INŻYNIERIA RUCHU LOTNICZEGO 2014-05-28 Podstawy inżynierii ruchu lotniczego PIRL1 WSTĘP Lotnictwo pojęcia podstawowe Inżynieria ruchu lotniczego. Ogólna charakterystyka statków powietrznych. Pojęcie ruchu lotniczego. Składowe przestrzeni powietrznej. Podział przestrzeni powietrznej na sektory kontroli. Charakterystyka sieci dróg lotniczych. Port lotniczy, lotnisko, lądowisko. Loty z widocznością (VFR), według wskazań przyrządów (IFR). Służby ruchu lotniczego. Służby kontroli, ratownictwa, informacyjne. Ruch lotniskowy. Obsługa samolotów i obsługa pasażerska. Podstawowe zasady organizacji ruchu. Proces sterowania ruchem. Kontrola proceduralna, radarowa. Metody zapewnienia bezpieczeństwa lotów. Separacje. Urządzenia techniczne wspomagające ruch i sterowanie nim. Pomoce nawigacyjne, radary, wyposażenie techniczne lotnisk. Systemy przetwarzania planów lotów. Sterowanie i kierowanie ruchem - systemy hierarchiczne. Cechy ruchu lotniczego. Pojęcie przepustowości w ruchu lotniczym. Organy odpowiedzialne za organizację i kontrolę ruchu lotniczego. Inżynieria ruchu lotniczego Inżynieria ruchu lotniczego jest dziedziną inżynierii zajmującą się badaniami procesów ruchu lotniczego i praktycznym zastosowaniem wiedzy o ruchu w planowaniu, projektowaniu, realizacji i eksploatacji systemów transportu lotniczego oraz urządzeń i systemów organizacji i sterowania ruchem lotniczym (ATC). problem Planowanie lotów Planowanie rotacji statków powietrznych Przydział załóg do rejsów Dyspozycyjność portu lotniczego Przepustowość lotniska dla operacji lotniczych możliwość praktycznego wykorzystania doświadczeń z badania płynności ruchu dla większych intensywności ruchu Przepustowość terminala pasażerskiego Pojemność sektora kontroli ruchu lotniczego Sterowanie lotami nietrasowymi Ustawa Prawo Lotnicze USTAWA z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze 1) (tekst jednolity) Art. 1. 1. Przepisy Prawa lotniczego regulują stosunki prawne z zakresu lotnictwa cywilnego. 2. Przepisy Prawa lotniczego stosuje się do polskiego lotnictwa cywilnego oraz, w zakresie ustalonym przez to prawo, również do obcego lotnictwa cywilnego. i państwowe Lotnictwo państwowe: państwowe statki powietrzne lotniska państwowe wykorzystywane wyłącznie do startów i lądowań państwowych statków powietrznych Polski państwowy statek powietrzny: statek powietrzny używany przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (wojskowy statek powietrzny) statek powietrzny używany przez jednostki organizacyjne Straży Granicznej, Policji, Państwowej Straży Pożarnej i służby celnej (statek powietrzny lotnictwa służb porządku publicznego) wszystkie rodzaje lotnictwa z wyjątkiem lotnictwa państwowego 1
2014-05-28 Lotnictwo państwowe A400M Lotnictwo państwowe Lotnictwo państwowe Mi2 M28 B737-700 B777-200 O Hare 2
2014-05-28 MD-83 Balice B737-800 Ławica Ustawa Prawo Lotnicze Art. 2. W rozumieniu przepisów ustawy: 1) statkiem powietrznym jest urządzenie zdolne do unoszenia się w atmosferze na skutek oddziaływania powietrza innego niż oddziaływanie powietrza odbitego od podłoża; 2) polskim państwowym statkiem powietrznym jest: a) statek powietrzny używany przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej (wojskowy statek powietrzny), b) statek powietrzny używany przez jednostki organizacyjne Straży Granicznej, Policji, Państwowej Straży Pożarnej i służby celnej (statek powietrzny lotnictwa służb porządku publicznego); ATR72-200 FJS Statek powietrzny Statki powietrzne Aerostat - lżejszy od powietrza statek powietrzny, utrzymywany w locie głównie w wyniku statycznego oddziaływania powietrza Balon - aerostat