W publikowanym opracowaniu zagadnień prawnych niektóre terminy są używane w uproszczeniu. Gdy poniżej używamy słowa Fundusz, mamy na myśli Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych [PFRON] Osoby niepełnosprawne własna działalność gospodarcza W obliczu stale utrzymującego się wysokiego poziomu bezrobocia najpewniejszym sposobem znalezienia zatrudnienia pozostaje samozatrudnienie. Osoby niepełnosprawne, które podejmą trud założenia i rozwijania własnej działalności gospodarczej, liczyć mogą nie tylko na ogólne wsparcie finansowe urzędu pracy, ale również na rozwiązania znajdujące się w ustawie o rehabilitacji, stworzone i dostępne tylko dla osobom niepełnosprawnym. Dla pełnego ujęcia zagadnienia przedstawiamy zarówno te ostatnie jak i ogólne zasady zakładania własnej działalności gospodarczej. ogólne reguły zakładania własnej działalności gospodarczej Najtańszą formą prowadzenia firmy jest jednoosobowa działalność gospodarcza. Jak ją założyć? Tylko z pozoru wydaje się, że jest to bardzo skomplikowane? Tak wydaje się tylko z pozoru. Cały proces można tak naprawdę ująć w sześciu punktach. Załatwienie wszystkich formalności nie powinno zająć więcej niż miesiąc. Ale po kolei: wpis do ewidencji działalności gospodarczej Nieodzowna jest wizyta w wydziale działalności gospodarczej miasta lub gminy celem uzyskania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Konieczne będzie pobranie i wypełnienie formularza, w którym podać należy:
- oznaczenie przedsiębiorcy, a więc nazwę firmy uzupełnioną o nazwisko zakładającego. Nazwa powinna być zindywidualizowana odróżniać firmę od innych - oznaczenie miejsca zamieszkania i adresu przedsiębiorcy, a także miejsca prowadzenia działalności nic nie stoi na przeszkodzie, by oba te adresy były tożsame - określenie przedmiotu wykonywanej działalności - wskazanie daty rozpoczęcia działalności gospodarczej od tego dnia przedsiębiorca będzie mógł wystawiać prawidłowe rachunki. Niezbędne będzie posiadanie przy sobie dowodu osobistego. Za wniosek o zarejestrowanie działalności gospodarczej pobierana jest stała opłata w wysokości 100 złotych. Za wydanie zaświadczenia o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej [niezbędne przy dalszych procedurach] pobierana jest opłata skarbowa w wysokości 11 złotych. Urząd ma do 14 dni na wydanie zaświadczenia o wpisie firmy do ewidencji działalności gospodarczej. Uzyskane zaświadczenie będzie konieczne do załatwienia formalności w urzędzie statystycznym. nadanie numeru REGON w Urzędzie Statystycznym W urzędzie statystycznym uzyskać należy REGON - numer identyfikacji statystycznej. W tym celu w ciągu 14 dni od wpisu firmy do ewidencji działalności gospodarczej należy udać się do właściwego ze względu na jej siedzibę wojewódzkiego oddziału Urzędu Statystycznego. Konieczne jest wypełnienie formularza RG 1 o wydanie numeru REGON. W formularzu tym należy podać: - nazwę firmy, - dane teleadresowe, - formę prawno organizacyjną,
- stan aktywności prawnej i ekonomicznej, - rodzaj przeważającej działalności wg Polskiej Klasyfikacji Działalności [należy podać opis działalności, a urzędnik wpisze kod]. Wraz z wnioskiem należy złożyć kopię zaświadczenia o wpisie do rejestru działalności gospodarczej, a oryginał mieć do wglądu. Niezbędne jest także posiadanie przy sobie dowodu osobistego. W wyniku wpisu do rejestru podmiot otrzymuje zaświadczenie o nadanym numerze identyfikacyjnym REGON i ma obowiązek posługiwania się tym zaświadczeniem. Ponadto zobowiązany jest do podawania REGON w pieczęciach firmowych i drukach urzędowych. Na wydanie zaświadczenia Urząd Statystyczny ma 7 dni od złożenia wniosku. Wydanie zaświadczenia jest bezpłatne. wyrobienie firmowej pieczątki Każda