na na lata 2014 2011 2020

Strategia Strategia Rozwoju Rozwoju Powiatu Powiatu Świdnickiego na na lata 2014 2011 2020 Projekt Projekt do do konsultacji konsultacji 29.10.2010

Spis treści Spis treści... 1 1. Wstęp... 2 1. Metodyka procesu planowania strategicznego w powiecie... 2 2. Analiza SWOT powiatu świdnickiego... 4 3. Struktura planistycznej części dokumentu... 12 4. Wizja i misja powiatu świdnickiego... 13 5. Plan operacyjny strategii rozwoju powiatu świdnickiego na lata 2014-2020... 16 6. Wdrażanie, monitoring, ewaluacja, aktualizacja i promocja Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego... 47 Spis tabel... 52 Spis rysunków... 52 Wykorzystywana literatura... 53 1

1. Wstęp Niniejsza Strategia Rozwoju Lokalnego Powiatu Świdnickiego jest dokumentem wyznaczającym najważniejsze kierunku rozwoju dla powiatu świdnickiego do 2020 roku. Dokument określa wizję i misję rozwoju powiatu, główne cele strategiczne oraz operacyjne, a także sposoby ich realizacji. 1. Metodyka procesu planowania strategicznego w powiecie Metodologia pracy przyjęty podczas procesu tworzenia Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego do roku 2020 opiera się na modelu partycypacyjno eksperckim. Polega ona na wykorzystaniu przy opracowywaniu strategii potencjału ekspertów zarządzania strategicznego w samorządzie lokalnym oraz przedstawicieli lokalnej społeczności. Włączanie przedstawicieli społeczności lokalnej w prace nad strategią rozwoju opiera się na modelu trójkąta współpracy. Trójkąt współpracy to metoda włączania przedstawicieli różnych środowisk tworzących wspólnotę lokalną w prace nad strategią. Na trójkąt współpracy składają się przedstawiciele trzech sektorów: administracji samorządowej (przedstawiciele władz lokalnych, radni, pracownicy instytucji samorządowych); gospodarczego (lokalni przedsiębiorcy, szefowie banków i instytucji finansowych, szefowie średnich i dużych przedsiębiorstw działających na terenie powiatu bez względu na formę własności) oraz pozarządowego, społecznego (organizacje pozarządowe, przedstawiciele środowisk młodzieżowych, organizacje kościelne, grupy nieformalne itp.). Prace na aktualizacją Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego do 2020 roku podzielone były na kilka etapów: 1. Przygotowanie diagnozy społeczno gospodarczej powiatu świdnickiego - analiza danych uzyskanych ze Starostwa Powiatowego w, Głównego Urzędu Statystycznego oraz analiza dokumentów regulujących funkcjonowanie powiatu świdnickiego, składających się na całościowy obraz powiatu. Aktualne dane statystyczne dotyczące powiatu świdnickiego zostały porównane z danymi opisującymi cztery inne powiaty, dwoma znajdującymi się w województwie dolnośląskim i dwoma spoza obszaru województwa. Do analizy wybrano powiat dzierżoniowski i powiat wałbrzyski z województwa dolnośląskiego, a także powiat zgierski leżący w województwie łódzkim oraz powiat ostrowski z województwa wielkopolskiego Powiaty wałbrzyski i dzierżoniowski wybrane zostały ze względu na ich bliskie położenie w stosunku do powiatu świdnickiego, są to jednostki samorządowe, na które wpływ mogą mieć podobne uwarunkowania zewnętrzne, co wynika z położenia w tym samym subregionie. Powiaty ostrowski i zgierski zostały wybrane ze względu na ich podobieństwo do powiatu świdnickiego pod względem liczby mieszkańców, ilości gmin, jakie wchodzą w ich skład, liczby mieszkańców miast powiatowych oraz położenia w sferze oddziaływania dużego miasta wojewódzkiego. Na podstawie tego etapu budowania strategii powstała diagnoza 2

społeczno gospodarcza powiatu świdnickiego, która stanowi załącznik do Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego na lata 2014 2020. 2. Opracowanie analizy SWOT powiatu świdnickiego działanie to miało posłużyć rozpoznaniu i zdefiniowaniu mocnych i słabych stron powiatu świdnickiego uwarunkowań wewnętrznych oraz szans i zagrożeń, uwarunkowań zewnętrznych, mających wpływ na funkcjonowanie powiatu. Dokonano również analizy PEST, a więc czynników polityczno prawnych, ekonomicznych, społecznych i technologicznych, które charakteryzują otoczenie zewnętrzne powiatu, a mogących stanowić szansę lub zagrożenie dla rozwoju powiatu świdnickiego. 3. Ewaluacja zadań zapisanych w Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego aktualizowanej w 2007 roku działanie to miało na celu zapoznanie się z efektami realizacji celów i zadań zapisanych w dotychczas obowiązującej strategii oraz poznanie znajomości samego dokumentu strategii przez pracowników starostwa powiatowego w i jednostek organizacyjnych. Ewaluacja dokonywana była podczas wywiadów indywidualnych z kadrą kierowniczą Starostwa Powiatowego w oraz jego jednostek organizacyjnych, a także podczas wywiadu grupowego realizowanego w gronie pracowników Starostwa Powiatowego w. 4. Projektowanie strategii rozwoju powiatu świdnickiego opracowanie wizji i misji powiatu oraz celów strategicznych i operacyjnych wraz z zadaniami, jakie zostały ujęte w dokumencie strategicznym. Praca nad misją, wizją, kierunkami strategicznymi oraz zadaniami realizowana była z zastosowaniem technik burzy mózgów i pracy w grupach roboczych. 5. Konsultacje społeczne projektu strategii rozwoju powiatu świdnickiego Przygotowany dokument strategiczny zamieszczony zostanie na witrynie internetowej starostwa powiatowego w wraz z formularzem ułatwiającym wnoszenie swoich opinii, sugestii i uwag. 3

2. Analiza SWOT powiatu świdnickiego Analiza SWOT jest techniką analityczną, której zastosowanie pozwala uporządkować dane charakteryzujące dany obszar. Cechą analizy SWOT jest jej uniwersalność narzędzie to można wykorzystać do przeprowadzenia analizy we wszystkich obszarach planowania strategicznego, dla różnego rodzaju podmiotów. Dzięki jej zastosowaniu możemy usystematyzować dane dotyczące zasobów i problemów, które występują zarówno wewnątrz powiatu jak i w jego makrootoczeniu. Analiza silnych i słabych stron powiatu, a także szans i zagrożeń, jako czynników zewnętrznych, pozwala opisać sytuację obecną powiatu i na jej podstawie zaplanować dalsze działania strategiczne. W trakcie przeprowadzania analizy SWOT powiatu świdnickiego, informacje na jego temat zostały podzielone na cztery grupy: - S (Strenghts) mocne strony atuty powiatu, czynniki, które go pozytywnie wyróżniają - W (Weaknesses) słabe strony braki, niedostatki, czynniki hamujące rozwój powiatu - O (Opportunities) szanse te cechy makrootoczenia, które sprzyjają rozwojowi powiatu - T (Threats) zagrożenia te cechy makrootoczenia, które mogą spowolnić rozwój powiatu Czynniki usystematyzowane jako mocne i słabe strony powiatu świdnickiego traktowane są jako wewnętrzne uwarunkowania powiatu, odnoszące się bezpośrednio do zasobów i problemów istniejących na jego obszarze. Szanse i zagrożenia są traktowane jako uwarunkowania zewnętrzne, niezależne, których zaistnienie w otoczeniu powiatu może nań oddziaływać. Analiza SWOT została przeprowadzona w trakcie pierwszego spotkania realizowanego w ramach aktualizacji Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego. Na spotkaniu uczestnicy analizowali poszczególne obszary funkcjonowania powiatu w całym zakresie analizy SWOT (mocne strony, słabe strony, szanse i zagrożenia). Następnie analiza została pogłębiona o uwagi i spostrzeżenia uczestników, wyrażone podczas kolejnego spotkania warsztatowego. Poniżej znajdują się wyniki analizy SWOT pogrupowane w powiatu świdnickiego: - Zasoby środowiskowe i przestrzenne - Kapitał społeczny - Infrastruktura i usługi społeczne - Przedsiębiorczość, rozwój gospodarczy i rynek pracy - Kultura, ochrona zabytków, kultura fizyczna i turystyka - Infrastruktura techniczna sześciu obszarach funkcjonowania 4

