PROGRAM SZCZEGÓŁOWY ORGANIZATOR. 8.30 9.00 Rejestracja uczestników, kawa powitalna

PROGRAM SZCZEGÓŁOWY 8.30 9.00 Rejestracja uczestników, kawa powitalna 9.00 9.20 Ocena kliniczna osób z cukrzycą wybrane problemy diagnostyczne podstawą do właściwej terapii, dr. hab. n. med. Marianna Bąk 9.20 9.40 Doniesienia z podwórka europejskiego konferencja FEND 2014, dr. n. med Anna Stefanowicz 9.40 10.00 Praktyka zawodowa pielęgniarki, położnej oraz edukatora w opiece diabetologicznej perspektywy - punkt widzenia konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa, dr n. med. Agnieszka Bukowska 10.00 10.20 Edukacja pacjenta z zakresu profilaktyki powikłań profilaktyka zespołu stopu cukrzycowej - specjalista pielęgniarstwa diabetologicznego Mirosława Młynarczuk, mgr Justyna Kapuściok 10.20 10.50 Przerwa 10.50 11.20 Edukacja na start insulinoterapii a bezpieczeństwo pacjenta, dr n. med. Krzysztof Wróblewski, grant edukacyjny firmy Eli Lilly 11.20 11.40 Programy terapeutyczne indywidualizacja, różnorodność, mgr Alicja Szewczyk 11.40 12.30 Lunch 12.30 14:30 WARSZTATY - DEBATA Edukacja pacjenta i psychodiabetologia: Empowerment wzmacnianie pacjenta i rodziny, Anna Kleszowska 14.30 14:45 Przerwa Warsztat pod patronatem firmy Sanofi-Aventis WARSZTATY Stopa cukrzycowa: pielęgnacja ran, zaopatrywanie, higiena specjalista pielęgniarstwa diabetologicznego Mirosława Młynarczuk mgr Justyna Kapuściok Wytyczne postępowania w ranach z infekcją mgr farm. Marzena Korbecka-Paczkowska, Schülke Polska Warsztat pod patronatem firmy Schülke Polska WARSZTATY z DEBATĄ Szczególny pacjent z cukrzycą: Dziecko z cukrzycą w środowisku nauczania i wychowania, dr n. med. Daniel Witkowski Ciężarna z cukrzycą dr n. med. Grażyna Bączek Warsztat pod patronatem firmy Roche Diagnostics 14.45 16.45 (warsztaty w grupach 30 osobowych) WARSZTATY - DEBATA Edukacja pacjenta i psychodiabetologia: Empowerment wzmacnianie pacjenta i rodziny, Anna Kleszowska Warsztat pod patronatem firmy Sanofi-Aventis WARSZTATY Stopa cukrzycowa: pielęgnacja ran, zaopatrywanie, higiena specjalista pielęgniarstwa diabetologicznego Mirosława Młynarczuk mgr Justyna Kapuściok Wytyczne postępowania w ranach z infekcją mgr farm. Marzena Korbecka-Paczkowska, Schülke Polska Warsztat pod patronatem firmy Schülke Polska WARSZTATY z DEBATĄ Szczególny pacjent z cukrzycą: Dziecko z cukrzycą w środowisku nauczania i wychowania, dr n. med. Daniel Witkowski Ciężarna z cukrzycą dr n. med. Grażyna Bączek Warsztat pod patronatem firmy Roche Diagnostics 16.45 17.00 Podsumowanie konferencji, rozdanie certyfikatów ORGANIZATOR 1

