JCWP na obszarze Gminy Miejskiej Łeba (Rejon wodny dolnej Wisły) wraz z podaniem ich typów i ustalonych warunków referencyjnych

Podobne dokumenty
Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy. Aktualizacja planów gospodarowania wodami

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego. - programy działań dotyczące Regionu Wodnego Środkowej Odry. 11 czerwca 2015 r.

Projekt aktualizacji Programu wodno środowiskowego kraju

Projekt aktualizacji Programu wodno - środowiskowego kraju programy działań

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Niemna wyniki prac

Aktualizacja Programu wodno środowiskowego kraju programy działań

Aktualizacja Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry (RW Środkowej Odry) i dorzecza Łaby wyniki prac

Propozycja działań naprawczych zwiększających potencjał ekologiczny Zbiornika Sulejowskiego

Program wodno-środowiskowy kraju

Ścieki, zanieczyszczenia, jakość wody Klara Ramm Szatkiewicz Dyrektor Departamentu Planowania i Zasobów Wodnych - Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej

Zintegrowana strategia zrównoważonego zarządzania wodami w zlewni

Monika Kotulak Klub Przyrodników. Jak bronić swojej rzeki, warsztaty Klubu Przyrodników i WWF, Schodno czerwca 2012

Załącznik Nr 1. Wykaz najważniejszych aktów prawnych. Prawodawstwo polskie

Sanitacja jako istotny problem gospodarki wodnej w dorzeczu Górnej G

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W RZESZOWIE NA 2019 ROK

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

Program ochrony środowiska Gmina Ujazd str. 1 SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1: Wstęp. Informacje ogólne. Strategia i wizja rozwoju Gminy a ochrona środowiska.

Aktualizacja Programu wodno-środowiskowego kraju i Planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

L I S T A PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH DO DOFINANSOWANIA PRZEZ WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH w 2016 ROKU

Lp. STANDARD PODSTAWA PRAWNA

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

dr inż. Andrzej Jagusiewicz, Lucyna Dygas-Ciołkowska, Dyrektor Departamentu Monitoringu i Informacji o Środowisku Główny Inspektor Ochrony Środowiska

Załącznik nr 1 do Powiatowego Programu Ochrony Środowiska dla Powiatu Zgierskiego. Wykaz waŝniejszych aktów prawnych stan na r.

Bibliografia. Akty prawne

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r.

Program Ochrony Środowiska dla Gminy Rybno

Aktualizacja planów gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

1. Rodzaj i charakterystyka przedsięwzięcia:

UCHWAŁA NR 27/17 RADY NADZORCZEJ WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W KIELCACH. z dnia 24 sierpnia 2017 r.

projekt aktualizacji Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

Na p Na ocząt ą e t k

Bibliografia. Akty prawne. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Aleksandrów Kujawski. ABRYS Technika Sp. z o.o.

ZLEWNIE RZEK BUGU I NARWI

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Przyroda łagodzi zmiany klimatu cykl szkoleniowy

Załącznik do uchwały nr 56/2017, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 10 lipca 2017 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

Ocena jakości wód powierzchniowych rzeki transgranicznej Wisznia

Niniejszy załącznik stanowi zestawienie działań krajowych.

Aktualizacja Programu Ochrony Środowiska dla miasta Tczewa na lata

w świetle badań monitoringowych Wolsztyn, wrzesień 2013 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie wykonywał badania:

Uwarunkowania dla samorządów wynikające z planów gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy i warunków korzystania z wód regionu wodnego

Lódzki Wojewódzki Inspektorat Ochrony Srodowiska PROGRAM PANSTWOWEGO MONITORINGU,, SRODOWISKA WOJEWODZTW A LÓDZKIEGO na lata

Bibliografia. Akty prawne

Działania wskazane do realizacji w apwśk

Prawo unijne w gospodarce wodnej. Leszek Karwowski Prezes Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej

Warszawa, dnia 5 sierpnia 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 21 lipca 2016 r.

