HARMONOGRAM ĆWICZEŃ NR PRACOWNI ZESPÓŁ I II III IV V VI regulamin pracowni, test BHP G2 G1 G6 G5 G4 G3 G3 G2 G1 G6 G5 G4 G4 G3 G2 G1 G6 G5 G5 G4 G3 G2 G1 G6 kolokwium TEMATYKA ĆWICZEŃ NR G1 G2 G3 G4 G5 G6 TYTUŁ ĆWICZENIA Oznaczanie granicy płynności surowców ceramicznych Oznaczanie właściwości sorpcyjnych wybranych surowców ceramicznych Pęcznienie i sedymentacja glinokrzemianów Analiza składu spoiw budowlanych Badanie wybranych właściwości materiałów ceramicznych Ścierniwa
TEMATYKA WYKŁADÓW 1. Ogólna charakterystyka materiałów ceramicznych 2. Surowce dla przemysłu ceramicznego 3. Historia przemysłu ceramicznego 4. Ceramika tradycyjna 5. Materiały ogniotrwałe 6. Szkła i emalie 7. Materiały ścierne 8. Budowlane materiały wiążące 9. Leizna kamienna i farby ziemne 10. Nowoczesne zastosowania ceramiki 11. Kompozyty ceramiczne 12. Metody badania surowców i wyrobów ceramicznych LITERATURA PODSTAWOWA 1. M.F. Ashby, D.R.H. Jones: Materiały inżynierskie. Tom 1 - Właściwości i zastosowania. WNT, Warszawa 1997. 2. A.J. Awgustinik: Ceramika. Wyd. Arkady, Warszawa 1980. 3. T. Matyszewski, D. Mickiewicz: Materiały i wyroby stosowane w inżynierii materiałowej, cz.1. Wyd. Uczelniane Politechniki Szczecińskiej, Szczecin 1983. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1. W. Skalmowski: Chemia materiałów budowlanych. Wyd. Arkady, Warszawa 1971 r. 2. Polak: Szkło i jego historia. PWN, Warszawa 1981. 3. K. Woźniak: Materiały ścierne - wytwarzanie i własności. WNT, Warszawa 1982.
SCHEMAT OPRACOWANIA ĆWICZENIA...... (imiona i nazwiska osób wykonujących ćwiczenie)... (grupa, zespół) Bydgoszcz, dn.... ĆWICZENIE NR x... (tytuł ćwiczenia)... (cel ćwiczenia) KONTROLKA ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ a) Opis wykonanych operacji b) Wyniki pomiarów i obserwacji b) Interpretacja wyników c) Wnioski
REGULAMIN PRACOWNI W laboratorium chemicznym znajdują się różne odczynniki i aparatura. Bezpieczne posługiwanie się nimi wymaga uwagi, dokładności, zachowania czystości i porządku oraz znajomości przepisów BHP. Podczas przebywania i pracy w laboratorium należy przestrzegać niżej podanych wskazówek: 1. Przed przystąpieniem do pracy zapoznać się z instrukcją BHP. 2. Do laboratorium przychodzić po zaznajomieniu się z częścią teoretyczną i wskazówkami dotyczącymi wykonania wyznaczonego ćwiczenia. Znajomość urządzeń i sprzętu laboratoryjnego, techniki wykonania podstawowych czynności, a także sposobu wykonania każdego ćwiczenia jest warunkiem bezpiecznej pracy i otrzymania prawidłowych wyników. 3. Pracować uważnie, nie rozsypując chemikaliów i nie rozlewając roztworów. W przypadku ich rozsypania lub rozlania należy je usunąć ze stanowiska pracy do pojemników przeznaczonych na odpady, a stół wytrzeć do sucha. Nie wolno rozsypanych lub rozlanych chemikaliów wprowadzać z powrotem do naczyń, z których zostały pobrane. 4. Wszystkie naczynia zamykać zawsze tymi samymi korkami lub pipetkami. Przekładanie korków lub pipetek powoduje zanieczyszczenie odczynników i otrzymanie błędnych wyników ćwiczeń. 5. Nie przestawiać naczyń z odczynnikami chemicznymi w inne miejsce. 6. Uszkodzenie aparatury, sprzętu laboratoryjnego i naczyń zgłaszać prowadzącemu ćwiczenia. 7. Stłuczone szkło i papiery wrzucać do odpowiednich pojemników na odpady, a nie do zlewów. 8. Podczas ćwiczeń zachować ciszę. W razie konieczności porozumiewać się półgłosem. 9. Przemieszczać się ostrożnie uważając, aby nie potrącić pracujących kolegów. 10. Podczas pracy dbać o czystość i porządek na wyznaczonym miejscu oraz w całym laboratorium. Za czystość i porządek na miejscu przeznaczonym dla danego ćwiczenia odpowiadają studenci, którzy je wykonują. 11. W pracowni chemicznej obowiązuje bezwzględny zakaz spożywania posiłków oraz napojów!
