MIEDZY ODESSA, KIJOWEM A WILNEM.

Transkrypt

1 VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI Edycja II: Żydzi Europy Środkowej i Wschodniej Edycja VII: MIEDZY ODESSA, KIJOWEM A WILNEM. IDEE SYJONISTYCZNE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ. TWÓRCY LITERACKIE ECHA JęZYK BIAŁYSTOK T YKOCIN 8-9 MAJA 2018 ROKU

2

3 VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Żydzi Wschodniej Polski. Edycja II: Żydzi Europy Środkowej i Wschodniej Edycja VII: MIEDZY ODESSA, KIJOWEM A WILNEM. IDEE SYJONISTYCZNE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ. TWÓRCY LITERACKIE ECHA JĘZYK Białystok Tykocin 8 9 maja 2018 roku

4 Konferencja pod Honorowym Patronatem Dziekana Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku

5 PATRON KONFERENCJI Zeev Żabotyński ( )

6

7 Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Muzeum w Tykocinie. Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku Stowarzyszenie Naukowe Oikoumene VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa ŻYDZI WSCHODNIEJ POLSKI Edycja siódma: MIĘDZY ODESSĄ, KIJOWEM A WILNEM. IDEE SYJONISTYCZNE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ. TWÓRCY LITERACKIE ECHA JĘZYK Białystok Tykocin 8 9 maja 2018 roku

8 PROGRAM KONFERENCJI Białystok 2018 ZAGADNIENIA BADAWCZE KONFERENCJI Interesują nas następujące zagadnienia: Zeev Żabotyński, życie, twórczość i działalność. Odessa jako środowisko żydowskie: tradycje literackie i intelektualne Żydów odeskich. Idee syjonistyczne na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej i w Europie Środkowo-Wschodniej. Literackie portrety syjonistów, przekształcenia idei syjonistycznej w literaturze polskiej i innych literaturach. Idee syjonizmu na Ukrainie. Białystok jako ośrodek myśli syjonistycznej. Język idei syjonistycznych i jego odbicie w publicystyce, prasie, sztuce. VI Konferencja w 2017 roku. Otwarcie wystawy poświęconej Felicji Raszkin-Nowak 6 Białystok 2018

9 KOMITET NAUKOWY CYKLU BADAWCZEGO ŻYDZI EUROPY ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ Dyr. Jolanta Gadek Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Prof. Alan Duben Uniwersytet w Stambule, Turcja Dr Helena Datner Żydowski Instytut Historyczny w Warszawie Pan Mark Halpern Nowy Jork, Stany Zjednoczone Dr Anna Frajlich Nowy Jork, Stany Zjednoczone Prof. Halina Krukowska Uniwersytet w Białymstoku Dr Wiktoria Moczałowa Rosyjska Akademia Nauk, Moskwa Pani Lucy Lisowska Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska Izrael Pan Ryszard Löw Tel-Awiw, Izrael Dr Barbara Olech Uniwersytet w Białymstoku Prof. Dariusz Konrad Sikorski Uniwersytet Gdański Prof. Anna Janicka Uniwersytet w Białymstoku Prof. Maciej Tramer Uniwersytet Śląski Prof. Jarosław Ławski Uniwersytet w Białymstoku KOMITET ORGANIZACJNY KONFERENCJI Prof. Jarosław Ławski, Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód, Wydział Filologiczny UwB Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Dyr. Jolanta Gadek Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Dr Grażyna Dawidowicz VIII Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego Dyr. Jan Maciejewski Muzeum w Tykocinie. Oddział Muzeum Podlaskiego Mgr Ewelina Feldman-Kołodziejuk Instytut Neofilologii Uniwersytetu w Białymstoku Dr hab. Anna Janicka, prof. UwB Zakład Filologicznych Badań Interdyscyplinarnych UwB Mgr Kamil K. Pilichiewicz Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód UwB Mgr Joanna Wildowicz Instytut Neofilologii Uniwersytetu w Białymstoku Mgr Kazimierz Bogusz Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód UwB Dr Łukasz Zabielski Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Dr Michał Siedlecki Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego Mgr Patryk Suchodolski Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego PROGRAM KONFERENCJI 7

