POWIATOWY URZĄD PRACY 58-400 Kamienna Góra, ul. Sienkiewicza 6a tel. (075) 64-50-160, fax. (075) 64-50-170 pupkamiennagora.pl e-mail: wrka@praca.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KAMIENNOGÓRSKIM W II PÓŁROCZU 2009 ROKU MARZEC 2010 R.
SPIS TREŚCI 1. WSTĘP...3 2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH)...5 3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH)...9 4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH...10 5. WNIOSKI...14 2
1. WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to jedna z podstawowych metod obserwacji i analizy rynku pracy. Analiza porównawcza ofert pracy i osób bezrobotnych według zawodów pozwala wyłonić zawody deficytowe i nadwyżkowe wśród zarejestrowanych bezrobotnych. Celem nadrzędnym monitoringu jest koordynacja kierunków kształcenia i szkolenia osób bezrobotnych oraz osób poszukujących pracy z potrzebami rynku pracy. Dzięki jego realizacji poprzez systematyczne określanie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy możliwe będzie zwiększenie efektywności organizowanych szkoleń dzięki dostosowaniu ich kierunków do potrzeb pracodawców, a także poprzez udostępnienie wyników działań władzom oświatowym oraz dyrekcjom szkół będą one mogły korygować poziom, strukturę i treść kształcenia zawodowego. Realizacja monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych powinna przyczynić się również do osiągnięcia następujących celów: utworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowo kwalifikacyjnych, określenie odpowiednich kierunków szkolenia bezrobotnych, usprawnienia poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie informacji o planowanych ofertach pracy na rok przyszły, ułatwienie realizacji programów dla aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia. Podstawą niniejszego opracowania jest wybór podstawowych definicji kategorii pojęciowych: monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemu kształcenia zawodowego, jak również systemu szkolenia bezrobotnych oraz osób poszukujących pracy, 3
zawód deficytowy zawód, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie, zawód zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale z niewielkimi zmianami poprzez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności) zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki, klasyfikacja zawodów i specjalności została wprowadzona na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 8 grudnia 2004 r. i służy ona ujednoliceniu nazewnictwa zawodów i specjalności występujących w gospodarce i na rynku pracy oraz racjonalnemu planowaniu obsługi rynku pracy i określaniu jego struktury zawodowej. Struktura klasyfikacji jest wynikiem grupowania zawodów na podstawie podobieństwa kwalifikacji zawodowych wymagających dla realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem dwóch aspektów kwalifikacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Wymienione kryteria posłużyły grupowaniu poszczególnych zawodów i specjalności w 10 grup wielkich, 30 grup dużych, 116 grup średnich i 392 grup elementarnych, przy czym te ostatnie obejmują 1770 zawodów i specjalności. W klasyfikacji zastosowano kod sześciocyfrowy. Pierwsza cyfra oznacza grupę wielką, druga dużą, trzecia średnią, czwarta elementarną, natomiast dwie pozostałe cyfry podają miejsce zawodu czy specjalności w określonej grupie elementarnej. Podstawowym źródłem informacji do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych były dane zgromadzone na koniec II półrocza 2009 r. dotyczące osób bezrobotnych oraz zgłaszanych ofert pracy według zawodów i specjalności, a także zgłoszonych ofert pracy zgodnie z Polską Klasyfikacją Działalności (PKD). Wymienione dane zgromadzone zostały w oparciu o załącznik 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy oraz Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności. 4
