wyborów europejskich, żeby zaproponować kandydata na przewodniczącego Komisji Europejskiej, który zostanie wybrany przez Parlament Europejski. Interesujące wydało się zbadanie opinii Europejczyków i zapytanie ich, czy ta nowa procedura mogłaby ich ewentualnie skłonić do udania się do urn wyborczych. 10

Trzech Europejczyków na przewodniczący KE: czterech nie wie, jak jest obecnie wybierany Wynik jest jasny, obecnie jedynie 26% Europejczyków zna aktualny sposób wyznaczania przewodniczącego Komisji Europejskiej (wyznaczenie przez Radę Europejską, po którym następuje głosowanie zatwierdzające w Parlamencie), obowiązujący na mocy Traktatu z Nicei. 49% podaje niewłaściwą odpowiedź, a 25% nie podaje żadnej odpowiedzi. Większość Europejczyków jest zainteresowana uczestnictwem choćby niebezpośrednim w wyborze przewodniczącego KE: a. - Po wyjaśnieniu nowej procedury zadano Europejczykom następujące pytanie: Proszę sobie wyobrazić, że w następnych wyborach do Parlamentu Europejskiego główne europejskie koalicje polityczne przedstawiają kandydata na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej na podstawie wspólnego programu. Obywatele każdego państwa członkowskiego w sposób niebezpośredni braliby udział w wyborze przewodniczącego Komisji Europejskiej, jeśli jego/jej koalicja polityczna wygrałaby wybory europejskie. Czy sprawiłoby to, że głosował(a)by Pan(i) chętniej niż obecnie?. 54% pytanych odpowiedziało tak, 36% nie a 15% nie wypowiedziało się. Szczegółowa analiza odpowiedzi przedstawia się następująco: - Odpowiedź tak : wśród 54% osób, które głosowałyby chętniej, 15% odpowiedziało zdecydowanie tak, a 39% raczej tak. - Odpowiedź nie : spośród 36% osób, które nie głosowałyby chętniej, 12% odpowiada kategorycznie, że zdecydowanie nie poszliby głosować, a 24%, że raczej nie poszliby głosować. b. Odpowiedź tak przeważa zarówno w strefie euro, jak i poza nią: Można zaobserwować drobną różnicę w wynikach między obydwoma strefami: 56% odpowiedzi tak w strefie euro, a 5 poza nią. Jeżeli chodzi o odpowiedź nie, odsetek odpowiedzi jest identyczny w obydwu strefach (35% w strefie euro i 37% w krajach do niej nienależących). c. Ewentualne pozytywne skutki dla uczestnictwa we wszystkich państwach członkowskich? W świetle rezultatów stwierdzić można, że tak przeważa w 23 państwach członkowskich, odnotowując jednak znaczne wahania, od 4 w Estonii do 67% w Grecji. W Estonii zwycięża nie (48%), tak jak i w Finlandii (49%), w Danii (50%) i w Słowenii (52%). Bardziej szczegółowo: 11

- Najwyższy odsetek odpowiedzi zdecydowanie tak zarejestrowano na Cyprze (30%), w Niemczech (24%) i w Grecji (20%). Najniższy w Finlandii (8%), w Estonii i Republice Czeskiej (po 7%) i w Polsce (5%). - Odpowiedzi zdecydowanie nie udzielano najczęściej w Słowenii (23%), we Francji (20%) oraz na Cyprze, w Danii, na Węgrzech, na Litwie i w Estonii (wszędzie po 17%). - Jeśli chodzi o brak odpowiedzi ( trudno powiedzieć ), najczęściej występował na Malcie (28%), w Rumunii (26%) i w Bułgarii (20%). * * * 12

I. ODBIÓR UE 1) Średnia europejska QP2 Ogólnie rzecz biorąc, czy Unia Europejska wywołuje w Panu(i) bardzo pozytywne, raczej pozytywne, neutralne, raczej negatywne, czy też bardzo negatywne skojarzenia? Total "positive" Neutral Total "negative" Don't know (June 2012) 40% (+9) 35% (-6) 23% (-3) 2% (Nov. 2011) 3 4 26% 2% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro ODBIÓR UE Bardzo pozytywny Neutralny Bardzo negatywny Trudno powiedzieć UE27 40% (+9) 35% (-6) 23% (-3) 2% (=) Strefa euro 42% (+10) 33% (-8) 23% (-2) 2% (=) Poza strefą euro 37% (+7) 37% (-3) 24% (-4) 2% (=) *( ) między czerwcem 2012 a listopadem 2011. 13

3) Różnice w poszczególnych krajach QP2 Ogólnie rzecz biorąc, czy Unia Europejska wywołuje w Panu(i) bardzo pozytywne, raczej pozytywne, neutralne, raczej negatywne, czy też bardzo negatywne skojarzenia? EB76.3 list. 2011 Bardzo pozytywne Neutralne Bardzo negatywne Trudno powiedzieć EB77.4 czer wiec 2012 EB76.3 list. 2011 EB77.4 czer wiec 2012 EB76.3 list. 2011 EB77.4 czer wiec 2012 EB76.3 list. 2011 EB77.4 czer wiec 2012 BE 3 48% +17 46% 34% -12 23% 18% -5 0% 0% = DE 30% 46% +16 44% 35% -9 25% 18% -7 = EL 28% 42% +14 35% 26% -9 37% 3-6 0% +1 SE 3 43% +12 44% 33% -11 25% 23% -2 0% +1 FR 32% 43% +11 40% 30% -10 26% 25% -1 2% 2% = IE 37% 46% +9 33% 28% -5 26% 22% -4 4% 4% = LT 3 40% +9 58% 45% -13 9% 14% +5 2% -1 NL 3 40% +9 40% 37% -3 29% 22% -7 0% +1 UE27 3 40% +9 4 35% -6 26% 23% -3 2% 2% = UK 13% 22% +9 35% 39% +4 49% 36% -13 3% 3% = DK 32% 4 +9 5 4-10 17% 17% = 0% +1 RO 49% 58% +9 38% 29% -9 9% 9% = 4% 4% = LU 43% 5 +8 36% 28% -8 20% 20% = = FI 22% 30% +8 46% 39% -7 3 3 = 0% -1 EE 29% 36% +7 55% 48% -7 15% 15% = = IT 42% 49% +7 35% 30% -5 2 20% -1 2% -1 AT 25% 3 +6 32% 40% +8 42% 29% -13 0% -1 MT 36% 42% +6 4 38% -3 19% 18% -1 4% 2% -2 PL 42% 48% +6 47% 38% -9 9% 12% +3 2% 2% = SK 34% 40% +6 39% 38% -1 26% 2-5 = LV 2 26% +5 60% 52% -8 18% 2 +3 = BG 57% 6 +4 3 22% -9 9% 14% +5 3% 3% = ES 26% 30% +4 5 39% -12 22% 28% +6 3% +2 PT 26% 28% +2 36% 34% -2 35% 34% -1 3% 4% +1 CZ 26% 25% -1 42% 40% -2 32% 35% +3 0% 0% = SI 40% 39% -1 40% 35% -5 20% 25% +5 0% +1 HU 3 29% -2 42% 42% = 27% 28% +1 0% +1 CY 39% 34% -5 39% 30% -9 2 35% +14 = 14

II. POCZUCIE PRZYNALEŻNOŚCI DO UE 1) Średnia europejska QP23 Ogólnie mówiąc, czy uważa Pan(i), że członkostwo (naszego kraju) w Unii Europejskiej jest...? A good thing Neither a good thing nor a bad thing A bad thing Don't know 3% (-1) 16% (-2) 4% 18% 3 (=) 3 50% (+3) 47% (June 2012) EB75.3 (May 2011) 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro CZŁONKOSTWO W UE Jest czymś dobrym Ani czymś dobrym, ani czymś złym Jest czymś złym Trudno powiedzieć UE27 50% (+3) 3 (=) 16% (-2) 3% (-1) Strefa euro 54% (+5) 29% (=) 14% (-4) 3% (-1) Poza strefą euro 44% (+3) 35% (=) 18% (-2) 3% (-1) *( ) między czerwcem 2012 a majem 2011. 15

