NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA

NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA WYDATKI Narodowego Funduszu Zdrowia z tytułu finansowania programów terapeutycznych w roku 2009 Departament Gospodarki Lekami Centrali NFZ Sporządzono na podstawie szczegółowych danych statystycznych sprawozdanych przez świadczeniodawców do systemu informatycznego NFZ. Kluczem analizy określony został zakres świadczeń w umowie: program terapeutyczny (zdrowotny). 1

Zasady finansowania programów terapeutycznych (zdrowotnych) są określone w: 1) Rozporządzeniu Ministra Zdrowia - z dnia 30 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz. U. Nr 140, poz. 1148 z dnia 31 sierpnia 2009 r. zmienionego rozporządzeniami: Rozporządzeniem Ministra Zdrowia - z dnia 8 grudnia 2009 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz. U. Nr 211, poz. 1643), Rozporządzeniem Ministra Zdrowia - z dnia 11 stycznia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz. U. Nr 5, poz. 29), Rozporządzeniem Ministra Zdrowia - z dnia 7 kwietnia 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych (Dz. U. Nr 75, poz. 487). 2) Zarządzeniu Prezesa NFZ Zarządzenie Nr 65/2009/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne, zmienione: Zarządzeniem Nr 3/2010/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 8 stycznia 2010 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne, Zarządzeniem Nr 8/2010/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 20 stycznia 2010 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne, Zarządzeniem Nr 9/2010/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 22 stycznia 2010 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne, Zarządzeniem Nr 23/2010/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2010 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne, Zarządzeniem Nr 30/2010/DGL Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 30 czerwca 2010 r. zmieniającym zarządzenie w sprawie określenia warunków 2

zawierania i realizacji umów w rodzaju leczenie szpitalne w zakresie terapeutyczne programy zdrowotne. Zmiany wprowadzone w trakcie 2009 r. W ramach umów w rodzaju leczenie szpitalne finansowane są programy zdrowotne terapeutyczne (lekowe). W 2009 roku Fundusz finansował 35 programów (w tym 8 programów onkologicznych i 27 programów nieonkologicznych) oraz 3 kwalifikacje do programów. W poniższych punktach przedstawiono najważniejsze zmiany, które zostały wprowadzone w 2009 roku do programów zdrowotnych: 1. W ramach nadzoru i monitorowania zmieniono (zwiększono) wycenę punktową świadczeń realizowanych w ramach terapeutycznych programów zdrowotnych oraz wprowadzono zmianę wyceny punktowej niektórych substancji czynnych stosowanych w terapeutycznych programach zdrowotnych. 2. Wykaz terapeutycznych programów zdrowotnych poszerzono o dziewięć nowych programów oraz w konsekwencji poszerzono katalog substancji czynnych o nowe substancje: Leczenie przewlekłych zakażeń płuc u pacjentów z mukowiscydozą (tobramycinum); Leczenie choroby Pompego (alglucosidase alfa); Leczenie mukopolisacharydozy typu II (zespół Huntera) (idursulfase); Leczenie mukopolisacharydozy typu IV (zespół Maroteaux-Lamy) (galsulfase); Leczenia niskorosłych dzieci z ciężkim pierwotnym niedoborem IGF-1 (mecaserminum); Leczenie raka nerki (sunitynib); Leczenie RZS i MIZS lekami modyfikującymi o dużej i umiarkowanej aktywności choroby w warunkach ambulatoryjnych (methotrexatum subcutaneum); Leczenie inhibitorami TNF chorych z ciężką, aktywną postacią ZZSK (infliximabum lub etanerceptum lub adalimumab); Leczenie ostrych porfirii wątrobowych (AIP, VP, HC, ALADP) (hemina ludzka). 3. Zamknięto program Leczenia raka jelita grubego, a finansowanie substancji czynnych (irinotekanum, calcii folinas, fluorouracilum) zostało przeniesione do katalogu substancji czynnych stosowanych w terapii nowotworów. 4. Wprowadzono nowe substancje czynne w programach terapeutycznych: nilotynib w programie Leczenia przewlekłej białaczki szpikowej", sunitynib w programie Leczenia nowotworów podścieliska przewodu pokarmowego (GIST)", 3

