2012r. Analiza wsparcia udzielonego przedsiębiorcom w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata

2012r. Analiza wsparcia udzielonego przedsiębiorcom w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2007-2013 1

Spis treści 1. Wstęp... 2 2. Stan wdrażania działań skierowanych do przedsiębiorców (wsparcie bezpośrednie)... 3 3. Rozmieszczenie terytorialne projektów przedsiębiorców realizowanych w ramach RPO WSL... 7 3.1 Subregiony... 7 3.2 Powiaty... 11 4. Charakterystyka projektów przedsiębiorców realizowanych z udziałem środków RPO WSL... 17 4.1 Typy projektów... 17 4.2 Kategorie interwencji... 19 4.3 Wielkość przedsiębiorstw... 23 5. Analiza wdrażania działań skierowanych do przedsiębiorców w podziale na sekcje PKD... 28 5.1 Dominujące sekcje PKD projektów realizowanych przez przedsiębiorców w ramach RPO WSL. 30 5.2 Dominujące sekcje PKD projektów realizowanych przez przedsiębiorców w subregionach województwa śląskiego... 32 5.3 Szczegółowa charakterystyka wspieranych w ramach RPO WSL sekcji PKD... 39 5.4 Sekcje PKD a kategorie interwencji... 43 5.5 Sekcje PKD a typy projektów... 45 5.6 Innowacje realizowane przez przedsiębiorców w podziale na sekcje PKD... 46 5.7 Analiza Sekcje PKD a wielkość przedsiębiorstwa... 47 6. Analiza realizacji założeń finansowych projektów... 48 1

1. Wstęp W Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego na lata 2007 2013 przewidziano szereg instrumentów wsparcia zarówno bezpośredniego, jak i pośredniego skierowanych do sektora MŚP. Ich celem jest dążenie do zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez wzmocnienie jej innowacyjności. Niniejsze opracowanie prezentuje między innymi stan wdrażania, kierunki wsparcia, koncentrację tematyczną działań zakładających bezpośrednie wsparcie przedsiębiorstw w formie dotacji. Dane zaprezentowane poniżej obrazują stan wdrażania RPO WSL na dzień 31.12.2012 r. Dofinansowanie w formie dotacji udzielane jest przedsiębiorstwom w ramach następujących poddziałań: Poddziałanie 1.2.1 Mikroprzedsiębiorstwa, Poddziałanie 1.2.2 Małe i Średnie Przedsiębiorstwa, Poddziałanie 1.2.3 Innowacje w Mikroprzedsiębiorstwach i MŚP Działanie 1.2 Mikroprzedsiębiorstwa i MŚP Poddziałanie 1.2.4 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Poddziałanie 3.1.1 Infrastruktura zaplecza turystycznego/przedsiębiorstwa Poddziałanie 3.2.1 Infrastruktura okołoturystyczna/przedsiębiorstwa Głównym celem poddziałań 1.2.1, 1.2.2 oraz 1.2.4 jest wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw służące osiągnięciu przez nie przewagi konkurencyjnej oraz wzrostowi zatrudnienia. Wspierane są inwestycje bezpośrednie z zakresu rozbudowy i modernizacji przedsiębiorstw, projekty doradcze, a także udział w targach i misjach gospodarczych. W praktyce w ramach poddziałań 1.2.1, 1.2.2 oraz 1.2.4 są realizowane przedsięwzięcia polegające na wzmocnieniu i rozbudowie przedsiębiorstw, takie jak: zakup maszyn i urządzeń, wartości niematerialnych i prawnych, a także prace budowlane służące dostosowaniu pomieszczeń do aktualnych potrzeb przedsiębiorstwa. Poddziałanie 1.2.3 skierowane jest do przedsiębiorców chcących wdrażać innowacje w swojej działalności. Dofinansowanie mogły uzyskać przedsiębiorstwa, które prowadzą działalność innowacyjną, podejmują współpracę z instytucjami B+R bądź dokonują zakupu innowacyjnych technologii w celu wprowadzenia nowych (ulepszonych) produktów lub usług. W ramach poddziałań 3.1.1 oraz 3.2.1 realizowane są projekty z zakresu turystyki polegające zarówno na rozbudowie i poprawie jakości bazy noclegowej i gastronomicznej (3.1.1), jak i tworzeniu i rozbudowie infrastruktury okołoturystycznej (3.2.1). Wszystkie poddziałania skierowane do przedsiębiorców są wdrażane przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczorczości. Na bezpośrednie wsparcie dla przedsiębiorców w ramach wyżej 2

opisanych poddziałań RPO WSL przeznaczono kwotę (EFRR + budżet państwa) 237 597 615 EUR. Środki te zostały rozdysponowane między przedsiębiorców w procedurze konkursowej. Łącznie ogłoszono 20 konkursów, w tym: trzy konkursy dla poddziałania 1.2.1 (w tym dwa na projekty targowe), trzy konkursy dla poddziałania 1.2.2 (w tym dwa na projekty targowe), trzy konkursy dla poddziałania 1.2.3, pięć konkursów dla poddziałania 1.2.4 (w tym trzy na projekty targowe), trzy konkursy dla poddziałania 3.1.1, trzy konkursy dla poddziałania 3.2.1. Ostatni konkurs dla przedsiębiorców został ogłoszony w maju 2012 r. w ramach poddziałania 1.2.3. Wszystkie środki dostępne dla przedsiębiorców zostały rozdysponowane i nie jest planowane organizowanie kolejnego konkursu dla przedsiębiorców w perspektywie finansowej 2007-2013. 2. Stan wdrażania działań skierowanych do przedsiębiorców (wsparcie bezpośrednie) Alokacja na poddziałania skierowane do przedsiębiorców wynosi 237 597 615 EUR, w tym: 11 493 700 EUR na poddziałanie 1.2.1, 37 300 000 EUR na poddziałanie 1.2.2, 67 247 059 EUR na poddziałanie 1.2.3, 66 498 032 EUR na poddziałanie 1.2.4, 35 058 824 EUR na poddziałanie 3.1.1, 20 000 000 EUR na poddziałanie 3.2.1. Procentowy udział środków przeznaczonych na poszczególne poddziałania w całościowej kwocie środków przeznaczonych dla przedsiębiorców przedstawia poniższy wykres. Udział % alokacji na poszczególne poddziałania RPO WSL skierowane do przedsiębiorców 4,84% 14,76% 8,42% 15,70% Poddziałanie 1.2.1 Poddziałanie 1.2.2 27,99% 28,30% Poddziałanie 1.2.3 Poddziałanie 1.2.4 Poddziałanie 3.1.1 Poddziałanie 3.2.1 Wykres nr 1 Udział % alokacji na poszczególne poddziałania RPO WSL skierowane do przedsiębiorców 3

Według stanu na 31 grudnia 2012 r. w ramach konkursów ogłoszonych przez IP2 RPO WSL zostało złożonych łącznie 8 682 wnioski o dofinansowanie na łączną kwotę dofinansowania 628 mln EUR (264% alokacji). Do dofinansowania zostały wybrane 3 152 wnioski, na łączną kwotę dofinansowania 213 mln EUR (90% alokacji), przy czym podpisano umowy w przypadku 2 578 projektów o wartości dofinansowania 163 mln EUR, co stanowi 69% alokacji. Na dzień 31 grudnia 2012 r. w ramach działań powierzonych IP2 RPO WSL zostało zatwierdzonych 3 583 wniosków o płatność (pośrednią + końcową). We wnioskach o płatność beneficjenci wykazali poniesienie 118 mln EUR wydatków. Do końca 2012 r. zakończono 1949 projektów o wartości dofinansowania 102 mln EUR (43% alokacji). EUR Stan wdrażania działań powierzonych IP2 RPO WSL 700 000 000 600 000 000 500 000 000 8682 10000 9000 8000 7000 400 000 000 300 000 000 200 000 000 100 000 000-628 163 226 Złożone wnioski o dof. 3152 213 041 496 Wnioski wybrane do dof. 2 578 163 183 756 Podpisane umowy 3 583 1 949 118 111 463 102 984 417 Wnioski o płatnośd (zatwierdzone) Zakooczone projekty 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 wartośd dofinansowania liczba Wykres nr 2 Stan wdrażania poddziałań RPO WSL skierowanych do przedsiębiorców 4

% alokacji przeznaczonej na działania powierzoneip2 RPO WSL Alokacja Złożone wnioski o dof. (wartośd dofinansowania) Wnioski wybrane do dof. (wartośd dofinansowania) Podpisane umowy (wartośd dofinansowania) Zatwierdzone wnioski o płatnośd (wartośd dofinansowania) Zakooczone projekty (wartośd dofinansowania) 100% 237 mln EUR 90% 213 mln EUR 69% 163 mln EUR 50% 118 mlneur 43% 102 mln EUR 264% 628 mln EUR Wykres nr 3 Stan wdrażania poddziałań RPO WSL skierowanych do przedsiębiorców ujęcie procentowe Należy zwrócić uwagę, iż w trakcie procesu kontraktacji powszechnym zjawiskiem wśród projektów realizowanych przez przedsiębiorców jest rozwiązywanie umów bądź też odstąpienie od ich podpisania zarówno z inicjatywy przedsiębiorcy, jak i Śląskiego Centrum Przedsiębiorczości. Główną tego przyczyną są problemy ze zgromadzeniem właściwej dokumentacji, błędy podczas realizacji projektu, niezłożenie wniosków o płatność przez beneficjenta. Poniżej przedstawiona została liczba i wartość umów podpisanych, rozwiązanych oraz projektów względem których odstąpiono od podpisania umowy o dofinansowanie. EUR 180 000 000 Liczba oraz wartość dofinansowania w umowach podpisanych, roziązanych oraz przy odstapieniach od podpisania umowy 2578 160 000 000 140 000 000 120 000 000 100 000 000 80 000 000 163 183 756 60 000 000 40 000 000 256 455 20 000 000 15 227 035 21 261 136 - Podpisane umowy Rozwiązane umowy Odstąpienia od podpisania umowy wartośd dofinansowania liczba 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Wykres nr 4 Liczba i wartość umów podpisanych, rozwiązanych oraz projektów względem których odstąpiono od podpisania umowy 5

