Protokół Nr 3/07 z posiedzenia Komisji Spraw Obywatelskich, Administracji i Inwentaryzacji Mienia Komunalnego odbytego w dniu 04 lipca 2007 r. (godz. 15 15 16 40 ) W posiedzeniu uczestniczyło 10 członków Komisji i 5 zaproszonych gości. Listy obecności stanowią załączniki nr 1 i nr 2 do protokołu. Ad.1. Otwarcie posiedzenia i stwierdzenie prawomocności obrad. Przewodniczący Z.Witkowski otworzył posiedzenie i na podstawie listy obecności stwierdził jego prawomocność. Powitał członków komisji i gości. Ad.2. Zatwierdzenie porządku dziennego posiedzenia. Następnie przewodniczący przedstawił projekt porządku dziennego, który w wyniku głosowania: za - 10 przeciw - 0 wstrzymało się - 0 został przyjęty i przedstawia się następująco: 1. Otwarcie posiedzenia i stwierdzenie prawomocności obrad. 2. Zatwierdzenie porządku dziennego posiedzenia. 3. Inwentaryzacja Mienia Komunalnego w Gminie Sosnowiec. 4. Stan zaawansowania prac związanych z regulacją prawną nieruchomości gruntowych pod budynkami wielorodzinnymi byłej KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu. 5. Sprawy bieżące. 5.1.Pismo Społecznego Komitetu Obrony Mieszkańców Najemców Mieszkań Zakładowych Byłych Pracowników KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu. Ad.3. Inwentaryzacja Mienia Komunalnego w Gminie Sosnowiec. Zastępca naczelnika Wydziału Gospodarki Nieruchomościami G.Goszczurna w uzupełnieniu materiału pisemnego (załącznik nr 3), który otrzymali wszyscy członkowie komisji, wyjaśniła, że: Podstawą do sporządzenia dokumentu komunalizacyjnego jest wykaz nieruchomości objętych postępowaniem komunalizacyjnym. Spis ten jest następnie przesyłany do Wojewody i na jego podstawie robione są karty inwentaryzacyjne. Każda nieruchomość posiada kartę inwentaryzacyjną, która oprócz danych w postaci podstawy komunalizacji, położenia działki, mapy geodezyjnej zawiera również wartość nieruchomości oraz jej przeznaczenie. Udowodnienie prawa do komunalizacji leży po stronie gminy, która w tym celu musi przedłożyć stosowne 1
dokumenty. Są to dokumenty archiwalne w postaci orzeczeń lub nabywania tytułów prawnych czy też aktualnych wypisów z ksiąg wieczystych. Do dokumentów tych dołączane są niezbędne dokumenty geodezyjne w postaci wypisu z ewidencji gruntów i mapy geodezyjnej. Komplet materiałów przekazywany jest do wojewody, a spis określający, jakie nieruchomości objęte są komunalizacją wykładany jest na okres 30 dni. Decyzję komunalizacyjną wydaje wojewoda. Komunalizacja następuje w zasadzie w dwóch trybach: z mocy ustawy oraz na wniosek. Komunalizacja z mocy ustawy dotyczy gruntów, które nie są objęte prawem użytkowania wieczystego, ani roszczeniami innych jednostek prawnych. Komunalizacja mienia państwowego na wniosek jest nabywaniem gruntu przez zasiedzenie w postaci orzeczenia sądu, gdzie nie ma możliwości udokumentowania, że gmina miała tytuł prawny do gruntu w dniu 27.12.1990 r. Po roku 1999 komunalizacją objęte są również nieruchomości wykorzystywane na cele oświatowe, które z mocy ustawy przewidziane zostały jako zadanie gminy. Pierwotne przepisy z roku 1990 dotyczące komunalizacji zakładały, że zespoły komunalizacyjne złożone wyłącznie z radnych, zakończą swoją pracę w ciągu 3 miesięcy. W wyniku tej komunalizacji nieruchomości miały zostać podzielone na nieruchomości skarbu państwa i nieruchomości