WSTĘP Szanowni Państwo, zapraszam Państwa na drugą edycję konferencji Zadania pielęgniarki i położnej w terapii cukrzycy. Spotkanie odbędzie się 20 września 2014 r. tuż po europejskim spotkaniu pielęgniarek diabetologicznych. Podczas konferencji chcemy przekazać Państwu najnowsze informacje z podwórka europejskiego, mające ogromny wpływ na Państwa codzienną pracę. Konferencja będzie drugą odsłoną tego wydarzenia. Pierwsza konferencja z cyklu odbyła się we wrześniu 2013 r. i zgromadziła ponad 200 pielęgniarek, położnych oraz innych osób żywo zainteresowanych tematyką diabetologii. W 2014 r. wydarzenie odbywać się będzie pod hasłem: CUKRZYCA - MOTYWACJA - EWALUACJA - SKUTECZNOŚĆ Komitet Naukowy stanowią wybitni specjaliści w swojej dziedzinie, którzy podzielą się swoją wiedzą i doświadczeniem z uczestnikami konferencji. Alicja Szewczyk Przewodnicząca Komitetu Naukowego WYBRANE PREZENTACJE Wszystkie prezentacje zostaną umieszczone na stronie: www. konferencje.pzwl.pl/materialy 2 3

Dr n. med. Agnieszka Bukowska Praktyka zawodowa pielęgniarki, położnej oraz edukatora w opiece diabetologicznej, perspektywy, punkt widzenia konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa 4 5

Dr n. med. Agnieszka Bukowska Praktyka zawodowa pielęgniarki, położnej oraz edukatora w opiece diabetologicznej, perspektywy, punkt widzenia konsultanta w dziedzinie pielęgniarstwa 6 7

dr n med. Anna Stefanowicz Doniesienia z podwórka europejskiego konferencja FEND 2014 8 9