firma posiadać musi firmową pieczątkę. Nie wymaga tego wprawdzie żaden przepis prawa, jednakże w praktyce okazuje się to niezbędne przy zakładaniu działalności gospodarczej. Na pieczątce umieszczone będą nazwa, adres i inne dane kontaktowe firmy oraz numery REGON i NIP. Wyrobienie pieczątki to zwykle kwestia 1 2 dni, niekiedy usługa taka wykonywana jest na miejscu. założenie konta firmowego Choćby tylko ze względu na obowiązek bezgotówkowych rozliczeń z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych każda firma posiadać musi w banku konto firmowe. Poza tym obowiązek taki wynika z Prawa działalności gospodarczej przez rachunek bankowy powinny przechodzić wszystkiego transakcje, gdy jednorazowa ich wartość przekracza 3000 EURO albo równowartość 1 000 EURO, gdy suma transakcji z danym kontrahentem przekroczyła w miesiącu poprzednim 10 000 EURO. Bank do założenia konta zażąda z pewnością:
- zaświadczenia o wpisie do rejestru działalności gospodarczej [zabrać ksero i oryginał do wglądu], - zaświadczenia o nadaniu numeru REGON [zabrać ksero i oryginał do wglądu], - pieczątki firmowej, - dowodu osobistego. O założeniu konta należy poinformować Urząd Skarbowy. Urząd Skarbowy Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany w ciągu 7 dni od rozpoczęcia działalności zgłosić ten fakt do Urzędu Skarbowego. W tym celu osoby fizyczne muszą złożyć we właściwym dla siedziby firmy urzędzie wypełniony formularz NIP 1. Natomiast: - zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej przyśle do urzędu skarbowego urząd gminy, - numer REGON przyśle Urząd Statystyczny. Prywatny Numer Identyfikacji Podatkowej [NIP] osoby fizycznej staje się w momencie prowadzenia przez nią działalności numerem NIP firmy. Konieczne jest jednak zaktualizowanie danych objętych pierwotnym zgłoszeniem identyfikacyjnym służy do tego formularz NIP - 1 z załącznikami NIP 1A, NIP B, NIP C. Natomiast gdy zakładający firmę nie miał dotąd nadanego numeru NIP zmuszony jest do wypełnienia i złożenia formularza NIP 1 z dodatkowym załącznikiem formularza NIP 4. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Ze względu na obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne oraz na Fundusz Pracy, konieczne jest zarejestrowanie działalności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych [ZUS]. Ewentualnych pracowników i współpracowników należy zgłosić do ubezpieczenia w terminie ciągu 7 dni od przyjęcia do pracy lub rozpoczęcia współpracy. Celem dokonania zgłoszeń do ZUS należy wypełnić formularze: ZUS ZFA zgłoszenie działalności płatnika składek- osoby fizycznej
ZUS ZUA zgłoszenie do ubezpieczenia osoby ubezpieczonej ZUS ZZA zgłoszenie osoby do ubezpieczenia zdrowotnego Do tego wszystkiego niezbędna będzie znajomość następujących danych: - numeru REGON, - numeru rachunku firmowego, - numeru wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, - danych personalnych, - numerów NIP [wszystkich rejestrowanych osób], - rodzaju dokumentów tożsamości z numerem i serią. Dla osób zakładających własną działalność składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe - przez pierwsze 2 lata - wynosi około 250 złotych. Nie dotyczy to jednak osób, które już prowadzą firmę albo prowadziły ją w ciągu ostatnich 5 lat. Dodatkowo, zgodnie z art. 25 ust. 3b ustawy o rehabilitacji, osobom niepełnosprawnym, które po raz pierwszy podejmują działalność gospodarczą Fundusz finansuje: - 75% składek na ubezpieczenie emerytalne w przypadku osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności, - 50% składek na ubezpieczenie emerytalne w przypadku osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, - 50% składek na ubezpieczenie wypadkowe w przypadku osób zaliczonych