treprostinil w programie Leczenie tętniczego nadciśnienia płucnego, methotrexatum subcutaneum w programie Leczenie reumatoidalnego zapalenia stawów i młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o przebiegu agresywnym. 5. W katalogu ryczałtów za diagnostykę wprowadzono wyceny ryczałtów za diagnostykę w nowych programach terapeutycznych oraz usunięto diagnostykę w programie leczenia raka jelita grubego, ze względu na przeniesienie finansowania do katalogu substancji czynnych stosowanych w terapii nowotworów. Narodowy Fundusz Zdrowia wydatkował na realizację programów zdrowotnych w 2009 r. 1 093 216 894 zł, zgodnie z podpisanymi umowami. Na te świadczenia została zagwarantowana w umowach kwota 1 103 361 297 zł, tj. ok. 1% większa od poniesionych wydatków. Rysunek 1 Wartość planu do wykonania w zakresie umowy na terapeutyczne programy zdrowotne w 2009 r. (w tys. zł) Najwyższą wartość środków wydatkowano na programy terapeutyczne w województwie mazowieckim z kwotą blisko 230 mln zł. Następnymi z kolei województwami, w których wydatkowano najwyższe środki pieniężne jest województwo śląskie (119,5 mln zł) oraz małopolskie (104,8 mln zł) - rysunek 2. 4

Rysunek 2 Wartość wykonanych świadczeń w ramach finansowania programów terapeutycznych w tys. zł w 2009 r. POMORSKI ZACHODNIOPOMORSKI WARMIŃSKO-MAZURSKI KUJAWSKO-POMORSKI PODLASKI LUBUSKI WIELKOPOLSKI MAZOWIECKI DOLNOŚLĄSKI OPOLSKI ŁÓDZKI ŚWIĘTOKRZYSKI LUBELSKI ŚLĄSKI PODKARPACKI MAŁOPOLSKI 20 920,281-73 025,475 73 025,475-125 130,668 125 130,668-177 235,862 177 235,862-229 341,056 Rysunek 3 ukazuje ranking programów ze względu na wydatkowane środki. Największe środki zostały wydane na leczenie raka piersi (ok. 200 mln zł), co stanowi ponad 18% wszystkich wykonanych świadczeń związanych z programami terapeutycznymi; następnie leczenie WZW (156 mln); leczenie przewlekłej białaczki szpikowej (146 mln zł) oraz leczenie stwardnienia rozsianego (110 mln zł) odpowiednio 14,2%, 13,4% i 10%. Powyższe dane nie obejmują środków wydatkowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia na terapie omawianych wskazań w innych rodzajach świadczeń (lecznictwo szpitalne; Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna i Podstawowa Opieka Zdrowotna). Analizie zostały poddane wyłącznie umowy w zakresie lecznictwa szpitalnego na programy zdrowotne. 5

Rysunek 3 Wartość realizacji programów. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 Wartość wykonanych świadczeń 0 50 000 000 100 000 000 150 000 000 200 000 000 Legenda: 1 PROGRAM LECZENIA RAKA PIERSI 2 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B LUB C 3 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ 4 PROGRAM LECZENIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO PROGRAM LECZENIA REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO ZAPALENIA STAWÓW O 5 PRZEBIEGU AGRESYWNYM 6 PROGRAM LECZENIA CHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH 7 PROGRAM ZAPOBIEGANIA KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B 8 PROGRAM LECZENIA NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) 9 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ 10 PROGRAM LECZENIA CHOROBY GAUCHER'A 11 PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z SOMATROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI 12 PROGRAM LECZENIA RAKA JELITA GRUBEGO 13 PROGRAM LECZENIA OPORNYCH POSTACI SZPICZAKA MNOGIEGO 14 PROGRAM LECZENIA TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO 15 PROGRAM LECZENIA NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ 16 PROGRAM LECZENIA CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO CROHNA 17 PROGRAM LECZENIA PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI 18 PROGRAM LECZENIA CHOROBY HURLER 19 PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z ZT 20 PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU II (ZESPÓŁ HUNTERA) 21 PROGRAM LECZENIA NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PNN 6