2. ANALIZA BEZROBOCIA WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH) Na koniec 2009 r. w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kamiennej Górze zarejestrowanych było 3401 osób bezrobotnych, a stopa bezrobocia wyniosła 22,4%. Wśród ogółu bezrobotnych: 42,5% stanowiły kobiety (1460 osób), 19,0% stanowiły osoby z prawem do zasiłku (647 osób), 41,8% stanowiły osoby zamieszkałe na wsi (1420 osób), 3,4% stanowiły osoby w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki (129 osób), 17,8% staniały osoby do 25 roku życia (607 osób), 36,5% stanowiły osoby długotrwale bezrobotne (1241 osób), 25,3% stanowiły osoby powyżej 50 roku życia (860 osób), 26,3% stanowiły osoby bez kwalifikacji zawodowych (894 osób), 14,8% stanowiły osoby bez doświadczenia zawodowego (503 osoby), 70,2% stanowiły osoby bez wykształcenia średniego (2388 osób). W porównaniu z końcem 2008 r., liczba bezrobotnych zwiększyła się o 1047 osób. Analogicznie jak w 2008 r. zawody szczególnie generujące bezrobocie w 2009 r. to sprzedawca, robotnik budowlany, szwaczka, ślusarz oraz murarz. T-II/P-1 Bezrobotni wg zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. w tym Lp. Nazwa zawodu Ogółem absolwenci powyżej 12 m-cy kobiety razem kobiety razem kobiety 1 Sprzedawca 275 233 17 12 45 40 2 Robotnik budowlany 220 0 0 0 45 0 3 Szwaczka 166 163 0 0 44 43 4 Ślusarz 134 0 7 0 32 0 5 Murarz 100 1 0 0 16 0 6 Robotnik gospodarczy 74 7 0 0 10 3 7 Kaletnik 64 46 1 1 6 5 8 Sprzątaczka 60 60 0 0 17 17 9 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 56 17 0 0 1 0 10 Kucharz 55 37 0 0 12 11 11 Obuwnik przemysłowy 55 41 0 0 14 11 12 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 52 0 0 0 9 0 13 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 44 35 2 1 5 5 14 Stolarz 42 0 4 0 8 0 15 Pakowacz 40 33 2 1 2 1 Bez zawodu 302 147 47 24 20 16 Razem 3401 1460 129 62 599 282 5
Uogólniając strukturę bezrobocia w Powiecie Kamiennogórskim na poziomie dużych grup zawodowych, należy podkreślić szczególnie duży udział grupy Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy T-II/P-1a Struktura bezrobotnych według dużych grup zawodowych w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2008 r. i 2009 r. Lp. Nazwa grupy zawodów 2008 r. 2009 r. 1 Pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 20,0563 17,9736 2 Robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie 10,7995 13,0688 3 Robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń 11,8281 11,6167 4 Modelki, sprzedawcy i demonstratorzy 7,9908 8,8728 5 Górnicy i robotnicy budowlani 7,4337 7,8735 6 Pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach 7,4803 7,5186 7 Pracownicy usług osobistych i ochrony 5,657 5,5178 8 Pracownicy pozostałych specjalności 5,096 5,0341 9 Średni personel techniczny 4,8156 3,7109 10 Operatorzy i monterzy maszyn 2,3381 3,2271 Ogółem 100 100 Struktura bezrobotnych według wielkich grup zawodowych stan w końcu 2009 r. 11-8,88 1-0,03 2-0,06 3-4,62 4-9,32 5-2,23 10-18,91 6-13,11 9-5,91 7-2,12 8-34,81 1. siły zbrojne 2. przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy 3. specjaliści 4. technicy i inny średni personel 5. pracownicy biurowi 6. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 7. rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 8. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 9. operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 10. pracownicy przy pracach prostych 11. osoby bez zawodu 6
