Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 Maj 2017r.
Spis treści: Wprowadzenie do procesu rewitalizacji... 5 1. Metodologia wyznaczania obszaru rewitalizacji... 5 2. Procedura delimitacji obszaru rewitalizacji... 7 Rozdział 1: Pogłębiona analiza obszaru rewitalizacji... 9 I. Podobszar Bodzanów... 9 I. I. Charakterystyka podobszaru... 9 I. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna... 10 I. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery... 10 I. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy... 12 II. Podobszar Zabłocie... 14 II. I. Charakterystyka podobszaru... 14 II. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna... 14 II. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery... 15 II. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy... 18 III. Podobszar Sułów... 19 III. I. Charakterystyka podobszaru... 19 III. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna... 19 III. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery... 20 III. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy... 22 IV. Podobszar Jawczyce... 24 IV. I. Charakterystyka podobszaru... 24 IV. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna... 24 IV. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery... 26 IV. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy... 29 V. Potrzeby w zakresie rewitalizacji... 29 Rozdział 2: Opis wizji stanu obszaru, cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań... 32 I. Wizja... 32 II. Cel główny... 32 III. Cele szczegółowe... 33 IV. Kierunki działań:... 35 2
Rozdział 3: Powiązania Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 z dokumentami o charakterze strategicznym i planistycznym gminy... 36 I. Strategia Rozwoju Gminy Biskupice do roku 2024... 36 II. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2015 2024... 37 III. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice... 38 IV. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Biskupice na lata 2014 2017 z perspektywą na lata 2018-2012... 39 Rozdział 4: Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych... 42 4. 1. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe... 42 4. 2. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające... 49 4. 3. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe... 57 4. 4. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające... 61 Rozdział 5: Szacunkowe ramy finansowe Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice 2016-2020... 64 5. 1. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe... 64 5. 2. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające... 66 5. 3. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe... 68 5. 4. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające... 69 Rozdział 6: Mechanizmy integrowania... 70 6.1. Komplementarność międzyokresowa... 70 6.2. Komplementarność finansowa (źródeł finansowania)... 70 6.3. Komplementarność proceduralno instytucjonalna... 70 6.4. Komplementarność przestrzenna... 70 6.5. Komplementarność problemowa... 71 6.6. Komplementarność przedsięwzięć rewitalizacyjnych... 71 Rozdział 7: Opis struktury zarządzania realizacją Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020... 72 Rozdział 8: System monitorowania i oceny Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020... 74 Rozdział 9: Proces Partycypacji Społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020... 78 Rozdział 10: Określenie niezbędnych zmian w uchwałach... 81 3
I. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminnym i o zmianie Kodeksu cywilnego... 82 II. Określenie niezbędnych zmian w uchwale, o której mowa w art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 3 listopada 2015 r. o rewitalizacji... 82 III. Specjalna Strefa Rewitalizacji... 82 IV. Zmiany w dokumentach planowania i zagospodarowania przestrzennego... 82 4
Wprowadzenie do procesu rewitalizacji 1. Metodologia wyznaczania obszaru rewitalizacji W związku z Ustawą o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku, Gmina Biskupice podjęła decyzję o wyznaczeniu obszaru rewitalizacji i przystąpieniu do przygotowania Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice. Na potrzeby przeprowadzenia diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Biskupice, zgodnie z założeniami ustawy zebrano dane szczegółowe. Następnie dane te przedstawiono w postaci weryfikowalnych mierników, w pełni dostosowanych do specyfiki lokalnych uwarunkowań omawianych terenów. Celem przeprowadzenia pomiarów i analiz było wyznaczenie istotnych dla funkcjonowania gminy obszarów, na których dochodzi do szczególnej koncentracji negatywnych zjawisk kryzysowych. Zgodnie z wytycznymi, wyznaczono następujące typy obszarów: - obszaru zdegradowanego, na którym występuje ponadprzeciętne nasilenie zjawisk zagrażających sferze społecznej, a dodatkowo charakteryzującego się co najmniej jednym negatywnym zjawiskiem w sferze gospodarczej, technicznej, środowiskowej lub przestrzenno - funkcjonalnej. Opracowując szczegółową diagnozę w zakresie sfery społecznej dla Gminy Biskupice, przeanalizowano problemy w zakresie bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, poziomu edukacji i aktywności społecznej i obywatelskiej. Po ustaleniu obszaru zdegradowanego, wyznaczono - obszar rewitalizacji stanowiący całość lub fragment obszaru wskazanego jako zdegradowany, gdzie koncentracja zjawisk negatywnych uwzględnionych w diagnozie jest największa, a znaczenie obszaru dla gminy na tyle istotne, by podjąć działania zmierzające do poprawy aktualnego stanu. Zgodnie z wytycznymi, wyznaczony obszar rewitalizacji musi zamykać się w 20% powierzchni obszaru objętego diagnozą i być zamieszkiwany przez maksymalnie 30% ludności. Może być podzielony na podobszary, które nie muszą mieć wspólnych granic. Aby proces rewitalizacji był uznany za przeprowadzony prawidłowo, niezbędne jest zaangażowanie na każdym jego etapie (opracowywanie i wdrażanie) interesariuszy rewitalizacji, a mianowicie organów władzy, mieszkańców, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych. W celu uzyskania optymalnych wyników, proces rewitalizacji powinien być prowadzony w sposób kompleksowy, zapewniający zintegrowane działania obejmujące swoim oddziaływaniem oprócz lokalnej społeczności również przestrzeń i gospodarkę. Ważna w pomyślnym realizowaniu zamierzeń jest również komplementarność finansowa. Stąd już na etapie planowania istotne jest zaplanowanie źródeł finansowania projektów. W planach niniejszego Programu jest finansowanie działań z wielu źródeł: EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). 5
Gminny Program Rewitalizacji jest dokumentem wieloletnim. Określa kierunki działań Gminy w sferze społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno funkcjonalnej, a także technicznej, w taki sposób, by uzyskać efekt minimalizacji zdiagnozowanych problemów, a zarazem doprowadzić do wzmocnienia lokalnych potencjałów. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Biskupice na lata 2016-2020 składa się z 10 rozdziałów. Rozdział 1: zawiera pogłębioną analizę obszaru rewitalizacji. Każdy z podobszarów został omówiony w zakresie zdiagnozowanych kryzysów w poszczególnych strefach. Scharakteryzowano również lokalne potencjały stanowiące wartość każdego obszaru. Dokonano również syntetycznego zestawienia potrzeb w zakresie rewitalizacji. Rozdział 2: prezentuje wizję i cele, a także kierunki działań, które mają być wsparciem dla osiągnięcia zakładanych w Programie rezultatów. Rozdział 3: realizacja Programu nie może odbywać się w oderwaniu od celów i założeń strategicznych dokumentów planistycznych obowiązujących w Gminie. W niniejszym rozdziale zaprezentowano zgodność Programu z tymi dokumentami. Rozdział 4: opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych. W rozdziale czwartym zaprezentowano zestawienie projektów podstawowych i pozostałych z podziałem na projekty twarde i miękkie. Rozdział 5: Szacunkowe ramy finansowe. Rozdział prezentuje szacunkową wartość poszczególnych projektów wraz z potencjalnymi źródłami ich finansowania. Rozdział 6: Mechanizmy integrowania. W tym rozdziale zaprezentowano wewnętrzną spójność dokumentu. Prezentuje powiązania pomiędzy problemami i ustanowionymi dla ich rozwiązania celami, a także zaplanowanymi przedsięwzięciami. Rozdział 7: opis struktury zarządzania. Aby zapewnić powodzenie przedsięwzięcia, wskazano jednostki gminne i komórki organizacyjne odpowiedzialne za realizację Programu. Rozdział 8: system monitorowania i oceny Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice. W tym rozdziale omówione zostały mechanizmy monitorowania i ewaluacji, a także zestawione wskaźniki, które będą służyły badaniu postępów realizacji celów Projektu. Rozdział 9: Proces Partycypacji Społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Biskupice rozdział prezentuje sposoby angażowania różnych grup interesariuszy w proces rewitalizacji. Rozdział 10: Określenie niezbędnych zmian w uchwałach w tym rozdziale wskazano niezbędne zmiany w dokumentach planistycznych i uchwałach do przeprowadzenia rewitalizacji. 6
2. Procedura delimitacji obszaru rewitalizacji W celu wyznaczenia obszaru rewitalizacji w Gminie Biskupice, przeprowadzono procedurę delimitacji, która przebiegła w trzech etapach: 1. 2. 3. wyznaczenie zamieszkałych jednostek urbanistycznych przeprowadznie analizy wskaźnikowej i wskazanie obszaru zdegradowanego wybór obszaru rewitalizacji Ryc. 1: procedura wyznaczania obszaru rewitalizacji 1) wyznaczono zamieszkałe jednostki urbanistyczne (analityczne), stanowiące niepodzielne na kolejnych etapach prac fragmenty obszaru gminy. Ustalony podział został poddany konsultacjom z przedstawicielami Urzędu Gminy Biskupice. Po zakończeniu konsultacji i naniesieniu odpowiednich korekt został zatwierdzony. W oparciu o ustalony podział zbierano i przetwarzano dane dotyczące zjawisk w sferze społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno-funkcjonalnej oraz technicznej. Przeprowadzono analizę wskaźnikową i wskazano obszary zdegradowane. Wykorzystując wskaźnik syntetyczny wskazano te jednostki w których występuje kryzys w sferze społecznej. Ponadto, dla wszystkich analizowanych jednostek zebrano informacje dotyczące pozostałych sfer. W ten sposób wskazano zdegradowane podobszary zamieszkałe. 2) przeprowadzono analizę wskaźnikową i wskazano zamieszkałe obszary zdegradowane. Wskazanie obejmowało wszystkie sfery, tj. społeczną, gospodarczą, środowiskową, przestrzenno-funkcjonalną oraz techniczną. 3) Spośród wskazanych jednostek urbanistycznych uznanych, zgodnie z zapisami Ustawy o rewitalizacji, za zdegradowane, tj. tych, w których koncentracja negatywnych zjawisk społecznych oraz negatywnych zjawisk w pozostałych sferach była najwyższa, dokonano wyboru obszaru rewitalizacji. Na podstawie tak przeprowadzonego procesu, z przestrzeni Gminy Biskupice wskazano do rewitalizacji następujące podobszary: 1. Bodzanów (jednostka nr 3), 2. Zabłocie (jednostka nr 6), 3. Sułów (jednostka nr 8), 4. Jawczyce (jednostka nr 10). Wymienione powyżej podobszary stanowią obszar rewitalizacji, który zajmuje powierzchnię 303,04 ha (7,37% ogólnej powierzchni gminy) i zamieszkiwany jest przez 7
2 658 mieszkańców, co stanowi 27,41% ogółu ludności gminy. Tym samym obszar ten spełnia kryteria wielkościowe dla obszarów rewitalizacji, jakie zostały określone w Ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz.U. 2015 poz. 1777) i Wytycznych Ministra Rozwoju w zakresie rewitalizacji. Cały obszar rewitalizacji jest spójny pod względem przestrzenno-funkcjonalnym, gdzie różne funkcje wzajemnie się przenikają i dopełniają. Jego charakterystyka dokonana została w oparciu o szczegółowe wyniki procedury delimitacji oraz na podstawie przeprowadzonych badań terenowych. Powyższe podobszary zostały wskazane jako obszar rewitalizacji z uwagi na znaczne nasilenie problemów społecznych (są to cztery najbardziej kryzysowe jednostki w sferze społecznej) oraz gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych oraz technicznych. Tabela 1: zestawienie danych nt. obszaru rewitalizacji Obszar Powierzchnia (ha) % powierzchni gminy Liczba osób % mieszkańców gminy Bodzanów 133,01 3,23 1345 13,87 Zabłocie 57,43 1,40 364 3,75 Sułów 54,18 1,32 544 5,61 Jawczyce 58,42 1,42 405 4,18 Razem: 303,04 7,37 2 658 27,41 Źródło: materiały gminy. Szczegółowy opis przeprowadzenia delimitacji obszaru rewitalizacji w Gminie Biskupice, wraz z wynikami poszczególnych etapów tego procesu stanowi Diagnoza służąca wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Biskupice, przyjęta Uchwałą Nr XXXI/222/16 Rady Gminy Biskupice z dnia 10 listopada 2016 r. Niniejszy dokument stanowi załącznik metodologiczny do dokumentu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020. 8
Rozdział 1: Pogłębiona analiza obszaru rewitalizacji Pogłębiona diagnoza na potrzeby Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Biskupice na lata 2016 2020 przeprowadzona została dla każdego wyznaczonego podobszaru rewitalizacji osobno, z podziałem na sferę społeczną i sfery pozostałe. Do dokonania charakterystyki podobszarów wykorzystane zostały dane pozyskane w trakcie konsultacji społecznych, badań terenowych, danych źródłowych pozyskanych z właściwych jednostek gminnych, a także w oparciu o wyniki delimitacji. Wielość źródeł pozyskiwania informacji pozwoliła na szczegółowe określenie problemów i zjawisk negatywnych charakterystycznych dla każdego z podobszarów, a także cechujące je wewnętrzne potencjały rozwojowe. I. Podobszar Bodzanów I. I. Charakterystyka podobszaru Podobszar znajduje się na terenie największej wsi Gminy Biskupice. Przez teren wsi przebiega droga krajowa nr 94 (Jędrychowice Targowisko). Na terenie wsi znajduje się drewniany kościół z XVIII wieku pod wezwaniem Piotra i Pawła i kapliczka upamiętniająca bitwę pod Grunwaldem. Na terenie Bodzanowa znajduje się również szkoła i bardzo prężnie działająca jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej. Ryc. 2: rozmieszczenie obszarów wskazanych do rewitalizacji; podobszar Bodzanów 9
Z terenu całej wsi, do rewitalizacji został wskazany obszar zajmujący jako jednostka urbanistyczna powierzchnię 133,01 ha, co stanowi 3,23% powierzchni gminy, zamieszkiwany przez 1345 osób co stanowi 13,87% mieszkańców gminy. I. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna Na kryzys w sferze społecznej w omawianej jednostce największy wpływ miały następujące zjawiska: - bezrobocie, - przestępczość, - edukacja. Na omawianym obszarze, jako bezrobotni w Urzędzie Pracy zarejestrowanych było 5,97% mieszkańców, z czego 2,46% stanowiły osoby długotrwale bezrobotne, co stanowi najwyższy wskaźnik w gminie. Szczególnie niepokoi fakt, potwierdzony wywiadami przedstawicielami różnych grup lokalnych, iż bezrobocie dotyczy zwłaszcza ludzi młodych, którzy mają szczególny problem ze znalezieniem na swoim terenie zatrudnienia. Skutkuje to wysokim wskaźnikiem przestępczości odnotowanym na tym samym terenie. Liczba przestępstw i wykroczeń zgłoszona na 100 mieszkańców za rok 2015 wyniosła 1,78%, co również daje najwyższy wskaźnik w Gminie. Kolejny kryzys odnotowany na omawianym terenie ma miejsce w związku z wynikami ze sprawdzianu szóstoklasisty. W roku 2015 analizowany wskaźnik wyniósł na omawianym terenie 71,88% gdzie średnia dla gminy 78,68%. Jest to zjawisko niepokojące, tym bardziej, że na podstawie pogłębionej analizy ustalono, iż w poprzednich latach, przez dwa lata z rzędu obszar uzyskiwał wyniki wyższe od średnich wyników gminy. Tabela 2: Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty w latach 2011-2014 Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty 2012 2013 2014 Punkty % Punkty % Punkty % Uczniowie z podobszaru Bodzanów 23 57,5 23,56 58,89 29,33 73,33 Średni wynik dla szkół z obszaru gminy Biskupice 25,59 63,98 23,25 58,12 25,8 64,6 Różnica - 2,59-6,48 0,31 0,77 3,53 8,73 Źródło: OKE Kraków, materiały gminy. W trakcie konsultacji społecznych mieszkańcy stwierdzili, że istotnym z ich punktu widzenia problemem obniżającym jakość życia jest brak sali gimnastycznej i zbyt mała liczba miejsc przedszkolnych. Kolejnym problemem zdaniem mieszkańców jest brak na terenie podobszaru kompleksowej oferty dla osób starszych. Istnieje potrzeba otworzenia Dziennego Domu Seniora, który świadczył by kompleksowe usługi dla mieszkańców (także całej gminy). Kompleksowość podkreślano powinna obejmować zarówno usługi zdrowotne i rehabilitacyjne jak i bogatą ofertę kulturowo rekreacyjną i międzypokoleniową. 10
Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 I. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery Omawiany obszar charakteryzuje się odsetkiem przedsiębiorców wyższym niż średnia dla gminy, która wynosi 4,66%; na omawianym obszarze wskaźnik wynosi 4,76%. Pogłębiona diagnoza wykazała, że jest to obszar bardzo dynamiczny jeśli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej. Udział obszaru w aktywności przedsiębiorczej gminy kształtował się w latach 2014 2016 na około 15%. Niepokojąco przedstawiają się dane za 2016 rok, gdzie pojawiły się tylko dwa nowe przedsięwzięcia, a w sumie 10 zostało wykreślonych i zawieszonych (odpowiednio: 4 i 6). Tabela 3: Zmiany we wpisach CEDG w latach 2014-2016 Zmiany w Ewidencji Działalności Gospodarczej 2014 2015 2016 Podobszar Bodzanów Cała gmina Udział % obszaru 0 4 2 5 3 0 1 4 2 4 4 6 24 21 16 26 22 7 9 20 46 32 24 46 0 19 12,5 19,2 13,6 0,0 11,1 20,0 4,3 12,5 16,7 13,0 Źródło: materiały gminy. Na terenie omawianego obszaru występuje zjawisko osuwisk. Powierzchnia osuwisk stanowi 0,97% całego obszaru, przy średniej dla gminy wynoszącej 4,15%, na terenach zagrożonych umiejscowionych jest 13 budynków (dane uzyskane z portalu Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej i Informatycznego Systemu Ochrony Kraju). Obszar nie został w sferze przestrzenno - funkcjonalnej zdiagnozowany jako zdegradowany. Jednakże warto podnieść w tym miejscu, że cała gmina boryka się z problemem braku miejsc w przedszkolach. Wskaźnik dostępności jest wysoce niepokojący. Na jedno miejsce w przedszkolu na terenie gminy przypada 5,5 dzieci w wieku do lat 5, co wyraźnie obrazuje zapotrzebowanie wśród mieszkańców gminy na tego typu usługi. W przeprowadzonej we wrześniu 2016 roku ankiecie w formie elektronicznej 55% mieszkańców gminy opowiedziało się za zmianą tego stanu rzeczy. W sferze technicznej, omawiany obszar został sklasyfikowany jako zdegradowany. Uzasadnieniem dla tej klasyfikacji jest przede wszystkim zły stan budynków użyteczności publicznej na terenie omawianego obszaru. W trakcie konsultacji społecznych, mieszkańcy podnosili, iż istotnym problemem podobszaru Bodzanów jest jakość powietrza. Istniejąca stacja pomiarowa wielokrotnie wskazywała poziom zanieczyszczenia powietrza przede wszystkim pyłami PM10 wielokrotnie przekraczające dopuszczalne normy. Mieszkańcy wskazywali na konieczność realizacji programów gminnych w zakresie ograniczenia niskiej emisji. 11
Problemem cywilizacyjnym obszaru jest brak kanalizacji. Mieszkańcy zgadzają się, iż budowa kanalizacji zbiorczej (przysiółki lub miejsca gdzie jest to ekonomicznie nieuzasadnione budowa przydomowych oczyszczalni ścieków) to nie tylko wymierne korzyści dla środowiska ekologia ale także uatrakcyjnienie terenów inwestycyjnych zarówno pod zabudowę mieszkaniową (aglomeracja Kraków) jak i przemysłową. Ryc. 3: budynek starej szkoły w Bodzanowie I. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy Jest to jedna z najbardziej atrakcyjnych pod względem turystycznym miejscowości w gminie. Na jej terenie znajdują się zasoby dziedzictwa kulturowego, z XVIII wiecznym kościołem na czele. Podobnie, pod względem społecznym miejscowość prezentuje znaczny potencjał, który można wykorzystać do wsparcia procesów przewidzianych planowaną rewitalizacją. Działa tu LZS Błękitni. Nie można nie wspomnieć o lokalnej jednostce OSP, która wyróżnia się dużą aktywnością w organizacji wydarzeń o charakterze społecznym i stanowi dzięki temu ważny element integrujący dla lokalnej społeczności. Powyższe powoduje, że mieszkańcy zainteresowani korzystaniem z obiektów kulturalnych i sportowych nie mają z tym większych problemów. Przez miejscowość przebiega DK 94, co stanowi potencjał w zakresie prowadzenia działalności gospodarczych i innych przedsięwzięć skierowanych nie tylko do lokalnych mieszkańców. Ma to również odzwierciedlenie w wysokim wskaźniku związanym z aktywnością gospodarczą mieszkańców omówionym w podrozdziale I.III niniejszego rozdziału. Wartym odnotowania jest również fakt, iż bardzo niewiele osób i rodzin zamieszkujących omawiany podobszar korzysta z pomocy społecznej. Są to najniższe wskaźniki ze wszystkich obszarów wyłonionych do rewitalizacji. Liczba osób objętych pomocą społeczną na 100 mieszkańców wyniosła 5,13, gdzie średnia dla gminy to 6,72. Podobnie w przypadku osób długotrwale korzystających z pomocy społecznej wskaźnik wynosi 0,59 osoby na 100 mieszkańców, gdzie średnia dla gminy to 1,38. Warty odnotowania jest również fakt, że w 2015 roku nie założono ani jednej niebieskiej karty. Z pomocy społecznej w 2015 roku korzystało ponad 5% mieszkańców podobszaru Bodzanów. Na przestrzeni lat 2011 2013 liczba osób wspierających się w codziennym życiu pomocą społeczną wynosiła między 13, a 15 % mieszkańców gminy. 12
Tabela 4: Korzystanie z pomocy społecznej w latach 2011-2013 Korzystanie z pomocy społecznej Liczba rodzin 2011 2012 2013 Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Podobszar Bodzanów 45 59 52 104 52 89 Cała gmina 337 609 347 714 367 782 Udział procentowy podobszaru 13% 10% 15% 15% 14% 11% Źródło: materiały gminy. W trakcie konsultacji społecznych mieszkańcy wyrazili pełną akceptację dla działań władz publicznych samorządu gminy w zakresie przygotowania i udostępnienia terenów przemysłowych pod inwestycje. Podkreślono bardzo dobrą lokalizację Strefy Aktywności Gospodarczej Bodzanów w szczególności lokalizację, dostępność komunikacyjną jak i podniesienie atrakcyjności obszaru. 13
II. Podobszar Zabłocie II. I. Charakterystyka podobszaru Miejscowość Zabłocie stanowi 7% powierzchni gminy. Na terenie miejscowości działa Ponadgminna Placówka Wsparcia Dziennego, w sąsiedztwie placówki znajduje się malowniczy park. Przez Zabłocie przepływa potok zwany Królewskim. Miejscowość charakteryzuje się najmniejszym udziałem lasów i gruntów leśnych w całej gminie. Podobszar rewitalizacji zajmuje powierzchnię 57,43 ha, co stanowi 1,40% powierzchni gminy, zamieszkiwany jest przez 364 osób co stanowi 3,75% mieszkańców gminy. Ryc.4: rozmieszczenie obszarów wskazanych do rewitalizacji; podobszar Zabłocie II. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna Na kryzys w sferze społecznej w omawianej jednostce największy wpływ miały następujące zjawiska: - ubóstwo, - edukacja. Praktycznie co dziesiąta osoba (9,89%) zamieszkująca omawiany teren korzystała w 2015 roku z pomocy społecznej. 2,47% mieszkańców korzysta z pomocy długotrwale, czyli ma utrwalony schemat wyuczonej bezradności. Więcej niż co czwarta rodzina (27,47%) ma za sobą doświadczenie wspierania się pomocą społeczną. Na przestrzeni lat 2011 2013 znacznie spadła liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej. W 2011 było takich rodzin 26, a w 2013-12. 14
Tabela 5: Korzystanie z pomocy społecznej w latach 2011-2013 Korzystanie z pomocy społecznej Liczba rodzin 2011 2012 2013 Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Podobszar Zabłocie 26 44 12 25 12 32 Cała gmina 337 609 347 714 367 782 Udział procentowy podobszaru 8% 7% 3% 4% 3% 4% Źródło: materiały gminy. Średni wynik ze sprawdzianu szóstoklasisty uczniów z podobszaru Zabłocie w tym samym roku wyniósł 69,82% gdzie średnia dla gminy 78,68%. Był to drugi z najgorszych wyników w całej gminie. Z pogłębionej analizy wynika, że przez dwa wcześniejsze lata sytuacja przedstawiała się zgoła inaczej. Średnie wyniki na omawianym podobszarze, znacznie wyprzedzały wyniki gminy. Tabela 6: Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty w latach 2011-2014 Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty 2012 2013 2014 Punkty Punkty Punkty Uczniowie z podobszaru Zabłocie 0 36 40,33 Średni wynik dla szkół z obszaru gminy Biskupice 25,59 23,25 25,8 Różnica - 12,75 14,53 Źródło: OKE Kraków, materiały gminy. W trakcie konsultacji społecznych podnoszona była kwestia braku oferty edukacyjnej dla dorosłych, zwłaszcza w wieku senioralnym. Uczestnicy konsultacji wnioskowali zmianę godzin działania świetlicy, tak aby oprócz młodzieży mogli z niej korzystać pozostali mieszkańcy podobszaru. Podnoszono również, że na omawianym obszarze brakuje rzeczywistego centrum miejsca w którym koncentrować się będzie aktywność i integracja lokalnej społeczności. Mieszkańcy podobszaru Zabłocie wskazywali jako jeden z problemów obniżających jakość życia na tym terenie brak miejsc do aktywnego uprawiania sportu i rekreacji w szczególności dla uczniów i młodzieży. Proponowali budowę nowego boiska sportowego wraz z zapleczem technicznym. II. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery Odsetek przedsiębiorców na omawianym obszarze jest niższy od średniej dla gminy i wynosi 3,96%. Z tego powodu obszar ten został uznany za zdegradowany w sferze gospodarczej. Warto dodać, że w 2015 roku, tylko 0,79% przedsiębiorców zrezygnowało z prowadzenia działalności gospodarczej, co wskazuje na pewną stabilność zakładanych przedsięwzięć. Pogłębiona analiza pokazuje, że poziom przedsiębiorczości na omawianym terenie utrzymuje 15
Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 się od lat na niskim poziomie. Analizując sytuację od roku 2014, nowe działalności gospodarcze zostały zarejestrowane dopiero w 2016 roku. Tabela 7: Zmiany we wpisach CEDG w latach 2014-2016 Zmiany w Ewidencji Działalności Gospodarczej 2014 2015 2016 Podobszar Zabłocie Cała gmina Udział % obszaru 0 0 1 1 0 0 0 0 2 0 1 0 24 21 16 26 22 7 9 20 46 32 24 46 0 0 6,3 3,8 0 0 0 0 4,3 0 4,2 0 Źródło: materiały gminy. Omawiany obszar został uznany za zdegradowany w sferze przestrzenno funkcjonalnej, wskazuje to na ograniczony dostęp do obiektów kultury i sportu. Dodatkowo, należy pamiętać o braku wystarczającej liczby miejsc w przedszkolach, która pogłębia degradację w tym zakresie. W sferze technicznej, omawiany obszar został sklasyfikowany jako zdegradowany. Uzasadnieniem dla tej klasyfikacji jest przede wszystkim zły stan budynków użyteczności publicznej na terenie omawianego obszaru. W trakcie konsultacji społecznych mieszkańcy skarżyli się na szkody jakie powoduje w ich majątkach lokalny potok, który regularnie wylewa. Przyczyną tego stanu rzeczy jest brak wyregulowanego koryta. Na terenie podobszaru Zabłocie występują istotne problemy w zakresie dostępu do komunikacji cyfrowej. Uniemożliwia to dostęp do szybkiej i skutecznej informacji oraz np. administracji, bankowości elektronicznej, zakupów on-line prowadząc tym samym do wykluczenia cyfrowego. Istotnym obszarem kryzysowym jest komunikacja publiczna. Na terenie podobszaru mieszkańcy mają utrudnioną możliwość przemieszczania się komunikacją zbiorową szczególnie z stolicą regionu Krakowem. Częstotliwość kursów jest niska. Ponadto brak jest dostępu dla osób niepełnosprawnych, matek z wózkami itp. 16
Ryc.5: Ponadgminna Placówka Wsparcia Dziennego w Zabłociu Ryc.6: Park przy potoku królewskim w Zabłociu 17
II. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy Mocną stroną omawianego obszaru, pomimo wyraźnego ubóstwa jest brak przestępczości. W 2015 roku nie odnotowano na tym terenie ani jednego przestępstwa i wykroczenia. Potencjał stanowi również mały odsetek osób bezrobotnych na 100 mieszkańców jest to tylko 4,17, gdzie średnia dla gminy to 5,26. Włodarze sołectwa Zabłocie dokładają wszelkich starań, aby uczynić miejsce przyjaznym i atrakcyjnym dla mieszkańców. Wykorzystywany jest do tego malowniczy park, który stanowi miejsce spotkań lokalnej społeczności. Odbywają się w nim liczne imprezy plenerowe które w istotny sposób wpływają na integrację społeczną. Miejscowość jest objęta wodociągiem zbiorczym Przebieczany Bodzanów Szczygłów Zabłocie Tomaszkowice. Na terenie omawianego obszaru nie występuje zjawisko osuwisk. Tym samym obszar nie należy do grupy zdegradowanej w zakresie sfery środowiskowej. 18
III. Podobszar Sułów III. I. Charakterystyka podobszaru Podobszar położony jest na terenie miejscowości Sułów. Przez miejscowość na odcinku 1,8 km przebiega droga powiatowa nr 2022K z Rożnowa - Biskupice. Na terenie miejscowości znajduje się plac zabaw, stanowiąc jedyny obiekt użyteczności publicznej. Zdegradowany podobszar zajmuje powierzchnię 54,18 ha, co stanowi 1,32% powierzchni gminy, zamieszkiwany jest przez 544 osób co stanowi 5,61% mieszkańców gminy. Ryc.7: rozmieszczenie obszarów wskazanych do rewitalizacji; podobszar Sułów III. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna Największy wpływ na wystąpienie kryzysu w sferze społecznej na omawianym obszarze miały następujące zjawiska: - bezrobocie, zwłaszcza bezrobocie długotrwałe, - ubóstwo, - przestępczość, w kontekście przemocy w rodzinie. Bezrobotni stanowili na omawianym obszarze 5,19%, co stanowi wynik poniżej średniej dla całej gminy, ale już długotrwale bezrobotni to 2,02% gdzie w całej gminie wskaźnik wynosi 1,72%. Pokazuje to niepokojące zjawisko utrwalonego bezrobocia. Podobnie w przypadku zjawiska ubóstwa, liczba osób objętych pomocą społeczną wynosi 9,38% przy średniej dla 19
gminy 6,72%. Co trzecia rodzina (31,25%) korzysta z pomocy społecznej co stanowi wartość wyższą niż wskaźnik dla gminy; średnia dla gminy: 24,06%. Pogłębiona analiza korzystania z pomocy społecznej wykazała, iż na przestrzeni lat 2011 2013 liczba rodzin korzystających z pomocy społecznej spadła. Na tle gminy udział mieszkańców omawianego obszaru w reprezentacji rodzin korzystających z pomocy społecznej przez cały omawiany czas kształtował się na poziomie poniżej 10 % procent. Tabela 8: Korzystanie z pomocy społecznej w latach 2011-2013 Korzystanie z pomocy społecznej Liczba rodzin 2011 2012 2013 Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Podobszar Sułów 28 48 14 29 15 45 Cała gmina 337 609 347 714 367 782 Udział procentowy podobszaru 8% 8% 4% 4% 4% 6% Źródło: materiały gminy. Wskaźnik wydanych niebieskich kart wyniósł 0,18%. Na terenie podobszaru Sułów brak jest miejsc/budynków w których realizowane są usługi publiczne w tym społeczne. Mieszkańcy podnosili problem braku świetlicy środowiskowej. Padła propozycja, aby znajdował się tam również punkt konsultacyjny dla osób/rodzin uzależnionych od alkoholu. Ma to istotne znaczenie z punktu widzenia realizacji zadań gminy, gdyż obecnie na terenie Gminy nie ma takiego miejsca. Dodatkowo świetlica powinna spełniać także funkcje integracyjne dla społeczności lokalnej w tym dla seniorów i młodzieży. Mieszkańcy podobszaru Sułów wskazywali jako jeden z problemów obniżających jakość życia na tym terenie brak miejsc do aktywnego uprawiania sportu i rekreacji w szczególności dla uczniów i młodzieży, także w zakresie zagospodarowania czasu wolnego. Proponowali budowę nowego boiska sportowego wraz z zapleczem technicznym oraz budowę skateparku przeznaczonego dla młodzieży. Ważnym argumentem za budową boiska jest fakt, iż na terenie podobszaru brak jest zlokalizowanych instytucji publicznych. III. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery Odsetek przedsiębiorców na omawianym obszarze jest niższy od średniej dla gminy i wynosi 4,30%. Z tego powodu obszar ten został uznany za zdegradowany w sferze gospodarczej. W 2015 roku, z prowadzenia działalności gospodarczej zrezygnowało 3,15%, przy średniej dla gminy 3,28%. Pogłębiona analiza w tym obszarze wykazała, że tendencja niskiej aktywności w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej przez mieszkańców omawianego obszaru jest stała. W latach 2014 2016 powstały tylko dwa nowe przedsięwzięcia, podczas gdy wykreślonych i zawieszonych w tym samym czasie zostało aż 9. Wznowione natomiast tylko jedno. 20
Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 Tabela 9: Zmiany we wpisach CEDG w latach 2014-2016 Zmiany w Ewidencji Działalności Gospodarczej 2014 2015 2016 Podobszar Sułów Cała gmina Udział % obszaru 1 2 1 2 0 0 0 1 1 2 0 2 24 21 16 26 22 7 9 20 46 32 24 46 4 10 6 8 0 0 0 5 2 6 0 4 Obszar jest zdegradowany w zakresie sfery środowiskowej. Na terenie omawianego obszaru występuje zjawisko osuwisk. Zagrożona powierzchnia to 8,80% omawianego obszaru. Stoi na tych terenach 18 budynków (dane uzyskane z portalu Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej i Informatycznego Systemu Ochrony Kraju). Dodatkowo, warto odnotować fakt, iż teren Sułowa został poważnie poszkodowany wskutek powodzi w 2010 roku. Osuwająca się ziemia znacznie zniszczyła lub uszkodziła infrastrukturę wsi. W trakcie konsultacji społecznych okazało się, iż zdaniem mieszkańców infrastruktura drogowa w kontekście podobszaru Sułów jest w dużym stopniu niezadowalająca. Jakość nawierzchni dróg gminnych oraz brak niektórych odcinków dróg. Droga Sułów Wieś Sułów Ryje jest kluczowym odcinkiem pozwalającym na udrożnienie dostępu do centrum gminy Biskupice. Ryc.8: działka w Sułowie z przeznaczeniem na budowę świetlicy 21
Ryc.9: Droga Sułów Ryje przeznaczona do modernizacji III. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy Pomimo niepokojących wskazań w sferach omówionych powyżej, młodzież pisząca w 2015 roku sprawdzian szóstoklasisty osiągnęła wyniki (81,68%) znacznie przekraczające średnią w gminie (78,68%). Pogłębiona analiza wykazała, że rok do roku młodzież podchodząca do sprawdzianu uzyskiwała wyniki wyższe aniżeli średnia w gminie. Szczególnie spektakularnie przedstawia się wynik za 2014 rok, gdzie różnica wyniosła prawie 15 punktów. Tabela 10: Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty w latach 2011-2014 Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty 2012 2013 2014 Punkty Punkty Punkty Uczniowie z podobszaru Sułów 31,5 27,5 40 Średni wynik dla szkół z obszaru gminy Biskupice Źródło: OKE Kraków, materiały gminy. 25,59 23,25 25,8 Różnica 5,91 4,25 14,2 22
Również aktywność społeczna mieszkańców omawianego obszaru jest powyżej średniej w gminie i frekwencja w wyborach wyniosła 53,01%, podczas gdy średnia dla gminy to: 52,85%. Potencjałami omawianego obszaru jest również niewielka liczba osób o utrwalonym bezrobociu najniższa na obszarach wskazanych do rewitalizacji. Wskaźnik osób długotrwale bezrobotnych wynosi 1,1, a średnia dla gminy 1,38. Warto nadmienić również, że na omawianym obszarze w 2015 roku nie zgłoszono ani jednego przestępstwa (z pominięciem niebieskiej karty). Omawiany obszar nie został uznany za zdegradowany w sferze przestrzenno funkcjonalnej jaki i w sferze technicznej. Omawiany obszar posiada wiele walorów turystycznych z uwagi na ukształtowanie terenu. Na terenie Sułowa znajduje się najwyższe wzniesienie Gminy Biskupice: Biskupice Sułów: 411 m n.p.m. Dzięki temu obserwować można malownicze panoramy, związane z ukształtowaniem terenu. Potencjałem, który może być wykorzystany w trakcie realizacji przedsięwzięć zawartych w Gminnym Programie Rewitalizacji jest posiadanie przez gminę własności nieruchomości na których może być zlokalizowana świetlica środowiskowa. 23
IV. Podobszar Jawczyce IV. I. Charakterystyka podobszaru Jawczyce to wieś położona przy drodze z Wieliczki do Gdowa. Historia wsi sięga roku 1400. W lesie na terenie Jawczyc znajduje się zespół kurhanów. Datowane są na około IX w. Kurhany stanowią obiekt zainteresowania archeologów i miłośników historii dawnej. Na terenie miejscowości znajduje się kapliczka, odnowiona staraniami mieszkańców i włodarzy w 2016 roku. Wieś jest zwodociągowana (wodociąg Jawczyce ), pod względem zalesienia zajmuje w gminie drugą pozycję po Biskupicach (75 hektarów lasu). Podobszar do rewitalizacji jako jednostka urbanistyczna zajmuje powierzchnię 58,42 ha, co stanowi 1,42% powierzchni gminy, zamieszkiwany jest przez 405 osób co stanowi 4,18% mieszkańców gminy. Ryc.10: rozmieszczenie obszarów wskazanych do rewitalizacji; podobszar Jawczyce IV. II. Koncentracja zjawisk kryzysowych: sfera społeczna Jest to obszar, gdzie występują wszystkie problemy związane z kryzysem w sferze społecznej. Bezrobocie: Bezrobotni stanowią tu 7,76% i jest to najwyższy wskaźnik, przy średniej dla gminy 5,26%. Natomiast nie jest to jeszcze bezrobocie utrwalone, gdyż długotrwale bezrobotni stanowią 1,62% przy średniej dla gminy 1,72%. 24
Ubóstwo: Na omawianym obszarze znajduje się największa liczba osób objętych pomocą społeczną, w tym korzystających długotrwale z tego rodzaju wsparcia. Podobnie kształtuje się wskaźnik rodzin korzystających z pomocy społecznej; odpowiednio: 14,32% (średnia dla gminy: 6,72%), 4,69% (średnia dla gminy: 1,38%), 54,32% (średnia dla gminy: 24,06%). Co druga rodzina zamieszkująca omawiany obszar korzysta z pomocy społecznej. Wagę problemu podkreśla fakt, że jest to odnawiająca się tendencja. Pogłębiona analiza omawianego zagadnienia ujawniła, że po 2011 roku wskaźnik spadł o 50%, a od 2012 znowu sukcesywnie rośnie. W 2011 roku pomocą społeczną na omawianym obszarze objętych było aż 36 rodzin, podczas gdy w 2012 już tylko 22, a w 2013 liczba rodzin wzrosła do 24. Tabela 11: Korzystanie z pomocy społecznej w latach 2011-2013 Korzystanie z pomocy społecznej Liczba rodzin 2011 2012 2013 Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Liczba rodzin Liczba osób w rodzinach Podobszar Jawczyce 36 80 22 46 24 59 Cała gmina 337 609 347 714 367 782 Udział procentowy podobszaru 11 13 6 6 7 8 Źródło: materiały gminy. Przestępczość: Liczba zgłoszonych przestępstw i wykroczeń to 0,25% i jest to trzeci wynik w gminie. Jest tu najwięcej ofiar przemocy domowej, liczba wydanych niebieskich kart stanowi 0,99%, przy średniej dla gminy 0,17%. Edukacja: Średnie wyniki ze sprawdzianu szóstoklasistów w 2015 roku: 70,11% przy średniej dla gminy 78,68%. Analiza danych szczegółowych w obszarze wyników sprawdzianu za lata 2012 2014 pokazuje, że w dwóch pierwszych z omawianych lat wyniki egzaminu na omawianym podobszarze są niższe niż średnia dla uczniów z obszaru całej Gminy. Poprawę odnotowano w 2014 roku, gdy wynik uczniów zamieszkałych na podobszarze Jawczyce był wyższy o 2,63 od średniego wyniku dla szkół z obszaru Gminy Biskupice. 25
Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Wpis Wykreślenie Wznowienie Zawieszenie Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 Tabela 12: Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty w latach 2011-2014 Wyniki ze sprawdzianu szóstoklasisty 2012 2013 2014 Punkty Punkty Punkty Uczniowie z podobszaru Jawczyce 19,67 18,10 28,43 Średni wynik dla szkół z obszaru gminy Biskupice 25,59 23,25 25,8 Różnica - 5,92-5,15 2,63 Źródło: OKE Kraków, materiały gminy. Aktywność społeczna i obywatelska: Frekwencja w wyborach 2015 wyniosła 48% i jest to najniższy wynik w gminie, przy średniej 52,85%. W trakcie konsultacji społecznych mieszkańcy narzekali na brak świetlicy środowiskowej w której koncentrowałoby się życie społeczne. Zgłaszane były potrzeby w zakresie rozbudowania oferty kulturalnej, obywatelskiej skierowanej zarówno do dzieci, młodzieży jak i osób starszych. Podkreślano potrzebę pozyskania grantów (funduszy) na realizację zajęć z zakresu edukacji, współpracy międzypokoleniowej czy funkcjonowania lokalnych grup i inicjatyw. IV. III. Koncentracja zjawisk kryzysowych: pozostałe sfery Odsetek przedsiębiorców na omawianym obszarze jest niższy od średniej dla gminy i wynosi 2,92%; jest to wynik najniższy w gminie. Z tego powodu obszar ten został uznany za zdegradowany w sferze gospodarczej. W 2015 roku, z prowadzenia działalności gospodarczej zrezygnowało 1,95% mieszkańców, przy średniej dla gminy 3,28%. Pogłębiona analiza wskazuje na niekorzystną tendencję w tym zakresie. Na terenie podobszaru Jawczyce w 2016 roku została założona tylko jedna nowa działalność gospodarcza, podczas gdy w tym czasie zostało zawieszonych aż 7, co stanowi 15% wszystkich zawieszonych działalności gospodarczych na terenie Gminy Biskupice. Tabela 13: Zmiany we wpisach CEDG w latach 2014-2016 Zmiany w Ewidencji Działalności Gospodarczej 2014 2015 2016 Podobszar Jawczyce Cała gmina Udział % obszaru 1 2 1 0 1 0 0 0 1 0 0 7 24 21 16 26 22 7 9 20 46 32 24 46 4 10 6 0 5 0 0 0 2 0 0 15 26
Źródło: materiały gminy. Obszar należy do grupy zdegradowanej w zakresie sfery środowiskowej. Na terenie omawianego obszaru występuje zjawisko osuwisk. Zagrożona powierzchnia to 0,28% omawianego obszaru. Stoi na tych terenach 28 budynków (dane uzyskane z portalu Systemu Osłony Przeciwosuwiskowej i Informatycznego Systemu Ochrony Kraju). Omawiany obszar został uznany za zdegradowany w sferze przestrzenno funkcjonalnej. Powodem jest utrudniony dostęp mieszkańców omawianego obszaru do obiektów kultury i infrastruktury sportowej (średnia odległość przekracza wartość 2000 metrów). W trakcie konsultacji społecznych, mieszkańcy podobszaru stanowczo podkreślali, że istniejący budynek świetlicy środowiskowej jest w bardzo słabym stanie technicznym. Ponadto świetlica posiada jedno pomieszczenie, które musi pełnić funkcje magazynowe, zaplecza technicznego jak i miejsca gdzie odbywają się zajęcia. Brak jest też zaplecza sanitarnego. Zwracano uwagę na potrzebę głębokiej modernizacji świetlicy z uzupełnieniem o dodatkowe pomieszczenia. Podkreślano że obecne wyposażenie jest niewystarczające co uniemożliwia realizację części zajęć lub/i rozwinięcie oferty w tym skierowanie jej do osób starszych. Zwracano uwagę na potrzebę pozyskania dodatkowych funduszy (granty) na realizację zajęć dla najmłodszych ale także seniorów. Istotnym elementem (kompleksowym) przy modernizacji świetlicy jest budowa placu zabaw oraz budowa boiska sportowego wraz z zapleczem. Mieszkańcy zwrócili również uwagę, że część podobszaru (Surówki) nie jest skomunikowana utwardzoną drogą gminną z pozostała częścią obszaru. Mieszkańcy podkreślali, że mają utrudniony dostęp do centrum (muszą nadkładać drogi), łatwiej jest i szybciej jest im się dostać do sąsiedniej gminy. Podkreślano że brak drogi niejako odseparowuje przysiółek Surówki od reszty gminy skazując go na peryferyzację. W trakcie konsultacji zwracano również uwagę na brak udogodnień umożliwiających bezpieczne poruszanie się mieszkańców (brak chodnika/pobocza) od zjazdu z drogi wojewódzkiej (Kraków - Gdów) w kierunku Jawczyce. Odcinek ten jest bardzo niebezpieczny z uwagi na natężenie ruchu samochodowego i pieszego (przystanek, punkty handlowe, bliskość świetlicy wiejskiej, zjazd z drogi wojewódzkiej) oraz ukształtowanie terenu (niebezpieczny zakręt, nachylenie drogi). Na terenie podobszaru brak jest kanalizacji co powoduje że niezaspokojone są podstawowe potrzeby cywilizacyjne. Jednocześnie brak kanalizacji obniża w sposób zasadniczy atrakcyjność terenów przeznaczonych pod budownictwo mieszkaniowe. Ważnym aspektem w tej sprawy jest kwestia ochrony środowiska. Mieszkańcy podobszaru, w trakcie konsultacji społecznych podnosili również problem funkcjonowania podobszaru, zwłaszcza przysiółku Surówki niejako w oderwaniu od reszty Gminy. Powodem jest peryferyjne położenie przysiółku oraz brak połączeń komunikacyjnych z centrum. Na tym terenie brak jest dostępu do podstawowej infrastruktury społecznej. 27
Ryc. 11: Fragment obecnej drogi Jawczyce Surówki (widok od strony Surówek) 28
Ryc.12: Świetlica Nasze światełko w Jawczycach IV. IV. Wewnętrzny potencjał rozwojowy Potencjału dla omawianego obszaru można upatrywać, we wskaźniku osób długotrwale bezrobotnych. Liczba osób bezrobotnych na omawianym obszarze, na 100 mieszkańców wyniosła 1,63, gdzie średnia dla gminy to 1,72. Na terenie Jawczyc działa Świetlica Środowiskowa Nasze Światełko, w której organizowane są zajęcia plastyczne, okolicznościowe kiermasze. Oferta skierowana jest do mieszkańców Jawczyc w różnym wieku: od dzieci i młodzieży, aż po seniorów. V. Potrzeby w zakresie rewitalizacji Podsumowaniem pogłębionej analizy obszaru rewitalizacji jest wywiad z pracownikami Urzędu Gminy, w tym z wójtem. Jest to zestawienie zagrożeń i koncepcji przeciwdziałania im. Wypowiedzi pracowników pokrywają się z opiniami innych interesariuszy uzyskanymi w konsultacjach społecznych. Tabela 14: zagrożenia w Gminie i propozycje przeciwdziałania Zdiagnozowane zagrożenie Zbyt mała liczba sal gimnastycznych na terenie gminy (na ten moment jest jedna) Wciąż niewystarczająca ilość miejsc w szkołach podstawowych, w szczególności w SP w Przebieczanach. W niektórych miejscowościach brak obiektu, Możliwości przeciwdziałania Budowa drugiej sali gimnastycznej w Bodzanowie. Bardzo ważne jest, aby zapewnić możliwość rozbudowy szkoły, a tym samym dać szansę uczniom / dzieciom z obszaru Gminy edukacji na wysokim poziomie. Budowa nowych obiektów w Sułowie oraz 29
(budynku kultury), gdzie mieszkańcy danego sołectwa będą mogli wspólnie uczestniczyć w życiu społecznym, brać udział w warsztatach, spotkaniach. Długotrwałe bezrobocia, które powoduje zwiększoną liczbę drobnych przestępstw (m.in. kradzieży, rozbojów). Oczekiwania większych firm, które chcą zatrudnić więcej niż 2-3 osoby. Są to przedsiębiorcy, nie prowadzący bezpośredniej sprzedaży detalicznej. Zgłaszają brak miejsca do prowadzenia swoich przedsięwzięć. Brak zbiorczej kanalizacji, są tylko dwa krótkie odcinki. Niezaspokojenie potrzeb Gminy w zakresie wywozu odpadów komunalnych segregowanych. Narastający problem emisji spalin. Źródło: materiały gminy, opracowanie własne. Przebieczanach. Rozbudowa obiektów kultury w innych miejscowościach, aby zaspokoić potrzeby społeczne w tym zakresie. Na obszarach gdzie te zjawiska występują umożliwić mieszkańcom integrację poprzez różne działania społeczne, np. warsztaty, szkolenia, itp. Gmina Biskupice zamierza przygotować przedsiębiorcom Strefę Aktywności Gospodarczej w miejscowości Bodzanów. Gmina Biskupice już złożyła wniosek w ramach PROW 2014-2020 na pozyskanie środków na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków w gospodarstwach domowych. Rozpoczęła przygotowywanie planów na budowę kanalizacji w sferze aglomeracji, obejmującej trzy duże miejscowości Przebieczany, Bodzanów oraz Tomaszkowice wraz z budową oczyszczalni ścieków. Na swojej działce w Bodzanowie Gmina Biskupice rozpocznie budowę Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych. Gmina w 2017 r. aby wspomóc w walce ze smogiem rozpocznie wymianę kotłów z węglowych na gazowe lub biomasę. Na podstawie zaprezentowanych powyżej wypowiedzi, analizie zjawisk kryzysowych występujących na obszarze zdegradowanym, wnioskach po konsultacjach społecznych i po uwzględnieniu wewnętrznych potencjałów, zdiagnozowano następujące potrzeby w zakresie rewitalizacji: - podniesienie atrakcyjności gospodarczej omawianych obszarów, - zwiększenie szans lokalnych przedsiębiorców na powodzenie w prowadzonych przedsięwzięciach biznesowych, 30
- poprawa potencjału do prowadzenia działalności gospodarczych na przestrzeniach handlowych i usługowych, W trakcie konsultacji społecznych na podobszarze Bodzanów omawiano koncepcję stworzenia Strefy Aktywności Gospodarczej, jako jednego z pomysłów na rozwiązanie problemu niskiej atrakcyjności gospodarczej terenów objętych rewitalizacją. - zaspokojenie podstawowych potrzeb mieszkańców w obszarze infrastruktury i usług, Mieszkańcy podobszaru Zabłocie, w trakcie konsultacji społecznych podnosili problem braku boiska. Ich zdaniem, taka inwestycja znacznie podniosłaby jakość życia. - wzrost poziomu społecznego, infrastrukturalnego, zagospodarowania przestrzennego oraz gospodarczego, W trakcie konsultacji na podobszarze Jawczyce, mieszkańcy tłumaczyli, że dla nich sporym utrudnieniem dla uczestnictwa w życiu społecznym gminy jest brak utwardzonej drogi. Mieszkańcy podkreślali, że mają utrudniony dostęp do centrum (muszą nadkładać drogi), łatwiej jest i szybciej jest im się dostać do sąsiedniej gminy. - zwiększenie zaangażowania osób niepełnosprawnych i seniorów w życie gminy, - umożliwienie prężnego działania funkcjonującym organizacjom pozarządowym, W trakcie konsultacji społecznych padł pomysł, aby na terenie podobszaru Zabłocie zmienić godziny funkcjonowania świetlicy. To pomoże mieszkańcom w wieku dorosłym i senioralnym zaangażować się w jej działalność. Na podobszarze Jawczyce zgłoszono propozycję budowy świetlicy, która rozwiąże istniejący problem i zaspokoi potrzeby w tym zakresie. - zapewnienie dostępu do edukacji dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym, W trakcie konsultacji społecznych omawiano projekt utworzenia nowych miejsc przedszkolnych na terenie podobszaru Bodzanów. Zdaniem mieszkańców inwestycja ta znacznie poprawi stan dostępności opieki przedszkolnej na omawianym obszarze. - poprawa komfortu i bezpieczeństwa mieszkańców, Temat bezpieczeństwa był poruszany zwłaszcza w trakcie konsultacji na podobszarze Jawczyce. Tam padały oczekiwania związane z poprawą bezpieczeństwa poprzez zagospodarowanie pobocza przy drogach i budowę dróg. - wykorzystane potencjału turystycznego w istniejących zabytkach, Jako jeden z pomysłów w tym zakresie uczestnicy konsultacji podnosili oznakowanie przysiółków w gminie. Zgodnie z argumentami z konsultacji: oznakowanie przysiółków 31