Woda pitna Sanitacja Higiena

Projekt aktualizacji Programu wodnośrodowiskowego

Tworzenie planów gospodarowania wodami w pierwszym cyklu planistycznym w Polsce

Załącznik nr 1. Cele strategiczne i kierunki zadań A B C G H I OBSZAR INTERWENCJI LP.

Klasyfikacja wskaźników wód powierzchniowych województwa podlaskiego w punktach pomiarowo-kontrolnych

RAMOWA DYREKTYWA WODNA - REALIZACJA INWESTYCJI W GOSPODARCE WODNEJ

WYBRANE OBOWIĄZKI i UPRAWNIENIA ORGANÓW GMINY WYNIKAJĄCE Z PRZEPISÓW OCHRONY ŚRODOWISKA*

Ocena stanu / potencjału ekologicznego, stanu chemicznego i ocena stanu wód rzecznych.

Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 145 z późn. zm.), zarządza się co następuje:

Kraków, dnia 17 stycznia 2014 r. Poz z dnia 16 stycznia 2014 roku. w sprawie warunków korzystania z wód regionu wodnego Czarnej Orawy

4. Blok stan 4.2. Podsystem monitoringu jakości wód Monitoring wód podziemnych

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ochrona wód i gospodarka wodna

Wykaz promotorów i tematów prac dyplomowych przewidzianych do obrony w roku akademickim 2019/2020

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA. z dnia 23 grudnia 2002 r.

Pyzdry, dnia 15 listopada 2012r. Nr OCH D E C Y Z J A

ZAGROŻENIA ZWIĄZANE Z WODĄ NA OBSZARACH WIEJSKICH

Załącznik do uchwały nr 72/2014, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 27 czerwca 2014 r.

Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski

"Ochrona jakości wody podczas przejścia fali powodziowej w świetle obowiązujących przepisów prawnych"

Zasady udzielania dofinansowania ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku

Wdrażanie Ramowej Dyrektywy Wodnej w Polsce stan obecny i zamierzenia

Szkolenie z zakresu stosowania nawozów BLOK 5

DOKUMENT UZUPEŁNIAJĄCY DO: Aktualizacji Programu Ochrony Środowiska dla Miasta Łeba na lata z perspektywą do roku 2023

Warunki korzystania z wód regionu wodnego

Stan czystości wód w województwie lubuskim na podstawie badań WIOŚ

Lista pytań ogólnych na egzamin inżynierski

Ramowa Dyrektywa Wodna cele i zadania. Olsztyn, r.

III tura konsultacji społecznych dot. planów gospodarowania wodami Regionalne Fora Konsultacyjne. - Wprowadzenie -

POZWOLENIE ZINTEGROWANE

Zgodnie z powyżej przywołanym paragrafem, jego ust. 1, pkt 4 ścieki bytowe, komunalne, przemysłowe biologicznie rozkładalne oraz wody z odwodnienia

22 MARZEC ŚWIATOWY DZIEŃ WODY. Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Tarnowskich Górach

1150 Zalewy i jeziora przymorskie (laguny)

Warunki korzystania z wód jako narzędzie wdrożenia planu gospodarowania wodami w obszarze dorzecza

PROGRAM MAŁEJ RETENCJI DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO MAZURSKIEGO NA LATA POWIAT SZCZYCIEŃSKI GMINA MIEJSKA SZCZYTNO

Planowanie strategiczne w gospodarce wodnej Prof. dr hab. inż. Jerzy Zwoździak

Zagospodarowanie wód opadowych na terenach miejskich w świetle planowanych zmian legislacyjnych. Michał Behnke

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU

ZWYKŁA DOBRA PRAKTYKA ROLNICZA IRENA DUER

Lokalne instrumenty. w gospodarce nadrzecznej

Projekty Planów w gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy

Program Ochrony Środowiska dla Miasta i Gminy Piaseczno na lata z perspektywą na lata

Inżynieria Środowiska egzamin magisterski

WZPiNoS KUL Jana Pawła II Rok akademicki 2016/2017 Instytut Inżynierii Środowiska Kierunek: Inżynieria środowiska II stopnia