bezrobocia. Poniższa tabela ilustruje zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do T-II/P-2 Napływ bezrobotnych według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2008 r. i 2009 r. Lp. Nazwa zawodu 2008 r. 2009 r. Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 1 Sprzedawca 441 368 496 402 2 Robotnik budowlany 284 0 316 0 2 Szwaczka 361 359 280 278 4 Ślusarz 215 2 242 1 5 Murarz 165 0 166 1 6 Kaletnik 42 33 143 93 7 Robotnik gospodarczy 76 14 126 8 8 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 31 18 114 35 9 Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 123 0 113 0 10 Obuwnik przemysłowy 117 100 109 87 11 Asystent ekonomiczny [zawód szkolny: Technik ekonomista] 116 95 108 83 12 Sprzątaczka 90 90 88 88 13 Kucharz 103 62 87 55 14 Kucharz małej gastronomii 89 52 86 44 15 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 80 56 86 53 Bez zawodu 798 373 778 353 Razem 5794 2693 6455 2772 Jak wynika z przedstawionej tabeli, zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do bezrobocia pokrywają się z zawodami o najwyższej liczbie bezrobotnych. T-II/P-2 Napływ absolwentów według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2008 r. i 2009 r. Lp. Nazwa zawodu 2008 r. 2009 r. Ogółem Kobiety Ogółem Kobiety 1 Sprzedawca 15 12 30 17 2 Technik architektury krajobrazu 9 6 26 14 3 Organizator usług gastronomicznych [zawód szkolny: Technik organizacji usług gastronomicznych] 32 26 22 16 4 Pedagog 23 17 21 18 5 Organizator usług hotelarskich [zawód szkolny: Technik hotelarstwa] 0 0 19 13 6 Specjalista ds. usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 3 2 14 6 7 Specjalista administracji publicznej 25 21 13 8 8 Kucharz małej gastronomii 19 14 11 4 9 Ekonomista 6 4 10 6 10 Technik budownictwa 6 0 10 0 11 Ślusarz 4 0 9 0 12 Stolarz 3 0 9 0 13 Mechanik pojazdów samochodowych 12 0 8 0 14 Fizjoterapeuta 11 11 8 7 15 Cukiernik 8 1 7 2 Bez zawodu 178 109 206 111 Razem 458 286 540 282 7
Liczba rejestrujących się absolwentów stanowi w jakimś stopniu odzwierciedlenie trendów w strukturze szkolnictwa. Jak widać, najwięcej rejestrujących się absolwentów to byli uczniowie liceów ogólnokształcących bądź gimnazjów. Struktura absolwentów według wielkich grup zawodowych stan w końcu 2009 r. 2-17,83 6-36,43 2-17,05 5-1,55 4-10,85 3-16,28 1. specjaliści 2. technicy i inny średni personel 3. pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 4. robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 5. pracownicy przy pracach prostych 6. osoby bez zawodu 8
3. ANALIZA OFERT PRACY WG ZAWODÓW (GRUP ZAWODOWYCH) Jednym z warunków poprawy sytuacji na rynku pracy jest nieustanny napływ nowych ofert pracy. W 2009 r. pozyskano 1524 ofert pracy (w tym oferty stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy, prac społecznie użytecznych) tj. o 106 ofert mniej niż w 2008 r. T-II/P-3 Oferty pracy według zawodów w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. Lp. Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w ciągu roku na koniec roku 1 Robotnik gospodarczy 289 1 2 Pakowacz 190 0 3 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 184 7 4 Sprzedawca 128 4 5 Szwaczka 85 0 6 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 39 5 7 Handlowiec [zawód szkolny: Technik handlowiec] 33 1 8 Sprzątaczka 23 0 9 Robotnik budowlany 22 1 10 Murarz 19 0 11 Mechanik pojazdów samochodowych 19 1 12 Kierowca samochodu ciężarowego 17 1 13 Magazynier 16 1 14 Kucharz 13 1 15 Pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani 12 0 16 Doradca inwestycyjny 11 0 17 Pomoc kuchenna 11 0 18 Grafik komputerowy 10 1 19 Jeliciarz 10 0 20 Konfekcjoner wyrobów gumowych 10 0 21 Księgowy [samodzielny] 9 0 22 Telefonistka 9 0 23 Kelner 9 0 24 Sekretarka 8 0 25 Ślusarz 8 0 26 Stolarz 8 1 27 Operator koparek i zwałowarek 8 0 28 Dozorca 8 0 Razem 1524 56 Na koniec 2009 r. najwięcej niezrealizowanych ofert zatrudnienia spośród 56 widniało w zawodach: pracownik biurowy (7 miejsc pracy), pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle (5 miejsca pracy), sprzedawca (4 miejsca pracy), przetwórca ryb (3 miejsca pracy), asystent rachunkowości [zawód szkolny: Technik rachunkowości] (3 miejsca pracy), pracownik ochrony mienia i osób (2 miejsca pracy), fryzjer (2 miejsca pracy), operator sprzętu komputerowego (2 miejsca pracy). 9
4. ANALIZA ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH Analizę zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowano ma podstawie wskaźników zawartych w zaleceniach metodycznych do przeprowadzenia monitoringu. Według zaleceń metodycznych do podstawowych mierników do przeprowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych zalicza się: średnią miesięczną nadwyżkę (deficyt) podaży siły roboczej oznaczająca różnicę pomiędzy średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w badanym okresie, a średnią miesięczną liczbą ofert pracy zgłoszonych w tym samym zawodzie i w tym samym okresie, wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu zawodów wyrażony ilorazem średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie w badanym okresie oraz średniej miesięcznej liczby napływu bezrobotnych w danym zawodzie w takim samym okresie. Przyjęto, że: zawody o wskaźniku < 0,9 to zawody nadwyżkowe, zawody o wskaźniku >= 0,9 i <= 1,1 to zawody zrównoważone, zawody o wskaźniku > 1,1 to zawody deficytowe, wskaźnik długotrwałego bezrobocia określony ilorazem liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, pozostających bez pracy ponad 12 miesięcy, według stanu na koniec badanego okresu oraz liczby zarejestrowanych bezrobotnych ogółem w danym zawodzie według stanu w końcu badanego okresu, wskaźnik szansy uzyskania ofert pracy wyrażony ilorazem średniej miesięcznej liczby ofert pracy w danym zawodzie będących w dyspozycji urzędu w badanym okresie i średniego miesięcznego poziomu rejestrowanego bezrobocia w danym zawodzie i w tym samym okresie. W oparciu o średnią miesięczną nadwyżkę (deficyt) podaży siły roboczej w końcu 2009 r. nadwyżka podaży siły roboczej wystąpiła m.in. w następujących zawodach: sprzedawca, robotnik budowlany, ślusarz, szwaczka, murarz, kaletnik, pozostali mechanicy pojazdów samochodowych, obuwnik przemysłowy, asystent ekonomiczny, kucharz małej gastronomii. Największy deficyt podaży siły roboczej wystąpił w zawodach: robotnik gospodarczy, pracownik biurowy, pakowacz, doradca inwestycyjny, grafik komputerowy, konfekcjoner wyrobów gumowych, sekretarka, opiekunka dziecięca, operator kamery, kasjer handlowy, pomoc farmaceutyczna, kolporter. 10