3) Średnie krajowe QP23 Ogólnie mówiąc, czy uważa Pan(i), że członkostwo (naszego kraju) w Unii Europejskiej jest...? LU 78% 13% 8% NL 70% 20% 9% DE 70% 20% 8% 2% BE 66% 24% 9% DK 66% 23% 10% SE 6 25% 13% RO 59% 26% 9% 6% IE 56% 27% 13% 4% BG 56% 3 9% 4% FR 56% 30% 12% 2% EE 53% 37% 9% FI 53% 29% 17% PL 52% 39% 6% 3% ES 5 27% 18% 4% LT 50% 37% 1 2% UE27 UE27 50% 3 16% 3% MT 50% 34% 12% 4% EL 45% 35% 19% SK 44% 43% 1 2% SI 43% 40% 16% IT 38% 37% 20% 5% CY 35% 36% 27% 2% PT 34% 3 3 4% UK 33% 34% 30% 3% AT 3 38% 29% 2% LV 3 53% 14% 2% HU 30% 43% 25% 2% CZ 24% 54% 2 Une bonne chose Une chose ni bonne, ni mauvaise Une mauvaise chose Ne sait pas 16

4) Różnice w poszczególnych krajach QP23 Ogólnie mówiąc, czy uważa Pan(i), że członkostwo (naszego kraju) w Unii Europejskiej jest...? EB75.3 maj 11 Jest czymś dobrym Ani czymś dobrym, ani czymś złym Jest czymś złym Trudno powiedzieć czerw. 12 EB75.3 EB75.3 maj 11 czerw. 12 EB75.3 EB75.3 maj 11 czerw. 12 EB75.3 EB75.3 maj 11 czerw. 12 DE 54% 70% +16 26% 20% -6 16% 8% -8 4% 2% -2 DK 55% 66% +11 28% 23% -5 16% 10% -6 = FR 46% 56% +10 33% 30% -3 19% 12% -7 2% 2% = BG 48% 56% +8 38% 3-7 10% 9% -1 4% 4% = MT 42% 50% +8 37% 34% -3 18% 12% -6 3% 4% +1 EL 38% 45% +7 28% 35% +7 33% 19% -14 = UK 26% 33% +7 37% 34% -3 32% 30% -2 5% 3% -2 LU 72% 78% +6 13% 13% = 13% 8% -5 2% -1 FI 47% 53% +6 33% 29% -4 19% 17% -2 = LV 25% 3 +6 5 53% +2 2 14% -7 3% 2% -1 SE 56% 6 +5 25% 25% = 17% 13% -4 2% -1 EE 49% 53% +4 40% 37% -3 9% 9% = 2% -1 SI 39% 43% +4 39% 40% +1 2 16% -5 = UE27 47% 50% +3 3 3 = 18% 16% -2 4% 3% -1 RO 57% 59% +2 28% 26% -2 1 9% -2 4% 6% +2 NL 68% 70% +2 19% 20% +1 12% 9% -3 = BE 65% 66% +1 23% 24% +1 1 9% -2 = LT 49% 50% +1 3 37% +6 16% 1-5 4% 2% -2 PL 53% 52% -1 33% 39% +6 10% 6% -4 4% 3% -1 CY 37% 35% -2 36% 36% = 25% 27% +2 2% 2% = HU 32% 30% -2 44% 43% -1 22% 25% +3 2% 2% = IT 4 38% -3 36% 37% +1 17% 20% +3 6% 5% -1 ES 55% 5-4 22% 27% +5 17% 18% +1 6% 4% -2 PT 39% 34% -5 30% 3 +1 26% 3 +5 5% 4% -1 AT 37% 3-6 36% 38% +2 25% 29% +4 2% 2% = IE 63% 56% -7 18% 27% +9 12% 13% +1 7% 4% -3 CZ 3 24% -7 48% 54% +6 19% 2 +2 2% -1 SK 52% 44% -8 37% 43% +6 10% 1 +1 2% +1 Różnic a EB75.3

III. MÓJ GŁOS SIĘ LICZY QP22 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? A. MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W UE 1) Średnia europejska Sytuacja z czerwca 2012 r. (): 4% (-2) Don't know 42% (+9) Total "agree" 54% (-7) Total "disagree" (Juin 2012) Ewolucja od grudnia 2011 r. (EB76.4) do czerwca 2012 r. (): 54% (-7) 6 42% (+9) 33% 4% (-2) 6% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB76.4 (Dec. 2011)

2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro QP22.1 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? Mój głos liczy się w UE MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W UE Zdecydowanie się zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Trudno powiedzieć UE27 42% 54% 4% Strefa euro 43% 53% 4% Poza strefą euro 39% 57% 4% 3) Różnice w poszczególnych krajach Zdecydowanie się zgadzam EB76.4 grudzień 2011 czerwiec 2012 EB76.4 Zdecydowanie się nie zgadzam czerwiec 2012 EB76.4 grudzień 2011 EB76.4 EB76.4 grudzie ń 2011 Trudno powiedzieć czerwiec 2012 EB76.4 SE 52% 70% +18 46% 29% -17 2% -1 BG 27% 4 +14 58% 50% -8 15% 9% -6 RO 23% 35% +12 69% 58% -11 8% 7% -1 FR 45% 57% +12 5 40% -11 4% 3% -1 DK 6 72% +11 37% 27% -10 2% -1 DE 47% 57% +10 44% 4-3 9% 2% -7 AT 3 40% +9 64% 58% -6 5% 2% -3 EL 15% 24% +9 84% 75% -9 = UK 22% 3 +9 75% 66% -9 3% 3% = UE27 33% 42% +9 6 54% -7 6% 4% -2 PL 4 49% +8 54% 46% -8 5% 5% = IT 16% 24% +8 75% 69% -6 9% 7% -2 CZ 14% 2 +7 84% 77% -7 2% 2% = EE 22% 29% +7 75% 69% -6 3% 2% -1 BE 55% 62% +7 44% 37% -7 = IE 30% 36% +6 65% 59% -6 5% 5% = SK 37% 43% +6 60% 55% -5 3% 2% -1 FI 43% 49% +6 56% 50% -6 = NL 55% 6 +6 43% 37% -6 2% 2% = LT 25% 30% +5 66% 63% -3 9% 7% -2 PT 27% 32% +5 69% 64% -5 4% 4% = SI 43% 48% +5 54% 50% -4 3% 2% -1 LU 48% 52% +4 49% 47% -2 3% -2 LV 25% 29% +4 72% 66% -6 3% 5% +2 HU 38% 4 +3 58% 56% -2 4% 3% -1 MT 47% 49% +2 44% 43% -1 9% 8% -1 ES 27% 29% +2 68% 66% -2 5% 5% = CY 24% 22% -2 7 74% +3 5% 4% -1 19

B. MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W MOIM KRAJU 1) Średnia europejska QP22.2 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? Mój głos liczy się w (moim) kraju 58% (+6) 52% 40% (-5) 45% 2% (-1) 3% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB76.4 (Dec. 2011) 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro MÓJ GŁOS LICZY SIĘ W MOIM KRAJU Zdecydowanie się zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Trudno powiedzieć UE27 58% 40% 2% Strefa euro 59% 39% 2% Poza strefą euro 56% 42% 2% 20

3) Różnice w poszczególnych krajach QP22.2 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? Mój głos liczy się w (moim) kraju Zdecydowanie się zgadzam EB76.4 grudzień 2011 czerwiec 2012 Zdecydowanie się nie zgadzam EB76.4 grudzień 2011 czerwiec 2012 EB76.4 grudzie ń 2011 Trudno powiedzieć czerwiec 2012 EL 15% 3 +16 84% 68% -16 = BG 37% 5 +14 54% 44% -10 9% 5% -4 IE 4 53% +12 54% 43% -11 5% 4% -1 UK 46% 58% +12 53% 4-12 = RO 29% 40% +11 65% 56% -9 6% 4% -2 FR 74% 84% +10 25% 15% -10 = AT 66% 76% +10 32% 24% -8 2% 0% -2 BE 62% 7 +9 37% 28% -9 = PT 35% 42% +7 63% 55% -8 2% 3% +1 SE 89% 96% +7 10% 4% -6 0% -1 IT 18% 24% +6 77% 73% -4 5% 3% -2 CY 3 37% +6 67% 62% -5 2% -1 UE27 52% 58% +6 45% 40% -5 3% 2% -1 EE 53% 59% +6 46% 40% -6 = NL 8 87% +6 19% 13% -6 0% 0% = SK 52% 58% +6 46% 4-5 2% -1 DE 70% 75% +5 26% 24% -2 4% -3 HU 4 45% +4 57% 54% -3 2% -1 LT 16% 20% +4 79% 77% -2 5% 3% -2 LV 32% 36% +4 66% 63% -3 2% -1 CZ 3 34% +3 67% 64% -3 2% 2% = LU 65% 68% +3 33% 3-2 2% -1 MT 55% 58% +3 37% 38% +1 8% 4% -4 PL 59% 6 +2 37% 36% -1 4% 3% -1 SI 72% 72% = 27% 27% = = FI 8 8 = 18% 18% = = DK 96% 95% -1 4% 4% = 0% +1 ES 45% 43% -2 52% 54% +2 3% 3% = 21