gmin. Okazało się jednak, że proces ten trwać będzie dłużej. Sosnowiec posiada trudną sytuację własnościową ze względów historycznych. Księgi wieczyste prowadzone były tu w minimalnej wielkości, a część nieruchomości prowadzona była wyłącznie w systemie hipotekowania, co związane jest z koniecznością przeniesienia tytułu prawnego i utworzeniem ksiąg wieczystych. Część gruntów, które stanowią własność skarbu państwa w rozumieniu przepisów ewidencji gruntów, nie posiada ksiąg wieczystych, ani zakończonej regulacji stanów prawnych. W tym przypadku również przeprowadzane są procesy o zasiedzenie. Przewodniczący Z.Witkowski zapytał, czy gmina występując do wojewody z wnioskiem o komunalizację musi podać cel, na jaki nieruchomość zostanie przeznaczona. Pani G.Goszczurna odpowiedziała, że nie ma takiej potrzeby. Przewodniczący Z.Witkowski zapytał, czy gmina może wystąpić o skomunalizowanie działki położonej na terenie byłej kopalni Niwka-Modrzejów, celem przekazania jej do Katowickiego Holdingu Węglowego. Pani G.Goszczurna odpowiedziała, że tylko wówczas, gdy w stosunku do tej działki nie ma innych roszczeń, tzn. nie ma innych dokumentów (np. w postaci opłat) świadczących, że władała tą działką np. kopalnia. Wówczas grunt taki z mocy ustawy należy do skarbu państwa. Nie wyklucza to jednak, że gmina mając użytkownika wieczystego w postaci KHW może ubiegać się od skarbu państwa o przekazanie prawa własności do gruntu, ale obciążonego prawem użytkowania wieczystego. Tryb taki gmina zastosowała w stosunku do nieruchomości położonej przy ul. Kopalnianej. Jest to jednak wystąpienie o uzyskanie tytułu prawnego, a nie komunalizacja. Dodała, że podstawą komunalizacji jest dowód nabycia gruntu przez skarb państwa. Podstawą taką może być orzeczenie ministra, protokół zdawczo-odbiorczy przy likwidacji przedwojennych przedsiębiorstw, decyzje o wywłaszczeniu, akty notarialne, itd. W przypadku, kiedy tytułu takiego nie ma, gmina najczęściej posiłkuje się zasiedzeniem w złej wierze, czyli udokumentowanym stanem samoistnego posiadania przez okres 30 lat. Dokumentem w tym przypadku może być umowa na 2
wydzierżawianie gruntu, czy zagospodarowanie gruntu w sposób nie budzący wątpliwości, co do jego posiadacza. W stosunku do tego rodzaju nieruchomości stosuje się zasiedzenie w złej wierze, ponieważ skarb państwa użytkując te grunty zdawał sobie sprawę, że nie ma do nich tytułu prawnego. Radny T.Jamrozy zapytał, czy często zdarzają się przypadki przegrywania spraw o zasiedzenie z uwagi na fakt, że stwierdzano, iż skarb państwa wszedł w posiadanie gruntu wykorzystując do tego tzw. imperium państwowe i okres zasiedzenia liczony był dopiero od roku 1990. Dodał, że w taki właśnie sposób gmina przegrała proces o zasiedzenie działek pod Stadionem Ludowym. Zapytał również, dlaczego gmina przegrała postępowanie odnośnie zasiedzenia nieruchomości przy skrzyżowaniu ul. Grabowej, Kierocińskiej, Piłsudskiego. Stwierdził, że jest to tym bardziej istotne, że uniemożliwia oczekiwaną od wielu lat przebudowę tego skrzyżowania. Pani G.Goszczurna stwierdziła, że na żadne z tych pytań nie może odpowiedzieć w sposób satysfakcjonujący, ponieważ temat przebudowy ronda przy ul. Grabowej nie był prowadzony przez Wydział Gospodarki Nieruchomościami. Opinię w tej sprawie WGN może przedłożyć w terminie późniejszym. Odnośnie natomiast