II PRCOWI FIZYCZ część: Pracownia Jądrowa Ćwiczenie nr 2 Pomiar skażeń promieniowórczych ypu wody lub ierza Cel ćwiczenia, opis: Wyznaczenie akywności pierwiasków -promieniowórczych w środowisku nauralnym na przykładzie wody lub ierza. Poencjalne zagrożenia, zasady BHP: Szczególnych zagrożeń brak, jes nauralnym źródłem promieniowania jonizującego i nie sanowi zagrożenia. Suden, kóry będzie odważał chlorek poasu inien umyć ręce ( jes sosowany w zaburzeniach żołądkowych, również do sprowokowania orsji). Praca z prądem elekrycznym: Sudenowi nie wolno włączać do źródła zasilania obwodu bez zgody prowadzącego zajęcia! Wszyskie przyrządy i urządzenia należy sosować zgodnie z ich przeznaczeniem i zasadami ich sosowania (podanymi w insrukcjach obsługi). Przebieg ćwiczenia Część prakyczna 1. Kalibracja układu pomiarowego przy pomocy nauralnego źródła promieniowania, czyli (akywność właściwa 400pCi/g): a) Odważyć 1g soli. b) Sól na specjalnym alerzyku włożyć na 3 od góry szufladkę sondy scynylacyjnej i wykonać pomiar liczby zliczeń pochodzących od źródła w czasie odiadającym niepewności ~3% (j. 0. 03 ). Czas zapisujemy. Zwykle jes o =1000 sek. 2. Pomiar ła zmierzyć ło w czasie akim, jak, czyli zwykle =1000 sek. 3. Pomiar akywności ierza: a) Wykorzysując zesaw do filracji ierza przepomać przez filr bibułowy ~5m 3 ierza. Zanoować dokładną objęość ierza przepomanego. W ym celu umieszczamy filr w elemencie pomiędzy odkurzaczem a pompą i włączamy pompę. Pracownia Jądrowa Ćw. nr 2, opracowanie dr Urszula Majewska, dn.29.09.16r. 1
b) Wyjąć delikanie filr, umieścić na specjalnym alerzyku i włożyć na ę samą szufladkę sondy scynylacyjnej, na kórej mierzona była sól przy kalibracji. Wykonać pomiar liczby zliczeń pochodzących od filra w akim samym czasie, jakim mierzona była sól. c) Przeprowadzić obliczenia, o kórych mowa w dalszej części insrukcji. Porównać z warościami dopuszczalnymi przez polskie prawo. 4. Pomiar akywności wody: a) Przez urządzenie do filracji wody przepuścić 5l wody z kranu (lub inną, ale ściśle określoną ilość wody). W ym celu umieszczamy filr w elemencie nad baniakiem na wodę i odkręcamy delikanie kran ak, by delikanym srumieniem ściekała do baniaka. Po przepuszczeniu przez filr wody wyjąć go delikanie z sika i przenieść na specjalny alerzyk i włożyć go na ę samą szufladkę sondy scynylacyjnej, na kórej mierzona była sól przy kalibracji. b) Wykonać pomiar liczby zliczeń pochodzących od filra w akim samym czasie, jakim mierzona była sól. c) Przeprowadzić obliczenia, o kórych mowa w dalszej części insrukcji. Porównać z warościami dopuszczalnymi przez polskie prawo (parz Załącznik do Insrukcji). Pracownia Jądrowa Ćw. nr 2, opracowanie dr Urszula Majewska, dn.29.09.16r. 2
ĆWICZEIE R 2 Pomiar skażeń promieniowórczych wody lub ierza Dane pomiarowe: apięcie deekora: U=... Masa soli: M soli = g Liczba zliczeń od soli: soli =.. Czas pomiaru soli, ierza / wody: =. Pomiar ła: Czas pomiaru: =... Pomiary dla ierza: Objęość ierza: V =..m 3 Liczba zliczeń od ierza: = Pomiary dla wody: Objęość wody: V wody =..l Liczba zliczeń od wody: wody =. Obliczenia: 1. Obliczyć liczbę zliczeń w danym czasie po uwzględnieniu ła dla soli : ' 2. Obliczyć liczbę zliczeń w danym czasie po uwzględnieniu ła dla ierza : ' 3. Obliczyć liczbę zliczeń w danym czasie po uwzględnieniu ła dla wody : ' 4. kywność własna soli wynosi: wlasna =400pCi/g=400*10-12 *3,7*10 10 Bq/g=14,8Bq/g kywność 1g soli wynosi więc 14.8Bq/g. Jeśli odważono inna masę m(g) rzeba e akywność obliczyć z proporcji. 1g 14.8Bq / g m( g) Pracownia Jądrowa Ćw. nr 2, opracowanie dr Urszula Majewska, dn.29.09.16r. 3
2. Obliczamy akywność przepomanego ierza z proporcji: ' ' 3. Obliczamy akywność przelanej wody z proporcji: ' ' 4. Obliczyć akywność 1m 3 3 ierza. (1m ) / V 5. Obliczyć akywność 1l wody. ( 1 l) / V Pracownia Jądrowa Ćw. nr 2, opracowanie dr Urszula Majewska, dn.29.09.16r. 4
Załączniki do Insrukcji do ćw. Pomiar skażeń promieniowórczych wody Dziennik Usaw Rzeczypospoliej Polskiej, Warszawa, dnia 27 lisopada 2015r., poz. 1989 Rozporządzenie Minisra Zdrowia z dnia 13 lisopada 2015 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. a podsawie: Dz. U. UE. L. 2013.296.12 Dyrekywa Rady 2013/51/EURTOM z dnia 22 października 2013r. określająca wymogi doyczące ochrony zdrowia ludności w odniesieniu do subsancji promieniowórczych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Pracownia Jądrowa Ćw. nr 2, opracowanie dr Urszula Majewska, dn.29.09.16r. 5