C. GŁOS MOJEGO KRAJU LICZY SIĘ W UE 1) Średnia europejska QP22.3 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? Głos naszego kraju liczy się w UE 65% (+3) 62% 3 (+2) 29% 4% (-5) 9% Total "agree" Total "disagree" Don't know (June 2012) EB73.4 (May 2010) 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro GŁOS MOJEGO KRAJU LICZY SIĘ W UE Zdecydowanie się zgadzam Zdecydowanie się nie zgadzam Trudno powiedzieć UE27 65% 3 4% Strefa euro 69% 28% 3% Poza strefą euro 59% 36% 5% 22

3) Różnice w poszczególnych krajach QP22.3 W jakim stopniu zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z następujących stwierdzeń? Głos (naszego) kraju liczy się w UE Zdecydowanie się zgadzam EB73.4 Maj 2010 czerwiec 2012 - EB73.4 Zdecydowanie się nie zgadzam EB73.4 Maj 2010 czerwiec 2012 - EB73.4 EB73.4 Maj 2010 Trudno powiedzieć czerwiec 2012 - EB73.4 AT 42% 60% +18 5 38% -13 7% 2% -5 RO 30% 46% +16 53% 47% -6 17% 7% -10 BG 43% 56% +13 37% 33% -4 20% 1-9 LV 33% 45% +12 60% 52% -8 7% 3% -4 FR 79% 90% +11 14% 7% -7 7% 3% -4 UK 47% 58% +11 42% 37% -5 1 5% -6 DE 8 9 +10 13% 7% -6 6% 2% -4 BE 70% 78% +8 26% 2-5 4% -3 SE 84% 9 +7 13% 8% -5 3% -2 LU 78% 85% +7 18% 13% -5 4% 2% -2 FI 72% 78% +6 25% 22% -3 3% 0% -3 LT 42% 47% +5 42% 48% +6 16% 5% -11 EU27 62% 65% +3 29% 3 +2 9% 4% -5 CY 43% 46% +3 49% 50% +1 8% 4% -4 MT 6 64% +3 27% 29% +2 12% 7% -5 DK 86% 88% +2 1 10% -1 3% 2% -1 NL 77% 79% +2 19% 20% +1 4% -3 CZ 40% 40% = 55% 57% +2 5% 3% -2 PL 67% 67% = 24% 28% +4 9% 5% -4 EL 33% 32% -1 65% 67% +2 2% -1 PT 53% 52% -1 37% 4 +4 10% 7% -3 EE 64% 60% -4 32% 38% +6 4% 2% -2 SI 65% 60% -5 29% 37% +8 6% 3% -3 SK 62% 56% -6 32% 4 +9 6% 3% -3 IT 50% 42% -8 37% 53% +16 13% 5% -8 HU 59% 49% -10 35% 48% +13 6% 3% -3 IE 56% 46% -10 3 47% +16 13% 7% -6 ES 6 50% -11 29% 45% +16 10% 5% -5 23

IV. TOŻSAMOŚĆ EUROPEJSKA A. TOŻSAMOŚĆ NARODOWA I EUROPEJSKA 1) Średnia europejska QP8 Czy w najbliższej przyszłości widzi się Pan(i) jako...? (June 2012) EB76.4 (Novembre 2011) 44% 39% 43% 46% 6% 8% 4% 4% 2% 2% National only National and European European andeuropean only None National (Spontaneous) Don't know 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro TOŻSAMOŚĆ Wyłącznie narodowa Narodowa i europejska Europejska i narodowa Wyłącznie europejska Żadna Trudno powiedzieć UE27 44% (+5) 43% (-3) 6% (-2) 4% (=) 2% (=) (=) Strefa euro 38% (+4) 48% (-2) 7% (-2) 4% (=) 2% (=) (=) Poza strefą 54% (+4) 36% (-1) 5% (-2) 2% (-1) (=) 2% (=) euro *( ) między czerwcem 2012 a listopadem 2011 24

3) Różnice w poszczególnych krajach QP8 Czy w najbliższej przyszłości widzi się Pan(i) jako...? Wyłącznie obywatel kraju czerwie c 2012 list. 2011 Różnic a Obywatel kraju i Europejczyk czerwie c 2012 list. 2011 Różnic a Europejczyk i obywatel kraju Różnic a czerwie list. c 2012 2011 Wyłącznie Europejczyk Żadne (spontanicznie) Trudno powiedzieć ES 4 30% +11 43% 5-8 5% 9% -4 6% 5% +1 3% 4% -1 2% +1 BG 52% 42% +10 37% 40% -3 5% 9% -4 2% 2% = 2% -1 3% 5% -2 PT 56% 46% +10 33% 40% -7 5% 7% -2 2% 3% -1 2% 2% = 2% -1 LT 59% 50% +9 32% 37% -5 4% 6% -2 2% 3% -1 2% 3% -1 = PL 49% 4 +8 45% 50% -5 4% 7% -3 = 0% 0% = = IT 36% 28% +8 49% 55% -6 6% 10% -4 3% 2% +1 2% 3% -1 3% 2% +1 SI 45% 38% +7 44% 50% -6 4% 6% -2 3% 4% -1 2% +1 0% +1 SK 38% 3 +7 52% 52% = 6% 12% -6 2% 2% = = = LV 55% 49% +6 3 34% -3 7% 1-4 4% 4% = 2% 2% = 0% +1 BE 34% 28% +6 50% 49% +1 8% 14% -6 5% 8% -3 2% +1 0% +1 EE 5 45% +6 4 44% -3 5% 6% -1 2% 4% -2 0% -1 0% +1 CZ 60% 54% +6 34% 36% -2 4% 6% -2 3% -2 = 0% 0% = IE 63% 58% +5 33% 33% = 4% -3 2% -1 0% +1 3% -2 UK 65% 60% +5 27% 30% -3 3% 5% -2 2% 2% = 2% 2% = = UE27 44% 39% +5 43% 46% -3 6% 8% -2 4% 4% = 2% 2% = = MT 37% 32% +5 60% 62% -2 4% -3 = 0% -1 0% +1 DE 34% 3 +3 48% 5-3 10% 1-1 6% 6% = = 0% +1 HU 52% 50% +2 42% 4 +1 4% 6% -2 2% -1 = 0% 0% = NL 34% 32% +2 52% 52% = 10% 10% = 3% 4% -1 2% -1 0% 0% = FI 48% 46% +2 46% 46% = 4% 5% -1 = 2% -1 0% 0% = FR 38% 37% +1 50% 48% +2 6% 8% -2 5% 5% = = 0% -1 CY 39% 40% -1 42% 40% +2 10% 13% -3 7% 6% +1 = 0% +1 LU 2 22% -1 45% 44% +1 15% 15% = 16% 18% -2 3% +2 0% 0% = SE 38% 39% -1 56% 5 +5 4% 6% -2 3% -2 = 0% 0% = DK 38% 4-3 57% 52% +5 3% 5% -2 2% +1 0% -1 0% 0% = AT 40% 44% -4 49% 42% +7 8% 10% -2 2% 2% = = 0% -1 RO 40% 44% -4 32% 25% +7 12% 13% -1 7% 9% -2 2% 2% = 6% 6% = EL 39% 54% -15 53% 35% +18 4% 7% -3 2% -1 2% 2% = 0% +1 czerwie c 2012 list. 2011 Różnic a czerwie c 2012 list. 2011 Różnic a czerwie c 2012 list. 2011 Różnic a

