Przedmiot główny SKRZYPCE

Podobne dokumenty
Wymagania edukacyjne PSM I wiolonczela c.6 -letni. Klasa I

SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH ZSM IM. ST. MONIUSZKI W ŁODZI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - STANDARDY WYMAGAŃ KLASA I

Klasa pierwsza. Realizacja zadań techniczno - wykonawczych:

SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH ZSM IM. ST. MONIUSZKI W ŁODZI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - STANDARDY WYMAGAŃ

SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH ZSM IM. ST. MONIUSZKI W ŁODZI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - STANDARDY WYMAGAŃ

Wymagania edukacyjne PSM I wiolonczela c.6 -letni. Klasa I

Załącznik nr 2 WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLASY SKRZYPIEC CYKL SZEŚCIOLETNI

Wymagania edukacyjne Klasa skrzypiec

WYMAGANIA EDUKACYJNE Altówka PSM I st. cykl 4-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE -SKRZYPCE PSM I st. cykl 4- letni

Wmagania edukacyjne cykl 4- letni. Instrument główny-wiolonczela. Nauczyciel Natalia Szwarczak

WYMAGANIA EDUKACYJNE -SKRZYPCE PSM II st.

Wymagania edukacyjne cykl 6- letni. Instrument główny wiolonczela. \Nauczyciel Natalia Szwarczak

Wymagania edukacyjne kontrabas PSM I st. cykl 4-letni. Klasa I

WYMAGANIA EDUKACYJNE SKRZYPCE PSM I st. cykl 6- letni

Przedmiotowy System Oceniania. Ogólnokształcąca Szkoła Muzyczna I Stopnia w Piszu. Instrument główny skrzypce

WYMAGANIA EDUKACYJNE Altówka PSM I st. cykl 4-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE - SKRZYPCE PSM I st. cykl 4-letni

Wymagania edukacyjne klasy wiolonczeli PSM II st.

WYMAGANIA EDUKACYJNE SKRZYPCE PSM I st. cykl 6-letni

SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH ZSM IM. ST. MONIUSZKI W ŁODZI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - STANDARDY WYMAGAŃ

Wymagania edukacyjne fortepian Dział instrumentalny (nowa reforma)

Autor : Krzysztof Korzeń Przedmiotowy System Oceniania KONTRABAS. PSM I stopnia. klasy I-VI cyklu sześcioletniego

Instrument główny: Klarnet Autor: mgr Patrycja Gruszczyk

PROGRAM NAUCZANIA SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA

Instrument główny: Klarnet Autor: mgr Mariusz Kuśnierz

PROGRAM NAUCZANIA INSTRUMENT WIOLONCZELA

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: KLARNET DRUGI ETAP EDUKACYJNY

FLET DRUGI ETAP EDUKACYJNY

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 4-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU FLET PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY CYKL 6-LETNI. Opracowane przez: mgr Mariolę Fedorowicz

Wymagania edukacyjne dla kl. kontrabasu PSM II st. Klasa I

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 4-letni

Fortepian Wymagania edukacyjne i programy nauczania w klasie fortepianu

WYMAGANIA PROGRAMOWE. SKRZYPCE I st.

SEKCJA INSTRUMENTÓW SMYCZKOWYCH ZSM IM. ST. MONIUSZKI W ŁODZI PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - STANDARDY WYMAGAŃ

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: FLET PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY CYKL 4-LETNI

Przedmiotowy System Oceniania Sekcja instrumentów smyczkowych i szarpanych PSM I stopnia Przedmiot główny: skrzypce

Sekcja fortepianu PSM I st. WYMAGANIA EDUKACYJNE

Autor: mgr Klaudiusz Lisoń

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA I ETAP EDUKACYJNY

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA I ETAP EDUKACYJNY

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 6-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 6-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 6-letni

WYMAGANIA PROGRAMOWE. ALTÓWKA I st.

Wymagania edukacyjne oraz kryteria oceniania dla szkoły muzycznej w Opolu. PRZEDMIOT GŁÓWNY - RÓG DRUGI ETAP EDUKACYJNY

PROGRAM NAUCZANIA SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE W KLASIE GITARY SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA CYKL 6 - LETNI OPRACOWAŁ DARIUSZ CZERWENKA

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENY UCZNIA INSTRUMENT GŁÓWNY - FORTEPIAN

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: AKORDEON. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 4-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA cykl sześcioletni

Gitara program nauczania

WYMAGANIA PROGRAMOWE. KONTRABAS I st.

Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Kamieniu Pomorskim WYMAGANIA EDUKACYJNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: SAKSOFON DRUGI ETAP EDUKACYJNY. Opracowane przez: mgr Jacka Hornika

Przedmiotowy System Oceniania

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: SAKSOFON PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 4 - letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: SAKSOFON PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 6 - letni

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA W KLASIE GITARY KLASYCZNEJ PSM I stopnia

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: TUBA PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 4 - letni

PERKUSJA Cykl sześcioletni

WYMAGANIA EDUKACYJNE UCZNIA GMINNEJ SZKOŁY MUZYCZNEJ IM. EDMUNDA KAJDASZA I ST. W TRZEBNICY GITARA

KONTRABAS. PSM II stopnia. klasy I - VI cyklu sześcioletniego. Sekcja instrumentów smyczkowych i szarpanych

PRZEDMIOT GŁÓWNY. puzon

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA CYKL 6 -LETNI (nowy) MATERIAŁ NAUCZANIA. 1. Treści nauczania. Klasa I

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: WALTORNIA PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 6-letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: SAKSOFON DRUGI ETAP EDUKACYJNY. Opracowane przez: mgr Jacka Hornika

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU. Przedmiot główny: TUBA PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 6 - letni

WYMOGI EDUKACYJNE DLA UCZNIÓW CYKLU SZEŚCIOLETNIEGO I CZTEROLETNIEGO SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA, I ETAP EDUKACYJNY, PRZEDMIOT: GITARA KLASYCZNA

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: SAKSOFON PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 4 - letni

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: WALTORNIA PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY. Cykl 4-letni

SPECJALIZACJA - FLET DRUGI ETAP EDUKACYJNY

Wymagania edukacyjne zajęcia indywidualne gitara

PRZEDMIOT GŁÓWNY. puzon

Społeczna Publiczna Szkoła Muzyczna I Stopnia w Tymbarku

PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU. Przedmiot główny: KLARNET PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM W OPOLU. Przedmiot główny: TUBA DRUGI ETAP EDUKACYJNY. Autor: mgr Janusz Wyrwał

PRZEDMIOT GŁÓWNY. euphonium

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU. Przedmiot główny: KLARNET PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

Przesłuchanie techniczne: gama C-dur przez 2 oktawy oburącz, tempo wolne. Pasaże w przewrotach. Wybrane ćwiczenie ze szkoły Kulpowicza, piosenka.

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU. Przedmiot główny: KLARNET PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE

Przedmiotowy System Oceniania WIOLONCZELA PSM I stopnia klasy I-VI cyklu sześcioletniego Sekcja instrumentów smyczkowych i szarpanych.

WYMAGANIA EDUKACYJNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA II ETAP EDUKACYJNY

Wymagania edukacyjne oraz kryteria oceniania dla PSM w OPOLU Przedmiot główny: trąbka. PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY Cykl 4-letni

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Instrument główny- klarnet OGÓLNOKSZTAŁCĄCA SZKOŁA MUZYCZNA I ST. W PISZU

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU

PIERWSZY ETAP EDUKACYJNY

Wymagania edukacyjne i kryteria oceniania OSM II st.

WYMAGANIA EDUKACYJNE Altówka

Przedmiotowy System Oceniania

WYMAGANIA EDUKACYJNE GITARA cykl czteroletni

WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA DLA PSM w OPOLU

Transkrypt:

WYMAGANIA TECHNICZNE, MUZYCZNE, EGZAMINACYJNE ORAZ KRYTERIA OCENIANIA dla SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA W ŻĘBOCINIE Przedmiot główny SKRZYPCE pierwszy etap edukacyjny Opracowanie: Marta Rychlik 1 1

SPIS TREŚCI: Wymagania techniczne i muzyczne 1. Cykl sześcioletni...3 2. Cykl czteroletni.....8 Wymagania egzaminacyjne 1. Cykl sześcioletni 12 2. Cykl czteroletni..16 Kryteria oceniania...19 2 2

