Wymagania edukacyjne kontrabas PSM I st. cykl 4-letni Zadania techniczno-muzyczne Klasa I - znajomość budowy kontrabasu i smyczka - prawidłowa postawa, trzymanie instrumentu i prowadzenie smyczka - działanie palców lewej ręki i jej rozszerzony układ - granie z poprawną intonacją - prawidłowe zmiany pozycji i praca nad poprawna intonacją - gra detache i legato - realizowanie dynamiki od piano do forte - znajomość nut i dźwięków - wszystkie problemy techniczne wg materiału nauczania - ćwiczenia ze szkół i innych podręczników w liczbie określonej przez nauczyciela - wybrane gamy i trójdźwięki w obrębie jednej oktawy - 2-4 etiud o różnorodnych problemach - 2-4 utworów dowolnych z towarzyszeniem fortepianu Klasa II Zadania techniczno-muzyczne - dalsze ćwiczenia rozwojowe rytmiki, synkopa, rytm punktowany - pozycje III V, doskonalenie prawidłowych zmian pozycji - dalsze doskonalenie techniki gry, tempa wolne i szybkie - frazowanie i barwa dźwięku, usprawnianie artykulacji detache, staccato, martele - problemy interpretacji utworów i wprowadzenie wibracji. - opanowanie gry w pozycjach I V - wszystkie problemy techniczne wg programu nauczania - ćwiczenia ze szkół i innych podręczników - gamy i pasaże wg programu nauczania
- 2-4 etiud o różnorodnej problematyce - 2-4 utworów z akompaniamentem fortepianu Przesłuchanie śródroczne - gama - utwór z akompaniamentem fortepianu Egzamin promocyjny - 1-2 etiudy o zróżnicowanej problematyce technicznej - 1-2 utwory z akompaniamentem fortepianu - Cały program winien być wykonany z pamięci. Klasa III Zadania techniczno muzyczne - pozycje V -VII - doskonalenie trylu oraz przednutki krótkiej i długiej - dalsze ćwiczenia szybkości gry - rozwijanie pamięci muzycznej wzrokowej, manualnej, intelektualnej - dynamika od piano do forte, crescendo, diminuendo, akcenty - doskonalenie prawidłowych zmian pozycji - ćwiczenia przygotowawcze do wibracji - nauka obycia estradowego i pokonywanie tremy - gra zespołowa i gra z akompaniamentem - rozwijanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia. - wszystkie problemy techniczne wg programu nauczania - ćwiczenia ze szkół i innych podręczników - gamy i pasaże wg materiału nauczania - 2-4 etiud o zróżnicowanej problematyce - 2-4 utworów z akompaniamentem fortepianu. Przesłuchanie śródroczne - gama i pasaże dur lub moll w obrębie dwóch oktaw - utwór lub II część Sonaty -z akompaniamentem
Egzamin promocyjny: - dwie etiudy o zróżnicowanej problematyce - dwa utwory lub jedna część sonaty z akompaniamentem Cały program winien być wykonany z pamięci. Klasa IV Zadania techniczno muzyczne - układ aparatu gry pozycje kciukowe - dalsze doskonalenie techniki gry, tempa szybkie i wolne - usprawnienie artykulacji detache, staccato, martele - swobodna wibracja z płynną zmianą pozycji - problemy interpretacji utworów - poprawna intonacja, frazowanie i barwa dźwięku - doskonalenie obycia estradowego - utrwalanie umiejętności samodzielnego ćwiczenia - opanowanie gry w pozycjach I -X - gamy, pasaże z zastosowaniem pozycji I X - wszystkie problemy techniczne wg programu nauczania - ćwiczenia ze szkół i innych podręczników - 2-4 etiud o różnorodnej problematyce - dwie części sonaty lub I cz. koncertu z akompaniamentem - 2-4 utworów dowolnych z akompaniamentem Przesłuchanie śródroczne - gama dur lub moll, pasaże w obrębie dwóch oktaw - utwór z akompaniamentem Egzamin końcowy - dwie etiudy o zróżnicowanej problematyce lub 1 rozbudowana