przyczyni się do zachowania tradycji, walorów kulturowych oraz do poprawy lokalizacji obiektów turystycznych. Ponadto ułatwi to poruszanie się po terenie przede wszystkim osobom przyjezdnym. - poprawa warunków i jakości środowiska naturalnego. O sprawach związanych z poprawą warunków naturalnych rozmawiano na spotkaniu konsultacyjnym w podobszarze Bodzanów. Istotnym problemem podobszaru Bodzanów jest jakość powietrza. Istniejąca stacja pomiarowa wielokrotnie wskazywała poziom zanieczyszczenia powietrza przede wszystkim pyłami PM10 wielokrotnie przekraczające dopuszczalne normy. Mieszkańcy wskazywali, że rozwiązaniem może być realizacja programów gminnych w zakresie ograniczenia niskiej emisji. Komplementarnym programem jest termomodernizacja. Pozwoli to ograniczyć używanie jako źródła ciepła paliw stałych o niskiej jakość oraz odpadów. Temat ten był również omawiany w trakcie konsultacji społecznych na podobszarze Jawczyce. Kolejną sprawą w tym zakresie omawianą na konsultacjach społecznych jest brak kanalizacji. Rozwiązaniem jest budowa kanalizacji zbiorczej (przysiółki lub miejsca gdzie jest to ekonomicznie nieuzasadnione budowa przydomowych oczyszczalni ścieków). Inwestycja taka spowoduje wymierne korzyści dla środowiska ekologia a także uatrakcyjni tereny inwestycyjne zarówno pod zabudowę mieszkaniową (aglomeracja Kraków) jak i przemysłową. Rozdział 2: Opis wizji stanu obszaru, cele rewitalizacji oraz odpowiadające im kierunki działań Dla obszaru wyznaczonego do rewitalizacji, zdiagnozowaniu problemów na nim występujących i uwzględnieniu oczekiwań mieszkańców przygotowano wizję stanu oczekiwanego po przeprowadzeniu projektów. Dzięki realizacji zakładanych celów i podążaniu w wyznaczonym kierunku, osiągnięty zostanie następujący stan: I. Wizja Poprawa jakości życia mieszkańców obszarów objętych rewitalizacją poprzez wzmocnienie integracji lokalnej i przeciwdziałanie problemom społecznym, technicznym, gospodarczym i przestrzenno - funkcjonalnym zdiagnozowanych na omawianym obszarze. II. Cel główny Wyprowadzenie ze stanu kryzysowego terenów zdegradowanych w obszarze społecznym, gospodarczym, przestrzenno funkcjonalnym, technicznym i środowiskowym na tereny wspierające mieszkańców w budowaniu więzi społecznych, rozwijaniu kwalifikacji zawodowych i prowadzeniu zyskownej działalności gospodarczej 32 w zadbanej przestrzeni publicznej i zdrowym środowisku przyrodniczym.
III. Cele szczegółowe Przyjęta wizja i główny cel rewitalizacji odpowiadają wcześniej zidentyfikowanym potrzebom i prowadzą do eliminacji lub ograniczenia negatywnych zjawisk na wyznaczonych obszarach. Powyższe założenia będą realizowane przez następujące cele szczegółowe obejmujące wszystkie sfery procesu rewitalizacji (tj. społeczną, gospodarczą, przestrzenno funkcjonalną, techniczną i środowiskową): 1. Aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Na terenie gminy zdiagnozowanoobszary szczególnie zagrożone społeczną apatią i wycofaniem się mieszkańców z życia wspólnotowego. Postawa taka zagraża wzrostem przestępczości, ubóstwa, bezrobocia i innych patologii w odniesieniu do całych społeczności zamieszkałych na terenie rewitalizacji. W związku z uzyskanymi w trakcie analizy wynikami, zasadnym jest prowadzenie działań mających na celu integrację całej społeczności wskazanych obszarów, umożliwienie mieszkańcom czynnej integracji poprzez wyjście z domu i spotykanie się w przyjaznej przestrzeni publicznej. Konieczne jest zapewnieni mieszkańcom możliwości podejmowania aktywności mających na celu budowanie oraz wzmacnianie tożsamości lokalnej i zacieśnianie więzi sąsiedzkich poprzez organizowanie wspólnych imprez mających na celu integrację i międzypokoleniową wymianę doświadczeń oraz wspieranie oddolnych inicjatyw. 2. Rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice Zaproponowane działania rewitalizacyjne mają na celu poprawę warunków infrastrukturalnych sprzyjających rozwojowi mikro, małej i średniej przedsiębiorczości. Problemem omawianych obszarów jest wzrastające szczególnie długotrwałe bezrobocie. Zjawisku negatywnemu, towarzyszy zjawisko pozytywyne jakim jest rozwijająca się przedsiębiorczość. Można mieć nadzieję, że rozwijająca się przedsiębiorczość zapewni źródło utrzymania bezrobotnym i tym samym poprawi ogólną sytuację. Doprowadzenie do takiego zjawiska jest możliwe poprzez rewitalizację zdegradowanych obszarów gospodarczych i wprowadzenie ich z powrotem w obieg gospodarczy. Ważne przy tym jest zapewnienie lokalnym przedsiębiorcom jak najlepszych warunków do zakładania i rozwijania inicjatyw gospodarczych. 3. Zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Poprawa jakości infrastruktury przestrzeni publicznych, w tym walorów estetycznych i dostępności do usług publicznych za pośrednictwem poprawy stanu technicznego ma znaczny wpływ na szeroko pojętą jakość życia. Podejmowane w ramach rewitalizacji działania modernizacyjne i zwiększające efektywność wykorzystania istniejącego potencjału 33
wskazanych obszarów poprzez zapewnienie mieszkańcom lepszej jakości życia będą miały duży wpływ na jakość działania w sferze gospodarczej i społecznej. Wdrożenie nowoczesnych rozwiązań technologicznych w zakresie pieców i przydomowych oczyszczalni ścieków poprawi jakość środowiska w którym żyją mieszkańcy. Dzięki stworzeniu i poprawie miejsc działalności kulturalnej i społecznej, ich oznaczenia i estetyki, poprawie ulegnie jakość życia mieszkańców. Zwiększenie atrakcyjności oferty rekreacyjnej i spędzania czasu wolnego, będzie miało bezpośrednie przełożenie na poprawę jakości życia i wsparcie procesów przeciwdziałania patologiom omówionym w pogłębionej analizie obszaru rewitalizacji. 34
IV. Kierunki działań: Aby realizacja celów szczegółowych sformułowanych do efektywnej realizacji celu głównego przebiegała efektywnie, do każdego celu zdefiniowano kierunki działań. Zestawienie kierunków prezentuje poniższy schemat: Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej 1.1. Rozwój działalności organizacji kulturalnych, sportowych i prozdrowotnych 1.2. Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi w grupie społecznej 1.3. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i innym negatywnym zjawiskom i patologiom Cel 2: rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców gminy biskupice 2.1. Wspieranie działań rozwijających przedsiębiorczość 2.2. Działania wzmacniające aktywność gospodarczą Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. 3.1. Zwiększenie funkcjonalności obiektów użyteczności publicznej i turystycznej 3.2. Poprawa jakości życia, ochrona zdrowia i środowiska naturalnego 3.3. Zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa) 3.4. Stworzenie nowych miejsc do efektywnego spędzania czasu wolnego i nauki Ryc.14: Zestawienie celów i odpowiadających im kierunków działań 35
Rozdział 3: Powiązania Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 z dokumentami o charakterze strategicznym i planistycznym gminy Gminny proces rewitalizacji został osadzony w swych założeniach na zidentyfikowanych problemach mieszkańców na zdegradowanym obszarze gminy. Komplementarność z innymi działaniami oraz priorytetami wpływa na skuteczność i efektywność procesu rewitalizacji. W tabeli zaprezentowano powiązanie celów strategicznych Gminnego Programu Rewitalizacji z celami i priorytetami rozwoju społeczno-gospodarczego, jakie wyznaczono w różnorodnych dokumentach strategicznych oraz planistycznych przyjętych na szczeblu regionalnym i lokalnym. I. Strategia Rozwoju Gminy Biskupice do roku 2024 Strategia Rozwoju Gminy Biskupice do roku 2024 została przyjęta uchwałą Rady Gminy Biskupice nr LXI/453/14 z dnia 25 września 2014. Strategia jest najogólniejszym dokumentem planistycznym gminy. Wyznacza kierunki rozwoju gminy i podejmowane działania. Tym samym, wraz ze Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego jest nadrzędnym dokumentem w stosunku do pozostałych dokumentów przyjętych przez Władze Gminy. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Biskupice na lata 2016 2020 jest zgodny ze Strategią Rozwoju Gminy Biskupice do roku 2024. Powiązanie Programu Rewitalizacji zachodzi w szczególności na poziomie następujących celów strategicznych i odpowiadających im wybranych celów operacyjnych: Cel strategiczny 1: poprawa standardu i jakości życia mieszkańców Cel operacyjny 1.2: Poprawa bezpieczeństwa na terenie Gminy Cel operacyjny 1.6: Rozszerzona oferta edukacyjna Cel operacyjny 1.7: Rozwinięte życie kulturalne w Gmnie Cel operacyjny 1.8: Poprawa aktywności społecznej i integracji mieszkańców Cel strategiczny 2: Rozwinięta, nowoczesna infrastruktura techniczna Gminy Cel operacyjny 2.2: Nowoczesna baza szkolna oraz sportowo rekreacyjna Cel operacyjny 2.5: Skuteczna i efektywna gospodarka wodno ściekowa oraz gospodarka odpadami komunalnymi Cel strategiczny 3: Uporządkowana gospodarka przestrzenna Cel operacyjny 3.1: Poprawa funkcjonalności obszarów gminy Cel strategiczny 4: Zachowane i wyeksponowane dziedzictwo kulturowe Cel operacyjny 4.3: Mieszkańcy zintegrowani poprzez kulturę i wspólne działanie Cel strategiczny 5: Gmina przyjazna środowisku naturalnemu Cel operacyjny 5.1: Zwiększenie wykorzystania Odnawialnych Źródeł Energii na terenie Gminy 36
Cel operacyjny 5.3: Ograniczenie zanieczyszczenia środowiska ściekami bytowymi i odpadami komunalnymi Cel strategiczny 6: Zdrowi i aktywni mieszkańcy gminy Cel operacyjny 6.1: lepsze możliwości dbania o zdrowie Cel strategiczny 7: Poprawa stanu sfery gospodarczej Gminy Cel operacyjny 7.1: Zagospodarowane tereny inwestycyjne na terenie Gminy Cel operacyjny 7.2: Wzrost konkurencyjności lokalnych przedsiębiorców Cele wyznaczone w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Biskupice są zbieżne z wyżej opisanymi priorytetami rozwoju zawartymi w Strategii Rozwoju Gminy. W ten sposób Gminny Program Rewitalizacji staje się dokumentem komplementarnym do Strategii i poprzez zaplanowane do realizacji projekty obejmujące działania mające na celu np. rozwój zaplecza do czynnego uprawiania sportu realizuje cel strategiczny nr 6 z przytoczonej strategii. Kolejnym przykładem są wszelkie działania mające na celu poprawę stanu dróg i chodników, wiat przystankowych, wprost realizują cel strategiczny 2, 3 i 7 Strategii. Szczegółowe powiązanie poszczególnych celów strategicznych Strategii z celami Gminnego Programu Rewitalizacji prezentuje tabela nr 15. II. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2015 2024 Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych została przyjęta uchwałą Rady Gminy Biskupice nr VII/50/15 z dnia 30 marca 2015 roku. Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych to usystematyzowana długoterminowa i perspektywiczna koncepcja polityki społecznej, mająca na celu objęcie wsparciem osoby dotknięte wykluczeniem społecznym oraz stworzenie optymalnych warunków dla funkcjonowania społeczności lokalnej. Głównym zadaniem strategii jest wyrównywanie szans społecznych mieszkańców gminy dzięki efektywnej współpracy wszystkich partnerów działających w obszarze polityki społecznej. Założenia Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice są zgodne z założeniami obowiązującej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych już na poziomie celu głównego strategicznego założonego w tym dokumencie: Stworzenie spójnego systemu wsparcia zapewniającego godne warunki do życia i rozwoju mieszkańców Gminy Biskupice w różnych sferach życia społecznego poprzez zapobieganie marginalizacji i wykluczeniu społecznemu. Podobnie sytuacja ma się na poziomie celów operacyjnych i celów szczegółowych z nimi powiązanych, a w szczególności: Cel operacyjny 1: Skuteczne wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczej Cel szczegółowy 1.1: Skuteczne wspieranie rodziny przeżywającej trudności w pełnieniu funkcji opiekuńczo wychowawczej. Cel operacyjny 2: Wspieranie osób starszych, niepełnosprawnych i przewlekle chorych oraz ich rodzin w integracji i funkcjonowaniu w środowisku lokalnym 37
Cel szczegółowy 2.1: Wzrost aktywności społecznej osób starszych i niepełnosprawnych poprzez zwiększanie dostępności do dziennych placówek wsparcia, klubów, oraz imprez kulturalnych. Cel szczegółowy 2.2: Wsparcie rodziny w zapewnieniu opieki nad niepełnosprawnymi i starszymi członkami rodzin celem umożliwienia im funkcjonowania w środowisku rodzinnym. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Biskupice jako jeden z priorytetów stawia poprawę sytuacji mieszkańców i zmniejszenie skali problemów społecznych powodujących degradację obszarów wskazanych w dokumencie delimitacji takich jak bezrobocie, ubóstwo, wykluczenie społeczne, bezrobocie. Zaplanowane w Gminnym Programie Rewitalizacji projekty stanowią cenne uzupełnienie inicjatyw podejmowanych przez odpowiednie organy gminy i niewątpliwie wpłyną pozytywnie na realizację celów zakładanych przez Strategię Rozwiązywania Problemów Społecznych. Szczegółowe powiązanie poszczególnych celów strategicznych Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych z celami Gminnego Programu Rewitalizacji prezentuje tabela nr 15. III. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice zostało przyjęte uchwałą Rady Gminy Biskupice nr XXV/170/08 z dnia 08 sierpnia 2008 roku. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice sporządzono w celu ustalenia optymalnych i racjonalnych kierunków rozwoju gminy, uwzględniających stan ładu przestrzennego, zasady jego ochrony oraz zasady zrównoważonego rozwoju. Studium stanowi podstawowy dokument dla koordynacji działań samorządu lokalnego. Uwzględnia potrzeby społeczności oraz wypełnia wymogi zgodności z prawem. W studium zebrano informacje, które stanowiły podstawę dla określenia uwarunkowań rozwoju, które zaś są podstawą do formułowania zasad i kierunków rozwoju zagospodarowania przestrzennego gminy. Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice oparte jest na politykach określających generalne ustalenia dotyczące ogólnych kierunków rozwoju Gminy Biskupice. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Biskupice jest zgodny ze Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego w zakresie następujących polityk: 1. Polityka w zakresie ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody. Zgodność dotyczy zwłaszcza następujących celów tej polityki: - likwidację uciążliwości (doprowadzenie do powszechnie obowiązujących norm) w obiektach istniejących, stanowiących zagrożenie dla środowiska poprzez montaż urządzeń i instalacji skutecznie je neutralizujących, - dalszy rozwój gospodarczy gminy, w tym w zakresie zaopatrzenia obiektów w ciepło w oparciu o paliwa czyste ekologicznie wykorzystywane w źródłach ciepła, - sukcesywne wyposażanie wsi w systemy kanalizacyjne, - promowaniem zasady ograniczania zanieczyszczeń u źródła, poprzez zmiany nośników energii, stosowanie czystszych surowców i technologii, instalowanie urządzeń redukujących emisję zanieczyszczeń, oraz minimalizację zużycia energii i surowców, 38