2.1. Zasoby środowiskowe i przestrzenne Tabela 1 Zasoby środowiskowe i przestrzenne MOCNE STRONY - Potencjał turystyczny, walory krajobrazowe - Dobra jakość gleb - Bogate zasoby surowców skalnych - Bliskość Wrocławia SZANSE - Atrakcyjne położenie w regionie i strefie przygranicznej - Rewitalizacja obszarów atrakcyjnych turystycznie SŁABE STRONY - Brak strategii ochrony środowiska w powiecie - Degradacja środowiska na obszarach wydobycia kamienia surowców naturalnych - Klęski żywiołowe ZAGROŻENIA Diagnoza obszaru zasobów środowiskowych i przestrzennych powiatu świdnickiego, wskazuje na przewagę mocnych stron obszaru nad jego słabościami. Walorem powiatu jest jego bliskie położenie w stosunku do Wrocławia, stolicy województwa dolnośląskiego. Bliskość aglomeracji wrocławskiej korzystnie oddziałuje na rozwój powiatu świdnickiego, stanowiąc dla jego mieszkańców rynek pracy, a także ważne zaplecze edukacyjnym i gospodarcze regionu. Korzyścią wynikającą z położenia powiatu świdnickiego jest również bliskość strefy przygranicznej, sprzyjająca nawiązywaniu współpracy ponadnarodowej zarówno przez władze, przedsiębiorców oraz organizacje pozarządowe. Mocną stroną powiatu świdnickiego jest jego potencjał turystyczny i walory krajobrazowe. Atutem powiatu świdnickiego są niewątpliwie malowniczo położone tereny Księżańskiego Parku Krajobrazowego, na którego obszarze położona jest część gmin Świdnica, Dobromierz i Świebodzice. Księżański Park Krajobrazowy jest celem wycieczek nie tylko mieszkańców powiatu, ale również turystów z rejonu całego województwa, zainteresowanych coraz popularniejszą turystyką weekendową. Walory krajobrazowe i płynący z nich potencjał turystyczny stanowią korzyść powiatu, przy zapewnieniu odpowiedniej jakości promocji turystyki oraz dalszej rewitalizacji obiektów zabytkowych i atrakcyjnych turystycznie, w powiecie świdnickim. Mocną stroną powiatu świdnickiego są bogate w zasoby surowców naturalnych. Obszarem powiatu szczególnie zasobnym w złoża kamienia jest gmina Strzegom, stanowiąca jeden z najważniejszych obszarów przemysłu kamieniarskiego w kraju. Wydobycie i obróbka surowców skalnych, oraz obsługa tego rodzaju przemysłu, jest ważnym elementem lokalnego rynku pracy. Słabe strony powiatu świdnickiego w zakresie zasobów środowiskowych i przestrzennych to brak dokumentu powiatowej Strategii Ochrony Środowiska, która w sposób kompleksowy określałaby politykę powiatu w tym zakresie, a także widoczna degradacja środowiska, będąca negatywnym skutkiem przemysłu kamieniarskiego. 5

Wśród zagrożeń mogących hamować rozwój powiatu w obszarze środowiska i zasobów przestrzennych zauważa się słabą jakość dróg, która nie pozwala w pełni wykorzystać potencjału powiatu wynikającego z jego korzystnego położenia, a także ewentualność występowania klęsk żywiołowych, takich jak pożary czy powodzie. 2.2. Kapitał społeczny Tabela 2 Kapitał społeczny MOCNE STRONY - Duża liczba organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu - Aktywność społeczna mieszkańców powiatu (organizacji pozarządowych, środowisk wiejskich) - Powstanie Młodzieżowej Rady Ziemi Świdnickiej - Funkcjonujące Centrum Organizacji Pozarządowych w - Działalność Fundacji dla Porozumienia Europejskiego Krzyżowa - dobry system opieki nad dzieckiem i rodziną SZANSE - Szkolenia merytoryczne dla organizacji pozarządowych oferowane przez instytucje wspierające - Korzystne dla działalności organizacji pozarządowych zmiany w prawie - Możliwości do projektów społecznych ze środków UE i innych źródeł pozabudżetowych - Rozwój postaw prospołecznych i świadomości obywatelskiej w społeczeństwie - Polityka prorodzinna państwa SŁABE STRONY - Niewystarczająca współpraca pomiędzy organizacjami pozarządowymi - Niewystarczająca współpraca międzysektorowa na rzecz społeczności lokalnej - Niewystarczające przygotowanie merytoryczne części organizacji pozarządowych do pozyskiwania środków zewnętrznych i samodzielnej działalności - Odpływ młodych ludzi do dużych aglomeracji miejskich i za granicę - Niewystarczająca oferta działań skierowanych do niektórych grup społecznych (np. dla osób starszych) - Bariery mentalne związane z małym zaufaniem społecznym i niechęcią do wspólnego działania ZAGROŻENIA - Trendy demograficzne starzenie się społeczeństwa, niż demograficzny - Niewystarczające dofinansowanie na bieżącą działalność organizacji pozarządowych Wśród mocnych stron powiatu świdnickiego w obszarze Kapitał społeczny zidentyfikowano aktywność mieszkańców, która obrazuje się miedzy innymi funkcjonowaniem dużej ilości organizacji pozarządowych na obszarze powiatu. Siła kapitału ludzkiego, dążenie do ciągłego rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, które będzie uzupełniać realizację zadań własnych jednostek samorządowych jest jedynym z warunków z dalszego rozwoju powiatu. Pozytywną stroną powiatu jest również powstanie Młodzieżowej Rady Ziemi Świdnickiej, której działanie może wpłynąć na zainteresowania młodych ludzi ideą i praktyką działania na rzecz dobra wspólnego i lokalnego rozwoju. Zidentyfikowanymi słabymi stronami obszaru jest niewystarczające przygotowanie części organizacji pozarządowych do samodzielnej działalności, co wiąże się z trudnościami w zdobywaniu zewnętrznych środków na realizację zadań czy promocji własnej działalności. Istotne jest, aby ludzie 6