22 PROGRAM LECZENIA DYSTONII OGNISKOWYCH I POŁOWICZEGO KURCZU TWARZY 23 PROGRAM LECZENIA CHOROBY POMPEGO 24 PROGRAM LECZENIA SPASTYCZNOŚCI W MÓZGOWYM PORAŻENIU DZIECIĘCYM 25 PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU VI (ZESPÓŁ MAROTEAUX-LAMY) 26 PROGRAM LECZENIA PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI 27 PROGRAM LECZENIA GLEJAKÓW MÓZGU 28 PROGRAM LECZENIA RAKA NERKI 29 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW Z MUKOWISCYDOZĄ 30 PROGRAM LECZENIA INHIBITORAMI TNF CHORYCH Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZZSK 31 PROGRAM LECZENIA DZIECI Z ZESPOŁEM PRADER - WILLI 32 KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA BIOLOGICZNEGO W PROGRAMIE LECZENIA RZS I MIZS 33 PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z CIĘŻKIM PIERWOTNYM NIEDOBOREM IGF-1 34 PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z PNN 35 KWALIFIKACJA DO PROGRAMÓW LECZENIA HORMONEM WZROSTU 36 KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA ENZYMATYCZNĄ TERAPIĄ ZASTĘPCZĄ W LECZENIU CHORÓB ULTRA RZADKICH 37 PROGRAM LECZENIA OSTRYCH PORFIRII WĄTROBOWYCH (AIP, VP, HC, ALADP) PROGRAM LECZENIA RZS I MIZS LEKAMI MODYFIKUJĄCYMI O DUŻEJ I UMIARKOWANEJ AKTYWNOŚCI CHOROBY W 38 WARUNKACH AMBULATORYJNYCH Rysunek 4 przedstawia średnie koszty leczenia pacjenta w poszczególnych programach. Średni koszt leczenia pacjenta w programie leczenia mukopolisacharydozy typu VI (zespół Maroteux-Lamy) w roku 2009 wynosił ponad 945 tys. zł. i jest praktycznie dwukrotnie wyższy od średniego kosztu leczenia pacjenta w następnym pod względem kosztochłonności programie. 7

Rysunek 4 Średni koszt leczenia pacjenta w programach lekowych TOP 20. 1 000 000 900 000 800 000 700 000 600 000 500 000 400 000 300 000 200 000 100 000 0 343 382,68 418 637,94 439 879,94 442 369,82 945 717,41 średni koszt leczenia pacjenta 17 189,10 17 483,87 17 495,89 19 181,18 21 495,47 29 705,22 34 696,52 34 752,09 43 089,00 46 720,79 59 892,93 67 039,96 80 076,76 96 155,32 174 187,65 PROGRAM LECZENIA REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z ZT PROGRAM LECZENIA CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO CROHNA PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW Z MUKOWISCYDOZĄ PROGRAM LECZENIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO PROGRAM LECZENIA CHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH PROGRAM LECZENIA PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI PROGRAM LECZENIA OPORNYCH POSTACI SZPICZAKA MNOGIEGO PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z CIĘŻKIM PIERWOTNYM NIEDOBOREM IGF 1 PROGRAM LECZENIA TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO PROGRAM LECZENIA RAKA PIERSI PROGRAM LECZENIA NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ PROGRAM ZAPOBIEGANIA KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B PROGRAM LECZENIA CHOROBY POMPEGO PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU II (ZESPÓŁ HUNTERA) PROGRAM LECZENIA CHOROBY GAUCHER'A PROGRAM LECZENIA CHOROBY HURLER PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU VI (ZESPÓŁ MAROTEAUX LAMY) Udział poszczególnych programów w wartości środków przeznaczonych na programy zdrowotne przedstawia rysunek 5. W celu większej czytelności wykres zawężono do programów o udziale powyżej 1%. Rysunek 5 Ranking udziału poszczególnych programów w środkach przeznaczonych na programy ogółem (powyżej 1% udziału). 8

