ASE Wskaźnik poziomu paliwa LPG (model LF-8 i LF-10). Opis urządzenia i instrukcja montażu. Spis treści: Wstęp... str.1 Przeznaczenie... str.1 Ograniczenia... str.2 Rodzaje wyświetlaczy... str.2 Parametry techniczne... str.2 Jak działa wskaźnik LF-8/10... str.3 Instalacja wskaźnika w samochodzie... str.3 Krok 1. Wskaźnik podłączyć do zasilania (12V) w samochodzie... str.3 Krok 2. Sprawdzić poprawność działania wskaźnika... str.3 Krok 3. Przykleić wyświetlacz w kabinie... str.4 Krok 4. Poprowadzić kabel z czujnikiem... str.4 Krok 5. Określenie miejsca dla czujnika i przyklejenie go... str.5 Krok 6. Kalibracja wskazań... str.6 Nieprawidłowe wskazania przyczyny i ich usuwanie... str.6 Przykłady... str.7 WSTĘP. MAGNES TESTOWY: Przed przystąpieniem do czynności montażowych, prosimy o uważne przeczytanie instrukcji. Do wskaźnika dołączamy magnes testowy. Pozwala on zasymulować wskazówkę wskaźnika mechanicznego z butli. Doświadczenia z nim ułatwią zrozumienie zasady działania wskaźnika elektronicznego. PRZEZNACZENIE. Samochody z instalację gazową, posiadają zbiornik na gaz płynny. Na zbiorniku umieszczony jest mechaniczny wskaźnik poziomu jego napełnienia. Przeważnie kierowca ma do dyspozycji w kabinie tylko kontrolkę rezerwy, a w celu dokładnego sprawdzenia musi dostać się do wskaźnika umieszczonego na butli. Rozwiązanie to, ze zrozumiałych względów nie jest praktyczne. Dodatkowy wskaźnik pozwala na przeniesienie wskazania z butli, w miejsce wygodne dla kierowcy. Ilość paliwa wyświetlana jest w postaci linijki 8-mio punktowej (LF-8) i 10 punktowej (LF-10) + dodatkowa lampka rezerwy. Instalacja jest prosta i nie wymaga specjalistycznej wiedzy. Aby urządzenie pracowało poprawnie, muszą być spełnione warunki: 1.czujnik powinien być umieszczony (naklejony na wskaźniku mechanicznym) we właściwym położeniu względem wskazówki; 2. do urządzenia musi być doprowadzone napięcie zasilania 12V (po stacyjce); W komplecie znajdują się wszystkie potrzebne elementy (z okablowaniem) : czujnik magnetyczny; wyświetlacz; sterownik; kable (5m); instrukcja; magnes kontrolny. Wskaźnik LF-8 (10) można zainstalować w każdym aucie, które posiada zbiornik LPG wyposażony we wskaźnik mechaniczny (wskazówkowy). Wskaźnik ten musi być sprawny. str.1
OGRANICZENIA. UWAGA! Urządzenia nie można zainstalować w autach, które nie posiadają wskaźnika wskazówkowego na butli, lub posiadają niesprawny. UWAGA! Jeżeli kąt zakreślany przez wskazówkę w czasie ruchu pomiędzy położeniem MIN i MAX jest większy niż 180 stopni (wskaźniki takie są niezmiernie rzadko spotykane), będzie problem z dokładnością wskazań w pobliżu położenia MAX [rys. obok] RODZAJE WYŚWIETLACZY: Wyświetlacz płaski przyklejany - 8 punktów + rezerwa zielony (LF-8Z ) ; żółty (LF-8Y) ; niebieski (LF-8N) ; pomarańczowy (LF-8P) ; czerwony (LF-8C) ; biały (LF-8B) ; -------------------------------Wyświetlacz w obudowie stojącej (LF-10S) Wyświetlacz w obudowie wiszącej (LF-10W) wyświetlacz zielony, 10 punktów + rezerwa Widok całego zestawu : Wszystkie wskaźniki (modele) są konstrukcyjnie identyczne (elektronika). Różnią się tylko formą wyświetlacza i ilością wyświetlanych punktów (8+R lub 10+R). Wyświetlacz jest elementem zamiennym (po jego wymianie, nie ma konieczności strojenia ). PARAMETRY TECHNICZNE. Napięcie zasilania... 10 do 15V Pobór prądu... <60mA Temperatura pracy... 20... +70 C Wymiary wyświetlacza LF-8... 40x28x5 mm Wymiary wyświetlacza LF-10... 38x44x50 mm str.2