- dwa utwory z akompaniamentem dla uczniów bardzo zdolnych: - dwie etiudy - dwie kontrastujące części sonaty lub I cz. koncertu z akomp. Cały program winien być wykonany z pamięci Kryteria oceniania Ocenę celującą (25 pkt.) otrzymuje uczeń, który : - posiada wiedzę i umiejętności znacznie wykraczające poza oczekiwania w danej grupie wiekowej oraz ilość i treść opracowanych utworów znacznie przekraczają wymagania programowe w danej klasie - wzorowo realizuje zadania techniczno wykonawcze prezentowanych utworów - biegle posługuje się zdobytymi wiadomościami i umiejętnościami, proponuje rozwiązania nietypowe, trafnie artystycznie - samodzielnie i twórczo rozwija swoje uzdolnienia - bierze udział w przesłuchaniach i konkursach - bierze udział w życiu koncertowym szkoły i środowiska, reprezentując osiągnięcia szkoły - gra jest wzorowa, a jej wartość artystyczna jest szczególnie wysoka i rzadko osiągana w szkole Ocenę bardzo dobrą (21-24 pkt.) otrzymuje uczeń, który : - opanował pełny zakres wiedzy i umiejętności zawartych w podstawie programowej danej klasy oraz czyni starania w kierunku realizacji trudniejszych utworów - sprawnie posługuje się zdobytymi wiadomościami, samodzielnie rozwiązuje problemy teoretyczne i praktyczne ujęte programem nauczania - posiada wiedzę i sprawność samodzielnego rozwiązywania problemów w nowych utworach bierze udział w koncertach klasowych, szkolnych i środowiskowych - ilością opanowanych utworów przekracza założenia programowe w danej klasie - bezbłędnie realizuje zadania techniczno-wyrazowe wykonywanych utworów - gra bezbłędnie technicznie, a jednocześnie interesująco od strony muzycznej. Ocenę dobrą (16-20 pkt.) otrzymuje uczeń, który : - opanował zakres wiedzy i umiejętności określonych minimum programowym, potrzebnych do poprawnej realizacji utworów o przeciętnym stopniu trudności w zakresie danej klasy - poprawnie stosuje zdobytą wiedzą, rozwiązuje samodzielnie typowe zadania techniczno wyrazowe, rozumie relacje pomiędzy praktyczną i teoretyczną wiedz ą wykonawczą - gra poprawnie technicznie, rozumie treść wyrazową utworów.
Ocenę dostateczną (13-15 pkt.) otrzymuje uczeń, który: - realizuje minimum wymagań programowych - wykazuje wyraźnie braki techniczno wyrazowe i stylistyczne w wykonywanych utworach - nie wykazuje zainteresowania przedmiotem - przejawia niewielkie zdolności muzyczne - nie rokuje nadziei na dalsze kształcenie w st. gimnazjalnym, licealnym ze względu na małe zdolności lub brak pracy - gra z wyraźnymi brakami technicznymi lub muzycznymi. Ocenę dopuszczającą (11-12 pkt.) otrzymuje uczeń, który : - w stopniu niewystarczającym opanował minimum wymagań programowych obowiązujących w danej klasie lub realizuje program klasy niższej - w minimalnym zakresie spełnia wymogi edukacyjne, a braki wiedzy i umiejętności w znacznym stopniu uniemożliwiają dalsze kształcenie - w minimalnym stopniu rozwiązuje tylko niektóre problemy uniemożliwiają wykonywanie utworów oraz dalsze kształcenie - wykazuje lekceważący stosunek do przedmiotu lub całkowity brak zdolności. Ocena dopuszczająca jest oceną niepromującą do następnej klasy. Ocenę niedostateczną (0-10 pkt.) otrzymują uczeń, który : - nie opanował niezbędnego minimum wymagań programowych określonych programem nauczania obowiązującego w danej klasie - nie spełnia wymagań edukacyjnych, ma duże braki w zakresie wiedzy i umiejętności technicznych.
