(12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)179241

R Z E C Z PO SPO L IT A PO LSK A U rząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)179241 (21) Numer zgłoszenia: 319579 (2 2 ) Data zgłoszenia. 04.10.1995 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego 04.10.1995, PCT/GB95/02352 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego 18.04.1996, WO96/11557, PCT Gazette nr 17/96 (13) B1 (51) IntCl7: H04Q 7/38 H04M 1/72 (54) Sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym (30) Pierw szeństw o: 05.10.1994,GB,9420098.7 (73) U praw niony z patentu: ORANGE PERSONAL CO M M UNICA- TIONS SERVICES LIMITED, Bradley Stoke, GB (43) Zgłoszenie ogłoszono: 18.08.1997 BUP 17/97 (72) Tw órcy w ynalazku: James E. Colby, Stroud, GB Dominie D. P. O Neill, Woodland Road, GB (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.08.2000 WUP 08/00 (74) Pełnom ocnik: W ierzchoń Jan, JAN WIERZCHOŃ & PARTNERZY, Biuro Patentów i Znaków Towarowych S.c. PL 179241 B1 (57) 1. Sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym, w którym dane łączeniowe dotyczące wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych przechowuje się w wielu zespołach pamięci danych, rozprowadza się sygnały telekomunikacyjne do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych poprzez obwód przełączania, określa się położenie wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych wykorzystując zespoły pamięci danych i na podstawie danych łączeniowych jednego z wielu zespołów pamięci danych zestawia się łącze telekomunikacyjne dla sygnałów telekomunikacyjnych do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych za pośrednictwem obwodu przełączania, znamienny tym, że w zespole rejestru (15) przechowuje się informacje dotyczące przyporządkowania kodów identyfikacyjnych wybranego ruchomego urządzenia telekomunikacyjnego (12) do jednego z zespołów pamięci danych w celu wykonania operacji trasowania, przy czym to przyporządkowanie może być zmieniane, a bezpośrednie łącze telekomunikacyjne z odpowiednim jednym lub więcej ruchomymi urządzeniami telekomunikacyjnymi (12) zestawia się wykorzystując dane łączeniowe wyznaczonego zespołu pamięci danych, przyporządkowanego kodowi identyfikacyjnemu wprowadzonemu przez abonenta inicjującego wywołanie, a odpowiadającego wywoływanemu ruchomemu urządzeniu telekomunikacyjnemu (12) Fig 1

Sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym Zastrzeżenia patentowe 1. Sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym, w którym dane łączeniowe dotyczące wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych przechowuj e się w wielu zespołach pamięci danych, rozprowadza się sygnały telekomunikacyjne do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych poprzez obwód przełączania, określa się położenie wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych wykorzystując zespoły pamięci danych i na podstawie danych łączeniowych jednego z wielu zespołów pamięci danych zestawia się łącze telekomunikacyjne dla sygnałów telekomunikacyjnych do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych za pośrednictwem obwodu przełączania, znamienny tym, że w zespole rejestru (15) przechowuje się informacje dotyczące przyporządkowania kodów identyfikacyjnych wybranego ruchomego urządzenia telekomunikacyjnego (12) do jednego z zespołów pamięci danych w celu wykonania operacji trasowania, przy czym to przyporządkowanie może być zmieniane, a bezpośrednie łącze telekomunikacyjne z odpowiednim jednym lub więcej ruchomymi urządzeniami telekomunikacyjnymi (12) zestawia się wykorzystując dane łączeniowe wyznaczonego zespołu pamięci danych, przyporządkowanego kodowi identyfikacyjnemu wprowadzonemu przez abonenta inicjującego wywołanie, a odpowiadającego wywoływanemu ruchomemu urządzeniu telekomunikacyjnemu (12). 2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że położenie odpowiedniego jednego lub kilku urządzeń telekomunikacyjnych określa się z danych położenia danych łączeniowych. 