PROGRAM PROFILAKTYCZNY w MIEJSKIM PRZEDSZKOLU 42 Opracowany w oparciu o: 1. Art. 54. 2. 1b Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz.U.2004.256.2572 ze zm.). 2. Podstawę programową wychowania przedszkolnego określoną w rozporządzeniu MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U.2012.977 ze zm.) Cele główne programu: 1. Wdrożenie dzieci do stosowania zasad bezpieczeostwa. 2. Promocja zdrowego stylu życia. 3. Kształtowanie umiejętności właściwego reagowania w sytuacjach zagrożenia. 4. Kształtowanie postaw i umiejętności niezbędnych do podejmowania właściwych wyborów życiowych. 5. Tworzenie warunków do właściwej współpracy nauczycieli, rodziców i wychowanków. Cele szczegółowe programu: 1. Uświadomienie dzieci o istniejących w życiu zagrożeniach. 2. Wykształcenie umiejętności skutecznego radzenia sobie z w sytuacji zagrożenia. 3. Rozróżnianie dobra od zła. 4. Zdawanie sobie sprawy z niebezpieczeostwa wynikającego z niewłaściwego postępowania/przypadkowych spotkao z nieznajomym. 5. Rozumienie powszechnych zakazów/nakazów w celu uniknięcia wypadku i innych. 6. Utrwalenie ogólnych zasad, np. prawidłowego poruszania się po drodze oraz wewnątrzprzedszkolnych, np. właściwego korzystania z placu zabaw. 7. Uczenie się odpowiedzialności nie tylko za siebie, ale innych (aspekt moralny). 8. Upowszechnienie wiedzy o zdrowiu i zasadach mu sprzyjających (promocja zdrowego stylu życia, wyrabianie prawidłowych nawyków żywieniowych i higienicznych). 9. Tworzenie warunków służących sprawności i aktywności fizycznej dzieci. 10. Podkreślenie szkodliwego wpływu na organizm różnego rodzaju używek.
11. Zapobieganie oraz potępianie agresji i przemocy - wskazywanie właściwych rozwiązao. 12. Nabywanie umiejętności przeciwstawiania się złu fizycznemu i psychicznemu (promocja postaw asertywnych). 13. Rozwijanie podstawowych umiejętności życiowych. 14. Uświadomienie dziecka o zagrożeniach i skutkach związanych z długim oglądaniem telewizji i korzystaniem z komputera, dostępem do sieci - Internet. Adresaci programu: Dzieci 3,4,5 (6) letnie uczęszczające do przedszkola; Nauczyciele zatrudnieni w placówce; Rodzice dzieci uczęszczających do przedszkola; Inne osoby związane z placówką. Bloki tematyczne programu: 1. Bezpieczeostwo na co dzieo. 2. Zdrowe odżywianie się. 3. Higieniczny tryb życia. 4. Ruch w życiu człowieka. 5. Zagrożenia ze środowiska przyrodniczego. 6. Przedszkole bez nałogów. 7. Agresja i przemoc. 8. Dziecko w świecie wirtualnym: komputer, Internet, gry, telewizja. Warunki i realizacja programu: Program będzie realizowany przez cały rok szkolny, przez wszystkie nauczycielki oddziałów samodzielnie lub we współpracy z przedstawicielem policji, straży pożarnej, ratownika medycznego, lekarza, pielęgniarki itp. 2
Realizacja programu wymaga wykorzystania różnorodnych środków dydaktycznych, wspomagających proces rozwoju dziecka, zorganizowanie wycieczek i wyjśd poza teren przedszkola, wdrażanie wszystkich pracowników przedszkola do realizacji programu, współpracy z rodzicami, środowiskiem lokalnym i instytucjami. Realizacja poszczególnych bloków tematycznych będzie korelowała z ogólnopolskimi programami edukacyjnymi, projektami oraz akcjami realizowanymi w przedszkolu. Ogólnopolski program edukacji ekologicznej Kubusiowi Przyjaciele Natury - blok: Zdrowe odżywianie się, Zagrożenia ze środowiska przyrodniczego Ogólnopolski program edukacyjny Mamo, Tato wolę wodę - blok: Zdrowe odżywianie się Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej Czyste powietrze wokół nas - blok: Przedszkole bez nałogów Ogólnopolski program edukacji zdrowotnej Akademia Aquafresh i Projekt edukacyjny Dzieciostwo bez próchnicy - blok: Higieniczny tryb życia Ogólnopolski program edukacyjny Szpital Pluszaka - blok: Bezpieczeostwo na co dzieo. Program wychowania komunikacyjnego Bezpieczny Przedszkolak - blok: Bezpieczeostwo na co dzieo Program profilaktyczny W zdrowym ciele zdrowy duch - blok: Ruch w życiu człowieka. Projekt Edukacyjny pt. Niecio.pl zabawy w Internecie w ramach Ogólnopolskiego Program Edukacyjny Dzieci w sieci Fundacja Dzieci Niczyje - blok Dziecko w świecie wirtualnym 3