TECHNIK OCHRONY ŚRODOWISKA. Opracowała: mgr inż. Joanna Depta- Ładak

Dyrektywa Azotanowa w województwie kujawsko-pomorskim

Rejestr wymagań prawnych i innych dot. Systemu Zarządzania Środowiskowego

Transkrypt:

Plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 października 2016 r. w sprawie Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (Dz.U. 2016 poz.1911 z późn.zm.) JCWP na obszarze Gminy Miejskiej Łeba (Rejon wodny dolnej Wisły) wraz z podaniem ich typów i ustalonych warunków referencyjnych JCPW rzeczne PLRW20002247699 Nazwa JCWP Łeba od jeziora Łebsko z Chełstem od wpływu do jeziora Sarbsko Typologia JCW 22 - Rzeka przyujściowa pod wpływem wód słonych Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych: niezagrożona PLRW20002247699 Nazwa JCWP Łeba od Pogorzelicy do wypływu z jez. Łebsko (fragment) Typologia JCWP 22 - Rzeka przyujściowa pod wpływem wód słonych Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych: niezagrożona Cele środowiskowe dla JCPW PLRW20002247699: Stan lub potencjał ekologiczny: dobry stan ekologiczny; możliwość migracji organizmów wodnych na odcinku cieku istotnego - Łeba od ujścia do Jeziora Łebsko Obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie: 1) Kod obszaru: REZ1406 Nazwa: Rezerwat przyrody Mierzeja Sarbska Pow. obszaru chronionego: 574,2 ha Przedmioty ochrony zależne od wód: Higrofilne ekosystemy w zagłęb międzywydmowych i pasie przyjeziornym, turzycowiska, wrzosowiska, bory i brzeziny bagienne 2) Kod obszaru: SPN Warunki referencyjne dla typu 22: 1) fitoplankton (wskaźnik fitoplanktonowy IFPL): nie określono, 2) fitobentos (multimetryczny indeks okrzemkowy IO: nie określono, 3) makrofity: nie określono, 4) makrobezkręgowce bentosowe (wskaźnik MMI): 0,956 5) ichtiofauna: a) wskaźnik EFI+_PL z dominacją ryb łososiowatych: 0,911-1,000, b) wskaźnik EFI+_PL nadających się do brodzenia z dominacją ryb karpiowatych: 0,939-1,000, c) wskaźnik EFI+_PL z dominacją ryb karpiowatych, wskaźnik przy wykonywaniu połowów z łodzi: 0,917-1,000

JCPW jeziorne L.p. 459 PLLW21045 Nazwa JCWP Łebsko Typologia JCW 4 - jezioro przymorskie, pod wpływem wód słonych na Niżu Środkowopolskim Stan lub potencjał ekologiczny: mniej rygorystyczny cel środowiskowy brak możliwości technicznych Termin osiągnięcia dobrego stanu: 2027 Typ odstępstwa: ustalenie celów mniej rygorystycznych - brak możliwości technicznych Odstępstwo: mniej rygorystyczny cel środowiskowy dla jezior przymorskich ze względu na specyficzne uwarunkowania naturalne; konieczne ustalenie wartości obniżonych celów środowiskowych L.p. 461 PLLW21047 Nazwa JCWP Sarbsko Typologia JCW 4 - jezioro przymorskie, pod wpływem wód słonych na Niżu Środkowopolskim JCW monitorowana: NIE Stan lub potencjał ekologiczny: mniej rygorystyczny cel środowiskowy brak możliwości technicznych Termin osiągnięcia dobrego stanu: 2027 Typ odstępstwa: ustalenie celów mniej rygorystycznych - brak możliwości technicznych Odstępstwo: mniej rygorystyczny cel środowiskowy dla jezior przymorskich ze względu na specyficzne uwarunkowania naturalne; konieczne ustalenie wartości obniżonych celów środowiskowych Warunki referencyjne dla typu 4: 1) fitoplankton: nie określono, 2) fitobentos: nie określono, 3) makrofity: nie określono (wskaźniki dla jezior ramienicowych) 4) ichtiofauna: Jeziorowy Indeks Rybny (LFI+): 0,71 Jeziorny Indeks Rybny (LFI-CEN): 0,71 JCPW przybrzeżne L.p. 2 Kod JCPW CWIIIWB5