zrzeszeni w organizacjach potrafili swoje zaangażowanie i potencjał przełożyć na bezpośrednie działania, skutecznie i poprawnie zrealizowane. Ważnym jest zapewnienie ze strony władz wsparcia merytorycznego dla organizacji pozarządowych, w postaci konsultacji, szkoleń czy też tworzenia inkubatorów organizacji pozarządowych. Krokiem w dobrym kierunku jest planowane powstanie centrum przeznaczonego dla sektora pozarządowego w. Kluczową sprawą dla rozwoju kapitału ludzkiego jest pobudzanie aktywności społecznej, wsparcie inicjatyw obywatelskich, a także inspirowanie współpracy międzysektorowej (władze, przedsiębiorcy oraz organizacje pozarządowe) na rzecz rozwoju powiatu. Zagrożeniami w sferze kapitału społecznego są między innymi trendy demograficzne: proces demograficznego starzenia się społeczeństwa, niska dzietność. Zmniejszający się udział osób w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym w populacji społeczności powiatu może wpłynąć na niższą aktywność społeczną. Rozwój potencjału społecznego mogą hamować również widoczne w społeczeństwie polskim niskie wskaźniki zaufania społecznego, potrzeby i chęci angażowania się w działania na rzecz społeczności lokalnej. Pożądana zmiana społeczna w tym obszarze jest możliwa do osiągnięcia poprzez kampanie edukacyjne, promocyjne uczące postaw obywatelskich oraz umiejętności współpracy. 2.3. Infrastruktura i usługi społeczne (edukacja, pomoc społeczna, bezpieczeństwo publiczne, ochrona zdrowia) Tabela 3 Infrastruktura i usługi społeczne MOCNE STRONY - Wysokiej jakości specjalistyczna opieka zdrowotna wraz z rozszerzonym panelem świadczeń medycznych (Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w ) - Dobrze funkcjonująca sieć pogotowia ratunkowego, wyposażona w nowoczesny tabor - Dobrze rozwinięta sieć placówek kształcenia zawodowego SZANSE - Możliwość pozyskiwania zewnętrznych środków finansowych - Bliskość ośrodków akademickich - Rozwój szkolnictwa wyższego na obszarze powiatu - Możliwość współpracy ponadnarodowej w ramach analizowanych obszarów wynikająca z położenia przygranicznego SŁABE STRONY - Niewystarczająca ilość miejsc opieki długoterminowej (Zakład Opiekuńczo-Leczniczy, Hospicjum) - Niewystarczające zasoby specjalistycznej kadry medycznej w niektórych specjalnościach - Braki sprzętowe i finansowe ZAGROŻENIA - Niewystarczająco dobry system podstawowej opieki zdrowotnej w kraju - Brak jednoznacznych kierunków przemian w obszarach służby zdrowia i opieki społecznej - Niekorzystne zmiany w prawie - Migracje personelu medycznego do większych ośrodków miejskich i za granicę - Trendy demograficzne starzenie się społeczeństwa, niż demograficzny - Niewystarczające przystosowanie kierunków kształcenia do wymogów rynku pracy, brak mechanizmów współpracy między placówkami edukacyjnymi, a biznesem 7

Analiza obszaru Infrastruktura i usługi społeczne wskazuje na mocne strony powiatu, jaką jest dobra jakość zaplecza specjalistycznych usług medycznych, świadczonych przez Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w - jedną z najnowocześniejszych placówek w regionie, a także rozwinięta sieć pogotowia ratunkowego. W powiecie funkcjonuje rozbudowana sieć placówek edukacji zawodowej, jest to potencjał pozwalający na kształcenie dobrze wykwalifikowanych kadr w regionie. Rozwój wiedzy i kompetencji umożliwia młodym mieszkańcom powiatu bliskie położenie większych ośrodków akademickich takich jak Wrocław, Legnica czy Jelenia Góra, ale także funkcjonowanie na terenie szkół wyższych kształcących w różnorodnych kierunkach. Słabą stroną powiatu zdefiniowaną przez Konwent Strategiczny jest niewystarczająca liczba miejsc długoterminowej opieki medycznej, na które zapotrzebowanie z biegiem czasu będzie narastać. Obserwowany obecnie trend demograficznego starzenia się społeczeństwa, skutkować będzie nadreprezentacją osób w wieku poprodukcyjnym. Pozwala to wysnuć przypuszczenie, że zapotrzebowania na usługi medyczne i pielęgnacyjne dla osób w wieku starszym będzie rosło. Wśród zagrożeń zauważyć należy wymagający poprawy system opieki zdrowotnej, od funkcjonowania, którego, zależy służba zdrowia w kraju, a także brak jednoznacznie określonych kierunków zmian w tym zakresie. Zagrożeniem jest również odpływ pracowników personelu medycznego, zarówno lekarzy jak i pielęgniarek, którzy wyjeżdżają w poszukiwaniu lepszych warunków finansowych poza granice naszego kraju. 2.4. Przedsiębiorczość rozwój gospodarczy i rynek pracy Tabela 4 Przedsiębiorczość, rozwój gospodarczy i rynek pracy MOCNE STRONY SŁABE STRONY - Istnienie podstrefy Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Invest-Park - Tereny przeznaczone pod inwestycje - Prężnie działające Stowarzyszenie Przedsiębiorców i Kupców Świdnickich - Przyjazne nastawienie władz samorządowych do inwestorów SZANSE - Bliskość Wrocławia ważnego ośrodka akademickiego, gospodarczego i kulturowego - Bliski dostęp do infrastruktury transportowej - lotnisko, autostrada A4 - Położenie transgraniczne i możliwości intensyfikacji współpracy międzynarodowej - Możliwość pozyskania środków na działalność gospodarczą (Powiatowy Urząd Pracy) - Brak kadr pracowniczych o odpowiednich kwalifikacjach - Edukacja niewystarczająco dostosowana do wymogów rynku pracy - Niewystarczające środki na rozwój nowych technologii - Niedostateczna aktywność w zakresie wdrażania nowych technologii ZAGROŻENIA - Utrudniony dostęp do kredytów bankowych - Duże obciążenia podatkowe prowadzących działalność gospodarczą, wysokie koszty zatrudnienia - Dyskryminacja różnych grup społecznych na rynku pracy (50+, absolwenci, kobiety) - Podejmowanie przez ludzi pracy poza powiatem - Odpływ ludności do większych miast i za granicę - Niedopasowanie programów kształcenia do wymogów rynku pracy 8