dr n med. Anna Stefanowicz NOTATKI/DYSKUSJA 10 11

Alicja Szewczyk PROGRAMY TERAPEUTYCZNE-INDYWIDUALIZACJA, RÓŻNORODNOŚĆ 12 13

Alicja Szewczyk PROGRAMY TERAPEUTYCZNE-INDYWIDUALIZACJA, RÓŻNORODNOŚĆ 14 15

Alicja Szewczyk NOTATKI/DYSKUSJA 16 17

Daniel Witkowski Dziecko z cukrzycą w środowisku nauczania 18 19

dr n. med. Grażyna Bączek Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Diabetologia Kliniczna 2014, tom 3, suplement A (fragmenty) Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Diabetologia Kliniczna 2014, tom 3, suplement A (fragmenty) CUKRZYCA A CIĄŻA Planowanie ciąży w grupie wszystkich kobiet chorych na cukrzycę ma istotny wpływ na jej przebieg, redukując wystąpienie zdarzeń niepożądanych u matki i płodu/noworodka. Cukrzyca w ciąży może występować jako: 1. Cukrzyca przedciążowa (PGDM, pregestational diabetes mellitus) gdy w ciążę zachodzi kobieta chorująca już na cukrzycę (niezależnie od typu choroby). 2. Hiperglikemia po raz pierwszy rozpoznana w trakcie ciąży. I. Antykoncepcja Kobieta chora na cukrzycę może stosować metody barierowe lub doustną antykoncepcję (OC). 1. Metody barierowe [wkładki wewnątrzmaciczne (IUD), prezerwatywy] mogą być stosowane z takimi samymi zastrzeżeniami, jak u pacjentek bez cukrzycy. 2. Antykoncepcja hormonalna jest możliwa u kobiet chorych na cukrzycę: - w wieku < 35 lat; - niepalących tytoniu; - z BMI < 30 kg/m2; - z dobrze wyrównaną cukrzycą. W przypadku obecności powikłań naczyniowych przed włączeniem antykoncepcji hormonalnej lekarz musi ocenić ryzyko powikłań w stosunku do potencjalnie uzyskanych korzyści. Zaleca się stosowanie preparatów estrogenno - progestagenowych o zawartości etynyloestradiolu nie większej niż 35 μ g, które mają nieznaczny wpływ na gospodarkę węglowodanową i lipidową. Preferowana składowa progestagenna to lewonorgestrel lub noretisteron. Wkładka wewnątrzmaciczna ze wstawką gestagenną (IUDG) jest metodą antykoncepcji szczególnie polecaną u otyłych kobiet po 35. roku życia, chorych na cukrzycę typu 2, a także w przypadku istnienia powikłań naczyniowych. II. Model opieki nad ciężarną chorą na cukrzycę 1. Wszystkie kobiety chore na cukrzycę w okresie planowania ciąży, w czasie ciąży i podczas połogu powinny pozostawać pod opieką zespołu diabetologiczno-położniczego mającego doświadczenie w tej dziedzinie. 2. Celem takiego postępowania jest: - optymalizacja leczenia cukrzycy; - ocena i ewentualne leczenie przewlekłych powikłań cukrzycy; - edukacja diabetologiczna, w tym dietetyczna; - diagnostyka funkcji tarczycy (wykluczenie niedoczynności tarczycy); za górne zakresy norm dla TSH należy uznać wartości: 2,5 μiu/ml w pierwszym trymestrze ciąży i maksymalnie 3 μiu/ml w drugim i trzecim trymestrze ciąży; - podczas ciąży wizyty u diabetologa powinny odbywać się nie rzadziej niż co miesiąc, w uzasadnionych przypadkach co 2 3 tygodnie. Jest to spowodowane między innymi zmieniającym się zapotrzebowaniem na insulinę i koniecznością monitorowania masy ciała, czynności nerek, narządu wzroku i wartości ciśnienia tętniczego; - u kobiet z cukrzycą z nadciśnieniem przewlekłym należy dążyć do utrzymania ciśnienia skurczowego w granicach 110 129 mm Hg, a rozkurczowego 65 79 mm Hg (lekiem pierwszego rzutu w ciąży jest metyldopa (Dopegyt). 