PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 5.11.2014 B8-0211/2014 PROJEKT REZOLUCJI złoŝony w następstwie oświadczenia wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa zgodnie z art. 123 ust. 2 Regulaminu w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru (2014/2921(RSP)) Charles Tannock w imieniu grupy ECR RE\1039305.doc PE537.115v01-00 Zjednoczona w róŝnorodności
B8-0211/2014 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie działań Turcji powodujących napięcia w wyłącznej strefie ekonomicznej Cypru (2014/2921(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając porozumienia z Londynu i Zurichu w sprawie ukonstytuowania Cypru, uwzględniając konstytucję Cypru ratyfikowaną w dniu 16 sierpnia 1960 r., uwzględniając traktat akcesyjny z 2003 r., w szczególności załączony do niego protokół w sprawie Cypru, uwzględniając rezolucję Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych nr 184(1964) oraz mandat sił pokojowych ONZ na Cyprze (UNFICYP), uwzględniając rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 541(1983) i 550(1984) oraz kolejne rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Cypru, uwzględniając Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawie morza, uwzględniając uwagi sekretarza generalnego ONZ Ban Ki-Moona z dnia 23 października 2014 r., uwzględniając konkluzje Rady Europejskiej z dnia 24 października 2014 r., uwzględniając swoje wcześniejsze sprawozdania z postępów oraz rezolucje w sprawie Turcji, w tym rezolucję z dnia 12 marca 2014 r. w sprawie sprawozdania dotyczącego postępów Turcji w 2013 r. 1, uwzględniając wspólną deklarację przywódców Greków cypryjskich i Turków cypryjskich Nicosa Anastasiadesa i Dervişa Eroğlu z lutego 2014 r., uwzględniając konkluzje Rady z dnia 12 grudnia 2002 r. dotyczące otwarcia negocjacji z Turcją w sprawie jej członkostwa w UE, uwzględniając art. 49 Traktatu o Unii Europejskiej oraz zasady ustanowione w jego art. 6 ust. 1, uwzględniając deklarację Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 21 września 2005 r., uwzględniając komunikat Komisji z dnia 16 października 2013 r. zatytułowany Strategia rozszerzenia i najwaŝniejsze wyzwania w latach 2013 2014 (COM(2013)0700), 1 Teksty przyjęte, P7_TA(2014)0235. PE537.115v01-00 2/5 RE\1039305.doc
uwzględniając art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, Ŝe Cypr jest podzielony od roku 1974, kiedy to Turcja dokonała inwazji na jego północną część w reakcji na zamach wojskowy na tej śródziemnomorskiej wyspie, poparty przez rząd Grecji; mając na uwadze, Ŝe od tego czasu wyspa jest podzielona, przy czym jedną trzecią jej obszaru w północnej części zamieszkują Turcy cypryjscy i osadnicy z terytorium Turcji, a pozostałą część Grecy cypryjscy; B. mając na uwadze, Ŝe siły pokojowe pod egidą Narodów Zjednoczonych utrzymują strefę buforową ( zieloną linię ) między obiema stronami; mając na uwadze, Ŝe w 1983 r. na obszarze kontrolowanym przez Turcję proklamowano tzw. Turecką Republikę Cypru Północnego; mając na uwadze, Ŝe status Cypru Północnego jako odrębnej jednostki uznawany jest jedynie przez Turcję, która utrzymuje około 30 000 Ŝołnierzy na północy wyspy; C. mając na uwadze, Ŝe w ciągu minionych pięćdziesięciu lat podejmowano liczne wysiłki dyplomatyczne, aby znaleźć trwałe, pokojowe, polityczne rozwiązanie sytuacji na Cyprze; mając na uwadze, Ŝe przyszłość Cypru pozostaje