INWENTARYZACJA POMIAROWO RYSUNKOWA STOLARKI OKIENNEJ PAŁACU W SIEKOWIE Osieczna 31marca 2017 roku.
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA 1.0. KARTA IDENTYFIKACYJNA OBIEKTU. 2.0. HISTORIA OBIEKTU.. 3.0. OPIS OBIEKTU 4.0. OPIS STOLARKI OKIENNEJ.. 5.0. STAN ZACHOWANIA STOLARKI OKIENNEJ... 6.0. ZAKRES I PODSTAWA OPRACOWANIA... 7.0 KOLORYSTYKA.. 8.0 WYTYCZNE KONSERWATORSKIE. 3 4 5 8 12 12 12 13 9.0 SCHEMAT ELEWACJI Z ZAZNACZENIEM OKIEN DO BEZWZGLĘDNEGO ZACHOWANIA...... 10.0. SPIS FOTOGRAFII..... 11.0. SPIS RYSUNKÓW..... 12.0. SPIS ELEMENTÓW INWENTARYZACJI. 13.0. OPRACOWANIE INWENTARYZACJI 14.0. FOTOGRAFIE. 14 17 18 19 20 21 15.0. DOKUMENTACJA RYSUNKOWO POMIAROWA... 2
1.0. KARTA IDENTYFIKACYJNA ZABYTKU : Okna skrzynkowe 1.1. DATOWANIE, AUTOR PROJEKTU: pocz. XXw. 1.2. LOKALIZACJA / MIEJSCE PRZECHOWYWANIA: Siekowo 80; 67-418 Przemęt 1.3. USYTUOWANIE: Fasada i elewacja ogrodowa. 1.4. WŁAŚCICIEL/ UŻYTKOWNIK: Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im. Oskara Bielawskiego w Kościanie plac Paderewskiego 1A, 64-000 Kościan 1.5. NR WPISU DO REJESTRU ZABYTKÓW 1395/A z 24.02.1973 r. 1.6. TECHNIKA; drewno sosnowe. 1.7. WCZEŚNIEJSZE KONSERWACJE LUB RENOWACJE: Pałac przebudowywany: restauracja i przebudowa w roku 1914 Remonty w latach 70-tych i 90-tych 1.8. ZLECENIODAWCA: Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im. Oskara Bielawskiego w Kościanie plac Paderewskiego 1A, 64-000 Kościan 1.9. WYKONAWCA: Konserwacja, Renowacja i Restauracja Obiektów i Przedmiotów Zabytkowych Szymon Nowacki ul Grunwaldzka 44/9 64-100 Leszno 3
2.0. HISTORIA OBIEKTU Pierwsza wzmianka o Siekowie pochodzi z 1210 roku..w tym czasie książę Władysław Odonic nadał Siekowo opatom klasztoru cysterskiego w Pforcie, celem założenia klasztoru cysterskiego na ziemi przemęckiej, do czego wówczas nie doszło. W 1319 r. Siekowo należące do klasztoru w Obrze, w drodze zamiany na dziedziczną wieś Borzysław, przejął Maciej z Zielęcina. Następnie w latach 1391 1406 dziedzicem Siekowa był Otton z Siekowa. Na początku XV w. Siekowo było w rękach Mikołaja Tumigrały, który sprzedał je synom Ottona: Janowi Sędziwojowi i Tomaszowi. Kolejnymi właścicielami Siekowa w 1 poł. XV byli Grzymalici, w 2 poł. XV. do pocz XVI wieku Grabscy i Rozdrażewcy. W latach 1588-1719 Siekowo należało do Zbijewskich, następnie Gajewskich, Szołdrskich i do poł. XIX w. do Święcickich. Od 1848r do 1939r. majątek znajdował się w rękach Czarnieckich. Po II wojnie światowej przeszedł na rzecz Skarbu Państwa. W 1946 r. pałac wraz z parkiem i częścią budynków został wyłączony z majątku i przekazany resortowi zdrowia. Początkowo mieściło się w nim sanatorium, a od 1950r. należy do Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kościanie. Pałac wzniesiony prawdopodobnie na miejscu wcześniejszego drewnianego założenia. W latach 1878 79 z fundacji ówczesnego właściciela hrabiego Zygmunta Czarneckiego Autorem projektu był architekt Zygmunt Gorgolewski. Pałac wzniesiony w stylu neorenesansu francuskiego. W 1912 r. w wyniku pożaru zostaje zniszczony, odbudowano go w roku 1914 nadano wtedy obiektowi cechy stylu francuskiego bardziej klasycystycznego, utrzymanego w duchu modernizmu. Pałac usytuowany w rozległym parku krajobrazowym, zaprojektowanym przez Marię Czarnecką w latach 1870-1880 z wykorzystaniem wcześniejszych elementów. 4