JAK DZIAŁA WSKAŹNIK LF-8/10??? Większość wskaźników na butlach, jest magnetycznie sprzężona z pływakiem znajdującym się wewnątrz butli. W związku z tym, wskazówka wskaźnika posiada magnes. Czujnik zostaje umieszczony nad wskazówką a wyświetlacz obok kierowcy. Magnes znajdujący się na wskazówce, wywiera na czujnik różny wpływ, w zależności jakie położenie ma wskazówka. Informacja ta jest przekazywana kablem poprzez moduł sterujący do wyświetlacza, gdzie jest wyświetlana. Nasz czujnik widzi położenie wskazówki, a informację przenosi na wyświetlacz. Kształt (walcowy, prostokątny, pierścień) oraz forma magnesu wskazówki (pojedynczy, podwójny) nie ma znaczenia dla czujnika. Czujnik ma dwie przeciwległe powierzchnie aktywne. Jeżeli do jednej z nich zbliżamy biegun S magnesu, to wskazania rosną. Jeżeli zbliżamy biegun N - maleją. Druga (przeciwległa) powierzchnia czujnika, powoduje skutek odwrotny. Rysunki obok, przedstawiają trzy sytuacje: 1. Biegun S jest bliżej czujnika niż biegun N - wskazanie wyświetlacza duże; 2. Biegun S i N ją w jednakowej odległości - wskazanie połowy; Jednakowe pola równoważą się i na czujnik nie działa żadne pole; (jeżeli obok czujnika nie będzie żadnego magnesu, to wskaźnik będzie pokazywał również połowę); 3. Biegun S jest dalej od czujnika niż N - wskazanie małe; Jeżeli zachodzi potrzeba odwrócenia tych zależności (odwrotny wskaźnik na butli), wystarczy przykleić odwrotnie czujnik )spodem do góry). Podczas gwałtownych ruchów auta (przyśpieszanie, hamowanie, ostre zakręty), pływak butli przemieszcza się powodując ruchy wskaźnika na butli. W związku z tym, że położenie wskazówki jest przenoszone na wyświetlacz, mogą się pojawić chwilowe zmiany wskazania. Aby zminimalizować ten niepożądany efekt, wyświetlacz posiada bezwładność (opóźnienie). W przypadku niektórych butli (zależnie od konstrukcji pływaka i kierunku ustawienia butli w aucie) zjawisko to może jednak wystąpić. ROZMIESZCZENIE POTENCJOMETRÓW. Potencjometry służą do zestrojenia urządzenia i dostosowania czułości czujnika do konkretnych warunków. P1 ustawienie połowy. Potencjometr P1 ustala wskazanie 50%.Regulacja ta wykonana jest fabrycznie (jeżeli zachodzi potrzeba, skorygować w czasie testu wskaźnika - przed instalacją!!!!!). Regulację P1 nożna wykonywać tylko, gdy czujnik jest oddalony od magnesu (wskazówki). Po przyklejeniu czujnika do wskaźnika butli, tym potencjometrem nie należy regulować. P2 wzmocnienie ; w prawo zwiększanie czułości ; w lewo zmniejszanie czułości ; Potencjometrem P2 regulujemy tak, aby wskazanie MIN. na wskaźniku mechanicznym, pokrywało się ze wskazaniem MIN. wyświetlacza. str.3