głównym czynnikiem w staraniach Turcji o członkostwo w Unii Europejskiej; D. mając na uwadze, Ŝe Turcja mimo tego, iŝ ubiega się o przystąpienie do UE jest jedynym państwem członkowskim ONZ, które nie uznało Republiki Cypryjskiej, oraz mając na uwadze, Ŝe Turcja nie jest sygnatariuszem Konwencji Narodów Zjednoczonych o prawie morza (UNCLOS), którą Cypr podpisał i ratyfikował; E. mając na uwadze, Ŝe UNCLOS wprowadza kompleksowe ramy prawne ustalające ład i porządek oraz zasady regulujące wszystkie formy korzystania z oceanów i ich zasobów; F. mając na uwadze, Ŝe UNCLOS, otwarta do podpisu w dniu 10 grudnia 1982 r., stanowiła zwieńczenie ponad 14 lat pracy, w której uczestniczyło ponad 150 państw reprezentujących wszystkie regiony świata, wszystkie systemy prawne i polityczne oraz pełne spektrum rozwoju społeczno-gospodarczego; mając na uwadze, Ŝe UNCLOS weszła w Ŝycie w dniu 16 listopada 1994 r., zgodnie z jej art. 308; G. mając na uwadze, Ŝe w dorobku prawnym UE zawarto wymóg przystąpienia do UNCLOS; mając na uwadze, Ŝe Parlament, przyjmując roczne sprawozdanie Komisji wytyczające drogę do unijno-tureckich negocjacji w sprawie przystąpienia, wielokrotnie wzywał Turcję do podpisania UNCLOS; H. mając na uwadze, Ŝe Cypr i Turcja od dłuŝszego czasu prowadzą spór o zasięg ich wyłącznych stref ekonomicznych (w.s.e.), rzekomo wywołany poszukiwaniami złóŝ ropy naftowej i gazu w tym regionie; I. mając na uwadze, Ŝe mimo zapewnień, iŝ zasoby przyniosą równe korzyści wszystkim Cypryjczykom, Turcja sprzeciwia się cypryjskim wierceniom na wodach, do których Cypr wysuwa roszczenia na mocy międzynarodowego prawa morskiego; RE\1039305.doc 3/5 PE537.115v01-00
J. mając na uwadze, Ŝe w dniu 20 października 2014 r. turecki statek badawczy Barbaros wpłynął do w.s.e. Cypru; mając na uwadze, Ŝe dwa statki pomocnicze i fregata marynarki tureckiej zakotwiczyły około 30 km na południe od Przylądka Greko, najbardziej na wschód wysuniętej części południowego wybrzeŝa Cypru; K. mając na uwadze, Ŝe Turcja ogłosiła teleks nawigacyjny (NAVTEX) stwierdzający, Ŝe od 20 października do 30 grudnia 2014 r. Barbaros będzie prowadził badania sejsmologiczne na Morzu Śródziemnym z myślą o poszukiwaniu pokładów gazu ziemnego; L. mając na uwadze, Ŝe na podstawie badań tego obszaru szacuje się, iŝ w złoŝach na południe od Cypru znajduje się nawet 5 bilionów metrów sześciennych gazu; M. mając na uwadze, Ŝe Turcja niejednokrotnie groziła, iŝ nie zezwoli Cyprowi na dalsze wysuwanie roszczeń do złóŝ węglowodorów w akwenach na południe od wyspy; mając na uwadze, Ŝe Turcja ostrzegła międzynarodowe koncerny naftowe, aby nie prowadziły działań poszukiwawczych i eksploatacyjnych w spornych strefach pod groźbą wykluczenia ich z prowadzenia działalności gospodarczej w Turcji; N. mając na uwadze, Ŝe sekretarz generalny ONZ Ban Ki-Moon wezwał obie strony do załagodzenia sytuacji, aby uniknąć pogłębienia niestabilności w juŝ obecnie niestabilnym regionie; O. mając na uwadze, Ŝe obecny spór spowodował załamanie się rozmów mających na celu rozwiązanie długotrwałego sporu o Cypr; 1. wyraŝa powaŝne zaniepokojenie z powodu pojawienia się w ostatnim okresie nowych napięć między Cyprem a Turcją i wzywa obie strony do wykazania jak największej powściągliwości przy dąŝeniu do rozwiązania bieŝących nieporozumień; 2. uwaŝa rozwiązanie kwestii cypryjskiej w sposób uwzględniający obawy i interesy