PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

Podobne dokumenty
Rozkład materiału nauczania Wiedza o Społeczeństwie

WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie dla klas I. /nowa podstawa programowa/

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi z wiedzy o społeczeństwie w zakresie podstawowym klasa druga technikum

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie - zakres podstawowy W centrum uwagi

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZAKRES PODSTAWOWY. KLASA I LO i II T

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie zakres podstawowy

Klasa 1c Wiedza o społeczeństwie rok szkolny 2017/18 Wymagania szczegółowe na poszczególne oceny

Klasa 1L Wiedza o społeczeństwie rok szkolny 2018/19 Wymagania szczegółowe na poszczególne oceny

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: władzy państwowej między obywatelstwa w - wymienia i opisuje. Polsce. posiadania.

Wymagania na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie w roku szkolnym 2017/2018. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

WOS - zakres podstawowy Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm

Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE DLA ABSOLWENTÓW GIMNAZJUM ZAKRES PODSTAWOWY

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: władzy państwowej między obywatelstwa w - wymienia i opisuje. Polsce. posiadania.

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w Wiedzy o społeczeństwie W centrum uwagi zakres podstawowy

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm. decentralizacja władzy. Polsce. z posiadania.

ZESPÓŁ SZKÓŁ CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO W SOCHACZEWIE

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel. Uczeń: - wyjaśnia znaczenie

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Młody obywatel w urzędzie

Rozdział I: Obywatel. 1. Obywatelstwo polskie i unijne

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DO KLASY I POZIOM PODSTAWOWY. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wiedza o społeczeństwie zakres podstawowy klasa I LO

Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń:

Wymagania edukacyjne z przedmiotu WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE zakres podstawowy dla klasy 1 LO na rok szkolny 2015/2016 opracował mgr Piotr Rychlewski

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: - wyjaśnia znaczenie. pluralizm polityczny, władzy państwowej. Polsce. - wyjaśnia znaczenie

Rozdział I: Obywatel Uczeń: - wyjaśnia znaczenie. władzy. obywatelstwa - wymienia podstawowe prawa i obowiązki obywatela zapisane w Konstytucji RP

Przygotował mgr Adam Jończyk

Uczeń: terminu: nieposłuszeństwo obywatelskie - wskazuje różnice między obywatelstwem a narodowością

Na ocenę dostateczną uczeń potrafi to co na ocenę dopuszczającą i ponadto:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeo: Uczeo: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeo: Uczeo: terminów:

KONTRAKT między nauczycielem a uczniem " Wiedza o społeczeństwie"

Ogólne kryteria odpowiadające poszczególnym poziomom oceny wiedzy uczniów. (Nowa Era, W centrum uwagi) Wiedza Umiejętności Postawy

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

KONTRAKT między nauczycielem a uczniem " Wiedza o społeczeństwie"

Uczeń: - wyjaśnia znaczenie terminów: obywatelskość, pluralizm

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA I LO - POZIOM PODSTAWOWY

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA I b

Przedmiotowe zasady oceniania.

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE TECHNIKUM ROK SZKOLNY 2013/2014 (NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA)

Umiejętności. Wymagania ogólne: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE ZAKRES PODSTAWOWY LICEUM KL. IA, IB w roku szkolnym 2017/2018

jak na ocenę 2 oraz: Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: wyjaśnia znaczenie terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm

WYMAGANIA EDUKACYJNE SŁAWOMIR PODGÓRSKI WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE, ZAKRES PODSTAWOWY KLASA I A ROK SZKOLNY 2018/2019

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie opracowany przez Szkolny Zespół Przedmiotowy w składzie: Dorota Pardon, Wojciech Kiełb

2. Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie. ROZDZIAŁ I: OBYWATEL Odniesienia do podstawy programowej

OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE KL. IA, IB, IC w roku szkolnym 2015/2016

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W RADOMIU KRYTERIA OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY ŚRÓDROCZNE I ROCZNE

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom podstawowy na rok szkolny 2016/2017 dla klasy I a

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych

Wymagania edukacyjne. z wiedzy o społeczeństwie zakres podstawowy. w Zespole Szkół im. Stanisława Staszica w Pile.

Zasady oceniania. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE III Liceum Ogólnokształcące w Łomży.