- poprawa efektywności energetycznej i surowcowej, szerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii, oraz minimalizacji emisji zanieczyszczeń do powietrza. 2. Polityka w zakresie zabezpieczenia ponadlokalnych celów publicznych. Zgodność dotyczy zwłaszcza następujących celów tej polityki: - aktywizacja terenów w pobliżu tras drogowych poprzez właściwe kształtowanie przebiegu tych dróg i obsługę terenów przyległych, - promocja gminy na rynku krajowym i zagranicznym. 3. Polityka przestrzenna. Zgodność dotyczy zwłaszcza następujących celów tej polityki: - stworzenie warunków przestrzennych dla poprawy warunków życia mieszkańców, - wyposażenia jednostek wiejskich w niezbędny program podstawowych usług publicznych oraz ewentualnego wykorzystania dostępnych zasobów kulturowych kubaturowych o wartościach kulturowych dla wybranych elementów programu usług ponadpodstawowych. Szczegółowe powiązanie poszczególnych polityk Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice z celami Gminnego Programu Rewitalizacji prezentuje tabela nr 15. IV. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Biskupice na lata 2014 2017 z perspektywą na lata 2018-2012 Program Ochrony Środowiska dla Gminy Biskupice na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021 został przyjęty uchwałą Rady Gminy Biskupice nr nr LXII/462/14 z dnia 30 października 2014 roku. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Biskupice na lata 2014-2017 z perspektywą na lata 2018-2021 jest podstawowym narzędziem prowadzenia polityki ekologicznej na terenie gminy. Opracowanie określa politykę środowiskową, a także wyznacza cele i zadania środowiskowe, które odnoszą się do aspektów środowiskowych, usystematyzowanych według priorytetów. Omawiany dokument ma być wsparciem w dążeniu do uzyskania w gminie sukcesywnego ograniczenia degradacji środowiska, ochrony i rozwoju jego walorów oraz racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska z uwzględnieniem konieczności jego ochrony. Gminny Program Rewitalizacji dla Gminy Biskupice jest zgodny z następującymi celami średniookresowymi z Programu Ochrony Środowiska: 1. Osiągnięcie jak najwyższej jakości wód powierzchniowych i podziemnych i ochrona ich zasobów. Projekty uwzględnione w Gminnym Programie Rewitalizacji, realizują następujące strategie działań określone w omawianym dokumencie: - Budowa i modernizacja sieci kanalizacyjnej i deszczowej na terenie całej gminy - Wspieranie finansowe budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków (głównie na terenach zabudowy rozproszonej i obszarach trudnych do skanalizowania). 2. Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Biskupice. Projekty uwzględnione w Gminnym Programie Rewitalizacji, realizują następujące strategie działań określone w omawianym dokumencie: - Budowa i modernizacja dróg gminnych. - Wzrost wykorzystywania odnawialnych źródeł energii dotacje dla mieszkańców na kolektory słoneczne, pompy ciepła itp. 39
3. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy Biskupice Projekty uwzględnione w Gminnym Programie Rewitalizacji, realizują następujące strategie działań określone w omawianym dokumencie: - Wzrost wykorzystywania odnawialnych źródeł energii dotacje dla mieszkańców na kolektory słoneczne, pompy ciepła itp. Szczegółowe powiązanie poszczególnych omówionych celów Programu Ochrony Środowiska z celami Gminnego Programu Rewitalizacji prezentuje tabela nr 15. Tabela 15: powiązania GPR z dokumentami strategicznymi Aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Poprawa standardu i jakości życia mieszkańców Rozwinięta, infrastruktura Gminy Rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice Strategia Rozwoju Gminy Biskupice do roku 2024 nowoczesna techniczna Zdrowi i aktywni mieszkańcy gminy Uporządkowana gospodarka przestrzenna Poprawa stanu sfery gospodarczej Gminy Zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Poprawa standardu i jakości życia mieszkańców Rozwinięta, infrastruktura Gminy nowoczesna techniczna Zachowane i wyeksponowane dziedzictwo kulturowe Gmina przyjazna środowisku naturalnemu Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych na lata 2015 2024 Wspieranie osób starszych, niepełnosprawnych i przewlekle chorych oraz ich Skuteczne wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczej Skuteczne wspieranie rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczowychowawczej Wspieranie osób starszych, niepełnosprawnych i przewlekle chorych oraz ich 40
rodzin w integracji i funkcjonowaniu w środowisku lokalnym rodzin w integracji i funkcjonowaniu w środowisku lokalnym Studium uwarunkowań i zagospodarowania przestrzennego Gminy Biskupice Polityka w zakresie ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody. Polityka w zakresie zabezpieczenia ponadlokalnych celów publicznych. Polityka przestrzenna Polityka przestrzenna Program Ochrony Środowiska dla Gminy Biskupice na lata 2014 2017 z perspektywą na lata 2018 2021 Osiągnięcie jak najwyższej jakości wód powierzchniowych i podziemnych i ochrona ich zasobów. Poprawa jakości powietrza atmosferycznego na terenie Gminy Biskupice. Zwiększenie wykorzystania odnawialnych źródeł energii na terenie Gminy Biskupice Źródło: opracowanie własne. Powyżej zaprezentowane zostały powiązania Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice z dokumentami planistycznymi i strategicznymi Gminy. Wyszczególnione zostały cele z omawianych dokumentów, którym odpowiadają cele i kierunki Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020. Wskazania te potwierdzają, że rewitalizacja przeprowadzona na podstawie tego Programu stanowi spójny i istotny element całościowej wizji rozwoju. Szczegółowe projekty będące przedmiotem prowadzonej rewitalizacji mieszczą się w zakresie wyznaczonych zadań. Przeznaczenie działek uwzględnionych w programie rewitalizacji jest zgodne z przedsięwzięciami planowanymi na ich terenie w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 i nie wymaga zmian w Gminnym Planie Zagospodarowania Przestrzennego. Ponadto na obecnym etapie Gmina nie przewiduje zmian w omawianym dokumencie. 41
Rozdział 4: Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych 4. 1. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Poniższe zestawienie prezentuje planowane przedsięwzięcia rewitalizacyjne wpisane na listę przedsięwzięć podstawowych. Planowane przedsięwzięcia mają na celu przeciwdziałanie zdiagnozowanym kryzysom w poszczególnych strefach. Są również zgodne z oczekiwaniami mieszkańców obszarów rewitalizowanych i pozostałych interesariuszy. Potrzebę poniższych działań potwierdzono w trakcie opracowywania programu i prowadzonych konsultacji społecznych. Tabela 16: planowane twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Przedsięwzięcie 1 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne budowa domu kultury w Sułowie Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie domu kultury. Obecnie w miejscowości nie ma żadnego miejsca gdzie mieszkańcy mogliby uczestniczyć w warsztatach, spotkaniach. Na obszarze nie są prowadzone żadne dodatkowe zajęcia dla dzieci, mieszkańcy uczestniczą w zajęciach organizowanych przez bibliotekę w sąsiedniej miejscowości, ale dla wielu jest to bariera komunikacyjna. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Sułów; działka gminna nr 293/7 Opis Spełniane cele Dzięki realizacji tego przedsięwzięcia powstanie miejsce skupiające inicjatywy społeczne, jednoczące mieszkańców danego terenu. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej 42
Przedsięwzięcie 2 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne budowa sali gimnastycznej w Bodzanowie Powstanie pełnowymiarowa sala gimnastyczna dostępna dla uczniów oraz szkoły i mieszkańców danego terenu. Sala będzie udostępniana również w godzinach popołudniowych, po zakończeniu zajęć szkolnych. Powstanie również miejsce na nowe oddziały przedszkolne, które będą mogły przyjąć większą ilość chętnych dzieci z obszaru. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Bodzanów, działki nr 677/2; 677/3; 677/4; 677/5; 677/7; 605 Opis Spełniane cele Przedsięwzięcie 3 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Lokalizacja Jawczyce, działki nr 464, 465 Opis Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie pełnowymiarowej sali gimnastycznej w miejscowości Bodzanów przy szkole podstawowej w Bodzanowie. Sala będzie dostępna dla uczniów oraz szkoły i mieszkańców danego terenu. Sala będzie połączona z obecnym budynkiem SP przewiązką, w której planowane jest otworzenie oddziałów przedszkolnych. Z uwagi na zwiększającą się z roku na rok liczbę uczniów budowa sali gimnastycznej jest niezbędna. Inwestycja planowana do rewitalizacji w 2017 r. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne rozbudowa świetlicy / budowa domu kultury w Jawczycach Przedsięwzięcie polegać będzie na rozbudowie obecnego budynku świetlicy. Obecny stan jest zupełnie niewystarczający na potrzeby mieszkańców. Ponadto niezbędne jest także zagospodarowanie terenu wokół świetlicy, boisko wraz z placem zabaw. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Ze względu na kryzys w sferze społecznej na terenie planowanego przedsięwzięcia, niezbędne jest umożliwienie 43
Spełniane cele mieszkańcom współpracy w tym zakresie. Rozbudowa świetlicy, która już teraz działa bardzo prężnie, przyczyni się do wprowadzenia dodatkowych zajęć popołudniowych dla dzieci w celu zapewnienia im czasu wolnego, mieszkańcom pozwoli na pełniejszą integrację. Budowa boiska oraz placu zabaw przyczyni się także do większego zintegrowania młodzieży i dzieci z obszaru. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Przedsięwzięcie 4 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Lokalizacja Zabłocie, działka 137/2 Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne budowa boiska sportowego w miejscowości Zabłocie Przedsięwzięcie polegać będzie na kupnie działki (dzierżawie) oraz budowie boiska pełnowymiarowego na potrzeby spędzania wolnego czasu mieszkańców obszaru Zabłocia. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Powstanie miejsce gdzie mieszkańcy głównie młodzież i dzieci będą mogli spędzać czas wolny. Jest to niezbędne na potrzeby poprawy działań w sferze społecznej oraz funkcjonalno przestrzennej. Przedsięwzięcie to niewątpliwie przyczyni się do zmniejszenia zjawisk negatywnych występujących na tym obszarze. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Przedsięwzięcie 5 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Rozbudowa i przebudowa budynku szkoły podstawowej w Przebieczanach Przedsięwzięcie polegać będzie na rozbudowie istniejącego budynku szkoły. Dobudowane zostanie drugie skrzydło budynku, przebudowie ulegną ciągi komunikacyjne wokół budynku, wybudowany zostanie parking. Następuje zwiększenie liczy uczniów a baza lokalowa obecnego budynku jest już w 100% zagospodarowana. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka SP Przebieczany, działki nr 105/1; 105/2; 105/3 (projekt obejmuje budynek poza terenem zdegradowanym, 44
Opis Spełniane cele niemniej oddziaływanie dotyczy również mieszkańców terenu zdegradowanego). Zostanie rozbudowana szkoła, która już od kilku lat jest w pierwszej dziesiątce szkół z całego powiatu pod względem wyników osiąganych w czasie egzaminów. Planowane są dodatkowe klasy dla oddziałów przedszkolnych, zwiększy się baza lokalowa na potrzeby uruchomienia dodatkowej grupy opieki świetlicowej. Obiekt znajduje się poza obszarem zdegradowanym jednak jego efekty oraz oddziaływanie niewątpliwie będzie oddziaływało na wszystkie obszary zdegradowane. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 6 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne budowa drogi w miejscowości Jawczyce Budowa drogi gminnej łączącej przysiółek Surówki z sołectwem Jawczyce Budowa drogi o długości około 1 km łączącej Jawczyce z przysiółkiem Surówki. Obecnie przysiółek jest oddzielony od centrum Jawczyc polami, nie ma bezpośredniego połączenia. Jest to dużym utrudnieniem dla mieszkańców przysiółka, którzy chcąc korzystać ze świetlicy znajdującej się w centrum Jawczyc muszą odbyć długą drogę. Niewątpliwie budowa tej drogi przyczyniłaby się do nawiązania współpracy i integracji pomiędzy mieszkańcami. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Jawczyce, nr działek (planowany teren) 1/3, 67/1 Opis Spełniane cele Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie fragmentu oraz przebudowie pozostałych jej odcinków. Droga będzie zakwalifikowana do kategorii dróg gminnych. Obecnie nie ma dokumentacji. Budowa tej drogi przyczyni się do bezpośredniego połączenia jednej miejscowości w całość: przysiółek Surówki wraz z sołectwem Jawczyce. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. 45
Przedsięwzięcie 7 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Strefa Aktywności Gospodarczej w Gminie Biskupice Budowa w Gminie Biskupice strefy aktywności gospodarczej na działkach w miejscowości Bodzanów w miejscowym planie zagospodarowania przeznaczonych pod tereny inwestycyjne. Przedsięwzięcie polegać będzie na dostosowaniu terenów inwestycyjnych, dozbrojeniu i budowie wewnętrznego układu komunikacyjnego. Obecnie Gmina jest na etapie wykupu działek w sąsiedztwie działek gminnych, które znajdują się na obszarze planowanej SAG. Inwestycja będzie realizowana z dofinansowania ze środków RPO 2014-2020 w ramach strategii ZIT. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Bodzanów. (Lokalizacja uwarunkowana wykupem działek). Budowa strefy aktywności gospodarczej zwiększy liczbę miejsc pracy w całej gminie. Przyczyni się do zmniejszenia bezrobocia, zwiększy dochód podatkowy gminy, zagospodarowane zostaną tereny będące obecnie nieużytkiem, zwiększy się potencjał gospodarczy gminy. Cel 2: rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice Przedsięwzięcie 8 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Lokalizacja Sułów, działka nr 362/1 Opis Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne modernizacja drogi w miejscowości Sułów Przedsięwzięcie polegać będzie na modernizacji drogi gminnej, która przebiega przez wieś wraz z budową chodników oraz wiat przystankowych. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Modernizacja drogi biegnącej przez wieś przyczyni się do poprawy warunków bezpieczeństwa dla mieszkańców, gdyż jest to jedna z najbardziej ruchliwych dróg w tym obszarze gminy. Łączy ona dwie miejscowości Sułów i Sławkowice. Sułów jest jednym z najbardziej atrakcyjnych obszarów pod względem lokalizacyjnym dlatego coraz więcej osób jest zainteresowanych zakupem działek w tym rejonie i coraz więcej osób rozpoczyna tu budowę. Stąd modernizacja tej drogi wpłynie korzystnie na 46
Spełniane cele poprawę warunków komunikacyjnych w tym obszarze. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 9 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Dzienny Dom Seniora w Bodzanowie Przebudowa budynku starej szkoły w Bodzanowie na Gminny Dom Seniora Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Bodzanów, działka nr 677/2 Opis Spełniane cele Przedsięwzięcie polegać będzie na całkowitej przebudowie z zachowaniem wytycznych narzuconych przez Konserwatora zabytków, starego budynku szkoły w Bodzanowie na potrzeby stworzenia Gminnego Domu Seniora. Obecnie budynek nie jest użytkowany, tak więc niezbędnym jest wykonanie dokumentacji a następnie wykonanie prac związanych z przebudową. Obecnie w Gminie Biskupice nie ma takiego obiektu. Gmina prowadzi dla osób starszych tzw. Akademie Seniora, która z roku na rok zyskuje coraz więcej chętnych. Jest bardzo duże zapotrzebowanie na stworzenie miejsca, gdzie osoby starsze będą mogły spędzać czas wolny. Aktualnie spotkania odbywają się w świetlicach, jednak gdyby taki obiekt powstał na terenie gminy współpraca z obecnymi i planowanymi świetlicami byłaby większa w tym zakresie. Projekt zdecydowanie przyczyni się do zmniejszenia negatywnych zjawisk występujących nie tylko w Bodzanowie, ale także i w całej gminie. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 10 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne Budowa świetlicy w Przebieczanach Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie świetlicy środowiskowej także dla osób wykluczonych i z problemami alkoholowymi. Budynek będzie dwukondygnacyjny, oprócz tego zagospodarowany zostanie teren wokół budynku. Wniosek będzie realizowany w oparciu o dofinansowanie w ramach PROW Odnowa obszarów wiejskich. 47