INSTRUKCJA BHP W celu uniknięcia wypadku zatrucia, pożaru, oparzenia, porażenia lub zranienia podczas wykonywania ćwiczeń laboratoryjnych, należy przestrzegać niżej przytoczonych zaleceń: 1. Ćwiczenia w pracowni chemicznej student może odrabiać tylko wtedy, gdy zaopatrzony jest w odpowiednie środki ochrony osobistej, tj. fartuch oraz okulary ochronne. Ponadto osoby posiadające długie włosy zobowiązane są do ich związania na czas pracy w laboratorium. 2. Ćwiczenia z substancjami szkodliwymi dla zdrowia, tj. stężonymi kwasami i amoniakiem, siarkowodorem, chlorowodorem, fluorowodorem, tlenkami azotu lub siarki, a także rozpuszczalnikami organicznymi, wykonywać tylko pod włączonym wyciągiem. 3. Wyjątkowo uważnie pracować ze stężonymi kwasami i zasadami. Ze względu na właściwości żrące mogą one spowodować oparzenie oczu, ciała i zniszczenie odzieży. Nie naciągać ich ustami do pipety! 4. Ze względu na silnie egzotermiczny charakter procesu rozcieńczania stężonego kwasu siarkowego(vi) wlewać go ostrożnie do wody, a nigdy odwrotnie. 5. Nie nachylać się nad naczyniem, w którym zachodzi reakcja chemiczna. 6. Przy wykonywaniu ćwiczenia posługiwać się takimi ilościami i stężeniami odczynników chemicznych, jakie są zalecane w instrukcji. 7. Nie pracować z substancjami łatwopalnymi w pobliżu otwartego ognia. Nie brać do rąk rozgrzanych naczyń, palników gazowych, w których przeskoczył płomień i innego rozgrzanego sprzętu. Gorące, a zwłaszcza rozżarzone przedmioty, stawiać na płytce ognioodpornej. Pilnować, aby po zgaszeniu palnika kurki gazowe zostały dokładnie zamknięte. 8. Podczas ogrzewania cieczy w probówce nad palnikiem gazowym uważać, aby otwór probówki był skierowany w stronę bezpieczną dla eksperymentatora i osób znajdujących się w pobliżu. 9. Przed przystąpieniem do pracy z urządzeniami elektrycznymi sprawdzić prawidłowość połączeń, nie zapominając o przewodach uziemiających. 10. Nie korzystać z uszkodzonych probówek i innych naczyń szklanych. 11. Nie wąchać bezpośrednio substancji chemicznej, a tylko korek naczynia, w którym jest ona zamknięta. 12. Resztki odczynników pozostałe po wykonaniu ćwiczenia przenieść do pojemników na odpady, zgodnie z ich przeznaczeniem. 13. W przypadku oparzenia, zranienia itp. postępować zgodnie z zasadami udzielania pierwszej pomocy oraz zgłosić ten fakt prowadzącemu ćwiczenia.