Charakterystyka bloków tematycznych Nazwa bloku tematycznego Bezpieczeostwo na co dzieo Oczekiwane efekty. Dziecko: rozumie pojęcie bezpieczeostwo; reaguje na hasła: pali się, ewakuacja itp.; wykazuje znajomośd imienia, nazwiska oraz własnego adresu zamieszkania; wykazuje znajomośd imion i nazwisk rodziców/opiekunów; zna zasady bezpiecznego poruszania się po drodze; rozróżnia podstawowe znaki drogowe (informacyjne, ostrzegawcze; stosuje się do sygnalizacji świetlnej; wie, jakie są numery telefonów alarmowych (997, 998, 999, 112); orientuje się, do kogo może zwrócid się o pomoc (np. do policjanta); zna inne ważniejsze instytucje i pełnione przez nie role społeczne; przestrzega zasad ustalonych w grupie przedszkolnej (kontrakt grupowy); stosuje się do zasad bezpiecznego korzystania z placu zabaw/sprzętu/zabawek porusza się w miejscach dozwolonych; nie oddala się samo od grupy przedszkolnej; nie korzysta z urządzeo elektrycznych, nie bawi się przedmiotami niebezpiecznymi, np. zapałkami, szkłem i innymi.; przewiduje sytuacje zagrażające bezpieczeostwu/życiu oraz ich konsekwencje; wykazuje nieufnośd w stosunku do nieznajomych; samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie czas wolny; gości w przedszkolu, np. policjanta, strażaka, pielęgniarkę; wie, że opiekę nad nim sprawuje osoba dorosła
5 Zdrowe odżywianie się Higieniczny tryb życia poznaje schemat piramidy zdrowego żywienia (jej piętra); orientuje się w zasadach zdrowego stylu odżywiania (wymienia zdrowe produkty, tj. owoce, warzywa, mleko i jego przetwory, ryby, ciemne pieczywo, itd.); rozumie koniecznośd picia wody, eliminowania napojów słodkich; dostrzega związek pomiędzy zdrowiem a chorobą; wie, na czym polega profilaktyka zdrowotna (np. szczepienia ochronne); podaje przyczyny i skutki nieprawidłowego odżywiania się (m. in. otyłośd, próchnica, brak witamin, niska odpornośd organizmu = przeziębianie się); zna umiar w jedzeniu (nie objada się); przezwycięża niechęd do spożywania niektórych potraw; myje owoce i warzywa przed spożyciem. rozumie pojęcia: higiena, higieniczny tryb życia; wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny; stosuje higienę na co dzieo: myje ręce przed/po posiłku, po korzystaniu z toalety, po kontakcie z różnymi przedmiotami, zwierzętami; dba o czystośd własnego ciała (regularna kąpiel, używanie kosmetyków); dba o czystośd ubrania/bielizny; używa wyłącznie swoich przyborów toaletowych; utrzymuje porządek otoczenia wokół siebie (np. sprząta po sobie); zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia do snu o tej samej porze (higiena snu); rozumie istotę wypoczynku; wykazuje wrażliwośd na nadmierny hałas; podkreśla rolę codziennych dwiczeo fizycznych; uczy się podstawowych umiejętności relaksacji i odprężenia (higiena psychiczna); wie, o konieczności umiejętnego korzystania z chusteczek higienicznych; zasłania usta podczas kaszlu/kichania; unika bezpośredniego kontaktu z osobą chorą; wie o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach.
6 Ruch w życiu człowieka Zagrożenia ze środowiska przyrodniczego Przedszkole bez nałogów rozumie znaczenie aktywności ruchowej, sportu w życiu; posługuje się pojęciem zdrowie; wie, o potrzebie częstego przebywania na świeżym powietrzu; bierze aktywny udział w zajęciach ruchowych, gimnastykuje się; uprawia sporty (gra w piłkę, jazda na rowerze, bieganie, itp.); ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych; dba o prawidłową postawę ciała; chodzi na spacery; wie, jak zapobiegad przemarznięciu/przegrzaniu wymienia rośliny i zwierzęta żyjące w różnych środowiskach przyrodniczych; nie dotyka zwierząt, zwłaszcza dzikich; wie, że nie należy karmid bez zgody/drażnid zwierząt; zna pozycję obronną, by uniknąd, np. pogryzienia; orientuje się, jak wyglądają tabliczki informujące, np. o terenie strzeżonym przez psa; zna wybrane rośliny i inne zagrażające życiu (np. grzyby, owoce trujące); nie spożywa potraw niewiadomego pochodzenia; wie, jak trzeba zachowad się w sytuacji zagrożenia, gdzie można otrzymad pomoc, umie o nią poprosid; rozumie koniecznośd pozostawania w miejscu bezpiecznym w czasie burzy, huraganu, powodzi, ulewy, upałów itp. jest świadome niebezpieczeostw związanych z uzależnieniami / nałogami; prezentuje właściwą postawę PRZECIW; orientuje się w procesie uzależnienia człowieka od czegoś (zna ich niekorzystny wpływ na organizm); wie, że nie może samodzielnie zażywad lekarstw i stosowad środków chemicznych (np. środków czystości); wie, co sprzyja uzależnieniu człowieka (alkohol, papierosy, leki, internet, telewizja); nabywa umiejętnośd odmawianie NIE bez poczucia winy (asertywnośd); nie jest podatne na wpływ reklam (tzw. ukryte programy) oraz osób mających złe zamiary