Poniżej na wykresie przedstawiono postęp finansowy we wdrażaniu poddziałań skierowanych do przedsiębiorców w oparciu o dane pochodzące z SIWIZ RPO WSL (podpisane umowy o dofinansowanie uwzględniające protokoły czyszczące) i KSI SIMIK 2007-2013 (środki certyfikowane i poświadczone przez IC). Dane dotyczące wniosków o dofinansowanie pochodzą z list projektów wybranych do dofinansowania zatwierdzonych przez Zarząd Województwa Śląskiego. Prezentowane wartości odpowiadają środkom UE. Wykres nr 5 Stan wdrażania poddziałań RPO WSL skierowanych do przedsiębiorców narastająco 6

3. Rozmieszczenie terytorialne projektów przedsiębiorców realizowanych w ramach RPO WSL 3.1 Subregiony W niniejszym opracowaniu przeanalizowano ukierunkowanie terytorialne wsparcia ze względu na siedzibę beneficjenta uwzględniając dane dotyczące umów i wniosków o płatność. Województwo śląskie zostało podzielone na cztery subregiony. Największym, zarówno pod względem liczby ludności, jak i zajmowanego obszaru, jest subregion centralny obejmujący min. takie miasta, jak stolica regionu Katowice, Gliwice, Zabrze, Tychy czy Sosnowiec. Drugim co do wielkości subregionem jest subregion południowy, mający bardziej turystyczny charakter z miastami takimi jak Bielsko-Biała, Cieszyn, Żywiec, Wisła. Subregion północny z Częstochową oraz subregion zachodni z Rybnikiem i Raciborzem zamykają klasyfikację podziału terytorialnego województwa śląskiego. Najwięcej umów podpisano w subregionie centralnym 1475 na kwotę dofinansowania 92,06 mln EUR. Liczba oraz wartość dofinansowania w przypadku podpisanych umów dla subregionu północnego i zachodniego są zbliżone i wynoszą odpowiednio: subregion północny 333 podpisane umowy, wartość dofinansowania 16,75 mln EUR, subregion zachodni 264 podpisane umowy na wartość dofinansowania 15,02 mln EUR. W subregionie południowym podpisano 462 umowy o wartości dofinansowania 34,16 mln EUR. Ponadto, podpisano 44 umowy na łączną kwotę dofinansowania 5,20 mln EUR z beneficjentami posiadającymi siedzibę poza województwem śląskim, a realizującymi projekty na terenie województwa śląskiego. mln EUR 100,00 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00-1475 92,06 Podpisane umowy o dofinansowanie 462 34,16 333 264 16,75 15,02 44 5,20 centralny południowy północny zachodni poza woj. śląskim Wartośd dof. z umów Liczba podpisanych umów 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Wykres nr 6 Liczba i wartość podpisanych umów w podziale na subregiony 7

Większość umów została podpisana z przedsiębiorcami posiadającymi siedzibę na terytorium subregionu centralnego 57% wszystkich umów. Podmioty posiadające siedzibę poza województwem śląskim realizują 2% umów na pozostałe 41% stanowią projekty realizowane przez przedsiębiorstwa z subregionów południowego, północnego oraz zachodniego. Liczba podpisanych umów zachodni 10% poza woj. śląskim 2% północny 13% południowy 18% centralny 57% Wykres nr 7 % podpisanych umów w poszczególnych subregionach Ze względu na dużą liczbę złożonych wniosków o dofinansowanie, a w konsekwencji dużą wartość podpisanych umów, najwięcej środków wypłacono w subregionie centralnym 56,16 mln EUR. Pozostałe subregiony otrzymały łącznie 46,83 mln EUR. mln EUR 60,00 50,00 40,00 1092 Zakończone projekty 1200 1000 800 30,00 20,00 10,00-56,16 23,61 354 273 208 11,60 9,57 22 2,05 centralny południowy północny zachodni poza woj. śląskim 600 400 200 0 Wartośd dof. z zakooczonych projektów Liczba Wykres nr 8 Wartość i liczba zakończonych projektów w podziale na subregiony. 8

Na potrzeby niniejszego opracowania, przeanalizowano jaki procent zakontraktowanego dofinansowania, został wypłacony beneficjentom w poszczególnych subregionach. Powyższa analiza wskazuje, że poziom wydatkowania zakontraktowanych środków jest podobny we wszystkich subregionach woj. śląskiego z niewielką dominacją subregionów południowego i północnego, w których wypłacono 69% przyznanych dotacji. Najwolniej realizowane i rozliczane są projekty beneficjentów posiadających siedzibę poza woj. śląskim, gdzie wypłacono zaledwie 39% przyznanych środków. Wypłacone środki jako procent przyznanego w umowie dofinansowania centralny 61% południowy północny 69% 69% zachodni 64% poza woj. śląskim 39% Wykres nr 9 % wypłaconych środków z podpisanych umów Biorąc pod uwagę wartość dofinansowania w podpisanych umowach można wyznaczyć kwotę dotacji przypadającą na jedno przedsiębiorstwo z sektora MŚP. Najwyższa kwota dofinansowania przypada na projekty beneficjentów mających siedzibę w subregionie południowym (464,16 EUR). W pozostałych subregionach kwoty dotacji przypadających na jedno przedsiębiorstwo są do siebie bardzo zbliżone. W subregionie centralnym ta kwota wynosi 329,36 EUR. Subregion centralny nie jest w tym przypadku dominujący biorąc pod uwagę liczbę przedsiębiorców z sektora MŚP zlokalizowanych na tym obszarze. Kwota dotacji przypadająca na 1 przedsiębiorstwo z sektora MŚP EUR 500,00 400,00 329,36 464,16 330,19 305,89 300,00 200,00 100,00 0,00 centralny południowy północny zachodni Wykres nr 10 Średnia kwota dotacji przypadająca na jedno przedsiębiorstwo z sektora MŚP w podziale na subregiony 9

124 362 128 192 103 758 108 404 161 025 140 949 195 605 181 796 242 612 310 998 Liczba przedsiębiorstw z sektora MŚP przypadająca na 1 projekt 200 190 159 152 186 150 100 50 0 centralny południowy północny zachodni Wykres nr 11 Liczba przedsiębiorstw z sektora MŚP przypadająca na 1 projekt realizowany z RPO WSL Analizując wartości średnie dla umów i zakończonych projektów najwyższą średnią wartość projektu (310 tys. EUR) mają przedsięwzięcia realizowane przez beneficjentów, którzy posiadają siedzibę firmy poza obszarem woj. śląskiego. Wśród subregionów woj. śląskiego pod względem średniej wartości podpisanych umów dominuje subregion południowy (195 tys. EUR), w subregionach północnym i zachodnim obserwuje się zbliżone wartości (odpowiednio 124 tys. EUR i 140 tys. EUR). Dla subregionu centralnego średnia wartość podpisanych umów wynosi 161 tys. EUR. Analizując wnioski o płatność, obserwuje się tak jak w przypadku umów, najwyższą ich średnią wartość dla beneficjentów mających zarejestrowaną działalność poza woj. śląskim. Z regionów woj. śląskiego dominuje subregion południowy (181 tys. EUR), w subregionie centralnym średnia wartość projektów wynosi 128 tys. EUR, w zachodnim 108 tys. EUR, a w północnym 103 tys. EUR. EUR 350 000 Średnie wartości dla umów i wniosków o płatność w subregionach woj. śląskiego 300 000 250 000 200 000 150 000 100 000 50 000 0 Średnia wartośd podpisanych umów Średnia wartośd wypłaconych wniosków o płatnośd centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim Wykres nr 12 Średnie wartości umów i wniosków o płatność w subregionach województwa śląskiego 10

50 293 51 378 42 501 45 988 62 416 56 883 73 929 66 695 93 187 118 192 Średnie wartości dofinansowania podpisanych umów i zakończonych projektów w podziale na subregiony przedstawia poniższy wykres. Podobnie jak w przypadku wartości umów i wypłaconych wniosków o płatność dominują projekty realizowane przez przedsiębiorstwa spoza województwa śląskiego, natomiast najniższą wartość średnią dofinansowania mają projekty realizowane w subregionie północnym. EUR Średnie wartości dofinansowania dla umów i wniosków o płatność w subregionach woj. śląskiego 120 000 100 000 80 000 60 000 40 000 20 000 0 Średnia wartośd dofinansowania podpisanych umów Średnia wartośd dofinansowania wypłaconych wniosków o płatnośd centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim Wykres nr 13 Średnie wartości dofinansowania umów i wniosków o płatność w subregionach województwa śląskiego 3.2 Powiaty Na potrzeby niniejszego opracowanie dokonano analizy danych dotyczących liczby i wartości podpisanych umów oraz wniosków o płatność w podziale na powiaty, w których zlokalizowana jest siedziba beneficjenta. Liczbę oraz wartość dofinansowania podpisanych umów dla Priorytetu I i III w podziale na powiaty przedstawiają poniższe wykresy. 11

Wykres nr 14 Liczba i wartość podpisanych umów w ramach Priorytetu I w podziale na powiaty woj. śląskiego 12

Wykres nr 15 Liczba i wartość podpisanych umów w ramach Priorytetu III w podziale na powiaty woj. śląskiego 13