- Rozwój turystyki przyczyniający się do tworzenia nowych miejsc pracy - Pozyskiwanie nowych inwestycji - Wydłużenie wieku emerytalnego - Mała atrakcyjność sektora rolniczego - Kryzysy gospodarcze o skali ponadlokalnej, klęski żywiołowe W obszarze Przedsiębiorczość, rozwój gospodarczy i rynek pracy mocną stroną powiatu jest istnienie na jego terenie podstrefy Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej Invest-Park, która znajduje się na obszarze gmin Żarów, Świebodzice, Strzegom i Świdnica. WSSE jest ważnym ogniwem gospodarki powiatu, kształtującym lokalny rynek pracy. Rozwojowi gospodarki sprzyja gęsta sieć połączeń drogowych, która wymaga jednak modernizacji. Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi gospodarki jest również atrakcyjne położenie w regionie, bliskość aglomeracji wrocławskiej, w sferze oddziaływania, której znajduje się powiat świdnicki, oraz bliskość węzła międzynarodowej autostrady A4 oraz transportu lotniczego. W powiecie istnieje również sieć torów kolejowych, jednak potencjał związany z tym rodzajem transportu nie jest dostatecznie wykorzystany, brakuje chociażby bezpośredniego połączenia głównego ośrodka miejskiego powiatu - z Wrocławiem. Jest to jednak obszar, w którym można przewidywać korzystne zmiany, związane z polityką regionalną w zakresie rozwoju lokalnych sieci kolejowych. Szansą rozwoju sfery gospodarczej jest sprzyjająca inwestycjom i przedsiębiorcom polityka władz samorządowych, a także możliwość pozyskiwania środków na działalność gospodarczą, również z wykorzystaniem środków płynących z funduszy Unii Europejskiej. Najistotniejszymi czynnikami negatywnymi zidentyfikowanymi w analizie są nieodpowiednio, w stosunku do wymogów rynku pracy, wykształcone kadry, co związane jest z programami szkolnymi zbyt wolno reagującymi na bieżące i przewidywane przyszłe zapotrzebowanie na pracowników danych specjalności. Wiąże się z tym również nie dość szybkie wprowadzanie innowacji i nowości technologicznych w procesy produkcyjne i działania firm. Wsparcie grup dyskryminowanych na rynku pracy, takich jak absolwenci, osoby powyżej 50 roku życia, a także kobiety, powinno być jednym z priorytetów działań władz w zakresie lokalnego rozwoju gospodarczego. Również problem odpływu ludzi, zwłaszcza młodych, którzy w poszukiwaniu lepszych warunków zatrudnienia wyjeżdżają z powiatu, a nawet z kraju, powinien być uwzględniany w działaniach samorządu. 9

2.5. Kultura, ochrona zabytków, kultura fizyczna i turystyka Tabela 5 Kultura, ochrona zabytków, kultura fizyczna i turystyka MOCNE STRONY SŁABE STRONY - Potencjał turystyczny powiatu - Atrakcyjne pod względem ekspozycji muzea - Bogata historia powiatu, mogąca stanowić - Słaba wyposażenie sportowe w części szkół, potencjał kulturowo-tożsamościowy niewystarczająca ilość sal gimnastycznych - Rozwijająca się baza miejsc noclegowych - Niewystarczająca baza rekreacyjna - Rozbudowana sieć bibliotek - Brak kina wielosalowego - Rozwinięta infrastruktura sportowa - Miasto Świdnica - rozwijające się centrum kulturalne powiatu - Cykliczne imprezy kulturalne SZANSE - Położenie na Dolnym Śląsku, w regionie atrakcyjnym turystycznie - Możliwość uzyskiwania do działalności ze środków zewnętrznych (np. Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego) ZAGROŻENIA - Niedostatecznie dobre dofinansowanie sektora kultury - Zmniejszenie aktywności kulturalnej w społeczeństwie - Niska aktywność społeczna - Spadek liczby turystów odwiedzających powiat Atuty powiatu świdnickiego zidentyfikowane w obszarze Kultura, ochrona zabytków, kultura fizyczna i turystyka wiążą się z potencjałem turystycznym powiatu, możliwym do zagospodarowania zwłaszcza w formie wypoczynku weekendowego, atrakcyjnego również dla mieszkańców Wrocławia. Na atrakcyjność Ziemi Świdnickiej wpływa bogata historia regionu, który jako Księstwo Świdnickie, wyraźnie zaznaczył się w historii Dolnego Śląska, ciekawe ekspozycji muzealne, a także stale zwiększająca się liczba miejsc noclegowych. Istotnymi atutami powiatu są cykliczne imprezy kulturalne odbywają się w mieście Świdnica, takie jak Festiwal Reżyserii Filmowej czy Świdnica Jazz Festiwal, gromadzące co roku widzów nie tylko z województwa dolnośląskiego. Rozbudowana sieć bibliotek i infrastruktury sportowej również stanowią ważny element obszaru Kultury, ochrony zabytków, kultury fizycznej i turystyki powiatu. Szansą, której wykorzystanie może przyczynić się do dalszego rozwoju tego obszaru jest także możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych na działania kulturalne zarówno projekty społeczne mające na celu upowszechnianie kultury i edukację kulturalną, jak i infrastrukturalne prowadzące do rewitalizacji i renowacji obiektów zabytkowych. Słabe wyposażenie sportowe części szkół, które przejawia się niewystarczająca ilością sal gimnastycznych, brak kina wielocalowego oraz niedostatki infrastruktury rekreacyjnej to zidentyfikowane słabe strony obszaru. Problemy z dofinansowaniem sektora kultury i sportu, zmniejszenie uczestnictwa społeczności kulturze i spadek liczby turystów odwiedzających powiat to czynniki, które mogą zahamować jego rozwój w tej sferze. Podejmowanie działań promocyjnych skierowanych do potencjalnych turystów zainteresowanych walorami krajobrazowymi i kulturowymi powiatu, a także przedsięwzięć edukacyjnych zachęcających mieszkańców do większej aktywności na 10

rzecz kultury i społeczności lokalnej pozwolą korzystać z mocnych stron i szans powiatu dla dalszego rozwoju w analizowanym obszarze. 2.6. Infrastruktura techniczna Tabela 6 Infrastruktura techniczna MOCNE STRONY - Gęsta sieć drogowa - Rozbudowana sieć kolejowa SZANSE - Rozwój Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej - Bliskość Wrocławia - Polityka regionalna w zakresie rozwoju lokalnej sieci kolejowej - Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych na inwestycje (w tym UE) - Inwestycje związane z organizacją Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 - Duża liczba podmiotów telekomunikacyjnych, konkurencja - Rozwój ponadlokalnej infrastruktury komunikacyjnej SŁABE STRONY - Nie wystarczająco dobra jakość infrastruktury kolejowej - Zła jakość dróg, zwłaszcza w obszarze wydobycia kamienia - Niewystarczająca ilość dróg szybkiego ruchu - Brak obwodnic części miast - Niewystarczająco rozbudowana sieć wodnokanalizacyjna na obszarach wiejskich ZAGROŻENIA - Niekorzystne zmiany w prawie - Trudności w pozyskiwaniu środków zewnętrznych na inwestycje - Klęski naturalne, kryzysy gospodarcze Analiza obszaru Infrastruktura techniczna powiatu świdnickiego wskazuje na słabe strony w zakresie jakości dróg, co dotyczy głównie obszarów działania przemysłu kamieniarskiego, a także niewystarczającej liczby dróg szybkiego ruchu oraz braku obwodnic części miast, które umożliwiłyby omijanie centrów przez transport ciężki. Nie wszystkie miejscowości wiejskie objęte są również siecią wodno-kanalizacyjną, co ma negatywny wpływ na komfort życia ich mieszkańców. Czynnikami sprzyjającymi rozwojowi sfery Infrastruktury technicznej są inwestycje, których przybywa, również dzięki rozwojowi Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej, a także bliskości Wrocławia, będącego centrum gospodarczym i technologicznym regionu. Możliwość pozyskiwania środków zewnętrznych na inwestycje, również z funduszy Unii Europejskiej, a także inwestycje związane z organizacją Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej EURO 2012 jest szansą na rozwój infrastruktury technicznej powiatu. 11