bez napędu Sterowiec - aerostat z napędem Statki powietrzne Aerodyna - cięższy od powietrza statek powietrzny, który uzyskuje siłę nośną w locie głównie w wyniku działalności sił aerodynamicznych Samolot - aerodyna z napędem, uzyskująca siłę nośną w locie głównie w wyniku działania sił aerodynamicznych na powierzchnie nieruchome Śmigłowiec - aerodyna utrzymywana w locie w wyniku działania sił aerodynamicznych na jeden lub więcej wirników, poruszanych urządzeniem napędowym wokół osi pionowych Szybowiec - aerodyna bez napędu uzyskująca siłę nośną w locie głównie wyniku działania sił aerodynamicznych na powierzchnie nieruchome względem statku Do aerodyn z nieruchomymi płatami nośnymi zalicza się również lotnie i paralotnie, natomiast do aerodyn z ruchomymi płatami nośnymi należą śmigłowce i wiatrakowce wyposażone w wirujące płaty nośne oraz skrzydłowce. 3
(nazwa wnioskującego) (miejscowość, data) (właściciel statku powietrznego nazwa instytucji lub nazwisko i imię osoby wnioskującej) (adres) (podpis i pieczęć wnioskodawcy) 2014-05-28 Statki powietrzne Art. 2. W rozumieniu przepisów ustawy: 3) użytkownikiem statku powietrznego jest jego właściciel lub inna osoba wpisana jako użytkownik do rejestru statków powietrznych; Rejestr statków powietrznych prowadzi Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego (na podstawie ustawy z dnia 3 lipca 2002 Prawo Lotnicze). Wpisaniu do rejestru podlegają: Samoloty. Śmigłowce. Szybowce. Motoszybowce. Sterowce. Balony (z wyłączeniem bezzałogowych). Rejestr statków powietrznych Poprzez wpisanie do rejestru stwierdza się: tożsamość danego egzemplarza, określa właściciela i ewentualnie użytkownika, ustanawia się jego przynależność państwową. Podczas rejestracji sprzętu nadaje się znaki rozpoznawcze, składające się ze znaków przynależności państwowej oraz oddzielonych poziomą kreską znaków rejestracyjnych. Potwierdzeniem wpisania jest wydanie świadectwa rejestracji. Rejestr... statków powietrznych... ZGŁOSZENIE o wpisanie statku powietrznego )* do Rejestru/Ewidencji )* Cywilnych Statków o dokonanie zmiany danych wpisanych )* Powietrznych...... Prosi o: 1. wpisanie do Rejestru/Ewidencji )* Cywilnych Statków Powietrznych statku powietrznego: Klasa: Typ: Oznaczenie fabryczne: Seria:.............. Nr fabryczny: Rok budowy: Wytwórca:......... Użytkownik: Adres użytkownika:...... 2. Wydanie świadectwa rejestracji/ewidencji )* 3. dokonanie zmiany danych wpisanych do Rejestru/Ewidencji )* Cywilnych Statków Powietrznych Rodzaj zmiany: Jednocześnie oświadczam, że wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez ULC w zarejestrowanym zbiorze danych osobowych o nazwie Rejestr Cywilnych Statków Powietrznych dla potrzeb własnych w rozumieniu ustawy z dnia 29.08.1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jednolity z 2002r. Dz. U. nr 101, poz. 926). Administratorem zbioru danych, w których przetwarzane będą moje dane osobowe jest ULC. Równocześnie oświadczam, że poinformowano mnie o tym, że podanie moich danych osobowych jest dobrowolne oraz o przysługującym mi prawie wglądu do danych, ich poprawiania a także sprzeciwu wobec przetwarzania oraz wobec przekazywania moich danych innym osobom, podmiotom. Przyjmuję do wiadomości, że informacje na temat moich danych osobowych przetwarzanych przez Urząd udzielane mi będą na podstawie pisemnego wniosku oraz że z prawa do uzyskania takich informacji mogę korzystać częściej niż raz na sześć miesięcy. Do niniejszego zgłoszenia załącza się fotografie statku powietrznego oraz: 5) 1)...... 6) 2)...... 7) 3)...... 8) 4)......... Lotnisko Lotnisko Lotnisko wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni w całości lub części przeznaczony do: wykonywania startów lądowań naziemnego lub nawodnego ruchu statków powietrznych, wraz ze znajdującymi się w jego granicach obiektami i urządzeniami budowlanymi o charakterze trwałym wpisany do rejestru lotnisk. Bogota w Kolumbii 4