Jak wynika z powyższych wykresów w ramach Priorytetu I (projekty inwestycyjne i innowacyjne) największą kwotę dofinansowania 12,05 mln EUR uzyskały przedsiębiorstwa z powiatu m. Katowice (233 firmy). Na kolejnych miejscach plasują się powiat m. Częstochowa (189 projektów na kwotę dofinansowania 6,41 mln EUR), powiat m. Gliwice (180 projektów na kwotę dofinansowania 8,90 mln EUR) oraz powiat m. Bielsko- Biała (179 projektów na kwotę dofinansowania 10,46 mln EUR). Najmniej wsparcia w ramach Priorytetu I trafiło do powiatów rybnickiego (12 projektów na kwotę dofinansowania 1,02 mln EUR) oraz bieruńsko-lędzińskiego (26 projektów na łączną kwotę 1,13 mln EUR). W ramach Priorytetu III najskuteczniej pozyskiwały wsparcie przedsiębiorstwa z powiatu cieszyńskiego (34 projekty na łączną kwotę dofinansowania 3,90 mln EUR) oraz przedsiębiorstwa posiadające siedzibę poza województwem śląskim (22 projekty na kwotę dofinansowania 2,84 mln EUR). Najmniej natomiast wsparcia w obszarze turystyki trafiło do powiatów m. Piekary Śląskie (1 projekt na kwotę dofinansowania 60 tys. EUR) oraz rybnickiego (1 projekt na kwotę dofinansowania 50 tys. EUR). Na obszarze woj. śląskiego najwięcej projektów finansowanych w ramach działania/ poddziałań skierowanych do przedsiębiorców realizowanych jest w powiatach grodzkich (miasta na prawach powiatu). Liderem jest powiat m. Katowice, w którym wsparcie otrzymało 246 projektów na kwotę dofinansowania 13,51 mln EUR. Na drugim miejscu pod względem liczby podpisanych umów znajduje się m. Częstochowa, w którym zostało dofinansowanych 200 projektów na kwotę 7,81 mln EUR. Kolejnym powiatem jest m. Bielsko-Biała, w którym przedsiębiorcy podpisali 199 umów na łączną kwotę dofinansowania 12,55 mln EUR. Aktywni przedsiębiorcy są również w powiecie cieszyńskim, bielskim, m. Gliwice, m. Sosnowiec, w każdym dofinansowanie otrzymało ponad 100 projektów. Najmniej projektów realizowanych jest w powiecie rybnickim i m. Jastrzębie Zdrój. W powiecie rybnickim zawarto tylko 13 umów na kwotę dofinansowania 1,07 mln EUR. Również w powiatach bieruńsko-lędzińskim, m. Jastrzębie Zdrój oraz m. Ruda Śląska przedsiębiorcy nie byli skuteczni w pozyskiwaniu wsparcia w ramach RPO WSL. Wśród podpisanych umów, 44 dotyczyły projektów realizowanych przez przedsiębiorców, którzy posiadają firmy zarejestrowane poza obszarem województwa śląskiego. W dużej mierze są to firmy zarejestrowane w sąsiednich województwach: małopolskim i świętokrzyskim jak również przedsiębiorcy mający siedzibę w powiecie - m. st. Warszawa. Na poniższych mapach przedstawiono rozkład terytorialny realizowanych projektów w podziale na powiaty uwzględniając miejsce siedziby beneficjenta. Liczba projektów realizowanych w ramach poddziałań 14 skierowanych do przedsiębiorców w poszczególnych powiatach woj. śląskiego

Rysunek nr 1 Liczba umów realizowanych w ramach poddziałań skierowanych do przedsiębiorców w poszczególnych powiatach woj. Śląskiego Wartość dofinansowania projektów realizowanych w ramach poddziałań skierowanych do przedsiębiorców w poszczególnych powiatach woj. śląskiego 15

Rysunek nr 2 Wartość dofinansowania projektów realizowanych w ramach poddziałań skierowanych do przedsiębiorców w poszczególnych powiatach woj. śląskiego 16

4. Charakterystyka projektów przedsiębiorców realizowanych z udziałem środków RPO WSL 4.1 Typy projektów Projekty realizowane przez przedsiębiorców w ramach RPO WSL można podzielić na trzy typy: inwestycyjne (zarówno o charakterze innowacyjnym jak i mające na celu podniesienie konkurencyjność przedsiębiorstw z sektora MŚP), doradcze i targowe. Należy zwrócić uwagę, iż wysokość maksymalnej kwoty dofinansowania uzależniona jest od typu projektu oraz wielkości beneficjenta: maksymalna kwota dofinansowania projektów inwestycyjnych dla mikroprzedsiębiorstw wynosi 200 000 PLN (48 819 EUR), maksymalna kwota dofinansowania projektów inwestycyjnych dla małych i średnich przedsiębiorstw wynosi 750 000 PLN (183 069 EUR), maksymalna kwota dofinansowania projektów targowych wynosi 50 000 PLN (12 205 EUR), a projektów dotyczących udziału w misjach zagranicznych 20 000 PLN (4 882 EUR)(projekty ujęte w poniższych analizach jako targowe), maksymalna kwota dofinansowania projektów doradczych wynosi 30 000 PLN (7 323 EUR). Zestawiając liczbę podpisanych umów w poszczególnych regionach z podziałem na typy projektów, obserwuje się dominację projektów inwestycyjnych, na drugim miejscu znajdują się projekty targowe, najmniej umów zawarto na realizację projektów o charakterze doradczym. Sumarycznie podpisano 25 umów na projekty o charakterze doradczym. Zawarte umowy według typu projektów w podziale na subregiony 1200 1059 1000 800 600 400 200 0 398 350 185 108 148 164 97 18 4 0 3 43 1 0 centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim Inwestycje Targi Doradztwo Wykres nr 16 Liczba zawartych umów w podziale na subregiony oraz typy projektów Biorąc pod uwagę liczbę podpisanych umów dla poszczególnych typów projektów jako procent łącznej liczby umów, obserwuje się, że najwięcej umów zostało podpisanych dla 17

projektów inwestycyjnych (70%), projekty targowe stanowią 29%, a doradcze 1% ogólnej liczby podpisanych umów. Zawarte umowy według typów projektów (liczba) doradztwo 1% targi 29% inwestycje 70% Wykres nr 17 Liczba zawartych umów w podziale na subregiony oraz typy projektów- udział % Podpisane dotychczas umowy w ujęciu wartościowym (EFRR+ dofinansowanie z budżetu państwa) dotyczyły przede wszystkim projektów inwestycyjnych - 97,05% ogólnej wartości dofinansowania podpisanych umów. Projekty doradcze i targowe stanowią w sumie 2,95 % ogólnej wartości dofinansowania zawartych umów. Zawarte umowy w ujęciu wartościowym według typów projektów doradztwo 0,13% targi 2,82% inwestycje 97,05% Wykres nr 18 Wartość umów zawartych na realizację poszczególnych typów projektów ujęcie % Analizując wielkość środków wypłaconych dla poszczególnych typów projektów, obserwuje się taką samą tendencję, jaka ma miejsce w przypadku zawartych umów. Do dnia 31 grudnia 2012 r. największe wsparcie otrzymały projekty inwestycyjne. 18

1 962 993 160 412 489 797 39 421 774 183 0 438 183 2 037 936 12 178 0 11 909 10 828 593 9 115 515 23 080 757 54 032 540 W subregionie centralnym jest to wartość 54 mln EUR, w południowym 23 mln EUR, w północnym i zachodnim odpowiednio 11 mln EUR i 9 mln EUR. Projekty inwestycyjne beneficjentów spoza woj. śląskiego otrzymały 2 mln EUR dofinansowania. Na projekty doradcze została wypłacona łączna kwota dofinansowania 212 tys. EUR, a na targowe ok. 3,6 mln EUR. EUR 60 000 000 50 000 000 Środki wypłacone beneficjentom według typów projektów w podziale na subregiony 40 000 000 30 000 000 20 000 000 10 000 000 - centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim Inwestycje Targi Doradztwo Wykres nr 19 Środki wypłacone beneficjentom na realizację poszczególnych typów projektów w podziale na subregiony 4.2 Kategorie interwencji Projekty realizowane przez przedsiębiorców w ramach RPO WSL dotyczyły następujących kategorii interwencji: 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa, 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+RT i przedsiębiorstwa itp.), 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw, 04 Wspieranie na rzecz rozwoju B+R, w szczególności w MŚP (w tym dostęp do usług związanych z B+R w ośrodkach badawczych). W skład kategorii interwencji 08 wchodzą zarówno projekty targowe, jak i o charakterze inwestycyjnym. Projekty z obszaru wsparcia 07 są projektami inwestycyjnymi o wysokim potencjale innowacyjności, kategoria interwencji 05 dotyczy projektów doradczych. Natomiast w skład kategorii interwencji 04 wchodzą projekty inwestycyjne dotyczące 19

podjęcia lub rozwoju działalności B+R w MŚP. Indykatywna alokacja przeznaczona na poszczególne kategorie interwencji w ujęciu procentowym przedstawia się następująco: % alokacji przeznaczonej na poszczególne kategorie interwencji 04 Wspieranie B+RT, w szczególności w MŚP (przez dostęp do usług B+RT w centrach badao) 12% 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grub przedsiębiorstw 5% 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badao i innowacji 13% 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 70% Wykres nr 20 % udział alokacji na poszczególne kategorie interwencji realizowane w ramach poddziałań przeznaczonych dla przedsiębiorców Udział procentowy projektów według kategorii interwencji w ujęciu wartościowym dla zawartych umów przedstawia poniższy wykres: Zawarte umowy (wartość dofinansowania) według kategorii interwencji 04 0,01% 05 0,13% 07 23,83% 08 76,02% Wykres nr 21 Wartość umów o dofinansowanie w podziale na kategorie interwencji ujęcie % Analizując liczbę podpisanych umów w poszczególnych regionach z podziałem na kategorie interwencji, można zauważyć we wszystkich regionach dominację projektów z kategorii interwencji 08 czyli Inne inwestycje w przedsiębiorstwa (1257 zawartych umów w subregionie centralnym). We wszystkich subregionach na drugim miejscu znajdują się 20

projekty należące do kategorii interwencji 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji, przy znikomym udziale projektów z kategorii interwencji 04 Wspieranie na rzecz rozwoju B+R, w szczególności w MŚP (2 podpisane umowy w subregionie centralnym). Stosunkowo mało umów zostało podpisanych dla projektów z kategorii interwencji 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw (25 umów dla wszystkich subregionów). Beneficjenci posiadający swoje siedziby poza woj. śląskim do końca 2012 r. nie podpisali żadnych projektów z obszaru kategorii interwencji 04 i 05. Zawarte umowy według kategorii interwencji w podziale na subregiony 1400 1257 1200 1000 800 600 400 200 0 394 310 238 198 18 64 23 23 37 2 4 0 0 0 3 0 7 0 0 centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim 08 07 05 04 Wykres nr 22 Liczba umów zawartych w poszczególnych subregionach w podziale na kategorie interwencji Wielkość środków wypłaconych beneficjentom w poszczególnych regionach w podziale na kategorie interwencji obrazuje poniższy wykres: 21