3. Struktura planistycznej części dokumentu Część planistyczna Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego zbudowana jest z zasadniczych dla planowania strategicznego elementów. Elementy te tworzą spójną strukturę i zachodzą między nimi logiczne zależności. Głównym elementem strategii jest wizja, a więc stan docelowy powiatu oraz misja opisująca wartości i motywacje działań prowadzących do realizacji wizji. Wizja realizowana jest poprzez osiąganie głównych celów strategicznych, które z kolei osiągane są poprzez realizację poszczególnych celów szczegółowych/operacyjnych. Cele realizowane są poprzez podejmowane zadania i projekty. Strukturę opisanych elementów strategii przedstawia poniższy rysunek. Zachodzą między nimi logiczne zależności. Rysunek 1 Struktura strategii 12

4. Wizja i misja powiatu świdnickiego 4.1. Wizja powiatu świdnickiego Wizja (łac. visio) marzenie, wyobrażenie, idea. Wizją określamy obraz powiatu świdnickiego, jaki chcielibyśmy widzieć w przyszłości, na koniec okresu obowiązywania aktualizowanej strategii. Wizja jest to stan, do którego dążymy. Odpowiada ona na pytania: co chcielibyśmy osiągnąć? Jaką sytuację chcielibyśmy mieć? Wizja wskazuje zasadniczy kierunek działania, pozwala również wyklarować jasność celów, stojących przed powiatem. Wizja jest wizualizacją przyszłości, która z założenia motywuje jej twórców i odbiorców do działań na rzecz jej realizacji. Wizja powiatu świdnickiego została wypracowana przez uczestników Konwentu Strategicznego Na podstawie dyskusji czterech grup powstały cztery wersje wizji powiatu świdnickiego. Mimo, że grupy robocze opracowujące wizje nie komunikowały się ze sobą rezultaty pracy grup były ze sobą zbieżne. Na podstawie pracy grup opracowane zostały trzy wersje wizji powiatu świdnickiego, z których, podczas głosowania, wybrana została jedna z nich. Wybrana wizja przedstawia obraz powiatu świdnickiego, jako satysfakcjonującego miejsca do życia dla przedstawicieli wszystkich pokoleń. Mieszkańcy mają zapewnione poczucie bezpieczeństwa, żyją w miejscu nowoczesnym, ale jednocześnie czystym i ekologicznym. Społeczność jest również świadoma bogactwa historyczno kulturowego powiatu, które jest atutem, zachęcającym do zainteresowania się nim jako miejscem spędzania czasu wolnego, inwestowania czy zamieszkania. Sformułowana wizja podkreśla, że powiat świdnicki zamieszkały jest przez ludzi aktywnych, otwartych i przedsiębiorczych, którzy, wspólnie z profesjonalnym i kompetentnym samorządem, dbają o wysoką jakość życia Wizja powiatu świdnickiego: Powiat świdnicki to nowoczesny, bezpieczny, znaczący w województwie region gdzie dobrze żyje się wszystkim pokoleniom. To miejsce rozwoju przedsiębiorczości, poszanowania środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego, w którym aktywność samorządu i lokalnej społeczności zapewnia wysoką jakość życia. 13

4.2. Misja powiatu świdnickiego Misja (łac. missio) posłanie, przesłanie Misja służy określeniu systemu wartości, jakie przyświecają powiatowi do osiągnięcia projektowanego w wizji obrazu powiatu w przyszłości. Misja określa wartości, jakimi będziemy się kierowali w celu osiągnięcia wizji. Misja ukierunkowuje na szczegółowe działania, definiuje również wewnętrzny klimat działań w powiecie. Misja wyraźnie związana jest z odpowiedzią na pytania o sens i istotę naszego działania? Co chcemy osiągnąć? Czyje i jakie potrzeby zaspokajamy? Co powoduje, że jesteśmy wyjątkowi? Misja sformułowana w 2001 roku Świdnickiego brzmiała następująco: obowiązującej do 2010 roku Strategii Rozwoju Powiatu Mieszkańcy powiatu świdnickiego swoją przyszłość budują w oparciu o przedsiębiorczość i aktywność, wykorzystując potencjał społeczno-gospodarczy oraz walory przyrodnicze i krajobrazowe regionu. Polityka władz samorządu powiatowego opiera się na wartościach wyznaczanych przez zasady lokalnego partnerstwa, zrozumienia potrzeb i oczekiwań. Podczas prac nad aktualizacją Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego do 2020 roku, powstała nowa propozycja misji powiatu, która bazuje na misji dotychczas obowiązującej. Misja jest publiczną, jawną deklaracją wartości wyznawanych przez członków powiatowej wspólnoty samorządowej, które powinny być stałe w okresie jej funkcjonowania. Społeczność powiatu świdnickiego swoją przyszłość buduje w oparciu o przedsiębiorczość, aktywność, współpracę i zaufanie. Nasz samorząd działając zgodnie z zasadami partnerstwa wspiera inicjatywy i zaspokaja potrzeby lokalnej społeczności. Sformułowana w ten sposób misja powiatu świdnickiego zwraca uwagę na wartości, jakimi kierować się powinni jego mieszkańcy oraz władze samorządowe. Kluczowymi wartościami obok przedsiębiorczości i aktywności, jest zaufanie społeczne i nastawienie na współpracę. Potrzeba współpracy i podejścia partnerskiego we wspieraniu inicjatyw społeczności lokalnej i zaspokajania jej potrzeb pojawia się również w części misji dotyczącej działań samorządu powiatowego. Realizacja idei współpracy może stać się sztandarowym przesłaniem dla działań na rzecz rozwoju powiatu. Może stanowić również przewagę komparatywną powiatu wyróżniającą go w subregionie, województwie, a nawet w kraju. 14

Działania prowadzące do zacieśnienia współpracy z powiatami z Niemiec, Węgier, Czech oraz regionów Polski, przedsięwzięcia jednoczące projekty i działania gmin wchodzących w skład powiatu świdnickiego, inicjowanie współpracy i zawiązywania partnerstw międzysektorowych na rzecz rozwoju powiatu to kroki będące kontynuacją dotychczasowej polityki władz powiatu, które mogą przyczyniać się istotnie do rozwoju powiatu oraz wzmocnienia jego pozycji w regionie. 15