3.0. OPIS OBIEKTU Wieś Siekowo położona jest w północnej części województwa przy drodze Wielichowo - Przemęt około 6 km na północ od Przemętu i około 8 km na południe od Wielichowa. Zespół pałacowo - parkowo - folwarczny położony jest w południowej części wsi, na jej skraju, pałac z parkiem oraz niewielkie podwórze gospodarcze położone są po zachodniej stronie drogi, po stronie wschodniej założone jest obszerne podwórze folwarczne. Część reprezentacyjną oddziela od drogi ceglany mur z brama wjazdową usytuowana na osi pałacu. Od bramy prowadzą rozwidlające się dwie drogi, zbiegające się przed pałacem w formie podjazdu. Okalają one rozległą polanę porośniętą na obrzeżach drzewami z założoną w części zachodniej bliżej pałacu fontanną. Rzut Parteru 5
Pałac murowany z cegły, otynkowany, podpiwniczony na wysokim cokole, dwukondygnacyjny, kryty dachem dwuspadowym, cylindryczne, trójkondygnacyjne wieżyczki kryte hełmem stożkowym. Pokrycie dachu z blachy ocynkowanej. Rzut złożony z prostokątnego korpusu i dostawionych do korpusu dwóch prostokątnych, zbliżonych do kwadratu skrzydeł wystających w formie skrajnych ryzalitów w elewacji ogrodowej, w elewacji frontowej cofniętych i połączonych z korpusem okrągłymi wieżami. W centralnej części elewacji frontowej i ogrodowej wydatny taras wsparty na czterech filarach, do każdego ze skrzydeł przylegają w elewacji bocznych prostokątne werandy ze schodami biegnącymi w kierunku frontowego podjazdu i ogrodu. Elewacja frontowa (fasada) piętnastoosiowa, złożona z dziewięcioosiowego korpusu, dostawionych do jego naroży jednoosiowych wież oraz dwuosiowych nieco cofniętych skrzydeł. Korpus dwukondygnacyjny z trójosiowym ryzalitem pośrodku, poprzedzonym w przyziemiu trój arkadowym portykiem z balkonem w drugiej kondygnacji. Ryzalit partii dachu zwieńczony półkolistym tympanonem wspartym na czterech stylizowanych pilastrach, flankujących otwory okienne i drzwiowy. Tympanon zamknięty gzymsem, w centralnej jego części znajduje się płaskorzeźbiony herb Prus III Czarneckich. Poszczególne osie okienne korpusu łączone słabo wyodrębnionymi w tynku płycinami. Wieże cylindryczne w naroże utworzone między ścianą korpusu a cofniętym skrzydłem, trójkondygnacyjnie, z kondygnacjami dzielonymi gzymsami. W ostatniej kondygnacji, w miejscu okna otwór drzwiowy z maleńkim balkonikiem wspartym na dwóch konsolach. Wieże zwieńczone stożkowymi hełmami z kulami i chorągiewkami z datą w południowej 1991, w północnej 1914. Skrzydła parterowe, z lukarnami w dachu. 6