3. Ciąża nie jest zalecana u kobiet chorych na cukrzycę powikłaną: - nefropatią ciężkiego stopnia charakteryzującą się klirensem kreatyniny < 40 ml/min; - niekontrolowanym, opornym na leczenie nadciśnieniem tętniczym; - ciężką, niepoddającą się leczeniu retinopatią proliferacyjną; - aktywną, zaawansowaną chorobą niedokrwienną serca lub przebytym zawałem serca; - neuropatią autonomiczną z zajęciem układu bodźcoprzewodzącego serca lub przewodu pokarmowego. Ostateczna decyzja dotycząca prokreacji należy do pacjentki, niemniej musi być ona poinformowana przez specjalistów z danej dziedziny o ryzyku dla jej zdrowia i życia, jakie niesie w tych przypadkach ciąża. Nie wydaje się, aby ciąża była związana z poporodowym pogorszeniem przebiegu przewlekłych powikłań cukrzycy. Kobieta chora na cukrzycę może dowolnie planować liczbę potomstwa, o ile nie istnieją u niej wymienione powyżej przeciwwskazania. III. Kryteria rozpoznania i klasyfikacja hiperglikemii po raz pierwszy rozpoznanej w ciąży Wszystkie ciężarne powinny być diagnozowane w kierunku zaburzeń tolerancji glukozy. Wstępne oznaczenie stężenia glukozy na czczo celem diagnostyki w kierunku hiperglikemii ciążowej powinno być zlecone na początku ciąży, podczas pierwszej wizyty u ginekologa. U ciężarnych z grupy ryzyka (patrz tab. I) należy wykonać test diagnostyczny (75 g OGTT). Tab. I. Czynniki ryzyka hiperglikemii w ciąży Czynniki ryzyka hiperglikemii w ciąży ciąża po 35. roku życia w wywiadzie porody dzieci o dużej masie ciała (> 4000 g) urodzenie noworodka z wadą rozwojową zgony wewnątrzmaciczne w wywiadzie nadciśnienie tętnicze nadwaga lub otyłość rodzinny wywiad w kierunku cukrzycy typu 2 rozpoznanie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach wielorództwo Jeśli nie stwierdzi się nieprawidłowych wartości glikemii (patrz ryc. 1), należy powtórzyć test diagnostyczny między 24. 28. tygodniem ciąży lub gdy wystąpią pierwsze objawy sugerujące cukrzycę. U kobiet bez czynników ryzyka 75 g OGTT wykonuje się między 24. a 28. tygodniem ciąży. Ryc. 1. Wykrywanie cukrzycy u kobiet w ciąży. Zaleca się wykonanie 75 g OGTT diagnostykę jednostopniową Hiperglikemia po raz pierwszy rozpoznana w trakcie ciąży powinna być rozpoznawana i klasyfikowana według zaleceń WHO (2013): - Cukrzyca w ciąży gdy spełnione są warunki ogólne rozpoznania cukrzycy, to znaczy: glikemia na czczo 7,0 mmol/l (126 mg/dl) lub glikemia w 2. godz. 75 g OGTT 11,1 mmol/l (200 mg/dl), lub glikemia przygodna 12,5 mmol/l (200 mg/dl) i towarzyszą jej objawy kliniczne hiperglikemii. - Cukrzyca ciążowa (GDM, gestational diabetes mellitus) gdy spełnione jest przynajmniej jedno z kryteriów wymienionych w tabeli II.: Tab.II. Kryteria rozpoznania cukrzycy ciążowej na podstawie wyników 75 g OGTT według IADPSG 2010 i WHO 2013 24 25