B. ELEMENTY TOŻSAMOŚCI EUROPEJSKIEJ 1) Średnia europejska QP9 Tożsamość europejska może składać się z kilku elementów. Które z następujących są, Pana(i) zdaniem, najważniejszymi elementami tworzącymi europejską tożsamość? (maksymalnie 3 odpowiedzi) The values of democracy and freedom (+8) 45% The single currency, the euro Culture (+5) 27% (+3) 43% History The successes of the European economy Geography The European flag The EU motto: "Unity in diversity" (-2) 13% 13% (-3) (+2) (-2) (+1) 20% 19% (+2) 26% (June 2012) EB70.1 (Oct. 2008) The European anthem 5% (-1) None (Spontaneous) 4% Other (Spontaneous) Don't know (-4) 4% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro dla sześciu pierwszych pozycji ELEMENTY TOŻSAMOŚ CI Demokracja/ wolność Euro Kultura Historia Sukcesy gospodarki europejskie j Geografia UE27 45% (+8) 43% 26% 27% (+5) (+3) (+2) 20% (-3) 19% (+2) Strefa euro 48% (+8) 54% (+8) 26% (+3) 23% (-1) 2 (-3) 17% (+1) Poza strefą 24% (- 3 4 (+9) 30% (+9) euro 5) (+6) 17% (-3) 24% (+5) *( ) między czerwcem 2012 a listopadem 2010

3) Różnice krajowe dla pierwszych pięciu pozycji QP9 Elementy tworzące tożsamość europejską Wartości demokratyczne i wolność czerwiec 2012 EB70.1 paźdz. 2008 EB70.1 czerwiec 2012 Wspólna waluta, euro Kultura Historia EB70.1 paźdz. 2008 EB70.1 czerwiec 2012 EB70.1 paźdz. 2008 EB70.1 czerwiec 2012 EB70.1 paźdz. 2008 EB70.1 czerwiec 2012 Sukcesy gospodarki europejskiej NL 62% 44% +18 59% 63% -4 26% 20% +6 24% 23% +1 24% 30% -6 UK 4 23% +18 19% 17% +2 32% 22% +10 26% 19% +7 12% 18% -6 LU 50% 34% +16 52% 48% +4 36% 18% +18 33% 32% +1 30% 26% +4 FR 56% 4 +15 54% 56% -2 3 24% +7 28% 30% -2 28% 22% +6 SE 76% 6 +15 16% 32% -16 3 22% +9 44% 35% +9 20% 19% +1 EE 4 26% +15 49% 40% +9 3 28% +3 20% 23% -3 16% 14% +2 FI 57% 43% +14 59% 65% -6 25% 22% +3 30% 33% -3 13% 15% -2 HU 45% 32% +13 30% 4-11 25% 2 +4 34% 27% +7 23% 27% -4 MT 47% 34% +13 37% 42% -5 33% 17% +16 29% 20% +9 1 8% +3 DK 72% 60% +12 16% 27% -11 53% 28% +25 57% 49% +8 12% 17% -5 DE 65% 53% +12 52% 47% +5 29% 25% +4 26% 22% +4 20% 29% -9 BE 52% 4 +11 66% 66% = 25% 20% +5 20% 19% +1 2 22% -1 UE27 45% 37% +8 43% 40% +3 27% 22% +5 26% 24% +2 20% 23% -3 CY 54% 46% +8 62% 46% +16 38% 43% -5 22% 33% -11 8% 9% -1 LV 28% 22% +6 3 36% -5 28% 17% +11 2 19% +2 13% 14% -1 IT 38% 32% +6 44% 37% +7 23% 18% +5 20% 17% +3 28% 26% +2 BG 4 36% +5 34% 38% -4 23% 1 +12 35% 2 +14 15% 18% -3 IE 39% 34% +5 64% 50% +14 15% 18% -3 29% 38% -9 15% 13% +2 AT 47% 42% +5 52% 5 +1 23% 22% +1 28% 29% -1 20% 24% -4 SI 32% 27% +5 63% 59% +4 22% 17% +5 23% 27% -4 22% 19% +3 LT 42% 38% +4 26% 29% -3 30% 2 +9 22% 18% +4 23% 19% +4 PL 3 27% +4 18% 26% -8 29% 22% +7 3 30% +1 19% 23% -4 CZ 45% 44% +1 17% 37% -20 24% 19% +5 25% 18% +7 27% 29% -2 ES 26% 28% -2 6 36% +25 2 26% -5 15% 20% -5 13% 19% -6 RO 35% 38% -3 48% 47% +1 26% 18% +8 35% 30% +5 16% 22% -6 SK 30% 35% -5 68% 63% +5 18% 16% +2 20% 30% -10 22% 18% +4 PT 23% 3-8 4 30% +11 17% 23% -6 18% 2-3 14% 16% -2 EL 3 4-10 6 4 +20 34% 34% = 26% 44% -18 9% 14% -5 EB70.1 paźdz. 2008 EB70.1

Euro uważane za element składowy tożsamości europejskiej odnotowuje znaczny postęp w krajach najbardziej dotkniętych kryzysem.

C. WZMOCNIENIE POCZUCIA OBYWATELSTWA EUROPEJSKIEGO QP10T Która z poniższych rzeczy najbardziej wpłynęłaby na wzmocnienie Pana(i) poczucia, że jest Pan(i) obywatelem(ką) Unii Europejskiej? W pierwszej kolejności? (maksymalnie 6 odpowiedzi) UE27 Europejski system zabezpieczenia społecznego ujednolicony pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi (ochrona zdrowia, emerytury itp.) Możliwość mieszkania w dowolnym miejscu w Europie po przejściu na emeryturę i pobierania bezpośrednio tam emerytury Powszechne uznawanie krajowych kwalifikacji w każdym państwie UE, bez ponawiania egzaminów Europejskie służby reagowania kryzysowego do zwalczania skutków międzynarodowych klęsk żywiołowych 44% 33% 33% 26% Europejski dowód tożsamości oprócz krajowego dowodu tożsamości 25% Prawo do głosowania we wszystkich wyborach w państwie członkowskim, w którym się mieszka, nawet jeśli nie jest się obywatelem tego państwa członkowskiego Lekcje europejskiej edukacji obywatelskiej poczynając od szkoły podstawowej Możliwość korzystania z mojego telefonu komórkowego za taką samą cenę we wszystkich państwach UE Możliwość robienia przez Internet zakupów ze wszystkich państwach UE za taką samą cenę i w ramach takich samych przepisów o ochronie praw konsumenta Zastąpienie krajowego podatku dochodowego europejskim podatkiem dochodowym 24% 19% 18% 16% 15% Wojsko europejskie 1 Ambasady UE w państwach spoza UE 9% Europejska drużyna olimpijska 5% Dowiedzenie się, że europejski naukowiec otrzymał nagrodę Nobla 4% Inne (spontanicznie) Żadne (spontanicznie) 1 Nie chcę być obywatelem(ką) Unii Europejskiej \ Nie czuję, że jestem obywatelem(ką) Unii Europejskiej (spontanicznie) 6% Trudno powiedzieć 6% 29

V. PRIORYTETOWE STRATEGIE POLITYCZNE A. ROZWÓJ PRIORYTETOWYCH STRATEGII POLITYCZNYCH QP6T Parlament Europejski wspiera rozwój pewnych polityk na szczeblu Unii Europejskiej. Które z następujących polityk powinny być, Pana(i) zdaniem, traktowane jako priorytetowe? (maksymalnie 3 odpowiedzi) 44% 52% 5 49% 50% Combating poverty and social exclusion 35% 30% 24% 33% 28% 27% 23% 32% 28% 24% 37% 37% Coordinating economic, budget and tax policies 30% 3 Improving consumer and public health protection 29% Security and defense policy 28% Combating terrorism 24% 22% Jan. 2010 EB73.1 Aug. 2010 EB74.1 May 2011 EB75.3 Nov. 2011 June 2012