Wymagania edukacyjne z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klas pierwszych. Poziom podstawowy. XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie

Zespół Szkół nr 3 im. W. Grabskiego w Kutnie. Klasa II TI

Zespół Szkół nr 3 im. W. Grabskiego w Kutnie. Klasa I TE, TH, TL, TOR, TOŚ

Przedmiotowy System Oceniania wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRAWA (PSO) Klasa II technikum w zawodzie technik ekonomista

ROZKŁAD MATERIAŁU Z WOS-u DLA KLAS PIERWSZYCH

Rozkład materiału nauczania

Temat L.p. Zakres treści Pojęcia i zagadnienia Zakres podstawowy Zakres ponadpodstawowy Lekcja organizacyjna

Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny. Wiedza o społeczeństwie nowa podstawa programowa. Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: omawia zasady

Wymagania na oceny z wiedzy o społeczeństwie w klasie drugiej i trzeciej w Publicznym Gimnazjum w Albigowej

Klasa VII Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. F. Parnella; rok szkolny 2015/2016. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. z wiedzy o społeczeństwie

Cele kształcenia wymagania ogólne

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRAWA (PSO) Klasa I technikum w zawodzie technik ekonomista

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA / WYMAGANIA EDUKACYJNE TSI - TWORZENIE STRON INTERNETOWYCH

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII. I Przedmiotem oceny są wiadomości, umiejętności i postawa ucznia.

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa dla Liceum

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie opracowany przez Szkolny Zespół Przedmiotowy w składzie: Dorota Pardon, Wojciech Kiełb

Przedmiotowe Ocenianie z matematyki w klasach IV VI w Szkole Podstawowej w Chorzewie

Przedmiotowy system oceniania FIZYKA. Nauczyciel: mgr Grzegorz Kasprzak

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII

KLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

Przedmiotowe zasady oceniania przyroda

Przedmiotowe zasady oceniania.

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

Wymagania edukacyjne z przedmiotów zawodowych TOT Obsługa informatyczna w turystyce Organizacja imprez i usług w turystyce Obsługa turystyczna

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

KRYTERIA OCENIANIA Z PRAKTYCZNYCH PRZEDMIOTÓW BUDOWLANYCH

plany wynikowe wiedza o społeczeństwie poziom podstawowy klasa pierwsza

Przedmiotowe zasady oceniania z zajęć technicznych/techniki

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE- Zakres na testy przyrostu kompetencji dla klas II

WYMAGANIA EDUKACYJNE WOS II GIMNAZJUM

Przedmiotowy system oceniania z fizyki

FORMY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA:

Kryteria oceniania z chemii I

WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASY I TECHNIKUM Wiedza o społeczeństwie Maja Sperka

Transkrypt:

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE (zakres podstawowy szkoła ponadgimnazjalna) Czarnecki Rafał Draczyńska Joanna Drewniak Tomasz Kobylińska Huk Dorota Nr programu WOS 2 Rok szkolny 2017/2018 I. Celem oceniania na lekcjach wos-u jest: 1. Ustalenie stopnia opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności wynikających z podstawy programowej. 2. Przekazanie uczniowi Informacji na temat poziomu jego osiągnięć i postępów w tym zakresie. 3. Dostarczenie rodzicom/opiekunom prawnym informacji o postępach, trudnościach lub specjalnych uzdolnieniach ucznia. 4. Motywowanie uczniów do większej aktywności na zajęciach, zdobywania wiedzy i umiejętności. II. Kryteria oceniania: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Uczeń realizuje niektóre z poniższych: ma wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej; - realizuje dodatkowe zadania wyznaczone przez nauczyciela; samodzielnie rozwija swoje zainteresowania, - interesuje się przedmiotem i literaturą popularno-naukową oraz problematyką podejmowaną na zajęciach, - uczeń jest twórczy w odpowiedzi, nieszablonowy, aktywny, nie unika krytyki i oceny. Ma własne zdanie. Potrafi sam stawiać pytania i przedstawić problemy do dyskusji, - posiada wysoką kulturę słowa mówionego, - uczestniczy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych uzyskując wyróżniające wyniki na poziomie szkolnym, okręgowy i centralnym. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: 1