dr n. med. Grażyna Bączek Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Diabetologia Kliniczna 2014, tom 3, suplement A (fragmenty) Po porodzie u większości kobiet stężenia glukozy ulegają normalizacji, jednak wszystkie kobiety powinny być poddane badaniu w kierunku obecności zaburzeń tolerancji glukozy, bowiem przebycie cukrzycy w ciąży jest czynnikiem ryzyka jawnej cukrzycy w dalszych latach życia. Zaleca się wykonanie 75 g OGTT 6 12 tygodni po porodzie, a potem oznaczanie glikemii na czczo co 2 3 lata. Przed planowaną kolejną ciążą należy wykonać test tolerancji glukozy (75 g OGTT). IV. Wielodyscyplinarne, zintegrowane postępowanie w cukrzycy przedciążowej i hiperglikemii w ciąży Hiperglikemia w ciąży zwiększa ryzyko powikłań u ciężarnej i rozwijającego się płodu oraz rzutuje na dalszy rozwój dziecka. Dlatego niezależnie od rodzaju cukrzycy (przedciążowa czy hiperglikemia rozpoznawana w czasie ciąży) należy w trakcie terapii dążyć do wartości glikemii stwierdzanych u zdrowych ciężarnych. Na obecnym etapie wiedzy za docelowe uznaje się następujące wartości glikemii w samokontroli: -na czczo i przed posiłkami: 60 90 mg/dl (3,3 5,0 mmol/l); - maksymalna glikemia w 1. godzinie po posiłkach: < 120 mg/dl (< 6,7 mmol/l); - między godziną 2.00 a 4.00: > 60 mg/dl (> 3,3 mmol/l). Kobiety w ciąży powinny wykonywać pomiary glikemii samodzielnie, po odpowiednim przeszkoleniu przez pielęgniarkę posiadającą doświadczenie w opiece nad chorymi na cukrzycę. Liczba i pory oznaczania stężenia glukozy powinny być uzależnione od natężenia zaburzeń gospodarki węglowodanowej i stosowanego leczenia. U kobiet leczonych CSII pomocne może być stosowanie ciągłego podskórnego monitorowania glikemii (CGM, continuous glucose monitoring). Stężenie HbA1c u kobiet z cukrzycą przedciążową należy oznaczać co 6 tygodni i dążyć do wartości < 6,0%. Brak dowodów na użyteczność HbA1c jako narzędzia monitorowania kontroli metabolicznej w GDM. 1. Leczenie dietetyczne: - 40 50% węglowodanów (ok. 180 g węglowodanów/d.), preferowanie w diecie węglowodanów o niskim indeksie glikemicznym; - 30% białka (1,3 g/kg mc.); - 20 30% tłuszczów (w równych częściach nasyconych i wielonienasyconych); - liczba kalorii zależna od masy ciała, wzrostu, aktywności fizycznej i wieku średnie dobowe zapotrzebowanie kaloryczne wynosi około 35 kcal na kg należnej masy ciała, czyli 1500 2400 kcal; - u pacjentek z nadwagą zaleca się stosowanie diety niskokalorycznej; - pożywienie powinno zapewniać prawidłowy przyrost masy ciała w ciąży, czyli średnio o 8 12 kg, w zależności od wyjściowej masy ciała (od ok. 7 kg dla BMI > 29,0 kg/m2 do 18 kg dla BMI < 19,8 kg/m2); - stosowanie sztucznych środków słodzących jest dozwolone, z wyjątkiem sacharyny, która przechodzi przez łożysko i jej wpływ na płód nie jest do końca znany; - zaleca się podawanie preparatów witaminowych ogólnie dostępnych na polskim rynku farmaceutycznym, zgodnie z zaleceniami obowiązującymi dla wszystkich ciężarnych. 2. Wysiłek fizyczny: - o ile nie ma przeciwwskazań, zaleca się specjalne zestawy ćwiczeń gimnastycznych o umiarkowanym nasileniu. 3. Insulinoterapia w PGDM: - insuliny ludzkie są od dawna stosowane w ciąży powikłanej cukrzycą, ich bezpieczeństwo jest udowodnione. Bezpieczeństwo stosowania w ciąży insulin analogowych lispro i glarginy wykazano w szeregu badań obserwacyjnych, a insulin aspart i detemir także w badaniach randomizowanych; - intensywna insulinoterapia metodą wielokrotnych wstrzyknięć; - insulinoterapia metodą ciągłego podskórnego wlewu insuliny (CSII, continuous subcutaneous insulin infusion) - zaleca się stosowanie krótkodziałających analogów insulin. Kwalifikacja i prowadzenie chorych na cukrzycę przedciążową przy użyciu osobistej pompy insulinowej powinny być prowadzone w ośrodkach diabetologicznych posiadających doświadczenie w terapii CSII. Terapię pompową najlepiej rozpocząć na etapie planowania lub we wczesnej ciąży (do 12. tygodnia). Wyjątkowo później u chorej, u której niemożliwe jest uzyskanie zadowalającego wyrównania metabolicznego metodą wielokrotnych wstrzyknięć insuliny. 