Elewacja ogrodowa: piętnastoosiowa złożona z dziewięcioosiowego korpusu oraz dwóch skrajnych trójosiowych skrzydeł. Korpus dwukondygnacyjny z trójosiowym pseudo ryzalitem na osi poprzedzonym w przyziemiu cztero filarowym gankiem, do którego prowadzą dwa oddzielne, założone z dwóch stron biegi schodów. Filary tarasu ze stylizowanymi kapitelami, dwa środkowe z półkolumnami jońskimi na osi. W drugiej kondygnacji ganku balkon. Pseudo ryzalit w drugiej kondygnacji podkreślony dodatkowo międzyokiennymi pilastrami skrajnymi pojedynczymi, środkowymi - zdwojonymi, oraz półkolistym tympanonem w partii dachu z płaskorzeźbionym herbem Gozdawa Marii z Giżyckich Zygmuntowej Czarneckiej. Skrzydła boczne parterowe, wychodzące ryzalitowo przed fasadę posiadają w dachu dwuokienne wystawki flankowane pilastrami z płaskorzeźbioną dekoracją w formie liści, kwiatów i owoców, zwieńczone półkolistymi szczytami. Elewacje boczne północna i południowa rozwiązane identycznie. Parterowe, trójosiowe poprzedzone przesuniętymi z osi 4 - filarowymi gankami zwieńczonymi trójkątnymi szczytami z jednobiegowymi schodami od strony ogrodu i podjazdu. W partii dachu dwie lukarny. 7
4.0. OPIS STOLARKI OKIENNEJ 4.1. Parter W partii parteru występują cztery rodzaje stolarki okiennej a. Okna przedsionka frontowe. Skrzynkowe, dwurzędowe, jednodzielne, prostokątne z uchylnym nadślemieniem łukowym, ślemię profilowane, część pod ślemieniem jednoskrzydłowa rozwierana. Skrzydła zewnętrzna szczeblinowe, część nad ślemieniem sześciopodziałowa, część pod ślemieniem dwunasto podziałowa. Datowanie początek XXw. Dwie sztuki. (fot. 9, rys 1) b. Okna przedsionka, boczne. Skrzynkowe, dwurzędowe, jednodzielne, prostokątne, ze ślemieniem i wewnętrzną dekoracyjną listwą przymykową. Ślemię i listwa przymykowa profilowane. Wszystkie skrzydła okienne rozwierane. Skrzydła zewnętrzna szczeblinowe, część nad ślemieniem czteropodziałowa, część pod ślemieniem ośmiopodziałowa. Datowanie początek XX w. Dwie sztuki.( fot. 10, rys 2) c. W elewacji frontowej i ogrodowej w korpusie głównym okna skrzynkowe, prostokątne, dwurzędowe, dwudzielne, z profilowanymi ślemionami i listwami przymykowymi. Od środka okiennice łamane czterodzielne. Wszystkie skrzydła rozwierane, skrzydła zewnętrzne części nad ślemieniem szczeblinowe, czteropodziałowe. Od wewnątrz płycinowe okiennice łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Elewacja frontowa cztery sztuki, elewacja ogrodowa sześć sztuk (fot. 11, rys 3.) d. W elewacji ogrodowej na osi środkowej skrzynkowe okno balkonowe ze ślemieniem, rozwieranym oknem w części nad ślemieniem i drzwiami w części pod ślemieniem stanowiące komunikację na balkon. Prostokątne, 8
trójrzędowe, dwudzielne. Drzwi przeszklone w górnej części, w dolnej płycina. Ślemię i listwy przymykowe profilowane. Skrzydła zewnętrzne części nad ślemieniem szczeblinowe, czteropodziałowe. Od wewnątrz płycinowe okiennice łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Jedna sztuka (fot. 12, rys 4,5) e. W elewacji frontowej i ogrodowej w skrzydłach bocznych okna skrzynkowe, prostokątne, dwurzędowe, dwudzielne z profilowanymi ślemionami i listwami przymykowymi. Zewnętrzne skrzydła w części nad ślemieniem szczeblinowe, czterorzędowe. Od środka płycinowe okiennice łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Elewacja frontowa sześć