WEJŚCIE 2014-05-28 CIE Hala odlotów Port lotniczy Portem lotniczym jest lotnisko użytku publicznego wykorzystywane do lotów handlowych; Warszawa Okęcie Lądowisko Lądowiskiem jest wydzielony obszar na lądzie, wodzie lub innej powierzchni w całości lub w części przeznaczony do wykonywania startów, lądowań i naziemnego ruchu statków powietrznych, ujęty w ewidencji lądowisk; Część lotnicza Część lotnicza lotniska obszar trwale przeznaczony: do startów i lądowań statków powietrznych do związanego z tym ruchu statków powietrznych wraz z urządzeniami służącymi do obsługi tego ruchu do którego dostęp jest kontrolowany Airside Część naziemna Część naziemna lotniska obszar przeznaczony do obsługi pasażerów i ich bagażu. Kontrola bagażu WEJŚCIE HALA ODLOTÓW Odprawa biletowo-bagażowa Kontrola bezpieczeństwa Kontrola paszportowa Schiphol AIRSIDE Kontrola bagażu LOTÓW 5
2014-05-28 Landside Obsługa pasażerska wszelką pomoc świadczoną pasażerom przylatującym, odlatującym i tranzytowym, informowanie pasażerów i osoby oczekujące o czasach przylotów i/lub startów, zapewnienie pomocy dzieciom podróżującym samodzielnie, pasażerom niepełnosprawnym, VIP-om, pasażerom w tranzycie, opiekę nad pasażerami w przypadku zakłóceń w rozkładzie lotów, załatwianie spraw związanych z bagażem zagubionym, uszkodzonym lub znalezionym, sprawdzanie biletów i dokumentów podróży pasażerów, wydawanie kart pokładowych, dokonywanie rozdziału miejsc w samolocie, rejestrowanie bagażu i przemieszczanie go do sortowni, zapewnienie bezpieczeństwa zapewnienie przejścia pasażerów przez bramki oraz ich identyfikację przed wejściem na pokład. Ateny LANDSIDE Rodzaje lotów Rodzaje przewozów lot handlowy - lot związany z lądowaniem handlowym (lądowanie w celu zabrania lub pozostawienia pasażerów, bagażu, towarów lub poczty, przewożonych odpłatnie); lot międzynarodowy - lot, w trakcie którego następuje przekroczenie granicy państwowej; lot tranzytowy - jest lot w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej, rozpoczynający się i kończący poza jej terytorium; lot długodystansowy - jest jednoodcinkowy lot na dystansie, którego pokonanie wymaga minimum 8 godzin lotu statku powietrznego; przewozem lotniczym jest przewóz pasażerów, bagażu, towarów lub poczty, wykonywany statkiem powietrznym odpłatnie; regularnym przewozem lotniczym jest przewóz lotniczy, jeżeli w każdym locie miejsca w statkach powietrznych przeznaczone do przewozu pasażerów, bagażu, towarów lub poczty są publicznie oferowane do nabycia, a przewóz jest wykonywany między tymi samymi punktami według opublikowanego rozkładu lotów albo w stałych odstępach czasu lub z częstotliwością wskazującą na regularność lotów; Rodzaje przewozów Ciąg dalszy nastąpi. przewozem czarterowym jest przewóz lotniczy dokonywany na podstawie umowy czarteru lotniczego, w której przewoźnik lotniczy oddaje do dyspozycji czarterującego określoną liczbę miejsc lub pojemność statku powietrznego w celu wykonania określonego przewozu pasażerów, bagażu, towarów lub poczty, wskazanych przez czarterującego; przewoźnikiem lotniczym jest podmiot uprawniony do wykonywania przewozów lotniczych na podstawie koncesji - w przypadku polskiego przewoźnika lotniczego, lub na podstawie odpowiedniego aktu właściwego organu obcego państwa - w przypadku obcego przewoźnika lotniczego; 6