4. Insulinoterapia w hiperglikemii rozpoznanej w czasie ciąży: - zalecaną metodą jest intensywna insulinoterapia metodą wielokrotnych wstrzyknięć; - zapotrzebowanie na insulinę zmniejsza się gwałtownie po porodzie i u większości kobiet chorych na cukrzycę ciążową możliwe jest zaprzestanie podawania insuliny. 5. Doustne leki przeciwcukrzycowe nie są w obecnie rekomendowane do leczenia cukrzycy w ciąży. U kobiet stosujących doustne leki przeciwcukrzycowe zaleca się w okresie planowania ciąży lub jak najszybciej po jej rozpoznaniu rozpocząć insulinoterapię. 6. System edukacji: - zagadnienia kliniczne - zajęcia prowadzi lekarz, pielęgniarka, dietetyk posiadający wiedzę w zakresie terapii osobistą pompą insulinową; - zagadnienia techniczne dotyczące obsługi osobistej pompy insulinowej zajęcia prowadzi pielęgniarka lub lekarz posiadający certyfikat trenera w zakresie szkolenia technicznego, lub pracownik firmy produkującej osobiste pompy insulinowe; - program edukacji realizowany według karty szkolenia stanowiącej dokumentację przebiegu leczenia; - program edukacji może być realizowany w warunkach ambulatoryjnych i/lub szpitalnych; - wdrożenie terapii jest możliwe w chwili opanowania przez pacjentkę wiedzy klinicznej i technicznej dotyczącej CSII w zakresie podstawowym (zrozumienie zasad terapii, obsługi technicznej dotyczącej głównych funkcji pompy). 7. Karmienie piersią powinno być szeroko propagowane i zalecane u kobiet z cukrzycą przedciążową i ciążową, o ile nie istnieją inne przeciwwskazania. EDUKACJA ZDROWOTNA powinna być realizowana jako proces zorganizowany i zawierać wszystkie elementy cyklu działania zorganizowanego, kolejno przechodzące przez etapy: rozpoznania planowania realizacji oceny ROZPOZNANIE obejmuje ocenę: 1. gotowości pacjenta do uczenia się, co oznacza uświadomiona potrzebę uczenia się i poziom motywacji 2. zakresu i poziomu wiedzy i umiejętności posiadanych przez pacjenta, jego sprawności intelektualnej i motorycznej 3. zakresu oczekiwanej przez pacjenta pomocy, określenie wiedzy i umiejętności, która jest wskazania i niezbędna przy uwzględnieniu stanu i sytuacji pacjenta 4. wyników edukacji prowadzonej w przeszłości, efektywności stosowanych w przeszłości form i metod jeśli pacjenci byli edukowani. Jeśli nie oceniamy z jakich źródeł najczęściej czerpią wiedzę i jakimi metodami opanowują potrzebne umiejętności PLANOWANIE obejmuje określenie: 1. celów ogólnych (np. przygotowanie do samopielęgnowania, współuczestniczenia w procesie leczenia) 2. celów szczegółowych (operacyjnych), tzn. co konkretnie powinno zmienić się w zachowaniu pacjenta w kategoriach poznawczych, emocjonalnych i psychoruchowych 3. treści kształcenia, które umożliwią osiągnięcie każdego celu szczegółowego 4. form organizacyjnych, metod i środków dydaktycznych, które zostaną wykorzystane w procesie 5. czasu potrzebnego do osiągnięcia celu 6. osób, które będą pomagały pacjentowi osiągnąć cele i odpowiedzialne są za edukację i poprawna realizację wszystkich etapów REALIZACJA powinna przebiegać zgodnie z ustalonym planem; należy wykorzystywać każdą sytuację do uczenia pacjenta korzystnych dla niego zachowań (karta edukacji pacjenta) OCENA prowadzimy ją w odniesieniu do zmian, jakie obserwujemy w zachowaniu pacjenta, a które są wynikiem realizowanego procesu edukacji oceniamy w jakim stopniu osiągnęliśmy szczegółowe cele i cel ogólny stanowi to m.in. podstawę do modyfikowania planu edukacji w przyszłości i ustalaniu kolejnych celów 26 27