sztuk, elewacja ogrodowa osiem sztuk (fot. 13, rys 6) 4.2. Piętro W partii piętra występuje pięć rodzajów stolarki a. W elewacji frontowej na osi środkowej skrzynkowe okno balkonowe ze ślemieniem, uchylnym oknem w części nad ślemieniem i drzwiami w części pod ślemieniem stanowiące komunikację na balkon. Prostokątne, trójrzędowe, dwudzielne. Nadślemię zamknięte łukowo. Drzwi przeszklone w górnej części, w dolnej płyciny. Ślemię i listwy przymykowe profilowane. Skrzydła zewnętrzne szczeblinowe, część nad ślemieniem czteropodziałowa, pod ślemieniem sześciopodziałowa. W części pod ślemieniem od wewnątrz płycinowe okiennice łamane, czterodzielne. Datowanie początek XX w. Jedna sztuka (fot. 14, rys 7) b. W elewacji ogrodowej na osi środkowej skrzynkowe okno balkonowe ze ślemieniem. W górnej części okno rozwierane dwuskrzydłowe w części 9
pod ślemieniem drzwi stanowiące komunikację na balkon. Prostokątne, dwurzędowe, dwudzielne. Drzwi przeszklone w górnej części, w dolnej płyciny. Ślemię i listwy przymykowe profilowane. Skrzydła zewnętrzne części nadślemieniowej szczeblinowe, czteropodziałowe. Od wewnątrz w części pod ślemieniem okiennice płycinowe łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Jedna sztuka (fot. 15, rys 8,9) c. W elewacji frontowej i ogrodowej w korpusie głównym rozwierane okna skrzynkowe, prostokątne, dwurzędowe, dwudzielne, z profilowanymi ślemionami i listwami przymykowymi. Od środka okiennice łamane czterodzielne. Skrzydła zewnętrzne szczeblinowe, w części nad ślemieniem czteropodziałowe, w części pod ślemieniem sześciopodziałowe. Od wewnątrz płycinowe okiennice łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Elewacja frontowa sześć sztuk, elewacja ogrodowa osiem sztuk (fot. 16, rys 10.) d. W elewacji frontowej i bocznych owalne, krosnowe okna z profilowanym słupkiem wewnętrznym i dwoma skrzydłami rozwieranymi. Skrzydła szczeblinowe, ośmiopodziałowe. Datowanie początek XX w. Elewacja frontowa cztery sztuki, elewacje boczne dwie sztuki. (fot. 17, rys. 11) e. W elewacji ogrodowej w wystawkach skrzydeł bocznych zdwojone rozwierane okna skrzynkowe, prostokątne, jednorzędowe, dwudzielne z profilowanymi listwami przymykowymi. Skrzydła zewnętrzne szczeblinowe, ośmiodzielne. Od wewnątrz płycinowe okiennice łamane, ośmiodzielne. Datowanie początek XX w. Elewacja ogrodowa dwie sztuki. (fot. 18,rys.12,13) 10
4.3. Wieże W wieżach występują trzy rodzaje stolarki okiennej a. W partii parteru okna skrzynkowe, dwurzędowe, jednodzielne rozwierane z profilowanym ślemieniem i wewnętrzną listwą przymykową. Skrzydło w części nad ślemieniem uchylne. Skrzydła zewnętrzne szczeblinowe, część nad ślemieniem sześciopodziałowa, część pod ślemieniem dwunastopodziałowa. Od wewnątrz płycinowe okiennice łamane, czterodzielne. Datowanie początek XX w. Dwie sztuki. (fot 19, rys 14) b. W partii pierwszego piętra okna krosnowe jednorzędowe, jednodzielne, rozwierane, prostokątne, szczeblinowe, dwunasto podziałowe. Od wewnątrz okiennice łamane, czterodzielne Datowanie początek XX w. Dwie sztuki. (fot 20, rys 15) c. W partii drugiego piętra drzwi balkonowe jednoskrzydłowe, prostokątne z łukowym krosnowym oknem uchylnym w części nad ślemieniem. Ślemię profilowane, drzwi w górnej części przeszklone, szczeblinowe trójdzielne. w dolnej płycinowe dwudzielne. W części pod ślemieniem płycinowe okiennice łamane czterodzielne. Datowanie początek XX w. Dwie sztuki. (fot 21, rys 16) 11