5. Plan operacyjny strategii rozwoju powiatu świdnickiego na lata 2014-2020 Na podstawie analizy danych zastanych opisujących powiat świdnicki, analizy SWOT oraz ewaluacji dotychczas obowiązującej strategii zaplanowano trzy obszary strategicznej interwencji i odpowiadające im trzy główne strategiczne cele do realizacji na lata 2014 2020. Cele strategiczne są tu rozumiane jako cele główne. Definiować je można jako określenie pożądanego stanu ( punktu docelowego ), jaki zamierza się osiągnąć w danym obszarze w określonym horyzoncie czasowym dzięki realizacji strategii. Cele strategiczne są realizowane poprzez osiąganie celów szczegółowych wskazujących konkretne narzędzia działania i obejmują swym zakresem węższy obszar zainteresowania niż cele strategiczne. Cele szczegółowe realizowane są poprzez podejmowanie konkretnych zadań i projektów, za których realizację odpowiedzialny jest samorząd powiatowy. Część zadań może przyczyniać się do osiągania więcej niż jednego celu operacyjnego, a nawet strategicznego. Mimo, że w niniejszym opracowaniu starano się unikać wpisywania działań będących domeną gmin w katalogu zadań znajdują się takie, do których realizacji niezbędna jest współpraca samorządu powiatowego z samorządami gminnymi oraz z innymi instytucjami i organizacjami działającymi w przestrzeni publicznej powiatu. 5.1. Obszary strategicznej interwencji oraz cele strategiczne i szczegółowe na lata 2014 2020 Obszary strategicznej interwencji są kontynuacją wytyczonych obszarów strategicznych w Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego z 2001 roku. Cele strategiczne odpowiadające poszczególnym obszarom strategicznej interwencji zostały opisane w formie bezwzględnej, jako stan docelowy i idealny, do którego dążyć będzie samorząd powiatowy. POWIAT PRZYJAZNY I BEZPIECZNY KAPITAŁ SPOŁECZNY POWIATU POZYCJA POWIATU W REGIONIE Cel I Wysoka jakość życia mieszkańców Cel II Aktywna, zintegrowana, bogata kapitałem społecznym wspólnota samorządowa Cel III Znacząca pozycja powiatu w regionie 16

Poniżej znajduje się zestawienie celów strategicznych i przypisanych do nich celów operacyjnych. Tabela 7 Struktura celów strategicznych i operacyjnych powiatu świdnickiego na lata 2014-2020 Misja Społeczność powiatu świdnickiego swoją przyszłość buduje w oparciu o przedsiębiorczość, aktywność, współpracę i zaufanie. Nasz samorząd działając zgodnie z zasadami partnerstwa wspiera inicjatywy i zaspokaja potrzeby lokalnej społeczności. Obszar POWIAT PRZYJAZNY I BEZPIECZNY KAPITAŁ SPOŁECZNY POWIATU POZYCJA POWIATU W REGIONIE Cel strategiczny 1. Wysoka jakość życia mieszkańców 2. Aktywna, zintegrowana, bogata kapitałem społecznym wspólnota samorządowa 3. Znacząca pozycja powiatu w regionie 1.1. Wysoki standard infrastruktury w powiecie 2.1. Aktywna i innowacyjna społeczność lokalna 3.1. Atrakcyjny wizerunek powiatu w regionie jako miejsca do inwestowania Cele szczegółowe 1.2. Wysoka jakość usług oferowanych przez powiat 2.2. Dobre warunki do rozwoju przedsiębiorczość i innowacji gospodarczych 2.3. Zintegrowana społecznie samorządowa wspólnota powiatu 3.2. Powiat spotkań i współpracy 17

5.2. Plan operacyjny: cele strategiczne, cele szczegółowe i zadania 5.2.1. Cel strategiczny I I. WYSOKA JAKOŚĆ ŻYCIA MIESZKAŃCÓW Wysoka jakość życia mieszkańców to kluczowy cel, jaki stawiać przed sobą powinny samorządy lokalne. Na realizację tego celu składają się działania i projekty podejmowane przez lokalne władze, ale również instytucje i organizacje działające na rzecz pożytku publicznego, zarówno w obszarze inwestycji infrastrukturalnych, jak i projektów społecznych. Wysoka jakość mieszkańców powiatu świdnickiego zapewniona zostanie poprzez stworzenie dobrych warunków infrastrukturalnych do życia, pracy i aktywności na terenie powiatu, a także poprzez doskonalenie usług oferowanych przez instytucje powiatowe mieszkańcom. Podnoszenie poziomu działań w kluczowych dla samorządu powiatowego obszarach edukacji, zdrowia, opieki społecznej i bezpieczeństwa przyczyni się do zapewniania wysokiej jakości życia mieszkańcom powiatu świdnickiego. Wysoka jakość wymagać będzie wprowadzania usprawnień zarządczych, zintegrowania i standaryzacji działań wszystkich instytucji powiatowych. Powyższy cel wpisuje się w cel nadrzędny Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego do roku 2020, który brzmi: "Nowoczesna gospodarka i wysoka jakość życia w atrakcyjnym " oraz w cel główny Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007 2015, jakim jest "Podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski: poszczególnych obywateli i rodzin". Cele szczegółowe w ramach celu strategicznego I: 1.1. Wysoki standard infrastruktury w powiecie 1.2. Wysoka jakość usług oferowanych przez powiat 1.1. Wysoki standard infrastruktury w powiecie UZASADNIENIE: Zapewnienie wysokiego poziomu funkcjonującej w powiecie infrastruktury przyczyni się do podniesienia poziomu jakości życia jego mieszkańców. Szczególnie istotna w tym obszarze jest kwestia modernizacji i budowy dróg, która może wpłynąć na wzmocnienie potencjału rozwojowego powiatu związanego z jego korzystnym położeniem zarówno względem aglomeracji wrocławskiej, jak i obszaru przygranicznego. Rozbudowana sieć dróg wymaga inwestycji i modernizacji, a także 18

zintegrowania działań z zakresu utrzymania i unowocześniania dróg podejmowanych prze powiat świdnicki, gminy wchodzące w skład powiatu oraz inne organy zarządcze. Dobra jakość dróg umożliwi szybszą i bardziej komfortową komunikację pomiędzy poszczególnymi miejscowościami powiatu, a także w obrębie subregionu i województwa, a co za tym idzie wpłynie znacząco na komfort życia mieszkańców powiatu. Rozbudowana i zmodernizowana infrastruktura drogowa wpłynie również na wzrost atrakcyjności powiatu jako miejsca do inwestycji, co pośrednio przyczyni się do podniesienia jakości życia w powiecie. Istotne jest również, aby powiat podejmował działania wspierające przywrócenie połączeń kolejowych zarówno pasażerskich, jak i towarowych, które wpłyną na odciążenie dróg w powiecie. Istotną kwestią podkreślaną przez uczestników Konwentu Strategicznego jest zachowanie potencjału środowiskowego i krajobrazowego powiatu świdnickiego. Działania sprzyjające ochronie środowiska naturalnego w znacznym stopniu przyczynią się do wzrostu jakości życia w powiecie poprzez sama poprawę warunków życia, ale również poprzez podnoszenie potencjału turystycznego powiatu. Niezwykle ważna w procesie podwyższania Standarów życia mieszkańców jest umożliwienie im dostępu do technologii informacyjnych. Rozbudowa infrastruktury informatycznej warunkuje dostęp do wiedzy i informacji, która w realiach XXI wieku jest niezwykle ważnym determinantem rozwoju regionalnego, instytucjonalnego, a także osobistego. Upowszechnianie dostępu do Internetu w placówkach publicznych: szkołach, bibliotekach, lokalnych centrach informacji, a także rozwój elektronicznych usług komercyjnych i publicznych wpłynie na podniesienie jakości życia w powiecie świdnickim. 19