Wymagania edukacyjne dla kl. kontrabasu PSM II st. Zadania techniczno muzyczne: Klasa I - historia instrumentu i jego pielęgnacja - postawa, prowadzenie smyczka i nazwy nut w kluczu basowym - prawidłowy układ aparatu gry prawej i lewej ręki - nauka prawidłowych zmian pozycji i gra ze zmianą pozycji - artykulacja detache całym smyczkiem, legato po 2-4 nuty - analiza dźwięków w pozycjach i ustawienie palców lewej ręki - łączenie gry z jednoczesnym czytaniem tekstu nutowego - realizacja dynamiki piano i forte - gamy i trójdźwięki w obrębie jednej oktawy do III pozycji - ćwiczenia ze szkół do III pozycji - łatwiejsze etiudy ze zbioru W. Gadzińskiego - 3-4 utwory dowolne z akompaniamentem fortepianu Przesłuchanie półroczne - gama i trójdźwięki w obrębie do dwóch oktaw lub ćwiczenie Egzamin promocyjny - gama sposobami lub ćwiczenie Cały program winien być wykonany z pamięci
Klasa II Zadania techniczno muzyczne - dalsze doskonalenie aparatu gry - doskonalenie prawidłowych zmian pozycji i poznawanie poz.i -V - praca nad właściwą intonacją i rozbudzanie wrażliwości na jakość dźwięku - strojenie instrumentu za pomocą flażoletów - artykulacja portato, staccato pod łukiem, szybkie odmiany detache, legato do sześciu dźwięków - dynamika piano, forte, crescendo, diminuendo - początek samodzielnego rozczytywania utworów i doboru odpowiedniego opalcowania - praca z akompaniamentem - gamy i pasaże do 2 znaków w obrębie dwóch oktaw - ćwiczenia ze szkół do V pozycji - odpowiednie etiudy ze zbiorów W. Gadzińskiego zeszyt I i II oraz J. Hrabe Etiudy - 3-4 utwory dowolne z akompaniamentem Przesłuchanie półroczne - gama w obrębie dwóch oktaw - 1-2 utwory dowolne z akompaniamentem Egzamin promocyjny - gama w obrębie 2 oktaw Cały program winien być wykonany z pamięci
Zadania techniczno-muzyczne Klasa III - doskonalenie aparatu gry, gra smyczkiem bliżej podstawka - opanowanie pozycji I -XII z użyciem 1, 2, 3 palca - doskonalenie intonacji i uwrażliwienie na jakość dźwięku - sprawne wykonywanie tryli i przednutek krótkich i długich - frazowanie za pomocą dynamiki i artykulacji - wdrażanie ucznia do działalności koncertowej, doskonalenie obycia estradowego - rozwijanie umiejętności samodzielnej pracy nad utworem - doskonalenie muzykowania grupowego poprzez granie utworów z akompaniamentem nauczyciela - rozwijanie umiejętności współpracy w zespole orkiestra, zespół kameralny - gamy i pasaże w obrębie dwóch oktaw - gama chromatyczna w obrębie jednej oktawy - ćwiczenia ze szkół do pozycji XII - wybrane 3 do 5 etiud ze zbioru W. Gadzińskiego - 3 utwory o różnej problematyce z akompaniamentem - 1 część koncertu lub dwie kontrastujące części sonaty z akompaniamentem Przesłuchanie półroczne - gama i trójdźwięki w obrębie dwóch oktaw - dwa dowolne utwory lub II cz. sonaty z akompaniamentem Egzamin promocyjny - gama - I cz. koncertu lub sonaty z akompaniamentem - Cały program winien być wykonany z pamięci
Zadania techniczno-muzyczne Klasa IV - nazwy nut w kluczu tenorowym i wiolinowym - postawa przy instrumencie w pozycji kciukowej, układ ręki i gra w pozycjach kciukowych - znajomość i wykorzystanie naturalnych flażoletów - umiejętność odczytania utworu z zastosowaniem odpowiedniej artykulacji i dynamiki - problemy interpretacji utworów, frazowania i wyrażania ekspresji - praca nad poprawną intonacją i barwą dźwięku - rozwijanie pracy zespołowej - doskonalenie wibracji i łączenie dźwięków za jej pomocą, wibrato w pozycjach kciukowych - realizacja partii kontrabasu w orkiestrze szkolnej - gamy jednoimienne, pasaże w obrębie 2-3 oktaw - 2-4 wybranych etiud - 2 kontrastujące części sonaty lub jedna cz. koncertu z akomp. - 2-4 utwory dowolne z akompaniamentem Przesłuchanie półroczne - gama i trójdźwięki - dwie kontrastujące części sonaty z akompaniamentem Egzamin promocyjny - gama - koncert cz. I lub II i III z akompaniamentem - Cały program winien być wykonany z pamięci