Priorytetowe strategie polityczne EB 77.4 (czerwiec 2012) EB 76.3 (listopad 2011) EB 75.3 (maj 2011) EB 74.1 (sierpień 2010) EB 73,1 (styczeń 2010) Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym 50% 49% +1 5 52% 44% Koordynacja polityki gospodarczej, budżetowej i podatkowej 37% 37% = 28% 27% 24% Poprawa ochrony konsumentów i zdrowia publicznego 3 30% +1 32% 33% 35% Polityka bezpieczeństwa i obronności, która pozwala Unii Europejskiej stawić czoła kryzysom międzynarodowym 28% 29% -1 24% 23% 30% Walka z terroryzmem przy jednoczesnym poszanowaniu wolności osobistych 24% 22% +2 25% 28% 34% Polityka rolna, która jest przyjazna dla środowiska i przyczynia się do osiągania globalnej równowagi żywnościowej Polityka zagraniczna, która umożliwia Unii Europejskiej prezentowanie wspólnego stanowiska na arenie międzynarodowej Wspólna polityka energetyczna zmierzająca do zapewnienia niezależności energetycznej Unii Europejskiej 23% 22% +1 25% 27% 28% 22% 2 +1 16% 17% 2 2 22% -1 23% 20% 24% Walka ze zmianami klimatycznymi 20% 22% -2 26% 26% 34% Polityka imigracyjna realizowana w porozumieniu z krajami pochodzenia imigrantów 19% 19% = 22% 20% 20% Polityka w zakresie badań naukowych i rozwoju zapewniająca konkurencyjność i innowacyjność 16% 14% +2 13% 14% 13% Działania na rzecz europejskiego modelu społecznego 14% 14% = 12% 13% 1 Żadne (spontanicznie) 3% 3% = 2% Inne (spontanicznie) = Trudno powiedzieć 4% 4% = 3% 7% 3%

B. OBSZARY DO POTRAKTOWANIA PRIORYTETOWO ZE WZGLĘDU NA KRYZYS 1) Średnia europejska QP7T A który konkretnie obszar powinien Pana(i) zdaniem być traktowany priorytetowo ze względu na kryzys? W pierwszej kolejności? Jobs and combating unemployment 72% Reducing EU Member States public debt 37% Purchasing power, combating inflation 35% Stimulating growth 35% Regulating financial markets 33% Pensions 28% Housing 18% Don't know 2% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro dla 6 pierwszych pozycji OBSZARY PRIORYTETO WE KRYZYS Zatrudnieni e i walka z bezrobocie m Zmniejszanie długu publicznego państw członkowskich UE Siła nabywcza, walka z inflacją Stymulowa nie wzrostu Regulowanie rynków finansowych UE27 72% 37% 35% 35% 33% Strefa euro 70% 4 38% 38% 36% Poza strefą euro 74% 28% 28% 32% 28%

3) Średnie krajowe QP7T A który konkretnie obszar powinien Pana(i) zdaniem być traktowany priorytetowo ze względu na kryzys? W pierwszej kolejności? Zatrudnienie i walka z bezrobociem Zmniejszanie długu publicznego państw członkowskich UE Siła nabywcza, walka z inflacją Stymulowanie wzrostu Regulowanie rynków finansowych Emerytury Budownictwo mieszkaniowe Trudno powiedzieć CY 90% 4 36% 49% 2 23% 30% 0% ES 89% 22% 24% 46% 25% 27% 3 DK 85% 47% 28% 46% 36% 14% 12% HU 84% 39% 4 36% 34% 29% 15% 0% LV 83% 23% 33% 43% 27% 37% 8% SI 82% 36% 29% 52% 28% 22% 15% 0% EE 79% 26% 44% 27% 27% 35% 10% 2% EL 78% 38% 37% 63% 19% 30% 10% LT 78% 20% 40% 35% 30% 30% 20% 3% PT 77% 28% 43% 40% 16% 40% 13% 2% SK 77% 43% 44% 24% 29% 28% 20% BG 75% 17% 62% 37% 35% 39% 6% IE 75% 29% 19% 55% 45% 14% 22% 2% PL 75% 28% 28% 20% 20% 43% 16% 4% FI 75% 50% 40% 19% 39% 18% 18% CZ 73% 4 43% 2 27% 36% 19% LU 73% 38% 32% 3 37% 2 30% 0% SE 73% 52% 2 54% 42% 1 9% UE27 72% 37% 35% 35% 33% 28% 18% 2% UK 72% 25% 12% 37% 26% 25% 27% 5% RO 70% 17% 48% 24% 33% 36% 25% 2% FR 69% 35% 46% 42% 29% 25% 24% AT 69% 58% 56% 28% 4 24% 10% NL 67% 5 4 42% 42% 17% 10% IT 66% 3 37% 38% 3 33% 15% DE 63% 65% 37% 26% 56% 20% 4% BE 59% 36% 50% 42% 33% 32% 20% 0% MT 56% 50% 42% 17% 30% 33% 1 3%

VI. NIEZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI A. WYMIENIĆ TRZY INSTYTUCJE EUROPEJSKIE 1) Średnia europejska QP1 Czy może Pan(i) podać nazwy trzech instytucji unijnych, które są Panu(i) znane? (maksymalnie 3 odpowiedzi) 53% 33% 27% 25% 1 10% 10% 3% 0% 5% The European Parliament The European Central Bank The European Commission The European Council The Council of the EU The Court of Justice of the EU The European Court of Auditors The European Economic and Social Committee The Committee of the Regions Other Does not know of any 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro dla 6 pierwszych pozycji WYMIENIĆ 3 INSTYTUCJE PE EBC KE Rada Europejska Rada UE TSUE Żadna/Trudn o powiedzieć UE27 53% 27% 25% 1 10% 10% 33% Strefa euro 57% 35% 26% 12% 10% 10% 27% Poza strefą euro 45% 14% 24% 9% 1 10% 43%

3) Średnie krajowe QP1 Czy może Pan(i) podać nazwy trzech instytucji unijnych, które są Panu(i) znane? (maksymalnie 3 odpowiedzi) Parlamen t Europejs ki Komisja Europejska Rada UE Rada Europejs ka Europejski Bank Centralny Europejski Trybunał Obrachun kowy Trybunał Sprawied liwości UE Komitet Ekonomicz no- Społeczny Komitet Regionów Inne Trudno powiedzie ć Nie zna żadnych SK 79% 29% 22% 15% 36% 16% 2% 1 IT 73% 34% 15% 2 38% 5% 4% 2% 1 BG 72% 34% 15% 16% 30% 2% 16% 0% 0% 18% HU 72% 38% 18% 18% 19% 2% 9% 2% 0% 17% CZ 7 24% 3 14% 32% 16% 3% 14% AT 7 49% 2 14% 46% 14% 20% 3% 2% 4% RO 69% 4 28% 22% 19% 4% 6% 0% 22% SI 65% 32% 15% 6% 23% 12% 20% 0% 0% 5% 2 DE 64% 25% 10% 13% 50% 8% 22% 2% 0% 4% 18% LU 62% 40% 8% 4% 24% 9% 3 0% 8% 2 BE 6 49% 16% 10% 24% 2% 10% 0% 10% 19% LT 59% 27% 13% 3% 18% 2% 16% 3% 2% 35% MT 59% 25% 13% 1 18% 4% 9% - - 2% 35% DK 57% 34% 10% 4% 8% 0% 10% 7% 35% EE 56% 27% 14% 3% 16% 12% 0% 5% 33% PT 56% 28% 9% 13% 29% 5% 5% - 2% 29% IE 55% 29% 12% 14% 44% 4% 8% 3% 0% 5% 30% EL 55% 28% 12% 15% 34% 1-3% 25% UE27 53% 25% 10% 1 27% 3% 10% 0% 5% 33% NL 53% 3 10% 7% 39% 3% 1 2% 1 26% CY 49% 19% 15% 8% 14% 23% - 3% 43% PL 48% 25% 7% 7% 5% 0% 9% 0% 0% 44% ES 43% 16% 4% 6% 29% 3% 0% 6% 45% SE 42% 23% 5% 4% 16% 0% 20% 2% 0% 9% 44% FR 39% 16% 4% 4% 16% 2% 6% 0% 9% 49% FI 39% 35% 5% 8% 17% 10% 3% 2% 13% 39% LV 35% 18% 6% 8% 7% 1 0% 3% 53% UK 22% 12% 4% 5% 1 0% 8% 0% 9% 63%

B. SUBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI, ICH ROLI I KIERUJĄCYCH NIMI 1) Średnia europejska QP11 W skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza, że nie wie Pan(i) zupełnie nic, a 10, że wie Pan(i) bardzo dużo, jak dużo Pana(i) zdaniem wie Pan(i) na temat następujących zagadnień dotyczących funkcjonowania UE i jej instytucji? Know nothing at all (1) Know little (2 à 4) Know moderately (5 à 6) Know a lot (7 à 10) The various European institutions 22% 47% 23% 7% The allocation of roles played by the various institutions (who does what?) The people who run the various EU institutions, the leaders of the EU 28% 46% 19% 6% 27% 46% 19% 6% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro SUBIEKTYWN A ZNAJOMOŚĆ w skali od 1 do 10 Różne instytucje europejskie Podział ról pomiędzy różne instytucje (kto co robi?) Osoby na czele różnych instytucji UE, przywódcy UE UE27 3,4 3,1 3,1 Strefa euro 3,5 3,2 3,3 Poza strefą euro 3,1 2,8 2,8

3) Średnie krajowe QP11 W skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza, że nie wie Pan(i) zupełnie nic, a 10, że wie Pan(i) bardzo dużo, jak dużo Pana(i) zdaniem wie Pan(i) na temat następujących zagadnień dotyczących funkcjonowania UE i jej instytucji? Różne instytucje europejskie Podział ról pomiędzy różne instytucje (kto co robi?) Osoby na czele różnych instytucji UE, przywódcy UE Średnia w skali od 1 do 10 w tym odpowie dź 1 Nie wie zupełnie nic Średnia w skali od 1 do 10 w tym odpowie dź 1 Nie wie zupełnie nic Średnia w skali od 1 do 10 w tym odpowie dź 1 Nie wie zupełnie nic UE27 3,4 22% 3,1 28% 3,1 27% BE 3,6 16% 3,4 20% 3,8 15% BG 3,0 25% 2,6 33% 2,7 3 CZ 3,4 24% 3,0 33% 2,9 35% DK 3,3 15% 2,9 23% 2,9 23% DE 3,8 13% 3,4 19% 3,3 18% EE 3,1 24% 2,8 3 2,8 29% IE 3,4 2 3,3 23% 3,3 24% EL 3,6 18% 3,4 20% 3,8 19% ES 2,8 35% 2,6 39% 2,8 36% FR 2,8 29% 2,6 35% 2,7 36% IT 4,1 10% 3,9 14% 4,0 13% CY 2,9 38% 2,8 40% 2,6 44% LV 3,1 26% 2,8 3 2,9 3 LT 3,4 23% 3,1 29% 3,1 30% LU 4,0 14% 3,9 18% 3,9 18% HU 3,3 23% 3,1 29% 2,9 32% MT 3,5 29% 3,1 33% 3,2 3 NL 3,8 10% 3,5 17% 3,6 15% AT 4,4 7% 4,1 10% 4,2 10% PL 3,6 18% 3,3 22% 3,4 2 PT 3,2 24% 3,2 27% 3,2 24% RO 3,4 23% 3,1 29% 2,9 32% SI 3,4 19% 3,1 24% 3,2 24% SK 3,6 22% 3,2 29% 3,2 29% FI 3,4 17% 3,0 2 3,1 24% SE 3,1 18% 2,7 27% 2,6 29% UK 2,6 39% 2,3 46% 2,4 44% 37

C. SUBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ INSTYTUCJI, ICH FUNKCJONOWANIA I SKŁADU 1) Średnia europejska QP12 Proszę powiedzieć, czy Pana(i) zdaniem każde z następujących zdań dotyczy Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego czy Rady Unii Europejskiej. Która z tych instytucji? A. Ma członków wybieranych w wyborach powszechnych (bezpośrednio przez obywateli UE) 27% Don't know 9% European Commission 8% Council of the EU B. Składa propozycje przepisów europejskich 24% Don't know 55% European Parliament 22% European Commission 14% Council of the EU 40% European Parliament C. Złożona jest z ministrów z każdego z państw członkowskich 24% Don't know 19% European Commission 28% Council of the EU 29% European Parliament 38

2) Średnie krajowe właściwych odpowiedzi na trzy propozycje QP12 Proszę powiedzieć, czy Pana(i) zdaniem każde z następujących zdań dotyczy Komisji Europejskiej, Parlamentu Europejskiego czy Rady Unii Europejskiej. Która z tych instytucji? - Ma członków wybieranych w wyborach powszechnych (bezpośrednio przez obywateli UE) - Składa propozycje przepisów europejskich - Złożona jest z ministrów z każdego z państw członkowskich DK 6 30% 9% SE 52% 39% 9% NL 52% 39% 9% FI 50% 38% 12% DE 46% 37% 17% LU 44% 37% 19% BE 44% 47% 9% SK 43% 45% 12% HU 42% 42% 16% EE 42% 36% 22% AT 4 46% 13% CY 4 36% 23% CZ 38% 45% 17% BG 38% 29% 33% SI 37% 46% 17% FR 36% 39% 25% EL 36% 48% 16% UE27 UE27 35% 40% 25% MT 34% 34% 32% LV 34% 39% 27% PL 33% 36% 3 RO 30% 32% 38% LT 30% 43% 27% IE 30% 3 39% ES 27% 40% 33% PT 26% 39% 35% IT 26% 48% 26% UK 25% 40% 35% Moyenne des bonnes réponses Moyenne des mauvaises réponses Ne sait pas 39

D. OBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ: DATA NASTĘPNYCH WYBORÓW EUROPEJSKICH 1) Średnia europejska QP4 Kiedy, Pana(i) zdaniem, odbędą się w (nazwa naszego państwa) najbliższe wybory do Parlamentu Europejskiego? In two years/ in 2014 / in June 2014 25% Next year/ in 2013 / in June 2013 18% In three years/ in 2015 / in June 2015 Later This year/ in June 2012 3% 2% 4% Wrong answers : 27% Don't know 48% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro DATA NASTĘPNYC H WYBORÓW PE Za dwa lata/ w 2014 r./ w czerwcu 2014 r. Za rok/ w 2013 r./ w czerwcu 2013 r. Za trzy lata/ w 2015 r./ w czerwcu 2015 r. Później W tym roku/ w czerwcu 2012 r. Trudno powiedzieć UE27 25% 18% 4% 3% 2% 48% Strefa euro 27% 20% 5% 3% 2% 43% Poza strefą euro 20% 15% 3% 3% 2% 57% 40

3) Średnie krajowe QP4 Kiedy, Pana(i) zdaniem, odbędą się w (nazwa naszego państwa) najbliższe wybory do Parlamentu Europejskiego? HU 40% 2% 16% 4% 3% 35% BE 40% 6% 25% 5% 5% 19% AT 39% 18% 7% 4% 3 SK 38% 22% 6% 2% 3 LU 38% 12% 6% 3% 40% DE 37% 18% 4% 3% 37% CZ 37% 3% 25% 5% 2% 28% CY 34% 0% 1 3% 0% 52% EE 33% 15% 4% 3% 44% EL 32% 4% 23% 5% 2% 34% MT 30% 2% 12% 4% 2% 50% SI 28% 20% 4% 4% 43% SE 27% 3 9% 6% 26% LT 27% 2% 18% 2% 3% 48% IT 27% 3% 29% 3% 2% 36% IE 27% 1 3% 2% 56% PL 26% 10% 4% 2% 57% NL 25% 2% 43% 4% 25% BG 25% 13% 59% UE27 UE27 RO 25% 24% 2% 6% 18% 12% 4% 3% 3% 3% 52% 48% FI 23% 26% 7% 5% 38% DK 23% 3% 39% 3% 3% 29% LV 22% 20% 4% 2% 5 FR 22% 2% 10% 7% 5% 54% PT 16% 10% 4% 2% 67% ES 13% 19% 3% 2% 62% UK 7% 2% 1 2% 2% 76% Dans deux ans/en 2014/en juin 2014 Cette année/en juin 2012 L année prochaine/en 2013/en juin 2013 Dans trois ans/en 2015/en juin 2015 Plus tard Ne sait pas 41