WYMAGANIA TECHNICZNE i MUZYCZNE Cykl sześcioletni Klasa I wprowadzenie nazw częś ci skrzypiec i smyczka oraz poznanie elementarnych zasad czyszczenia i konserwacji instrumentu, rozluźnienie organizmu i adaptacja do instrumentu poprzez stosowanie zabaw i ćwiczeń ruchowo - manipulacyjnych, opanowanie prawidłowej postawy oraz właściwe trzymanie skrzypiec i smyczka bez usztywnie ń i zbędnych napięć, rozwijanie wyobraźni i świadomości ruchowej poprzez ruchy imitujące grę, rozś piewanie i umuzykalnianie ucznia, granie ze sł uchu prostych piosenek pizzicato i smyczkiem, opanowanie układu gry prawej i lewej rę ki, prostolinijne prowadzenie smyczka i wydobycie ładnego dźwię ku, umiejętno ść gry całym smyczkiem, jego doln ą i górn ą połow ą oraz naprzemienna praca smyczka: cały smyczek - górna połowa - cały smyczek - dolna poł owa, elementy techniki przygotowawczej - zmiany strun detache, stosowanie podstawowych artykulacji, tj. marcato, detache, portato, legato (po 2, 3, 4 dźwięki na smyczek) z uwzglę dnieniem ruchów wyrównawczych palców, gra w I pozycji, świadome stawianie palców w różnych układach oraz ich niezależ na praca, znajomo ść dźwięków w I pozycji, znaków chromatycznych, oznacze ń muzycznych, stosowanie wartości nut: półnuta, ćwierć nuta, ósemka w tempie wolnym i umiarkowanym, czuwanie nad prawidłow ą pulsacj ą, klaskanie rytmicznej warstwy utworu przed jego zagraniem, czytanie nut i gra z nut, pojęcie intonacji i rozwijanie umiejętności samodzielnego jej kontrolowania i korygowania przez ucznia, wprowadzenie róż nic dynamicznych w zakresie forte piano, przygotowanie do zmian pozycji poprzez gr ę flaż oletów naturalnych, rozwijanie koncentracji i pamię ci (nauka wybranych ćwicze ń i utworów na pamięć), gra w duecie z drugimi skrzypcami oraz z akompaniamentem fortepianu, zapoznanie ucznia z podstawowymi zasadami zachowania si ę na scenie, uczestnictwo w audycjach klasowych i szkolnych. 3 3

Klasa II utrwalenie poprawnej postawy oraz aparatu gry obu rą k, zwiększenie wymagań w zakresie intonacji poprzez porównywanie dźwięków z pustymi strunami, a także wyczulenie na intonacj ę harmoniczn ą w utworach z akompaniamentem fortepianu, dbanie o dobr ą jako ść dźwięku, świadome prowadzenie smyczka, jego nacisku oraz prędkoś ci, gra całym smyczkiem, jego górn ą i doln ą połow ą, stosowanie regularnych i mniej,regularnych podziałów smyczka oraz operowanie różn ą jego szybkością, wykonywanie płynnych zmian kierunków smyczka, szczególnie przy ż abce (wyrównawcze ruchy palców), wykorzystanie techniki przygotowawczej prawej i lewej ręki, np. przy zmianach strun, po pauzach, doskonalenie podstawowych artykulacji, legato 4-6 nut na smyczku ze zmianami strun, wprowadzenie gry martele, rozwijanie biegłoś ci palcowej, ćwiczenia przygotowujące do zmian pozycji I-III oraz gra w pozycji III ze znajomości ą palcowania i poprawn ą pozycj ą lewego kciuka, wprowadzanie elementów wibracji: ruchy wibracyjne z oparciem ręki o pudł o, zastosowanie prostej chromatyki i flaż oletów naturalnych, wymaganie prawidł owej pulsacji, stosowanie bardziej skomplikowanych rytmów: szesnastki, ósemka i dwie szesnastki, ćwierćnuta z kropk ą i ósemka, triola ósemkowa, synkopa, wprowadzenie łatwych dwudźwięków, gł ównie z pustymi strunami, kształtowanie umiejętności wydobycia wyrównanego brzmienia dwóch strun, zastosowanie dynamiki w zakresie piano- mezzoforte-forte, wdrażanie ucznia do samodzielnego czytania nut w prostych ć wiczeniach i piosenkach, próby gry a'vista pod kontrol ą nauczyciela, granie etiud, utworów i koncertów z pamię ci, gra u duecie skrzypcowym oraz z akompaniamentem fortepianu, przygotowanie ucznia do występów publicznych (przesłuchania semestralne, audycje,klasowe i szkolne oraz występy ś rodowiskowe). 4 4