Lp. T-II/P-4 Zawody deficytowe w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Doradca inwestycyjny 0,9167 0,0833-0,8333 11 2 Operator kamery 0,5 0,0833-0,4167 6 3 Kasjer handlowy 0,5 0,0833-0,4167 6 4 Pomoc farmaceutyczna 0,5 0,0833-0,4167 6 5 Laborant chemiczny 0,3333 0,0833-0,25 4 6 Sekretarka 0,6667 0,1667-0,5 4 7 Opiekunka dziecięca 0,5833 0,1667-0,4167 3,5 8 Pracownik biurowy [Zawód szkolny: Technik prac biurowych] 15,3333 5-10,3333 3,0667 9 Dziennikarz 0,25 0,0833-0,1667 3 10 Instruktor rekreacji ruchowej 0,25 0,0833-0,1667 3 11 Manikiurzystka 0,4167 0,1667-0,25 2,5 12 Konfekcjoner wyrobów gumowych 0,8333 0,3333-0,5 2,5 13 Pakowacz 15,8333 6,75-9,0833 2,3457 14 Robotnik gospodarczy 24,0833 10,5-13,5833 2,2937 15 Doradca zawodowy 0,1667 0,0833-0,0833 2 16 Fototechnik 0,1667 0,0833-0,0833 2 17 Monter elektronik - urządzenia radiowo-telewizyjne 0,1667 0,0833-0,0833 2 18 Fotograf 0,25 0,1667-0,0833 1,5 19 Telefonistka 0,75 0,5-0,25 1,5 20 Pozostali operatorzy maszyn gdzie indziej niesklasyfikowani 1 0,6667-0,3333 1,5 21 Pokojowa [w hotelu] 0,5833 0,4167-0,1667 1,4 22 Pozostali informatycy gdzie indziej niesklasyfikowani 0,3333 0,25-0,0833 1,3333 23 Kierowca autobusu 0,3333 0,25-0,0833 1,3333 24 Asystent bankowości 0,4167 0,3333-0,0833 1,25 Dla porównania w 2008 r. do zawodów deficytowych zaliczali się m.in.: operator koparek i zwałowarek, konfekcjoner wyrobów gumowych, recepcjonista, mechanik samochodów osobowych, pracownik biurowy, jeliciarz, pakowacz, robotnik gospodarczy, specjalista ds. reklamy, pokojowa, nauczyciel przedszkola, przedstawiciel handlowy, pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle. Zawody zrównoważone to: nauczyciel wychowania fizycznego, operator sprzętu komputerowego, asystent ubezpieczeniowy, asystent rachunkowości, pracownik kancelaryjny, mechanik samochodów osobowych, jeliciarz, tapicer meblowy, monter mebli, palacz kotłów c.o. wodnych rusztowych. 11
Lp. T-II/P-4 Zawody nadwyżkowe w Powiecie Kamiennogórskim Stan w końcu 2009 r. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 Kaletnik 0,0833 11,9167 11,8333 0,007 2 Kucharz małej gastronomii 0,0833 7,1667 7,0833 0,0116 3 Blacharz samochodowy 0,0833 5,6667 5,5833 0,0147 4 Cukiernik 0,0833 4,4167 4,3333 0,0189 5 Technik budownictwa 0,0833 3,5 3,4167 0,0238 6 Piekarz 0,1667 5,3333 5,1667 0,0312 7 Ślusarz 0,6667 20,1667 19,5 0,0331 8 Elektromonter [elektryk] zakładowy 0,0833 2,0833 2 0,04 9 Palacz pieców zwykłych 0,0833 2 1,9167 0,0417 10 Monter instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych 0,1667 3,9167 3,75 0,0426 11 Tokarz 0,1667 3,6667 3,5 0,0455 12 Pielęgniarka 0,0833 1,5833 1,5 0,0526 13 Pilarz 0,0833 1,4167 1,3333 0,0588 14 Pozostali technicy mechanicy 0,0833 1,3333 1,25 0,0625 15 Socjolog 0,0833 1,25 1,1667 0,0667 16 Pozostali tkacze, dziewiarze i pokrewni 0,0833 1,25 1,1667 0,0667 17 Krawiec 0,1667 2,5 2,3333 0,0667 18 Robotnik magazynowy 0,0833 1,25 1,1667 0,0667 19 Robotnik budowlany 1,8333 26,3333 24,5 0,0696 20 Technik informatyk 0,0833 1,0833 1 0,0769 21 Tkacz 0,4167 5,1667 4,75 0,0806 22 Robotnik leśny 0,3333 3,9167 3,5833 0,0851 23 Specjalista do spraw marketingu i handlu [sprzedaży] 0,0833 0,8333 0,75 0,1 24 Kamieniarz 0,0833 0,8333 0,75 0,1 25 Pozostali elektromonterzy 0,1667 1,5833 1,4167 0,1053 26 Kierowca samochodu osobowego 0,25 2,3333 2,0833 0,1071 27 Pozostali inżynierowie i pokrewni gdzie indziej niesklasyfikowani 0,0833 0,75 0,6667 0,1111 28 Elektromechanik pojazdów samochodowych 0,0833 0,75 0,6667 0,1111 29 Stolarz 0,6667 6 5,3333 0,1111 30 Pozostali operatorzy urządzeń do obróbki drewna 0,0833 0,75 0,6667 0,1111 Na podstawie wielkości wskaźnika długotrwałego bezrobocia wyłoniono duże i elementarne grupy zawodowe generujące długotrwałe bezrobocie. Wskaźnik długotrwałego bezrobocia równy 1 oznacza, że bezrobocie w danym zawodzie generowały wyłącznie osoby pozostające bez pracy powyżej 12 miesięcy.. Natomiast, gdy jest równy 0 oznacza to, że w badanym zawodzie brak jest osób długotrwale bezrobotnych. Spośród elementarnych grup zawodowych generujących długotrwałe bezrobocie w Powiecie Kamiennogórskim na koniec 2009 r. wyróżnić można: nauczyciele przedszkoli wskaźnik równy 1, technicy analityki medycznej 1, 12