0 0 0 0 0 0 160 411,80 21 663,68 6 362 356 39 421,01 2 687 942 2 255 875 11 908,80 14 885 170 Środki wypłacone beneficjentom według kategorii interwencji EUR 45 000 000 40 000 000 35 000 000 30 000 000 25 000 000 20 000 000 15 000 000 10 000 000 5 000 000 - centralny południowy północny zachodni poza woj.śląskim 08 07 05 04 Wykres nr 23 Wartość wypłaconych środków w podziale na kategorie interwencji i subregiony Analizując wykorzystanie indykatywnej alokacji przeznaczonej na poszczególne obszary wsparcia obserwuje się, że jest ona najwyższa dla kategorii interwencji 07 (Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji). Dla zawartych umów jest to 125%, a dla wniosków o płatność 85% całkowitej alokacji przeznaczonej na ten obszar wsparcia. Przekroczenie przy podpisywaniu umów alokacji przeznaczonej na projekty z kategorii interwencji 07 związane jest z faktem, iż przedsiębiorcy częściej wybierali kategorię interwencji 07 ze względu na możliwość uzyskania wyższego poziomu wsparcia (7500 000 PLN (183 mln EUR)) niż w przypadku kategorii 04 (maksymalnie 240 000 PLN (58 582 mln EUR)). Niska wartość maksymalnej kwoty wsparcia skutkowała brakiem zainteresowania beneficjentów dofinansowaniem na projekty z kategorii interwencji 04, a alokacja z tej kategorii została wykorzystana do dofinansowania projektów z kategorii 07. W stosunku do dostępnej alokacji na projekty należące do kategorii 08 alokacja dla zawartych umów wynosi 75%. Najwolniej realizowane i rozliczane są projekty należące do obszaru wsparcia 05 (podpisane umowy 1,79%, wnioski o płatność 1,73% całkowitej alokacji przeznaczonej na ten obszar wsparcia), co wynika z bardzo małego zainteresowania przedsiębiorców wsparciem na projekty o charakterze doradczym. 22

Poziom wykorzystania indykatywnej alokacji przeznaczonej na poszczególne kategorie interwencji 08 07 05 04 1,79% 1,73% 0,08% 0,08% 46,15% 100% 165,42 mln EUR 74,99% 100% 31,13 mln EUR 124,93% 84,82% 100% 12,22 mln EUR 100% 28,82 mln EUR 0,00% 20,00% 40,00% 60,00% 80,00% 100,00% 120,00% 140,00% alokacja zawarte umowy zakooczone projekty Wykres nr 24 Poziom wykorzystania alokacji na poszczególne kategorie interwencji ujęcie % 4.3 Wielkość przedsiębiorstw W RPO WSL działania skierowane do przedsiębiorstw Działania i Poddziałania są dedykowane wyłącznie dla sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. Największa liczba projektów realizowanych jest przez mikro przedsiębiorstwa (41% wszystkich podpisanych umów). Z kolei projekty małych przedsiębiorstw stanowią 38% wszystkich zawartych umów. Z Beneficjentami posiadającymi status średniego przedsiębiorstwa podpisano najmniej umów, niemniej należy zwrócić uwagę, że procentowy udział średnich przedsiębiorstw w woj. śląskim jest najmniejszy. % udział przedsiębiorstw z sektora MSP w woj. śląskim 4% 1% MIKRO MAŁE ŚREDNIE 95% 23

Wykres nr 25 Liczba podpisanych umów w podziale na wielkość przedsiębiorstwa ujęcie % % udział podpisanych umów wg. wielkości przedsiębiorstw 21% 41% 38% MIKRO MAŁE ŚREDNIE Wykres nr 26 Liczba podpisanych umów w podziale na wielkość przedsiębiorstwa ujęcie % Na poniższych wykresach przedstawiono liczby oraz wartości podpisanych umów oraz zakończonych projektów w odniesieniu do wielkości przedsiębiorstw. Największe dofinansowanie zostało przeznaczone na projekty realizowane przez małe przedsiębiorstwa (84 mln EUR podpisane umowy, 53 mln EUR wypłacone środki). Przy stosunkowo dużej liczbie podpisanych umów przez mikro przedsiębiorstwa (1057), wartość dofinansowania na projekty realizowane przez tego typu beneficjentów wyniosła tylko 38 mln EUR. Na tą sytuację zasadniczy wpływ miała maksymalna wartość dofinansowania,, jaką mogli uzyskać mikroprzedsiębiorcy na projekty inwestycyjne. Z beneficjentami posiadającymi status średniego przedsiębiorstwa do końca 2012 r. podpisano 547 umów na kwotę dofinansowania 41 mln EUR. 24

Podpisane umowy o dofinansowanie wg. wielkości mln EUR przedsiębiorstw 90,00 80,00 70,00 60,00 1057 974 1200 1000 800 50,00 40,00 83,86 547 600 30,00 400 20,00 10,00 38,29 41,04 200-0 MIKRO MAŁE ŚREDNIE Wartośd dof. z umów Liczba podpisanych umów Wykres nr 27 Liczba i wartość podpisanych umów w podziale na wielkość przedsiębiorstwa mln EUR Zakończone projekty wg. wielkości przedsiębiorstw 60,00 50,00 828 720 900 800 700 40,00 600 30,00 52,70 401 500 400 20,00 300 10,00 27,47 22,81 200 100 - MIKRO MAŁE ŚREDNIE 0 Wartośd dof. z zakooczonych projektów Liczba zakooczonych projektów Wykres nr 28 Liczba i wartość zakończonych projektów w podziale na wielkość przedsiębiorstwa Wartości średnie podpisanych umów i zakończonych projektów oraz średnie wartości dofinansowania dla umów i zakończonych projektów z uwzględnieniem statusu przedsiębiorstw przedstawiają poniższe wykresy. 25

36 223,42 33 171,29 56 893,85 86 095,78 75 024,34 73 200,21 85 596,39 76 493,13 214 806,51 178 308,22 171 656,78 220 275,57 Wartości średnie dla umów i wniosków o płatność wg wielkości przedsiębiorstw EUR 250 000,00 200 000,00 150 000,00 100 000,00 50 000,00 - Średnia wartośd podpisanych umów Średnia wartośd wypłaconych wniosków o płatnośd MIKRO MAŁE ŚREDNIE Wykres nr 29 Średnie wartości umów i wniosków o płatność w podziale na wielkość przedsiębiorstwa Średnie wartości dofinansowania dla umów i wniosków o płatność wg wielkości przedsiębiorstwa EUR 90 000,00 80 000,00 70 000,00 60 000,00 50 000,00 40 000,00 30 000,00 20 000,00 10 000,00 - Średnia wartośd dofinansowania podpisanych umów MIKRO MAŁE ŚREDNIE Średnia wartośd dofinansowania wypłaconych wniosków o płatnośd 26

Wykres nr 30 Średnia wartość dofinansowania przedsiębiorstwa umów i wniosków o płatność w podziale na wielkość Analizując liczbę oraz wartość dofinansowania podpisanych umów w odniesieniu do kategorii interwencji i statusu przedsiębiorstw, można zauważyć iż najwięcej projektów jest realizowanych z kategorii interwencji 08 (946 umów zawartych przez mikro przedsiębiorstwa). Na drugim miejscu znajdują się projekty należące do kategorii interwencji 07, w przypadku których najwięcej umów zostało podpisane przez małe przedsiębiorstwa (116 umów). Dla kategorii interwencji 05 najwięcej projektów zostało zrealizowanych przez beneficjentów posiadających status małego przedsiębiorstwa. Z kategorii interwencji 04 zostały podpisane 2 umowy, po jednej przez mikroprzedsiębiorcę i małego przedsiębiorcę. Tabela nr 1 Liczba i wartość umów w podziale na kategorie interwencji oraz wielkość przedsiębiorstwa MIKRO MAŁE ŚREDNIE Kategorie interwencji Liczba podpisanych umów Wartośd dof. podpisanych umów [EUR] Liczba podpisanych umów Wartośd dof. podpisanych umów [EUR] Liczba podpisanych umów Wartośd dof. podpisanych umów [EUR] 04 Wsparcie na rzecz rozwoju B+RT, szczególności w MŚP 05 Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw 07 Inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań 1 1 759,01 1 19 904,67 0-3 23 213,24 15 133 852,20 7 61 615,73 107 11 137 685,74 116 14 708 028,86 92 13 045 034,29 08 Inne inwestycje w przedsiębiorstwa 946 27 125 501,26 842 68 995 499,32 448 27 931 661,96 27

5. Analiza wdrażania działań skierowanych do przedsiębiorców w podziale na sekcje PKD Na potrzeby niniejszego opracowania ustalono jaki jest udział poszczególnych branż (sekcji PKD) w pozyskiwaniu i wykorzystaniu środków finansowych RPO WSL. Weryfikacji poddane zostały projekty dla których zostały podpisane umowy o dofinansowanie w ramach RPO WSL. Podział wszystkich projektów z uwzględnieniem sekcji PKD został przedstawiony w ujęciu tabelarycznym. Ponadto, sporządzona została analiza udziału projektów sklasyfikowanych w poszczególnych sekcjach PKD w subregionach województwa śląskiego oraz dokonano szczegółowej analizy z wykorzystaniem klasyfikacji uwzględniającej Działy PKD. W kolejnej części opracowania przedstawiono charakterystykę projektów w ujęciu branżowym ze szczególnym uwzględnieniem wielkości przedsiębiorstw, typu projektów oraz innowacyjności projektów. Sekcje PKD sklasyfikowane w analizie: 1. Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 2. Sekcja F Budownictwo 3. Sekcja G Handel Hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle 4. Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 5. Sekcja J Informacja i komunikacja 6. Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 7. Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 8. Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Sekcje, których udział w ogólnej liczbie projektów jest niski i w związku z tym posiadają małą wartość analityczną i porównawczą zostały sklasyfikowane w jednej kategorii pod nazwą Pozostałe sekcje. 9. Pozostałe sekcje Sekcja A Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo Sekcja B Górnictwo i wydobywanie Sekcja D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych Sekcja E Dostawa wody; gospodarowanie ciekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją Sekcja H Transport i gospodarka magazynowa Sekcja K Działalność Finansowa i ubezpieczeniowa Sekcja L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości Sekcja N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca Sekcja P Edukacja Sekcja S Pozostała działalność usługowa 28