INSTALACJA WSKAŹNIKA W SAMOCHODZIE. Krok 1. Wskaźnik podłączyć do zasilania (12V) w samochodzie. Rys. 1 Dla ułatwienia podłączenia zasilania wskaźnika został wyposażony we wtyk zasilający, umożliwiający podłączenie go do gniazda zapalniczki samochodowej [rys. 1]. Warunkiem jest występowanie napięcia w gnieździe zapalniczki tylko po przekręceniu kluczyka. Po umieszczeniu wtyczki w gnieździe zapalniczki, wyświetlacz wskaźnika powinien zaświecać się po przekręceniu kluczyka w stacyjce (wskazanie ustali się po ok. 1 minucie). UWAGA! Niektóre auta mają napięcie w gnieździe zapalniczki na stałe. W takim przypadku, należy wtyk obciąć, a kabel podłączyć do dowolnego punktu w instalacji samochodu, w którym napięcie pojawia się po przekręceniu kluczyka (plus na kablu z kolorem czerwonym). Najwygodniej wykonać to w pobliżu skrzynki bezpieczników w kabinie samochodu. Podłączony wskaźnik nie będzie stanowił dodatkowego obciążenia dla tego obwodu, gdyż pobierany przez niego prąd ma znikomą wartość (do 0,05A). Rys. 2 Krok2. Sprawdzić poprawność działania wskaźnika. Włączyć zasilanie (przekręcić kluczyk) i odczekać ok. 1 minutę. Na wyświetlaczu wskaźnika ustali się wskazanie początkowe, zaświecą się 4 punkty (dla wskaźnika LF-10 będzie to 5 punktów) [rys. 2] UWAGA! Jeżeli będzie to inna ilość (3 można dopuścić), należy rozpiąć obudowę sterownika (podważając wkrętakiem) [rys. 3] i potencjometrem P1 ustawić (bardzo małe ruchy) wskazanie wyświetlacza na 4 punkty [rys. 4] (w przypadku wskaźnika LF-10-5 punktów). Rys. 3 Rys. 4 BARDZO WAŻNE!!! Po tym ustawieniu, potencjometru P1 w żadnym przypadku nie należy później regulować!!! Sprawdzić reakcję czujnika na zbliżanie magnesu kontrolnego. Zbliżanie jednego końca magnesu do jednej z powierzchni czujnika powoduje przyrost wskazań wyświetlacza (ponad połowę) [rys.5], a zbliżanie tego samego końca magnesu do drugiej powierzchni czujnika powoduje spadek wskazań wyświetlacza (poniżej połowy) [rys. 6] Rys. 5 Rys. 6 Jeżeli reakcja wskaźnika jest zgodna z opisem, świadczy to o sprawności urządzenia i można przystąpić do dalszych czynności instalacyjnych. UWAGA! Jeżeli zachowanie jest inne niż opisane powyżej, świadczy to o uszkodzeniu urządzenia w takim przypadku należy je zwrócić sprzedawcy lub wymienić na drugie. str.4
Krok 3. Przykleić wyświetlacz w kabinie. Wyświetlacz ma na spodzie warstwę klejącą, należy zerwać folię zabezpieczającą klej i przykleić wyświetlacz w wybrane wcześniej miejsce [rys.7]. UWAGA! Miejsce przyklejenia wyświetlacza, powinno być uprzednio odtłuszczone. Poprowadzić kabel wyświetlacza w taki sposób, aby był możliwie niewidoczny (względy estetyczne) [rys.8]. Dla ułatwienia ułożenia kabla wyświetlacza, można wypiąć jego wtyczkę ze sterownika [fot.9]. Rys. 7 Rys. 8 fot. 9 UWAGA! Jeżeli występuje konieczność przeciągnięcia kabla poprzez wąski otwór możliwe jest zdjęcie wtyczki, poprzez jej rozłożenie (delikatne odchylić zatrzaski boczne i rozsunąć wtyczkę) [fot. 10] (pamiętać należy o odpowiedniej kolejności przewodów - przed rozłożeniem zaznaczyć flamastrem). Później koniec kabla (miejsce poprzedniego zagniecenia) obciąć i na nowym miejscu ponownie zacisnąć (np. szczypcami) wtyczkę. fot. 10 Krok 4. Poprowadzić kabel z czujnikiem. Kabel można poprowadzić np. pod listwą progową lub wykładziną podłogową. Dla ułatwienia ułożenia kabla z czujnikiem, można wypiąć jego wtyczkę ze sterownika [rys.11] Rys. 11 Krok 5. Określenie miejsca dla czujnika i przyklejenie go. UWAGA! Tylko właściwe położenie czujnika względem wskaźnika mechanicznego gwarantuje później możliwość