plecionkarze, szczotkarze i pokrewni 1, inspektorzy budowlani, przeciwpożarowi i pokrewni 1, monterzy wyrobów złożonych 1, posadzkarze i pokrewni 1, opiekunki dziecięce 1, operatorzy urządzeń do procesów chemicznych i produkcji chemikaliów 1, asystenci weterynaryjni 1, tynkarze i pokrewni 1, sekretarki 0,6. Uwzględniając sekcje Polskiej Klasyfikacji Działalności najwięcej ofert pracy zostało zgłoszonych w sekcjach, w których równocześnie zarejestrowanych jest najwięcej bezrobotnych. Są to następujące sekcje: przetwórstwo przemysłowe 442 ofert, administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne 342 ofert, handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych włączając motocykle 239 ofert. Z tych trzech sekcji zostało zgłoszonych 67,1% ogólnej liczby ofert. Do sekcji o największej przewadze liczby zarejestrowanych bezrobotnych w odniesieniu do liczby zgłoszonych ofert należały sekcje: przetwórstwo przemysłowe poziom nadwyżki 703, budownictwo poziom nadwyżki 216, handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle poziom nadwyżki 202. Z kolei do sekcji deficytowych (czyli o przewadze liczby zgłoszonych ofert w stosunku do liczby zarejestrowanych bezrobotnych) zalicza się sekcje: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne poziom deficytu 168, informacja i komunikacja poziom deficytu 26, działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca poziom deficytu 25. 13
5. WNIOSKI Przeprowadzona w oparciu o raporty analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych ujawniła pewne charakterystyczne fragmenty struktury samych bezrobotnych. Przede wszystkim zauważyć można dużą liczbę osób bez zawodu, powiększaną przez napływ do bezrobocia, w tym absolwentów. Ponadto obserwacja struktury i ruchu bezrobocia w 2009 r. pozwala wyróżnić kilka zawodów, które cechuje zarówno wysoki poziom bezrobocia, jak i duża skala napływu. Zawody te to przede wszystkim sprzedawca, szwaczka, robotnik budowlany, ślusarz, murarz. W podsumowaniu sporządzonego rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych można stwierdzić, że: Zwiększyła się liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych na koniec 2009 r. w porównaniu do końca 2008 r. (o 1047 osób). Wśród osób bezrobotnych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kamiennej Górze w dalszym ciągu dominuje wykształcenie zasadnicze zawodowe (1439 osób) oraz gimnazjalne i poniżej (949 osób), co ma potwierdzenie w grupach zawodów dominujących pod względem liczebności. 8,9% ogółu osób bezrobotnych nie posiada zawodu. Trudna sytuacja osób posiadających zawody charakteryzujące się najwyższym napływem do bezrobocia ma charakter trwały, notując obok dużego poziomu bezrobocia również stały, wysoki napływ identyczna sytuacja miała miejsce w 2007 r. i 2008 r. Wśród zarejestrowanych absolwentów dominują osoby nie posiadające zawodu (36,4% ogółu absolwentów na koniec 2009 r.). Zjawisko to zachodzi również w napływie do bezrobocia (38,7% z ogółu rejestrujących się absolwentów w 2009 r.). W zgłoszonych ofertach pracy dominowały następujące miejsca pracy: robotnik gospodarczy, pakowacz, pracownik biurowy, sprzedawca, szwaczka, pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle, handlowiec, sprzątaczka, robotnik budowlany. 14