W celu przybliżenia kontekstu przeprowadzonej analizy przedstawiono poniżej udział poszczególnych branż w ogóle przedsiębiorstw działających w Województwie Śląskim. Prezentowane poniżej w tabeli i na wykresie dane pochodzą z Biuletynu statystycznego Województwa Śląskiego za III kwartał 2012 r. Najwięcej przedsiębiorstw w województwie śląskim prowadzi działalność handlową (sekcja G) - 132 342, co stanowi 31% wszystkich podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w województwie śląskim. 27% podmiotów prowadzi działalność sklasyfikowaną jako pozostałe sekcje, natomiast w sekcji F Budownictwo działalność gospodarczą prowadzi 51 886 przedsiębiorstw (12%). Licznie reprezentowane są również sekcja C (przetwórstwo przemysłowe) 42 406 przedsiębiorstw (10%) oraz sekcja M (działalność profesjonalna naukowa i techniczna) 36 710 przedsiębiorstw (8%). Z kolei branża, której w RPO WSL poświecono osobne poddziałania dla przedsiębiorców, czyli Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Turystyka reprezentowana jest przez 14 732 podmiotów gospodarczych, co stanowi ponad 3% wszystkich podmiotów ujętych w niniejszej klasyfikacji. Tabela nr 2 Liczba podmiotów gospodarki narodowej w województwie śląskim w podziale na sekcje PKD Sekcja PKD Liczba podmiotów w woj. śląskim Sekcja A Rolnictwo 5 131 Sekcja B Górnictwo i wydobywanie 431 Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 42 406 Sekcja D Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną, 362 Sekcja E Dostawa gorącą wody; wodę i gospodarowanie powietrze do układów ciekami klimatyzacyjnych i odpadami oraz działalność 1 539 związana Sekcja F z Budownictwo rekultywacją 51 886 Sekcja G Handel Hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, 132 342 Sekcja H Transport włączając i gospodarka motocykle magazynowa 29 298 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 14 732 Sekcja J Informacja i komunikacja 11 036 Sekcja K Działalność Finansowa i ubezpieczeniowa 16 332 Sekcja L Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 15 181 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 36 710 Sekcja N Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 11 072 Sekcja P Edukacja 8 805 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 20 969 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 7 437 Sekcja S Pozostała działalność usługowa 26 407 Pozostałe Sekcje (Sekcje A,B,D,E,H,K,L,N,P,S ujęte łącznie) 114 558 Razem 432 076 [Źródło: Biuletyn statystyczny województwa Śląskiego. III Kwartał 2012. Urząd Statystyczny w Katowicach] 29

Wykres nr 31 Liczba Podmiotów gospodarki narodowej w Województwie Śląskim w podziale na sekcje PKD [Źródło: Biuletyn statystyczny województwa Śląskiego. III Kwartał 2012. Urząd Statystyczny w Katowicach] 5.1 Dominujące sekcje PKD projektów realizowanych przez przedsiębiorców w ramach RPO WSL Zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2012 r., Śląskie Centrum Przedsiębiorczości zawarło 2 578 umów o dofinansowanie. Analizując niniejsze projekty pod kątem dominującej branży, którą reprezentują, zauważalna jest zdecydowana dominacja Sekcji C Przetwórstwo przemysłowe. Blisko połowa, bo aż 46% wszystkich projektów (oraz 45% ogólnej wartości dofinansowania) z którymi ŚCP zawarło umowy o dofinansowanie w ramach RPO WSL realizowana jest w obszarze przemysłu. Drugą najliczniej reprezentowaną sekcją PKD jest handel (13% ogólnej liczby projektów). Z kolei, jeżeli wziąć pod uwagę wartość dofinansowania, drugą co do wielkości branżą jest działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, sklasyfikowana w sekcji I dotychczas podpisanych zostało 199 umów na łączną wartość dofinansowania ponad 22 mln EUR, co stanowi 14% ogólnej wartości udzielonego dofinansowania. W tym miejscu należałoby zwrócić uwagę na fakt, iż średnia wartość projektu z branży turystycznej jest trzykrotnie większa niż projektu z branży handlowej, co przekłada się bezpośrednio na wartości udzielanego tym branżom dofinansowania. W RPO WSL dedykowano dwa poddziałania projektom z branży turystycznej, projekty te konkurowały więc tylko między sobą, co było uzasadnione specyfiką projektów, jak również znaczeniem turystyki dla województwa śląskiego. Projekty realizowane przez przedsiębiorców tej branży opierały się w głównej mierze na rozbudowie/ nadbudowie bazy gastronomiczno-hotelarskiej oraz zakupie środków trwałych, co skutkowało wysokimi kosztami inwestycji. Podobnie 30

projekty realizowane w branży sklasyfikowanej w sekcji R Działalność związana z kulturą rozrywką i rekreacją, gdzie średnia wartość projektu i średnia wartość dofinansowania są również bardzo wysokie. Większość tych projektów była wyłoniona w ramach konkursów ogłaszanych w Poddziałaniu 3.2.1. Najmniejsze projekty są realizowane natomiast w branży handlowej oraz projekty z sekcji M działalność profesjonalną, naukową i techniczną. Wykres nr 32 Wartość całkowita oraz wartość dofinansowania projektów realizowanych przez przedsiębiorców w podziale na sekcje PKD 31

Wykres nr 33 Średnia wartość projektu i średnia wartość dofinansowania w podziale na sekcje PKD 5.2 Dominujące sekcje PKD projektów realizowanych przez przedsiębiorców w subregionach województwa śląskiego Poniższa analiza wskazuje które branże są najbardziej aktywne czy też najskuteczniejsze w pozyskiwaniu wsparcia z RPO WSL w poszczególnych subregionach województwa śląskiego. Można zauważyć pewne zróżnicowanie między poszczególnymi subregionami, jednakże widać także wyraźną dominację sektora przemysłu we wszystkich subregionach. W subregionie centralnym projekty z branży przemysłowej stanowią 48% wszystkim projektów realizowanych na tym obszarze. Daje to 580 umów o dofinansowanie. Tylko dla tej branży w subregionie centralnym realizowanych jest mniej niż 50% wszystkich projektów. Warto zwrócić również uwagę, że subregion centralny jest zdecydowanie dominujący dla projektów dotyczących działalności związanej z opieką zdrowotną i pomocą społeczną oraz budownictwa realizowanych jest tutaj 73% projektów z tego zakresu. Podobnie sytuacja wygląda w odniesieniu do projektów z zakresu informacji i komunikacji 79% realizowanych jest na terenie subregionu centralnego. Subregion południowy posiada dość liczną reprezentację wśród projektów turystycznych. Co prawda ponad połowa projektów przedmiotowej branży 52% jest zlokalizowana w subregionie centralnym, niemniej 23% projektów daje drugie miejsce subregionowi południowemu. W pozostałych dwóch subregionach północnym i zachodnim realizowanych jest odpowiednio 7% i 11% projektów z branży turystycznej. W subregionie północnym zdecydowanie dominują projekty z branży przemysłowej, stanowiąc blisko 69% wszystkich projektów realizowanych na tym obszarze. Pozostałe obszary działalności gospodarczej nie wyróżniają się, a uwagę zwraca jedynie bardzo mały udział projektów z zakresu informacji i komunikacji stanowiące w procentowym ujęciu jedynie 3%. 32

W subregionie zachodnim realizowanych jest jedynie 10% wszystkich projektów. Największy udział jest tutaj projektów z sektora przemysłu najmniej związanych z działalnością w zakresie informacji i komunikacji. Wśród umów o dofinansowanie projektów podpisanych przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości 44 realizowane są przez Beneficjentów mających swoją siedzibę poza województwem śląskim. Najwięcej, bo 11 spośród nich, dotyczy działalności związanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, natomiast 9 realizowany jest obszarze działalności powiązanym z kulturą, rozrywką i rekreacją. W związku z powyższym można uznać i blisko połowa projektów realizowany przez beneficjentów nie mających swojej siedziby w województwie śląskim realizowana jest w obszarze turystyki. 33

Tabela nr 4 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Centralnym Sekcja Wartość projektów Subregion Centralny Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 93 122 106,31 EUR 37 301 255,28 EUR 580 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 37 771 677,67 EUR 11 958 166,92 EUR 105 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 27 112 824,32 EUR 9 701 318,18 EUR 257 Sekcja J Informacja i komunikacja 17 999 564,50 EUR 7 551 877,91 EUR 82 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 14 140 710,18 EUR 7 148 195,37 EUR 144 Sekcja F Budownictwo 14 865 530,16 EUR 5 851 913,35 EUR 67 Pozostałe sekcje 12 928 450,40 EUR 4 844 298,62 EUR 88 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 11 762 452,88 EUR 4 291 385,97 EUR 53 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 7 756 059,05 EUR 3 415 145,75 EUR 99 Razem 237 459 375,48 EUR 92 063 557,36 EUR 1475 Wykres nr 34 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Centralnym 34