Nazwa JCPW Jastrzębia Góra Rowy Typologia JCW CWIII otwarte wybrzeże z substratem piaszczystym z brzegiem wydmowym Stan lub potencjał ekologiczny: dobry stan ekologiczny Warunki referencyjne: 1) fitoplankton - (chlorofil a"), dla którego wartość graniczna, będąca średnią z pomiarów w miesiącach VI - IX dla bardzo dobrego stanu ekologicznego wód: <1,50 μg na l, 2) fitoplankton - (całkowita biomasa), dla którego wartość graniczna, będąca średnią z pomiarów miesiącach VI-IX dla bardzo dobrego stanu ekologicznego wód: 420,56 mm 3 na m 3 ; 3) makroglony i okrytozalążkowe (wskaźnik SM 1), dla którego wartość graniczna wynosi: 0,95; 4) makrobezkręgowce bentosowe (multimetryczny indeks B), dla którego wartość graniczna wynosi: >3,72. - Zidentyfikowane punktowe źródła zanieczyszczeń oddziałujące na wody: składowiska odpadów komunalnych - Zidentyfikowane rozproszone i obszarowe źródła zanieczyszczeń oddziałujące na wody: zanieczyszczenia pochodzenia rolniczego - Depozycja atmosferyczna azotu ogólnego i fosforu ogólnego dla wód: Azot ogólny [kgn na ha] 8,41-9,30 Fosfor ogólny [kgp na ha] 0,313-0,350 - Zidentyfikowane zmiany hydromorfologiczne dla wód: zasilanie brzegu, opaski, składowanie urobku bagrowanego, falochrony i nabrzeża - Zidentyfikowane presje o istotnym znaczeniu dla wód: nie występują JCWPd PLGW200011 JCWPd monitorowana: TAK Stan ilościowy: dobry Stan chemiczny: dobry Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych: niezagrożona - stan chemiczny: dobry stan chemiczny - stan ilościowy: dobry stan ilościowy PLGW200012 JCWPd monitorowana: TAK Stan ilościowy: dobry Stan chemiczny: dobry - stan chemiczny: dobry stan chemiczny - stan ilościowy: dobry stan ilościowy Monitoring i ocena stanu JCWPd w cyklu 2016-2020 będą prowadzone na podstawie nowych rozporządzeń, to jest rozporządzenia monitoringowego oraz rozporządzenia o ocenie wód podziemnych.

Typ odstępstwa: przedłużenie terminu osiągnięcia celu: - brak możliwości technicznych, - warunki naturalne Termin osiągnięcia dobrego stanu: 2021 Uzasadnienie odstępstwa: Kilkudziesięcioletnie oddziaływanie antropogeniczne doprowadziło do zakumulowania w JCW przejściowych i przybrzeżnych związków biogennych i substancji zanieczyszczających, których dostawy z lądu są kontynuowane. Okres 6 lat jest niewystarczający, by uzyskać dobry stan ekologiczny. Katalog działań krajowych z apwśk przypisane organom j.s.t Lp. Działanie Podstawa prawna Jednostka odpowiedzialna Działania powiązane z przepisami unijnym Harmonogram realizacji 27 Uwzględnienie problematyki awarii przemysłowych w planowaniu przestrzennym art. 11 pkt 6 lit. I. art. 17 pkt 6 lit. a ustawy PIZP wójt. burmistrz lub prezydent miasta 35 Informowanie o jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi art 12 ust, 5 ustawy o zaopatrzeniu w wodę wójt. burmistrz lub prezydent miasta 37 Obowiązek uchwalenia wykazu kąpielisk w gminie art. 34a ust. 1 ustawy Prawo wodne rada gminy 38 Obowiązek prowadzenia ewidencji kąpielisk i jej aktualizacji art 34b ust. 1 ustawy - Prawo wodne, rozporządzenie o ewidencji kąpielisk wójt. burmistrz lub prezydent miasta Działania służące propagowaniu skutecznego i zrównoważonego korzystania z wody w celu niedopuszczenia do zagrożenia realizacji celów środowiskowych 82 Obowiązek uwzględniania w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wymagań ochrony środowiska, w tym gospodarowania wodami i ochrony gruntów rolnych i leśnych art 1 ust. 2 pkt 3 ustawy PIZP organy administracji rządowej i samorządowej Środki zapobiegające lub kontrolujące wprowadzenie zanieczyszczeń, dla rozproszonych źródeł mogących spowodować zanieczyszczenie. Kontrole mogą przyjmować formę wymogu uzyskania uprzedniej regulacji, takiej jak zakaz wprowadzania zanieczyszczeń do wody, uprzedniego zezwoleń a lub rejestracji opartej na ogólnie wiążących zasadach, gdzie taki wymóg nie jest inaczej

