MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA DWUJĘZYCZNI PISARZE POLSCY I LITEWSCY ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITERATURA KULTURA JĘZYK WILNO SZETEJNIE 8-9 PAŹDZIERNIKA 2015 ROKU
CENTRUM JĘZYKA POLSKIEGO, KULTURY I DYDAKTYKI WYDZIAŁ FILOLOGICZNY LITEWSKIEGO UNIWERSYTETU EDUKOLOGICZNEGO COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA KATEDRA BADAŃ FILOLOGICZNYCH WSCHÓD ZACHÓD WYDZIAŁ FILOLOGICZNY UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA DWUJĘZYCZNI PISARZE POLSCY I LITEWSCY ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITERATURA KULTURA JĘZYK Zagadnienia wielokulturowości Studia I PROGRAM Wilno Szetejnie 8-9 października 2015 roku
4 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 5 ZAGADNIENIA BADAWCZE KONFERENCJI: Litewscy i polscy pisarze dwujęzyczni od czasów najdawniejszych, ich twórczość i biografie: od WXL i dziewiętnastowieczności po nowoczesność. Kulturowe i historyczne konteksty twórczości pisarzy dwujęzycznych. Problem tożsamości w dokonaniach literackich pisarzy dwujęzycznych. Tematy, metafory, symbole. Obraz człowieka, natury i historii w twórczości pisarzy dwujęzycznych. Poetyka tekstów pisarzy dwujęzycznych, ich wybory rodzajowe: liryka, proza, dramat. Zagadnienia konwergencji i interferencji językowej, kulturowej oraz etnicznej u pisarzy dwujęzycznych. Język litewski i język polski jako środki ekspresji pisarzy dwujęzycznych. Dwujęzyczność polsko-litewska w kontekście komparatystyki współczesnej. Miejsce pisarzy dwujęzycznych w syntezach literatury narodowej Litwinów i Polaków. Zagadnienia recepcji pisarzy dwujęzycznych. Litewsko-polscy pisarze dwujęzyczni pośród innych kultur i języków. Język jako temat refleksji pisarzy dwujęzycznych. Książka, czasopismo, biblioteka jako środowisko i nośnik wielojęzyczności. KOMITET NAUKOWY KONFERENCJI: Prof. dr Gintautas Kundrotas Przewodniczący (LUE, Wilno) Prof. dr Žydronė Kolevinskienė (LUE, Wilno) Doc. dr Irena Masojć (LUE, Wilno) Prof. dr Sigutė Radzevičienė (LUE, Wilno) Doc. dr Dainius Vaitiekūnas (LUE, Wilno) Prof. Mieczysław Jackiewicz (UWM, Olsztyn) Prof. Aleksander Fiut (UJ, Kraków) Prof. Halina Krukowska (UwB, Białystok) Prof. Michał Kuziak (UW, Warszawa) Prof. Agnieszka Czajkowska (AJD, Częstochowa) KOMITET ORGANIZACYJNY KONFERENCJI: Prof. Jarosław Ławski Przewodniczący (KBF W-Z, UwB, Białystok) Prof. Andrzej Baranow Przewodniczący (LUE, Wilno) Dr Henryka Sokołowska Kierownik Centrum Języka Polskiego, Kultury i Dydaktyki (LUE, Wilno) Dr hab. Anna Wydrycka Zakład Literatury Pozytywizmu i Młodej Polski UwB Mgr Monika Jurkowska Wydział Filologiczny UwB Sekretarz Konferencji Mgr Piotr Drozdowski Wydział Filologiczny UwB Sekretarz Konferencji Doc. dr Barbara Dwilewicz Litewski Uniwersytet Edukologiczny, Wilno Doc. dr Romuald Naruniec Litewski Uniwersytet Edukologiczny, Wilno Doc. dr Halina Turkiewicz Litewski Uniwersytet Edukologiczny, Wilno Dr Anna Janicka Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku Dr Łukasz Zabielski Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku KOMITET ORGANIZACYJNY. ADRES (I) Centrum Języka Polskiego, Kultury i Dydaktyki Wydział Filologiczny Litewskiego Uniwersytetu Edukologicznego ul. Studentų 39, Wilno, Litwa Tel. +3705275-03-60, +370561835759, +370561011894 KOMITET ORGANIZACYJNY. ADRES (II) Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku 15-420, Białystok, Pl. Uniwersytecki 1 Tel. +48857457468, +48664057370