- posiada ogólne wiadomości i umiejętności z zakresu nauk społecznych, - posiada podstawy teoretyczne i praktyczne oparte na najwyższym poziomie programowym i podręcznikowym, - jest żywo zainteresowany aktualną problematyką społeczno-polityczną i gospodarczą, - w szczególny sposób ma opanowaną jedną z dyscyplin WOS: socjologia, ekonomia, politologia, stosunki międzynarodowe, podstawy prawoznawstwa, psychologia społeczna, etyka itd. - posiada umiejętność oceny problemów, procesów, zjawisk oraz osób. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - nie wykazuje szczególnego zaangażowania, ale opanował podstawy programowe, - umiejętnie stosuje słownictwo nauk społecznych nie jest ono bezbłędne, - przejawia przeciętne zainteresowanie otaczającą rzeczywistością, - poprawnie interpretuje informacje mediów i potrafi je ocenić, - posiada wiedzę merytoryczną opartą na podręczniku. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - prezentuje brak zaangażowania w tematykę przedmiotu, wiedza w zakresie podstawowym, - popełnia błędy w stosowaniu pojęć naukowych, - posiada braki w orientacji w aktualnej problematyce społeczno-polityczno-gospodarczej, się słabym poziomem wnioskowania tylko przy pomocy nauczyciela, - mechanicznie odtwarza wiedzę i nie potrafi praktycznie wykorzystać posiadanej wiedzy. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma poważne luki w wiedzy i umiejętnościach, ale przyswoił je w stopniu nieco poniżej wymagań podstawowych; z tego powodu nie jest w stanie samodzielnie pracować i aktywnie uczestniczyć w zajęciach, - ma braki w zeszycie przedmiotowym (notatki z lekcji, prace domowe), - przy aktywnej i częstej pomocy rozwiązuje problemy typowe, o niewielkim stopniu trudności. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiedzy w stopniu koniecznym, 2

- nie rozumie wiadomości, myli je i zniekształca, - nie jest w stanie, nawet przy pomocy nauczyciela, rozwiązać problemu o elementarnym stopniu trudności, - wykazuje się brakiem systematyczności i chęci do nauki. Plan wynikowy z wymaganiami na poszczególne oceny Wymagania podstawowe: oceny dopuszczająca i dostateczna Wymagania ponadpodstawowe: oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Temat lekcji Zagadnienia 1. Obywatelstwo polskie i unijne - istota obywatelstwa - nabywanie i uzyskiwanie obywatelstwa - obywatelstwo polskie - obywatelstwo unijne - obywatelstwo a narodowość - społeczeństwo obywatelskie - obywatelskie nieposłuszeństwo Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca obywatelstwo, społeczeństwo obywatelskie, państwo prawa, - wymienia dwa podstawowe sposoby nabywania obywatelstwa (prawo krwi, prawo ziemi) - wymienia podstawowe prawa i obowiązki obywatela zapisane w Konstytucji RP Rozdział I: Obywatel obywatelskość, pluralizm polityczny, decentralizacja władzy państwowej - przedstawia sposób nabywania obywatelstwa w posiadania obywatelstwa polskiego i unijnego, - wymienia i opisuje warunki rozwoju społeczeństwa obywatelskiego 3 terminu: nieposłuszeństwo obywatelskie między obywatelstwem a narodowością - wymienia i opisuje inne niż prawo krwi i prawo ziemi sposoby uzyskania obywatelstwa sposób nadawania obywatelstwa polskiego i zrzekania się go - opisuje cechy społeczeństwa obywatelskiego - wyjaśnia cele, przedstawia cechy - zna postać H.D. Thoreau terminu: subsydiarność - wskazuje uprawnienia wynikające z posiadania obywatelstwa unijnego - wskazuje przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa - ocenia korzyści płynące z posiadania obywatelstwa, w tym obywatelstwa unijnego - ocenia, czy społeczeństwo polskie spełnia kryteria społeczeństwa obywatelskiego

2. Proces wyborczy - relacje władzaobywatel - formy sprawowania władzy przez obywateli - rola wyborów we współczesnej demokracji - prawo wyborcze - cenzus wyborczy - przymiotniki wyborcze - charakterystyka wyborów w - referendum ogólnokrajowe i lokalne 3. Życie publiczne - życie publiczne - inicjatywa obywatelska - petycja, skarga i list otwarty - manifestacje, demonstracje i pikiety - strajki 4. Jak załatwić sprawę w urzędzie? - administracja publiczna i jej struktura - administracja rządowa - administracja demokracja pośrednia, demokracja bezpośrednia, czynne prawo wyborcze, bierne prawo wyborcze między demokracją pośrednią a bezpośrednią - określa cenzus wyborczy obowiązujący w inicjatywa obywatelska, petycja, list otwarty - pisze petycję według wzoru - wie, gdzie i w jaki sposób uzyskać dowód osobisty, paszport i prawo jazdy oraz zarejestrować pojazd suwerenność narodu, prawo wyborcze, kodeks wyborczy, referendum - wyjaśnia rolę wyborów w państwie demokratycznym - wymienia przymiotniki wyborcze - wymienia rodzaje referendum przyjęte w prawodawstwie polskim życie publiczne, skarga, zgromadzenie, strajk - opisuje zasady i sposób zalegalizowania zgromadzenia - wymienia cele i rodzaje strajku (ostrzegawczy, zakładowy) - zna zasady prawidłowego wypełniania formularzy obywatelskiego nieposłuszeństwa zasady przeprowadzania wyborów w - przedstawia zasady głosowania poza miejscem zamieszkania zasady przeprowadzania referendum lokalnego i ogólnokrajowego między petycja, skargą i listem otwartym oraz wymienia elementy tych pism - wymienia i charakteryzuje inne niż ostrzegawczy i zakładowy formy strajku terminu: służba cywilna - wyjaśnia, jaką funkcję pełni dowód terminu: uczestnictwo polityczne - wymienia formy partycypacji obywateli w życiu politycznym państwa - opisuje przebieg procesu legislacyjnego obywatelskiego projektu ustawy strukturę i zadania administracji rządowej i samorządowej - ocenia znaczenie wyborów dla współczesnej demokracji - ocenia wpływ aktywności obywatelskiej na kształtowanie się życia publicznego - ocenia stopień znajomości procedur podejmowania decyzji administracyjnych - ocenia działalność 4