dr n. med. Grażyna Bączek NOTATKI/DYSKUSJA MIEJSCE EDUKACJI W PIELĘGNOWANIU edukacja w znaczeniu działań wychowawczych jest porównywana z procesem pielęgnowania proces pielęgnowania to metoda pracy z pacjentem polegająca na systematycznym gromadzeniu danych o pacjencie niezbędnych do postawienia diagnozy pielęgniarskiej DIAGNOZA PIELĘGNIARSKA dotyczy określenia takiego stanu pacjenta, w którym występuje deficyt wiedzy lub umiejętności CELEM PIELĘGNOWANIA będzie doprowadzenie do jego zlikwidowania lub ograniczenia i osiągnięcie sytuacji, w której pacjent opanuje umiejętności pozwalające na radzenie sobie z problemami wynikającymi z jego stanu zdrowia 28 29

NOTATKI/DYSKUSJA NOTATKI/DYSKUSJA 30 31

NOTATKI/DYSKUSJA System dobrany do rany. Skuteczna pomoc w 3 krokach zastosuj: dobierz opatrunek: octenisept lek stosowany w profilaktyce i walce z infekcją w ranie schulke opatrunek aquafiber (schulke aquafiber dressing) refundacja nfz schulke opatrunek piankowy (schulke foam dressing) refundacja nfz schulke opatrunek hydrokoloidowy (schulke hydrocolloid film back) refundacja nfz nałóż: octenilin żel antybakteryjny opatrunek w żelu z octenidyną zwalcza infekcje, oczyszcza, nawilża walka z infekcją Hydrowłóknisty, miękki, elastyczny, wysokochłonny opatrunek w technologii aquafiber opłata dla pacjenta: 3,48 zł/szt. 10x10 cm Opatrunek piankowy o najwyższym potencjale retencyjnym na rynku. Wchłonięte płyny (wysięk) zostają zatrzymane w opatrunku rekomendowany w połączeniu z terapią kompresyjną. kontrola wysięku opłata dla pacjenta: 8,12 zł/szt. 20x20 cm Zapewnienie wilgotnego środowiska rany; pobudzenie czynności fibroblastów w procesie tworzenia nowej tkanki. opłata dla pacjenta: 2,42 zł/szt. 10x10 cm optymalna ochrona rany Wskazania do stosowania Lek octenisept przeznaczony jest do krótkich zabiegów antyseptycznych, związanych z raną, błoną śluzową i graniczącą z nią skórą, przed, w trakcie i po zabiegach diagnostycznych i operacyjnych, w ginekologii, urologii, proktologii, dermatologii, geriatrii, wenerologii, położnictwie, stomatologii itd.; przy opracowywaniu czystych i płukaniu zakażonych ran chirurgicznych, przy opracowywaniu zakażonych ran oparzeniowych, owrzodzeń żylnych, przy płukaniu otwartych ropni okołoodbytniczych, zakażonych krwiaków itp., przy pielęgnacji ran i szwów pooperacyjnych, w obrębie narządów rodnych kobiety i mężczyzny, np. zapalenie pochwy i żołędzi prącia mężczyzny, przed zabiegami diagnostycznymi w układzie moczowym, przy cewnikowaniu, przed badaniami dopochwowymi i pozapochwowymi, przy czynnościach przed, w trakcie i po porodzie, do pooperacyjnych i poporodowych irygacji pochwy, przed założeniem wkładki wewnątrzmacicznej, przed czynnościami związanymi ze sztucznym zapłodnieniem, przed badaniami andrologicznymi, w pediatrii, do dezynfekcji jamy ustnej np. afty, resekcja zęba. Przeciwwskazania Nadwrażliwość na dichlorowodorek oktenidyny, alkohol fenoksyetylowy lub na którąkolwiek z substancji pomocniczych. Dichlorowodorek oktenidyny jest bardziej toksyczny przy stosowaniu dożylnym niż doustnym, dlatego należy unikać przedostawania się leku w większych ilościach do krwioobiegu np. na skutek pomyłkowej iniekcji. Z uwagi na to, że dichlorowodorek oktenidyny w leku octenisept występuje tylko w ilości 0,1% zagrożenie tą substancją jest ekstremalnie mało prawdopodobne. Skład 100 g płynu zawiera substancje czynne: oktenidyny dichlorowodorek 0,10 g, fenoksyetanol 2,00 g, substancje dodatkowe: kokamidopropylobetaina (roztwór 30%*), sodu d-glukonian, glicerol 85%, sodu wodorotlenek, woda oczyszczona ad 100,00 g.*octan dimetyloamoniowy kwasu amidopropylokokosowego (0,30 g), sodu chlorek (0,05 g), woda (0,65 g). Postać farmaceutyczna Płyn. Przejrzysty, bezbarwny, prawie bezwonny. Podmiot odpowiedzialny posiadający pozwolenie na dopuszczenie do obrotu Schülke & Mayr GmbH, Robert Koch Strasse 2, 22840 Norderstedt, Niemcy www.schulke.pl 32 Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.