Ontogeneza behawioru
Faza prenatalna ciąża trwa ok. 58-63 dni macica dwurożna maskulinizacja płodów emocje suki mają wpływ na temperament szczeniąt płód wykonuje w macicy spontaniczne ruchy
Faza neonatalna 1-12 dzień
Faza neonatalna 1-12 dzień wykształcony węch, reakcja na temperaturę i dotyk słaba termoregulacja całkowita zależność od matki wokalizacja dyskomfortu skomleniem stymulacja wydalania przez sukę odruch ssania rooting reflex suka w ciągu pierwszych 5 dni przynosi szczenię do gniazda ruchy pełzające. Najpierw przednie kończyny, w 8 dniu - tylne
ROZWÓJ MÓZGU PSA cm 3 100 8 50 okres krytyczny 80 mózg rośnie najszybciej w krytycznym okresie socjalizacji. Po zakończeniu wzrostu zmiana połączeń jest utrudniona. miesiące 0 2 4 12
wczesna stymulacja neurologiczna - 3-16 dzień życia
wczesna stymulacja neurologiczna 1. Stymulacja dotykowa opuszek. Trzymając szczeniaczka na plecach w jednej dłoni, drugą ręką zaopatrzoną w patyczek z bawełną do czyszczenia uszu, delikatnie dotykamy opuszki palców każdej łapki psa i przestrzeni między opuszkami. Nie jest konieczne by szczeniak dawał sygnały, że czuje nasz dotyk. Czas stymulacji 3-5 sekund. 2. Unoszenie głowy. Trzymając szczeniaczka w dłoniach - jedną dłonią obejmujemy tułów, drugą podtrzymujemy pupę - zmieniamy jego pozycję tak by był skierowany głową go góry. Czas stymulacji 3-5 sekund.
wczesna stymulacja neurologiczna 3. Opuszczanie głowy Trzymając szczeniaczka pewnie obiema rękami odwracamy go "do góry nogami", tak, by jego głowa skierowana była pionowo w dół. Czas stymulacji 3-5 sekund. 4. Pozycja grzbietowa Trzymając dalej szczeniaczka obracamy go poziomo na plecy, tak, że jego grzbiet spoczywa na naszych dłoniach, a nos skierowany jest do góry. Nie ma znaczenia jak zachowuje się szczeniak, nawet jeśli próbuje zasnąć. Czas stymulacji 3-5 sekund.
wczesna stymulacja neurologiczna 5. stymulacja termiczna Kładziemy szczeniaka na zimnym ręczniku. Szczenię pozostaje tam przez 5 sekund. żródło: A. Kłosinski www.amichien.pl Na podstawie: Carmen L.Bataglia - Early Neurological Stimulation
wczesna stymulacja neurologiczna Korzyści z wczesnej stymulacji neurologicznej: Poprawa funkcjonowania naczyń serca Wzmocnienie układu krążenia. Wzmocnienie gruczołów wydzielających adrenalinę. Zwiększona odporność na stres Większa odporność na choroby.
wczesna stymulacja neurologiczna Uwaga! Szczenię nie musi okazywać żadnych objawów dyskomfortu podczas stymulacji.
Faza przejściowa 12-21 dzień
Faza przejściowa 12-21 dzień Poprawa zdolności motorycznych 9-11 dzień - otwarcie oczu 21 dzień otwarcie uszu samodzielne wydalanie 13 dzień odstawienie od sutka 16 dzień - zęby mleczne, pokarm stały (regurgitacja) zmiana wokalizacji, próby zabawy, rozpoznawanie matki i rodzeństwa, machanie ogonem 21 dzień - rozpoczyna się faza SOCJALIZACJI
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień dni Wilk 19 Pies (średnia) 49 Owczarek Niem. 35 Labrador 0 20 40 60 80 72
Geny czy środowisko?