W ramach poszczególnych programów można zauważyć niejednakowy udział kobiet i mężczyzn w terapiach prowadzonych w poszczególnych programach. Analizę populacji poszczególnych programów z uwzględnieniem płci przedstawiono na rysunku 6. Ze względu na fakt, iż hemofilia A i B jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, sprzężoną z płcią, 100% pacjentów leczonych w ramach programu profilaktyki hemofilii A i B stanowi populacja męska. Rysunek 6 Udział pacjentów leczonych w ramach programach terapeutycznych w podziale na płeć. PROGRAM LECZENIA RZS I MIZS LEKAMI MODYFIKUJĄCYMI O DUŻEJ I UMIARKOWANEJ AKTYWNOŚCI PROGRAM LECZENIA REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO IDIOPATYCZNEGO PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z SAMOTROPINOWĄ NIEDOCZYNNOŚCIĄ PRZYSADKI PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z PNN PROGRAM LECZENIA NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PNN PROGRAM LECZENIA NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU II (ZESPÓŁ HUNTERA) PROGRAM LECZENIA INHIBITORAMI TNF CHORYCH Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZZSK PROGRAM LECZENIA GLEJAKÓW MÓZGU PROGRAM LECZENIA DZIECI Z ZESPOŁEM PRADER WILLI PROGRAM LECZENIA DYSTONII OGNISKOWYCH I POŁOWICZNEGO KURCZU TWARZY PROGRAM LECZENIA CHOROBY POMPEGO PROGRAM LECZENIA CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO CROHNA PROGRAM LECZENIA CHOROBY HURLER PROGRAM LECZENIA CHOROBY GAUCHER'A PROGRAM LECZENIA CHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z CIĘŻKIM PIERWOTNYM NIEDOBOREM IGF 1 PROGRAM LECZENIA MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU VI (ZESPÓŁ MAROTEAUX LAMY) KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA ENZYMATYCZNĄ TERAPIĄ ZASTĘPCZĄ W LECZENIU CHORÓB KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA BIOLOGICZNEGO W PROGRAMIE LECZENIA RZS I MIZS %K %M PROGRAM ZAPOBIEGANIA KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B PROGRAM LECZENIA TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO PROGRAM LECZENIA STWARDNIENIA ROZSIANEGO PROGRAM LECZENIA SPASTYCZNOŚCI W MÓZGOWYM PORAŻENIU DZIECIĘCYM PROGRAM LECZENIA RAKA PIERSI PROGRAM LECZENIA RAKA NERKI PROGRAM LECZENIA RAKA JELITA GRUBEGO PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW Z MUKOWISCYDOZĄ PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B LUB C PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ PROGRAM LECZENIA PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI PROGRAM LECZENIA PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI PROGRAM LECZENIA OSTRYCH PORFIRII WĄTROBOWYCH (AIP, VP, HC, ALADP) PROGRAM LECZENIA OPORNYCH POSTACI SZPICZAKA MNOGIEGO PROGRAM LECZENIA NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) PROGRAM LECZENIA NISKOROSŁYCH DZIECI Z ZT KWALIFIKACJA DO PROGRAMÓW LECZENIA HORMONEM WZROSTU 0,00% 5,56% 30,70% 36,67% 41,89% 70,03% 0,00% 69,60% 41,04% 69,81% 85,71% 81,68% 99,13% 27,48% 41,69% 55,56% 49,15% 39,61% 27,36% 30,29% 51,00% 100,00% 43,27% 97,84% 32,67% 27,03% 56,71% 71,54% 94,44% 26,32% 44,10%68,42% 59,02% 51,68% 38,46% 33,33% 25,32% 41,35% 80,03% 20,00% 77,81% 40,00% 100,00% 67,33% 72,97% 43,29% 28,46% 69,30% 63,33% 58,11% 29,97% 73,68% 55,90%31,58% 40,98% 48,32% 61,54% 66,67% 74,68% 58,65% 19,97% 60,00% 30,40% 58,96% 30,19% 14,29% 18,32% 0,87% 72,52% 58,31% 44,44% 50,85% 60,39% 72,64% 69,71% 49,00% 56,73% 80,00% 22,19% 0,00% 2,16% 100,00% 120,00% W ramach programów terapeutycznych można wyróżnić podział na programy onkologiczne i nieonkologiczne. Analizę uwzględniającą taki podział danych prezentuje rysunek 7. W obu zakresach (programy onkologiczne i nieonkologiczne) zauważa się większy udział kobiet niż mężczyzn. W programach onkologicznych leczonych jest blisko 64% kobiet, nieonkologicznych 55% kobiet. Na programy onkologiczne wydatkowano w 2009 roku 492 mln zł (9 tys. pacjentów), natomiast w nieonkologicznych wydatkowano 600 mln zł na leczenie ponad 34 tys. pacjentów. 9