6 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 7 INFORMACJE ORGANIZACYJNE 7 PAŹDZIERNIKA ŚRODA Godz. 12.00 00.00 Przyjazd Gości i zakwaterowanie Telefony awaryjne: Prof. Andrzej Baranow: +370561835759; +370561011894 Prof. Jarosław Ławski: +48 664 057 370 Hotele: 1. ECOTEL (ul. Slucko 8) 2. HOTEL UNIWERSYTECKI (Vivulskio 36) Dojazd do hoteli z dworca i lotniska: taksówką (należy korzystać z taksówek licencjonowanych, tel. +3705245-45-45; +3705277-77-77) Dojazd z hoteli na miejsce obrad (ul. Studentų 39). Proponujemy jechać taksówką ewentualnie innym transportem miejskim: z Ecotelu: trolejbusami nr 9 i nr 19 od przystanku Lvovo (przy ul. Šeimyniškių) do przystanku Lietuvos edukologijos universitetas ; z Hotelu Uniwersyteckiego: autobusem nr 73 od przystanku T. Ševčenkos (przy ul. Švitrigailos) do przystanku Studentų (przy ul. Geležinio vilko). Posiłki: Śniadania w hotelach (w Hotelu Uniwersyteckim nie są przewidziane) Obiady: 8 października Kawiarnia Uniwersytecka, 9 października restauracja w Kiejdanach Uroczysta kolacja 8 października, godz. 18.00 Kawiarnia Uniwersytecka Miejsce obrad: Litewski Uniwersytet Edukologiczny Centrum Języka Polskiego, Kultury i Dydaktyki Wydział Filologiczny, ul. Studentų 39, Wilno. Sale, w których odbywają się obrady 8 października: Plenarne: Aula Uniwersytecka (drugie piętro, na prawo od klatki schodowej) Sekcja I: 259 Sekcja II: 501 Sekcja III: 255 Delegacje: będą stemplowane w czasie rejestracji uczestników 8 października w hallu LUE
8 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 9 9 PAŹDZIERNIKA: SZETEJNIE Wyjazd do Centrum Kultury im. Czesława Miłosza w Szetejniach. Godz. 8.00 Zbiórka uczestników przy głównym wejściu do uczelni (Studentų 39) Godz. 10.30 12.00 Obrady plenarne w Szetejniach. Godz. 13.30 15.00 obiad w Kiejdanach. W programie wyjazdu do Szetejń zwiedzamy: Centrum Kultury im. Cz. Miłosza Szetejnie i okolice Kiejdany Godz. 19.00 powrót do Wilna 8 PAŹDZIERNIKA CZWARTEK Godz. 7.00 8.30 śniadanie w hotelu Godz. 8.30 przejazd z hoteli na miejsce obrad Godz. 9.00 9.30 rejestracja uczestników konferencji w hallu (I piętro) Uwaga: Prosimy, by czas wystąpień nie przekraczał 20 minut! I. UROCZYSTE OTWARCIE KONFERENCJI Dwujęzyczni pisarze litewscy i polscy. Zagadnienia bilingwizmu w kulturze polskiej i litewskiej. Literatura kultura język Miejsce obrad: Aula Uniwersytecka, Studentų 39. Godz. 9.30 Powitanie Gości: prof. Andrzej Baranow, prof. Jarosław Ławski Przemówienie Rektora, Akademika, prof. Algirdasa Gaižutisa Przemówienie Dziekana Wydziału Filologicznego prof. Gintautasa Kundrotasa Otwarcie Konferencji: dr Henryka Sokołowska Informacje Organizacyjne
10 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 11 II. OBRADY PLENARNE Godz. 10.00 11.20 Przewodniczący: Prof. dr hab. Jarosław Ławski (UwB, Białystok) Prof. dr hab. Andrzej Baranow (LUE, Wilno) 1. Prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki (UW, Warszawa) Litwini polemizują po polsku (przyczynek do publicystyki w międzywojennym Wilnie) 2. Doc. dr Dainius Vaitiekūnas (LUE, Wilno) Česlovo Milošo ir Tomo Venclovos dialogas 3. Dr Grzegorz Czerwiński (UwB, Białystok) Adas Jakubauskas tatarski poeta Litwy 4. Prof. dr hab. Leszek Libera (UZ, Zielona Góra) Niemiecka ballada i piosenka polska. Wokół Adeli Antoniego Edwarda Odyńca Dyskusja: 11.20 11.35 Przerwa na kawę: 11.35 11.55 III. OBRADY W SEKCJACH SEKCJA I Pisarze dwujęzyczni: klasycy, XIX-wieczność (sala 259) Cześć I Godz. 12.00 13.40 Przewodniczący: Doc. dr Irena Fedorowicz (Uniwersytet Wileński) Dr hab. Paweł Bukowiec (Uniwersytet Jagielloński) 1. Dr hab. Paweł Bukowiec (UJ, Kraków) Dwujęzyczna literatura litewsko-polska w wieku XIX (najważniejsze pytania historycznoliterackie) 2. Dr Małgorzata Litwinowicz-Droździel (UW, Warszawa) Język jako projekt pamięci 3. Mgr Jolanta Dragańska (UwB, Białystok) Litwinka Mickiewicza 4. Mgr Grzegorz Kowalski (Książnica Podlaska, Białystok) Swojak. Władysław Syrokomla i jego Litwa 5. Dr Łukasz Zabielski (Książnica Podlaska, Białystok) Słyszeliście, panie bracie.... O Jana Czeczota Śpiewkach o dawnych Litwinach Dyskusja: 13.40 14.00 PRZERWA OBIADOWA: 14.00 15.00 Kawiarnia Uniwersytecka Część II Godz. 15.00 16.40 Przewodniczący: Prof. dr hab. Leszek Libera (UZ, Zielona Góra) Dr Łukasz Zabielski (Książnica Podlaska) 1. Dr Józef Szostakowski (LUE, Wilno) Polskojęzyczna twórczość poetycka krajoznawcy i nauczyciela Česlavasa Šaduikisa 2. Dr Elżbieta Flis-Czerniak (UMCS, Lublin) Tajemna księga Litwy. Józef Albin Herbaczewski i Tadeusz Miciński 3. Dr Marcin Bajko (UwB, Białystok) Bardziej polski niż sami Polacy. O młodopolskiej twórczości Józefa Albina Herbaczewskiego 4. Doc. dr Irena Fedorowicz (Uniwersytet Wileński, Wilno) Nieznane konteksty korespondencji J. A. Herbaczewskiego i J. Wichert-Kajruksztisowej 5. Mgr Monika Jurkowska (UwB, Białystok) Kultura ludowa w twórczości etnograficznej ks. Ludwika Adama Jucewicza i Jana Ludwika Żukowskiego Dyskusja: 16.40 17.30 IV. GODZ. 18.00: UROCZYSTA KOLACJA KAWIARNIA UNIWERSYTECKA