Geny czy środowisko? geny budują armatę
Geny czy środowisko? geny budują armatę środowisko z niej strzela
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień Mechanizmy socjalizacji pierwotnej: imprinting - nie u psów! habituacja sensytyzacja Konrad Lorenz
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień Kierunki socjalizacji pierwotnej: matka rodzeństwo środowisko
Wczesny rozwój szczeniąt - podsumowanie
Faza socjalizacji pierwotnej 3-7 tydzień doświadczenie frustracji faza stałego wzmacniania (1-2 tydzień) faza zmiennego nagradzania (brak nagrody = frustracja 2 tydzień) wprowadzenie sygnałów dostępności i niedostępności wzmocnienia (pokarmu). Rozwój komunikacji. ( 3 tydzień)
ie n nia h c e z ws o zp one l o, r oni ka.p e i an zabr alap 3 w l 01 io o s p 2 we Ko kształtowanie zachowań społecznych ie n a ni ch e z ws o zp one l o r, oni ka.p e i n abr lap a z la 13 iow so 20 p e o w K
Faza socjalizacji wtórnej 8-12 tydzień
Faza socjalizacji wtórnej 8-12 tydzień
Faza socjalizacji wtórnej 8-12 tydzień Kierunki socjalizacji wtórnej: nowe środowisko ludzie inne psy inne gatunki
Faza socjalizacji wtórnej 8-12 tydzień Cechy socjalizacji wtórnej: planowa (schemat złota 12-ka) intensywna (próg socjalizacji) ostrożna (okres szczególnej podatności na lęk)
Co potrafi szczeniak
Co potrafi szczeniak
Faza młodzieńcza 12-21 tydzień
Faza młodzieńcza 12-21 tydzień
Faza młodzieńcza 12-21 tydzień Postępująca niezależność Rozwój zdolności uczenia się Koordynacja ruchowa Ćwiczenie zachowań w sytuacjach konfliktowych. Rozwój komunikacji Przed ukończeniem dojrzewania - okres chuligański
Okresy szczególnej wrażliwości na lęk: 7-8 tydzień (przewaga unikania nad zbliżaniem się) 4-5 miesiąc (nierównowaga układów pobudzenia i hamowania) 9-10 miesiąc (wczesna faza dojrzewania) 13-14 miesiąc (burza hormonów)
Faza dorosłości Psy dojrzewają w różnym wieku w zależności od rasy i typu psa: duże rasy - później (1, 5-2 lata) małe rasy - wcześniej (ok 1 roku)
desocjalizacja Występuje u wszystkich psów jednak przejawia się nie zawsze w ten sam sposób. (Dehasse)
desocjalizacja cały świat to przyjaciel
Faza starości Zmiany inwolucyjne Mniejsza sprawność zmysłów Mniejsza sprawność motoryczna Zwiększona drażliwość Trudności adaptacyjne Problemy fizjologiczne i neurologiczne
Faza starości Okres życia psów zależy od: rasy (typu) środowiska (żywienie, opieka) predyspozycji genetycznych linii hodowlanej psy małe żyją zwykle dłużej niż psy należące do ras olbrzymich
Twój pies Twój pies ze wszystkich ludzi na Ziemi wybrał Ciebie. Mówisz: kupiłem go, wybrałem go, a nie wiesz, że było zupełnie odwrotnie. To on Cię kupił i sprawił, że nie wyobrażasz sobie życia bez niego. Kocha Cię jak nikt inny na świecie, pragnie być z Tobą, dla Ciebie i przy Tobie - to dla niego największe szczęście.
Twój pies Oczekuje od Ciebie oparcia i ufa Ci. Jesteś jego obrońcą i wyrocznią. Ze wszystkich sił stara się postępować najlepiej jak potrafi - w zgodzie ze swoją psią naturą.potrzebuje czasu i cierpliwości by zrozumieć, czego od niego oczekujesz. Jest szczęśliwy gdy przemawiasz do niego łagodnie i gdy się uśmiechasz. Nie rozumie słów, ale rozumie Twoje uczucia.
Twój pies Niezależnie od tego czy jest psim dzieckiem, czy psim staruszkiem - bądź dla niego łagodny i wyrozumiały. Traktuj go z szacunkiem, ponieważ ze wszystkich istot na Ziemi Twój pies wybrał właśnie Ciebie.
Dziękuję za uwagę Jacek Gałuszka