zestrojenia urządzenia i poprawne wskazania wyświetlacza. Jeżeli czujnik nie zostanie umieszczony w odpowiednim miejscu, strojenie potencjometrami nie przyniesie żadnego skutku!!! UWAGA!!! NASTĘPNE CZYNNOŚCI PRZEPROWADZIĆ, GDY W ZBIORNIKU ZNAJDUJE SIĘ POŁOWA ILOŚCI PALIWA, A NA WSKAŹNIKU MECHANICZNYM JEST WSKAZANIE ½ (50%) [rys.12]. Rys. 12 Rys. 13 UWAGA! W czasie określania miejsca położenia czujnika, potencjometr P2 powinien być ustawiony na godzinę 10-tą jeżeli nie jest, to tak go ustawić [rys.13]; str.5
GDZIE PRZYKLEIĆ CZUJNIK??? Czujnik musi być przyklejony na szkiełku wskaźnika mechanicznego i powinien znajdować się ponad wskazówką (to jej położenie czujnik obserwuje i informację przenosi na wyświetlacz). Odpowiednie położenie czujnika to takie, w którym wyświetlacz będzie pokazywał Rys. 14 połowę wskazania (4 punkty świecą) gdy zbiorniku jest połowa gazu. Jest to podstawowy warunek poprawnego działania tego urządzenia. 1. Czujnik powinien być umieszczony na linii wskazówki, a jego czoło powinno być skierowane dokładnie na oś wskazówki Linia wskazówki, to dowolna linia przechodząca przez punkt osi obrotu wskazówki [rys.14]. 2. Czoło czujnika powinno być oddalone od osi wskazówki ok.5mm ale nie Rys. 15 dalej jak 10 mm [rys.15] Zbyt mała, lub zbyt duża odległość spowoduje zmniejszenie czułości czujnika i wyjście poza zakres kalibracji potencjometru P1 - co uniemożliwi ustawienie prawidłowych wskazań wyświetlacza. Umieszczenie czujnika bezpośrednio ponad osią wskazówki, całkowicie uniemożliwi odczyt jej położenia. 3. Aby czujnik prawidłowo odczytywał (a nie odwrotnie), należy go przykleić odpowiednią stroną. Wskaźniki mechaniczne, pod względem kierunku skali (od min. do max.), można podzielić na dwa rodzaje: te które mają skalę rosnącą w prawo i odwrotne te w których skala rośnie w lewo. Dlatego konieczny jest wybór odpowiedniej strony czujnika. Jak ustalić położenie czujnika??? Aby odnaleźć odpowiednie miejsce położenia czujnika, należy położyć czujnik na linii wskazówki (czoło oddalone kilka mm od osi wskazówki) i obserwować wyświetlacz. Wolno przesuwając czujnik jak na [rys.16] trzeba odnaleźć takie Rys. 16 jego położenie, w którym wyświetlacz pokazywał będzie połowę wskazania (4 punkty świecą). UWAGA! W tym czasie jest w zbiorniku połowa paliwa i wskaźnik wskazówkowy pokazuje połowę! UWAGA! Ważne jest, aby w czasie przesuwania czujnika jak na [fot. 13],zaobserwować na wyświetlaczu, czy podczas zbliżania czujnika w kierunku MIN na skali wskaźnika wskazówkowego, wskazania wyświetlacza ROSNĄ. Jeżeli tak jest, to czujnik jest na odpowiedniej stronie (patrz pkt.3 powyżej), jeżeli MALEJĄ to należy odwrócić czujnik spodem do góry. fot. 17 UWAGA! Większość wskaźników mechanicznych jest tak skonstruowana, że położenie czujnika wypada na linii łączącej połowę skali i oś wskazówki [fot. 17] jednak nie we wszystkich tak jest. Jeżeli miejsce położenia czujnika zostanie odnalezione (wyświetlacz świeci 4 punkty), używając dołączonej taśmy dwustronnie klejącej, trzeba przykleić czujnik. UWAGA! Po dokładnym zestrojeniu i przekonaniu się o poprawności położenia czujnika (po kilku tankowaniach jeżeli wskazania wyświetlacza będą OK.), można czujnik przytwierdzić mocniej oblewając dodatkowo mocnym klejem. Str.6