pierwszego pytania, to postępowań takich praktycznie nie ma, a te, które nie zostały rozstrzygnięte po myśli gminy dotyczyły raczej nieprzydatnych dla gminy oświadczeń świadków. Dodała, że w przypadkach takich problemów gmina stara się pozyskać inne dowody zasiedzenia i składa ponowny wniosek. Sprawa natomiast przegrania sprawy o zasiedzenie działek pod Stadionem Ludowym była incydentalna, a powodem był charakter wejścia w posiadanie nieruchomości. Radny T.Jamrozy poinformował, że Akademia Medyczna nie złożyła od roku 1990 wniosku o uwłaszczenie się na nieruchomości położonej przy ul. Ostrogórskiej, przez co nie nabyła prawa do użytkowania wieczystego, nie może więc w ogóle dysponować tym budynkiem. Zapytał, czy obecnie stan ten uległ zmianie. Pani G.Goszczurna przyznała, że taki jest właśnie stan faktyczny, a wnioski o zasiedzenie złożone zostały dopiero w czerwcu br. o czym pani Rektor i pani Dziekan Wydziału Farmacji poinformowały Kolegium Kierownictwa podczas jednego z ostatnich posiedzeń. Radny T.Jamrozy zaproponował, aby na październikowe posiedzenie komisji zaprosić przedstawicieli Śląskiej Akademii Medycznej i porozmawiać na temat postępów tego procesu, który jest również istotny dla dalszego rozwoju miasta. Przypomniał, że Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego miał wykonać ekspertyzę tego budynku oraz możliwości jego przebudowy i wykorzystania przez podmioty gospodarcze. Na w/w posiedzenie proponuje on zaprosić również panią M.Mazur z PINB. Przewodniczący Z.Witkowski nawiązując do zapisów ustawy z roku 1990, mówiących o trzymiesięcznym okresie inwentaryzacji stwierdził, że był on nierealny, ponieważ inwentaryzacja jest procesem ciągłym, który trwał będzie jeszcze wiele lat. Pani G.Goszczurna przypomniała, że pierwotnie zespół komunalizacyjny miał składać się wyłącznie z radnych, a następnie zaproponowano, aby zadanie to zlecić 3
firmie zewnętrznej. Okazało się jednak, że najbardziej opłacalną i rzetelną formą realizacji tego zadania jest wykonywanie go przez kilkuosobowy zespół pracowników Urzędu Miejskiego. Radny Z.Muszyński zapytał, czy można określić, jaka część komunalizacji została już wykonana. Pani G.Goszczurna odpowiedział, że wykonane zostało już ok. 80% prac. Ad.4.Stan zaawansowania prac związanych z regulacją prawną nieruchomości gruntowych pod budynkami wielorodzinnymi byłej KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu. Przewodniczący Z.Witkowski tytułem wprowadzenia przypomniał, że w związku z likwidacją KWK Niwka-Modrzejów syndyk masy upadłościowej sprzedał do 2004 roku 1.157 z 2.730 mieszkań zakładowych. Pozostało więc 766 mieszkań o nieuregulowanym stanie prawnym gruntów pod budynkami. Dodał, że 2 lata temu mieszkańcy tych mieszkań otrzymali informację o posiedzeniu rady wierzycieli, podczas którego miała zostać podjęta uchwała o upoważnieniu syndyka do sprzedaży mieszkań wraz z najemcami. Wówczas zawiązał się Społeczny Komitet Obrony Mieszkańców Najemców Mieszkań Zakładowych Byłych Pracowników KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu i w wyniku jego protestów wspomniana uchwała nie została podjęta. Jednym z członków rady wierzycieli była gmina Sosnowiec. Na dzień dzisiejszy Komitet liczy 1008 osób, czyli problem ten dotyczy sporej liczby mieszkańców Dzielnicy Południe. Mieszkania syndyk sprzedał Katowickiemu