ZADANIA W RAMACH CELU 1.1. 1.1.1. Przebudowa drogi nr 2879D na odcinku Marcinowice Stefanowice Klecin Śmiałowice oraz drogi nr 2886D na odcinku Gołaszyce Śmiałowice Droga 2879D na odcinku Marcinowice Stefanowice - Klecin Śmiałowice oraz droga nr 2886D na odcinku Gołaszyce Śmiałowice to drogi o znaczeniu lokalnym, łączące miejscowości gminy Żarów i gminy Marcinowice z drogą krajową nr 35 (Wrocław Wałbrzych). Ich modernizacja jest niezbędna do podniesienia bezpieczeństwa i komfortu komunikacji mieszkańców. Przebudowa jest w trakcie realizacji, zakończenie prac przewiduje się w 2012 roku. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, brak 1.1.2. Modernizacja drogi 2889D Pszenno Wilków Panków Budżet jest, ministerialne Droga 2889D Pszenno Wilków Panków to droga o znaczeniu lokalnym, łącząca miejscowości gminy Świdnica z droga krajowa numer 35 dojazdową do i w przeciwnym kierunku do Wrocławia. Stworzenie dobrych warunków dojazdu usprawni połączenia komunikacyjne ze Świdnicą i innymi większymi ośrodkami miejskimi regionu. Modernizacja drogi jest w trakcie realizacji. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, brak Budżet powiatu 20

1.1.3. Przebudowa drogi nr 2912D na odcinku Pogorzała Modliszów - Złoty Las Droga 2912D na odcinku Pogorzała Modliszów Złoty Las łączy miejscowości gminy Świdnica z drogą wojewódzką 379 łączącą Wałbrzychem i Świdnicę. Modernizacja drogi wpłynie na podniesienie jakości życia mieszkańców i ułatwi dojazd do miejscowości potencjalnym turystom. Przebudowa drogi jest w trakcie realizacji. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, brak Budżet powiatu 1.1.4. Remont drogi nr 2936D na odcinku Tomkowa Bolesławice Nowice - Piotrowice od drogi wojewódzkiej nr 382 Droga 2936D na odcinku Tomkowa Bolesławice Nowice - Piotrowice od drogi wojewódzkiej łączy miejscowości gminy Jaworzyna Śląska z drogą wojewódzką 382. Remont drogi jest w trakcie realizacji. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, brak Budżet powiatu 1.1.5. Remont drogi nr 2937D Wierzbna Nowice Droga 2937D na docinku Wierzbna Nowice ma charakter połączenia lokalnego pomiędzy miejscowościami gminy Jaworzyna Śląska. Remont drogi jest w trakcie realizacji. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, brak Budżet powiatu 1.1.6. Budowa i modernizacja dróg lokalnych powiatowych i gminnych Sieć dróg powiatowych wymaga kolejnych prac modernizacyjnych i remontowych, które będą podejmowane w przyszłych latach i realizowane ze środków własnych, przy ewentualnym wsparciu środków zewnętrznych. Gminy powiatu świdnickiego, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Dolnośląska Służba Dróg i Kolei Środki unijne 21

1.1.7. Budowa obwodnic miast i wsi leżących w Powiecie Świdnickim W celu podnoszeni komfortu życia w miastach i na obszarach wiejskich powiatu świdnickiego niezbędne jest ograniczenie ruchu kołowego przebiegającego przez miejscowości. Odciążenie miejscowości powiatu świdnickiego jest możliwe poprzez budowę obwodnic miast i wsi leżących w powiecie świdnickim. Gminy powiatu świdnickiego, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego, Dolnośląska Służba Dróg i Kolei budżet gmin wchodzących w skład powiatu, środki unijne 1.1.8. Budowa chodników przy drogach powiatowych Ze względu na bezpieczeństwo i komfort życia mieszkańców powiatów niezbędne jest sukcesywne uzupełnianie infrastruktury drogowej o chodniki. W kolejnych latach podejmowane będą działania mające na celu budowę i remonty chodników przy drogach powiatowych. Działania te będą realizowane przy udziale środków gmin powiatu świdnickiego. Gminy powiatu świdnickiego Środki unijne 1.1.9. Kompleksowe wyposażenie Służby Drogowej Powiatu Świdnickiego w sprzęt do utrzymania dróg w raz z całym pasem drogowym. Utrzymanie dróg wymaga doposażenia służb drogowych w niezbędny sprzęt umożliwiającego między innymi wykonanie remontów i prac modernizacyjnych, a także utrwalania nawierzchni. Częścią tego zadania będzie zakup pociągu do ciągłego powierzchniowego utrwalania nawierzchni tak zwaną metodą OB. brak 1.1.10. Uporządkowanie zmian kategorii dróg powiatowych w porozumieniu z samorządami gmin Zadanie to realizowane było w poprzednim okresie obowiązywania Strategii Rozwoju Powiatu Świdnickiego wciąż jednak istnieje potrzeba usystematyzowania zmian kategorii dróg powiatowych. Zadanie to wymaga współpracy z samorządami gminnymi z terenu powiatu świdnickiego. Służba Drogowa Powiatu Świdnickiego, Gminy powiatu świdnickiego - 1.1.11. Opracowanie i realizacja strategii rozwoju infrastruktury komunikacyjnej powiatu 22

Aby zmniejszyć uciążliwości wynikające z transportu samochodów ciężarowych, zwłaszcza w rejonach wydobycia surowców skalnych, a także z braku połączeń kolejowych, które są korzystną alternatywą dla ruchu kołowego należy zainicjować działania mające na celu opracowanie planu rozwoju infrastruktury komunikacyjnej w powiecie. Prace nad strategią powinny rozpocząć się od diagnozy obecnej sytuacji, następnie opracowany powinien zostać plan działań do realizacji i ich realizacja. Zadanie to powinno być podejmowane w ścisłej współpracy z samorządami gmin wchodzących w skład powiatu świdnickiego oraz z samorządem wojewódzkim. Gminy powiatu świdnickiego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego 2014-2020 - 1.1.12. Prowadzenie działań na rzecz przywrócenia przewozów pasażerskich i towarowych na lokalnych liniach kolejowych poprzez przyjęcie infrastruktury dworcowej przez JST i udział w porozumieniu. W celu przywrócenia kolejowych przewozów pasażerskich i towarowych niezbędne są wspólne działania o charakterze lobbingowym powiatu i gmin powiatu świdnickiego. Połączenia towarowe w rejonie wydobycia kamienia jest ze względu na przeciążenie dróg bardzo potrzebne. Przywrócenie przewozów pasażerskich może poprawić jakość życia mieszkańców powiatu, zwłaszcza tych, którzy pracują poza powiatem świdnickim. Gminy powiatu świdnickiego, Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego 2014 2014-1.1.13. Rozwój systemu informacji przestrzennej Rozwijanie i udoskonalanie funkcjonującego systemu informacji przestrzennej powiatu świdnickiego. Powiatowe Biuro Geodezji i Katastru w, gminy powiatu świdnickiego Zadanie ciągłe Budżet powiatu 23