5. Informacja publiczna i e-urząd 1. Prawo i jego funkcje samorządowa - kompetencje urzędów w - podstawowe dokumenty współczesnego obywatela ( dowód osobisty, paszport, prawo jazdy) - zasady rejestracji pojazdu - informacja publiczna i jej charakterystyka - sposoby udostępniania informacji publicznej - prawa obywatela wobec urzędu - skuteczne załatwianie sprawy - odwołanie od decyzji - Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (epuap). - pojęcie i funkcje prawa - charakter i rodzaje norm społecznych - norma prawna a przepis prawny - prawo naturalne i pozytywne - praworządność - rodziny prawa - wypełnia wniosek o wydanie dowodu osobistego terminu: informacja publiczna - wskazuje elementy składowe podania - pisze podanie prawo, praworządność - wymienia rodzaje norm społecznych - wymienia postawy obywateli wobec prawa administracja publiczna, administracja rządowa, administracja samorządowa - wymienia organy administracji publicznej w terminu: urząd elektroniczny - opisuje cechy informacji publicznej - wymienia sposoby udostępniania informacji publicznej prawa obywatela wobec rządu - wymienia ułatwienia, jaki niesie obywatelom e-urząd Rozdział II: Prawo norma prawna, przepis prawny, kultura prawna - opisuje rodzaje norm społecznych funkcje prawa osobisty - wyjaśnia sposób odwoływania się od decyzji urzędu - pisze odwołanie od decyzji urzędu prawo naturalne, prawo pozytywne, prawo stanowione - opisuje cechy norm społecznych - wymienia rodzaje paszportów i ich cechy - wymienia przykłady spraw i opisuje sposób ich załatwiania za pośrednictwem epuap - wypełnia wniosek o udostępnienie informacji publicznej prawo zwyczajowe, prawo powszechne zwyczajowe - rozpoznaje części składowe normy prawnej urzędów w - ocenia znaczenie dostępu do informacji publicznej dla funkcjonowanie demokratycznego społeczeństwa - ocenia postawy obywateli wobec prawa - ocenia kulturę prawną społeczeństwa w 5

- cechy systemu prawnego - zasady prawa - kultura prawna i postawy obywateli wobec prawa - wymienia i opisuje najczęściej stosowane zasady prawa wywodzące się z prawa rzymskiego postawy obywateli wobec prawa rodziny prawa i podaje ich przykłady - opisuje cechy systemu prawnego między prawem naturalnym a pozytywnym 2. Źródła i obszary prawa - źródła prawa - źródła poznania prawa - hierarchia aktów prawnych w - prawo wspólnotowe jako źródło prawa w - podział prawa - stosowanie prawa - wymienia źródła prawa obowiązujące w - przedstawia podział prawa źródła prawa, prawo wewnętrzne, prawo międzynarodowe, prawo publiczne, prawo prywatne, prawo materialne, prawo formalne - opisuje podział prawa - opisuje etapy działalności prawnej źródła prawa obowiązujące w i zna ich hierarchię - wymienia cechy prawa wewnętrznego, międzynarodowego, publicznego, prywatnego, materialnego i formalnego terminu: prawo wspólnotowe - rozróżnia i opisuje źródła prawa wspólnotowego między poszczególnymi rodzajami prawa - ocenia problem zależności między prawem unijnym a prawem polskim 3. Gałęzie prawa wewnętrznego - gałęzie polskiego prawa wewnętrznego - prawo karne i jego zasady - prawo cywilne - prawo administracyjne - inne ważniejsze gałęzie prawa w i ich cechy. kodeks, przestępstwo, grzywna - wymienia rodzaje kar przewidzianych w polskim Kodeksie karnym osoba fizyczna, osoba prawna, akt administracyjny - wymienia źródła prawa karnego, cywilnego i administracyjnego - przedstawia cechy prawa karnego, cywilnego i - opisuje zasady obowiązujące w prawie karnym - wyjaśnia różnicę między zdolnością prawną a zdolnością do czynności prawnych - opisuje podział prawa cywilnego inne niż prawo karne, cywilne i relacje prawne przewidziane w prawie administracyjnym - przedstawia podział aktów administracyjnych i wskazuje ich przykłady - ocenia problem nadmiernej ilości regulacji prawnych w - ocenia problem zaostrzania kar za najcięższe przestępstwa 6