E. OBIEKTYWNA ZNAJOMOŚĆ: FUNKCJONOWANIE INSTYTUCJI 1) Średnia europejska QP5 O każdym z następujących stwierdzeń dotyczących Unii Europejskiej proszę powiedzieć, czy Pana(i) zdaniem jest ono prawdziwe czy fałszywe? Obiektywna znajomość: wynik ogólny 2 Don't know 2 Average of wrong answers 58% Average of correct answers Obiektywna znajomość: wyniki szczegółowe Prawdziwe Fałszywe Trudno powiedzieć czerw. 2012 list. 2011 czerw. 2012 list. 2011 czerw. 2012 list. 2011 Posłowie do Parlamentu Europejskiego są wybierani bezpośrednio przez obywateli każdego państwa członkowskiego. Budżet Unii Europejskiej jest ustalany wspólnie przez Parlament Europejski i państwa członkowskie W ramach Unii Europejskiej decyzje w zakresie ustanawiania prawa europejskiego (dyrektywy i rozporządzenia) podejmowane są wspólnie przez Parlament Europejski i państwa członkowskie Każde państwo członkowskie ma taką samą liczbę posłów do Parlamentu Europejskiego 58% 58% = 27% 28% -1 15% 14% +1 59% 54% +5 16% 18% -2 25% 28% -3 6 59% +2 17% 19% -2 22% 22% = 23% 2 +2 56% 55% +1 2 24% -3 42

F. INSTYTUCJA NAJLEPIEJ REPREZENTUJĄCA UE 1) Średnia europejska QP14 Ogólnie rzecz biorąc, Pana(i) zdaniem, która z następujących instytucji najlepiej reprezentuje Unię Europejską? 52% 15% 14% 18% The European Parliament The European Commission The Council of the EU Other (Spontaneous) Don't know 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro REPREZENT OWANIE UE Parlament Europejski Komisja Europejsk a Rada UE Inne (spontanicz nie) Trudno powiedzieć UE27 52% 15% 14% 18% Strefa euro 54% 16% 14% 15% Poza strefą euro 49% 14% 14% 22% 43

3) Średnie krajowe QP14 Ogólnie rzecz biorąc, Pana(i) zdaniem, która z następujących instytucji najlepiej reprezentuje Unię Europejską? Parlament Europejski Komisja Europejska Rada UE Inne (spontanicznie ) Trudno powiedzieć LT 68% 8% 1 12% SI 64% 14% 15% 2% 5% BG 60% 9% 14% 0% 17% FR 60% 10% 12% 0% 18% SK 59% 1 20% 9% DK 57% 17% 9% 16% DE 57% 17% 13% 12% HU 57% 20% 16% 0% 7% NL 57% 2 14% 0% 8% EL 56% 14% 18% 2% 10% RO 56% 12% 14% 17% FI 54% 23% 17% 0% 6% UE27 52% 15% 14% 18% ES 52% 12% 1 2% 23% LV 52% 12% 17% 0% 19% PL 52% 13% 10% 0% 25% SE 52% 26% 7% 0% 15% EE 49% 15% 14% 2 IT 49% 16% 18% 2% 15% MT 47% 19% 9% 0% 25% BE 45% 29% 18% 2% 6% CZ 45% 14% 28% 12% IE 45% 20% 9% 0% 26% CY 45% 14% 23% 0% 18% LU 44% 28% 14% 2% 12% AT 43% 26% 15% 4% 12% UK 40% 14% 16% 0% 30% PT 39% 20% 12% 0% 29% 44

VII. ROLA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO 1) Średnia europejska QP3 Czy uważa Pan(i), że rola, jaką Parlament Europejski odgrywa w kierowaniu Unią Europejską jest... Important role Not important role Don't know (June 2012) 7 (-6) 2 (+4) 8% (+2) (Nov. 2011) 77% 17% 6% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro ROLA PE Ważna Niezbyt ważna Trudno powiedzieć UE27 7 (-6) 2 (+4) 8% (+2) Strefa euro 72% (-4) 2 (+3) 7% (+1) Poza strefą euro 69% (-8) 20% (+2) 1 (+4) *( ) między czerwcem 2012 a listopadem 2011 45

3) Różnice w poszczególnych krajach QP3 Czy uważa Pan(i), że rola, jaką Parlament Europejski odgrywa w kierowaniu Unią Europejską jest... list. 2011 Bardzo ważna W ogóle nieważna Trudno powiedzieć czerwie c 2012 list. 2011 czerwiec 2012 list. 2011 czerwie c 2012 CY 87% 76% -11 6% 14% +8 7% 10% +3 LV 74% 63% -11 2 28% +7 5% 9% +4 HU 89% 8-8 8% 15% +7 3% 4% +1 UK 65% 57% -8 23% 30% +7 12% 13% +1 IT 78% 72% -6 16% 22% +6 6% 6% = LU 86% 77% -9 12% 18% +6 2% 5% +3 NL 85% 78% -7 13% 19% +6 2% 3% +1 EL 80% 73% -7 18% 23% +5 2% 4% +2 SI 86% 79% -7 12% 17% +5 2% 4% +2 SK 9 83% -8 8% 13% +5 4% +3 LT 79% 7-8 16% 2 +5 5% 8% +3 PL 86% 75% -11 8% 12% +4 6% 13% +7 UE2 7 77% 7-6 17% 2 +4 6% 8% +2 DK 78% 73% -5 17% 2 +4 5% 6% +1 BG 85% 77% -8 9% 12% +3 6% 1 +5 CZ 80% 73% -7 17% 20% +3 3% 7% +4 DE 76% 73% -3 18% 2 +3 6% 6% = ES 67% 64% -3 23% 26% +3 10% 10% = FR 77% 72% -5 17% 20% +3 6% 8% +2 PT 68% 6-7 23% 26% +3 9% 13% +4 SE 86% 79% -7 10% 13% +3 4% 8% +4 IE 79% 77% -2 8% 9% +1 13% 14% +1 EE 78% 74% -4 16% 16% = 6% 10% +4 MT 85% 88% +3 6% 6% = 9% 6% -3 FI 80% 77% -3 18% 18% = 2% 5% +3 BE 83% 82% -1 16% 15% -1 3% +2 RO 78% 77% -1 16% 12% -4 6% 1 +5 AT 66% 68% +2 32% 27% -5 2% 5% +3 46

VIII. WYRAZIĆ SWOJĄ OPINIĘ 1) Średnia europejska QP24 Które z poniższych są najlepszymi sposobami na zapewnienie, że Pana(i) głos będzie usłyszany przez decydentów UE? (maksymalnie 3 odpowiedzi) Voting in European elections 57% Using the European Citizens Initiative 29% Writing to your MEP Writing directly to the European institutions Taking part in debates on the websites or social media sites of the European institutions Being a member of or supporting European associations or NGOs (nongovernmental organisations) Joining a trade union Being a member of a consumers association None (Spontaneous) Don't know 19% 18% 13% 12% 12% 1 8% 7% Other (Spontaneous) 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro dla sześciu pierwszych pozycji WYRAZIĆ SWOJĄ OPINIĘ Głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego Korzystanie z europejskiej inicjatywy obywatelskiej Napisanie do swojego posła do Parlamentu Europejskiego Pisanie bezpośrednio do instytucji europejskich Branie udziału w debatach na stronach internetowych lub stronach mediów społecznościow ych instytucji europejskich Zapisanie się do związku zawodoweg o UE27 57% 29% 19% 18% 13% 12% Strefa euro 6 33% 16% 18% 12% 12% Poza strefą euro 50% 22% 25% 18% 14% 1 47