12 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 13 SEKCJA II Twórczość pisarzy dwujęzycznych: wymiary nowoczesności (sala 501) Cześć I Godz. 12.00 13.40 Przewodniczący: Prof. dr hab. Violetta Wróblewska (UMK, Toruń) Prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak (UZ, Zielona Gó-ra) 1. Prof. dr hab. Andrzej Baranow Twórczość litewskich i polskich pisarzy dwujęzycznych w kontekście komparatystyki dyskursywnej 2. Prof. dr hab. Hanna Ratuszna (UMK, Toruń) Odgłosy ginącego świata o modernistycznej twórczości Czesława Jankowskiego 3. Dr Monika Pokorska-Iwaniuk (UAM, Poznań) Znad Biruty Maironisa polskie dzieło litewskiego twórcy 4. Doc. dr Romuald Naruniec (LUE, Wilno) Polskie konteksty twórczości Mykolasa Sluckisa 5. Prof. dr hab. Ludmiła Romaszczenko (Uniwersytet w Czerkasach, Ukraina) Литва в жизни и творчестве Д. Чередниченко Dyskusja: 13.40 14.00 PRZERWA OBIADOWA: 14.00 15.00 Kawiarnia Uniwersytecka Część II Godz. 15.00 16.40 Przewodniczący: Prof. dr hab. Hanna Ratuszna (UMK, Toruń) Doc. dr Halina Turkiewicz (LUE, Wilno) 1. Dr Elżbieta Stoch (KUL, Lublin) Recepcja dramaturgii litewskiej w Polsce w latach 50. XX wieku (na przykładzie dziejów scenicznych sztuki Józefa Bałtuszisa Pieją koguty ( Gieda gai-deliai Juozasa Baltušisa) 2. Doc. dr Halina Turkiewicz (LUE, Wilno) Władysław Abramowicz: owoce dwujęzyczności 3. Prof. dr hab. Violetta Wróblewska (UMK, Toruń) Oskara Miłosza Baśnie i legendy w kontekście folklorystycznym 4. Dr Anna Janicka (UwB, Białystok) Wieszczka dostojna? Wokół twórczości Karoliny Anny Proniewskiej 5. Mgr Urszula Adamska (UwB, Białystok) Wokół jednego poematu Karoliny Anny Proniewskiej Dyskusja: 16.40 17.30 IV. GODZ. 18.00: UROCZYSTA KOLACJA KAWIARNIA UNIWERSYTECKA SEKCJA III Kulturowe źródła i konteksty bilingwizmu (sala 255) Część I Godz. 12.00 13.40 Przewodniczący: Dr Henryka Sokołowska (LUE, Wilno) Dr hab. Marek Bernacki, prof. ATH (ATH, Bielsko-Biała) 1. Dr Beata Kalęba (UJ, Kraków) Dwujęzyczność w gronie autorów Aušry. Zagadnienie adaptacji literatury polskiej. (Dvikalbystė aušrininkų aplinkoje. Lenkų literatūros adaptacijos klausimas) 2. Dr Marcin Niemojewski (UW, Warszawa) Czas knygniešiai przemytników książek jako cezura w dziejach dwujęzycznego piśmiennictwa litewskiego 3. Dr Andrzej Smolarczyk (Politechnika Białostocka, Białystok) Książka, czasopismo, biblioteka jako środowisko i nośnik wielojęzyczności na Wileńszczyźnie w dwudziestoleciu międzywojennym 4. Dr Henryka Sokołowska (LUE, Wilno) Elementy innojęzyczne w powieści Zofii Bohdanowiczowej polskiej regionalistki wileńskiej 5. Prof. dr hab. Mieczysław Jackiewicz (UWM, Olsztyn, tekst odczytany) Andrius Vištelis-Wisztelewski litewski poeta dwujęzyczny Dyskusja: 13.40 14.00 PRZERWA OBIADOWA: 14.00 15.00 Kawiarnia Uniwersytecka
14 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 15 Część II Godz. 15.00 16.40 Przewodniczący: Doc. dr Barbara Dwilewicz (LUE, Wilno) Dr Grzegorz Czerwiński (UwB, Białystok) 1. Doc. dr Barbara Dwilewicz (LUE, Wilno) Wschody i zachody księżyca Tadeusza Konwickiego w przekładzie na język litewski 2. Dr Artur Konopacki (UwB, Białystok) Bilingwistyczne aspekty ksiąg religijnych Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego 3. Dr Michał Siedlecki (Książnica Podlaska, Białystok) Litewskie konteksty Czesława Miłosza Viktoriji Daujotytė i Mindaugasa Kvietkauskasa. Wokół rozważań o duchowej ojczyźnie poety 4. Mgr Piotr Drozdowski (UwB, Białystok) Przeciwko historycznej konieczności. O przyjaźni Czesława Miłosza i Tomasza Venclovy 5. Doc. dr Irena Masojć (LUE, Wilno) Problem przekładu antroponimów intencjonalnych w tekście literackim