Krok 6. Kalibracja wskazań. UWAGA!! PONIŻSZE CZYNNOŚCI PRZEPROWADZIĆ GDY NA WSKAŹNIKU MECHANICZNYM JEST WSKAZANIE ok. 10% CZYLI W ZBIORNIKU ZNAJDUJE SIĘ TYLKO REZERWOWA ILOŚĆ PALIWA. Zużyć paliwo do ilości uważanej za rezerwę, a następnie przekręcić potencjometrem P2 tak (w prawo lub lewo) [rys.13],aby świeciła tylko 1 zielona dioda + czerwona rezerwy [fot.18]. UWAGA! Jeżeli wraz zmniejszaniem się ilości gazu w zbiorniku, wskazania nie malały tylko rosły to znaczy że źle była wybrana płaszczyzna czujnika należy odwrócić czujnik (patrz pkt.3 - położenie czujnika) fot. 18 UWAGA! Jeżeli wraz zmniejszaniem się ilości gazu w zbiorniku, wskazania wyświetlacza nie zmieniały się to znaczy że czujnik jest za daleko od osi wskazówki (musi być kilka mm); (patrz pkt.2 - położenie czujnika) ; UWAGA! Jeżeli po zużyciu odpowiedniej ilości paliwa zgasną wszystkie punkty (oprócz czerwonej rezerwy) i regulacja P2 nie daje rezultatu (nie można zapalić 1 zielonej) oznacza to że czujnik jest za blisko osi wskazówki i trzeba go o kilka mm odsunąć od niej ; Po wykonaniu czynności 1 do 6, urządzeni jest zainstalowane oraz skalibrowane. Wskazania wyświetlacza powinny odzwierciedlać położenie wskazówki wskaźnika mechanicznego na butli. Nieprawidłowe wskazania przyczyny i ich usuwanie. Zmiana wskazania po przełączeniu z benzyny na gaz. Jeżeli wskaźnik napełnienia butli i znajdujący się na nim założony przez nas czujnik magnetyczny znajdują się w pobliżu cewki elektrozaworu [fot.19] (sytuacja taka często występuje), mogą wystąpić zakłócenia pracy czujnika. W chwili przełączenia paliwa na gaz, cewka dostaje zasilanie i wytwarza pole elektromagnetyczne, wprowadzając do pomiaru czujnika błąd. Objawia się to tym, że inne są wskazania gdy silnik pracuje na benzynie (cewka nie zasilana), a inne gdy pracuje na LPG (cewka zasilana). 1. Żeby zmniejszyć wpływ zakłóceń, należy zmniejszyć wzmocnienie (znieczulić czujnik - potencjometrem P2). Czujnik jest wtedy mniej czuły i nie zbiera zakłóceń tak jak poprzednio, ale wtedy widzi też mniej sygnału ze wskazówki - więc należy go do niej zbliżyć (jeżeli jeszcze można nie może być zbyt blisko). Zbliżenie należy wykonać a opisaną procedurę ustawiania go i ponownie stroić urządzenie ; 2. wstawić ściankę oddzielająca czujnik od cewki elektrozaworu, wykonaną z blachy (żelazny pasek) nie przepuszcza zakłócającego pola od cewki [fot.19]; 3. Jeżeli wykonanie czynności określonej w punktach 1 i 2 nie przyniosło oczekiwanego efektu, pozostaje zestroić wskaźnik, podczas gdy auto chodzi na gazie. Wtedy ustawienie uwzględnia również dodatkowe (zakłócające) pole magnetyczne. Blaszany ekran Inne przyczyny nieprawidłowych wskazań wyświetlacza mają źródło w złym położeniu czujnika lub niewłaściwym zestrojeniu potencjometrów P1 i P2. Są one opisane powyżej w punkcie 6 Kalibracja wskazań. Fot.19 W przypadku problemów z zestrojeniem, zawsze należy rozpocząć od czynności określonej jako krok 2 Sprawdzenie. Wykonując krok 2 Sprawdzenie pamiętać należy, aby w tym czasie czujnik był oddalony od wskaźnika mechanicznego butli (nie był pod wpływem pola magnetycznego). str.7
PRZYKŁADY UMIESZCZENIA CZUJNIKA. PRZYKŁADY UMIESZCZENIA WSKAŹNIKA. str.8