3. Sposób według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że w zespole rejestru (15) przechowuje się dodatkowe informacje dotyczące urządzeń przetwarzania głosu (1 6, 17) i urządzeń obsługowych (18), które wykorzystuje się do zestawienia łącza telekomunikacyjnego. * * * Przedmiotem wynalazku jest sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym. W szczególności wynalazek dotyczy sposobu sterowania systemem telekomunikacyjnym ruchomych aparatów telefonicznych. W standardowych lądowych systemach telekomunikacyjnych połączenia są kierowane z jednego stałego punktu do drugiego i dlatego stosunkowo łatwo jest określić drogę przełączania dla takich rozmów. Inicjujący rozmowę wprowadza informacje do systemu (zwykle numer telefoniczny aparatu docelowego), w których kolejno występują informacje trasowania. Stosunkowo łatwe jest dla systemu określenie przełączania potrzebnego dla uzyskania trasowania przez kolejne dekodowanie części informacji wejściowej. Każdy punkt przełączania wymaga rozważenia tylko części informacji. Kiedy system telekomunikacyjny dotyczy ruchomych aparatów telefonicznych, sytuacja jest bardziej skomplikowana, ponieważ połączenie z ruchomym aparatem telefonicznym nie jest połączeniem ze stałym punktem i w związku z tym system musi określać położenie punktu docelowego. Znane jest wywołanie ruchomego aparatu telefonicznego powodujące wysyłanie sygnału do zespołu pamięci danych w postaci zespołu rejestru lokalizacji macierzystych HLR (Home Location Register), który określa lokalizację ruchomego aparatu telefonicznego i w ten sposób umożliwia trasowanie połączenia. Niestety zespoły HLR mają ograniczoną pojemność i w związku z tym potrzebny jest jakiś sposób umożliwiający systemom telekomunikacyjnym dostęp do wielu zespołów HLR. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że wystarczy zastosowanie wielu zespołów HLR i przypisanie różnym zespołom HLR różnych numerów ruchomych aparatów telefonicznych. Jednakże nie zapewni to

179 241 3 użytkownikowi elastyczności w ruchomym systemie telefonicznym. Każdy ruchomy aparat telefoniczny ma przypisane dwa rodzaj e numeru, z których jeden MSISDN jest numerem używanym przez osoby trzecie do wywołania tego ruchomego aparatu telefonicznego a drugi IMSI jest numerem identyfikacyjnym używanym przez system telekomunikacyjny do adresowania ruchomego aparatu telefonicznego. Przy stosowaniu istniejących technik informacje dotyczące obu tych numerów muszą być przechowywane w tym samym zespole HLR. Należy zauważyć, że użytkownicy mogą potrzebować wielu numerów MSISDN, np. jeżeli użytkownik ma mieć możliwość zarówno łączności głosowej jak i łączności danych w istniejących systemach. Wtedy każdy drugi numer MSISDN ze wspólnym numerem identyfikacyjnym IMSI musi być numerem MSISDN tego samego zespołu HLR co dla poprzedniego numeru MSISDN. Mogłoby to być niemożliwe do osiągnięcia Jeżeli np. zespół HLR zawierający macierzyste informacje jest pełny. Jedynym sposobem umożliwiającym realizowanie dodatkowych usług byłaby wtedy zmiana przez użytkownika numeru telefonicznego, co byłoby niepożądane. Szczególny problem występuje wtedy, jeżeli jest pożądane, by użytkownicy mogli wybierać swoje numery zamiast żeby były one im przydzielane. Sposób sterowania systemem telekomunikacyjnym, w którym dane łączeniowe dotyczące wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych przechowuje się w wielu zespołach pamięci danych, rozprowadza się sygnały telekomunikacyjne do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych poprzez obwód przełączania, określa się położenie wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych wykorzystując zespoły pamięci danych i na podstawie danych łączeniowych jednego z wielu zespołów pamięci danych zestawia się łącze telekomunikacyjne dla sygnałów telekomunikacyjnych do wybranego jednego z wielu ruchomych urządzeń telekomunikacyjnych za pośrednictwem obwodu przełączania, według wynalazku charakteryzują się tym, że w zespole rejestru przechowuje się informacje dotyczące przyporządkowania kodów identyfikacyjnych wybranego ruchomego urządzenia telekomunikacyjnego do jednego z zespołów pamięci danych