4. Władza sądownicza w 5. Postępowanie sądowe - charakterystyka władzy sądowniczej - dwuinstancyjność sądownictwa - struktura władzy sądowniczej w - Krajowa Rada Sądownictwa - Sąd Najwyższy - sądy powszechne - sędziowie sądów powszechnych - ławnicy - sądy administracyjne i wojskowe - Trybunał Konstytucyjny - Trybunał Stanu - postępowanie sądowe - sprawy cywilne - sprawy karne -sprawy administracyjne - proces cywilny - pozew w procesie cywilnym - proces karny - zawiadomienie o sędzia, ławnik strukturę władzy sądowniczej w postępowanie sądowe, strona powodowa (powód), strona pozwana (pozwany), - wymienia uczestników procesu cywilnego i procesu karnego administracyjnego - wymienia inne niż prawo karne, cywilne i administracyjne gałęzie prawa w kasacja, apelacja, skarga konstytucyjna - omawia zasady funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w polega immunitet sędziowski oraz konstytucyjne zasady niezawisłości i nieusuwalności sędziów - omawia zadania ławników przestępstwo, wykroczenie, mediacja, sąd polubowny - wskazuje przykłady spraw rozpatrywanych przez sądy cywilne, karne i administracyjne gałęzie prawa w - omawia zasady, jakimi powinni kierować się sędziowie i członkowie trybunałów - przedstawia warunki, jakie musi spełniać kandydat na ławnika i sposób jego wyboru - opisuje zadania Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, wojskowych i administracyjnych - przedstawia uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przebieg procesu cywilnego i procesu karnego między procesem cywilnym i karnym - wyjaśnia sposób postępowania po złożeniu skład i zadania Krajowej Rady Sądownictwa - opisuje strukturę Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu procedurę wszczynania postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i Trybunałem Stanu postępowanie procesowe, postępowanie nieprocesowe, postępowanie przygotowawcze między - ocenia rolę ławników w systemie sądownictwa polskiego - ocenia rolę mediacji w postępowaniu sądowym - ocenia świadomość prawną społeczeństwa polskiego 7

popełnieniu przestępstwa - sądy polubowne 6. Organy ścigania - prokuratura i jej struktury - zadania prokuratury - Krajowa Rada Prokuratury - policja struktura i zadania - działalność i uprawnienia policji - zadania innych służb mundurowych - dzielnicowy - prokuratura i policja w postępowaniu karnym - formy postępowania przygotowawczego - Interpol - omawia cele i strukturę policji - opisuje zadania policji i innych służb mundurowych - wymienia uprawnienia policjantów administracyjne - wymienia prawa ofiary, świadka i oskarżonego w procesie karnym - omawia cele i strukturę prokuratury zadania prokuratorów formy działania i zadania dzielnicowych - wyjaśnia rolę policji i prokuratury w postępowaniu karnym zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa - wymienia cechy dobrego mediatora - sporządza według wzoru pozew w procesie cywilnym i zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa - opisuje strukturę prokuratury - opisuje sposób powoływania i uprawnienia prokuratora generalnego - wyjaśnia, jakie znaczenie dla działalności prokuratury ma jej hierarchiczność różne sfery działalności policji postępowaniem procesowym a nieprocesowym - omawia sposób postępowania przed sądem polubownym - omawia zadania Krajowej Rady Prokuratorów między śledztwem a dochodzeniem - omawia skutki postępowania przygotowawczego - opisuje strukturę i zadania Interpolu - ocenia poziom i poczucie bezpieczeństwa współczesnych Polaków 7. Nieletni wobec prawa - przestępczość nieletnich - odpowiedzialność prawna nieletnich - sądy rodzinne - środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich - rozumie pojęcia: nieletniego w prawie cywilnym i karnym - wymienia przejawy demoralizacji nieletnich i popełniane przez nich czyny - rozumie pojęcie: procesu resocjalizacji - określa granice prawnej odpowiedzialności nieletnich - omawia zadania sposób funkcjonowania sądów rodzinnych w sprawach przestępczości nieletnich - omawia przestępczość nieletnich na przykładzie wybranych artykułów z Kodeksu wykroczeń - przedstawia - ocenia poziom przestępczości wśród nieletnich i problem zaostrzenia kar wobec nich 8