Klasa III dalsza kontrola i doskonalenie aparatu gry, podnoszenie jakości funkcjonowania prawej i lewej rę ki, doskonalenie wcześniej poznanych artykulacji (zwiększenie iloś ci nut w legato 8-12), wprowadzenie różnorodnych smyczkowa ń ( ćwiczenie na gamach): staccato na łuku, podwójne detache (przygotowanie do sautille), smyczek Viottiego, rytmy punktowane, świadome stosowanie techniki przygotowawczej prawej i lewej rę ki, rozwijanie sprawności technicznej: zwiększenie biegości gry, wprowadzenie podstawowych ozdobników (przednutka, tryl, mordent), wykorzystanie techniki pasaż owej, ugruntowanie gry w pozycjach I, III, wprowadzenie pozycji II. Poznanie różnych sposobów zmian pozycji oraz proste wejś cia do IV i V pozycji, zwiększenie wymaga ń wobec intonacji i jakości dźwięku, dalsza praca nad świadomym i niezależnym stawianiem palców lewej rę ki, próby samodzielnego strojenia instrumentu (maszynkami), wprowadzenie ćwicze ń przygotowujących do swobodnej, luźnej wibracji oraz stosowanie jej mocniejszymi palcami na dłuższych dźwiękach (zaczynają c od III pozycji), granie dwudźwięków z palcami na dwóch strunach w różnych układach ( ł atwe seksty, tercje, oktawy) oraz prostych akordów, wymaganie od ucznia dokładnej realizacji rytmu, artykulacji i dynamiki w utworach, zgodnie z zapisem, uwrażliwianie ucznia na stron ę wyrazow ą utworów, wprowadzenie pojęcia frazy muzycznej oraz prostych podział ów na okresy i zdania, doskonalenie umiejętności czytania nut i gry a'vista, gra w duecie lub trio, występy przed publiczności ą, doskonalenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i tremą. Klasa IV samodzielne strojenie skrzypiec, dalsze utrwalanie pozycji I - III, wprowadzenie pozycji IV i V, gra w pozycjach i ze zmianami pozycji (technika pasażowa, zmiany pozycji grupami dźwię kowymi), podnoszenie jakości wcześniej poznanych artykulacji ( staccato, zwiększenie ilości nut w legato, szybsze detache- próby sautille oraz ćwiczenia przygotowujące do gry spiccato), doskonalenie gry dwudźwięków i akordów w I pozycji oraz gra prostych dwudźwię ków, ze zmianami pozycji (I-III) z zastosowaniem techniki przygotowawczej, podnoszenie sprawności technicznej poprzez zwiększenie biegłości gry, stosowanie trudniejszych 5 5

tonacji i układów palcowych, operowanie urozmaicon ą artykulacj ą i różnymi kombinacjami smyczkowania, dbało ść o precyzj ę rytmiczn ą i prawidłow ą pulsacj ę, granie w różnych tempach, z uwzględnieniem oznacze ń muzycznych; praca z metronomem, gra pizzicato praw ą i lew ą ręką, gra legato przez struny, wibracja wszystkimi palcami, zróżnicowanie wibracji na powoln ą (półnuty, całe nuty) oraz szybk ą, prężn ą ( ć wiernuty, ósemki), ekstensja - poszerzenie ukł adu palcowego do kwinty czystej, podnoszenie jakości intonacji oraz dźwięku, praca nad kształtowaniem dźwięku pod,względem barwy i nasilenia dynamicznego, stosowanie dynamiki w zakresie od piano pianissimo do forte fortissimo, zdobywanie umiejętności frazowania muzycznego z uwzglę dnieniem formy i charakteru utworu, doskonalenie umiejętności czytania nut, gra a'vista ł atwych utworów, gra w zespołach muzycznych np. w duecie lub w trio oraz z towarzyszeniem fortepianu. Klasa V stał a kontrola aparatu gry, ugruntowanie pozycji IV i V, wprowadzenie gry w pozycjach VI i VII (zmiany pozycji grupami dźwię kowymi, skoki do pozycji), doskonalenie podstawowych artykulacji, stosowanie smyczków kombinowanych w różnych zestawieniach i róż nych tempach, lekkie smyczki unoszone, ś wiadome stosowanie techniki przygotowawczej, rozwijanie sprawności technicznej pod względem biegłości, swobodnego poruszania si ę po gryfie, w trudniejszych tonacjach i wyższych pozycjach, zsynchronizowanie pracy obu rą k, dbało ść o precyzj ą rytmiczn ą w grze, prawidłow ą pulsacj ę i tempo zgodnie z oznaczeniami muzycznymi; ć wiczenie z metronomem, ciągła praca nad doskonaleniem intonacji (trudniejsze chwyty i układy palców) oraz jakości dźwięku (różnicowanie barwy i natężenia w zależnoź ci od dynamiki i charakteru utworu), gra dwudźwiękowa w pozycjach i ze zmianami pozycji, łatwiejsze dwudźwięki legato, akordy w różnych ukł adach, różnicowanie wibracji w zależności od ekspresji: wibracja wolna, szybka, szeroka, wą ska, szeroki zakres dynamiki, doskonalenie umiejętności frazowania muzycznego oraz interpretacja utworów z uwzglę dnieniem ich stylu i formy, samodzielne odczytywanie tekstu nutowego, gra a'vista, opracowywanie przez ucznia łatwych utworów pod wzglę dem techniczno-wykonawczym, trenowanie różnych sposobów uczenia si ę na pamięć, gra z towarzyszeniem fortepianu oraz w zespoł ach muzycznych, uczestnictwo w audycjach i koncertach, doskonalenie umiejętności koncentracji i 6 6