do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Zasady korzystania z pomocy Funduszu określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 23 grudnia 1998, Dz.U. 98.164.1190 w sprawie szczegółowych zasad i trybu rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne z uwzględnieniem dotacji PFRON i budżetu państwa. Formularze wszystkich wniosków dostępne są w urzędach, w których należy je złożyć. Dodatkowo wzory formularzy składanych do Urzędu Statystycznego znaleźć można na stronie www.stat.gov.pl, a formularzy składanych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na stronie www.zus.pl
pożyczka na rozpocz cie działalności gospodarczej lub rolniczej Osoba niepełnosprawna: zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotna albo zarejestrowana w powiatowym urzędzie pracy jako poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu może otrzymać pożyczkę na rozpoczęcie działalności gospodarczej albo rolniczej. Pożyczka: udziela jej starosta, ze środków Funduszu maksymalna wysokość pożyczki to 30 krotność przeciętnego wynagrodzenia pożyczkobiorca zawiera ze starostą umowę, określającą warunki udzielenia i spłaty pożyczki oraz wysokość stopy oprocentowania Umorzenie pożyczki: na wniosek pożyczkobiorcy dokonuje starosta możliwe gdy pożyczkobiorca prowadził działalność gospodarczą albo rolniczą przez okres co najmniej 24 miesięcy oraz spełnił pozostałe warunki umowy umorzenie do wysokości 50% Umorzenie pożyczki w całości lub części, odroczenie terminu spłaty, rozłożenie spłaty na raty: jeżeli pożyczka stała się wymagalna a dłużnik znajduje się w trudnej sytuacji materialnej lub losowej starosta, na wniosek dłużnika:
- umarza pożyczkę w całości lub części, lub - odracza termin spłaty pożyczki, lub - rozkłada spłatę pożyczki na raty. Jakie obowiązki nakłada na pożyczkobiorcę umowa? Są to: 1. rozpoczęcie działalności w terminie przedstawionym w umowie i przedstawieniu pożyczkodawcy dokumentów świadczących o celowym wykorzystaniu pożyczki; 2. terminowa spłata pożyczki w ratach, wraz z odsetkami, zgodnie z planem pożyczki; 3. przedkładania, na wniosek pożyczkodawcy, zaświadczenia z urzędu skarbowego lub zaświadczenia z urzędu gminy o prowadzeniu działalności; 4. niezwłocznego, każdorazowego powiadamiania pożyczkodawcy o zmianach miejsca zamieszkania i prowadzonej działalności oraz o zaprzestaniu bądź zawieszeniu działalności lub innych okoliczności mających wpływ na realizację umowy. art. 12 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz.U.97.123.776 z późniejszymi zmianami podstawa prawna art. 39 ust. 4 pkt. 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, Dz.U.04.99.1001 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 2 maja 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad udzielania, oprocentowania, spłaty, rozkładania na raty i umarzania pożyczek dla osób niepełnosprawnych, Dz.U.98.67.439
dofinansowanie do kredytu bankowego na kontynuowanie działalności Osoba niepełnosprawna, która nie osiągnęła wieku emerytalnego i : prowadzi działalność gospodarczą albo własne lub wydzierżawione gospodarstwo rolne może uzyskać ze środków Funduszu dofinansowanie do wysokości 50 % oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności. Dofinansowanie takie osoba niepełnosprawna uzyskać może, jeżeli: nie korzystała z pożyczki ze środków Funduszu na rozpoczęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo pożyczka taka została w całości spłacona lub umorzona Dofinansowanie następuje na podstawie umowy, jaką osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie zawiera ze starostą. art. 13 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz.U.97.123.776 z późniejszymi zmianami podstawa prawna