VI. OBRADY PLENARNE Godz. 10.30 12.00 Przewodniczący: Prof. dr hab. Swietłana Musijenko (Uniwersytet Grodzieński) Prof. dr hab. Tadeusz Bujnicki (UW, Warszawa) 1. Prof. dr hab. Swietłana Musijenko (Uniwersytet w Grodnie, Białoruś) Adam Mickiewicz i Czesław Miłosz o przeznaczeniu poety 2. Dr hab. Marek Bernacki, prof. ATH (ATH, Bielsko-Biała) Ojczyzna-polszczyzna? interpretacja wiersza Czesława Miłosza Moja wierna mowo (w kontekście rozważań lingwistycznych Noblisty) 3. Prof. dr. hab. Małgorzata Mikołajczak (UZ, Zielona Góra) Czesława Miłosza pochwała prowincji (na podstawie wiersza Mój dziadek Zygmunt Kunat ) PODSUMOWANIE OBRAD: Prof. Andrzej Baranow (LUE, Wilno) Prof. Jarosław Ławski (UwB, Białystok) Dyskusja: 16.40 17.30 IV. GODZ. 18.00: UROCZYSTA KOLACJA KAWIARNIA UNIWERSYTECKA 9 PAŹDZIERNIKA CZWARTEK CENTRUM KULTURY IM. CZESŁAWA MIŁOSZA W SZETEJNIACH Godz. 8.00 wyjazd autokarami sprzed gmachu LUE (Studentų 39)
16 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 17 INFORMACJE DLA REFERENTÓW Owocem spotkania będzie tom pokonferencyjny. Na Państwa teksty czekamy do 30 grudnia 2015 roku. Jest to termin ostateczny. Książka ukaże się w 2016 roku (z datą 2016 roku). Objętość tekstów: do 30 stron znormalizowanych, przypisy polskie, mile widziane ilustracje (tylko czarno-białe). Książka ukaże się w Naukowej Serii Wydawniczej Colloquia Orientalia Bialostocensia wydawanej przez Książnicę Podlaską im. Łukasza Górnickiego oraz Katedrę Badań Filologicznych Wschód Zachód. Naukowa Seria Wydawnicza: COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Białystok to miejsce i dynamiczna przestrzeń pograniczna w głębokim znaczeniu: stykają się tutaj przecinające Europę na pół płyty cywilizacji łacińskiego Zachodu i bizantyjskiego Wschodu. Ścierają się tu, ale nie niszczą wzajemnie, Orient ze światem Zachodu, Bałtowie ze Słowianami, prawosławni z katolikami, Białorusini z Polakami. Miasto niemal wygasłej, niegdyś żywej tradycji żydowskiej, nieopodal którego leżą ośrodki polskiego islamu: Kruszyniany i Bohoniki. Kolokwia Wschodnie to idea służąca międzykulturowej i międzyreligijnej wymianie myśli, utrwalaniu źródeł pamięci i tożsamości kulturowo-historycznej, badaniu świadectw literackich, artystycznych, przedstawiających przenikanie się wiar, kultur i tożsamości. Colloquia Orientalia Bialostocensia to naukowa seria wydawnicza, której zadaniem jest publikowanie materiałów źródłowych i prac naukowych dotyczących: Kultury, literatury, historii Europy Środkowej i Wschodniej. Cywilizacyjnego i kulturowego pogranicza Europy i innych kontynentów, Orientu, Południa, Śródziemnomorza. Pierwszej Rzeczypospolitej oraz kultur krajów sąsiednich: słowiańskich, bałtyckich, germańskich, romańskich. Wielkiego Księstwa Litewskiego, Podlasia, Kresów, pogranicza wschodniego. Kultur i religii mniejszości: Białorusinów, Żydów, Karaimów, Ukraińców, Rosjan, prawosławnych, protestantów, mieszkańców Prus Wschodnich. Tradycji narodów Wschodu, języków ludów zamieszkujących tę kulturową przestrzeń.
18 DWUJĘZYCZNI PISARZE ZAGADNIENIA BILINGWIZMU W KULTURZE POLSKIEJ I LITEWSKIEJ LITEWSCY I POLSCY LITERATURA KULTURA JĘZYK 19 UNIWERSYTET ECOTEL HOTEL UNIWERSYTECKI
TARPTAUTINĖ MOKSLINĖ KONFERENCIJA Program Konferencji. Red. techniczna: Dariusz Kukiełko, Hubert Pilcicki Koncepcja i układ: Jarosław Ławski, Andrzej Baranow Druk: Alter Studio Białystok, Białystok 2015. LIETUVIŲ IR LENKŲ DVIKALBIAI RAŠYTOJAI BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE LITERATŪRA KULTŪRA KALBA VILNIUS ŠETENIAI 2015 M. SPALIO 8-9 D
LENKŲ KALBOS, KULTŪROS IR DIDAKTIKOS CENTRAS LIETUVOS EDUKOLOGIJOS UNIVERSITETO FILOLOGIJOS FAKULTETAS COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA FILOLOGINIŲ TYRIMŲ KATEDRA RYTAI VAKARAI BALSTOGĖS UNIVERSITETO FILOLOGIJOS FAKULTETAS TARPTAUTINĖ MOKSLINĖ KONFERENCIJA LIETUVIŲ IR LENKŲ DVIKALBIAI RAŠYTOJAI BILINGVINIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE LITERATURA KULTURA JĘZYK Daugiakultūriškumo problemos Studijos I PROGRAMA Vilnius Šeteniai 2015 m. spalio 8 9 d.
