Jak dokonać wypowiedzenia zmieniającego? Jednego z pracowników postanowiliśmy przesunąć na inne stanowisko, z niższym wynagrodzeniem, ponieważ nie sprawdza się w dotychczasowej pracy. Czy można taką zmianę wprowadzić aneksem do umowy o pracę? Czy jeżeli pracownik nie wyrazi zgody, to będzie mu się należała odprawa pieniężna? Odpowiedź: Takie działanie jest nieprawidłowe. Aneks to za mało Aneks" dosłownie oznacza załącznik", zatem aneksem do umowy o pracę będzie każdy dokument zmieniający zapisy tej umowy. Nie każdy jednak aneks będzie stanowił dokument prawidłowo zmieniający warunki płacowe. W praktyce spotyka się formę zmiany warunków poprzez tzw. aneks zawierający informację od pracodawcy o np. podwyżce wynagrodzenia zasadniczego. Zawierając umowę o pracę, pracownik i pracodawca podejmują określone wzajemne 1 / 5
zobowiązania. Zmiana tych zobowiązań przez pracodawcę może nastąpić jedynie w drodze wy powiedzenia warunków umowy o pracę (tzw. wypowiedzenia zmieniającego) bądź za porozumieniem stron. Z dokumentu musi zatem jasno wynikać forma, w jakiej strony dokonują zmiany warunków płacowych, bez względu na to, czy zmiana wynagrodzenia dotyczy jego obniżenia, czy podwyższenia. Jak dokonać wypowiedzenia zmieniającego? Praktycznie z wypowiedzeniem zmieniającym mamy do czynienia wyłącznie w przypadkach obniżenia wynagrodzenia, bowiem na podwyżkę pracownik zwyczajowo wyraża zgodę i wówczas strony podpisują porozumienie w tej sprawie. Zgodnie z art. 42 1 kp do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę. Oznacza to, że pracodawcę obowiązuje zachowanie określonych procedur, zaś pracownikowi przysługują w związku z tym określone prawa. I tak, jeżeli u pracodawcy działa organizacja związkowa, przed dokonaniem wypowiedzenia warunków zatrudnienia pracodawca jest zobowiązany do przeprowadzenia konsultacji z organizacją związkową reprezentującą pracownika (art. 38 kp). 2 / 5
Proponowane przez pracodawcę nowe warunki pracy i płacy wchodzą w życie po upływie okresu wypowiedzenia, chyba że przed upływem okresu wypowiedzenia pracownik złoży oświadczenie o odmowie przyjęcia tych warunków. Wówczas umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków do końca okresu wypowiedzenia (art. 42 3 kp). Okres wypowiedzenia jest w przypadku wypowiedzenia warunków pracy i płacy taki sam, jak obowiązujący pracownika okres wypowiedzenia umowy o pracę. Uwaga Oświadczenie o odmowie przyjęcia zmienionych warunków pracy i płacy nie musi być złożone na piśmie! W wyroku z 24 maja 2001 r. (sygn. akt I PKN 405/00) Sąd Najwyższy stwierdził, że p rzepis art. 42 par. 3 Kodeksu pracy nie określa sposobu i formy złożenia przez pracownika oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i płacy, wobec czego wola pracownika może być wyrażona poprzez każde zachowanie dostatecznie ją ujawniające (art. 60 kodeksu cywilnego w związku z art. 300 kp). Jeżeli zatem pracownik złoży takie oświadczenie w formie ustnej, warto sporządzić odpowiednią notatkę w tej sprawie. 3 / 5
Pracownik nie musi powiadamiać pracodawcy o przyjęciu zaproponowanych warunków. Jeżeli do połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zmienionych warunków, uważa się, że wyraził na nie zgodę. Czy wypłacać odprawę? W niektórych przypadkach odmowa przyjęcia przez pracownika zmienionych warunków płacowych może oznaczać konieczność wypłaty odprawy pieniężnej. Taka ewentualność dotyczy jedynie zakładów pracy zatrudniających co najmniej 20 pracowników. Nastąpi to w sytuacji, gdy wyłączną przyczyną wypowiedzenia zmieniającego będą przyczyny nie dotyczące pracownika, a proponowane wynagrodzenie będzie znacząco niższe od dotychczasowego. Orzeczenia SN Świadczy o tym wyrok z ozwiązanie 16 listopada stosunku 2000 r. (sygn. pracy z przyczyn wskutek akt I PKN wypowiedzenia dotyczących 79/00), w którym, zakładu warunków Sąd pracy Najwyższy płacy, które uznał, może prow że b Uwaga na umowy zawarte na czas określony! 4 / 5
Jeżeli obniżenie wynagrodzenia dotyczy pracownika, z którym zawarto umowę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, pamiętajmy, że wypowiedzenie warunków pracy i płacy może mieć miejsce wyłącznie wtedy, jeżeli strony - przy zawieraniu umowy o pracę - przewidziały możliwość jej wypowiedzenia (art. 33 kp). Jeżeli takiego postanowienia nie zawarto, warunków takiej umowy nie można zmienić. Również nie podlegają zmianie w trybie wypowiedzenia zmieniającego umowy zawarte na czas określony obejmujący okres do 6 miesięcy. Te umowy mogą być zmienione jedynie za porozumieniem stron. Można natomiast wypowiedzieć warunki umowy zawartej na okres próbny, na zastępstwo, czy na czas nieokreślony, zachowując okres wypowiedzenia wymagalny dla danego rodzaju umowy. Podstawa prawna: art. 33, art. 38, art. 42 1 i 3 Kodeksu pracy. Jarosława Warszawska Mericon Kadry Płace Doradztwo 5 / 5