Zadania techniczno muzyczne Klasa V - umuzykalnienie i rozbudzenie wrażliwości muzycznej - uczestnictwo w życiu muzycznym swojej szkoły i środowiska, rozwijanie zainteresowań poprzez uczęszczanie na koncerty, słuchanie muzyki z nagrań - poznanie teoretycznych podstaw gry na instrumencie-stosowanie podstawowych terminów i pojęć muzycznych, właściwe odczytanie zapisu nutowego, oznaczenia pozycji, artykulacji i dynamiki - poprawne przechodzenie z pozycji kciukowych i flażoletów w obu kierunkach - uwrażliwienie na jakość dźwięku, intonację i rytm, poprawne frazowanie - swobodna realizacja partii kontrabasu w orkiestrze szkolnej i innych zespołach kameralnych - łączenie wibracji w pozycjach zasadniczych i kciukowych - flażolety naturalne i sztuczne - gra akordów i dwudźwięków w tercjach, gra arpeggio - samodzielne oczytanie utworu z realizacją tempa, rytmiki i artykulacji - świadomość znaczenia muzykowania zespołowego w rozwoju artystycznym - gamy jednoimienne i pasaże przez w obrębie 3 oktaw - gama chromatyczna - 2-4 etiudy - 2 utwory ze studiów orkiestrowych - 2 cz. sonaty z akompaniamentem - 1 lub II i III cz.koncertu z akompaniamentem - 2-3 utwory dowolne z akompaniamentem Przesłuchanie półroczne - gamy i pasaże - dwie kontrastujące części sonaty z akompaniamentem - fragment ze studiów orkiestrowych
Egzamin promocyjny - gama - cz. I lub II i III koncertu z akompaniamentem Cały program winien być grany z pamięci. Klasa VI Zadania techniczno muzyczne - doskonalenie techniki smyczkowej i palcowej - doskonalenie gry w pozycjach zasadniczych i w wysokich pozycjach kciukowych - doskonalenie grania dwudźwięków tercje legato i grania flażoletów - panowanie nad jakością dźwięku i operowanie barwą dźwięku - gra z ekspresją, realizacja dynamiki i odpowiedniej artykulacji - samodzielne przygotowanie utworu z dokładną realizacją zapisu nutowego z uwzględnieniem tempa, dynamiki i artykulacji - ćwiczenia opanowania tremy, obycie estradowe - prowadzenie grupy w orkiestrze szkolnej - gamy w obrębie 3 oktaw koncertowa - cała sonata z akompaniamentem - I lub II i III koncertu z akompaniamentem - dowolny utwór wirtuozowski z akompaniamentem - jedna część suity wiolonczelowej J. S. Bacha lub H. Fryba - 3-5 fragmentów studiów orkiestrowych I cz. egzaminu dyplomowego - gamy i pasaże dur-moll w obrębie 3 oktaw detache, legato, staccato i spiccato - sonata dwie kontrastujące części - 2 fragmenty studiów orkiestrowych
Egzamin dyplomowy recital - koncert cz. I lub II i III lub całość z akompaniamentem Cały program winien być wykonany z pamięci Kryteria oceniania: Ocena celująca 25 pkt - uczeń prezentuje grę bezbłędną pod względem technicznym i interesującą od strony muzycznej - materiał opanowany przez ucznia wykracza poza program nauczania danej klasy - uczeń osiąga sukcesy na konkursach i przesłuchaniach regionalnych lub ogólnopolskich - zdecydowanie wyróżnia się na tle szkoły Ocena bardzo dobry 21 24 pkt. - uczeń opanował pełen zakres umiejętności i wiedzy określony programem nauczania - prezentuje grę bezbłędną pod względem technicznym i interesującą od strony muzycznej Ocena dobry 16 20 pkt - uczeń opanował materiał nauczania w danej klasie - gra ucznia wykazuje drobne niedociągnięcia techniczne lub muzyczne Ocena dostateczny 13 15 pkt. - uczeń opanował materiał nauczania przewidziany programem w stopniu umożliwiającym dalsze postępy w grze na instrumencie - prezentuje grę z niedociągnięciami technicznymi i muzycznymi
Ocena dopuszczająca 11-12 pkt. - uczeń nie opanował materiału nauczania, - ocena dopuszczająca jest oceną nie promującą Ocena niedostateczny 0 10 pkt. - uczeń nie spełnia minimum wymagań edukacyjnych - nie rokuje żadnych nadziei na dalszy rozwój