10

11 INFORMACJE ORGANIZACYJNE 7 MAJA PONIEDZIAŁEK Godz Przyjazd gości i zakwaterowanie Uczestników w hotelach Telefony awaryjne: ( Łukasz Zabielski ), ( Anna Janicka ), ( Jarosław Ławski ). Posiłki ( 8-9 maja ) Śniadania 8-9 maja w hotelach ( we własnym zakresie ) 8 maja obiad Książnica Podlaska 8 maja kolacja Książnica Podlaska 9 maja obiad w Tykocinie ( we własnym zakresie w restauracji ) Położenie obiektów Konferencji i Festiwalu: Wszystkie imprezy związane konferencją znajdują się w centrum miasta, wokół Rynku Kościuszki. I dzień obrad: Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A, VI piętro, Sala Audytoryjna. II dzień obrad: Muzeum w Tykocinie Komitet Organizacyjny: Katedra Badań Filologicznych Wschód Zachód, Wydział Filologiczny Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1, pokój 75, piętro I, Białystok, tel lub Delegacje i faktury: Będą wydawane i stemplowane I i II dnia obrad w sali obrad. PROSIMY, BY CZAS WYSTĄPIEŃ NIE PRZEKRACZAŁ 20 MINUT! INFORMACJE ORGANIZACYJNE 9

12 OBRADY PLENARNE 8 MAJA W TOREK Miejsce obrad: Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, Gmach Główny, ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A, VI piętro, Sala Audytoryjna I. POWITANIE, OTWARCIE KONFERENCJI Godz Uroczyste Otwarcie Konferencji: MIĘDZY ODESSĄ, KIJOWEM A WILNEM. IDEE SYJONISTYCZNE W EUROPIE ŚRODKOWO-WSCHODNIEJ. TWÓRCY LITERACKIE ECHA JĘZYK Powitanie Gości: prof. Jarosław Ławski, dyr. Jolanta Gadek Otwarcie Konferencji Informacje o Konferencji. II. OBRADY CZĘŚĆ I Godz Prowadzenie: Dr Monika Szabłowska-Zaremba ( KUL, Lublin ) Dr Łukasz Zabielski ( Książnica Podlaska. Dział Naukowy ) 1. Philip E. Steele ( Warszawa ) Syjoniści chrześcijańscy i ich wpływy w Europie Środkowo-Wschodniej w latach Prof. Lucyna Aleksandrowicz-Pędich ( SWPS, Warszawa ) Wielokulturowa Odessa w powieści Żabotyńskiego Piatero [Pięcioro] 3. Dr Anna Jeziorkowska-Polakowska ( KUL, Lublin ) Syjonizm jako źródło żydowskich organizacji młodzieżowych w II Rzeczypospolitej 4. Dr Daria Boniecka-Stępień ( Uniwersytet Jagielloński, Kraków ) Achad Ha-Am, Odessa i centrum duchowe judaizmu Aszer Cwi Gincberg ( ) Dyskusja: Przerwa na kawę: MAJA WTOREK

13 III. OBRADY PLENARNE CZĘŚĆ II Godz Prowadzenie: Prof. Lucyna Aleksandrowicz-Pędich ( SWPS, Warszawa ) Dr hab. Anna Janicka, prof. UwB ( UwB, Białystok ) 1. Dr Małgorzata Frąckiewicz ( Uniwersytet w Białymstoku ) Miłośnicy Syjonu w Księdze pamięci łomżyńskiej gminy żydowskiej: sylwetki i idee. 2. Elena Tartakovsky ( Tel-Awiw, Izrael ) Выходцы из Белостока в истории Габимы: Наум Цемах и другие ( Mieszkańcy Białegostoku w historii Habimy: Nahum Zemach i inni ) 3. Prof. Rachel Feldhay Brenner ( University of Wisconsin-Madison ) O pograniczu: kryzys tożsamości Palestyńczyków w Państwie Syjonistycznym. Twórczość Emila Habibi 4. Dr Olga Ciwkacz ( Iwano-Frankivsk, Ukraina ) Kijowski żydowski, rosyjskojęzyczny Almanach Egupec : dialog kultur Dyskusja: IV. OBIAD Galeria Parter Książnicy Podlaskiej V. OBRADY PLENARNE CZĘŚĆ III Godz Prowadzenie: Mgr Anna Lebet-Minakowska ( Muzeum Narodowe w Krakowie ) Dr Olga Ciwkacz ( Iwano-Frankivsk, Ukraina ) 1. Dr hab. Anna Janicka, prof. UwB ( Białystok ) Kim był ten człowiek? ( Ew. św. Jana, V, w. 12 ). Rzecz o Januszu Korczaku Tamary Karren 2. Mgr Małgorzata Sylwestrzak ( Białystok ) Marka Girszyna gry z kliszami. Mały człowiek obcy Żyd 3. Dr Michał Siedlecki ( Książnica Podlaska. Dział Naukowy ) Między komunizmem a syjonizmem. O wspomnieniach Juliana Stryjkowskiego Przerwa: OBRADY PLENARNE 11