opanowania scenicznego. Klasa VI czuwanie nad prawidłowym ułożeniem i funkcjonowaniem rą k, gra w pozycjach I-VII, skoki do pozycji oraz podnoszenie jakoś ci zmian pozycji, nacisk na poprawn ą i precyzyjn ą intonację, zwiększenie wymaga ń biegłościowych w grze ze zmianami pozycji i w pozycjach, doskonalenie podstawowych artykulacji w róż nych zestawieniach i kombinacjach, granie dwudźwięków i akordów w pozycjach I-V z wykorzystaniem techniki przygotowawczej, rozwijanie chromatyki i zdobnictwa (tryle krótkie i dł ugie, mordenty, obiegniki), różnicowanie wibracji pod względem amplitudy i szybkoś ci, poprawne i płynne czytanie ł atwych utworów a' vista, dalsze rozwijanie sprawności technicznej poprzez stosowanie trudniejszych układów i,chwytów palcowych, smyczków mieszanych, urozmaiconych rytmów, poszerzanie umiejętności kształtowania dźwięku pod względem barwy i natęż enia, różnicowanie stylów muzycznych, interpretowanie utworów zgodnie z ich budow ą formalną, wymaganie od ucznia świadomej pracy, kontrola stosowanych przez niego sposobów ćwiczenia i wdraż anie do obiektywnej samooceny, prezentowanie własnych osiągni ęć na audycjach klasowych, koncertach szkolnych i środowiskowych, trenowanie umiejętnoś ci koncentracji i opanowania scenicznego, ekspresja estradowa, dalsze zdobywanie doświadcze ń w muzykowaniu zespoł owym. 7 7

Cykl czteroletni Klasa I wprowadzenie nazw części skrzypiec i smyczka oraz poznanie elementarnych zasad czyszczenia i konserwacji instrumentu, rozluźnienie organizmu i adaptacja do instrumentu poprzez ć wiczenia ruchowo - manipulacyjne, opanowanie prawidłowej postawy oraz właściwe trzymanie skrzypiec i smyczka bez usztywnień i zbędnych napięć, rozwijanie wyobraźni i świadomości ruchowej poprzez ruchy imitujące grę, rozś piewanie i umuzykalnianie ucznia, granie ze sł uchu prostych piosenek pizzicato i smyczkiem, opanowanie układu gry prawej i lewej rę ki, świadome, prostolinijne prowadzenie smyczka, kontrolowanie jego nacisku oraz prędkoś ci; dbanie o dobra jako ść dźwię ku, umiejętno ść gry całym smyczkiem, jego doln ą i górn ą połow ą oraz naprzemienna praca smyczka: cały smyczek - górna połowa - cały smyczek - dolna poł owa, elementy techniki przygotowawczej - zmiany strun detache, stosowanie podstawowych artykulacji, tj. marcato, detache, portato, legato (po 2, 3, 4 dźwięki na smyczek) z uwzglę dnieniem ruchów wyrównawczych palców, gra w I pozycji, świadome stawianie palców w różnych układach oraz ich niezależ na praca, znajomo ść dźwięków w I pozycji, znaków chromatycznych, oznacze ń muzycznych, stosowanie wartości nut: półnuta, ćwierć nuta, ósemka w tempie wolnym i umiarkowanym, czuwanie nad prawidłow ą pulsacj ą, klaskanie rytmicznej warstwy utworu przed jego zagraniem, czytanie nut i gra z nut, pojęcie intonacji i rozwijanie umiejętności samodzielnego jej kontrolowania i korygowania przez ucznia, wprowadzenie róż nic dynamicznych w zakresie forte piano, przygotowanie do zmian pozycji I - III poprzez gr ę flaż oletów naturalnych oraz gra w pozycji III ze znajomością palcowania i poprawną pozycją lewego kciuka, wprowadzanie elementów wibracji: ruchy wibracyjne z oparciem ręki o pudł o, wprowadzenie łatwych dwudźwięków, gł ównie z pustymi strunami; kształtowanie umiejętności wydobycia wyrównanego brzmienia dwóch strun, rozwijanie koncentracji i pamię ci (nauka wybranych ćwicze ń i utworów na pamięć), gra w duecie z drugimi skrzypcami oraz z akompaniamentem fortepianu, zapoznanie ucznia z podstawowymi zasadami zachowania si ę na scenie (udziałw audycjach klasowych, szkolnych oraz imprezach środowiskowych). 8 8