przewidziany przez prawodawstwo wspólnotowe. Kontrole te są okresowo przeglądane i w miarę potrzeby uaktualniane. 97 Ewidencja zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania art. 3 ust. 3 pkt 1 ustawy o oraz w celu opracowania planu rozwoju czystości w ch sieci kanalizacyjnej 98 Ewidencja przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości i sposobu pozbywania się komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej art. 3 ust. 3 pkt 2 ustawy o czystości w ch 99 Ewidencja umów zawartych na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości w celu kontroli art. 3 ust. 3 pkt 3 ustawy o wykonywania czystości w ch przez właścicieli nieruchomości i przedsiębiorców obowiązków wynikających z ustawy 101 Obowiązek zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy art 6c ust 1 ustawy o czystości w ch Wszelkie inne środki dla zapobiegania znacznym stratom zanieczyszczeń z instalacji technicznych oraz dla zapobiegania lub zredukowania wpływu przypadkowych zanieczyszczeń, na przykład na skutek powodzi, w tym bezpośrednich systemów wykrywania i wczesnego ostrzegania o takich przypadkach, włączając wszystkie właściwe działania redukujące ryzyko dla ekosystemów wodnych w przypadkach awarii, których nie można było przewidzieć 113 Zakaz lokalizowania na obszarach szczególnego zagrożenia powodzią nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych, a także innych materiałów, które mogą zanieczyścić wody, prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności ich składowania art. 40 ust. 1 pkt 3 ustawy - Prawo wodne inwestor, właściciel lub użytkownik gruntu, Podsumowanie wyników analizy wrażliwości klimatycznej poszczególnych kategorii działań przedstawia się następująco: 1) gospodarka komunalna - wysoką wrażliwością na zmiany klimatyczne charakteryzują się działania w zakresie budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków, budowy grupowych i indywidualnych oczyszczalni ścieków, ich rozbudowy lub modernizacji oraz budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnej wraz z systemem odpływów burzowych. Działania te są silnie sprzężone z przebiegiem warunków pogodowych i ich zmiennością w czasie. Są między innymi wrażliwe na intensywne opady nawalne, powodzie błyskawiczne wynikające z intensywnego spływu