Tabela nr 5 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Południowym Sekcja Wartość projektów Południowy Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 48 077 640,83 EUR 18 403 045,94 EUR 237 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 14 153 541,42 EUR 5 381 094,99 EUR 46 Pozostałe sekcje 8 029 895,39 EUR 3 293 764,47 EUR 43 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 7 373 738,55 EUR 1 898 846,69 EUR 19 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 4 984 488,07 EUR 1 898 583,52 EUR 46 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 2 330 644,36 EUR 1 253 915,83 EUR 19 Sekcja F Budownictwo 3 438 032,74 EUR 1 223 512,66 EUR 19 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 1 047 248,85 EUR 468 273,03 EUR 22 Sekcja J Informacja i komunikacja 934 112,52 EUR 334 015,51 EUR 11 Razem 90 369 342,74 EUR 34 155 052,64 EUR 462 Wykres nr 35 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Południowym 35

Tabela nr 6 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Północnym Sekcja Wartość projektów Północny Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 24 133 400,97 EUR 9 852 358,29 EUR 229 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 4 270 001,44 EUR 1 467 171,85 EUR 11 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 3 513 037,98 EUR 1 303 837,64 EUR 14 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 1 892 130,22 EUR 1 016 070,29 EUR 18 Sekcja F Budownictwo 2 568 018,66 EUR 1 013 583,68 EUR 15 Pozostałe sekcje 2 276 927,33 EUR 875 908,58 EUR 12 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 1 852 285,74 EUR 786 381,64 EUR 21 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 689 561,95 EUR 330 998,03 EUR 10 Sekcja J Informacja i komunikacja 217 154,19 EUR 101 390,61 EUR 3 Razem 41 412 518,47 EUR 16 747 700,62 EUR 333 Wykres nr 36 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Północnym 36

Tabela nr 7 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Zachodnim Sekcja Wartość projektów Zachodni Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 17 842 330,99 EUR 7 324 107,75 EUR 146 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 7 185 441,05 EUR 2 615 693,08 EUR 23 Pozostałe sekcje 2 338 071,95 EUR 958 147,80 EUR 13 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 2 197 129,74 EUR 933 032,73 EUR 20 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 2 682 044,17 EUR 886 287,86 EUR 24 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 1 726 780,26 EUR 776 838,21 EUR 7 Sekcja F Budownictwo 1 610 518,96 EUR 708 547,16 EUR 10 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 1 028 419,39 EUR 534 155,90 EUR 14 Sekcja J Informacja i komunikacja 599 917,83 EUR 280 201,92 EUR 7 Razem 37 210 654,34 EUR 15 017 012,39 EUR 264 Wykres nr 37 Projekty w podziale na sekcje PKD w subregionie Zachodnim 37

Tabela nr 8 Projekty w podziale na sekcje PKD beneficjenci niemający siedziby w województwie śląskim. Sekcja Wartość projektów Poza woj. Śląskim Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 1 565 523,46 EUR 632 285,69 EUR 7 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 2 890 822,99 EUR 1 200 952,70 EUR 11 Pozostałe sekcje 2 467 156,46 EUR 992 999,16 EUR 6 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 731 635,08 EUR 356 894,67 EUR 6 Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 370 216,75 EUR 150 190,39 EUR 1 Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 4 500 984,54 EUR 1 373 206,93 EUR 9 Sekcja F Budownictwo 514 785,08 EUR 178 887,18 EUR 1 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 436 999,67 EUR 213 593,92 EUR 2 Sekcja J Informacja i komunikacja 205 803,54 EUR 101 422,62 EUR 1 Razem 13 683 927,58 EUR 5 200 433,27 EUR 44 Wykres nr 38 Projekty w podziale na sekcje PKD beneficjenci niemający siedziby w województwie śląskim. 38

5.3 Szczegółowa charakterystyka wspieranych w ramach RPO WSL sekcji PKD Podział projektów na poszczególne branże został opracowany na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności z 2007 roku. W sekcji C Przetwórstwo przemysłowe największe środki finansowe trafiają do projektów związanych z wytwarzaniem metalowych wyrobów gotowych z wyłączeniem maszyn i urządzeń oraz z produkcją maszyn. Jeśli chodzi o wielkość projektów największe realizowane są w dziedzinie poligrafii. Budownictwo to przede wszystkim 3 rodzaje projektów: prace budowlane specjalistyczne, prace budowlane związane ze wznoszeniem budynków oraz prace budowlane związane z budową obiektów inżynierii lądowej i morskiej. W procentowym ujęciu największą część dofinansowania w ramach tego rodzaju działalności przeznaczono na projekty z zakresu budowy obiektów inżynierii lądowej i morskiej 43%. 15% wartości całego dofinansowania udzielonego tej branży przeznaczono na 19 projektów, których głównym elementem było wznoszenie budynków. W branży handlowej, zdecydowanie dominuje handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi oraz naprawa pojazdów samochodowych, który reprezentuje 207 projektów, dofinansowanych na kwotę ponad 6 mln EUR. Jeżeli chodzi o pozostałe projekty tej branży to nieznaczną przewagę nad handlem detalicznym posiada handel hurtowy, dla którego sklasyfikowano 87 projektów, co stanowi 25%. W sekcji I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi zostały wyróżnione dwa działy: dotyczący zakwaterowania oraz gastronomii. Co prawda należy brać pod uwagę, fakt iż w projektach z zakresu turystyki oba działy bardzo często występują razem, niemniej dla przedmiotowej analizy sklasyfikowano je osobno. I tak działalność dotyczącą zakwaterowania reprezentuje 113 projektów, co stanowi ponad 56% wszystkich projektów tej branży. Z kolei gastronomia powiązana jest z 86 projektami. W branży związanej z informacją i komunikacją prym wiodą dwa rodzaje projektów - Działalność związana z oprogramowaniem i doradztwem w zakresie informatyki 32 umowy o dofinansowanie, co stanowi 30% projektów z całej branży oraz projekty dotyczące Telekomunikacji 47 umów o dofinansowanie, co stanowi 45%. Wśród projektów sklasyfikowanych w sekcji M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, pozycję dominującą zajmują inwestycje powiązane z działalnością w zakresie architektury i inżynierii oraz badania i analizy techniczne. Ponad połowa umów (53%) w tej branży realizuje projekty w tym zakresie. Kolejny co do liczby realizowanych projektów dział reklamy i badania rynku i opinii publicznej, reprezentuje 36 inwestycji, co stanowi 23% wszystkich projektów. Kolejna branża sklasyfikowana w sekcji Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna składa się z dwóch działów, które tworzą jej nazwę. Wśród sklasyfikowanych projektów, tylko jeden projekt związany jest z pomocą społeczną. Z kolei 196 pozostałych inwestycji, dotyczy szeroko rozumianej opieki zdrowotnej, co oczywiście nie daje w miarę czytelnego obrazu kierunku wsparcia udzielonego w ramach RPO WSL dla podmiotów realizujących projekty z zakresu opieki zdrowotnej. W 39

związku z powyższym dla celów niniejszej analizy, postanowiono wyszczególnić projekty w podziale na numery PKD. I tak działalność fizjoterapeutyczna dotyczyła 19 projektów, działalność szpitali związana była z 4 projektami, działalność dentystyczna, najliczniej reprezentowany rodzaj projektów z zakresu opieki zdrowotnej to 91 projektów, praktyka lekarska ogólna - 36 inwestycji natomiast praktyka lekarska specjalistyczna to 40 projektów. W grupie obejmującej pozostałą działalność w zakresie opieki zdrowotnej gdzieindziej nieklasyfikowanej zlokalizowano 7 projektów. Ostatnią sekcją, która sklasyfikowana jest w niniejszej analizie jest działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją. 3 rodzaje projektów tworzą przedmiotowy dział gospodarki. Są to: Działalność bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała działalność związana z kulturą, gdzie wyszczególniono tylko 2 projekty, Działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką 5 projektów oraz dział który dominuje w niniejszym obszarze gospodarczym w sposób zdecydowany a mianowicie - Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna 92 projekty. Całość należy uzupełnić o wszystkie branże sklasyfikowane łącznie pod nazwą Pozostałe sekcje. Znalazło się tam 162 projekty, których łączna wartość dofinansowania kształtuje się w granicach 11 mln EUR. Wśród wszystkich inwestycji objętych tym działem warto wymienić takie działy jak Działalność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej 9 projektów o łącznej wartości dofinansowania ponad 900 tys. EUR, która obejmuje branżę powiązaną z usługami oraz dział również związany z usługami - Fryzjerstwo i pozostałe zabiegi kosmetyczne 17 inwestycji o wartości dofinansowania bliskiej 470 tys. EUR. Warto także zwrócić uwagę na dział o nazwie odzysk surowców z materiałów segregowanych sklasyfikowany w Sekcji E - Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność związana z rekultywacją, w którym realizowanych jest 16 projektów o wartości dofinansowania przekraczającej 1,4 mln EUR. Tabela nr 9 Projekty w podziale na Sekcje i Działy PKD Działy PKD Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń 6 120 642,32 EUR 2 715 351,84 EUR 49 Poligrafia i reprodukcja zapisanych nośników informacji 14 877 982,64 EUR 5 837 953,91 EUR 74 Pozostała produkcja wyrobów 7 692 285,49 EUR 2 981 300,53 EUR 150 Produkcja artykułów spożywczych 11 409 798,20 EUR 4 450 274,97 EUR 57 Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych 4 072 579,44 EUR 1 540 184,18 EUR 25 Produkcja gotowych wyrobów włókienniczych, z wyłączeniem odzieży Produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych Produkcja maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowana 295 683,01 EUR 140 092,29 EUR 7 3 700 842,31 EUR 1 563 403,90 EUR 55 24 799 414,21 EUR 9 414 919,64 EUR 137 40