Klasa II dalsza kontrola i praca nad aparatem gry, podnoszenie jakości funkcjonowania obu rąk, doskonalenie wcześniej poznanych artykulacji (zwiększenie iloś ci nut w legato 8-12), wprowadzenie różnorodnych smyczkowa ń ( ćwiczenie na gamach): staccato, podwójne detache (przygotowanie do sautille), smyczek Viottiego, rytmy punktowane oraz ćwiczenia przygotowujące do gry spiccato, świadome stosowanie techniki przygotowawczej prawej i lewej rę ki, rozwijanie sprawności technicznej: zwiększenie biegości gry, wprowadzenie podstawowych ozdobników (przednutka, tryl, mordent), wykorzystanie techniki pasaż owej, ugruntowanie gry w pozycjach I, III, wprowadzenie pozycji II. Poznanie różnych sposobów zmian pozycji oraz proste wejś cia do IV i V pozycji, zwiększenie wymaga ń wobec intonacji i jakości dźwięku, dalsza praca nad świadomym i niezależnym stawianiem palców lewej rę ki, próby samodzielnego strojenia instrumentu (maszynkami), ćwiczenie swobodnej, luźnej wibracji oraz stosowanie jej mocniejszymi palcami na dłuższych dźwiękach (zaczynają c od III pozycji), zróżnicowanie wibracji na powolną (półnuty, całe nuty) oraz szybką, prężną (ćwierćnuty, ósemki), doskonalenie gry dwudźwięków i akordów w I pozycji (z palcami na dwóch strunach w różnych ukł adach (seksty, tercje, oktawy) oraz gra prostych dwudźwięków ze zmianami pozycji (I III) z zastosowaniem techniki przygotowawczej, dbałość o precyzję rytmiczną i prawidłową pulsację, operowanie różnymi tempami z uwzględnieniem oznaczeń muzycznych; praca z metronomem, uwrażliwianie ucznia na stron ę wyrazow ą utworów, wprowadzenie pojęcia frazy muzycznej oraz prostych podział ów na okresy i zdania, rozwijanie biegłości czytania nut i gry a'vista, gra w duecie lub trio, występy przed publiczności ą, doskonalenie umiejętności radzenia sobie ze stresem i tremą. 9 9

Klasa III samodzielne strojenie skrzypiec, stał a kontrola aparatu gry, ugruntowanie pozycji IV i V, wprowadzenie gry w pozycjach VI i VII (zmiany pozycji grupami dźwię kowymi, skoki do pozycji), doskonalenie podstawowych artykulacji, stosowanie smyczków kombinowanych w różnych zestawieniach i róż nych tempach, lekkie smyczki unoszone, ś wiadome stosowanie techniki przygotowawczej, rozwijanie sprawności technicznej pod względem biegłości, swobodnego poruszania si ę po gryfie, (w trudniejszych tonacjach i wyż szych pozycjach), zsynchronizowanie pracy obu rą k, dbało ść o precyzj ą rytmiczn ą w grze, prawidłow ą pulsacj ę i tempo zgodnie z oznaczeniami muzycznymi; ć wiczenie z metronomem, ciągła praca nad doskonaleniem intonacji (trudniejsze chwyty i układy palców) oraz jakości dźwięku (różnicowanie barwy i natężenia w zależnoź ci od dynamiki i charakteru utworu), gra dwudźwiękowa w pozycjach i ze zmianami pozycji, łatwiejsze dwudźwięki legato, akordy w różnych ukł adach, różnicowanie wibracji w zależności od ekspresji: wibracja wolna, szybka, szeroka, wą ska, szeroki zakres dynamiki, doskonalenie umiejętności frazowania muzycznego oraz interpretacja utworów z uwzglę dnieniem ich stylu i formy, samodzielne odczytywanie tekstu nutowego, gra a'vista, opracowywanie przez ucznia łatwych utworów pod wzglę dem techniczno-wykonawczym, trenowanie różnych sposobów uczenia si ę na pamięć, gra z towarzyszeniem fortepianu oraz w zespoł ach muzycznych, uczestnictwo w audycjach i koncertach, doskonalenie umiejętności koncentracji i opanowania scenicznego. 10 10

Klasa IV czuwanie nad prawidłowym ułożeniem i funkcjonowaniem rą k, gra w pozycjach I-VII, skoki do pozycji oraz podnoszenie jakoś ci zmian pozycji, nacisk na poprawn ą i precyzyjn ą intonację, zwiększenie wymaga ń biegłościowych w grze ze zmianami pozycji i w pozycjach, doskonalenie podstawowych artykulacji w róż nych zestawieniach i kombinacjach, granie dwudźwięków i akordów w pozycjach I-V z wykorzystaniem techniki przygotowawczej, rozwijanie chromatyki i zdobnictwa (tryle krótkie i dł ugie, mordenty, obiegniki), różnicowanie wibracji pod względem amplitudy i szybkoś ci, poprawne i płynne czytanie ł atwych utworów a' vista, dalsze rozwijanie sprawności technicznej poprzez stosowanie trudniejszych układów i,chwytów palcowych, smyczków mieszanych, urozmaiconych rytmów, poszerzanie umiejętności kształtowania dźwięku pod względem barwy i natęż enia, różnicowanie stylów muzycznych, interpretowanie utworów zgodnie z ich budow ą formalną, wymaganie od ucznia świadomej pracy, kontrola stosowanych przez niego sposobów ćwiczenia i wdraż anie do obiektywnej samooceny, prezentowanie własnych osiągni ęć na audycjach klasowych, koncertach szkolnych i środowiskowych, trenowanie umiejętnoś ci koncentracji i opanowania scenicznego, ekspresja estradowa, dalsze zdobywanie doświadcze ń w muzykowaniu zespoł owym. 11 11

