Wydział: Prawo i Administracja Nazwa kierunku kształcenia: Prawo Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. nadzw. dr hab. Dariusz Makiłła Poziom studiów (I lub II stopnia): Jednolite magisterskie Tryb studiów: Niestacjonarne Profil kształcenia (ogólnoakademicki czy praktyczny): ogólnoakademicki Nazwa modułu (przedmiotu) kształcenia: (PRA-M.Z/6238) Forma zajęć i punkty ECTS Liczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia 2 zaliczenie z oceną 24 egzamin konsultacje 6 bez oceny praca własna * 39 Razem 200 8 Cele kształcenia Przekazanie wiedzy na temat fundamentalnych instytucji ustroju i prawa państw europejskich od średniowiecza do XX w. oraz przebiegu procesów przekształceń ustrojowych i rozwoju prawa na tle porównawczym / 6
Efekty kształcenia Kategoria: WIEDZA OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_W Zna i rozumie fundamentalne instytucje ustrojowo-prawne państw europejskich oraz zna i rozumie przebieg procesów przekształceń ustrojowych i rozwoju prawa na tle porównawczym Pr_A_W03 Pr_A_W05 Pr_A_W06 Pr_A_W09 Kategoria: UMIEJĘTNOŚCI OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_U Ukształtowanie umiejętności krytycznej oceny współczesnych rozwiązań prawnych poprzez prezentację ich w kontekście historycznym Pr_A_U0 Pr_A_U02 Pr_A_U04 Pr_A_U0 Kategoria: KOMPETENCJE SPOŁECZNE OPIS EFEKTU ODNIESIENIE EFEKTU DO P_K Nabycie kompetencji społecznych odnoszących się do podnoszenia kwalifikacji w związku ze zmianami zachodzącymi w stosunkach ustrojowo-prawnych Pr_A_K0 Pr_A_K03 Pr_A_K04 Szczegółowe treści kształcenia NUMER OPIS ZAGADNIENIA FORMA ZAJĘĆ ILOŚĆ GODZIN Zagadnienia wstępne: Periodyzacja dziejów państwa europejskiego V-XXI w. Typologia struktur państwa w dziejach Europy V-XXI 2 / 4 2 / 4 2 Dzieje przekształceń ustrojowych w Europie V-XXI w. Państwo związków osobowych V-XII/XIII w. Struktura polityczna i ustrojowa państw barbarzyńskich w Europie po upadku Rzymu. Powstanie i organizacja państwa Franków, jako pierwszej, trwałej struktury państwowej w Europie po upadku Rzymu. Wzorcowe znaczenie państwa Franków dla rozwoju struktur przyszłych narodowych państw europejskich.zderzenie kulturowe w okresie powstawania państwa Franków. Organizacja wewnętrzna. Charakter władzy patrymonialnej w państwie Franków.
NUMER OPIS ZAGADNIENIA FORMA ZAJĘĆ ILOŚĆ GODZIN 3 Powstanie i rozwój instytucji prawnych stanowiących o charakterze państwa związków osobowych (beneficjum, wasalstwo, powstanie i rozwój stosunków lennych, kontrakty lenne). Powstanie instytucji centralnych władzy państwowej. Funkcje dworu jako centrum politycznego oraz organizacyjnego państwa Franków (hierarchia urzędów, placita). Organizacja wewnętrzna państwa frankońskiego (Pola Marcowe, Pola Majowe, hrabstwa, margrabstwa, księstwa, missatica). Curia regis. 4 Rozpad państwa Franków 843. Idea uniwersalizmu cesarskiego i papieskiego. Tworzenie się państw narodowych. Kryzys stosunków lennych (Francja, Niemcy, Anglia). Porównawczo proces przezwyciężania rozbicia lennego we Francji, rozwój rozbicia terytorialnego w Niemczech (rozpad księstw szczepowych, przymus lenny, przywileje immunitetowe, początki władztwa terytorialnego), odrębność stosunków lennych w Anglii. Terytorializm i partykularyzm państwa związków osobowych w epoce postkarolińskiej. Powstanie zarządu monarszego w Anglii i częściowo we Francji. 5 Państwo stanowe w Europie XIII- XVIII/XIX w. Procesy związane z tworzeniem się społeczeństwa stanowego. Przezwyciężanie rozdrobnienia politycznego we Francji. Utrata pozycji zwierzchniej przez władzę królewską w Niemczech. Utrwalenie się pozycji władzy królewskiej w Anglii. Rola miast w tych procesach. Terytorializm i partykularyzm ówczesnych państw europejskich. Geneza powstania reprezentacji stanowych. Ewolucja Curia regis i jej przekształcenia. Rozwój pojęć publicznoprawnych. Rozdział osoby monarchy od państwa w rozumieniu publicznoprawnym. Rozwój domeny państwowej. Powstawanie osób prawnych (terytoria państwa, korporacje, jednostki kościelne). Powstawanie reprezentacji ogólnopaństwowych we Francji (Stany Generalne), Niemczech (Reichstag), Anglii (Parlament). Porównawczo w Polsce. Relacje władcy z reprezentacjami w układzie wertykalnym, horyzontalnym i centrycznym. Struktura i charakter poszczególnych reprezentacji państwowych 6 / 8 2 / 8 6 Powstanie dualizmu władzy w poszczególnych państwach europejskich (Francja, Anglia), rozwój zwierzchnictwa terytorialnego w Niemczech, kształtowanie się Rzeszy jako wielostopniowej struktury władzy. Rozwój struktur władzy i zarządu monarszego w terenie w oparciu o domenę, podziały terytorialne, struktura zarządu, rozwój sądownictwa monarszego (Francja, Anglia, Niemcy, Polska- podobieństwa i różnice w rozwoju). Odrębności w organizacji sądownictwa w Anglii i w Polsce. Proces wzmocnienia władzy monarszej we Francji (teoria statutowa, prawa fundamentalne). 