7 Agresja i przemoc Dziecko w świecie wirtualnym zna pojęcia: agresja i przemoc; umie nazwad swoje uczucia; odgrywa i demonstruje wybrane uczucia (scenki sytuacyjne); uczy się oswajad z własnym strachem (Strach ma wielkie oczy, Jak przestraszyd swój strach?); bierze udział w zajęciach odreagowywania złości, np.: ludzik złości; skrzynia złości (z gazetami); rysunek złości; tabliczka złości, itp. potrafid utożsamid się z inną osobą (kształtowanie umiejętności empatycznych); podaje sposoby na pokonanie złości; reaguje na różne formy agresji i przemocy; orientuje się, jakie są skutki agresji /przemocy na świecie dla ludzi; uczy się byd asertywne; rozumie znaczenie słowa zgoda, kompromis; wykazuje ostrożnośd i nieufnośd w kontakcie z osobami obcymi, zły dotyk; przestrzega zakazu przyjmowania różnych rzeczy, np. słodyczy od osób nieznajomych; stara się byd przyjazne dla otoczenia poznaje komputer podejmuje próby posługiwania się myszką i klawiaturą. wie czym jest Internet rozumie koniecznośd korzysta z Internetu tylko za zgodą rodziców / osób dorosłych; wie do czego służy poczty e-mail, poznaje sposoby bezpiecznego surfowad po stronach WWW, bezpiecznego komunikowad się z innymi, zna zagrożenia związane z korzystaniem z dostępu do sieci (np. wirtualny przyjaciel oszust, bezpieczne i niebezpieczne strony) nie traktuje komputera jak największego towarzysza zabaw; zna skutki zbyt długiego korzystania z komputera, oglądania telewizji (złe samopoczucie, niedotlenienie organizmu, brak kolegów / koleżanek); zdaje sobie sprawę, że świat wirtualny (bajki, gry komputerowe) to świat iluzji (rozróżnienie rzeczywistości od świata wirtualnego nierzeczywistego); nie promuje zachowao agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych postrzega Internet jako przyjazne miejsce, w którym przy wsparciu rodziców można bezpiecznie bawid się, uczyd i poznawad świat. dostrzega także pozytywny wpływ świata wirtualnego (np. rozwój myślenia, kojarzenia, wyobraźni, pogłębienie wiedzy, wzmocnienie poczucia własnej wartości, itp.)
8 Metody i formy realizacji programu Metody podające: opowiadanie, pogadanka, opis, objaśnienie, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem, problemowe: gry dydaktyczne, doświadczenia, aktywizujące: drama, burza mózgów, Orffa, Labana, Sherborne, pedagogika zabawy, kinezjologia edukacyjna, praktyczne: pokaz, dwiczenia, trening, prace plastyczne, wystawki, gry i zabawy ruchowe, zabawy relaksacyjne, konkursy, spotkania, degustacje. zabawy z wykorzystaniem komputera (gry, bajki, prezentacje) Formy praca indywidualna, zabawy oraz inne rodzaje działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy, czynności samoobsługowe, prace użyteczne, spacery, wycieczki, zajęcia zorganizowane, uroczystości przedszkolne, konkursy, turnieje). Formy współpracy ze środowiskiem rodzinnym w zakresie realizacji programu profilaktyki przedszkola: prezentowanie celów programu oraz zamierzeo dydaktyczno-wychowawczych umożliwiających osiągnięcie celów będzie realizowane poprzez: przekaz nauczycieli podczas zebrao grupowych, umieszczanie zamierzeo (tygodniowych, miesięcznych) na grupowej tablicy i na stronie internetowej, ogłoszeo, np. przed salą zajęd, organizację zajęd otwartych dla rodziców, organizację przedstawieo teatralnych. prelekcja dla rodziców, ulotki informacyjne, artykuły w gazetce przedszkolne, informacje na stronie przedszkolnej.
9 Ewaluacja Programu Profilaktyki Oceny efektów realizacji Programu profilaktycznego, obok bieżącego monitorowania, dokonuje się na półrocznej i koocowej radzie pedagogicznej. Podstawę dla formułowania oceny realizacji programu będą stanowiły: wnioski z obserwacji zachowao dzieci, rozmowy z rodzicami, rozmowy z nauczycielami, analiza dokumentów - dziennik, plany miesięczne, wytwory dzieci, osiągnięcia w konkursach, sprawozdania z realizowanych programów, projektów - zaświadczenia, potwierdzenia udziału. analiza ankiet. Podpisy członków Rady Pedagogicznej: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Uzgodniono z Przedstawicielami Rodziców: (podpisy przedstawicieli rodziców)