WYMAGANIA EGZAMINACYJNE Cykl sześcioletni Klasa I SEMESTR I - Przesłuchanie - koncert dla rodziców SEMESTR II - Przesłuchanie - etiuda - koncert z akompaniamentem lub utwór Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa II SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa przez dwie oktawy wykonana minimum 3 sposobami, np. gra całym smyczkiem, podziały smyczka, legato oraz trójdźwięki - etiuda z dowolnie wybranym problemem technicznym, np. na podzia ł smyczka - utwór dowolny lub jedna cz ęść koncertu (I lub III) z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa do 3 znaków przy kluczu (trójdźwięki) sposobami - etiuda z konkretnym problemem technicznym (innym ni( na semestr I) - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem lub utwór dowolny 12 12

Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa III SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa lub molowa do 4 znaków przy kluczu w I pozycji lub ze zmianami pozycji I-III przez dwie oktawy wykonana sposobami, np. cały smyczek, podziały smyczka, legato, staccato, podwójne detache środkiem smyczka oraz trójdźwięki - etiuda z konkretnym problemem technicznym w I pozycji lub ze zmianami pozycjii - ćwiczenie lub etiuda dwudźwiękowa - utwór dowolny lub jedna cz ęść koncertu (I lub III) z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa i molowa jednoimienna do 4 znaków przy kluczu I-III przez dwie oktawy wykonana sposobami (tylko w gamie durowej) oraz trójdźwięki - etiuda ze zmianami pozycji - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa IV SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) z trójdźwiękami, do 4 znaków przy kluczu, ze zmianami pozycji I-V przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami, (np. podziały smyczka, legato, staccato, smyczek Viottiego, rytm punktowany) - etiuda ze zmianami pozycjii 13 13

- ćwiczenie lub etiuda dwudźwiękowa z uwzględnieniem zmian pozycji I-III - utwór dowolny lub jedna cz ęść koncertu (I lub III) z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) z trójdźwiękami, ze zmianami pozycji przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami - etiuda (wg uznania pedagoga) - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem - czytanie a vista Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa V SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) do 5 znaków przy kluczu, ze zmianami pozycji I-V lub VI przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami, np. podziały smyczka, legato, staccato, smyczek Viottiego, rytm punktowany, sautille, spiccato, smyczki kombinowane (wg uznania pedagoga); pasaże - etiuda z uwzględnieniem V pozycji, z określonym problemem technicznym - ćwiczenie lub etiuda dwudźwiękowa ze zmianami pozycji - utwór dowolny - koncert (I lub III cz.) lub utwór dowolny z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci Obowiązkowo dwie kontrastujące części sonaty w pierwszym lub drugim semestrze 14 14

SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) z pasażami, ze zmianami pozycji przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami; dwudźwięki: seksty - etiuda z innymi problemami niż w I semestrze, ewentualnie etiuda dwudźwiękowa (wg uznania pedagoga) - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem - czytanie a vista Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa VI SEMESTR I - Przesł uchanie techniczne - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) do 5 znaków przy kluczu, ze zmianami pozycji I-VII trzy oktawy, wykonana sposobami oraz pasaże; dwudźwięki: tercje, seksty, oktawy ze zmianami pozycji I-III - etiuda z konkretnym problemem technicznym, np. pasażowa, biegłościowa, na określoną artykulację, z zastosowaniem ozdobników - etiuda dwudźwiękowa ze zmianami pozycji - czytanie a vista Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin końcowy - sonata (dwie kontrastujące części) 15 15

- koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Cykl czteroletni Klasa I SEMESTR I - Przesłuchanie - koncert dla rodziców SEMESTR II - Przesłuchanie - etiuda - koncert z akompaniamentem lub utwór Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa II SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa lub molowa do 4 znaków przy kluczu w I pozycji lub ze zmianami pozycji I-III przez dwie oktawy wykonana sposobami, np. cały smyczek, podziały smyczka, legato, staccato, podwójne detache środkiem smyczka oraz trójdźwięki - etiuda z konkretnym problemem technicznym w I pozycji lub ze zmianami pozycjii - ćwiczenie lub etiuda dwudźwiękowa 16 16