powierzchniowego (szczególnie w obrębie słabo przepuszczalnej przestrzeni miejskiej), intensywny transport rumowiska, szybki przybór wody w urządzeniach wodno-kanalizacyjnych, intensywne parowanie w okresach gorących i występowanie okresów skrajnie chłodnych, wpływających na procesy technologiczne: 2) kształtowanie stosunków wodnych oraz ochrona ekosystemów od wód zależnych (w tym morfologia i zachowanie ciągłości biologicznej cieków) - jako wrażliwe na zmiany klimatu wskazano działania związane z przywróceniem drożności cieków istotnych dla zachowania ciągłości hydromorfologicznej. Działania związane z pracami hydrotechnicznymi w obrębie dolin rzecznych wywierają znaczny wpływ na warunki obiegu wody i funkcjonowanie ekosystemu. Zmienność i zmiana klimatu jest dla systemu hydrograficznego i jego równowagi dodatkową presją. Działania z tej kategorii wykazują wrażliwość na wzrost temperatury wód powierzchniowych, suszę (glebowa i hydrologiczna), zmniejszenie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, wyostrzenie warunków zasilania atmosferycznego, tendencję do wzrostu częstości opadów nawalnych. Obszarem szczególnie predystynowanym jest południowa - górska część obszaru dorzecza Wisty oraz Góry Świętokrzyskie: 3) kształtowanie naturalnych warunków hydrodynamicznych i hydrologicznych - prognozowana zmiana warunków klimatycznych dla regionu Bałtyku w krótkim, najbliższym okresie istotna jest głównie z uwagi na przewidywany wzrost stanu morza (około 5 cm) oraz przyrost częstości występowania sztormów. Skutkować to będzie naturalną zmianą dostosowawczą strefy brzegowej do nowych warunków hydrodynamicznych i hydrologicznych. Zgodnie z prognozami, spodziewać się należy intensyfikacji erozji w obrębie strefy brzegowej na lądzie oraz zmian w charakterze i intensywności transportu rumowiska w strefie przybrzeżnej morza oraz odcinkach ujściowych uchodzących do morza rzek. Dla przebiegu transportu wodnego rumowiska, szczególnie jego przeważającego kierunku przemieszczania na wybrzeżu Polski ku wschodowi, istotne znaczenie przyrodnicze ma utrzymanie lub przywrócenie bilansu osadów wleczonych; 4) rekultywacja - planowanie działań rekultywacyjnych w warunkach zmienności i zmian klimatu jest bardzo złożonym problemem, głównie z uwagi na niepewność scenariuszy zmian klimatu oraz zróżnicowanej skali obiektów poddawanych procesowi przywracania do oczekiwanego przyrodniczo stanu. Szczególne znaczenie dla realizacji programów rekultywacyjnych ma postępująca zmienność klimatu; wzrost częstości występowania warunków współcześnie skrajnych oraz wzrost prawdopodobieństwa ich przekroczenia. Powoduje to uwrażliwienie skutecznej realizacji rekultywacji na warunki ekstremalne; krótkookresowy nadmiar wody i tendencję do wydłużania się i pogłębiania suszy atmosferycznej i hydrologicznej, wzmożenie procesów erozji wodnej. Konsekwencją przyrodniczą są prawdopodobne zmiany gatunkowe w zakresie flory, antropogeniczną zaś narastająca w czasie presja rolnicza wynikająca z wydłużania się okresu wegetacji. Wzrasta, zatem złożoność warunków, w jakich będzie następował proces rekultywacji. Jako szczególnie wrażliwe należy wskazać tu działania rekultywacji jezior, które są lokalnymi lub regionalnymi regulatorami powierzchniowego obiegu wody, jednocześnie wrażliwymi przyrodniczo zbiornikami przechwytującymi z wód płynących oraz ze spływu powierzchniowego i akumulującymi wiele substancji oraz osadów o niekorzystnych środowiskowo właściwościach. Obszarem szczególnie wrażliwym w obrębie dorzecza Wisty jest system pojezierzy południowo-bałtyckich; 5) rolnictwo - w warunkach prognozowanych zmian klimatu za szczególnie istotne należy uznać działania z zakresu realizacji programu ograniczania odpływu azotu ze źródeł rolniczych. Spodziewane wydłużanie się okresu wegetacyjnego należy łączyć ze wzrostem intensywności produkcji rolniczej, w tym zużyciem nawozów sztucznych oraz produkcją nawozów naturalnych. Środowisko przyrodnicze wykazuje bardzo dużą wrażliwość na zawartość azotu, przejawiającą się między innymi wzrostem żyzności wód powierzchniowych, czy koniecznością kosztownego uzdatniania wód podziemnych na potrzeby rolnicze, komunalne lub przemysłowe. Zmiana warunków klimatycznych sprzyjać będzie potencjalnemu okresowemu wzmaganiu transportu azotu ze źródeł rolniczych: gwałtowne opady o dużym natężeniu sprzyjają intensywnemu spływowi powierzchniowemu, występowanie serii dni gorących intensyfikuje z kolei lokalnie parowanie,