14 4. Mgr Ewelina Feldman-Kołodziejuk ( Uniwersytet w Białymstoku ) Marząc o Izraelu analiza wątku syjonistycznego w Królu Szczepana Twardocha 5. Mgr Joanna Wildowicz ( Uniwersytet w Białymstoku ) Żydowski Białystok emigracja, filantropia, restauracja 6. Mgr Stefan Kubiak ( Uniwersytet w Białymstoku ) Diasporyzm jako przewrotne przeciwieństwo syjonizmu w powieści Philipa Rotha Operacja Shylock 7. Prof. Jarosław Ławski ( Uniwersytet w Białymstoku ) Żyd-emigrant Dyskusja: VI. KOLACJA Galeria Parter Książnicy Podlaskiej Godz MAJA ŚRODA śniadanie w hotelach Godz wyjazd autobusem do Tykocina. Zbiórka przed budynkiem Książnicy Podlaskiej ( ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A ) I. OBRADY PLENARNE Miejsce obrad: Synagoga w Tykocinie Powitanie Gości Godz Prowadzenie: Dr Anna Jeziorkowska-Polakowska ( KUL, Lublin ) Prof. Jarosław Ławski ( Uniwersytet w Białymstoku ) 1. Dr hab. Dariusz K. Sikorski, prof. UG ( Uniwersytet Gdański ) Bohaterowie legioniści Żydzi. Wokół pism Żabotyńskiego 2. Mgr Anna Lebet-Minakowska ( Muzeum Narodowe w Krakowie ) Wachtla artystyczne wypowiedzi językiem idei syjonistycznych na przykładzie jego prac ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie 3. Dr Monika Szabłowska-Zaremba ( KUL, Lublin ) Portret Zeeva Żabotyńskiego w polsko-żydowskiej prasie w latach Przerwa: MAJA ŚRODA

15 4. Dr Artur Malinowski ( Odeski Narodowy Uniwersytet im. Ilii Miecznikowa ) Еврей-фактор как образ Иного: социальноантропологическая идентификация в литературе ( Żyd-faktor jako obraz Innego: społecznoantropologiczna identyfikacja literacka ) 5. Dr hab. Daniel Kalinowski, prof. AP ( Akademia Pomorska w Słupsku ) W Polsce czy w Ziemi Świętej? Wilhelm Feldman a syjonizm 6. Dr Jan Miklas-Frankowski ( Uniwersytet Gdański ) To syjonistyczne wychowanie dało mi siłę.... Idee syjonistyczne w My z Jedwabnego Anny Bikont Dyskusja: Przerwa na kawę: II. ZWIEDZANIE TYKOCINA Godz Godz Zamknięcie Konferencji. III. OBIAD Organizatorzy zaproponują jedną z tykocińskich restauracji ( wybór i opłata we własnym zakresie ) Godz powrót do Białegostoku; zakończenie sesji wyjazdowej przed budynkiem Książnicy Podlaskiej ( ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A )