Holdingowi Węglowemu za równowartość 5% ich wartości księgowej z roku 2000, za 800 tys. zł, z czego 100 tys. zł przeznaczono na wykonanie inwentaryzacji kanalizacji przez RPWiK. Sprawa regulacji stanów prawnych gruntów należących do gminy i skarbu państwa prowadzona jest natomiast przez Wydział Gospodarki Nieruchomościami Urzędu Miejskiego. Pani G.Goszczurna poinformowała, że materiał pisemny dotyczący w/w nieruchomości otrzymali wszyscy członkowie komisji (załącznik nr 4). Nieruchomości wyszczególnione w punktach 3, 5 i 7 w/w materiału posiadają już uregulowany stan prawny. Obecnie trwają prace nad gruntem położonym pomiędzy ul.kopalnianą, Konstytucji, a ul. Wojska Polskiego. Są to budynki posadowione na gruncie gminy i częściowo na gruncie skarbu państwa. Ustalono sposób podziału własności gruntu, a koniecznym byłoby jeszcze ustanowienie służebności drogi dojazdowej do pawilonu handlowego, położonego na terenie zielonym, pomiędzy budynkami mieszkalnymi. Ponadto gmina postanowiła wystąpić do wojewody o przekazanie w formie darowizny na rzecz gminy Sosnowiec działek stanowiących własność skarbu państwa, jako prawa własności obciążonego na rzecz KHW. Po uzyskaniu własności gmina przekaże ten teren KHW, jako prawo wieczystego użytkowania. Radny K.Winiarski zapytał, jakie może być rozwiązanie problemu działki pod budynkiem przy ul. Kopalnianej 21-31 i co stanie się, kiedy znajdzie się następca prawny Przedsiębiorstwa Materiałów Podsadzkowych. 4
Pani G.Goszczurna wyjaśniła, że jeżeli następca prawny nie będzie się uwłaszczał i złoży oświadczenie o braku dokumentów lub braku zainteresowania działką, wówczas podjęte zostaną działania pozostawienia tej działki skarbowi państwa, a gmina ubiegać będzie się o darowiznę. Jeżeli natomiast następca prawny uwłaszczy się na w/w nieruchomości, to wówczas gmina będzie musiała odkupić tą działkę lub zamienić na inną. Dodała, że najgorszy jest stan, w którym podmiot nie jest zainteresowany regulacją prawną gruntów, jak np. PKP, ponieważ nie ma przymusu prawnego, ani motywacji do takiego działania. Przewodniczący Z.Witkowski poinformował, że szukając następców prawnych PMPPW, znalazł Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z 11 lipca 1990 roku o likwidacji Przedsiębiorstwa PMPPW, w wyniku czego powstało osiem przedsiębiorstw, z czego udało się znaleźć adresy sześciu, natomiast w wyniku następnego podziału ilość następców prawnych jeszcze wzrosła. Odnośnie informacji dotyczącej nieruchomości położonej przy ul. Tuwima 14, gdzie podano informację o braku możliwości uwłaszczenia na rzecz KHW i konieczności ewentualnego zakupu gruntu w drodze przetargu przypomniał również, że w wyniku porozumienia pomiędzy zarządem KHW i Prezydentem Miasta, grunty mają podlegać sukcesywnej regulacji stanów prawnych i przekazywaniu do KHW, w celu sprzedaży mieszkań ich najemcom za 5% wartości. Tak więc KHW na pewno nie będzie zainteresowany zakupem gruntu w drodze przetargu. Pani G.Goszczurna stwierdziła, że gmina nie może postępować wbrew obowiązującym przepisom prawnym, a nie ma podstawy do przekazania tego gruntu w drodze bezprzetargowej. Dodała, że Holdingowi pozostaje droga sądowa, gdzie może on zaskarżyć gminę, że wartość składnika budowlanego ma większą wartość niż grunt. Wówczas Sąd musiałby zobowiązać gminę do złożenia oświadczenia woli