prowadząc do okresowego wzrostu stężenia roztworów w wodach powierzchniowych. Samo wyostrzenie sezonowości opadów może potencjalnie prowadzić do okresowego, skokowego przyrostu stężeń związków azotu i przekraczania wartości dopuszczalnych. Stąd postuluje się zwrócenie szczególnej uwagi na właściwe uwzględnienie w kontekście zmian klimatu warunków technicznych przechowywania nawozów płynnych i stałych oraz dostosowanie rolnictwa do zmiennych warunków nawożenia w pobliżu cieków, na glebach o wysokim uwilgotnieniu (podmokłych, zalanych), zamarzniętych oraz pokrytych śniegiem. Obszarami szczególnie mało odpornymi w obrębie dorzecza Wisty są w szczególności obszary podmiejskiej intensywnej produkcji owoców i warzyw dedykowanej lokalnemu rynkowi zbytu. W warunkach prognozowanego wydłużania się okresu wegetacji w obrębie północno-wschodniej części dorzecza prognozuje się wzrost zapotrzebowania rolniczego na wodę, w tym do celów nawodnieniowych: 6) przemysł - stwierdzono wrażliwość przede wszystkim w zakresie działań: rekultywacja odkrywek w sposób ograniczający zagrożenie dla jakości wód podziemnych", racjonalne gospodarowanie wodą przeznaczoną do spożycia w obszarach deficytowych w wody podziemne oraz w działaniach związanych z omówionymi problemami wyznaczania stref ochronnych ujęć i obszarów ochronnych zbiorników wód śródlądowych. Wymienione działania są wrażliwe przede wszystkim na obniżenia płytkich warstw wodonośnych, warunki zasilania atmosferycznego; 7) gospodarka komunalna/przemysł - prognozowana zmiana warunków zasilania atmosferycznego w kierunku wyostrzenia sezonowości opadów oraz występowania opadów w krótkich interwalach o dużym nasileniu w analizie długookresowego zasilania wód podziemnych i odnawialności ich zasobów jest zjawiskiem niekorzystnym. Wody podziemne są przeważająco zasilane w wyniku długotrwałych opadów o małym i umiarkowanym natężeniu oraz w trakcie wiosennego topnienia pokrywy śnieżnej. Prognoza zmiany opadów sugeruje skracanie czasu trwania pokrywy śnieżnej oraz wzrost częstości występowania opadów deszczu w porze chłodnej. Oznacza to niekorzystną zmianę warunków alimentacji wód podziemnych poprzez skrócenie czasu trwania roztopów i w konsekwencji deficyt zasilania wiosennego wód podziemnych. Z kolei prognozowany wzrost częstości występowania opadów krótkotrwałych o dużej intensywności sprzyja formowaniu intensywnego spływu powierzchniowego i szybkiego odprowadzania wód opadowych z odpływem rzecznym. W konsekwencji odpływ podziemny wód jest istotnie zubożony. Deficyt zasobów słodkiej wody podziemnej może mieć wyjątkowo niekorzystny przebieg w strefie wybrzeża Bałtyku - prognozowany przyrost stanu wody w morzu istotnie wpłynie na zmianę równowagi hydrodynamicznej przybrzeżnych wód na lądach. Przy deficycie słodkiej - wierzchniej warstwy wody może dochodzić do naruszenia równowagi hydrodynamicznej i w konsekwencji intruzji ku powierzchni wód słonych. Z gospodarczego punktu widzenia, zasoby wody słodkiej w strefie wybrzeża Bałtyku są kluczowe dla zrównoważonego rozwoju regionu.