5.0. STAN ZACHOWANIA STOLARKI OKIENNEJ Stan techniczny okien jest zły, nieodnawiane od lat. Drewno skorodowane, warstwa malarska i grunty złuszczone. Okapniki zagrzybione i zniszczone przez wilgoć, występują liczne spękania i ubytki. Dolne części ramiaków również zniszczona przez warunki atmosferyczne. Wewnętrzna część okien, parapety i okiennice w stanie dobrym z nawarstwieniami i spękaniami warstw malarskich. 6.0. ZAKRES I PODSTAWA OPRACOWANIA. Opracowanie zostało wykonane za zlecenie właściciela na podstawie wizji lokalnej i dokumentacji pomiarowo rysunkowej. Opracowanie zawiera inwentaryzację istniejącej stolarki okiennej z detalami, zakwalifikowanej do wymiany. Rysunki stolarki wraz z detalami w skali 1:50 i 1:1 7.0. KOLORYSTYKA Kolorystyka najstarszej stolarki okiennej ostatnich warstw w odcieniach bieli. Wszystkie warstwy malarskie w technice olejnej. Przez wielokrotne remonty brak innych przekazów kolorystycznych. 12
8.0. WYTYCZNE KONSERWATORSKIE. Stolarka okienna pałacu pochodzi z roku 1914. W przypadku wymiany stolarki wewnętrzne ramy wraz z okiennicami należy pozostawić w obecnej formie i poddać konserwacji. Nowe okna zespolone należy wykonać w tej samej formie z zachowaniem profili ślemion, listew przytykowych, układu szczeblin i okuć. Przestrzeń między oknem a ramą okiennic należy zamaskować dodatkową płyciną. Najlepiej zachowane okna zaznaczone na poniższych fotografiach które muszą zostać poddane pracom konserwatorskim i pozostawione w obecnej formie znajdują się: Fasada: w partii parteru w centralnej części pod balkonem dwa okna frontowe holu. w partii piętra wszystkie cztery owalne okna pierwszego piętra(lukarny). wszystkie trzy okna wieży południowej. Elewacja ogrodowa: W partii parteru dwa okna korpusu głównego na czwartej i piątej osi północnej. W partii pierwszego piętra okno w centralnej części korpusy głównego na siódmej osi północnej. Elewacje boczne północna: owalne okno w partii pierwszego piętra (lukarna). Elewacje boczne południowa: owalne okno w partii pierwszego piętra (lukarna) 13
9.0. SCHEMAT ELEWACJI Z ZAZNACZENIEM OKIEN DO BEZWZGLĘDNEGO ZACHOWANIA Południowa część fasady z zaznaczonymi oknami do bezwzględnego zachowania Północna część fasady z zaznaczonymi oknami do bezwzględnego zachowania 14
Środkowa część przyziemia fasady z zaznaczonymi oknami przedsionka do bezwzględnego zachowania Elewacja ogrodowa z zaznaczonymi oknami do bezwzględnego zachowania. 15
Elewacje boczne południowa z zaznaczonym oknem do bezwzględnego zachowania Elewacja boczna północna z zaznaczonym oknem do bezwzględnego zachowania. 16
