Katowice, 26.04.2016 r. ZADANIE KONKURSOWE I etap Założenia Przedsiębiorstwo produkuje trzy rodzaje przetworów owocowych: konfiturę wiśniową (250 g), powidła śliwkowe (320 g), mus jabłkowy (1000 g). Produkcja przetworów wiąże się z ponoszeniem: kosztów bezpośrednich (zużycie owoców, cukru, opakowanie-słoik, wynagrodzenia pracowników bezpośrednio produkcyjnych oraz amortyzacja urządzeń specjalistycznych wykorzystywanych do produkcji danego typu przetworów) oraz kosztów pośrednich (zużycie materiałów pomocniczych, energia, amortyzacja linii produkcyjnych i budynku hali produkcyjnej, koszty ogólne wydziału produkcyjnego); w 2015 roku łączna kwota tych kosztów wyniosła 2 494 000 zł. Oprócz kosztów o charakterze produkcyjnym przedsiębiorstwo poniosło koszty sprzedaży w łącznej wysokości 542 000 zł (stałe i zmienne) oraz koszty ogólnego zarządu 468 000 zł. W odniesieniu do wszystkich produktów firma ponosi zmienne koszty sprzedaży - jednostkowy zmienny koszt sprzedaży wynosi 0,50 zł. W 2015 roku wielkość produkcji, jednostkowe koszty bezpośrednie oraz jednostkowe ceny sprzedaży netto były następujące: Nazwa produktu Wielkość produkcji (szt.) Jednostkowy koszt bezpośredni (zł/szt.) Jednostkowa cena sprzedaży netto (zł/szt.) Konfitura wiśniowa 86 000 1,00 5,00 Powidła śliwkowe 215 000 3,00 11,00 Mus jabłkowy 129 000 4,00 16,00 1
Przedsiębiorstwo w pełni wykorzystało swoje zdolności produkcyjne, a wszystkie wyprodukowane produkty zostały sprzedane. Wszystkie wytwarzane produkty objęte są 8% stawką podatku VAT. Za podstawę rozliczenia kosztów pośrednich produkcji w przedsiębiorstwie przyjęto sumę kosztów bezpośrednich. Uproszczone sprawozdanie finansowe (bilans oraz rachunek zysków i strat) przedstawia się następująco: BILANS na 31 grudnia 2015 r. Aktywa Pasywa A. Aktywa trwałe 833 770 A. Kapitał własny 1 210 414 1. Środki trwałe 833 770 1. Kapitał podstawowy 1 122 934 2. Wynik finansowy 87 480 B. Aktywa obrotowe 1 827 044 B. Zobowiązania krótkoterminowe 1 450 400 1. Materiały 34 000 1. Zobowiązania z tytułu dostaw 547 300 2. Należności z tytułu dostaw 1 049 544 2. Zobowiązania z tytułu podatków 278 000 3. Środki pieniężne 743 500 3. Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń 625 100 Razem aktywa 2 660 814 Razem pasywa 2 660 814 Rachunek zysków i strat za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. Przychody ze sprzedaży produktów 4 859 000 Koszt wytworzenia sprzedanych produktów 3 741 000 Wynik brutto ze sprzedaży 1 118 000 Koszty sprzedaży 542 000 Koszty zarządu 468 000 Wynik ze sprzedaży 108 000 Wynik brutto 108 000 Podatek dochodowy 20 520 Wynik netto 87 480 2
Na rok 2016 przedsiębiorstwo rozważa wdrożenie w życie jednego z dwóch niezależnych od siebie rozwiązań (wariant A i B), które opracowały dwa zespoły ekspertów ds. controllingu. Przyjmuje się, że w każdym wariancie koszty zarządu, stałe koszty sprzedaży oraz jednostkowy koszt zmienny sprzedaży nie zmienią się. Wariant A W 2016 roku przedsiębiorstwo nadal wykorzystuje w pełni moce produkcyjne (łączna wielkość produkcji nie zmienia się). Z uwagi na niską rentowność jednego z produktów powideł śliwkowych postanowiono obniżyć o 80% produkcję tego produktu na rzecz zwiększenia produkcji musu jabłkowego. Zwiększenie podaży musu jabłkowego spowoduje obniżenie jego jednostkowej ceny sprzedaży netto do 15 zł/szt. Przedsiębiorstwo zakłada sprzedaż całej rocznej produkcji. W roku 2016 nie zakłada się zmiany jednostkowych kosztów bezpośrednich produkcji. Z kolei koszty pośrednie produkcji wzrosną do kwoty 2 554 200 zł. Jednostka nie