24 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 25 KONFERENCIJOS TYRIMŲ PROBLEMATIKA: Lietuvių ir lenkų dvikalbiai rašytojai, jų kūryba ir biografijos nuo seniausių laikų iki dabarties (LDK, XIX amžius, modernybė). Dvikalbių rašytojų kūrybos istoriniai ir kultūriniai kontekstai. Tapatybės problema dvikalbių rašytojų kūriniuose. Temos, metaforos, simboliai. Žmogaus, gamtos ir istorijos vaizdas dvikalbių rašytojų kūryboje. Dvikalbių rašytojų tekstų poetika, jų žanrinis pasirinkimas: poezija, proza, drama. Dvikalbių rašytojų kalbinės, kultūrinės ir etninės konvergencijos ir interferencijos problema. Lietuvių ir lenkų kalba kaip dvikalbių rašytojų ekspresijos priemonė. Lietuvių-lenkų dvikalbystė šiuolaikinės komparatyvistikos kontekste. Dvikalbių rašytojų vieta lietuvių ir lenkų tautinės literatūros sintezėse. Dvikalbių rašytojų recepcijos klausimai. Lietuvių ir lenkų dvikalbiai rašytojai tarp kitų kultūrų ir kalbų. Kalba dvikalbių rašytojų refleksijos tema. Knyga, žurnalas, biblioteka kaip daugiakalbystės erdvė. KONFERENCIJOS MOKSLINIS KOMITETAS: Prof. dr. Gintautas Kundrotas Pirmininkas (LEU, Vilnius) Prof. dr. Žydronė Kolevinskienė (LEU, Vilnius) Doc. dr. Irena Masoit (LEU, Vilnius) Prof. dr. Sigutė Radzevičienė (LEU, Vilnius) Doc. dr. Dainius Vaitiekūnas (LEU, Vilnius) Prof. Mieczysław Jackiewicz (Varmijos Mozūrų universitetas, Olštynas) Prof. Aleksander Fiut (Jogailaičių universitetas, Krokuva) Prof. Halina Krukowska (Balstogės universitetas, Balstogė) Prof. Michał Kuziak (Varšuvos universitetas, Varšuva) Prof. Agnieszka Czajkowska (Jano Dlugošo akademija, Čenstachava) KONFERENCIJOS ORGANIZACINIS KOMITETAS: Prof. Jarosław Ławski Pirmininkas (Filologinių tyrimų katedra Rytai-Vakarai, Balstogės universitetas, Balstogė) Prof. Andrey Baranov Pirmininkas (LEU, Vilnius) Dr. Henrika Sokolovska Lenkų kalbos, kultūros ir didaktikos centro vedėja (LEU, Vilnius) Hab. dr. Anna Wydrycka Balstogės universiteto Pozityvizmo ir Jaunosios Lenkijos literatūros katedra Mgr. Monika Jurkowska Balstogės universiteto Filologijos fakultetas Konferencijos sekretorė Mgr. Piotr Drozdowski Balstogės universiteto Filologijos fakultetas Konfe-rencijos sekretorius Doc. dr. Barbara Dvilevič (Lietuvos edukologijos universiteto, Vilnius) Doc. dr. Romuald Naruniec (Lietuvos edukologijos universiteto, Vilnius) Doc. dr. Halina Turkevič (Lietuvos edukologijos universiteto, Vilnius) Dr. Anna Janicka Balstogės universiteto Filologijos fakultetas Dr. Łukasz Zabielski Balstogės Lukašo Gurnickio v. Palenkės biblioteka ORGANIZACINIS KOMITETAS. ADRESAS (I) Lenkų kalbos, kultūros ir didaktikos centras Lietuvos edukologijos universiteto Filologijos fakultetas Studentų 39, Vilnius, Lietuva Tel. +3705275-03-60, +370561835759, +370561011894 ORGANIZACINIS KOMITETAS. ADRESAS (II) Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku 15-420, Białystok, Pl. Uniwersytecki 1 Tel. +48857457468, +48664057370
26 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 27 ORGANIZACINĖ INFORMACIJA SPALIO 7 TREČIADIENIS 12.00 00.00 val. Svečių atvykimas ir apgyvendinimas Atsarginiai telefonai: Prof. Andrzej Baranow: +370561835759; +370561011894 Prof. Jarosław Ławski: +48 664 057 370 Viešbučiai: 1. ECOTEL (Slucko g. 8) 2. UNIVERSITETO VIEŠBUTIS svečių namai (Vivulskio g. 36) Atvykimas iki viešbučių iš stoties ir oro uosto: taksi (pageidautina naudotis taksi firmomis, turinčiomis licencijas: +3705245-45-45, +3705277-77-77) Atvykimas iš viešbučių į konferencijos vietą (Studentų 39) taksi arba kitu miesto transportu: iš viešbučio Ecotel troleibusu nr. 9, nr. 19 iš stotelės Lvovo Seimyniškių gatvėje iki stotelės Lietuvos edukologijos universitetas ; iš Universiteto viešbučio autobusu nr. 73 iš stotelės T. Ševčenkos Švitrigailos g. iki stotelės Studentų Geležinio vilko g. Maitinimas: Pusryčiai viešbutyje (Universiteto viešbutyje nenumatomi) Pietūs: spalio 8 d. Universiteto kavinėje, spalio 9 d. Kėdainiuose Iškilminga vakarienė spalio 8 d., 18.00 val., Universiteto kavinė Konferencijos vieta: Lenkų kalbos, kultūros ir didaktikos centras (253 k.) Filologijos fakultetas Lietuvos edukologijos universitetas Studentų 39, Vilnius. Konferencijos posėdžiai spalio 8 d. vyks auditorijose: Plenarinis: aktų salė Sekcija I: 259 aud. Sekcija II: 501 aud. Sekcija III: 255 aud. Komandiruotės: antspauduojamos dalyvių rejestracijos metu spalio 8 d. LEU foje.