10.0. SPIS FOTOGRAFII 1. Fotografia archiwalna. Elewacja ogrodowa przed przebudową pałacu z roku 1908. 2. Fotografia archiwalna. Fasada pałacu. Fot z roku 1911. 3. Fotografia archiwalna. Fasada pałacu po odbudowie z 1914 roku. Fotografia z roku 1970. 4. Projekt pierwotnego założenia pałacu. Rzut parteru z roku 1978. 5. Fasada pałacu stan obecny. 6. Elewacja ogrodowa stan obecny. 7. Elewacja boczna po prawej stronie fasady. 8. Elewacja boczna po lewej stronie fasady. 9. Fasada, parter, frontowe okno przedsionka widok z zewnątrz i wewnątrz. 10. Fasada, parter, boczne okno przedsionka widok z zewnątrz i wewnątrz. 11. Fasada, parter, okno korpusu głównego widok z zewnątrz i wewnątrz. 12. Elewacja ogrodowa, parter drzwi balkonowe widok z zewnątrz i wewnątrz. 13. Fasada, parter, okno ze skrzydła bocznego widok od zewnątrz i wewnątrz. 14. Fasada, piętro, drzwi balkonowe w centralnej części fasady widok z zewnątrz i wewnątrz. 15. Elewacja ogrodowa, piętro, drzwi balkonowe w centralnej części elewacji widok z zewnątrz i wewnątrz.. 16. Elewacja ogrodowa, piętro, okno korpusu głównego widok z zewnątrz i wewnątrz. 17. Elewacja frontowa, piętro, owalne okno w wystawce skrzydła bocznego widok z zewnątrz i wewnątrz. 18. Elewacja ogrodowa, piętro, wystawka skrzydła bocznego okna zdwojone widok z zewnątrz. 17
19. Fasada, parter okno w części wieżowej widok z zewnątrz i wewnątrz. 20. Fasada, piętro, okno części wieżowej widok z zewnątrz i wewnątrz. 21. Fasada, drugie piętro, drzwi balkonowe widok z zewnątrz i wewnątrz. 22. Detal. Zbliżenie klamki okiennej. 23. Detal. Zbliżenie klamki drzwiowej 11.0. SPIS RYSUNKÓW 1. Okno z partii parteru fasady, front przedsionka (hol) 2. Okno z partii parteru fasady, bok przedsionka (hol) 3. Okno z partii parteru w korpusie głównym 4. Drzwi wyjściowe na taras, elewacja ogrodowa w partii parteru 5. Drzwi wyjściowe na taras, elewacja ogrodowa w partii parteru, przekroje poziome 6. Okno w partii parteru fasady skrzydła bocznego 7. Drzwi w partii pierwszego piętra fasady (wyjście na taras) 8. Drzwi w partii pierwszego piętra elewacja ogrodowa (wyjście na taras) 9. Drzwi w partii pierwszego piętra elewacji ogrodowej (wyjście na taras), przekroje poziome 10. Okno w partii pierwszego piętra korpusu głównego 11. Owalne okno w partii pierwszego piętra skrzydła bocznego 12. Okna w partii pierwszego piętra w wystawkach elewacji ogrodowej 13. Okna w partii pierwszego piętra w wystawkach skrzydeł bocznych elewacji ogrodowej, przekrój pionowy 14. Okno z partii parteru fasady w części wieżowej 15. Okno z partii pierwszego piętra w części wieżowej 16. Drzwi z partii drugiego piętra w części wieżowej 17. Detal, klamka okienna 18. Detal, klamka drzwiowa 18
12.0. SPIS ELEMENTÓW INWENTARYZACJI 12.1. CZĘŚĆ OPISOWA 20 stron 12.2. DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA 23 szt. 12.3. DOKUMENTACJA RYSYNKOWO POMIAROWA 18 rysunków. 12.4. PEŁNA DOKUMENTACJA FOTOGRAFICZNA I RYSUNKOWA W archiwum wykonawcy inwentaryzacji 12.5. DATA I MIEJSCE WYKONANIA INWENTARYZACJI: 31.03.2017 Osieczna 19
13.0. OPRACOWANIE INWENTARYZACJI: Szymon Nowacki Specjalista ds. konserwatorstwa Nr dyplomu: UMK 1400/104623/2006 20