- przepisy prawne dotyczące sprzedaży narkotyków i alkoholu nieletnim oraz palenia w miejscach publicznych - konsekwencje zażywania alkoholu i narkotyków oraz palenia papierosów - proces resocjalizacji karalne - omawia konsekwencje zażywania alkoholu i narkotyków oraz palenia papierosów sądów rodzinnych - wymienia środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich przepisy prawne dotyczące sprzedaży narkotyków i alkoholu nieletnim oraz palenia w miejscach publicznych - opisuje środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich - omawia zasady niezbędne w skutecznym procesie resocjalizacji uwarunkowania rozstrzygania spraw nieletnich przez organy państwowe 1. Czym są prawa? 2. Międzynarodowy system ochrony praw - prawa i ich charakter - historia praw - Powszechna deklaracja praw - generacje praw - prawa - dokumenty - prawa - instytucje. - Konwencja praw dziecka - system ochrony praw (Organizacja Narodów Zjednoczonych, Rada Europy, Unia Europejska) - Europejski Trybunał terminu: prawa - omawia charakter praw - wymienia fundamentalne dla praw dokumenty stworzone przez Radę Europy i ONZ - wymienia prawa uregulowane w Europejskiej Karcie Społecznej oraz Karcie praw podstawowych - wymienia ważniejsze Rozdział III: Prawa - wymienia prawa zapisane w Powszechnej deklaracji praw oraz prawa dziecka zapisane w Konwencji praw dziecka - rozróżnia i charakteryzuje generacje praw - wymienia instytucje, które stoją na straży praw - wyjaśnia, jak funkcjonuje system ochrony praw - omawia zadania ONZ, Rady Europy i Unii Europejskiej w - wymienia prawa przynależne do konkretnej generacji praw - omawia strukturę i zadania instytucji stojących na straży praw zadania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - omawia wpływ Unii Europejskiej na kształtowanie - opisuje historię praw - wymienia historyczne akty prawne, które miały wpływ na kształtowanie się praw treść dokumentów dotyczących praw, uchwalonych przez Radę Europy i ONZ - opisuje zasady i sposób składania skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - wypełnia formularz - ocenia problem tzw. czwartej generacji praw - ocenia sposoby i skuteczność metod walki z łamaniem praw 9

Praw Człowieka w Strasburgu i jego zadania - Europejska Karta Społeczna - Urząd Komisarza Praw Człowieka Rady Europy - Unia Europejska a prawa - Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie - Prawa a organizacje pozarządowe (Amnesty International, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Human Rights Watch) organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony praw dziedzinie praw - wymienia zadania OBWE - wyjaśnia wpływ organizacji pozarządowych na przestrzeganie praw europejskiego systemu ochrony praw - omawia strukturę ONZ, Rady Europy i Unii Europejskiej i jej wpływ na przestrzeganie praw zasady funkcjonowania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka cele i zadania ważniejszych organizacji pozarządowych działających na rzecz ochrony praw skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka według wzoru - omawia zadania Komisarza Praw Człowieka Rady Europy - wyjaśnia okoliczności powstania OBWE i jej strukturę 3. Ochrona praw i wolności w - prawa w Konstytucji RP - Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich - Urząd Rzecznika Praw Dziecka - prawo do prywatności - prawa jednostki w kontaktach z mediami - skarga - wymienia prawa oraz wolności i obywatela zapisane w Konstytucji RP polega prawo do prywatności i wskazuje jego zakres - określa prawa jednostki w - wyjaśnia, jakie są prawne uwarunkowania ograniczenia praw i wolności zapisanych w Konstytucji RP zadania rzecznika praw i rzecznika praw - opisuje sposób powoływania oraz funkcjonowania rzecznika praw i rzecznika praw dziecka - przedstawia zasady składania skargi konstytucyjnej - wyjaśnia zasady i procedury zwracania się z wnioskiem do rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka - pisze skargę do rzecznika praw obywatelskich według - ocenia problem ochrony praw i wolności w 10

