3 x 15 Rok 2015 Plon cukru 15 t/ha Cena korzeni 15 /t
Plon korzeni 160 t/ha Plon cukru 26 t/ha Plon korzeni 152 t/ha Plon cukru 25 t/ha
Rok Cena minimalna (EUR) Doplata cukrowa (EUR) za 1 tone korzeni o 16% zawartosci cukru 2009 2010 26,2 26,2 13,39 0
koszty ogólne 6413 zl koszty bezposrednie 5013 zl 50 t korzeni = koszty bezposrednie
BIOLOGICZNY TECHNOLOGICZNY PLON CUKRU PLON PLON CUKRU KORZENI PLON KORZENI obsada roślin BIOLOGICZNY PLON CUKRU średnia masa Zawartość zawartość związków cukru korzenia melasotwórczych (N- α -aminowy, jony Na, K)
Lan rolniczy to pole rosnacych roslin Cechy lanu buraka cukrowego: - mala liczba roslin na jednostce powierzchni - sklada sie z rzedów roslin o róznej wielkosci rosnacych w nieregularnych odleglosciach miedzy soba - charakteryzuje sie duzym zróznicowaniem koncowej masy korzeni poszczególnych roslin
Liczba roslin lanu ksztaltowana jest na poczatku okresu wegetacji, a srednia masa korzenia narasta w ciagu calego okresu wegetacji Plon korzeni buraków cukrowych wynika z plonu suchej masy, który jest funkcja pochlonietego promieniowania slonecznego przez powierzchnie lisci roslin Za korzenie ponad normatywne przyjmuje sie te, które sa mniejsze od 300 g i wieksze od 1200-1500 g, a o najlepszej jakosci korzeni o masie 600-900 g.
Celem kazdej uprawy powinno byc uzyskanie wyrównanego lanu, a w nim roslin o pozadanych cechach morfologicznych i jakosciowych. Uzyskanie pojedynczych korzeni o wyrównanej i duzej masie pozwala na zwiekszenie poziomu plonowania
liczba liści (szt) 25 20 15 10 5 y = -0,2282x + 13,458 R 2 = 0,1534 liczba liści (szt) 25 20 15 10 5 y = -0,1616x + 11,917 R 2 = 0,0916 0 10 15 20 25 30 35 40 dni od siewu (dni) 0 10 15 20 25 30 35 40 dni od siewu (dni) liczba liści (szt) 25 20 15 10 5 y = -0,1423x + 10,891 R 2 = 0,0825 liczba liści (szt) 25 20 15 10 5 y = -0,1974x + 12,504 R 2 = 0,1598 0 10 15 20 25 30 35 40 dni od siewu (dni) 0 10 15 20 25 30 35 40 dni od siewu (dni)
3500 3000 y = 79,857x + 51,164 R 2 = 0,0456 3500 3000 y = 90,178x + 172,07 R 2 = 0,0725 masa korzenia (g) 2500 2000 1500 1000 masa korzenia (g) 2500 2000 1500 1000 500 500 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 liczba liści (szt) 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 liczba liści (szt) 3500 3000 y = 28,413x + 651,21 R 2 = 0,0052 3500 3000 y = 96,859x - 132,04 R 2 = 0,0582 masa korzenia (g) 2500 2000 1500 1000 masa korzenia (g) 2500 2000 1500 1000 500 500 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 liczba liści (szt) 0 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 liczba liści (szt)
srodowiskowe gleba, klimat (60-80%) genotypowe gatunek, odmiana (5-15%) agrotechniczne tworzace technologie produkcji (20-40%)
NAKLADOWE NIE NAKLADOWE - dawki nawozów mineralnych - dokarmianie dolistne roslin - ochrona plantacji przed zachwaszczeniem, chorobami i szkodnikami - dobór gleby - przedplon - termin stosowania obornika, nawozów mineralnych - wybór odmiany - jakosc materialu siewnego - precyzyjny siew - norma wysiewu - obsada roslin - termin siewu
Kazdy z czynników agrotechnicznych nie nakladowych powinien byc na najlepszym dobranym do danego pola optymalnym poziomie.
Termin siewu 1992 1993 1994 1992-1994 Plon korzeni w t/ha 14.IV. 51,0 66,2 58,7 58,6 28.IV. 46,2 56,9 50,8 51,3 14.IV. 28.IV. 14.IV. 28.IV. Koncowa obsada roslin w tys. szt./ha 106,1 91,1 102,4 101,9 84,0 97,8 Srednia masa korzenia w kg 0,48 0,73 0,57 0,45 0,68 0,52 99,9 94,6 0,59 0,55
Termin siewu Plon korzeni Zawart osc cukru [%] t/ha % N-a aminowy Zawartosc w mval na 100g miazgi K + Na + Udzial plantacji [%] do 20.Id 48,7 100 16,4 2,32 4,83 0,34 10,1 21-25.IV 45,5 93,5 16,7 2,01 4,47 0,34 14,9 26-30.IV. 43,3 88,9 15,8 2,42 4,83 0,38 33,3 1-5.V. 36,6 75,2 15,6 2,22 4,89 0,45 28,5 po 5.V. 35,1 72,1 15,4 2,46 5,31 0,46 13,2
Opóznienie terminu siewu o 10 dni powoduje spadek plonu korzeni o 10-15%, a dalsze opóznienie o 5 dni zwieksza spadek o 5-8%.