28 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 29 SPALIO 9 D.: ŠETENIAI Išvykimas į Česlovo Milošo v. Kultūros centrą Šeteniuose. 8.00 val. dalyviai renkasi prie LEU pagrindinio įėjimo. 10.30 12.00 val. plenarinis posėdis Šeteniuose. 13.30 15.00 val. pietūs Kėdainiuose Išvykimo į Šetenius metu aplankysime: Česlovo Milošo v. Kultūros centrą, Šetenius ir apylinkes Kėdainius 19.00 sugrįžimas į Vilnių 2015 M. SPALIO 8 D. (KETVIRTADIENIS) 7.00 8.30 val. pusryčiai viešbutyje 8.30 dalyvių išvykimas iš viešbučių į konferencijos posėdžių vietą 9.00 9.30 konferencijos dalyvių rejestracija Dėmesio: Maloniai prašome, kad pranešimui skirtas laikas neviršytų 20 mi-nučių! I. I. IŠKILMINGAS KONFERENCIJOS ATIDARYMAS Lietuvių ir lenkų dvikalbiai rašytojai. Bilingvizmo problema lenkų ir lietuvių kultūroje. Literatūra kultūra kalba Posėdžių vieta: Aktų salė, Studentų g. 39. 9.30 val. Svečių sveikinimas : prof. Andrzej Baranow, prof. Jarosław Ławski LEU Rektoriaus, akademiko, prof. Algirdo Gaižučio sveikinimo žodis Filologijos fakulteto dekano prof. Gintauto Kundroto sveikinimo žodis Konferencijos atidarymas: dr. Henrika Sokolovska, Lenkų kalbos, kultūros ir didaktikos centro vedėja Organizacinė informacija
30 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 31 II. PLENARINIS POSĖDIS 10.00 11.20 val. Pirmininkauja: Prof. Andrzej Baranow (LEU, Vilnius) Prof. dr hab. Jarosław Ławski (Balstogės u-tas, Balstogė) 1. Prof. hab. dr. Tadeusz Bujnicki (Varšuvos u-tas, Varšuva) Lietuviai polemizuoja lenkiškai (papildymas prie tarpukario Vilniaus publicistikos temos) 2. Doc. dr. Dainius Vaitiekūnas (Lietuvos edukologijos u-tas, Vilnius) Česlovo Milošo ir Tomo Venclovos dialogas 3. Dr Grzegorz Czerwiński (Balstogės u-tas, Balstogė) Adas Jakubauskas Lietuvos totorių poetas 4. Prof. Leszek Libera (Zelona Guros u-tas, Zelona Gura) Vokiečių baladė ir lenkiška giesmė. Apie Antoni Edwardo Odynieco Adelę Diskusija: 11.20 11.35 Kavos pertrauka: 11.35 11.55 III. DARBAS SEKCIJOSE SEKCIJA I Dvikalbiai rašytojai: klasikai, XIX amžius (aud. 259) I dalis 12.00 13.40 val.: Pirmininkauja: Doc. dr. Irena Fedorowicz (Vilniaus u-tas) Dr. Paweł Bukowiec (Jogailaičių u-tas) 1. Dr. Paweł Bukowiec (Jogailaičių u-tas, Krokuva) XIX a. dvikalbė lietuvių-lenkų literatūra (svarbiausieji literatūros istorijos klausimai) 2. Dr. Małgorzata Litwinowicz-Droździel (Varšuvos u-tas, Varšuva) Kalba kaip atminties projektas 3. Mgr. Jolanta Dragańska (Balstogės u-tas, Balstogė) Mickiewicziaus lietuvė 4. Mgr. Grzegorz Kowalski (Lukašo Gurnickio v. Palenkės biblioteka, Balstogė) Savas. Vladislovas Sirokomlė ir jo Lietuva 5. Dr. Łukasz Zabielski (Lukašo Gurnickio v. Palenkės biblioteka, Balstogė) Girdėjote, pone brolį.... Apie Jano Czeczoto Giesmes apie senosius lietuvius Diskusija: 13.40 14.00 PIETŲ PERTRAUKA: 14.00 15.00 Universiteto kavinė II dalis 15.00 16.40 val. Pirmininkauja: Prof. hab. dr. Leszek Libera (Zelona Guros u-tas) Dr. Łukasz Zabielski (Palenkės biblioteka) 1. Dr. Józef Szostakowski (LEU, Vilnius) Kraštotyrininko ir mokytojo Česlavo Šaduikio lenkakalbė poetinė kūryba 2. Dr. Elżbieta Flis-Czerniak (M. Kiuri-Sklodovskos u-tas, Liublinas) Lietuvos slaptoji knyga. Juozapas Albinas Herbačiauskas ir Tadeuszas Micińskis 3. Dr Marcin Bajko (Balstogės u-tas, Balstogė) Lenkiškesnis negu patys lenkai. Apie Juozapo Albino Herbačiausko modernistinę kūrybą. 4. Doc. dr Irena Fedorowicz (Vilniaus u-tas, Vilnius) J. A. Herbačiauskas ir J. Vichert-Kairiukštienė. Nežinomi susirašinėjimo kontekstai. 5. Mgr Monika Jurkowska (Balstogės u-tas, Balstogė) Liaudies kultūra kun. Liudviko Adomo Jucevičiaus ir Jano Ludwiko Żukow-skio etnografinėje kūryboje. Diskusija: 16.40 17.30 IV. 18.00 VAL: IŠKILMINGA VAKARIENĖ UNIVERSITETO KAVINĖ