Podmioty (zgłaszające) realizujące Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Przebieczany, działki nr 672, 605 Opis Spełniane cele Powstanie świetlica, w której będzie znajdował się punkt konsultacyjny dla osób/rodzin uzależnionych od alkoholu. Jest to istotne, gdyż obecnie na terenie Gminy nie ma takiego miejsca. Z uwagi na negatywne zjawiska występujące na obszarze będzie to bardzo istotne przedsięwzięcie. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Przedsięwzięcie 11 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Lokalizacja Biskupice, działka nr 67 Opis Spełniane cele Podniesienie jakości infrastruktury poprzez zagospodarowanie przestrzeni publicznej w miejscowości Biskupice Powstanie zagospodarowany plac wokół kościoła, co przyczyni się do poprawy estetyki otoczenia kościoła. Parafia Rzymsko Katolicka w Biskupicach pod wezwaniem św. Marcina Przedsięwzięcie polegać będzie na zagospodarowaniu otoczenia zabytkowego kościoła. Planowane jest utwardzenie placu i wyłożenie kostki. Planowane pozyskanie dofinansowania w ramach rewitalizacji RPO w 2017 r. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. 48
4. 2. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Tabela 17: planowane twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Przedsięwzięcie 1 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne - Rozbudowa świetlicy środowiskowej w miejscowości Trąbki sołectwo Zborówek Przedsięwzięcie polegać będzie na rozbudowie świetlicy środowiskowej. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Lokalizacja Trąbki, działka nr 980/2; 981/2 Opis Spełniane cele Powstanie rozbudowana świetlica, która będzie centrum życia społecznego na omawianym terenie. Dzięki rozbudowie znacznie zwiększy się potencjał miejsca. Planowane są zajęcia dla dzieci, młodzieży, osób dorosłych i seniorów. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Przedsięwzięcie 2 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne Budowa świetlicy środowiskowej w przysiółku Surówki Przedsięwzięcie polegać będzie na zakupie działki w pobliżu istniejącego palcu zabaw i budowie świetlicy środowiskowej. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Surówki Powstanie świetlica, która będzie centrum życia społecznego na omawianym terenie. Budowa świetlicy umożliwi aktywizację szczególnie mieszkańców przysiółku Surówki, oddalonego znacznie od centrum wsi Jawczyce. Dzięki budowie znacznie zwiększy się potencjał miejsca. Planowane są zajęcia dla dzieci, młodzieży, osób dorosłych i seniorów. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej 49
Przedsięwzięcie 3 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) realizujące Lokalizacja Trąbki, działka nr 300/1 Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - Budowa sali gimnastycznej w Trąbkach przy szkole podstawowej Powstanie sala gimnastyczna dostępna dla uczniów oraz szkoły i mieszkańców danego terenu. Sala będzie udostępniana również w godzinach popołudniowych, po zakończeniu zajęć szkolnych. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie pełnowymiarowej sali gimnastycznej w miejscowości Trąbki. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 4 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym w Przebieczanach Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie boiska pełnowymiarowego na potrzeby spędzania wolnego czasu mieszkańców Gmiy. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Przebieczany, (względnie inna możliwa na terenie Gminy, uwarunkowana zakupem działki) Powstanie miejsce gdzie mieszkańcy głównie młodzież i dzieci będą mogli spędzać czas wolny. Jest to niezbędne na potrzeby poprawy działań w sferze społecznej oraz funkcjonalno przestrzennej. Przedsięwzięcie to niewątpliwie przyczyni się do zmniejszenia zjawisk negatywnych występujących na tym obszarze. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej 50
Przedsięwzięcie 5 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - Budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym (w tym skatepark) w Sułowie Przedsięwzięcie polegać będzie na zakupie działki i budowie pełnowymiarowego boiska i skateparku na potrzeby spędzania wolnego czasu mieszkańców Sułowa i okolic. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Sułów Powstanie miejsce gdzie mieszkańcy głównie młodzież i dzieci będą mogli spędzać czas wolny. Jest to niezbędne na potrzeby poprawy działań w sferze społecznej oraz funkcjonalno przestrzennej. Przedsięwzięcie to przyczyni się do zmniejszenia zjawisk negatywnych występujących na tym obszarze. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej Przedsięwzięcie 6 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - Budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym w miejscowości Jawczyce Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie boiska pełnowymiarowego na potrzeby spędzania wolnego czasu mieszkańców obszaru Jawczyce i okolice. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Jawczyce Powstanie miejsce gdzie mieszkańcy głównie młodzież i dzieci będą mogli spędzać czas wolny. Jest to niezbędne na potrzeby poprawy działań w sferze społecznej oraz funkcjonalno przestrzennej. Przedsięwzięcie to niewątpliwie przyczyni się do zmniejszenia zjawisk negatywnych występujących na tym obszarze. Cel 1: aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej 51
Przedsięwzięcie 7 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - zwiększenie finansowania na budowę chodników wzdłuż dróg lokalnych na terenie gminy Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie chodników wzdłuż dróg lokalnych na terenie gminy. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice Dzięki realizacji przedsięwzięcia znacznie wzrośnie bezpieczeństwo mieszkańców gminy. Aktualnie, z uwagi na duże natężenie ruchu samochodowego użytkownicy dróg lokalnych, zwłaszcza dzieci narażeni są na ryzyko potrącenia. Dzięki realizacji omawianego przedsięwzięcia zjawisko to zostanie zminimalizowane. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 8 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - budowa wiat przystankowych z oświetleniem na terenie Gminy Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie wiat przystankowych z oświetleniem na terenie gminy. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice W ramach omawianego przedsięwzięcia na terenie gminy powstaną nowoczesne i bezpieczne zadaszone wiaty przystankowe, dodatkowo wyposażone w oświetlenie. Dzięki realizacji przedsięwzięcia mieszkańcom gminy zostaną stworzone komfortowe warunki oczekiwania na komunikację miejską. Dodatkowo wzrośnie poziom bezpieczeństwa w gminie. Zarówno od strony aktów wandalizmu (nieoświetlone przystanki są miejscami potencjalnych zagrożeń) jak i od liczby potrąceń (niektóre z miejsc oczekiwania na komunikację miejską są bardzo słabo widoczne dla poruszających się po drogach). 52
Spełniane cele Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 9 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - oznakowanie przysiółków na terenie Gminy Projekt będzie realizowany na terenie całej gminy, przysiółki zostaną oznakowane we wszystkich sołectwach. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice Przedsięwzięcie polegać będzie na oznakowaniu przysiółków w każdym sołectwie. Zadanie realizowane w ramach realizacji strategii LSR PROW 2014-2020. Oznakowanie przysiółków przyczyni się do zachowania tradycji, walorów kulturowych oraz do poprawy lokalizacji obiektów turystycznych. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 10 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie zakupów urządzeń ograniczających zużycie energii elektrycznej tj. pompy ciepła, solary, fotowoltaika OZE Realizacja zadania polegać będzie na umożliwieniu mieszkańcom pozyskania dofinansowania na zakup urządzeń ograniczających zużycie energii elektrycznej tj. pompy ciepła, solary, fotowoltaika. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice Dofinansowanie mieszkańcom urządzeń ograniczających zużycie energii elektrycznej przyczyni się do zwiększenia ochrony środowiska na obszarze gminy, a co za tym idzie do poprawy warunków mieszkaniowych. Wpłynie to 53
Spełniane cele korzystnie na poprawę środowiska w całej gminie. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 11 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie - wymiany pieców węglowych Realizacja zadania polegać będzie na umożliwieniu mieszkańcom pozyskania dofinansowania na zakup pieca grzewczego na gaz lub biomasę. Inwestycja będzie realizowana z dofinansowania ze środków RPO 2014-2020 w ramach strategii ZIT. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice Dofinansowanie mieszkańcom wymiany pieca przyczyni się do zwiększenia ochrony powietrza na obszarze gminy, a co za tym idzie do poprawy warunków mieszkaniowych. Wpłynie to korzystnie na poprawę środowiska w całej gminie. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 12 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie - termomodernizacji budynków mieszkalnych Realizacja zadania polegać będzie na umożliwieniu mieszkańcom pozyskania dofinansowania na wykonanie termomodernizacji budynków mieszkalnych. realizujące Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka 54
(zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Gmina Biskupice Dofinansowanie mieszkańcom termomodernizacji budynków mieszkalnych przyczyni się do zwiększenia ochrony powietrza na obszarze gminy (potrzeba mniejszego dogrzewania budynków w okresach zimnych), a co za tym idzie do poprawy warunków mieszkaniowych. Wpłynie to korzystnie na poprawę środowiska w całej gminie. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 13 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Budowa kanalizacji / oczyszczalnie przydomowe w miejscowości Jawczyce Przydomowe oczyszczalnie ścieków będą zlokalizowane na działkach prywatnych na terenie gminy, jednak wniosek jest składany w trybie zaprojektuj i wybuduj w ramach PROW 2014-2020. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka Gmina Biskupice Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na działkach prywatnych mieszkańców gminy. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 14 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Budowa kanalizacji / oczyszczalnie przydomowe w miejscowości Bodzanów Przydomowe oczyszczalnie ścieków będą zlokalizowane na działkach prywatnych na terenie gminy, jednak wniosek jest składany w trybie zaprojektuj i wybuduj w ramach PROW 2014-2020. Gmina Biskupice, Tomaszkowice 455, 32-020 Wieliczka 55
Lokalizacja Opis Spełniane cele Źródło: opracowanie własne. Gmina Biskupice Przedsięwzięcie polegać będzie na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków na działkach prywatnych mieszkańców gminy. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. 56
4. 3. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Tabela 18: planowane miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Przedsięwzięcie 1 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Rozszerzenie działań w zakresie pracy socjalnej poprzez edukację i profilaktykę środowiska lokalnego w aspekcie niewydolności opiekuńczo wychowawczej rodziców / opiekunów oraz problemów wieku senioralnego projekt socjalny I. Cykl szkoleń i prelekcji dla rodziców, opiekunów, dzieci i młodzieży o tematyce: 1. Szkoła dla rodziców 2 edycje: - dla rodziców dzieci w wieku przedszkolnym - dla rodziców dzieci w wieku szkolnym 2. Szkolenie z zakresu psychologii dziecka Poznaję swoje dziecko 3. Szkolenie i warsztaty Cyber przemoc 4. szkolenie i warsztaty dla rodziców i młodzieży W zdrowym ciele zdrowy duch konsekwencje niewłaściwego stosowania diety II. Warsztaty i szkolenia dla seniorów: 1. Przełamywanie barier międzypokoleniowych poprzez przekazywanie wartości i tradycji. Warsztaty, spotkania i zajęcia praktyczne. 2. Nie daj się oszukać cykl pogadanek ze specjalistami (policja, prawnik, psycholog). 3. Spotkania integracyjne, wycieczki. III. Warsztaty i szkolenia dla opiekunów osób chorych i ich otoczenia: 1. Potrafię być pomocnym edukacja członków rodzin opiekujących się osobą chorą w środowisku rodzinnym. 2. Akceptacja choroby bliskiego, oraz jej wpływ na funkcjonowanie rodziny 3. Pomagam wsparcie rodziny w ramach świadczenia pracy socjalnej w domu chorego. 4. Odreagowanie stresu związanego z pełnieniem opieki nad osobą chorą wycieczka dla opiekunów i otoczenia rodziny. Podmioty realizujące Gmina Biskupice we współpracy z: 1. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Biskupicach z siedzibą w Trąbkach, Trąbki 340. 57
(zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Przedsięwzięcie 2 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Gmina Biskupice Planowane działania są rozszerzeniem i wprowadzeniem nowych rozwiązań w pracy socjalnej poprzez realizację projektu socjalnego. Odbiorcami będą trzy grupy beneficjentów: 1. Rodzice / opiekunowie / dzieci / młodzież. 2. Seniorzy. 3. Opiekunowie osób chorych i ich otoczenie. Dzięki realizacji przedsięwzięcia będzie miało miejsce wzmocnienie integracji międzypokoleniowej. Uczestnicy nabędą nowe umiejętności. Dojdzie do podniesienia świadomości i odpowiedzialności w zakresie kompetencji wychowawczo opiekuńczej. Zajęcia prowadzone będą w: 1. Świetlicy Środowiskowej Pawie Pióro w Szczygłowie; Szczygłów 120, Wieliczka 32-020 2. Świetlicy Środowiskowej Nasze Światełko w Jawczycach, Jawczyce Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Projekt aktywizacji młodzieży i dorosłych oraz współpracy międzypokoleniowej z wykorzystaniem istniejących świetlic środowiskowych Zapewnienie dzieciom pomocy w nauce i opieki w czasie pozaszkolnym, także w czasie wakacji i ferii. Organizacja czasu wolnego oraz zajęć terapeutycznych, edukacyjnych i sportowych, warsztatów Gmina, JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE Gminy Biskupice, organizacje pozarządowe z obszaru gminy, firmy szkoleniowe, podmioty prywatne Gmina Biskupice istniejące świetlice środowiskowe Realizacja przedsięwzięcia doprowadzi do wyrównania szans dzieci, w szczególności pochodzących z rodzin dysfunkcyjnych. Zwiększy aktywność dzieci, ich zaangażowanie w życie kulturowe, społeczne. Będzie to poszerzenie oferty edukacyjno-kulturalnej w gminie. 58
Spełniane cele Przedsięwzięcie 3 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Podniesienie kompetencji szkolnych dzieci i młodzieży Dodatkowe zajęcia w szkołach, zajęcia wyrównawcze oraz zajęcia rozwijające. Gmina, JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE Gminy Biskupice, organizacje pozarządowe z obszaru gminy, firmy szkoleniowe, podmioty prywatne Gmina Biskupice W ramach realizacji przedsięwzięcia przewidziane jest założenie i prowadzenie różnorodnych kół zainteresowań. Realizowane działania mają na celu wyrównanie szans dzieci z obszarów rewitalizacyjnych. Cel 3: zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. Przedsięwzięcie 4 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty realizujące (zgłaszające) Lokalizacja Opis AKTYWNIE W PRZYSZŁOŚĆ / PRACA ROZWÓJ MOŻLIWOŚCI / KLUCZ DO AKTYWNOŚCI Kompleksowy program na rzecz aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy (bezrobotnych i biernych zawodowo), których sytuacja na rynku pracy jest najtrudniejsza tj. osób powyżej 50 roku życia, długotrwale bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami, osób o niskich kwalifikacjach oraz kobiet. Gmina Biskupice we współpracy z firmami szkoleniowymi, stowarzyszeniami i podmiotami prywatnymi Gmina Biskupice Przedsięwzięcie zakłada realizację kompleksowego programu aktywizacji zawodowej dla osób w wieku 30 lat i więcej, pozostających bez pracy (bezrobotnych i biernych zawodowo), należących co najmniej do jednej z poniższych grup: osoby powyżej 50 roku życia, osoby długotrwale bezrobotne, osoby z niepełnosprawnościami, 59