Struktura wartości wydatkowanych środków na leczenie kobiet w programach onkologicznych jest o blisko 180 mln zł wyższa niż na leczenie mężczyzn. Natomiast w programach nieonkologicznych na leczenie mężczyzn wydatkowano o 12 mln zł więcej niż na leczenie kobiety. Większy odsetek leczonych kobiet niż mężczyzn może być spowodowany większą dbałością kobiet o zdrowie, rozpoznaniem choroby w jej wcześniejszym stadium oraz wcześniej rozpoczynanym leczeniem. Natomiast struktura kosztów programów onkologicznych, w której koszt leczenia kobiet jest dwukrotnie wyższy niż mężczyzn jest spowodowany wysoką wartością wydatkowanych środków, np. na program leczenia raka piersi. Rysunek 7 Struktura wartości kosztów w programach onkologicznych i nieonkologicznych w zależności od płci. 100% 400 000 000 90% 80% 70% 60% 36,01% 336 115 758,28 zł 350 000 000 306 653 398,78 zł 44,57% 300 000 000 294 287 084,40 zł 250 000 000 50% 40% 30% 20% 10% 63,99% 156 160 653,44 zł 55,43% 200 000 000 150 000 000 100 000 000 50 000 000 0% 0 Programy onkologiczne Programy nieonkologiczne K M Kobiety koszt leczenia Mężczyźni koszt leczenia Tabela 1 przedstawia rozkład wydatków oraz liczebność pacjentów w poszczególnych przedziałach kosztowych. W najniższym przedziale do 96 tys. zł na pacjenta, zostało przeleczonych ponad 40 tys. pacjentów co stanowi ponad 94% wszystkich pacjentów leczonych w programach terapeutycznych. Ogólna wartość środków wydatkowana w tym przedziale kosztowym wyniosła ponad 732 mln zł. Tabela 1 Rozkład wydatków z uwzględnieniem wieku i liczby pacjentów. Granice przedziałów kosztów Tabela liczności: Wartość wydatkowanych środków Liczba pacjentów Skumulowana liczba pacjentów Procent liczby pacjentów Skumulowany Procent Wartość środków finansowych w przedziałach ogółem Od Do 0<x<=96 652,03 40605 40605 94,41267 94,4127 732 628 519,90 96 652,03<x<=289 956,09 2253 42858 5,23856 99,6512 288 021 553,24 289 956,09<x<=483 260,15 99 42957 0,23019 99,8814 36 291 150,26 483 260,15<x<=676 564,21 31 42988 0,07208 99,9535 18 160 591,03 10

Granice przedziałów kosztów Tabela liczności: Wartość wydatkowanych środków Liczba pacjentów Skumulowana liczba pacjentów Procent liczby pacjentów Skumulowany Procent Wartość środków finansowych w przedziałach ogółem Od Do 676 564,21<x<=869 868,27 11 42999 0,02558 99,9791 8 112 001,66 869 868,27<x<=1 063 172,33 6 43005 0,01395 99,9930 5 736 254,20 1 063 172,33<x<=1 256 476,39 1 43006 0,00233 99,9953 1 147 507,00 1 256 476,39<x<=1 449 780,45 1 43007 0,00233 99,9977 1 379 581,00 1 643 084,51<x<=1 836 388,57 1 43008 0,00233 100,0000 1 739 736,54 Braki 0 43008 0,00000 100,0000 1 093 216 894,83 W poszczególnych Oddziałach Wojewódzkich NFZ Świadczeniodawcy (szpitale) realizujący programy zdrowotne nie wykorzystały wszystkich środków przeznaczonych zgodnie z umową. Środki nie wykorzystane zostały przeznaczone na zapłacenie za świadczenia ratujące życie ponad limit ustalony umową w innych zakresach niż programy. Rysunek 8 Procent nie wykonania planu umów w ramach programów terapeutycznych w 2009r w podziale na OW NFZ. % zrealizowania planu % niewykorzystanych środków Zachodniopomorski Wielkopolski Warmińsko Mazurski Świętokrzyski Śląski Pomorski Podlaski Podkarpacki Opolski Mazowiecki Małopolski Łódzki Lubuski Lubelski Kujawsko Pomorski Dolnośląski 90,21% 94,43% 79,99% 96,20% 90,53% 86,63% 97,78% 75,80% 73,24% 101,62% 94,06% 92,24% 77,53% 91,95% 92,93% 92,68% 9,79% 5,57% 20,01% 3,80% 9,47% 13,37% 2,22% 24,20% 26,76% 5,94% 7,76% 22,47% 8,05% 7,07% 7,32% Rysunek 9 przedstawia podział populacji pacjentów leczonych w danym programie z uwzględnieniem wieku pacjenta. W programach dedykowanych dzieciom finansowanie leczenia kończy się w momencie ukończenia 18 roku życia. 11