zamierza zmieniać zasad ich rozliczania. Wariant B Na 2016 rok przedsiębiorstwo ma możliwość podpisania dodatkowej umowy z siecią handlową na sprzedaż 168 000 szt. musu jabłkowego po cenie netto 15 zł/szt. Obok dotychczasowej produkcji (wielkość produkcji i cena sprzedaży jak w roku 2015), przedsiębiorstwo decyduje się na realizację dodatkowej umowy. Przyjęcie tego zamówienia wiąże się z koniecznością zakupu dodatkowego specjalistycznego urządzenia o wartości 950 400 zł służącego wytwarzaniu musu jabłkowego. Przyjmuje się, że urządzenie to będzie użytkowane przez 7 lat, a jego amortyzacja będzie dokonywana metodą sumy cyfr rocznych począwszy od stycznia 2016 r. Na zakup urządzenia przedsiębiorstwo zaciąga 7-letni kredyt bankowy. Zgodnie z warunkami umowy kredytowej raty kredytu będą spłacane w równych kwotach na koniec każdego roku (termin płatności pierwszej raty przypada na 31 grudnia 2016 r.). Oprocentowanie kredytu (płatne także w okresach rocznych łącznie z ratami kredytu) obliczane jest według WIBOR 6M + 3% marży. 3
Przyjęcie dodatkowego zamówienia (na mus jabłkowy) wiąże się koniecznością wydłużenia czasu pracy niektórych pracowników produkujących mus oraz zatrudnieniem nowych pracowników. Określono, że jednostkowy koszt wynagrodzeń dotyczący produkcji całego musu wzrośnie o 0,20 zł. Zwiększenie rozmiarów produkcji (z tytułu przyjęcia nowego zamówienia) spowoduje wzrost kosztów pośrednich produkcji (np. zużytej energii) o 830 000 zł (w stosunku do kosztów poniesionych w 2015 r.). Nowe zamówienie jest opłacone gotówką (w momencie sprzedaży). Polecenia: 1. Należy sporządzić rachunek zysków i strat za 2016 rok dla przedstawionych wariantów. 2. Należy zaproponować bilans końcowy, sporządzony na 31 grudnia 2016 r. dla wariantów A i B. Informacje pomocne przy sporządzeniu bilansu są następujące: Zysk roku poprzedniego przeznaczono w 80% na zwiększenie kapitału zapasowego, resztę wypłacono udziałowcom. Zapasy materiałów na koniec 2016 r. stanowiły równowartość 120% wartości materiałów z bilansu otwarcia. (Wariant A) W trakcie 2016 r. jednostka sprzedała wyroby gotowe wyłącznie z odroczonym terminem płatności. Odbiorcy spłacili 80% należności powstałych w ciągu bieżącego roku oraz wszystkie z poprzedniego okresu. (Wariant B) Sprzedaż produktów objętych dodatkowym zamówieniem odbyła się na zasadach obrotu gotówkowego. Sprzedaż pozostałych produktów miała formę bezgotówkową. W 2016 r. jednostka otrzymała 80% należności powstałych w tym roku oraz wszystkie kwoty należne figurujące w bilansie początkowym. Spółka przeciętnie reguluje w ciągu roku wszystkie zobowiązania z poprzedniego roku oraz następujące części zobowiązań powstałych w bieżącym okresie: a) 75% zobowiązań z tytułu dostaw, b) 90% zobowiązań z tytułu wynagrodzeń, c) 95% zobowiązań z tytułu podatków, ceł i ubezpieczeń społecznych (również innych o charakterze publiczno prawnym). 4
Struktura rodzajowa kosztów (dotyczy kosztu wytworzenia produktów, kosztów sprzedaży i kosztów zarządu ) jest następująca: a) 8% - Amortyzacja (dla wariantu A i B) obejmuje również amortyzację nowego środka (wariant B), b) 35% - Zużycie materiałów zakupionych w 2016 r., c) 15% - Zużycie energii, d) 5% - Usługi obce, e) 25% - Wynagrodzenia, f) 12% - Ubezpieczenia społeczne. Zakup energii, usług obcych oraz 30% materiałów objęty jest 23% stawką VAT. Pozostałe materiały jednostka kupuje z 5% stawką VAT. 3. Należy dokonać odpowiednich obliczeń prowadzących do podjęcia decyzji o przyjęciu bądź odrzuceniu jednego z proponowanych wariantów. Wybór należy uzasadnić. 5