w celu wykonania operacji trasowania, przy czym to przyporządkowanie może być zmieniane, a bezpośrednie łącze telekomunikacyjne z odpowiednim jednym lub więcej ruchomymi urządzeniami telekomunikacyjnymi zestawia się, wykorzystując dane łączeniowe wyznaczonego zespołu pamięci danych, przyporządkowanego kodowi identyfikacyjnemu wprowadzonemu przez abonenta inicjującego wywołanie, a odpowiadającego wywoływanemu ruchomemu urządzeniu telekomunikacyjnemu. Zestawianie łącza telekomunikacyjnego odbywa się z pominięciem zespołu rejestru. Korzystnie, położenie odpowiedniego jednego lub kilku urządzeń telekomunikacyjnych określa się z danych położenia, danych łączeniowych. Korzystnie, w zespole rejestru przechowuje się dodatkowe informacje dotyczące urządzeń przetwarzania głosu i urządzeń obsługowych, które wykorzystuje się do zestawienia łącza telekomunikacyjnego. Dzięki zastosowaniu przechowywania powiązań pomiędzy zespołami pamięci danych a kodami identyfikacyjnymi w zespole rejestru, została usunięta stała zależność pomiędzy numerami a zespołami HLR. Dowolny numer może być przypisany dowolnemu zespołowi HLR,o ile jest na to miejsce. Zespół rejestru może również przechowywać dalsze informacje związane z ruchomymi aparatami telefonicznymi, co umożliwia, by obwód przełączający mógł trasować połączenia z ruchomych aparatów telefonicznych do różnych usług, w zależności od wywołania danego ruchomego aparatu telefonicznego, dodatkowo do wybranego numeru. Różne ruchome aparaty telefoniczne dostarczane przez różne organizacje (usługodawców) mogą wykorzystywać taki sam rodzajowy kod dostępu, np. 150, do wywołania macierzystego usługodawcy, np. odnośnie zapytań dotyczących rozliczeń. Korzystne jest, jeżeli takie usługi są udostępniane przez numery, które są niezależne od przedsiębiorstwa świadczącego usługi. Połączenie z ruchomego aparatu telefonicznego z taką usługą wyzwala wtedy sygnał kierowany do zespołu rejestru, który generuje informację identyfikującą zespół usługi związany z tym numerem dla określonego ruchomego aparatu telefonicznego. Informacja identyfikacyjna może

4 179 241 być następnie podawana z powrotem do obwodu przełączania, aby umożliwić trasowanie połączenia do właściwego zespołu usługi. Użytkownicy mogą też mieć możliwość dostępu do poczty głosowej w odpowiednich osobistych skrzynkach pocztowych po wybraniu drugiego rodzajowego kodu dostępu, np. 123, a rejestr dostarcza wtedy informacje potrzebne do trasowania połączenia. W przypadku gdy użytkownik korzysta z telefonu publicznego zamiast ze swego własnego telefonu ruchomego, może on ręcznie przekazać do obwodu przełączania informację wystarczającą dla obwodu przełączania do otrzymania z rejestru dalszych informacji związanych z ruchomym aparatem telefonicznym użytkownika. Dalszą możliwością rejestru jest wykorzystywanie dalszych informacji dotyczących ruchomych aparatów telefonicznych w odniesieniu do połączeń raczej do aparatów telefonicznych niż od aparatów telefonicznych. Przykładowo, te dalsze informacje mogą być wystarczające do ponownego skierowania łącza telekomunikacyjnego pierwotnie przeznaczonego dla danego ruchomego aparatu telefonicznego, jeżeli ten aparat telefoniczny jest niedostępny, np. gdy jest zajęty lub nieczynny, albo gdy jego właściciel nie odpowiada. Sposób według wynalazku przykładowo umożliwia także to, że jeżeli jakaś osoba usiłuje skontaktować się z ruchomym aparatem telefonicznym, który jest niedostępny, wówczas obwód przełączania może ponownie skierować to połączenie do odpowiedniej usługi, takiej jak usługa poczty głosowej. Stosowanie sposobu według wynalazku pozwala na szybkie dokonanie wymiany uszkodzonego zespołu ruchomego aparatu telefonicznego, który zostaje łatwo zidentyfikowany (zespół ten jest określany jako SIM). Dodatkową zaletą wynalazku jest to, że jeśli nowy numer identyfikacyjny IMSI, który zostanie nadany użytkownikowi odnosi się do innego zespołu HLR niż poprzedni numer identyfikacyjny IMSI, użytkownik nie musi zmieniać swego numeru telefonicznego MSISDN, ponieważ ponowne przypisanie nowemu zespołowi HLR może być uzyskane poprzez zespół rejestru. Dowolny numer telefoniczny MSISDN może być zatem przeniesiony na dowolną tożsamość użytkownika. Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania jest odtworzony na rysunku na którym fig. 1 przedstawia system telekomunikacyjny, w którym stosuje się sposób według wynalazku, w schemacie blokowym, zaś fig. 2 - obwód przełączania systemu telekomunikacyjnego z fig. 1, w schemacie blokowym. Obwód przełączania 10 łączy ze sobą naziemne nieruchome i ruchome aparaty telefoniczne. Jeżeli wywołanie ruchomego aparatu telefonicznego następuje z aparatu telefonicznego nieruchomego na ziemi, wówczas rozmowa taka jest kierowana poprzez publiczną łącznicę telefoniczną PSTN (Public Switch Telephone Network) 11 do obwodu przełączania 10, a z tego obwodu przełączania 10 do ruchomego aparatu telefonicznego BSS 12. W tym celu obwód przełączania 10 musi określić informacje trasowania. Aby tego dokonać musi określić położenie ruchomego aparatu telefonicznego 12. Jest to realizowane poprzez zespół HLR, któremu jest przyporządkowany ruchomy aparat telefoniczny 12. Kiedy jest wiele zespołów HLR 13, 14, konieczne jest, by obwód przełączania 10 określił, do którego zespołu HLR 13, 14 jest potrzebny dostęp, na podstawie numeru telefonicznego MSISDN ruchomego aparatu telefonicznego wprowadzonego przez abonenta wywołującego. Obwód przełączania 10 realizuje dostęp do zespołu rejestru 15, który identyfikuje wywołany numer i adresuje go do określonego zespołu HLR 1 3, 14, z którym powiązany jest ruchomy aparat telefoniczny 12. Zespół rejestru 15 umożliwia wyznaczenie zależności pomiędzy danym numerem ruchomego aparatu telefonicznego a zespołami HLR 13, 14 w sposób swobodny tak, że numer ten nie jest przydzielony na stałe do określonego zespołu HLR 13, 14. Zespół rejestru 15 likwiduje konieczność powiązania określonego numeru ruchomego aparatu telefonicznego z ustalonym zespołem HLR 13, 14. Po zidentyfikowaniu określonego zespołu HLR 13, 14, z którym związany jest ruchomy aparat telefoniczny 12, do tego zespołu HLR są przesyłane sygnały i są otrzymywane z niego in-

179 241 5 formacje w zwykły sposób. Informacje te są wykorzystywane do zestawienia połączenia z ruchomym aparatem telefonicznym 12, które może być w zwykły sposób następnie kierowane do docelowego aparatu telefonicznego. Podobnie, jeżeli połączenie jest inicjowane przez ruchomy aparat telefoniczny 12, obwód przełączania 10 musi znowu określić trasowanie tego połączenia. Jeżeli połączenie ma być zrealizowane z aparatem telefonicznym nieruchomym na ziemi, dołączonym do obwodu przełączania 10 poprzez PSTN 11, wówczas trasowanie może być realizowane na podstawie numeru telefonicznego docelowego aparatu telefonicznego w zwykły sposób. Jeżeli połączenie jest realizowane z ruchomego aparatu telefonicznego 12 do jednego z wielu układów przetwarzania głosu VPS (Voice Prosessing Systems) 16, 17 lub do obsługi 18, związanych z obwodem przełączania 10, przy użyciu krótkiego kodu (np. 123), wówczas zależność pomiędzy ruchomym aparatem telefonicznym 12 a odpowiednią służbą musi być określona przez zespół rejestru 15 zanim obwód przełączania 10 będzie mógł określić odpowiedni układ przetwarzania głosu VPS 16, 17 lub obsługi 18, do których ma być dostęp. Należy zauważyć, że istniejące systemy są podobne do układu pokazanego na fig. 1, ale bez zespołu rejestru 15 i z tylko jednym zespołem HLR. Takie istniejące systemy nie wymagają określania, do którego zespołu HLR ma być dostęp, ponieważ jest to tylko jeden taki zespół HLR. W przedmiotowym wynalazku obwód przełączania 10 udostępnia zespół rejestru 15 przy każdej rozmowie, czego rezultatem jest wysyłanie sygnału do zespołów HLR, by określić, który z wielu zespołów HLR 13, 14 jest dostępny. Wynalazek można zatem zrealizować przez zastosowanie zespołu rejestru 15 i odpowiednie zaprogramowanie obwodu przełączania 10. Przedstawiony na fig. 2 obwód przełączania 10 ma wiele ruchomych ośrodków przełączania MSC (Mobile Switching Centres) 20,21 i 22, a połączenie skierowane do określonego ruchomego aparatu