1.2. Wysoka jakość usług oferowanych przez powiat UZASADNIENIE: Wysoką jakość życia mieszkańców powiatu umożliwi zapewnienie im dostępu do wysokiej jakości usług publicznych w obszarach wynikających z zadań powiatu. W powyższym celu szczegółowym zawiera się doskonalenie edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym. Szeroka sieć placówek edukacyjnych będących pod zarządem powiatu kształcących na poziomie średnim pozwala na przygotowanie młodzieży do edukacji na poziomie wyższym, a zespół placówek oferujących kształcenie zawodowe umożliwia wykształcenie dobrze wykwalifikowanej kadry specjalistów, która może zasilić lokalny rynek pracy. Niezbędne jest, aby placówki edukacyjne funkcjonujące na terenie powiatu oferowały wysoką jakość usług edukacyjnych poprzez dysponowanie dobrze wykwalifikowaną kadrę nauczycielską oraz doskonalenie standardu infrastruktury: bazy lokalowej i wyposażenia placówek edukacyjnych. Istotne jest również podejmowanie działań pozwalających na zintegrowanie oferty edukacyjnej z zapotrzebowaniem występującym na rynku pracy. Jednym z najważniejszych zadań powiatu w sferze społecznej jest ochrona zdrowia. Na terenie powiatu świdnickiego funkcjonuje Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w, prowadzący działalność leczniczą w dwóch obiektach: Regionalnym Szpitalu Specjalistycznym "LATAWIEC" w oraz Szpitalu Reumatologiczno-Rehabilitacyjny im. dra Zbigniewa Walla w Żarowie. Wysoką jakość pierwszej placówki potwierdza wysokie miejsce w rankingu szpitali w Polsce prowadzonym przez dziennik Rzeczpospolita : pierwsze w województwie dolnośląskim, trzynaste w skali kraju. Atutem powiatu świdnickiego jest więc dostęp do usług specjalistycznych. Nawet dobrze funkcjonująca placówka opieki zdrowotnej wymaga jednak ciągłego do i ulepszania zaplecza sprzętowego, co wymaga sięgania po środki zewnętrzne, spoza budżetu powiatu. Doskonalić należy także infrastrukturę Powiatowego Pogotowia Ratunkowego w, a także działanie Centrum Powiadamiania Ratunkowego w. Doskonalenie jakości usług oferowanych przez powiat to także ulepszanie działań realizowanych w obszarze pomocy społecznej. Instytucje powiatowe realizujące zadania z zakresu pomocy społecznej powinny doskonalić działania z zakresu profilaktyki i zapobiegania problemom społecznym w powiecie, a jednocześni udzielać wsparcia mieszkańcom powiatu zagrożonym wykluczeniem społecznym. Niezbędna jest w realizowaniu polityki społecznej w powiecie integracja działań różnych instytucji działających w tym obszarze. Współpraca Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w, gminnych i miejskich ośrodków pomocy społecznej działających w gminach powiatu oraz Powiatowego Urzędu Pracy w oraz organizacji pozarządowych z terenu powiatu świdnickiego jest niezbędne do stworzenia spójnego i efektywnie funkcjonującego systemu wsparcia dla osób wykluczonych społecznie i zagrożonych tym wykluczeniem z różnych względów. W tym zakresie należałoby rozważyć możliwość uruchomienia, we współpracy z gminami, powiatowej sieci 24

Centrów Integracji Społecznej, których zadaniem byłoby aktywizacja osób zagrożonych marginalizacją społeczną. Niezwykle istotnym obszarem działania powiatu jest zapewnienie porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli, a także ochrony przeciwpowodziowej. Procesy społeczno gospodarcze sprzyjające podwyższonej agresji i przestępczości w społeczeństwie wymagają sprawnie działającego systemu zapewniania bezpieczeństwa publicznego w powiecie, na który składają się instytucje powiatowe i gminne działające na rzecz tego bezpieczeństwa. Jak pokazują poprzednie lata zagrożenia powodziowe są realnym niebezpieczeństwem dla regionów województw dolnośląskiego. Z tego względu niezbędne jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury i sprzętu ochrony przeciwpowodziowej, a także służącej do walki z innymi klęskami żywiołowymi. W obszarze celu 1.2. Wysoka jakość usług oferowanych przez powiat zawiera się również kwestia usprawnień zarządczych i instytucjonalnych we wszystkich instytucjach powiatowych, które prowadzić powinny do wypracowania wspólnych standardów obsługi klienta, przepływu informacji i systemu komunikacji w instytucjach, wprowadzanych usprawnień proceduralnych, doskonalenia e-administracji. 25

ZADANIA W RAMACH CELU 1.2: 1.2.1. Koordynacja kierunków szkolnictwa z kierunkami rozwoju istniejących i nowych branż na rynku na podstawie badań i monitoringu rynku pracy i oferty szkół powiatowych w celu dostosowania profilów nauczania do zmieniających się wymogów rynku pracy W celu szkolenia kadry specjalistów, którzy będą dysponowali umiejętnościami i kwalifikacjami, potrzebnymi na lokalnym rynku pracy szkoły zawodowe będące pod zarządem powiatu muszą reagować na zmieniające się warunki ekonomiczne w regionie. Należy więc kontynuować zadanie polegające na monitoringu rynku pracy, tak by móc odpowiednio szybko reagować na nowe pojawiające się na nim zapotrzebowanie. Należy także budować trójkąty współpracy tj. samorząd, szkoły, pracodawcy dla reagowania na potrzeby rynku pracy wykorzystując potencjał szkół dla edukacji dorosłych. Wskazane jest opracowywanie programów kształcenia zawodowego w szkołach we współpracy z przedsiębiorcami działającymi na terenie powiatu. Powiatowy Urząd Pracy w, powiatowe placówki oświatowe, organizacje zrzeszające przedsiębiorców z terenu powiatu Zadanie ciągłe środki unijne 1.2.2. Modernizacja obiektów szkół Placówki oświatowe będące pod zarządem powiatu wymagają modernizacji i remontów. Zapewnienie dobrych warunków lokalowych jest działaniem kosztownym i obciążającym dla budżetu powiatu, wpływa jednak korzystnie na komfort nauczania. Odpowiednio zrealizowane remonty mogą zapewnić w przyszłości oszczędności w ramach kosztów utrzymania szkół. Szkoły będące pod zarządem powiatu Zadanie ciągłe środki unijne 1.2.3. Budowa i modernizacja infrastruktury sportowej i rekreacyjnej szkół Dobra infrastruktura sportowa w placówkach oświatowych sprzyja edukacji sportowej, kształtowaniu postaw i promowaniu aktywnego i zdrowego stylu życia wśród młodzieży, dlatego niezbędne jest doskonalenie zaplecza sportowego szkół na terenie powiatu świdnickiego. W ramach tego zadania realizowane są przedsięwzięcia: 1. Modernizacja boisk asfaltowych i terenów rekreacyjnych przy placówkach oświatowych na boiska wielofunkcyjne w 7 placówkach oświatowych (realizacja 2009 2014) 2. Modernizacja stadionu przy Zespole Szkół Mechanicznych w 3. Modernizacja terenu rekreacyjnego przy Zespole Szkół Hotelarsko-Turystycznych w Powiatowe w Szkoły będące pod zarządem powiatu Zadanie ciągłe środki programów ministerialnych środki unijne 1.2.4. Modernizacja centrów kształcenia zawodowego Centra kształcenia zawodowego wymagają prac modernizacyjnych. Aby oferować kształcenie zawodowe na wysokim poziomie niezbędne jest modernizowanie sal warsztatowych służących do kształcenia umiejętności praktycznych. W ramach modernizacji placówek zakłada się również realizację projektów mających na celu usunięcie barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych. 26