Jak korzystać z przeglądarki danych ESS SoftReport Instalacja 1. Do korzystania z przeglądarki konieczne jest zainstalowanie programu ESS SoftReport. W tym celu należy wejść na stronę internetową http://www.ifispan.waw.pl/ess i przejść na podstronę Wyniki Badania, dalej na podstronę Przeglądarka z danymi ESS R6 (2012-1013) oraz z danymi skumulowanymi ESS R1-R5 a następnie pobrać plik z programem klikając w link Przeglądarka z danymi ESS R6 (2012-2013) oraz z danymi skumulowanymi ESS R1-R5 [program do pobrania 43MB] (na ogół po kliknięciu pojawia się pytanie, gdzie zapisać plik - proszę wybrać dogodne miejsce na komputerze np. Moje dokumenty). 2. Powyższy plik należy rozpakować. Utworzy się nowy podkatalog ESS_SoftReport_Distrib_komplet. W nim znajduje się plik setup, który należy uruchomić. 3. Proces instalacji zwykle następuje automatycznie: należy jedynie wybrać język instalacji, a na następnych planszach klikać pole Dalej oraz pole Start. Po zainstalowaniu program można uruchamiać, tak jak inne programy (np. wybierając Start Programy SoftReport Systems SoftReport Explorer). Uwaga: powyżej opisany proces instalacji może się różnić w zależności od wersji systemu operacyjnego (program pracuje w systemach Windows NT, 2000, XP, Vista i Windows 7 i 8). Więcej informacji o instalacji można znaleźć w dokumencie Instrukcja do przeglądarki danych zamieszczonej na stronie http://www.ifispan.waw.pl/ess. Przykładowa analiza: jak uzyskać rozkład procentowy odpowiedzi na pytanie B26 (w ESS R6) w jakim stopniu zgadza się albo nie zgadza ze stwierdzeniem: Rząd powinien podjąć działania na rzecz zmniejszenia różnic w dochodach. 1. Uruchamiamy program SoftReport Explorer. Domyślnie otwierają się dane 6 rundy ESS. Gdybyśmy chcieli otworzyć dane dla wcześniejszych rund należy wybrać Badanie Otwórz, (patrz strzałka na poniższej ilustracji) znaleźć i zaznaczyć pliki z danymi dla poprzednich rund. W tym celu trzeba przejść do katalogu wyższego. (Patrz strzałka na kolejnej ilustracji). 1
2. Interesują nas dane z 6 rundy. Przystępujemy do wykonania interesującego nas rozkładu procentowego dla pytania: w jakim stopniu zgadza się albo nie zgadza ze stwierdzeniem: Rząd powinien podjąć działania na rzecz zmniejszenia różnic w dochodach. W tym celu wybieramy Raport Nowy Tablice jednowymiarowe, jak na poniższej ilustracji. 3. Otwiera się kolejne okno. Możemy w tym miejscu zdecydować, czy chcemy analizować fale z jednej rundy czy kilku jednocześnie. Ta druga opcja byłaby uzasadniona gdybyśmy analizowali zbiór z danymi zagregowanymi z rund 1-5, wówczas moglibyśmy wybrać np. rundę 2. W naszym przypadku (otwarte są dane z 6 rundy) nie ma znaczenia, którą opcję wybierzemy. Na dole strony domyślnie ustawiona jest opcja ważenia danych wagą DWEIGHT. Należy pozostawić tę wagę. Dzięki niej, uzyskane wyniki będą uwzględniały specyfikę doboru próby w poszczególnych krajach (np. gdybyśmy chcieli porównać opinie mieszkańców Polski z wynikami w innych krajach). Po wybraniu fal, proszę kliknąć pole Dalej. 2
4. Pojawia się kolejne okno zatytułowane Tablice jednowymiarowe: Grupa celowa. Tu możemy określić, czy rozkład procentowy ma dotyczyć wszystkich badanych, czy też określonej zbiorowości, np. kobiet. W naszym przykładzie interesuje nas rozkład dla wszystkich mieszkańców Polski. Klikamy w lewej części okna zmienną Kraj, obok wyświetlają się wartości tej zmiennej. Wybieramy Polskę. Następnie naciskamy przycisk I oznaczony strzałką na poniższej ilustracji. W dolnej części planszy pojawia się warunek, który zdefiniowaliśmy i dodatkowe informacje. Widzimy np. że badanie w Polsce objęło 1898 osób. Po wyborze grupy celowej klikamy przycisk Dalej. Moglibyśmy także określić zbiorowość, dla której chcemy wyznaczyć rozkład posługując się kilkoma kryteriami, np. płcią, wiekiem, itd. Wówczas dodalibyśmy kolejne kryteria posługując się przyciskami I LUB, NIE, będące odpowiednikami koniunkcji, alternatywy i negacji. 3
5. Pojawia się nowe okno zatytułowane Tablice jednowymiarowe: Zmienne. Pytania (zmiennej) B26 w ESS R6 (w jakim stopniu zgadza się albo nie zgadza ze stwierdzeniem: Rząd powinien podjąć działania na rzecz zmniejszenia różnic w dochodach. ) szukamy w katalogu ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ, ZAUFANIE DO INSTYTUCJI. Zaznaczamy ją następnie naciskamy przycisk Wybierz. Zmienna ta pojawia się w dolnym oknie. Następnie naciskamy przycisk Dalej. 6. Pojawia się następne okno: Tablice jednowymiarowe: Komórki. W naszym przykładzie wybierzemy najczęściej używane opcje, tj. procenty do ogółu (z których wyłączone są odpowiedzi trudno powiedzieć i braki danych; jak sygnalizowaliśmy powyżej procenty są odpowiednio przeważone) oraz liczby respondentów. Następnie klikamy przycisk Zakończ. Możemy także wybrać inne statystyki, które nas interesują. 4
7. Pojawia się okienko z wynikami. Widać np. że w 6 rundzie ESS w Polsce 37,5% ankietowanych deklaruje, że zdecydowanie zgadza się ze stwierdzeniem: Rząd powinien podjąć działania na rzecz zmniejszenia różnic w dochodach. 8. Powyższy rozkład można łatwo przenieść np. do Excela, Worda, Notatnika. W tym celu wybieramy z paska poleceń Edycja Kopiuj do schowka. Następnie przechodzimy do programu, do którego chcemy przenieść te dane i używając polecenia wklej kopiujemy rozkład odpowiedzi. Powyższy przykład ilustruje jeden z prostszych sposobów wykorzystania przeglądarki ESS SoftReport, której możliwości są znacznie bogatsze. Możliwe są nieznaczne różnice w stosunku do powyższych ilustracji. Więcej informacji można znaleźć w instrukcji zamieszczonej na stronie http://www.ifispan.waw.pl/ess 5