Produkcja mebli 9 140 078,10 EUR 3 443 419,47 EUR 51 Produkcja metali 1 243 465,03 EUR 627 856,17 EUR 9 Produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń 29 117 435,69 EUR 12 003 080,00 EUR 145 Produkcja odzieży 2 169 098,54 EUR 1 009 966,66 EUR 40 Produkcja papieru i wyrobów z papieru 6 479 843,47 EUR 2 541 250,87 EUR 26 Produkcja pojazdów samochodów, przyczep i naczep, z wyłączeniem motocykli 9 345 161,58 EUR 3 455 765,82 EUR 31 Produkcja pozostałego sprzętu transportowego 1 894 791,91 EUR 661 708,09 EUR 33 Produkcja skór i wyrobów ze skór wyprawionych 1 171 530,87 EUR 508 901,08 EUR 47 Produkcja urządzeń elektrycznych 6 352 196,94 EUR 2 369 010,36 EUR 50 Produkcja wyrobów tekstylnych 1 982 980,12 EUR 808 355,01 EUR 18 Produkcja wyrobów z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli 10 972 030,44 EUR 4 086 179,67 EUR 40 Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych 20 136 468,22 EUR 8 182 744,86 EUR 110 Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych 11 766 694,02 EUR 5 171 333,63 EUR 45 Razem 184 741 002,56 EUR 73 513 052,95 EUR 1199 Sekcja F Budownictwo Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Roboty budowlane specjalistyczne 9 477 693,05 EUR 3 724 601,24 EUR 50 Roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków 3 897 583,94 EUR 1 371 453,65 EUR 19 Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej 9 621 608,61 EUR 3 880 389,14 EUR 43 Razem 22 996 885,59 EUR 8 976 444,02 EUR 112 Sekcja G Handel Hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami Handel hurtowy, z wyłączeniem handlu pojazdami samochodowymi i motocyklami Handel hurtowy i detaliczny pojazdami samochodowymi; naprawa pojazdów samochodowych Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów 5 773 180,70 EUR 2 442 381,14 EUR 55 15 199 244,61 EUR 4 675 156,62 EUR 87 16 029 433,74 EUR 6 305 223,84 EUR 207 Razem 37 001 859,05 EUR 13 422 761,60 EUR 349 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Działalność usługowa związana z wyżywieniem 21 151 041,91 EUR 7 984 501,17 EUR 86 Zakwaterowanie 44 363 479,20 EUR 14 475 244,16 EUR 113 41

Razem 65 514 521,11 EUR 22 459 745,33 EUR 199 Sekcja J Informacja i komunikacja Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Działalność usługowa w zakresie informacji 548 458,32 EUR 244 343,13 EUR 10 Działalność wydawnicza 1 364 781,01 EUR 486 070,26 EUR 9 Działalność związana z oprogramowanie i doradztwem w zakresie informatyki oraz działalność powiązana Nadawanie programów ogólnodostępnych i abonamentowych 3 306 227,06 EUR 1 426 225,03 EUR 32 19 836,91 EUR 9 845,34 EUR 4 Telekomunikacja 14 586 611,45 EUR 6 139 924,82 EUR 47 Działalność związana z produkcją filmów, nagrań wideo, programów telewizyjnych, nagrań dźwiękowych i muzycznych 130 637,85 EUR 62 500,00 EUR 2 Razem 19 956 552,60 EUR 8 368 908,58 EUR 104 Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Badania naukowe i prace rozwojowe 253 200,21 EUR 105 493,40 EUR 9 Działalność firm centralnych (head offices); doradztwo związane z zarządzaniem Działalność prawnicza, rachunkowo-księgowa i doradztwo podatkowe Działalność w zakresie architektury i inżynierii; Badania i analizy techniczne 352 529,06 EUR 168 469,54 EUR 2 564 069,63 EUR 240 899,75 EUR 9 7 141 941,91 EUR 3 064 698,93 EUR 84 Działalność weterynaryjna 878 078,90 EUR 444 331,07 EUR 11 Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 231 003,77 EUR 111 956,13 EUR 6 Reklama, badanie rynku i opinii publicznej 3 000 811,19 EUR 1 368 495,40 EUR 36 Razem 12 421 634,67 EUR 5 504 344,21 EUR 157 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Opieka zdrowotna 19 790 012,27 EUR 10 146 815,44 EUR 196 Pomoc społeczna bez zakwaterowania 38 891,55 EUR 19 115,87 EUR 1 Razem 19 828 903,82 EUR 10 165 931,31 EUR 197 42

Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją Działalność bibliotek, archiwów, muzeów oraz pozostała działalność związana z kulturą Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów 119 850,69 EUR 56 297,11 EUR 2 Działalność sportowa, rozrywkowa i rekreacyjna 28 857 389,77 EUR 9 456 179,30 EUR 92 Działalność twórcza związana z kulturą i rozrywką 656 717,21 EUR 294 973,23 EUR 5 Razem 29 633 957,67 EUR 9 807 449,64 EUR 99 Pozostałe sekcje Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów 28 040 501,53 EUR 10 965 118,63 EUR 162 5.4 Sekcje PKD a kategorie interwencji W Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Śląskiego na lata 2007-2013, przedsiębiorcy realizują projekty wpisujące się do czterech kategorii interwencji: 04, 05, 07, 08. Kategoria interwencji 04 to projekty mające na celu wspieracie na rzecz rozwoju B+R, w szczególności w MŚP (w tym dostęp do usług związanych z B+R w ośrodkach badawczych). Śląskie Centrum przedsiębiorczości zawarło dotychczas jedynie 2 umowy o dofinansowanie tego typy projektów. Obydwa projekty zlokalizowano w Sekcji M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna. Kategoria interwencji 05 to projekty obejmujące usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw i grup przedsiębiorstw. W zestawianiu sklasyfikowano 25 takich inwestycji, dofinansowanych w ramach RPO WSL przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości. Najwięcej, bo 12 to Przetwórstwo przemysłowe, następnie handel 5 inwestycji oraz budownictwo - 3 projekty. Kategoria interwencji 07 to projekty obejmujące inwestycje w przedsiębiorstwa bezpośrednio związane z dziedziną badań i innowacji (innowacyjne technologie, tworzenie przedsiębiorstw przez uczelnie, istniejące ośrodki B+R i przedsiębiorstwa itp.). Przedsiębiorcy realizują w ramach RPO WSL 315 inwestycji tej kategorii interwencji. Najwięcej bo 168 w obszarze przetwórstwa przemysłowego, następnie 42 projekty realizowane są w branży informacji i komunikacji. Z kolei w sekcji Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna wyszczególniono 35 inwestycji tego typu. Ostatnia kategoria interwencji 08 jest największą spośród sklasyfikowanych. Dotyczy innych inwestycji w przedsiębiorstwa. Kategoria tego typu została stwierdzona w 2236 projektach o łącznej wartości dofinansowania ponad 124 mln EUR, co stanowi 76% wartości dofinansowania wszystkich projektów. Największa liczba projektów tego typu reprezentuje przetwórstwo przemysłowe 1019. Ponadto, wszystkie projekty (199) z zakresu zakwaterowania i gastronomi obejmuje właśnie przedmiotowa kategoria. 43

Tabela nr 10 Projekty w podziale na Sekcje PKD Kategoria interwencji Sekcja PKD Kategoria interwencji 4 Kategoria interwencji 5 Kategoria interwencji 7 Kategoria interwencji 8 Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 0 0,00 EUR 12 97 757,28 EUR 168 21 457 808,44 EUR 1019 51 957 487,23 EUR Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 0 0,00 EUR 0 0,00 EUR 0 0,00 EUR 199 22 459 745,33 EUR 0 0,00 EUR 5 40 324,16 EUR 17 1 725 387,35 EUR 327 11 657 050,10 EUR Sekcja J Informacja i komunikacja 0 0,00 EUR 2 16 788,71 EUR 42 6 379 302,84 EUR 60 1 972 817,02 EUR Sekcja F Budownictwo 0 0,00 EUR 3 37 868,58 EUR 14 1 881 723,50 EUR 95 7 056 851,95 EUR Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 0 0,00 EUR 0 0,00 EUR 35 3 445 963,06 EUR 162 6 719 968,26 EUR Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 2 21 663,68 EUR 2 19 029,73 EUR 21 1 814 674,55 EUR 132 3 648 976,25 EUR 0 0,00 EUR 0 0,00 EUR 1 182 852,96 EUR 98 9 624 596,69 EUR Pozostałe sekcje 0 0,00 EUR 1 6 912,71 EUR 17 2 003 036,20 EUR 144 8 955 169,71 EUR Razem 2 21 663,68 EUR 25 218 681,17 EUR 315 38 890 748,89 EUR 2236 124 052 662,53 EUR 44

5.5 Sekcje PKD a typy projektów Projekty realizowane przez przedsiębiorców podzielone zostały na trzy typy: inwestycyjne, targowe (obejmujące również misje) oraz doradcze. 70% wszystkich projektów stanowią działania inwestycyjne. W branży handlowej najwięcej realizowanych jest projektów targowych, natomiast w pozostałych branżach dominują projekty inwestycyjne. Projekty wyłącznie inwestycyjne realizowane są przez przedsiębiorców działających w branży ochrony zdrowia. Tabela nr 11 Projekty w podziale na Sekcje PKD oraz typy projektów Sekcja PKD Wartość projektu Inwestycyjne Targowe Doradcze Dofinansowanie Liczba projektów Wartość projektu Dofinansowanie Liczba projektów Wartość projektów Dofinansowanie Liczba projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 175 760 231,56 EUR 70 279 321,26 EUR 683 8 588 082,84 EUR 3 135 974,41 EUR 504 392 688,17 EUR 97 757,28 EUR 12 Sekcja I Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 65 510 817,82 EUR 22 458 435,91 EUR 198 3 703,29 EUR 1 309,42 EUR 1 0,00 EUR 0,00 EUR 0 34 142 375,53 EUR 12 222 355,44 EUR 161 2 755 353,63 EUR 1 160 082,01 EUR 183 104 129,89 EUR 40 324,16 EUR 5 Sekcja J Informacja i komunikacja 19 708 520,29 EUR 8 269 446,53 EUR 83 194 914,98 EUR 82 673,34 EUR 19 53 117,33 EUR 16 788,71 EUR 2 Sekcja F Budownictwo 22 778 822,08 EUR 8 893 569,24 EUR 103 124 038,23 EUR 45 006,20 EUR 6 94 025,29 EUR 37 868,58 EUR 3 Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Sekcja M Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna Sekcja R Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 19 828 903,82 EUR 10 165 931,31 EUR 197 0,00 EUR 0,00 EUR 0 0,00 EUR 0,00 EUR 0 12 153 099,87 EUR 5 407 377,83 EUR 136 201 531,28 EUR 77 936,65 EUR 19 67 003,51 EUR 19 029,73 EUR 2 29 571 846,25 EUR 9 776 751,85 EUR 94 62 111,42 EUR 30 697,79 EUR 5 0,00 EUR 0,00 EUR 0 Pozostałe sekcje 27 876 140,90 EUR 10 891 225,86 EUR 146 145 992,73 EUR 66 980,05 EUR 15 18 367,90 EUR 6 912,71 EUR 1 Razem 407 330 758,13 EUR 158 364 415,23 EUR 1801 12 075 728,39 EUR 4 600 659,87 EUR 752 729 332,09 EUR 218 681,17 EUR 25 45