4. Łamanie praw konstytucyjna kontaktach z mediami dziecka wzoru - wskazuje elementy skargi konstytucyjnej oraz skutki prawne jej uznania przez Trybunał Konstytucyjny - przyczyny łamania praw - międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych - łamanie praw kobiet - łamanie praw dziecka - wolność wyznania - problem uchodźców - łamanie praw w Europie (nacjonalizm, szowinizm, rasizm, antysemityzm, ksenofobia) - dopuszczalne ograniczenie praw nacjonalizm, rasizm, antysemityzm - wymienia przyczyny łamania praw szowinizm, ksenofobia przyczyny łamania praw - wskazuje przykłady państw, w których nie przestrzega się praw lub są one zagrożone - omawia przykłady łamania praw kobiet i dzieci - podaje przykłady łamania wolności wyznania - wymienia przyczyny uchodźstwa we współczesnym świecie Rozdział IV: Edukacja i praca polega międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych - przedstawia cele i zasady konwencji genewskich i uzupełniających je protokołów - omawia sytuację uchodźców we współczesnym świecie przejawy nacjonalizmu, szowinizmu, rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii - wyjaśnia, w jakich okolicznościach można ograniczyć prawa w przestrzeganiu praw między rozwiniętymi krajami demokratycznymi a państwami, które powstały w XX w. i nie mają tradycji demokratycznych - opisuje działalność Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców - uzasadnia, że nacjonalizm, szowinizm, rasizm, antysemityzm i ksenofobia stanowią przykłady łamania praw - ocenia przejawy nacjonalizmu, szowinizmu, rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii 11

1. System edukacji w 2. Polskie szkoły wyższe - charakterystyka polskiego systemu edukacji - zadania MEN i samorządów - zadania szkoły - statut i inne szkolne dokumenty - prawa i obowiązki uczniów - postępowanie w sytuacji złamania praw ucznia - konsekwencje niedopełniania obowiązków szkolnych - organizacja studiów system boloński - zalety i wady systemu bolońskiego - wybór kierunków studiów - zasady przyjmowania kandydatów na uczelnie wyższe - warunki przyjęć na uczelnie - charakterystyka wybranych kierunków studiów - kształcenie ustawiczne - edukacyjne programy unijne - program Comenius - przedstawia zadania szkoły - wymienia prawa i obowiązki ucznia - wyjaśnia, jakie są konsekwencje niedopełniania obowiązków szkolnych - określa kryteria wyboru kierunku studiów polega kształcenie ustawiczne system edukacji w - wyjaśnia, jaką rolę w szkole pełni statut polega system boloński w organizacji studiów wyższych - przedstawia zasady i warunki przyjęć na wyższe uczelnie - wymienia edukacyjne programy unijne 12 - wymienia zadania MEN i samorządów lokalnych w dziedzinie edukacji - wymienia inne niż statut dokumenty obowiązujące w szkole - opisuje procedurę postępowania w przypadku złamania praw ucznia wybrane kierunki studiów polega istota programu Comenius polegają zadania szkoły w zakresie nauczania i pracy opiekuńczowychowawczej - przedstawia przebieg postępowania kwalifikacyjnego na wybrany kierunek studiów i sposób obliczania ilości punktów ofertę edukacyjnych programów unijnych 3. Kształcenie za - możliwości - ocenia skuteczność polskiego systemu edukacji - ocenia system boloński wskazując jego zalety i wady - ocenia znaczenie kształcenia ustawicznego dla gospodarki i społeczeństwa