16 INFORMACJE DLA REFERENTÓW Owocem spotkania będzie tom pokonferencyjny. Musi on zostać zredagowany - do końca 2018 roku. Zatem na Państwa teksty czekamy do 30 września 2018 roku. Jest to termin ostateczny. Książka ukaże się na początku 2019 roku z datą 2019 roku. Objętość tekstów: do 30 stron znormalizowanych, przypisy polskie, mile widziane ilustracje ( tylko czarno-białe ). Książka ukaże się w Naukowej Serii Wydawniczej Colloquia Orientalia Bialostocensia wydawanej przez Książnicę Podlaską im. Łukasza Górnickiego oraz Katedrę Badań Filologicznych Wschód Zachód. Tomy z cyklu Żydzi wschodniej Polski wydane w Naukowej Serii Wydawniczej Colloquia Orientalia Bialostocensia : Żydzi wschodniej Polski, Seria I: Świadectwa i interpretacje, redakcja: Barbara Olech i Jarosław Ławski, Białystok Patron Konferencji: dr Józef Chazanowicz ( ). Żydzi wschodniej Polski, Seria II: W blasku i w cieniu historii, redakcja: Jarosław Ławski i Barbara Olech, Białystok Patron Konferencji: dr Dora Kacnelson ( ). Żydzi wschodniej Polski, Seria III: Kobieta żydowska, redakcja: Anna Janicka, Jarosław Ławski, Barbara Olech, Białystok Patron Konferencji: Chasia Bornstein-Bielicka ( ). Żydzi wschodniej Polski, Seria IV: Uczeni żydowscy, redakcja: Grzegorz Czerwiński i Jarosław Ławski, Białystok Patron Konferencji: Leo Wiener. Żydzi wschodniej Polski, Seria V: W kręgu judaizmu, redakcja: Jarosław Ławski i Iwona E. Rusek, Białystok Patron Konferencji: Rabin Samuel Mohylewer. Żydzi wschodniej Polski, Seria VI: Żydzi białostoccy: od początków do 1939 roku, redakcja: Jarosław Ławski, Kamil K. Pilichiewicz, Anna Wydrycka, Białystok Patron Konferencji: Felicja Raszkin-Nowak. W Naukowym Projekcie Wydawniczym Serii Przełomy/Pogranicza wydano: Ryszard Löw, Literackie podsumowania: polsko-hebrajskie i polsko-izraelskie, redakcja: Michał Siedlecki i Jarosław Ławski, posłowie Barbara Olech, Białystok 2014.

17 Naukowa Seria Wydawnicza: COLLOQUIA ORIENTALIA BIALOSTOCENSIA Bi a ły s t o k to miejsce i dynamiczna przestrzeń pograniczna w głębokim znaczeniu: stykają się tutaj przecinające Europę na pół płyty cywilizacji łacińskiego Zachodu i bizantyjskiego Wschodu. Ścierają się tu, ale nie niszczą wzajemnie, Orient ze światem Zachodu, Bałtowie ze Słowianami, prawosławni z katolikami, Białorusini z Polakami. Miasto niemal wygasłej, niegdyś żywej dawniej tradycji żydowskiej, nieopodal którego leżą ośrodki polskiego islamu: Kruszyniany i Bohoniki. Kolokwia Wschodnie to idea służąca międzykulturowej i międzyreligijnej wymianie myśli, utrwalaniu źródeł pamięci i tożsamości kulturowo-historycznej, badaniu świadectw literackich, artystycznych, przedstawiających przenikanie się wiar, kultur i tożsamości. Colloquia Orientalia Bialostocensia to naukowa seria wydawnicza, której zadaniem jest publikowanie materiałów źródłowych i prac naukowych dotyczących: Kultury, literatury, historii Europy Środkowej i Wschodniej. Cywilizacyjnego i kulturowego pogranicza Europy i innych kontynentów, Orientu, Południa, Śródziemnomorza. Pierwszej Rzeczypospolitej oraz kultur krajów sąsiednich: słowiańskich, bałtyckich, germańskich, romańskich. Wielkiego Księstwa Litewskiego, Podlasia, Kresów, pogranicza wschodniego; Kultur i religii mniejszości: Białorusinów, Żydów, Karaimów, Ukraińców, Rosjan, prawosławnych, protestantów, mieszkańców Prus Wschodnich. Tradycji narodów Wschodu, języków ludów zamieszkujących tę kulturową przestrzeń.

18 ISRAEL BEKER ( ) Aktor, reżyser i malarz, urodzony w Białymstoku. Dzieciństwo i młodość spędził w Białymstoku i Knyszynie. Ukończył Moskiewską Akademię Teatralną. Kiedy wybuchła II wojna światowa, przebywał z teatrem w Lublinie. Wojnę przeżył w Związku Radzieckim. Cała jego liczna rodzina zginęła w Holokauście. W 1945 r. Beker wrócił do Białegostoku. Następnie wyjechał do Niemiec, gdzie kierował teatrem. W 1947 r. napisał scenariusz do filmu Długa jest droga, w którym zagrał główną rolę. W 1948 r. wyjechał do Izraela. Był aktorem i reżyserem w Izraelskim Teatrze Narodowym Habimah. W 1979 r. wydał album STAGE OF LIFE, w którym namalował i opisał swoje życie. Zmarł w 2003 r. w Tel Awiwie.

19 Tekst: Dariusz Kukiełko, Współpraca redakcyjna: Ewelina Feldman-Kołodziejuk, Joanna Wildowicz Koncepcja: Grażyna Dawidowicz Opracowanie graficzne: Kamil Zaniewski

20