Dlugosc wegetacji w dniach Plon korzeni [t/ha] Zawartosc sacharozy [%] Technologiczny plon cukru [t/ha] 195 60,8 19,0 10,6 181a 56,4 19,0 9,6 181b 53,3 18,7 9,1 167 49,2 18,7 8,2 181a siew 14.IV. zbiór 12.X. 181b siew 28.IV zbiór 26.X. Termin zbioru a preferencje odmianowe
przygotowania przedsiewnego pola precyzyjnej techniki siewu (2,5-3 cm glebokosc siewu, równomierne odleglosci miedzy klebkami) jakosci materialu siewnego (>95% laboratoryjna zdolnosc wschodów, >85% polowa zdolnosc wschodów) wlasciwego stosowania nawozenia mineralnego
W grupie czynników nakladowych najwieksze znaczenie w ksztaltowaniu plonowania buraka cukrowego ma nawozenie mineralne Przy ustalaniu dawek obowiazuje zasada bilansowania skladników pokarmowych Dawki fosforu i potasu (stosowane jesienia pod orke) zaleza od: - zasobnosci gleby w te skladniki dla roslin - ilosci skladników dostarczonych w nawozach organicznych - pobierania skladników w okresie wegetacji przez rosliny
Lata Podzialy zasobnosci gleby w K 2 O i P 2 O 5 b.niska niska srednia wysoka b.wysoka Stosowane dawki K 2 O w kg/ha 1992-1995 92 92 114 114 123 2000-2001 101 124 126 140 123 Stosowane dawki P 2 O 5 w kg/ha 1992-1995 73 90 96 103 108 2000-2001 84 75 84 98 99
Nawozenie azotem ze skladników mineralnych wywiera najsilniejszy wplyw na wielkosc i jakosc plonu korzenia buraka cukrowego. Niedostatek azotu - opóznia i ogranicza wzrost i rozwój roslin Nadmiar azotu - pogarsza wschody, zmniejsza obsade roslin i zawartosc cukru w korzeniach, a zwieksza zwiazków melasotwórczych.
Termin stosowania nawozenia azotem zalezy od wielkosci dawek N N < 90 kg/ha (jednorazowo) przed siewem N > 90 kg/ha (w 2 terminach) przed siewem i w fazie 2-4 lisci
D N = [(P * P N ) (N min * K N )] D N = dawka nawozowa azotu, kg N/ha P plon korzeni, t/ha P N pobranie jednostkowe azotu, kg N/t korzeni N min azot mineralny w glebie, przed siewem, kg N/ha K N wspólczynnik korekcyjny dawki azotu, wartosc niemianowana.
Herbicydy doglebowe w przypadku spodziewanego duzego zachwaszczenia Nalistne zwalczanie chwastów w dzielonych dawkach podstawa ochrony buraka przed zachwaszczeniem Chwasty uciazliwe i dominujace podstawa doboru herbicydów Stosowanie herbicydów o 2-3 substancjach aktywnych lepszym rozwiazaniem jak laczenie herbicydów o 1 substancji aktywnej
Uprawa odmian o podwójnej tolerancyjnosci sposobem zabezpieczenia plantacji przed chorobami (chwoscik burakowy, wirusowa rizomania) Zwalczanie chorób i szkodników przy wystepowaniu ich powyzej progu szkodliwosci
Odpornosc/ tolerancja Pestycydy Inne Rizomania +++ 0 0 Nicienie ++ 0 ++ Rizoctonia solani Plamistosc lisci ++ 0 ++ + ++ + Fusarium ++ (+) + Wirusowe choroby lisci (+) +++ (nasiona) 0 Sposób ochrony: + mozliwy, ++ istotny, +++ zasadniczy
Rodzaje strat: - ubytki powierzchniowe - poziom lamania korzeni w glebie - mechaniczne uszkodzenia korzeni (miazdzenie, stluczenia, lamanie) Przyczyny strat: - nie wyrównane pole przed siewem - nierównomierny rozwój i rozmieszczenie roslin w lanie - duze zachwaszczenie wtórne - bledy popelniane przez operatorów maszyn
3-4 tygodni przechowywania korzeni to: - spadek masy 2-3% - cukru do 0,5% Zanieczyszczanie korzeni chwastami i liscmi buraczanymi powoduje rozwój procesów gnilnych i wzrost temperatury w pryzmie, a w konsekwencji wieksze ubytki masy i cukru. Okrycie pryzmy wlóknina zmniejsza straty cukru w korzeniach w porównaniu z pryzmami nie zabezpieczonymi nawet do okolo 1%. Okrywanie wlóknina chroni buraki przed dzialaniem mrozu, wiatru i sprzyja lepszemu doczyszczaniu buraków podczas odbioru.
Pamietajmy, ze burak cukrowy jest bardzo wymagajaca roslina wobec siedliska i warunków uprawy. Duze o dobrej jakosci oplacalne plony korzeni mozemy uzyskac optymalizujac wszystkie wykonywane zabiegi agrotechniczne. Szczególna dbalosc i prawidlowe stosowanie nie nakladowych czynników agrotechnicznych pozwala ograniczyc koszty uprawy buraka. Przy wykonywaniu wszystkich czynnosci bardzo wazna jest starannosc i jakosc poszczególnych zabiegów.
W pólnocno-zachodniej Europie, burak o maksymalnym potencjale produkcyjnosci absorbujacy 90% dostepnego promieniowania slonecznego i zuzywajacy 6670 t/ha wody, pozwala uzyskac plon cukru 33 t/ha. Buraki ozime odporne na pospiechowatosc sa najblizsze spelnieniu powyzszych zalozen.
Dziekuje za uwage!!!