obu społeczności za klucz do rozstrzygnięcia innych nieuregulowanych spraw; 3. wyraŝa rozczarowanie ponownym fiaskiem ostatnich wysiłków Turcji i Grecji na rzecz poprawy wzajemnych stosunków z myślą o rozstrzygnięciu trwającego od dawna sporu o Cypr; 4. apeluje o pilne wznowienie negocjacji pod auspicjami ONZ, bez Ŝadnych warunków wstępnych, oraz wzywa UE, aby w drodze dobrych usług i za pomocą swoich zasobów pomogła w tym procesie i dopilnowała jego terminowego i pozytywnego zakończenia; 5. wzywa Turcję do poszanowania suwerennych praw Republiki Cypryjskiej, w tym praw obowiązujących w w.s.e. oraz praw dotyczących poszukiwania i eksploatacji zasobów naturalnych na terytoriach lub wodach podlegających jej zwierzchnictwu; 6. ponownie wyraŝa przekonanie, Ŝe Turcja pozostaje strategicznym sojusznikiem w sąsiedztwie południowym oraz Ŝe dalsze serdeczne stosunki mają zasadnicze znaczenie dla polityki energetycznej, spraw zagranicznych i bezpieczeństwa; PE537.115v01-00 4/5 RE\1039305.doc
7. domaga się natychmiastowego wycofania tureckich statków znajdujących się na wodach naleŝących do w.s.e. Cypru i wokół niej; Ŝąda ponadto, aby rząd turecki zaprzestał regularnego naruszania greckiej przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych oraz przerwał przeloty tureckich samolotów wojskowych nad wyspami greckimi; 8. wyraŝa zaniepokojenie niedawnymi ćwiczeniami wojskowymi w regionie pomiędzy Cyprem, Rosją i Izraelem oraz ostrzega przed kolejnymi manewrami w przyszłości, które mogą zaognić obecne napięcia; 9. wzywa obie strony do wznowienia rozmów mających na celu jak najszybsze znalezienie trwałego pokojowego rozwiązania; uwaŝa, Ŝe takie negocjacje to jedyna droga do wypracowania rozwiązania; 10. z zadowoleniem przyjmuje wspólną deklarację prezydenta Cypru Nicosa Anastasiadesa i przywódcy Turków cypryjskich Dervişa Eroğlu z lutego 2014 r., która moŝe posłuŝyć za podstawę nowego okresu szacunku i pojednania z myślą o unormowaniu trwającego od dziesięcioleci podziału; 11. przypomina Turcji o deklaracji Wspólnoty Europejskiej i jej państw członkowskich z dnia 21 września 2005 r., zawierającej warunek, Ŝe uznanie wszystkich państw członkowskich jest niezbędnym elementem procesu przystąpienia; 12. wzywa rząd Turcji do niezwłocznego podpisania i ratyfikacji UNCLOS; przypomina ponadto Turcji, Ŝe zgodnie z warunkami wspólnotowego dorobku prawnego ratyfikacja UNCLOS stanowi wymóg członkostwa w UE; 13. popiera prawa Cypru do wniesienia do ONZ i Międzynarodowej Organizacji Morskiej formalnej skargi na naruszanie jego suwerennego terytorium i wód; 14. odrzuca twierdzenia Turcji, Ŝe poszukiwanie przez Cypr gazu na własnych wodach stanowi prowokację; podziela zdanie ONZ, Ŝe znalezienie gazu przyniesie korzyści obu społecznościom na Cyprze, pod warunkiem Ŝe uda się znaleźć trwałe polityczne rozwiązanie kończące konflikt; uwaŝa, Ŝe odkrycie znacznych zasobów węglowodorów w regionie pod warunkiem właściwego zarządzania mogłoby poprawić stosunki gospodarcze, polityczne i społeczne między obiema społecznościami na Cyprze; 15. zobowiązuje swojego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Radzie, Komisji, Europejskiej SłuŜbie Działań Zewnętrznych, wiceprzewodniczącej Komisji/wysokiej przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa, rządom i parlamentom państw członkowskich oraz rządowi Republiki Turcji. RE\1039305.doc 5/5 PE537.115v01-00