Rysunek 9 Struktura wieku w programach terapeutycznych w 2009 r. PROGRAM ZAPOBIEGANIA KRWAWIENIOM U DZIECI Z HEMOFILIĄ A I B PL TĘTNICZEGO NADCIŚNIENIA PŁUCNEGO PL STWARDNIENIA ROZSIANEGO PL SPASTYCZNOŚCI W MÓZGOWYM PORAŻENIU DZIECIĘCYM PL RZS I MIZS LEKAMI MODYFIKUJĄCYMI O DUŻEJ I UMIARKOWANEJ PL REUMATOIDALNEGO ZAPALENIA STAWÓW I MŁODZIEŃCZEGO PL RAKA PIERSI PL RAKA NERKI PL RAKA JELITA GRUBEGO PL PRZEWLEKŁYCH ZAKAŻEŃ PŁUC U PACJENTÓW Z MUKOWISCYDOZĄ PL PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ PL PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B LUB C PL PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU B W OPORNOŚCI NA LAMIWUDYNĘ PL PRZEDWCZESNEGO DOJRZEWANIA PŁCIOWEGO U DZIECI PL PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI PL OSTRYCH PORFIRII WĄTROBOWYCH (AIP, VP, HC, ALADP) PL OPORNYCH POSTACI SZPICZAKA MNOGIEGO PL NOWOTWORÓW PODŚCIELISKA PRZEWODU POKARMOWEGO (GIST) PL NISKOROSŁYCH DZIECI Z ZT PL NISKOROSŁYCH DZIECI Z PNN PL NIEDOKRWISTOŚCI W PRZEBIEGU PNN PL NADPŁYTKOWOŚCI SAMOISTNEJ PL MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU II (ZESPÓŁ HUNTERA) PL INHIBITORAMI TNF CHORYCH Z CIĘŻKĄ, AKTYWNĄ POSTACIĄ ZZSK PL GLEJAKÓW MÓZGU PL DZIECI Z ZESPOŁEM PRADER WILLI PL DYSTONII OGNISKOWYCH I POŁOWICZNEGO KURCZU TWARZY PL CHOROBY POMPEGO PL CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO CROHNA PL CHOROBY HURLER PL CHOROBY GAUCHER'A PL CHŁONIAKÓW ZŁOŚLIWYCH PL NISKOROSŁYCH DZIECI Z CIĘŻKIM PIERWOTNYM NIEDOBOREM IGF 1 PL MUKOPOLISACHARYDOZY TYPU VI (ZESPÓŁ MAROTEAUX LAMY) KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA ENZYMATYCZNĄ TERAPIĄ KWALIFIKACJA I WERYFIKACJA LECZENIA BIOLOGICZNEGO W PROGRAMIE KWALIFIKACJA DO PROGRAMÓW LECZENIA HORMONEM WZROSTU 0 18 19 35 36 50 51 65 66<= 0% 20% 40% 60% 80% 100% W ramach programów zdrowotnych finansowana jest terapia określonego schorzenia nowoczesnymi i drogimi technologiami medycznymi (najczęściej są to technologie lekowe - leki). Rysunek 10 pokazuje 15 cząsteczek, na które zostały wydatkowane największe środki. 12

Rysunek 10 TOP 15 substancji czynnych generujących najwyższe koszty w ramach programów terapeutycznych w roku 2009 (w zł). TRASTUZUMABUM IMATINIB PEGINTERFERONUM ALFA 2A RITUXIMABUM INTERFERON BETA 1B KONCENTRAT CZYNNIKA KRZEPNIĘCIA VIII ETANERCEPTUM PEGINTERFERONUM ALFA 2B INTERFERON BETA 1A DASATINIB SOMATROPINUM IMIGLUCERASUM INFLIXIMABUM IRINOTECANUM ENTACAVIRUM 184505750,6 142605472,7 0 50 000 000 100 000 000 150 000 000 200 000 000 Z analizy sprzedaży leków finansowanych w ramach programów terapeutycznych wynika, że wśród nich największy udział mają technologie lekowe firm Roche i Novartis bez względu na województwo, w którym ma miejsce udzielanie świadczeń pacjentowi. 13