Spełniane cele osoby o niskich kwalifikacjach, kobiety. Celem przedsięwzięcia jest zwiększenie poziomu zatrudnienia osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy poprzez podjęcie działań, uwzględniających element indywidualnej diagnozy potrzeb uczestników oraz charakteryzujących się kompleksowością i jak największą skutecznością wsparcia. Oferowana pomoc będzie w jak największym stopniu odpowiadać indywidualnym predyspozycjom uczestników i bazować w miarę możliwości na ich dotychczasowych doświadczeniach zawodowych i umiejętnościach. Każdy z uczestników projektu otrzyma ofertę wsparcia, obejmującą takie formy pomocy, które zostaną u niego zidentyfikowane jako niezbędne w celu poprawy sytuacji na rynku pracy i które z założenia przyczynią się do uzyskania przez nich zatrudnienia. Dodatkowo, planowane interwencje będą mieć ścisły związek z rzeczywistym zapotrzebowaniem na określone kwalifikacje i umiejętności na regionalnym lub lokalnym rynku pracy, szczególnie poprzez uwzględnienie w projektach współpracy z potencjalnymi pracodawcami, specyfiki wewnątrzregionalnej, w tym inteligentnych specjalizacji regionu, zawodów nadwyżkowych i deficytowych oraz efektywny dobór aktywnych form wsparcia, które w największym stopniu umożliwią osobom pozostającym bez pracy m.in. nabycie nowych bądź aktualizację już posiadanych umiejętności, kompetencji, kwalifikacji, nabycie doświadczenia zawodowego, a w konsekwencji podjęcie zatrudnienia. Przy udzielaniu wsparcia zostanie położony nacisk na współpracę w szczególności publicznych i niepublicznych służb zatrudnienia, instytucji pomocy społecznej oraz innych podmiotów, które będą podejmowały interwencje na rzecz aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia. Cel 2: rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice Przedsięwzięcie 5 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty WIEK BEZ BARIER / WIEK NOWYCH MOŻLIWOŚCI / WIEK EFEKTYWNOŚCI Realizacja wsparcia na rzecz wydłużania aktywności zawodowej poprzez opracowanie strategii zarządzania wiekiem u pracodawców, w tym realizacja szkoleń i doradztwa w tym zakresie oraz wdrożenie opracowanego programu. realizujące Gmina Biskupice we współpracy z firmami szkoleniowymi, stowarzyszeniami i podmiotami prywatnymi 60
(zgłaszające) Lokalizacja Opis Spełniane cele Gmina Biskupice Przedsięwzięcie zakłada realizację działań polegających na opracowaniu strategii zarządzania wiekiem u pracodawców, w tym realizację szkoleń i doradztwa w tym zakresie oraz wdrożenie opracowanego programu. Odbiorcami wsparcia będą Pracodawcy (z wyłączeniem dużych przedsiębiorstw) oraz ich pracownicy (w szczególności pracownicy powyżej 50 roku życia). Wsparcie będzie kierowane do pracodawców, którzy pragną wdrażać rozwiązania przyjazne dla dojrzałych pracowników dotyczące systemu zarządzania wiekiem. W uzasadnionych przypadkach możliwe będzie także doposażenie / wyposażenie stanowisk pracy zgodnie z potrzebami zgłaszanymi przez uczestników / pracodawców mające na celu zapewnienie ergonomii stanowiska pracy oraz utrzymanie zatrudnienia, szczególnie przez pracowników dojrzałych (powyżej 50 roku życia). Mając na uwadze, że najlepsze efekty zapewnia wdrażanie w danej organizacji strategii zarządzania wiekiem, nie zaś fragmentaryczne stosowanie pojedynczych narzędzi, wsparcie będzie bazować na opracowanym już dokumencie lub tego typu strategii, która powstanie w wyniku realizacji przedsięwzięcia oraz będzie zakładać elementy jej wdrożenia. Cel 2: rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice 4. 4. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Tabela 19: planowane miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Przedsięwzięcie 1 Nazwa przedsięwzięcia Zakres zadań Podmioty (zgłaszające) Lokalizacja realizujące TWOJA FIRMA TWÓJ SUKCES / START DO BIZNESU / MOJA FIRMA MOJA PRZYSZŁOŚĆ! Kompleksowe wsparcie dla zakładania działalności gospodarczej w formie dotacji dla osób pozostających bez pracy w wieku 30 lat i więcej zainteresowanych założeniem działalności gospodarczej, w szczególności osób pozostających w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy. Gmina Biskupice we współpracy z firmami szkoleniowymi, stowarzyszeniami i podmiotami prywatnymi Gmina Biskupice 61
Opis Przedsięwzięcie będzie polegać na udzielaniu kompleksowego wsparcia dla zakładania działalności gospodarczej w formie dotacji dla osób pozostających bez pracy w wieku 30 lat i więcej zainteresowanych założeniem działalności gospodarczej, w szczególności osób pozostających w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, z wyłączeniem osób zarejestrowanych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub prowadzących działalność na podstawie odrębnych przepisów w okresie 12 miesięcy poprzedzających dzień przystąpienia do projektu, które należą do co najmniej jednej z grup: osób powyżej 50 roku życia, osób długotrwale bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami, osób o niskich kwalifikacjach, kobiet. Stymulowanie postaw przedsiębiorczych oraz rozwój przedsiębiorczości to działania, które są niezbędne do tworzenia nowych miejsc pracy, przeciwdziałają bezrobociu, umożliwiają realizację nowych pomysłów i koncepcji rozwoju, a także praktyczne wykorzystanie wiedzy i kompetencji przez osoby zainteresowane podjęciem własnej działalności gospodarczej. Dlatego istotnym elementem udzielanego wsparcia będzie świadczenie wysokiej jakości usług szkoleniowo-doradczych, dostępnych na każdym etapie zakładania działalności gospodarczej oraz w początkowym okresie jej prowadzenia. Oferowane usługi będą stanowiły realną pomoc dla osób, które przygotowują się do założenia przedsiębiorstwa lub prowadzą je stosunkowo krótko, a w konsekwencji przyczynią się do zwiększenia trwałości efektów interwencji i przeżywalności utworzonych firm. W związku z powyższym podejmowane działania będą uwzględniać szeroki dostęp uczestników do indywidulanych konsultacji oraz zaangażowanie w proces szkoleniowo-doradczy osób, które posiadają wiedzę praktyczną z zakresu prowadzenia własnej działalności gospodarczej. Dodatkowo elementem obowiązkowym rekrutacji do projektu będzie rozmowa z doradcą zawodowym, której celem jest weryfikacja predyspozycji kandydata (w tym np. osobowościowych, poziomu motywacji) do samodzielnego założenia i prowadzenia działalności gospodarczej. W ramach przedsięwzięcia wsparcie będzie obejmować: - szkolenia i/lub doradztwo przygotowujące do rozpoczęcia działalności gospodarczej, - przyznanie wsparcia finansowego (dotacji) na rozpoczęcie działalności gospodarczej, - działania na rzecz wsparcia i rozwoju młodych stażem przedsiębiorców (uczestników projektów) w początkowym okresie rozwijania działalności gospodarczej poprzez udzielanie wsparcia doradczego, szkoleniowego, konsultacyjnego (wsparcie pomostowe). 62
Spełniane cele Cel 2: rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice 63
Rozdział 5: Szacunkowe ramy finansowe Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice 2016-2020 5. 1. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Tabela 20: Źródła finansowania projektów twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe LP 1 2 3 4 5 6 Przedsięwzięcie Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne budowa domu kultury w Sułowie Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne budowa sali gimnastycznej w Bodzanowie Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne rozbudowa budynku świetlicy środowiskowej w miejscowości Jawczyce Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne budowa boiska sportowego w miejscowości Zabłocie Rozbudowa i przebudowa budynku szkoły podstawowej w Przebieczanach Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne budowa drogi w miejscowości Jawczyce Wartość szacunkowa [zł] 204 000,00 2 689 718,00 500 000,00 800 000,00 3 439 058,00 1 500 000,00 Potencjalne źródła finansowania EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). 64
7 8 Strefa Aktywności Gospodarczej w Gminie Biskupice Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne budowa drogi w miejscowości Sułów 9 Dzienny Dom Seniora w Bodzanowie 10 11 Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne Budowa świetlicy w Przebieczanach Podniesienie jakości infrastruktury poprzez zagospodarowanie przestrzeni publicznej w miejscowości Biskupice 8 000 000,00 500 000,00 Około 2 000 000,00 1 027 426,47 1 000 000,00 EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). 65
5. 2. Twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Tabela 21: Źródła finansowania projektów twarde przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające LP 1 2 3 4 5 6 7 8 Przedsięwzięcie Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne - Rozbudowa świetlicy środowiskowej w miejscowości Trąbki sołectwo Zborówek Projekt rozbudowy gminnej infrastruktury społecznej zadanie inwestycyjne - Rozbudowa świetlicy środowiskowej w miejscowości Surówki Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - Budowa Sali gimnastycznej w Trąbkach przy szkole podstawowej Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym w Przebieczanach Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym (w tym skatepark) w Sułowie Projekt rozbudowy infrastruktury sportowo rekreacyjnej zadanie inwestycyjne - Budowa pełnowymiarowego boiska sportowego wraz z zapleczem infrastrukturalnym w miejscowości Jawczyce Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - zwiększenie finansowania na budowę chodników wzdłuż dróg lokalnych na terenie gminy Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - budowa wiat przystankowych z oświetleniem na terenie Gminy Wartość szacunkowa [zł] 1 100 000,00 5 320 000,00 685 600,00 Potencjalne źródła finansowania EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych 66
9 10 11 12 13 14 Projekt poprawy bezpieczeństwa na drogach lokalnych zadanie inwestycyjne - oznakowanie przysiółków na terenie Gminy Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie zakupów urządzeń ograniczających zużycie energii elektrycznej tj. pompy ciepła, solary, fotowoltaika OZE Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie - wymiany pieców węglowych Projekt wsparcia wykorzystania przez mieszkańców OZE - zadanie inwestycyjne - dofinansowanie - termomodernizacji budynków mieszkalnych Budowa kanalizacji / oczyszczalnie przydomowe w miejscowości Jawczyce Budowa kanalizacji / oczyszczalnie przydomowe w miejscowości Bodzanów Źródło: opracowanie własne. 194 400,00 1 280 000,00 3 866 000,00 źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). 67
5. 3. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Tabela 22: Źródła finansowania projektów miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne podstawowe Przedsięwzięcie Rozszerzenie działań w zakresie pracy socjalnej poprzez edukację i profilaktykę środowiska lokalnego w aspekcie niewydolności opiekuńczo wychowawczej rodziców / opiekunów oraz problemów wieku senioralnego projekt socjalny Projekt aktywizacji młodzieży i dorosłych oraz współpracy międzypokoleniowej z wykorzystaniem istniejących świetlic środowiskowych Podniesienie kompetencji szkolnych dzieci i młodzieży Aktywnie w przyszłość / praca rozwój możliwości / klucz do aktywności Wiek bez barier / wiek nowych możliwości / wiek efektywności Wartość szacunkowa [zł] Całkowity koszt zadania: 29 047,00 PLN Dotacja: 24 206,00 PLN Wkład własny Gminy: 4 841,00 PLN Wartość całkowita przedsięwzięcia: Ok. 220 000 PLN Wartość całkowita przedsięwzięcia: Ok. 220 000 PLN Wartość całkowita przedsięwzięcia: Ok. 200 000 PLN Wartość całkowita przedsięwzięcia: Ok. 186 000 PLN Potencjalne źródła finansowania Budżet Państwa, budżet gminy, środki celowe funduszy krajowych, fundusze Unii Europejskiej oraz inne źródła. Budżet Państwa, budżet gminy, środki celowe funduszy krajowych, fundusze Unii Europejskiej oraz inne źródła. Budżet Państwa, budżet gminy, środki celowe funduszy krajowych, fundusze Unii Europejskiej oraz inne źródła. Przedsięwzięcie w ramach regionalnego programu operacyjnego województwa małopolskiego, 8 oś priorytetowa rynek pracy, działanie 8.2 aktywizacja zawodowa. Przedsięwzięcie w ramach regionalnego programu operacyjnego województwa małopolskiego, 8 oś priorytetowa rynek pracy, działanie 8.6 wsparcie na rzecz wydłużania aktywności zawodowej, poddziałanie 8.6.1 realizacja programów przekwalifikowania pracowników i wsparcie dla pracodawców typ B. Opracowanie strategii zarządzania wiekiem u pracodawcy, w tym 68
możliwość realizacji szkoleń i doradztwa w tym zakresie oraz wdrożenie opracowanego programu (jego elementu). 5. 4. Miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Tabela 23: Źródła finansowania projektów miękkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne uzupełniające Przedsięwzięcie Twoja firma twój sukces / start do biznesu / moja firma moja przyszłość! Wartość szacunkowa [zł] Wartość całkowita przedsięwzięcia: ok. 200 000 PLN Potencjalne źródła finansowania Przedsięwzięcie w ramach regionalnego programu operacyjnego województwa małopolskiego, 8 oś priorytetowa rynek pracy, działanie 8.3 wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej, poddziałanie 8.3.1 wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej w formie dotacji TYP A. Kompleksowe wsparcie dla zakładania działalności gospodarczej w formie dotacji. Źródło: opracowanie własne. 69
Rozdział 6: Mechanizmy integrowania Komplementarność jest jednym z nadrzędnych aspektów Gminnego Programu Rewitalizacji. Zapewnienie powiązań pomiędzy poszczególnymi projektami skutkuje lepszym i bardziej efektywnym wykorzystaniem środków finansowych przeznaczonych na rewitalizację. Program złożony jest z różnorodnych projektów, co jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia kompleksowej interwencji na obszarze zdegradowanym. 6.1. Komplementarność międzyokresowa Gminny Program Rewitalizacji ujmuje działania w sposób kompleksowy (z uwzględnieniem wcześniej realizowanych na terenie gminy projektów. Realizowane w ramach rewitalizacji projekty będą w stosunku do wcześniejszych działań uzupełnieniem i kontynuacją. 6.2. Komplementarność finansowa (źródeł finansowania) Zakłada się, że projekty będą współfinansowane ze środków zewnętrznych i własnych, zaangażowane zostaną fundusze EFRR, środki własne gminy, krajowe środki publiczne, środki prywatne, krajowe fundusze celowe, środki z innych źródeł (m. in. BRRE, MFEOG). 6.3. Komplementarność proceduralno instytucjonalna Na potrzeby realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji powołany zostanie Komitet Rewitalizacji z funkcją doradczą dla Wójta. Komitet umożliwi zaangażowanie w realizację działań przedstawicieli licznych grup interesariuszy Projektu, a także zapewni społeczną kontrolę nad sposobem realizacji Programu. W realizację Programu będą zaangażowane różne instytucje publiczne z terenu gminy i pracownicy poszczególnych komórek Urzędu. Zapewni to sprawną realizację podejmowanych działań. 6.4. Komplementarność przestrzenna Koncentracja interwencji i konieczność hierarchizacji potrzeb powodują, że projekty rewitalizacyjne dotyczą terenów o istotnym znaczeniu dla rozwoju całej gminy, a obejmują obszary dotknięte szczególną koncentracją problemów i negatywnych zjawisk kryzysowych. Interwencja Programu obejmuje wiele różnych obiektów i przestrzeni których dysponenci deklarują chęć realizacji przedsięwzięć, które z jednej strony poprawiają sytuację na obszarze rewitalizacji, z drugiej poprzez efekt synergii wpłyną na ożywienie i rozwój całej gminy, przyczyniając się w ten sposób do znacznego zwiększania jej potencjału. Działania ujęte w Gminnym Programie Rewitalizacji obejmują zasięgiem całość obszaru dotkniętego szczególną koncentracją problemów i negatywnych zjawisk kryzysowych. Wielość zadań i projektów Gminnego Programu Rewitalizacji, jest potwierdzeniem ich przekrojowości i szerokiego oddziaływania na zjawiska związane z rozwojem gminy Biskupice. 70