32 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 33 II SEKCIJA Dvikalbių rašytojų kūryba: modernybės matmuo (aud. 501) I dalis 12.00 13.40 val. Pirmininkauja: Prof. dr hab. Violetta Wróblewska (M. Koperniko u-tas, Torunė) Prof. dr hab. Małgorzata Mikołajczak (Zeliona Guros u-tas) 1. Prof. dr hab. Andrzej Baranow Lietuvių ir lenkų dvikalbių rašytojų kūryba diskurso komparatyvistikos kontekste 2. Prof. hab. dr. Hanna Ratuszna (M. Koperniko u-tas, Torunė) Žustančio pasaulio garsai apie Czesławo Jankowskio modernistinę kūrybą 3. Dr. Monika Pokorska-Iwaniuk (A. Mickevičiaus u-tas, Poznanė) Maironio Znad Biruty lietuvių rašytojo lenkiškas kūrinys 4. Doc. dr. Romuald Naruniec (LEU, Vilnius) Mykolo Sluckio kūrybos lenkiškieji kontekstai 5. Prof. hab. dr. Ludmila Romaščenko (Čerkasų u-tas, Ukraina) Lietuva D. Čeredničenko gyvenime ir kūryboje Diskusija: 13.40 14.00 PIETŲ PERTRAUKA: 14.00 15.00 Universiteto kavinė II dalis 15.00 16.40 val. Pirmininkauja: Prof. hab. dr. Hanna Ratuszna (M. Koperniko u-tas, Torunė) Doc. dr. Halina Turkiewicz (LEU, Vilnius) 1. Dr. Elżbieta Stoch (Liublino katalikų u-tas, Liublinas) Lietuvių dramaturgijos recepcija Lenkijoje XX a. 50 metais. (Juozo Baltušio dramos Gieda gaideliai sceninės istorijos pavyzdis) 2. Doc. dr. Halina Turkiewicz (LEU, Vilnius) Vladas Abramavičius: dvikalbystės vaisiai 3. Prof. hab. dr. Violetta Wróblewska (M. Koperniko u-tas, Torunė) Oskaro Milošo Pasakos ir legendos folkloro kontekste 4. Dr. Anna Janicka (Balstogės u-tas, Balstogė) Garbingoji pranašė? Apie Karolinos Praniauskaitės kūrybą 5. Mgr. Urszula Adamska (Balstogės u-tas, Balstogė) Apie vieną Karolinos Annos Praniauskaitės poemą Diskusija: 16.40 17.30 IV. 18.00 VAL: IŠKILMINGA VAKARIENĖ UNIVERSITETO KAVINĖ III SEKCIJA Bilingvizmo kultūriniai šaltiniai ir kontekstai (aud. 255) I dalis 12.00 13.40 val. Pirmininkauja: Dr. Henryka Sokołowska (LEU, Vilnius) Prof. hab. dr. Marek Bernacki (Belsko-Bialos technikos ir humanitarinių mokslų akademija) 1. Dr. Beata Kalęba (Jogailaičių u-tas, Krokuva) Dvikalbystė aušrininkų aplinkoje. Lenkų literatūros adaptacijos klausimas) 2. Dr. Marcin Niemojewski (Varšuvos u-tas, Varšuva) Knygnešių knygų kontrabandininkų laikas kaip cezūra dvikalbės lietuvių raštijos istorijoje 3. Dr. Andrzej Smolarczyk (Balstogės Politechnika, Balstogė) Knyga, žurnalas, biblioteka kaip daugiakalbystės erdvė tarpukario Vilnijoje 4. Dr. Henryka Sokołowska (LEU, Vilnius) Svetimų kalbų elementai Z. Bohdanowiczowos Vilniaus lenkų regionalistės romane 5. Prof. hab. dr. Mieczysław Jackiewicz (Varmijos-Mozūrų u-tas, Olštynas, tekstas skaitymui) Andrius Vištelis-Wisztelewski lietuvių dvikalbis poetas Diskusija: 13.40 14.00 PIETŲ PERTRAUKA: 14.00 15.00 Universiteto kavinė