- utwór dowolny lub jedna cz ęść koncertu (I lub III) z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa i molowa jednoimienna do 4 znaków przy kluczu I-III przez dwie oktawy wykonana sposobami (tylko w gamie durowej) oraz trójdźwięki - etiuda ze zmianami pozycji - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa III SEMESTR I - Przesł uchanie półroczne - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) z trójdźwiękami, do 4 znaków przy kluczu, ze zmianami pozycji I-V przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami, (np. podziały smyczka, legato, staccato, smyczek Viottiego, rytm punktowany) - etiuda ze zmianami pozycjii - ćwiczenie lub etiuda dwudźwiękowa z uwzględnieniem zmian pozycji I-III - utwór dowolny lub jedna cz ęść koncertu (I lub III) z akompaniamentem Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin promocyjny - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) z trójdźwiękami, ze zmianami pozycji przez dwie lub trzy oktawy, wykonana sposobami; dwudźwięki: seksty - etiuda (wg uznania pedagoga) 17 17

- koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem - czytanie a vista Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Klasa IV SEMESTR I - Przesł uchanie techniczne - gama durowa i molowa (jednoimienna lub równoległa) do 5 znaków przy kluczu, ze zmianami pozycji I-VII trzy oktawy, wykonana sposobami oraz pasaże; dwudźwięki: tercje, seksty, oktawy ze zmianami pozycji I-III - etiuda z konkretnym problemem technicznym, np. pasażowa, biegłościowa, na określoną artykulację, z zastosowaniem ozdobników - etiuda dwudźwiękowa ze zmianami pozycji - czytanie a vista Program należy wykona ć z pamięci SEMESTR II - Egzamin końcowy - sonata (dwie kontrastujące części) - koncert (I lub IIIcz.) z akompaniamentem Program należy wykonać z pamięci Audycje dla rodziców dwie w ciągu roku szkolnego (program wg uznania pedagoga) Wymagania egzaminacyjne są jedynie propozycją i należy je stosować 18 18

z uwzględnieniem indywidualnych możliwości i poziomu uczniów. KRYTERIA OCENIANIA Ocena jest miernikiem umijejętności, zdolności oraz stopnia zaawansowania gry ucznia. Powinna być obiektywna i sprawiedliwa oraz spełniać rolę wychowawczą i mobilizować do pracy. Ocena ma odzwierciedlać faktyczny poziom gry ucznia. Jednak oceniając dzieci o mniejszych predyspozycjach instrumentalnych, trzeba uwzględnić przede wszystkim ich pracowitość i zaangażowanie. Uzyskana ocena ma uświadamiać uczniom i rodzicom poziom zdobywanych umiejętności oraz określać kierunek dalszego kształcenia. stopie ń celują cy (6) otrzymuje ucze ń, który: - opanował materiał nauczania znacznie wykraczający poza program nauczania w danej klasie, - prezentuje gr ę bezbłędn ą technicznie i jednocześnie interesując ą od strony muzycznej, - bierze udzia ł w koncertach oraz z sukcesem reprezentuje szko łę w konkursach i przesłuchaniach, - wykazuje du żą wrażliwo ść i dojrzało ść artystyczn ą. stopie ń bardzo dobry (5) otrzymuje ucze ń, który: - opanował pełny zakres materiału obowiązujący w danej klasie, - prezentuje program bezbłędny technicznie i interesujący od strony muzycznej oraz swobodę wykonawczą, - bierze aktywny udział w występach szkolnych stopień dobry (4) uzyskuje ucze ń który: - opanował materiał danej klasy z małymi niedociągnięciami, - prezentuje grę poprawną pod względem technicznym jak i muzycznym, - pracuje systematycznie i z zaangażowaniem. stopień dostateczny (3) otrzymuje uczeń, który: - opanował materiał nauczania danej klasy w stopniu minimalnym, umożliwiającym jednak postęp w dalszej nauce, - prezentuje grę z wyraźnymi niedociągnięciami technicznymi i muzycznymi, - nie pracuje systematycznie i efektywnie. stopień dopuszczają cy (2) uzyskuje ucze ń który: - posiada braki w predyspozycjach instrumentalnych, uniemożliwiające dalsze postępy, - spełnia nieliczne założenia programowe, 19 19

- prezentuje grę z wyraźnymi brakami technicznymi i muzycznymi, - pracuje niesystematycznie, bez wyraźnego zainteresowania grą. stopie ń niedostateczny (1) otrzymuje uczeń, który: - nie opanował w najmniejszym zakresie podstawowych umiejętności przewidzianych w programie nauczania, - wykazuje duże braki w predyspozycjach instrumentalnych i nie rokuje nadziei na dalszy rozwój muzyczny. 20 20