telefonicznego powoduje przesyłanie sygnałów pomiędzy tymi ośrodkami MSC 20, 21, 22 a jednym z punktów przenoszenia sygnalizacji STP (Signalling Transfer Points) 30,31, przy czym sygnał skierowany do zespołu rejestru 15 powoduje wyznaczenie tego zespołu HLR 13, 14, któryjest przyporządkowany do ruchomego aparatu telefonicznego 12. Zespół rejestru 15 określa te informacje z numeru telefonicznego MSISDN ruchomego aparatu telefonicznego 12. Powinno być potem możliwe skierowanie sygnału przez zespół rejestru 15 bezpośrednio do odpowiedniego zespołu HLR 1 3, 14, ale jak pokazano na fig. 2, korzystne jest podawanie informacji z powrotem do odpowiedniego punktu STP 30, 31, który następnie przekazuje sygnały do właściwego zespołu HLR 13, 14. Podobny przepływ sygnałów następuje wtedy, gdy użytkownik ruchomego aparatu telefonicznego 12 próbuje uzyskać dostęp do jednego z układów przetwarzania głosu VPS 16, 17. Wywołanie odbierane jest przez jeden z ośrodków MSC 20, 21 i 22, który przekazuje wybierane cyfry i oznaczenie identyfikacyjne ruchomego aparatu telefonicznego 12 do jednego z punktów STP 30, 31, 32. Następuje wtedy przekazanie informacji do zespołu rejestru 15, który wykorzystuje tę informację do zbudowania prawidłowego adresu odpowiedniego układu przetwarzania głosu VPS 16,17. Informacja ta jest przekazywana z powrotem z zespołu rejestru 15 poprzez jeden z punktów STP 30, 31, 32 do pierwotnego centrum MSC 20, 21, 22. Adres ten jest następnie wykorzystywany do trasowania połączenia przez obwód przełączania 10. Trasowanie kieruje połączenie od odpowiedniego centrum MSC 20, 21, 22 poprzez obwód przełączania 10 (zawierający tranzytowe ośrodki przełączania TSC 32, 33) do odpowiedniego układu VPS 16, 17. Sygnał podawany przez ruchomy aparat telefoniczny 12 do obwodu przełączania 10 a służący do rozpoznawania ruchomego aparatu telefonicznego 12 nie musi być ustalony, ale może być zmieniany np. przez wprowadzenie do aparatu telefonicznego 12 karty będącej nośnikiem danych. Użytkownik może zatem przedstawić się obwodowi przełączania 10 przez wprowadzenie do ruchomego aparatu telefonicznego 12 karty osobistej, która go identyfikuje. Następnie trasowanie do odpowiedniego układu VPS może być przeprowadzone na podstawie tożsamości użytkownika. Łatwość trasowania połączeń do układu VPS przy wykorzystaniu informacji z zespołu rejestru 15 umożliwia umieszczenie indywidualnych służb przetwarzania głosu (takich jak konta

6 179 241 skrzynek pocztowych) w miejscach usytuowanych geograficznie najbliżej miejsca, w którym przeważnie znajduje się ruchomy aparat telefoniczny. Może to znacznie zmniejszyć koszt realizacji połączenia. Ponadto, jeżeli zmieni się miejsce, w którym przeważnie usytuowany jest ruchomy aparat telefoniczny 12 tak, że wygodniej jest stosować inny układ VPS 16, 17, to zmiana ta może być zapisana w zespole rejestru 15. Abonent wywołujący może nadal mieć dostęp do swego konta VPS (chociaż teraz z obsługą z innego poziomu) bez zmiany numeru używanego do wywołania tej służby. Podobnie, jeżeli użytkownik ruchomego aparatu telefonicznego 12 przejdzie od jednego usługodawcy do drugiego, zespół rejestru 15 może przyjąć tę zmianę bez konieczności wybierania różnych numerów przez użytkownika. Przykładowo tam, gdzie jest kilku usługodawców, a użytkownik ruchomego aparatu telefonicznego 12 przechodzi od jednego usługodawcy do drugiego, nie ma konieczności, by użytkownik ten wybierał różne numery w celu dostania się do nowego usługodawcy. Można używać ten sam numer, a nowe trasowanie połączenia jest sterowane sygnałami przechodzącymi pomiędzy ośrodkami MSC 20, 21, 22 a zespołem rejestru 15. Obwód przełączania 10 może również wykorzystywać informacje o ruchomych aparatach telefonicznych 12 w ten sposób, że jeśli dany telefon jest zajęty, nie odpowiada lub jest nieczynny, wówczas obwód przełączania 10 może przestawić połączenia pierwotnie kierowane do tego aparatu telefonicznego 12 na odpowiedni układ VPS, tak samo jak układ komunikatów głosowych.

179 241

179 241 Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz. Cena 2,00 zł.