34 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 35 II dalis Godz. 15.00 16.40 Pirmininkauja: Doc. dr. Barbara Dwilewicz (LEU, Vilnius) Dr. Grzegorz Czerwiński (Balstogės u-tas, Balstogė) 1. Doc. dr. Barbara Dwilewicz (LEU, Vilnius) Tadeuszo Konvickio Mėnulio saulėtekiai ir mėnulio saulėlydžai. Vertimas į lietuvių kalbą. 2. Dr. Artur Konopacki (Balstogės u-tas, Balstogė) LDK totorių religinių knygų bilingvistiniai aspektai 3. Dr. Michał Siedlecki (Balstogės u-tas, Balstogė) Viktorijos Daujotytės ir Mindaugo Kvietkausko Lietuviškieji Česlovo Milošo kontekstai. Samprotavimai apie poeto dvasinę tėvynę 4. Mgr. Piotr Drozdowski (Balstogės u-tas, Balstogė) Prieš istorinę būtinybę. Apie Česlovo Milošo ir Tomo Venclovos draugystę 5. Doc. dr. Irena Masojć (LEU, Vilnius) Intencinių asmenvardžių vertimo problema grožinės literatūros tekste Diskusija: 16.40 17.30 IV. 18.00 VAL: IŠKILMINGA VAKARIENĖ UNIVERSITETO KAVINĖ VI. PLENARINIS POSĖDIS 10.30 12.00 val. Pirmininkauja: Prof. hab. dr. Swietlana Musijenko Prof. hab. dr.tadeusz Bujnicki (Varšuvos u-tas) 1. Prof. Swietłana Musijenko (Gardino u-tas, Baltarusija) Adomas Mickevičius ir Česlovas Milošas apie poeto misiją 2. Prof. hab. dr. Marek Bernacki (Belsko-Bialos technikos ir humanitarinių mokslų akademija) Ojczyzna-polszczyzna? Česlovo Milošo eilėraščio Mano ištikimoji kalba interpretacija (Noblisto lingvistinių samprotavimų kontekste) 3. Prof. hab. dr. Małgorzata Mikołajczak (Zeliona Guros u-tas) Česlovo Milošo provincijos pagyrimas (pagal eilėraštį Mano sene-lis Zigmuntas Kunatas ) POSĖDŽIŲ UŽDARYMAS: Prof. Andrzej Baranow (LEU, Vilnius) Prof. Jarosław Ławski (Balstogės u-tas, Balstogė) 2015 M. SPALIO 9 D. ČESLOVO MILOŠO V. KULTŪROS CENTRAS ŠETENIUOSE Godz. 8.00 wyjazd autokarami sprzed gmachu LUE (Studentų 39)
36 LIETUVIŲ IR LENKŲ BILINGVIZMO PROBLEMA LIETUVIŲ IR LENKŲ KULTŪROJE DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITERATŪRA KULTŪRA KALBA 37 INFORMACIJA PRANEŠĖJAMS Susitikimo rezultatus apibendrins konferencijos medžiagos knyga. Laukiame Jūsų tekstų iki 2015 metų gruodžio 30 d. Tai galūtinis terminas. Knyga pasirodys 2016 metais (su data 2016 m.) Tekstų apimtis: iki 30 normalizuotų puslapių, išnašos pagal lenkų taisykles, pageidautinos iliustracijos (tik juodai-baltos). Knyga pasirodys Mokslinėje leidybinėje serijoje Colloquia Orientalia Bialostocensia. Leidėjai: Lukašo Gurnickio v. Palenkės biblioteka ir Filologinių tyrimų katedra Rytai Vakarai. Mokslinė leidybinė serija: COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Balstogė tai dinaminė paribio erdvė giliaja žodžio prasme: čia susiduria kertančios Europą per pusę Vakarų lotyniškos ir Rytų bizantiškos civilizacijų plotmės. Jos persipyna, bet nenaikina viena kitos: Rytai su Vakarų pasauliu, baltai su slavais, pravoslavai su katalikais, baltarusiai su lenkais. Miestas beveik užgesusios, kadaise gyvos židiškos tradicijos. Jo artumoje randasi lenkų islamo centrai: Kruszyniany ir Bohoniki. Rytų kolokviumai tai idėja, tarnaujanti tarpkultūriniams ir tarpreliginiams minčių mainams, atminties šaltinių ir kultūrinės-istorinės tapatybės stiprinimui, literatūrinių, meninių liudijimų, vaizduojančių tikėjimų, kultūrų ir tapatybių persipynimą, tyrimams. Colloquia Orientalia Bialostocensia tai mokslinė leidybinė serija, įsipareiguojusi publikuoti šaltinius ir moksli-nius darbus, kurių problematiką sudaro: Vidurio ir Rytų Europos kultūra, literatūra, istorija. Europos ir kitų kontinentų, Rytų, Pietų, Viduržemio jūros erdvės civilizacinis ir kultūrinis paribys. Pirmosios Lenkijos Respublikos ir kaimyninių šalių kultūra: slavų, baltų, germanų, romanų. Lietuvos Didžioji kunigaikštystė, Palenkė, Kresy, Rytų paribys. Tautinių mažumų kultura ir religija: baltarusių, židų, karaimų, ukra-iniečių, rusų, pravoslavų, protestantų, Rytų Prūsijos gyventojų. Rytinių tautų tradicija, tautų, gyvenančių šioje kultūrinėje erdvėje, kal-bos.
38 LIETUVIŲ IR LENKŲ DVIKALBIAI RAŠYTOJAI LITEUVOS EDUKOLOGIJOS UNIVERSITETAS ECOTEL UNIVERSITETO VIEŠBUTIS