3) Średnie krajowe QP24 Które z poniższych są najlepszymi sposobami na zapewnienie, że Pana(i) głos będzie usłyszany przez decydentów UE? (maksymalnie 3 odpowiedzi) Głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskie go Korzystanie z europejskiej inicjatywy obywatelski ej Napisani e do swojego posła do Parlame ntu Europejs kiego Zapisanie się do związku zawodowe go Bycie członkiem stowarzyszenia konsumenckieg o Bycie członkiem lub wspieranie europejskiego stowarzyszenia lub organizacji pozarządowej (NGO) Branie udziału w debatach na stronach internetowych lub stronach mediów społecznościowych instytucji europejskich Pisanie bezpośredni o do instytucji europejskich Inne (spontanicz nie) Żadne (spontanicz nie) SE 82% 37% 40% 9% 6% 15% 24% 23% 2% DK 80% 36% 30% 12% 10% 20% 20% 17% 0% 2% 2% NL 75% 48% 8% 15% 9% 13% 20% 16% 2% 3% 3% FR 74% 26% 25% 10% 15% 16% 15% 22% 4% 4% DE 7 42% 18% 10% 10% 12% 1 22% 0% 7% 4% BE 69% 33% 1 24% 16% 14% 17% 17% 4% LU 69% 30% 19% 16% 15% 15% 23% 23% 3% IE 67% 2 28% 22% 2 13% 13% 16% 5% 10% MT 66% 15% 32% 7% 10% 10% 13% 2-4% 5% FI 66% 24% 36% 16% 10% 16% 15% 1 5% EL 59% 25% 9% 16% 19% 14% 16% 16% 0% 15% ES 58% 20% 6% 7% 7% 10% 9% 14% 2% 12% 7% UE27 57% 29% 19% 12% 1 12% 13% 18% 8% 7% UK 55% 13% 32% 1 5% 5% 13% 14% 9% 1 RO 53% 25% 19% 15% 13% 17% 15% 25% 8% 14% AT 52% 36% 14% 2 27% 22% 15% 19% 5% 1 3% BG 46% 24% 24% 6% 1 14% 13% 35% 0% 1 12% EE 46% 29% 16% 15% 9% 15% 14% 13% 13% 8% LV 43% 23% 15% 1 4% 9% 15% 27% 12% 7% HU 43% 25% 17% 14% 13% 17% 14% 16% 0% 19% 5% CY 42% 42% 20% 1 17% 17% 25% 38% 15% 2% PT 42% 20% 10% 1 9% 10% 8% 9% 0% 16% 16% SI 42% 26% 28% 8% 7% 15% 18% 3 2% 9% 3% SK 42% 35% 24% 7% 9% 14% 17% 26% 10% 6% IT 40% 37% 16% 15% 18% 12% 1 14% 2% 10% 7% PL 39% 25% 16% 10% 7% 7% 12% 15% 0% 10% 17% CZ 34% 30% 20% 12% 12% 20% 15% 24% 0% 1 7% LT 34% 27% 17% 13% 8% 8% 15% 27% 1 10% Trudno powiedzieć

IX. WYBÓR PRZEWODNICZĄCEGO KOMISJI EUROPEJSKIEJ A. OBECNY SPOSÓB WYZNACZANIA 1) Średnia europejska QP13 Z tego co Panu(i) wiadomo, jak wybierany jest Przewodniczący Komisji Europejskiej? He is appointed by the Heads of States and Governments of the EU Member States, choice which has then to be approved by the EP He is elected by the European Parliament (MEPs), following a vote on his main policy guidelines 26% 26% He is appointed by all the members of the European Commission 19% He is directly elected by the citizens of every Member State Don't know 4% Wrong answers : 49% 25% 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro OBECNY SPOSÓB WYZNACZANI A Jest wybierany przez głowy państw i rządów państw członkowskich UE, a następnie wybór ten musi być zatwierdzony przez Parlament Europejski Jest wybierany przez Parlament Europejski (posłów), po głosowaniu nad głównymi wytycznymi jego polityki Jest wyznaczany przez wszystkich członków Komisji Europejskiej Jest wybierany bezpośrednio przez obywateli wszystkich państw członkowskich Trudno powiedzieć UE27 26% 26% 19% 4% 25% Strefa euro 28% 26% 19% 4% 22% Poza strefą euro 2 26% 17% 5% 3

3) Średnie krajowe QP13 Z tego co Panu(i) wiadomo, jak wybierany jest Przewodniczący Komisji Europejskiej? Jest wybierany przez głowy państw i rządów państw członkowskich UE, a następnie wybór ten musi być zatwierdzony przez Parlament Europejski Jest wybierany przez Parlament Europejski (posłów), po głosowaniu nad głównymi wytycznymi jego polityki Jest wyznaczany przez wszystkich członków Komisji Europejskiej Jest wybierany bezpośrednio przez obywateli wszystkich państw członkowskich Trudno powiedzieć LU 43% 22% 16% 2% 17% DK 4 20% 24% 4% 1 SE 4 27% 2 2% 9% BE 39% 24% 24% 4% 8% IE 37% 19% 9% 3% 32% NL 35% 25% 26% 2% 12% DE 33% 2 23% 3% 19% CZ 28% 23% 30% 3% 16% FR 28% 24% 2 4% 23% IT 27% 28% 18% 5% 2 FI 27% 29% 26% 4% 13% UE27 26% 26% 19% 4% 25% AT 26% 27% 25% 5% 14% SK 26% 38% 19% 2% 15% EL 25% 33% 22% 3% 17% HU 24% 32% 26% 3% 15% EE 23% 32% 20% 5% 20% CY 22% 27% 18% 3% 30% ES 2 29% 1 5% 34% LV 19% 33% 2 4% 22% PT 19% 27% 16% 9% 29% SI 19% 35% 25% 4% 16% UK 19% 18% 17% 7% 39% PL 18% 38% 12% 4% 28% LT 17% 33% 20% 6% 22% MT 17% 20% 23% 6% 34% BG 16% 3 10% 3% 40% RO 13% 27% 16% 4% 40%

B. SPOSÓB WYBORU PRZEWIDZIANY W TRAKTACIE Z LIZBONY 1) Średnia europejska QP15 Kolejne wybory europejskie odbędą się w czerwcu 2014 r. Wtedy po raz pierwszy państwa członkowskie będą się musiały oprzeć na wynikach wyborów europejskich, żeby zaproponować kandydata na przewodniczącego Komisji Europejskiej, który zostanie wybrany przez Parlament Europejski. Proszę sobie wyobrazić, że w następnych wyborach do Parlamentu Europejskiego główne europejskie koalicje polityczne przedstawiają kandydata na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej na podstawie wspólnego programu. Obywatele każdego państwa członkowskiego w sposób niebezpośredni braliby udział w wyborze przewodniczącego Komisji Europejskiej, jeśli jego/jej koalicja polityczna wygrałaby wybory europejskie. Czy sprawiłoby to, że głosował(a)by Pan(i) chętniej niż obecnie? Total "No" : 36% 12% No, definitely not 10% Don't know 15% Yes, definitely Total "Yes" : 54% 24% No, probably not 39% Yes, probably 2) Średnia w strefie euro/poza strefą euro WYBÓR PRZEWODNIC ZĄCEGO KE Zdecydowan ie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowan ie nie Trudno powiedzieć UE27 15% 39% 24% 12% 10% Strefa euro 18% 38% 23% 12% 9% Poza strefą euro 1 40% 25% 12% 12% 51

3) Średnie krajowe QP15 Proszę sobie wyobrazić, że w następnych wyborach do Parlamentu Europejskiego główne europejskie koalicje polityczne przedstawiają kandydata na stanowisko przewodniczącego Komisji Europejskiej na podstawie wspólnego programu. Obywatele każdego państwa członkowskiego w sposób niebezpośredni braliby udział w wyborze przewodniczącego Komisji Europejskiej, jeśli jego/jej koalicja polityczna wygrałaby wybory europejskie. Czy sprawiłoby to, że głosował(a)by Pan(i) chętniej niż obecnie? CY 30% 3 14% 17% 8% DE 24% 37% 24% 9% 6% EL 20% 47% 18% 10% 5% MT 19% 33% 14% 6% 28% NL 18% 3 33% 15% 3% LU 18% 33% 30% 15% 4% ES 18% 33% 23% 15% 1 RO 17% 42% 1 4% 26% BE 17% 4 25% 15% 2% FR 16% 36% 23% 20% 5% IE 16% 4 18% 7% 18% UE27 15% 39% 24% 12% 10% UE27 SE 14% 40% 34% 9% 3% AT 13% 44% 25% 1 7% IT 13% 44% 18% 8% 17% BG 13% 4 18% 8% 20% UK 12% 37% 27% 16% 8% SK 12% 43% 25% 13% 7% SI 12% 32% 29% 23% 4% LV 12% 47% 22% 10% 9% DK 12% 33% 33% 17% 5% PT 1 4 23% 10% 15% HU 1 38% 28% 17% 6% LT 1 34% 26% 17% 12% FI 8% 40% 39% 10% 3% EE 7% 34% 3 17% 1 CZ 7% 40% 3 15% 7% PL 5% 43% 26% 8% 18% Oui, certainement Oui, probablement Non, probablement pas Non, certainement pas Ne sait pas 52

Uczestniczenie w wyborze przewodniczącego Komisji miałoby pozytywny wpływ na mobilizację wyborczą w większości państw członkowskich. Dział Badania Opinii Publicznej Jacques Nancy +32 2 284 24 85 EPEurobarometer@europarl.europa.eu 53