6.5. Komplementarność problemowa Układ wzajemnie uzupełniających się celów, które obejmują wszystkie ważne elementy z punktu widzenia ożywienia obszarów objętych problemami, a także wielość zadań zarówno z listy podstawowej, jak i dodatkowej oraz różnorodność podmiotów zaangażowanych we wdrażanie Programu gwarantują komplementarność problemową działań podejmowanych na obszarze gminy. 1.1. Rozwój działalności organizacji kulturalnych, sportowych i prozdrowotnych 1.2. Integracja grup społecznych oraz tworzenie więzi w grupie społecznej 1.3. Przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i innym negatywnym zjawiskom i patologiom 3.4. Stworzenie nowych miejsc do efektywnego spędzania czasu wolnego i nauki 2.1. Wspieranie działań wspierających przedsiębiorczość 3.3. Zwiększenie atrakcyjności przestrzeni publicznych (w tym poprawa bezpieczeństwa) 2.2. Działania wzmacniające aktywność gospodarczą 3.2. Poprawa jakości życia, ochrona zdrowia i środowiska naturalnego 3.1. Zwiększenie funkcjonalności obiektów użyteczności publicznej i turystycznej Ryc. 15: Mechanizm integrowania działań 6.6. Komplementarność przedsięwzięć rewitalizacyjnych Wszystkie projekty rewitalizacyjne są powiązane z podobszarami rewitalizacji. Odpowiadają na główne problemy dla tych terenów. Dzięki ich realizacji pozytywne skutki widoczne będą w całej Gminie, gdyż wiele z nich dotyczy działań podejmowanych dla miejsc lub obiektów użyteczności publicznej, przez co korzystać z nich będą mogli mieszkańcy nie tylko obszaru rewitalizacji. Ich realizacja będzie zapobiegać rozprzestrzenianiu się problemów na dalsze obszary gminy. Kluczem do definiowania działań i projektów było to, aby się wzajemnie dopełniały i aby ich rozkład przestrzenny nie pomijał mieszkańców żadnego podobszaru rewitalizacji co mogłoby powodować pogłębianie się sytuacji kryzysowej. Szczegółowa mapa przedsięwzięć rewitalizacyjnych stanowi załącznik do Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020. 71
Rozdział 7: Opis struktury zarządzania realizacją Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 Zarządzanie realizacją Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 powierza się Wójtowi Gminy poprzez istniejące struktury Urzędu Gminy Biskupice. Zadania odnoszące się do zarządzania programem rewitalizacji odbywać się będą w ramach obowiązków poszczególnych struktur Urzędu Gminy przez co nie wskazuje się dodatkowych kosztów z tego tytułu. Zgodnie z wytycznymi ustawy powołany zostanie Komitet Rewitalizacji, który pełnić będzie rolę opiniodawczą i doradczą Wójta. W celu usprawnienia działań zostanie opracowany ramowy harmonogram wraz ze strukturą organizacyjną zapewniającą ich integralność. Ramowy harmonogram działań będzie uzupełniany upoważnieniem Wójta do wprowadzania zarządzeniami szczegółowymi harmonogramów rocznych. Wszystkie przedsięwzięcia rewitalizacyjne będą realizowane zgodnie z Wieloletnią Prognozą Finansową oraz budżetami rocznymi, zapewniając efektywną realizację zaplanowanych działań. W razie realizacji projektów planowanych do współfinansowania z funduszy Unii Europejskiej, właściwa jednostka (np. Referat Inwestycji, Drogownictwa, Gospodarki Komunalnej i Zamówień Publicznych projekty infrastrukturalne, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej - projekty społeczne) przygotowuje dokumentację techniczną, harmonogram finansowo-rzeczowy, kosztorys, a następnie przekazuje jednostce przygotowującej wniosek o dofinansowanie projektu (Referat Pozyskiwania Funduszy Zewnętrznych). W proces realizacji będą w razie potrzeby zaangażowane również inne organizacje, w tym instytucje zewnętrzne niezbędne do prawidłowej realizacji zakładanych celów. W zakresie zarządzania funduszami potrzebnymi do realizacji projektów rewitalizacyjnych zostaje włączony Skarbnik Gminy Biskupice oraz Referat Planowania i Finansów. W celu efektywnego oraz zintegrowanego współdziałania różnych jednostek, Wójt Gminy może powołać Zespół Zadaniowy, w którego skład wejdą przedstawiciele wydziałów lub instytucji odpowiedzialnych za zarządzanie konkretnymi projektami. Powołanie Zespołu Zadaniowego przyczyni się do wzajemnego uzupełniania się oraz spójności realizacji poszczególnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych w zakresie powiązanych projektów infrastrukturalnych (twardych) oraz społecznych (miękkich). Przewiduje się, iż zależności od realizowanego przedsięwzięcia w skład zespołu zadaniowego wejdą również przedstawiciele mieszkańców, innych instytucji, organizacji samorządowych, przedsiębiorcy oraz inni interesariusze biorący udział w realizacji GPR na zasadzie partnerstwa publiczno-prywatnego. Poniżej proces zaprezentowano w formie graficznej: 72
Wójt Gminy Biskupice (Zarządzanie realizacją programu) Komitet Rewitalizacji (funkcja opiniodawcza i doradcza dla Wójta) Referat Inwestycji, Drogownictwa, Gospodarki Komunalnej i Zamówień Publicznych Referat Pozyskiwania Funduszy Zewnętrznych Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej (projekty społeczne) Referat Pozyskiwania Funduszy Zewnętrznych (przygotowywanie wniosków) ZESPÓŁ ZADANIOWY Skarbnik Gminy Referat Planowania i Finansów (Uwzględnienie projektów w WPF) REALIZACJA PROJEKTÓW REWITALIZACYJNYCH Ryc. 15: Schemat zarządzania Gminnym Programem Rewitalizacji Gminy Biskupice Harmonogram indykatywny: 2017 2018 2019 2020 Przedsięwzięcia twarde Przedsięwzięcia miękkie Ryc.16: Harmonogram indykatywny realizacji działań Postępowania przetargowe Realizacja prac Koniec działań 73
Rozdział 8: System monitorowania i oceny Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 W celu odpowiedniego zarządzania programem rewitalizacji oraz weryfikacji skuteczności działań należy opracować system monitorowania i ewaluacji. Opracowany system ewaluacji ocenia skuteczność osiągania założonych celów programu rewitalizacji. W tym celu ewaluacja koncentrować się będzie na analizie wskaźników realizacji poszczególnych celów. Ze względu na wieloetapowość procesu ewaluacji będzie prowadzona na trzech poziomach: Ewaluacja bieżąca Ewaluacja ex post Ewaluacja ex ante Ryc.17: Etapy ewaluacji - ewaluacja ex ante (przed realizacją działań) - ocena wskaźników wypracowanych w diagnozie; - ewaluacja bieżąca (w trakcie realizacji działań) - coroczne porównywanie wskaźników z bazowymi w ramach sprawozdania; - ewaluacja ex post (po zakończeniu realizacji działań) - długoterminowa ocena wpływu programu rewitalizacji na rozwiązywanie zdiagnozowanych problemów Gminy Biskupice, trwałości uzyskiwanych efektów. Dodatkowo w ramach stałego monitorowania Programu Rewitalizacji wskazany przez Wójta Podmiot sporządza raz w roku sprawozdanie z postępów w realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Podmiot pozyskuje informację dotyczące stopnia wykonywania programu od jednostek (instytucji publicznych, wydziałów UG, organizacji pozarządowych) odpowiedzialnych za ich realizację. Informacje będą pozyskiwane w formie mini-raportów zawierających dane takie jak m. in.: realizacja harmonogramu, wskaźników, zidentyfikowane problemy, niezbędne zasoby, nadchodzące działania niezbędne do realizacji). Następnie Podmiot odpowiedzialny za sporządzanie sprawozdania, przekazuje je Komitetowi Rewitalizacji, który podczas zwołanego spotkania przez Wójta konsultuje ujęty w sprawozdaniu stan realizacji Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice. Na kolejnej sesji rady Gminy następującej po spotkaniu Komitetu Rewitalizacji, Wójt przedstawia wyniki sprawozdania z realizacji założeń Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 wraz z listą zadań proponowanych do uwzględnienia w budżecie Gminy Biskupice oraz Wieloletniej Prognozie Finansowej na kolejny rok. 74
Ostatecznym dokumentem podsumowującym realizację prac związanych z Gminnym Programem Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 będzie sporządzony przez ww. podmiot długoterminowy Raport z realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020. Dokument będzie zawierał najważniejsze wnioski z corocznych sprawozdań oraz ewaluację realizacji wskaźników przyjętych w diagnozie. Będzie to podsumowanie pozwalające na wykazanie uzyskanych efektów oraz skuteczności założeń dotyczących prowadzonych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Końcowy Raport zostanie przekazany Wójtowi oraz Radzie Gminy. Zostanie również zamieszczony do publicznego wglądu na stronie internetowej Urzędu Gminy Biskupice i wywieszony na tablicy ściennej w urzędzie. Tabela 24: zestawienie wskaźników monitorowania L.p. Wskaźniki Źródła 1. 2. 3. 4. 5. 6. Częstotliwość oceny Cel strategiczny 1. Aktywizacja społeczna wspólnot lokalnych, wzmocnienie poczucia odpowiedzialności i więzi sąsiedzkiej. Liczba podjętych działań dla osób wykluczonych i z problemami alkoholowymi Liczba osób uczestniczących w przedsięwzięciach organizowanych na nowo powstałych obiektach sportowych. Liczba osób korzystających ze świetlic środowiskowych Odsetek osób korzystających z pomocy społecznej w stosunku do 2015 roku. Liczba osób uczestniczących w zajęciach organizowanych w nowo powstałych świetlicach środowiskowych Liczba przedsięwzięć o charakterze społecznym i animującym lokalną społeczność realizowanych w nowo zmodernizowanych budynkach / przestrzeniach publicznych. Sprawozdania z realizacji działań, Obliczenia własne w oparciu o dane podmiotu realizującego działanie, listy obecności Sprawozdania z realizacji działań, ankiety Sprawozdania z realizacji działań, ankiety Obliczenia własne w oparciu o dane GOPS Sprawozdania z realizacji działań, ankiety Obliczenia własne w oparciu o dane placówki. Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku 75
1. 2. 3. 4. 5. Cel strategiczny 2. Rozwój i wzmacnianie potencjału gospodarczego mieszkańców Gminy Biskupice Liczba przeprowadzonych działań doradczoszkoleniowych dla osób bezrobotnych, poszukujących pracy. Spadek odsetka osób bezrobotnych w obszarach rewitalizacji w stosunku do 2015 roku. Wzrost średniej liczby podmiotow gospodarczych na 100 mieszkańców w stosunku do 2015 roku. Liczba nowopowstałych stref aktywności gospodarczej Liczba przeprowadzonych działań doradczoszkoleniowych dla przedsiębiorców. Sprawozdania z realizacji działań, Obliczenia własne w oparciu o dane podmiotu realizującego działanie, liczba osób uczestniczących w działaniach Obliczenia własne w oparciu o dane PUP Obliczenia własne w oparciu o dostępne statystyki Sprawozdania z realizacji działań Sprawozdania z realizacji działań, Obliczenia własne w oparciu o dane podmiotu realizującego działanie, liczba osób uczestniczących w działaniach Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku Cel strategiczny 3. Zapewnienie mieszkańcom obszaru rewitalizacji optymalnych warunków do mieszkania, prowadzenia życia codziennego i spędzania czasu wolnego. 1. 2. 3. 4. Liczba osób korzystających z nowo powstałych przestrzeni publicznych. Liczba wymienionych pieców i kotłów w indywidualnych gospodarstwach domowych w Gminie Biskupice Liczba wybudowanych przydomowych oczyszczalni ścieków / długość sieci kanalizacyjnej na terenie Gminy Biskupice Liczba nowo powstałych bądź przebudowanych obiektów użyteczności Sprawozdania z realizacji działań, ankiety Sprawozdania z realizacji działań Sprawozdania z realizacji działań Sprawozdania z realizacji działań Raz w roku Raz w roku Raz w roku Raz w roku 76
publicznej 5. Liczba wybudowanych świetlic środowiskowych Sprawozdania z realizacji działań Raz w roku 6. Liczba przebudowanych budynków szkolnych Sprawozdania z realizacji działań Raz w roku 77
Rozdział 9: Proces Partycypacji Społecznej w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 Obecny tryb prowadzenia rewitalizacji według dokumentu Ustawy o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r., poz. 1777 z późn.zm.) ma na celu usprawnienie procesu partycypacji społecznej w tym zakresie. Należy podkreślić, że element partycypacji społecznej jest niezwykle istotny w prawidłowym prowadzeniu rewitalizacji, mającej na celu przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom społecznym. Wcześniejsze doświadczenia rewitalizacyjne kojarzone są z remontem infrastruktury oraz poprawą estetyki przestrzeni, zaniedbując aspekt społeczny. Zaangażowanie lokalnej społeczności jest o tyle ważne, że pozwala na prawidłowe zidentyfikowanie występujących problemów, wskazanie potrzeb i opracowanie konkretnych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Właściwe metody włączania interesariuszy powinny sprzyjać budowaniu poczucia współodpowiedzialności za proces rewitalizacji. Partycypacja społeczna obejmuje przygotowanie, prowadzenie i ocenę rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji. Konsultacje społeczne prowadzono na etapie opracowywania Diagnozy służącej wyznaczeniu obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Gminy Biskupice. Konsultacje miały na celu zebranie uwag, opinii i propozycji dotyczących wyznaczenia obszaru rewitalizacji na podstawie analizy koncentracji negatywnych zjawisk ze sfery społecznej oraz uzupełniająco ze sfery gospodarczej, środowiskowej, przestrzenno funkcjonalnej oraz technicznej. Konsultacje przeprowadzone zostały w dniach 04.10.2016r. 07.11.2016 r. w następujących formach: - organizacja otwartej debaty publicznej w dniu 19.10.2016r. z mieszkańcami, radnymi Rady Gminy, Organizacjami Pozarządowymi, Klubami Sportowymi, Organizacjami Przedsiębiorców oraz powołanym w celu realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji zespołem roboczym, przedstawicielami wydziałów i jednostek Urzędu Gminy Biskupice, Powiatowego Urzędu Pracy i Komendą Powiatowej Policji w Biskupicach; - ankiety konsultacyjnej dotyczącej projektu Uchwały Rady Gminy w Biskupicach w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Biskupice; - formularza zgłaszania uwag dotyczącego projektu uchwały Rady Gminy w Biskupicach w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Gminy Biskupice. W związku z zakończeniem konsultacji społecznych projektu Uchwały Rady Gminy w Biskupicach w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji Gminy Biskupice wszystkie informacje dotyczące procesu rewitalizacji, wraz z Raportami z konsultacji społecznych zamieszczone zostały na stronie internetowej Gminy Biskupice: 78
http://www.biskupice.pl/ w zakładce Gminny Program Rewitalizacji oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej. Następnie przystąpiono do sporządzenia projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020. Po sporządzeniu dokumentu, zostały przeprowadzone konsultacje społeczne nad projektem. W czasie trwania konsultacji zostały wykorzystane następujące formy: 1. Spotkania warsztatowe organizowane dla mieszkańców obszaru rewitalizacji oraz wszystkich interesariuszy rewitalizacji. Celem warsztatów była dyskusja nad propozycją projektów, poznanie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych oraz włączenie uczestników w przygotowanie i realizację Gminnego Programu Rewitalizacji. Harmonogram spotkań warsztatowych: 01.02.2017r. o godzinie 15:00 w Zabłociu dotyczyło obszaru rewitalizacji obejmującego tereny jednostki Zabłocie; 01.02.2017r. o godzinie 17:00 w Jawczycach dotyczyło obszaru rewitalizacji obejmującego tereny jednostki Bodzanowie; 02.02.2017r. o godzinie 15:00 w Jawczycach dotyczyło obszaru rewitalizacji obejmującego tereny jednostki Jawczyce; 02.02.2017r. o godzinie 17:00 w Biskupicach dotyczyło obszaru rewitalizacji obejmującego tereny jednostki Sułów. 2. Zbieranie uwag za pomocą Formularza zgłoszeniowego propozycji przedsięwzięć rewitalizacyjnych do Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016-2020 oraz Ankiety Konsultacyjnej. 3. Debaty publicznej dla obszaru rewitalizacji oraz wszystkich interesariuszy rewitalizacji. Debata odbyła się w dniu 14.02.2017r. o godz. 16:00 w siedzibie Urzędu Gminy Biskupice w Tomaszkowicach ( duża aula na parterze). 4. Dodatkowo, 13.02.2017 roku w siedzibie Urzędu Gminy odbyło się spotkanie robocze zastępcy Wójta z sołtysami. na którym m.in. poruszona została kwestia Gminnego Programu Rewitalizacji. Podkreślono wagę i znaczenie jakości konsultacji społecznych dla opracowania tego dokumentu. Ponowiono zaproszenia na debatę publiczną w sprawie GPR i zachęcano do czynnego udziału. Zaprezentowane zostały sfery i wskaźniki obszarów zdegradowanych, zaprezentowano wstępną listę projektów i zaproszono sołtysów do udziału w trwających konsultacjach. Wszystkie informacje dotyczące procesu rewitalizacji, łącznie z Raportami z konsultacji społecznych zamieszczono na stronie internetowej Gminy Biskupice: http://www.biskupice.pl/, w zakładce Gminny Program Rewitalizacji, podmiotowej stronie BIP. Dodatkowo informacje na temat procesu rewitalizacji umieszczano w lokalnej prasie. Efektem konsultacji jest Gminny Program Rewitalizacji Gminy Biskupice na lata 2016 2020 w jego obecnym kształcie. 79
Ryc. 18: Dokumentacja fotograficzna konsultacje społeczne w Jawczycach Ryc. 19: Dokumentacja fotograficzna konsultacje społeczne w Bodzanowie Ryc. 20: Dokumentacja fotograficzna konsultacje społeczne w Zabłociu 80
Ryc. 21: Dokumentacja fotograficzna konsultacje społeczne w Sułowie Ryc. 22: Dokumentacja fotograficzna warsztaty 81