granicą kształcenia za granicą - charakterystyka kształcenia wyższego w wybranych krajach UE - matura międzynarodowa - program matury międzynarodowej - przedstawia zasady podejmowania studiów wyższych za granicą - przedstawia zasady podejmowania studiów wyższych i warunki kształcenia się za granicą polega program matury międzynarodowej - wymienia korzyści, jaki daje uczniom realizowanie programu matury międzynarodowej szkolnictwo wyższe w wybranych krajach UE - ocenia problem tzw. drenażu mózgów z punktu widzenia interesów Polski 4. Podróżowanie po Europie i świecie 5. Praca w i za granicą - obywatel w podróży - utrata dokumentów za granicą - Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego - strefa Schengen i jej granice - charakterystyka zjawiska terroryzmu - praca młodzieży w UE - dziecko i młodociany a problem podejmowania pracy - praca młodocianych w - praca w Wielkiej Brytanii - podatki i umowy - Europass - powrót do kraju strefa Schengen, terroryzm - wyjaśnia, w jaki sposób Ministerstwo Spraw Zagranicznych dba o interesy Polaków przebywających za granicą umowazlecenie, umowa o dzieło, umowa o pracę - przedstawia obowiązki pracodawcy zatrudniającego młodocianych pracowników - przedstawia procedurę postępowania w przypadku utraty dokumentów lub problemów zdrowotnych podczas pobytu za granicą - wyjaśnia, jak funkcjonuje strefa Schengen - wymienia cechy zjawiska terroryzmu terminu: Europass - wyjaśnia uwarunkowania podejmowania pracy przez młodocianych - wymienia zasady zatrudniania młodocianych w - wyjaśnia rolę Europass w - opisuje dokumenty zdrowotne, niezbędne podczas pobytu za granicą - opisuje zasady przekraczania granic zewnętrznych i wewnętrznych strefy Schengen miejsca szczególnie narażone na terroryzm - wymienia formalności związane z rejestracją i podejmowaniem pracy za granicą na przykładzie Wielkiej Brytanii - wyjaśnia różnice w umowach podpisywanych z młodymi pracownikami - wyjaśnia okoliczności powstania strefy Schengen - omawia zasady przewozu żywności i leków w komunikacji samolotowej - opisuje sytuacje, które powinny wzbudzić obawy zagrożenia atakiem terrorystycznym - wyjaśnia, jaką rolę dla młodych ludzi mają uregulowania prawne Europejskiego paktu na rzecz młodzieży dokumenty wchodzące w skład Europass - sporządza Europass-CV - ocenia rolę strefy Schengen dla obywateli Unii Europejskiej - ocenia problem emigracji ludzi młodych w poszukiwaniu pracy 13

podejmowaniu pracy za granicą przez młodych ludzi - wymienia ułatwienia w powrocie do kraju Polaków pracujących za granicą według wzoru W trakcie oceniania mogą pojawić się następujące formy (nie muszą pojawić się wszystkie): - prace klasowe (od 25 do 40 punktów), - sprawdziany (od 10 do 30 punktów), - kartkówki (od 5 do 10 punktów), - próbne egzaminy (punktacja przeliczana proporcjonalnie do zrealizowanego materiału), - odpowiedź ustna (od 05 do 10 punktów), - praca z materiałami źródłowymi (od 05 do 20 punktów), - praca z mapą (od 03 do 10 punktów), - praca w grupach (od 03 do 10 punktów), - projekt (od 10 do 20 punktów), - praca na lekcji (od 03 do 05 punktów), - aktywność (nieograniczona), - zadania domowe (od 03 do 05 punktów); (brak zeszytu i podręcznika może być podstawą do wstawienia 0 punktów z zadania domowego) i inne. Punkty procentowe przeliczane są na oceny śródroczne i roczne w następujący sposób: 0 39% - niedostateczny 40 55% - dopuszczający 56 70% - dostateczny 71 84% - dobry 85-100% - bardzo dobry >100% - celujący Na zajęciach wymagania edukacyjne są dostosowywane do psychofizycznych potrzeb uczniów wynikających z opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznej. 14

Jeżeli - z przyczyn usprawiedliwionych uczeń nie mógł napisać sprawdzianu/pracy klasowej/kartkówki, nauczyciel wyznaczy ostateczny termin pisania tej pracy (w ciągu dwóch tygodni po powrocie do szkoły). Uczeń sam zgłasza chęć zaliczenia nauczycielowi. Ma także prawo do poprawy jednej pisemnej pracy w semestrze (najpóźniej miesiąc przed wystawieniem ocen); w ciągu dwóch tygodni od poznania wyniku termin może zostać wyznaczony, dodatkowo wszystkie nieobecności ucznia na tym przedmiocie są usprawiedliwione. Do dziennika wpisywana jest ostatnia ocena. W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej na sprawdzianie/pracy klasowej/kartkówce wpisane zostanie zero punktów. Nauczyciel zapoznaje uczniów ze sprawdzonymi pracami pisemnymi w ciągu 14 dni roboczych od ich napisania przez uczniów. Dodatkowo można się z nimi zapoznać w trakcie konsultacji. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni mu kontynuowanie nauki w klasie programowo wyższej, nauczyciel umożliwia uczniowi uzupełnienie braków. Stworzenie uczniowi szans uzupełnienia braków odbywa się w terminie do dwóch miesięcy od klasyfikacji śródrocznej i polega na zaproponowaniu uczniowi realizacji form ustalonych przez nauczyciela. Prawo do poprawienia proponowanej oceny rocznej o 1 stopień przysługuje uczniowi, który ma wszystkie nieobecności na w/w zajęciach usprawiedliwione, w formie wskazanej przez nauczyciela (test z materiału zrealizowanego w danym roku szkolnym), w terminie zgodnym z harmonogramem określonym przez dyrektora. Dorota Kobylińska - Huk 15