przekazania gruntu w trybie bezprzetargowym. Stwierdziła również, że być może gmina zainteresowana będzie zamianą tego gruntu lub zaproponowane zostaną jeszcze inne rozwiązania. Radny T.Jamrozy odnośnie przypadków bierności składania wniosków o uwłaszczenie, zapytał, czy gmina stosuje w tym przypadku system nakładania opłat za bezumowne korzystanie z gruntu z jednoczesną propozycją zawarcia umowy dzierżawy do czasu uregulowania stanu prawnego. Stwierdził, że postępowanie takie wielu przypadkach stanowi skuteczną motywację dla ociągających się dotychczas podmiotów. Pani G.Goszczurna poinformowała, że gmina stosuje takie postępowanie, ale w przypadku KHW zawarte porozumienie zawiera inne sposoby regulowania stanów prawnych gruntów. Przewodniczący Z.Witkowski poinformował, że w przypadku budynku przy ul. Tuwima 14, to kopalnia jeszcze w latach 80-tych próbowała uregulować stan prawny położonego pod nim gruntu i nawiązać kontakt ze spadkobiercami. Radny W.Wójcik zapytał w jakim stopniu uregulowane zostały stany prawne gruntów pod budynkami należącymi do spółdzielni mieszkaniowych w Sosnowcu. 5
Pani G.Goszczurna odpowiedziała, że działania te są w toku, a spółdzielnie dysponują dokumentami informującymi o ilości zawartych aktów notarialnych. Dodała, że najczęściej są to pojedyncze działki, lub działki, na których na koszt spółdzielni przeprowadzone zostały podziały geodezyjne. Obecnie najczęściej regulowane są kompleksy osiedlowe, ponieważ w momencie budowy, działki geodezyjne przekazywane były w użytkowanie wieczyste w takiej postaci, jak były one wywłaszczane i wykupywane. Dlatego spółdzielnie na swoim terenie pod jednym budynkiem posiadają działki o różnym czasie użytkowania wieczystego. Regulacja stanów prawnych polega na normowaniu całych połaci osiedli w postaci równoczesnego przekazywania gruntów w użytkowanie wieczyste, wykonywaniem przez spółdzielnię podziałów geodezyjnych, a równocześnie skracanie użytkowania wieczystego, ponieważ istnieje konieczność uregulowania gruntu pod budynkiem w jednej księdze wieczystej. Takie duże akty notarialne 40-50 stronnicowe, zawierane są coraz częściej. Radny W.Wójcik zapytał, kiedy planowane jest zakończenie tego procesu. Pani G.Goszczurna przypomniała, że spółdzielnie w związku z wejściem w życie przepisów ustawy o spółdzielczości mieszkaniowej, miały okres składania wniosków do roku 1995, celem zwolnienia z pierwszej opłaty. Wówczas wszystkie spółdzielnie złożyły wnioski, nie patrząc, czy skarb państwa posiada księgę wieczystą, czy też nie. Od 12 lat wnioski te są sukcesywnie załatwiane i trudno powiedzieć, kiedy proces ten się zakończy, a ponieważ spółdzielnie zwolnione zostały z pierwszej opłaty nie ma możliwości podwyższania wartości gruntu. Ad.5.Sprawy bieżące. Ad.5.1.Pismo Społecznego Komitetu Obrony Mieszkańców Najemców Mieszkań Zakładowych Byłych Pracowników KWK Niwka-Modrzejów w Sosnowcu. Przewodniczący Z.Witkowski przedstawił pismo Społecznego Komitetu Obrony Mieszkańców Najemców Mieszkań Zakładowych Byłych Pracowników KWK Niwka- Modrzejów w Sosnowcu, którego tekst stanowi załącznik nr 5 do protokołu. Wobec braku innych propozycji do spraw bieżących obrady zakończono o godzinie 16 40. Protokół sporządziła na podstawie nagrania magnetofonowego Magdalena Filipiak Przewodniczący Komisji Zygmunt Witkowski Sosnowiec, 6 lipca 2007 r. 6