7 Państwo wczesnonowożytne w Europie Warunki kształtowania się absolutyzmu jako formy rządów. Kryzys funkcjonowania państwa stanowego, w związku z rozwojem reformacji w Europie. Wzmocnienie władzy monarszej w XV-XVI w. Ideowe przesłanki do powstania i rozwoju absolutyzmu. Fazy rozwoju absolutyzmu: konfesjonalny, dworski, oświecony. Absolutyzm jako forma rządów w Europie. Podobieństwa i różnice systemowe: Anglia, Francja, państwa niemieckie, państwa habsburskie, Hiszpania, Dania, Szwecja, Brandenburgia-Prusy. Unie państw. System władzy w monarchii absolutnej. Podstawy prawne kształtowania się władzy monarszej w okresie absolutyzmu. Zakres władzy monarszej. Rola dworu jako ośrodka władzy. Wizualizacja władzy. Ceremoniał i rytuał. Procedencja władzy. Pozycja reprezentacji stanowych w okresie absolutyzmu. Stanowienie prawa. Struktura zarządu. Odrębności: Anglia, Polska/ Rzeczpospolita Obojga Narodów (XV-XVI w.). Porównawczo w skali europejskiej. Kształtowanie się centrum politycznego w okresie absolutyzmu. Dwór i peryferia władzy. Cechy władzy w państwach absolutnych i jej realizacja. Centralizm, biurokratyzm, jednoosobowość i kolegializm, rządy faworytów, hierarchiczność, resortowość. Władza absolutna w terenie. Powiązania wertykalne i horyzontalne. Zarząd lokalny. Skarbowość w państwie absolutnym. Sądownictwo 8 / 3 / 3 / 6
NUMER OPIS ZAGADNIENIA FORMA ZAJĘĆ ILOŚĆ GODZIN 8 Państwo konstytucyjne w Europie XVIII/XIX-XXI w. Kształtowanie się konstytucyjnej monarchii w Anglii i Polsce. (XVII-XVIII w.). Wielka Rewolucja Francuska i jej znaczenie dla zmian politycznych i ustrojowych w Europie. Likwidacja państwa absolutnego we Francji 789-79 r.. Konstytucja francuska z 79 r. Ustrój Francji republikańskiej. Cesarstwo. Rządy kryptoabsolutne Napoleona. System władzy we Francji napoleońskiej. System napoleoński w Europie. Stanowienie prawa. Reforma administracji 800 reforma zarządu w państwie napoleońskim 9 Europa po kongresie wiedeńskim 85 r. Reakcja absolutna w Europie. 85-początek drugiej połowy XIX w. Kształtowanie się monarchii parlamentarnych w Europie. Konstytucjonalizm europejski. Rozwój praw wyborczych w Europie. Rozwój struktur administracyjnych w państwach europejskich. Ewolucja ideowa i strukturalna sądownictwa w państwach europejskich w XIX w. Porównawczo Anglia, Francja, Prusy, Austria 5 / 8 3 / 8 0 Powstanie systemów politycznych państw europejskich w okresie międzywojennym. Konstytucjonalizm. Parlamentaryzm. Systemy autorytarne. Państwo faszystowskie. Państwa totalitarne Kryzys państwa konstytucyjnego w drugiej połowie XX w. Globalizacja polityczna w drugiej połowie XX i na początku XXI w.. Struktury europejskie. Ustrój państw członkowskich a struktury unijne
Warunki zaliczenia ĆWICZENIA FORMA ZALICZENIA WAGA FORMY ZALICZENIA Zaliczenie końcowe ćwiczeń 00 WYKŁADY FORMA ZALICZENIA WAGA FORMY ZALICZENIA Egzamin (tylko dla wykładów) 00 Metody nauczania analityczna indukcja synteza Literatura przedmiotu (obowiązkowa) Andrzej Dziadzio,. Powszechna historia prawa, Warszawa 2008 Marian Klementowski. Powszechna Historia Ustroju, Warszawa 202 Literatura przedmiotu (uzupełniająca) Michał Sczaniecki. Powszechna Historia Państwa i Prawa, Warszawa 2003 Tadeusz Maciejewski. Historia Powszechna ustroju i prawa, Warszawa 2000 Katarzyna Sójka-Zielińska. Historia prawa, Warszawa 20 5 / 6
Odniesienie efektów kształcenia do efektów kierunkowych, treści kształcenia, metod weryfikacji TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI WIEDZA P_W Pr_A_W03 Pr_A_W05 Pr_A_W06 Pr_A_W09 2 3 4 5 6 7 8 9 0 aktywnu udział w dyskusji Egzamin pisemny dyskusja TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI UMIEJĘTNOŚCI P_U Pr_A_U0 Pr_A_U02 Pr_A_U04 Pr_A_U0 aktywnu udział w dyskusji Egzamin pisemny TREŚCI (NAUCZANIA) ODNIESIENIE DANEGO EFEKTU DO METODY WERYFIKACJI KOMPETENCJE SPOŁECZNE P_K Pr_A_K0 Pr_A_K03 Pr_A_K04 aktywnu udział w dyskusji 6 / 6