5.6 Innowacje realizowane przez przedsiębiorców w podziale na sekcje PKD Dla celów niniejszego opracowania poddano analizie również projekty dla których zawarto umowy o dofinansowanie w ramach Poddziałania 1.2.3 Innowacje w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP. Na projekty innowacyjne zostały ogłoszone trzy konkursy. Biorąc pod uwagę fakt, iż ostatni konkurs został ogłoszony w maju 2012 r., a wyboru projektów do dofinansowania nie dokonano przed upływem 2012 r., przedstawiona charakterystyka projektów innowacyjnych dotyczy jedynie dwóch pierwszych konkursów w ramach poddziałania 1.2.3. Projekty innowacyjne stanowią obecnie 12% wszystkich projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL. Najbardziej innowacyjne projekty realizowane są w branży powiązanej z informacją i komunikacją. Stanowią one 40% wszystkich projektów sklasyfikowanych w tym obszarze. Z kolei bardzo niski odsetek projektów innowacyjnych realizowanych jest w branży handlowej jedynie 5%. Innowacyjność nie występuje w projektach z branży turystycznej. Co piąty projekt realizowany w obszarze ochrony zdrowia jest innowacyjny. Warto również zwrócić uwagę, iż jedynie 14% projektów innowacyjnych realizowanych jest w obszarze przetwórstwa przemysłowego, co biorąc pod uwagę wielkość tej branży jak i jej znaczenie nie jest wynikiem satysfakcjonującym. Tabela nr 12 Projekty w podziale na Sekcje PKD Inwestycje innowacyjne Sekcja PKD Wartośd projektów Koszty własne Beneficjentów Dofinansowanie Ilośd projektów Średnia wartośd projektu Średnia wartośd dofinansowania Procentowy udział projketów innowacyjnych w stosunku do całości w danej sekcji Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 52 865 003,30 EUR 31 392 549,29 EUR 21 472 454,01 EUR 169 312 810,67 EUR 127 055,94 EUR 14% Sekcja I Działalnośd związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 0,00 EUR 0,00 EUR 0,00 EUR 0 0,00 EUR 0,00 EUR 0% 3 694 596,40 EUR 1 969 209,05 EUR 1 725 387,35 EUR 17 217 329,20 EUR 101 493,37 EUR 5% Sekcja J Informacja i komunikacja 15 053 275,29 EUR 8 673 972,45 EUR 6 379 302,84 EUR 42 358 411,32 EUR 151 888,16 EUR 40% Sekcja F Budownictwo 5 329 357,64 EUR 3 447 634,14 EUR 1 881 723,50 EUR 14 380 668,40 EUR 134 408,82 EUR 13% Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Sekcja M Działalnośd profesjonalna, naukowa i techniczna Sekcja R Działalnośd związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 6 768 902,19 EUR 3 322 939,13 EUR 3 445 963,06 EUR 35 193 397,21 EUR 98 456,09 EUR 18% 3 870 581,29 EUR 2 034 243,06 EUR 1 836 338,22 EUR 23 168 286,14 EUR 79 840,79 EUR 15% 374 848,56 EUR 191 995,61 EUR 182 852,96 EUR 1 374 848,56 EUR 182 852,96 EUR 1% Pozostałe sekcje 5 347 900,92 EUR 3 344 864,72 EUR 2 003 036,20 EUR 17 314 582,41 EUR 117 825,66 EUR 10% Razem 93 304 465,59 EUR 54 377 407,44 EUR 38 927 058,15 EUR 318 293 410,27 EUR 122 412,13 EUR 12% 46

5.7 Analiza Sekcje PKD a wielkość przedsiębiorstwa Poniżej przedstawiona została analiza wsparcia udzielonego przedsiębiorcom w podziale na sekcje PKD oraz wielkość przedsiębiorstw. Najwięcej bo 41% przedsiębiorstw dofinansowanych w ramach RPO WSL to mikroprzedsiębiorstwa. Wśród nich zdecydowany prym wiedzie branża ochrony zdrowia, gdzie 88% podmiotów reprezentuje tą branżę. Równie wysoki procent mikroprzedsiębiorstw występuje wśród projektów realizowanych w ramach profesjonalnej działalności naukowej i technicznej 80%. Najmniejszy udział mikroprzedsiębiorstw odnajdujmy w przemyśle 24%. To w tej branży występuje najwięcej średnich przedsiębiorstw 32%. Z kolei biorąc pod uwagę małe przedsiębiorstwa na pierwszy plan wysuwa się wysoki udział branży powiązanej z informacja i komunikacją 59%. Tabela nr 12 Projekty w podziale na Sekcje PKD Wielkość przedsiębiorstwa Sekcja PKD Dofinansowanie Mikro Małe Średnie Ilośd projektów Dofinansowanie Dofinansowanie Ilośd projektów Ilośd projektów Sekcja C Przetwórstwo przemysłowe 10 982 109,04 EUR 289 24% 38 306 235,58 EUR 527 44% 24 224 708,33 EUR 383 32% Sekcja I Działalnośd związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi Sekcja G handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, wyłączając motocykle 2 596 673,14 EUR 64 49% 4 737 465,10 EUR 47 36% 3 077 956,20 EUR 19 15% 4 367 513,79 EUR 167 48% 7 300 821,18 EUR 126 36% 1 754 426,64 EUR 56 16% Sekcja J Informacja i komunikacja 1 765 720,03 EUR 52 26% 16 785 115,99 EUR 116 59% 4 762 447,01 EUR 30 15% Sekcja F Budownictwo 1 541 355,45 EUR 44 51% 1 840 741,54 EUR 22 25% 2 697 623,48 EUR 21 24% Sekcja Q Opieka zdrowotna i pomoc społeczna Sekcja M Działalnośd profesjonalna, naukowa i techniczna Sekcja R Działalnośd związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 7 669 766,22 EUR 174 88% 2 126 322,90 EUR 20 10% 369 842,20 EUR 3 2% 3 979 935,97 EUR 126 80% 1 178 943,38 EUR 24 15% 345 464,86 EUR 7 4% 1 714 781,52 EUR 39 39% 5 735 344,72 EUR 43 43% 2 357 323,40 EUR 17 17% Pozostałe sekcje 3 577 504,03 EUR 102 63% 5 846 294,66 EUR 49 30% 1 448 519,86 EUR 11 7% Razem 38 195 359,17 EUR 1057 41% 83 857 285,05 EUR 974 38% 41 038 311,98 EUR 547 21% 47

6. Analiza realizacji założeń finansowych projektów Na potrzeby niniejszej analizy zweryfikowano w jakim stopniu przedsiębiorcy realizują założenia finansowe projektu. W tym celu weryfikacji zostały poddane wszystkie zakończone i rozliczone projekty, których do dnia 31.12.2012 r. było 1949. Za wartość bazową przyjęto wartości projektów oraz dofinansowania przedstawione przez przedsiębiorców w pierwszych złożonych wersjach wniosków o dofinansowanie. Z kolei ostateczna wartość zarówno całego projektu jak i dofinansowania w ramach RPO WSL, dla celów niniejszej analizy została wygenerowana na podstawie protokołów na zakończenie realizacji projektów. Wykres nr 39 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Całkowita wartość projektów zgodnie z wnioskami o dofinansowanie to 260 103 161,38 mln EUR. Po ostatecznym rozliczeniu projektów, które zostały poddane analizie wynika, iż całkowita wartość projektów wzrosła o 3 387 723,46 mln EUR (1,30%). Największa zmiana wartości projektów miała miejsce 48

w przypadku Poddziałania 3.2.1. Infrastruktura okołoturystyczna/ przedsiębiorcy, gdzie ostatecznie wartość projektów wzrosła o ponad 33% (ponad 3,6 mln EUR). Znaczący spadek wartości projektów w stosunku do wartości deklarowanej odnotowano w projektach realizowanych w ramach Poddziałania 1.2.4 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Ich wartość spadła o ponad 3,5% co przekłada się na sumę blisko 2,4 mln EUR. Z kolei wartość całkowita dofinansowania zgodnie z wnioskami o dofinansowanie to 111 487 631,34 mln EUR. Po ostatecznym rozliczeniu projektów, całkowita wartość dofinansowania zmalała 8 503 214,79 mln EUR (7,63%). Największy spadek w stosunku do wnioskowanego dofinansowania odnotowujemy w przypadku Poddziałania 1.2.4 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa, blisko 11%. Z kolei najmniejszy spadek o 4,97% wystąpił w Poddziałaniu 1.2.3 Innowacje w mikro, małych i średnich przedsiębiorstwach. Wykres nr 40 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 1.2.1 Mikroprzedsiębiorstwa 49

Wykres nr 41 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 1.2.2 MŚP Wykres nr 42 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 1.2.3 Innowacje w mikroprzedsiębiorstwach i MŚP 50

Wykres nr 43 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 1.2.4 Mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa Wykres nr 44 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 3.1.1 Infrastruktura zaplecza turystycznego/przedsiębiorstwa 51

Wykres nr 45 Realizacja założeń finansowych projektów dofinansowanych w ramach RPO WSL Poddziałanie 3.2.1 Infrastruktura okołoturystyczna/ przedsiębiorstwa 52